Post on 02-Jul-2015
27 januari 2014, Amsterdam
Exoplaneten en hot Jupiters
Franka Buurmeijer MSc!Anton Pannekoek Instituut Universiteit van Amsterdam
Aantallen in het heelal❖ Hoeveel sterren in een Melkwegstelsel?!
❖ Astronomen gokken op 100-1000 miljard!
❖ Hoeveel Melkwegstelsels?!
❖ Meer dan 930.000 volgens de Sloan Digital Sky Survey!
!
❖ http://www.esa.int/Our_Activities/Space_Science/Herschel/How_many_stars_are_there_in_the_Universe!
❖ http://www.sdss.org
'Eerste' exoplaneet❖ Ontdekt door Michel Mayor en Didier Queloz, 6 oktober 1995!
❖ 51 Pegasi b of Bellerophon, in Pegasus!
❖ Ontdekt door middel van radiele-snelheidsmethode!
!
❖ Echt eerste exoplaneten zijn ontdekt rond een pulsar in 1992.!
!
❖ http://michelmayor.ch/first-discovery/
Radiele-snelheidsmethode❖ De ster wiebelt!
❖ Emissie- of absorptielijnen verplaatsen!
❖ Spectrograaf!
!
!
!
❖ http://lcogt.net/spacebook/radial-velocity-method
Direct imaging❖ Geschikt voor op infrarood
golflengten!
❖ Blokkeren van het sterlicht!
❖ Meerdere opnamen nodig om beweging vast te stellen.!
!
!
❖ http://www.eso.org/public/netherlands/news/eso1324/
Transit-methode❖ Korte afname in hoeveelheid licht,
een dip!
!
❖ Ander methoden zijn astrometry, pulsar timing & gravitational microlensing!
❖ Voor alle methoden geldt, grote, warme planeten zijn makkelijker te detecteren.!
!
❖ http://lcogt.net/spacebook/transit-method
Citizen science❖ Planethunters, http://
www.planethunters.org!
❖ Zelf zoeken naar dips in lichtcurves en dus exoplaneten.!
❖ Gebruiken van Kepler-data
Kepler-ruimtetelescoop❖ Gelanceerd in 2009!
❖ Meer dan 100.00 sterren bekeken!
❖ Transit-methode
Kepler-ruimtetelescoop❖ Doel: structuur en variëteit aan planetaire systemen onderzoeken!
❖ Subdoel 1: "Determine the frequency of terrestrial and larger planets in or near the habitable zone of a wide variety of spectral types of stars."!
!
❖ 15 mei 2013, aankondiging dat een tweede reactiewiel van Kepler faalt. (Het eerste wiel is onbruikbaar sinds juli 2012.)!
!
❖ Nieuwe doelstellingen voor Kepler worden geformuleerd. !
❖ http://www.nasa.gov/content/nasa-ends-attempts-to-fully-recover-kepler-spacecraft-potential-new-missions-considered/#.UuE0UHl5-rc
Aantal exoplaneten❖ http://youtu.be/qRJ30fkyiU4, februari 2011!
!
❖ http://youtu.be/gnZVvYm6KKM, november 2013!
❖ 3538 kandidaten gevonden met Kepler!!
!
❖ 1074 exoplaneten bevestigd op 23 januari, exoplanet.eu
Naamgeving❖ Exoplaneten worden vernoemd
naar hun ster of het instrument waarmee ze zijn ontdekt!
❖ bv. KOI 351 Kepler Object of Interest ab cde f g h
http://www.openexoplanetcatalogue.com/system.html?id=KOI-351%20c
Naamgeving❖ Maar… recentelijk herzien door International Astronomical Union!
❖ "The IAU fully supports the involvement of the general public in the naming of astronomical objects, whether directly or through an independent organised vote, in the naming of planetary satellites, newly discovered exoplanets, and their host stars"!
!
!
❖ http://www.iau.org/public/themes/naming_exoplanets/
Eigenschappen❖ Vooral Hot Jupiters, hoge massa en hoge temperatuur!
❖ http://exoplanet.eu/diagrams/!
❖ planetary radius -> mass!
❖ planetary radius -> semi major axis!
!
❖ Des te hoger de metaliciteit, des te ouder de ster, des te meer planeten
Jupiter❖ Grootste gasplaneet!
❖ ESA’s JUICE (JUpiter ICy moons Explorer) zal de manen Ganymedes, Callisto en Europa bezoeken.!
❖ Focus op Ganymedes en het ontstaan van een levensvatbare omgeving.!
❖ http://sci.esa.int/juice/50068-science-objectives/
Leefbare zone❖ In de leefbare zonde of het Goudlokje-gebied zijn de
omstandigheden precies goed voor het ontstaan van leven.!
❖ Belangrijkste voorwaarde is vloeibaar water.!
❖ Ook belangrijk: veranderlijkheid lichtintensiteit van de ster, plek in een melkwegstelsel, aanwezigheid van een atmosfeer, het albedo van de planeet, de chemische samenstelling van de atmosfeer.!
❖ Let op: aanname gebaseerd op aards leven.
Formule van Drake❖ N = R . fp . ne . fl . fi . fc . L!
❖ http://youtu.be/Q99EmDFvTJw?t=2m38s!
❖ Tot 8m
GJ 1214b❖ Volgende stap is onderzoek aan
exoplaneetatmosferen!❖ Ontdekking van 31 december
2013 met de Hubble-ruimtetelescoop!
❖ Superaarde GJ 1214b heeft wolken, maar waarschijnlijk van kaliumchloride en zinksulfide!
❖ http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2014/06/full/
Leestips❖ http://michelmayor.ch/first-discovery/!
❖ http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/detail/3467474/2013/06/29/In-het-heelal-wemelt-het-van-leven.dhtml!
❖ http://www.universetoday.com/106168/heres-the-latest-kepler-orrery-video-the-orbits-of-the-planets-go-round-and-round