Post on 14-Jun-2015
Hedeman,Portman,DonselaarIPMA Interessegroep PMO
Competentieprofielen en certificeringsniveaus voor PMO
functies o.b.v. NCB 3
Competentieprofielen en certificeringniveaus voor PMO functies
o.b.v. NCB 3
Bert Hedeman b.hedeman@hedemanconsulting.com
Jan Willem Donselaar jw.donselaar@pmoinstitute.nl
Henny Portman henny.portman@ing.nl
Agenda
• Wat is een PMO?• Belang en aanleiding• Aanpak initiatief• Positionering PMO• PMO diensten, functies en rollen• P3M* en PMO certificeringmodellen• GITP competentiemodel• Conclusies en aanbevelingen• Stand van zaken en vervolg
* P3M = Project-, programma- en portfoliomanagement
Wat is een PMO?
• PMO staat voor:
Project, Programma of Portfolio Office
• Andere benamingen zijn:– Programmabureau– Projectbureau– P3O– …..
Belang van een PMO
• Het doorvoeren van veranderingen wordt meer en meer een constante factor
• PMO ondersteunt de implementatie van veranderingen in organisaties
• PMO is een essentieel middel om de uitvoering van project-, programma- en portfoliomanagement te professionaliseren
• PMO vaak kweekvijver voor projectmanagers
Een PMO zorgt voor
• Brug tussen de business en de project/verander organisatie• Persoonlijke groei en ontwikkeling van de medewerkers• Succesvol afronden van projecten• Hoger rendement van projectinvesteringen• Extra bijdrage aan de organisatiedoelstellingen
Een PMO gaat door waar het project stopt
En heeft eigen -succes- doelstellingen
Het werkterrein van een PMO
Project organisatie
Einde Project Review
Benefit Management
Bijd
rag
e b
usi
nes
s d
oel
stel
ling
en
Project / programma
IntakePortfolioKeuzes
bu
sin
ess
do
elst
ellin
gen
Lessons Learned
Business Case Review
Waarom Professionaliseren?
• Beheersing van belangrijke projecten• scope
• voortgang
• financieel
• Scheiden van beleid en uitvoering• Versterken rol opdrachtgever• Projecten uit de lijn en zichtbaar in de project/verander organisatie• Minimaliseren van verrassingen • Eenduidige communicatie over organisatie veranderingen• Verhoogde productiviteit, door betere inzet resources• Met minder kosten meer projecten
Aanleiding tot initiatief
• Onduidelijkheid positie PMO-ers in de markt
• Ontbreken competentieprofielen PMO-ers en samenhang met P3M-ers
• Behoefte aan professionaliseren PMO en PMO-ers
• Behoefte aan integreren vakgebieden P3M-ers en PMO-ers
Op verzoek van IPMA-NL
Aanpak
• Ontwikkelen model voor competentieprofielen en certificeringniveau’s voor PMO-ers
• In verlengde van boekje CP voor P3M
• Gebruikmakend van dezelfde structuur en competentiemodel
• Structuur en inhoud gereviewd door vakbroeders
Context PMO
Portfolio
Programma Programma
Project
Project
Project
Project
Project
Project
Programma
Project
Project
Project
Project Project
PM
O
Business changestrategy
Doen we de goede dingen?
Business changevalue
Worden de baten verzilverd?
Business changedesign
Doen we die dingen op de goede manier?
Business changedelivery
Worden de resultaten conform afspraken
opgeleverd?
Businesschange
besturing
Validatie
Verificatie
© Crown Copyright 2008. Reproduced under licence from OGC.
Toegevoegde waarde PMO
• Centraal portfoliobureau (evt. met satelliet kantoren)
• Tijdelijk project-, of programmabureau
• Virtueel model
• Enkelvoudig bureau
Verschijningsvormen PMO
© Crown Copyright 2008. Reproduced under licence from OGC.
