Herbestemming op het Vlaamse platteland Een meerledige uitdaging

Dr. ANNA VERHOEVE

Inspiratiemoment herbestemming platteland – 2 december 2016

Herbestemming op het Vlaamse platteland vraagstuk midden in de actualiteit

DS 1/12

Herbestemming op het Vlaamse platteland Een meerledige uitdaging

HOE komen tot een herbestemming van bebouwde oppervlakte ?

4

schaal Vlaanderen 6

platteland?

20 plattelands-gemeenten

3 plattelands-gemeenten

7

Herbestemming op het Vlaamse platteland toenemend ruimtebeslag

Herbestemming op het Vlaamse platteland vraagstuk midden in de actualiteit

De Tijd 1/12

Herbestemming op het Vlaamse platteland vraagstuk midden in de actualiteit

Het Nieuwsblad 1/12

PLATTELAND - tegen 2040 moet het platteland 1/5 minder “verharde grond” hebben

Herbestemming op het Vlaamse platteland CONTEXT

Divers aanbod : Typologie & Ligging gebouwen

meerledig herbestemmingsvraagstuk

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan gebouwen

Wat? Diversiteit aanbod leegstaande en functieloze gebouwen

Diversiteit aan Context

Kernen : kerken, dorpshoeves, scholen …

Geïsoleerde bebouwing : hoeves, historisch gegroeide bedrijvigheid,…

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan KERKEN

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan DORPSHOEVES

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan DORPSHOEVES

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan DORPSSCHOOL

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan HOEVES

Vrijgekomen agrarische bebouwing (VAB)

Herbestemming op het Vlaamse platteland Aanbod aan HOEVES

Herbestemming op het Vlaamse platteland DIVERSE FUNCTIES in HOEVES

CIJFERS HERBRUIK HOEVES

(1) Residentialisering (2) Niet-agrarische bedrijvigheid

Herbestemming op het Vlaamse platteland RESIDENTIALISERING van HOEVES

Vertuining

Verpaarding

Verdichting

BOER WONEN

Herbestemming op het Vlaamse platteland RESIDENTIALISERING van HOEVES

Vertuining 6,5% buitengebied = tuin

BOER WONEN

DEWAELHEYNS, V., Bomans, K., Gulinck, H., 2011. The Powerful Garden – Emerging Views on the Garden Complex. Antwerpen: Garant.

Herbestemming op het Vlaamse platteland RESIDENTIALISERING van HOEVES

Verpaarding 98% hobby

BOER WONEN

Herbestemming op het Vlaamse platteland RESIDENTIALISERING van HOEVES

Vertuining

Verpaarding

Verdichting – 4 wooneenheden in 1 vierkantshoeve?

BOER WONEN

Herbestemming op het Vlaamse platteland DIVERSE FUNCTIES in HOEVES

CIJFERS HERBRUIK HOEVES

(1) Residentialisering (2) Niet-agrarische bedrijvigheid

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

BOER

GRONDWERKER

WELNESSFARM

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

0 5 10 15 20

stapeling

(para)medische praktijk

garage-carrosserie

welness

kapsalon

houtbewerking

loonwerker

manege

transport

kantoor

metaalbewerking

grondwerken

tuinaanleg

handel

aannemer

Aandeel %

Aandeel %

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

85 % niet vergunbaar

15 % vergunbaar

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

ONTWIKKELINGSPADEN LANDBOUW CONTEXT

PAD 1 Verhogen van inkomen

PAD 2 Beschikbaarheid van plaats

PAD 3 Evolutie van para & verbrede agrarische activiteiten

NIET-LANDBOUW CONTEXT

PAD 4 Starters, op zoek naar goedkope ruimte

PAD 5 Activiteiten enkel nood aan kleine bedrijfsruimte

PAD 6 Activiteiten gericht op rurale karakteristieken

PAD 7 Activiteiten die systematische geweerd worden van bedrijventerreinen

Herbestemming op het Vlaamse platteland DIVERSE FUNCTIES

CIJFERS OPPERVLAKTE

(1) Residentialisering (2) Niet-agrarische bedrijvigheid

Herbestemming op het Vlaamse platteland Niet-agrarische bedrijvigheid in HOEVES

15% Vlaams landbouwareaal zonder geregistreerd landbouwgebruik

UITDAGING HERBESTEMMING

TWEESPALT - DE BEDREIGING WAAROM & WANNEER NIET?

TWEESPAN – DE KANSEN WAAROM & WANNEER WEL ?

BOER WONEN

GRONDWERKER WELNESSFARM

UITDAGING… VERSTEDELIJKING VAN HOEVES: TWEESPALT OF TWEESPAN

Herbestemming op het Vlaamse platteland UITDAGING

Erfgoed – Identiteit - Behoud door ontwikkeling gebruikswaarde – kapitaalsvalorisatie – bestendiging

Verdichting - ruimtelijk rendementsverhoging – kwaliteit

MAAR OOK

Verstedelijking - Verkavelities – Appartmentities

Verrommeling – verloedering – Mobiliteit –

marktlogica – druk op open (landbouw) ruimte ruimtebeslag – leegstand - bestendiging

Herbestemming op het Vlaamse platteland DIVERSE FUNCTIES

Aanbod : Typologie gebouwen en omgeving

Wettelijke kaders en sectorale regelgeving

Vraag : Maatschappelijke noden

Diversiteit aan zowel gebouwen alsook aan maatschappelijke noden

Meerledig herbestemmingsvraagstuk

Schaal en tempo verandering

=> Urgent vraagstuk

Dank voor de

aandacht

|ANNA VERHOEVE ANNA.VERHOEVE@ILVO.VLAANDEREN.BE