Audrey Rohen

Soesterberg

14 november 2012

Een samenhangende kijk op samenwerkingLenzen op samenwerking

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

2

Samenwerken doet ertoe

– Geen enkele gemeente kan de grote vraagstukken van deze

tijd alleen oplossen

– Samenwerking is een alternatief voor grootschaligheid

– Voor meer problemen en kansen worden allianties en

netwerken een organiseer perspectief

– Steeds meer organiseeractiviteiten lopen dan ook door

allianties en netwerken

– In organisaties wordt bewuster nagedacht over participatie in

allianties en netwerken

– Grote organisaties hebben een intern samenwerkingsvraagstuk

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

3

“Samenwerken vergt de moed om een deel van de eigen autonomie op

te geven in het vertrouwen dat dat uiteindelijk voor jezelf juist meer

waarde oplevert. Dát is de grote uitdaging.“

Samenwerken is niet vanzelfsprekend

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

4

Het nut van een kijkglas

– In iedere samenwerking blijkt ‘spraakverwarring’ (ambiguïteit) een

van de grootste vraagstukken

– Verschillende spelers, verschillende achtergronden, verschillende

ervaringen, verschillende belangen, verschillende overtuigingen en

drijfveren, verschillende …

– Als buitenstaander ‘stap je erin’ en je hoort en ziet al die verschillen

– Een kijkglas helpt

– spelers op een vergelijkbare manier te (laten) kijken

– buitenstaanders een situatie te doorgronden

– in de loop der tijd veranderingen (vooruitgang?) te zien

– En daarmee spraakverwarring te verminderen

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

5

Het kijkglas

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

6

Sleutelvragen in samenwerkingsverbanden

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Logica van de hiërarchie en het netwerk

Hiërarchisch: vanuit eigen positieKenmerk: een partij kan bepalen

-

- Doelstelling is referentiepunt

- Informatie is robuust,

- Besluit volgt uit probleem, doel,

- Uitvoering: probleem en doel

Norm: doelrealisatie

- Er is een probleem

-

-

intersubjectief

-

informatie

-

gegeven

Het vraagstuk

Kenmerken

-

-

- Informatie is ‘ negotiated

’

-

-

Het vraagstukHet vraagstuk

Wat heb ik te bieden?

Wat wil ik eruit halen?

Kenmerk: wederzijdse afhankelijkheid

- Er is een probleemperceptie

- Doelstelling is momentopname

-

knowledge ’

- Na besluit is er een volgende

ronde met nieuwe kansen

- Uitvoering: wees alert op

nieuwe kansen

Norm: satisfactie of tolerantie

Netwerk: vanuit gezamenlijk vraagstuk

Naar De Bruijn & Ten Heuvelhof

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Ambitie: stel uzelf de volgende vragen

1. Wat is uw beeld bij de ambitie van de samenwerking?

2. Wat wilt u dat de samenwerking u oplevert?

3. Wat wilt u erin stoppen?

8

Organisatiestrategie

Strategie van de samenwerking

Samenwerkingsstrategie

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

9

Het vraagstuk

De kans

Belangen

Brengen

Halen

BelangenHalen

Brengen

Belangen

Brengen

Halen

Belangen

Partij 1

Halen

Brengen

Partij 2

Partij 3 Partij 4

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

10

Belangen bepalen mede hoe je kijkt

Er spelen meer soorten belangen tegelijkertijd:

− organisatiebelangen; deze zijn veelal gekoppeld aan de

doelen en kernwaarden van de organisatie

− individuele belangen; ook persoonlijke overtuigingen,

drijfveren en belangen spelen in ieder proces een rol

− collectieve belangen; in elke complexe situatie spelen ook

collectieve belangen een rol. Deze kunnen uiteraard

verschillen per situatie en context (bijvoorbeeld zorg, milieu,

bedrijfsleven, ruimte, ...)

Belangen bepalen mede hoe je kijkt:

Where you stand depends on where you sit

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

11

Oprechte interesse in de belangen

+

Transparantie

+

Betrouwbaar

=

Vertrouwen

Belangen: op zoek naar de Win-Win

– Historie

– Cultuur

– Standpunten

– Belangen

– Emotie

– Urgentie

– Netwerk

Waarden & Normen

Standpunt

Belang

S

B

S

B

W & N W & N

De gouden driehoek: het

gezamenlijk belang zo groot

mogelijk maken!

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Belangen: stel uzelf de volgende vragen

1. hebben de partners oprechte interesse in elkaars belangen

en zijn zij daarover echt met elkaar in dialoog?

2. creëert de samenwerking waarde voor ieder van de

partners?

3. zijn de partners bereid om met elkaar te onderhandelen?

12

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

13

Relatie: bij de spelers zijn niet alleen rationele overwegingen aan de orde

?

Wat is van

betekenis

Rendement

Strategische positie

Optimale schaal

Wie zijn de beste

partners?

Welke vorm?

Machtspositie in

onderhandeling

Imago

Onzekerheid

Wie kan ik

vertrouwen?

En ik zelf dan?

Autonomie &

macht

Zij zijn groot, ik

ben klein

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Relatie: stel uzelf de volgende vragen

1. beschikken de betrokkenen over persoonlijk vermogen tot

verbinden?

2. vertrouwen de partners elkaar en ontwikkelen zij dit

vertrouwen?

3. wordt leiderschap gegund en getoond?

14

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Organisatie

15

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Organisatie: stel uzelf de volgende vragen

1. Welke doelen stellen we voor de samenwerking?

2. Hoe besturen we de samenwerking?

3. Welke gedragsafspraken maken we?

16

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

17

Het Proces

Vorm

geven

Betekenisgeving

Interactie

DelenOvereen

komen UitvoerenVerkennen Vernieuwen

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

Proces: stel uzelf de volgende vragen

1. Is er sprake van een doordachte fasering en een goede

timing?

2. Is sprake van een heldere rolverdeling en duidelijke

procesregie?

3. Is er voldoende aandacht voor de kwaliteit van het proces

en worden de ambities gerealiseerd?

18

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

De succescirkel van samenwerking

© Twynstra Gudde 14-11-2012

Een samenhangende kijk op samenwerking

20

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot

deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit

deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar

gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra

Gudde.

Audrey Rohen

aro@tg.nl

www.twynstragudde.nl