Bedrijfs-portfolio- bureau
(permanent)
Programma-bureau
(tijdelijk)
Project- bureau
(tijdelijk)
Kennis-
centrum
Referentiemodel PMO
Planning & control
Pool
Proces
Inhoud
Planning & control portfolioniveau
Planning & control projectniveau
Managen pool project- en programmamanagers
Permanente bezetting
Permanente bezetting
Aanspreekpunt voor bedrijfsdiensten (loketfunctie)
Permanente bezetting
Leveren van (tijdelijke) ondersteuningAd hoc, op aanvraag
Managen pool project- en programmaondersteuners
Planning & control programmaniveauDuur van
programma
Duur van project
Pool
Inhoudelijk verantwoordelijk voor methoden & technieken
Permanente bezetting
Specialisme /consultancy
PMO diensten
PMO rollen en functies
• Hoofd PMO• Hoofd Programmabureau• Hoofd Projectbureau• (Senior) PMO medewerker• PMO assistent• P3M specialist• P3M consultant
1
3
2
1
4
3
2
5
4
3
6
5
4
1 2 3
C1D
B2
Proces
Inhoud
Complexiteit
Om
ge
vin
g
C A
B
CD
A2
B1
C2
A1B
P3M certificeringmodel
Certificeringsniveaus P3M
• D – De projectmedewerker heeft kennis van alle elementen van projectmanagement.
• C1 - De projectmanager kan zelfstandig beperkt complexe projecten leiden en kan de projectmanager van een complex project ondersteunen bij alle elementen van projectmanagement (inhoudgeoriënteerd).
• C2 – De projectmanager kan zelfstandig beperkt complexe projecten leiden en kan de projectmanager van een complex project ondersteunen bij alle elementen van programmamanagement (procesgeoriënteerd).
• B1 - De projectmanager is in staat complexe projecten zelfstandig te leiden.• B2 – De programmamanager is in staat beperkt complexe programma’s
zelfstandig te leiden• A1 – De portfoliodirecteur is in staat een complexe portfolio te leiden• A2 - De programmamanager is in staat complexe programma’s te leiden .
Project
Eenvoudig Gemiddeld Complex
Programma
Eenvoudig Gemiddeld ComplexPortfolio
Juniorproject-
manager
Project-manager
Seniorproject-
manager
Proces-manager
Programma-manager
Senior programma-
manager
Portfolio-directeur
B
C
D
E
Hoofd PMO
Senior project-bureau-
medewerker
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
Hoofdprogramma-
bureau
Seniorprogramma-
bureau-medewerker
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
Hoofdprogramma-
bureau
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
Hoofd project-bureau
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
Project-bureau-
medewerker
PMO assistent
PMO assistent
PMOconsultant
PMOspecialist
Project-bureau-
medewerker
Kennis-centrum
Relatie P3M - PMO
Uitgangspunten
• Eenvoudige projecten hebben geen projectbureau• Beperkt complexe projecten worden slechts door 1 PMO-medewerker
ondersteund, die rechtstreeks aan de projectmanager. • Complexe projecten worden door een projectbureau ondersteund met
een afzonderlijk hoofd projectbureau• Programma’s worden altijd door een programmabureau ondersteund• Portfolio’s worden altijd door een PMO-team ondersteund• PMO assistenten niet rechtstreeks de verschillende managers, maar
rapporteren aan PMO-medewerker• Specialisten en consultants zijn geen lid van een project- of
programmabureau maar voeren op aanvraag een activiteit of dienst uit.
