Het financieel, fiscaal en boekhoudkundig optimaliseren van de jaarrekening

Verschelden Accountants en Belastingconsulenten

Verschelden - 20 november 2003

Werkwijze BVBA Optimaal – balans en

resultatenrekening vóór (fiscale) optimalisatie

Diverse mogelijkheden tot fiscale optimalisatie

BVBA Optimaal – balans en resultatenrekening na (fiscale) optimalisatie

Verschelden - 20 november 2003

Verhouding tussen boekhoudrecht en fiscaal recht: Superioriteit van het boekhoudrecht boven

het fiscaal recht : boekhoudkundige waarderingsregels moeten worden aanvaard, tenzij uitdrukkelijke afwijking in fiscale wetgving

Boekhoudkundig voorzichtigheidsbeginsel: voorzichtig doch realistisch beeld

Fiscaal doel: zo vlug mogelijk belastbare basis doen ontstaan

Verschelden - 20 november 2003

Fiscaal optimaliseren Financieel optimaliseren Fiscaal optimaliseren = binnen alle

wettelijke grenzen trachten zo weinig mogelijk vennootschapsbelasting te betalen(zie tips 1 tot …)

Financieel optimaliseren = binnen alle wettelijke grenzen trachten een zo positief mogelijke jaarrekening naar voor te brengen(zie tips A tot …)

Verschelden - 20 november 2003

1. Oprichtingskosten : wat ? Kosten van oprichting en

kapitaalverhoging Kosten bij uitgifte van leningen Overige oprichtingskosten Herstructureringskosten

Verschelden - 20 november 2003

1. Oprichtingskosten: boekhoudkundig Geactiveerd of onmiddellijk in

kosten Afschrijving: ten minste 20 % per

jaar Uitzondering: de kosten bij uitgifte

van leningen mogen gespreid worden over de looptijd van de leningen (tip A !)

Verschelden - 20 november 2003

1. Oprichtingskosten: fiscaal Al dan niet activering Afschrijving « ad libitum » (dus 100

% mogelijk) Boekjaar < 12 maanden Geen degressieve afschrijvingen

mogelijk Geen investeringsaftrek

Verschelden - 20 november 2003

1. Oprichtingskosten: aandachtspunten Inbreng in natura van een onroerend

goed: de registratierechten van 0,5 % of 12,5 %, notariskosten, … zijn fiscaal aftrekbaar, hetzij door opname in de resultatenrekening, hetzij gespreid via activering en afschrijving bij de oprichtingskosten.

Problematiek van de fiscale afschrijvingen of fiscale waardevermindering bij aankoop van een terrein.

Verschelden - 20 november 2003

2. Immateriële vaste activa : wat ? Kosten van onderzoek en

ontwikkeling Concessies, octrooien, licenties,

know-how, merken en andere gelijkaardige rechten

Goodwill Vooruitbetalingen op immateriële

vaste activa

Verschelden - 20 november 2003

2. Immateriële vaste activa: boekhoudkundig Afschrijven volgens afschrijvingsplan

opgesteld door raad van bestuur Als in uitzonderlijke afschrijvingen de

kosten voor onderzoek en ontwikkeling of van goodwill worden gespreid over meer dan vijf jaar, dan moet dit worden verantwoord in de toelichting.

Verschelden - 20 november 2003

2. Immateriële vaste activa: fiscaal Geen degressieve afschrijvingen

toegestaan Minimale afschrijvingstermijn van 3 jaar

voor investeringen in onderzoek en ontwikkeling en 5 jaar voor de andere immateriële vaste activa

Kosten m.b.t. zelf tot stand gebrachte IVA: ineens als kosten aftrekbaar of activeren (tip B). Bij activering: IA mogelijk.

Verschelden - 20 november 2003

2. Immateriële vaste activa: GOODWILL Goodwil is afschrijfbaar, maar de

belastingplichtige moet het bewijs leveren dat de goodwill een werkelijke waardevermindering heeft ondergaan.

Maar één client: toch afschrijving mogelijk Afschrijven over 10-12 jaar. Kortere termijn mogelijk (20 %), mits

bewijs van effectieve waardevermindering.