Taken rollen en functies PMO
Hoofd PMO:• Inrichten en managen van de PMO en als portfoliomanager verantwoordelijk voor het
ondersteunen van de besluitvorming van het hoogste management bij de prioritering van de projecten en programma’s
Hoofd programmabureau: • Inrichten en managen van het programmabureau en het ondersteunen van het
programmamanagementteam bij het bewaken en het beheersen van het programma Hoofd projectbureau: • Inrichten en managen van het projectbureau en het ondersteunen van het
projectmanagementteam bij het bewaken en het beheersen van het project PMO medewerker: • Zelfstandig uitvoeren van PMO-diensten PMO assistent:• Uitvoeren van specifieke PMO-taken P3M specialist/consultant: • Promoten, implementeren en continue verbeteren van een of meer P3M best practices
binnen de PMO en het ondersteunen van projecten en programma’s ten aanzien van die best practices
1
3
2
1
4
3
2
5
4
3
6
5
4
1 2 3
DE
C2
Proces
Inhoud
Complexiteit
Om
ge
vin
g
D B
C
DE
B2
C1
D
B1C
PMO certificeringmodel
Certificeringniveaus PMO
• PMO-assistent (E): is in staat onder direct aansturing collega’s te ondersteunen bij enkele PMO-diensten
• PMO-medewerker (D): is in staat onder supervisie het P3M-team ten aanzien van alle PMO diensten te ondersteunen
• P3M specialist (C1): is in staat zelfstandig het P3M-team op een beperkt aantal gebieden te ondersteunen en te adviseren en best practices te ontwikkelen
• Senior PMO-medewerker (C2): is in staat zelfstandig het P3M-team te ondersteunen bij alle PMO-diensten en kan functioneren als hoofd projectbureau voor een complex project of als hoofd programmabureau voor een beperkt complex programma
• P3M consultant (B1): is in staat het P3M-team te ondersteunen over het gehele P3M-werkveld en kan de ontwikkeling van P3M-best practices leiden
• PMO-manager (B2): is in staat een PMO te managen en kan functioneren als portfoliomanager voor complexe portfolio’s en als hoofd programmabureau voor complexe programma’s
PMO carrièrelijn
SeniorPMO
medewerker
PM specialist
PMOmanager
PMconsultant
PMOmedewerker
Inhouds-gericht
Proces-gericht
IPMA D
IPMA C IPMA B
IPMA C IPMA B
Taxonomie van competenties
Domein- competenties
Taakcompetenties
Gedrag- beheersingsniveaus
aantal
10
45
135
750Gedragsindicatoren
GITP competentiemodel
Ondernemen Organiseren Presteren Analyseren
Beïnvloeden Managen Relateren Transformeren
Vertrouwen wekken Veerkracht tonen
Initiëren Structureren Realiseren Evalueren fase:
focus:
Taken, informatie
Mensen, sociale
omgeving
Zelf en werkrol
GITP domeinen
AnalyserenPresterenOrganiserenOndernemen
TransformerenRelaterenManagenBeïnvloeden
Veerkracht tonenVertrouwen wekken
1. durf2. Initiatief3. Onafhankelijkheid4. Ondernemerschap
10. Plannen11. Organiseren12. voortgang bewaken13. Organisatiebewustzijn
23. Resultaatgerichtheid24. Omgang met details25. Vasthoudendheid26. Kwaliteitsbewustzijn27. Ambitie28. Energie
34. Creativiteit35. Probleemanalyse36. Lerende oriëntatie37. Conceptueel denken
5. Communiceren6. Optreden7. Overtuigingskracht8. Sociabiliteit9. Contracteren
14. Besluitvaardigheid15. Delegeren16. Leidinggeven (individueel)17. Leidinggeven (groep)18. Visie uitdragen19. Coachen
29. Klantgerichtheid30. Luisteren31. Samenwerken32. Empathie33. Onderhandelen
38. Omgevingsbewustzijn39. Oordeelsvorming40. Visie ontwikkelen41. Interculturele oriëntatie
20. Integriteit21. Loyaliteit22. Verantwoordelijkheid
42. Aanpassingsvermogen43. Zelfbeheersing44. Stresstolerantie45. Flexibiliteit
GITP taakcompetenties
OndernemenIPMA C1
Beïnvloeden7 Overtuigingskracht (2)Organiseren13 Organisatiebewustzijn (1)Managen19 Coachen (1)Vertrouwen wekken20 Integriteit (2)Presteren24 Omgaan met details (3) 26 Kwaliteitsgerichtheid (2)Relateren29 Klantgerichtheid (2)31 Samenwerken (2)Analyseren35 Probleemanalyse (3)Transformeren38 Omgevingsbewustzijn (1)Veerkracht tonenAanpassingsvermogen (2)
OndernemenIPMA C2
2 Initiatief (2)Beïnvloeden7 Overtuigingskracht (2)Organiseren11 Voortgang bewaken (3)Managen17 Leiding geven (groep) (2)Vertrouwen wekken22 Verantwoordelijkheid (2)Presteren24 Omgang met details (3)26 Kwaliteitsgerichtheid (2)Relateren31 Samenwerken (2)Analyseren35 Probleemanalyse (3)Transformeren39 Oordeelsvorming (2)40 Visie ontwikkelen (1)Veerkracht tonen44 Stresstolerantie (2)
OndernemenIPMA B
4 Ondernemerschap (2)Beïnvloeden7 Overtuigingskracht (3)Organiseren13 Organisatiebewustzijn (3)Managen18 Visie uitdragen (3)Vertrouwen wekken22 Verantwoordelijkheid (3)Presteren25 Vasthoudendheid (3)26 Kwaliteitsgerichtheid (3)Relateren32 Empathie (3)33 Onderhandelen (3)Analyseren37 Conceptueel denken (2)Transformeren40 Visie ontwikkeling (3)Veerkracht tonen45 Flexibiliteit (3)
OndernemenIPMA B 1
3 Onafhankelijkheid (3)Beïnvloeden7 Overtuigingskracht (3)Organiseren13 Organisatiebewustzijn (2)Managen19 Coachen (2)Vertrouwen wekken20 Integriteit (3)Presteren25 Vasthoudendheid (2)26 Kwaliteitsgerichtheid (3)Relateren29 Klantgerichtheid (3)Analyseren37 Conceptueel denken (2)Transformeren40 Visie ontwikkeling (2)Veerkracht tonen42 Aanpassingsvermogen (3)
OndernemenIPMA D
2 Initiatief (1)Beïnvloeden7 Overtuigingskracht (1)Organiseren12 Voortgangscontrole (2)Managen16 Leidinggeven individueel (2)Vertrouwen wekken22 Verantwoordelijkheid (2)Presteren23 Resultaatgerichtheid (1) 24 Omgaan met details (2)Relateren30 Luisteren (1)31 Samenwerking (2)Analyseren35 Probleemanalyse (2)Transformeren39 Oordeelsvorming (1)Veerkracht tonen44 Stresstolerantie (1)
3 Onafhankelijkheid (2)
Inhouds-gericht
Proces-gericht
PMO competentiemodel
Voorlopige conclusies
• Certificeringmodel en competentieprofielen kunnen worden gestructureerd overeenkomstig die van P3M
• Enkel de niveaus D/C/B binnen PMO komen in aanmerking voor certificering
• Aparte certificering voor PM consultant heeft de voorkeur
Eerste aanbevelingen
• Stimuleer aparte interessegroepen voor PMO-ers en PM consultants binnen de IPMA vereniging
• Neem PMO-er en PM consultant op als aparte dienstverlening in de ICB
• Zoek aansluiting voor het ICB competentiemodel bij generieke competentiemodellen binnen HRM
Stand van zaken en vervolg
• Review team akkoord met opzet• Volgende bijeenkomst worden CP bepaald• Huidige conclusies en aanbevelingen al input voor ICB4• Publicatie boek zomer 2011 (Engelse versie)
Voor commentaar en aanvullingen verzoeken wij u uw reactie per e-mail te sturen naar een van de auteurs
Een artikel over deze ontwikkeling is te vinden:- In het themanummer van Projectie, april 2011
- op de website BP4M