Verschelden - 20 november 2003

3.Materiële vaste activa: wat ? Terreinen en gebouwen Installaties, machines en uitrusting Meubilair en rollend materieel Vaste activa in leasing en

soortgelijke rechten Overige materiële vaste activa Vaste activa in aanbouw en

vooruitbetalingen

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: boekhoudkundig Waardering aan:

- aanschaffingsprijs- vervaardigingsprijs (directe / integrale kost)- inbrengwaarde

Afschrijvingen en waardeverminderingen, volgens eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw, los van het resultaat

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: fiscaal Lineaire en degressieve afschrijvingen (tip

1) Geen degressief afschrijvingen voor pw’s

en activa waarvan gebruik is afgestaan Max. 40 % degressief (behalve boekjaren

van meer dan 1 jaar). Bijkomende kosten: afschrijven ad libitum

(behalve pw’s), maar niet degressief Eenmalige en gespreide investeringsaftrek.

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: aandachtspunten Opsplitsing tussen waarde terreinen en

gebouwen Gebouwen verworven om gesloopt te

worden Bijkomende kosten bij aankoop van een

terrein Degressieve afschrijving van activa

waarvan recht van gebruik slechts na verloop van tijd is afgestaan

Investeringen en investeringsaftrek

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: opsplitsing terrein / gebouw Waarde van het terrein is NIET gelijk

aan de geschatte waarde van het terrein as such

Waarde van terrein en waarde van de gebouwen moeten TERZELFDERTIJD geschat worden en dan % verdeeld over de waarde van de aankoopprijs.

Opsplitsing al dan niet opgenomen in notariële akte.

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: slopen van gebouw Wanneer een gebruikt gebouw wordt

afgebroken, zijn de minderwaarden en slopingskosten beroepskosten van het jaar waarin de afbraak plaatsvindt.

Gebouwen verworven om gesloopt te worden zijn dus geen te activeren bedrijfsmiddelen. De aanschaffingskosten zijn dadelijk aftrekbaar.

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: bijkomende kosten aankoop terrein Zie artikel in bijlage. Discussie niet afgelopen !

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: investeringsaftrek Voorwaarden: nieuw, uitsluitend voor

beroep, in België, afschrijving over min. drie jaar, geen pw’s, gebruik niet afgestaan aan derden

Mogelijkheid van gespreide investeringsaftrek benutten !

Niet op cliënteel Ook immateriële vaste activa zijn

meestal niet nieuw.

Verschelden - 20 november 2003

3. Materiële vaste activa: degressieve afschrijvingen Mogelijkheid om degressief af te

schrijven benutten (tip 2) !!! Ook wanneer het recht van gebruik pas

later zal worden afgestaan aan derden; degressieve afschrijvingen zijn immers niet meer mogelijk wanneer het gebruik aan derden is afgestaan (dus niet zal worden afgestaan)

Heeft ook impact op gespreide IA !

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering : wat ? Grond –en hulpstoffen Goederen in bewerking Gereed product Handelsgoederen Onroerende goederen bestemd voor

verkoop Vooruitbetalingen op voorraadinkopen Bestellingen in uitvoering

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: boekhoudkundig Grond –en hulpstoffen, handelsgoederen, OG

bestemd voor verkoop: aanschaffingsprijs of marktprijs indien lager

Goederen in bewerking: vervaardigingsprijs Gereed produkt: vervaardigingsprijs of

marktprijs indien lager Bestellingen in uitvoering:

vervaardigingsprijs + eventueel winsttoerekening.

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: boekhoudkundig Aanschaffingswaarde: aankoopprijs +

bijkomende kosten. Er zijn 4 methoden:- individualisering van de prijs- gewogen gemiddelde prijs- fifo- lifo

Marktwaarde: « normale » aanschaffingsprijs op datum van de jaarafsluiting

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: vervaardigingsprijs Keuze tussen:

- directe vervaardigingsprijs: enkel directe kosten- semi-directe vervaardigingsprijs: directe + deel van onrechtstreekse productiekosten- integrale vervaardigingsprijs: directe + geheel van onrechtstreekse productiekosten

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en b.i.u.: directe vervaardigingsprijs Aanschaffingsprijs van grond –en

hulpstoffen + Directe productiekosten, nl.

- prijs van de onderaannemingen- diensten & diverse goederen in direct verband met de productie van die goederen- personeelskosten die rechtstreeks op de productie betrekking hebben

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en b.i.u. : onrechtstreekse productiekosten Geen definitie in boekhoudwet. Worden beschouwd als onrechtstreekse

productiekosten:- Kosten van fabrieksgebouwen en machines- Indirecte lonen in de fabricage-afdeling- Deel van de algemene beheerskosten- Rente op vreemd vermogen

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: waardering b.i.u. Keuze tussen:

- percentage of completion- completed contract

Percentage of completion: ook deel van de winst wordt opgenomen

Completed contract: ook deel van de winst wordt opgenomen.

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: fiscaal Geen specifieke fiscale bepalingen,

dus boekhoudwetgeving wordt gevolgd.

Fiscaal veel speelruimte, vooral bij « vervaardigingsprijs »:- onrechtstreekse productiekosten niet, gedeeltelijk of volledig opnemen- geen duidelijke definitieve van onrechtstreekse productiekosten

Verschelden - 20 november 2003

4. Voorraden en bestellingen in uitvoering: waardeverminderingen Aanvullende waardeverminderingen

mogen om rekening te houden, ofwel met de evolutie van de realisatie –of marktwaarde, ofwel met de risico’s inherent aan de aard van de betrokken producten of gevoerde activiteit.

Fiscaal mag prijs niet dalen onder de prijs die men zo ontvangen in geval van massale verkoop (uitverkoop)

Verschelden - 20 november 2003

5. Vorderingen om minder dan één jaar: dubieuze debiteuren Aanleggen van waardevermindering voor

dubieuze debiteuren op basis van voorzichtigheidsprincipe, op basis van inschatting door bestuursorgaan.

Fiscaal aanvaardbaar, als reden van de waardevermindering zich in het betreffende boekjaar situeert (annualiteitsprincipe).

Staat 204.3 opmaken en individualiseren.

Verschelden - 20 november 2003

6. Overlopende rekeningen van het actief: boekhoudkundig Betreft:

- over te dragen kosten- de verworven opbrengsten

Er moet rekening worden gehouden met kosten en opbrengsten, ongeacht de dag waarop deze kosten en opbrengsten worden betaald of geïnd (behalve indien de effectieve inning onzeker is).

Verschelden - 20 november 2003

6. Overlopende rekeningen van het actief: fiscaal Aftrekbaar: kosten die in het belastbare

tijdperk zijn gedaan of gedragen … d.w.z. of betaald of bedragen of het karakter van zekere en vaststaande schulden of verliezen hebben verkregen en als zodanig geboekt

OTDK zijn theoretisch fiscaal aftrekbaar in het boekjaar van betaling. Administratie aanvaardt de toerekening aan het boekjaar waarop de kosten in werkelijkheid betrekking hebben.

Verschelden - 20 november 2003

7. Voorzieningen voor risico’s en kosten : boekhoudkundig Toepassing van de principes van:

- continuïteit- matching- getrouw beeld

Voorzieningen: ter dekking van naar hun aard duidelijk omschreven verliezen of kosten die op balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, maar waarvan bedrag nog niet vaststaat.

Verschelden - 20 november 2003

7. Voorzieningen voor risico’s en kosten: fiscaal Voorwaarden voor fiscale aftrekbaarheid:

- lasten met beroepsmatig karakter- lasten van het boekjaar- afzonderlijke rekening van het passief- formulier 204.3

Toepassingen: hangende geschillen, brugpensioenen, groot onderhoud, pensioenbelofte, technische waarborgen

Verschelden - 20 november 2003

7. Voorzieningen voor risico’s en kosten: hangende geschillen Zie artikel in bijlage.

Verschelden - 20 november 2003

7. Voorzieningen voor risico’s en kosten: pensioenbelofte De intern gefinancierde

pensioenbelofte: zie artikel in bijlage.

Verschelden - 20 november 2003

7. Voorzieningen voor risico’s en kosten: andere toepassingen Voorzieningen voor groot onderhoud Voorziening voor bodemsanering Voorziening voor brugpensioen Voorziening voor technische

waarborgen Voorziening voor 10-jarige

aansprakelijkheid: fiscaal niet aanvaard

Verschelden - 20 november 2003

8. Schulden op minder dan één jaar Schulden m.b.t. nog te verletten

overuren Te ontvangen facturen:

- fiscale opportuniteit- een must !- voorbeelden: kost neerlegging jaarrekening, afsluiting boekhouding, enz.

Verschelden - 20 november 2003

9. Overlopende rekeningen van het passief Over te dragen opbrengsten:

- voorbeelden: abonnementen, huur, enz.

Toe te rekenen kosten:- intresten kaskrediet - intresten andere leningen- OV- kosten afsluiting boekjaar - enz.

Verschelden - 20 november 2003

10. Resultaatsbestemming Voorwaarden voor het verlaagd

getrapt belastingstarief Mogelijkheid om gebruik te maken

van tantièmes om te voldoen aan de « éénmiljoenregel »