Evidence Based Practice

Zoeken naar Literatuur

WerkcollegeKarin Schneider / Maarten Hekman

3 DIMENSIES VAN EVIDENCE BASED PRACTICE

De eigen praktijkervaring

Gebruik van bewijs uit de

literatuur

De wensen en voorkeuren van

de cliënt

EBP methodiek

4) Het gevonden resultaat wordt toegepast in de 4) Het gevonden resultaat wordt toegepast in de praktijk.praktijk.

5) Het proces en resultaat wordt geëvalueerd5) Het proces en resultaat wordt geëvalueerd. .

3) Het gevonden bewijsmateriaal wordt beoordeeld op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid

1) Het praktijkprobleem wordt vertaald in een beantwoordbare vraag.

2) Er wordt efficiënt gezocht naar het beste bewijsmateriaal (literatuur, overige bronnen)

Uitleg EBP methodiek tot nu toe

1) Het praktijkprobleem wordt vertaald in een beantwoordbare vraag.

- PICO

De PICO-methode

Population: patiënt of probleem Intervention: interventie, behandeling Comparison/Control: alternatief Outcome: resultaat

Voorbeeld ‘probleem’:

Acute CVA-patiënten lopen flink risico op slikstoornissen en aspiratie van voedsel (prevalentie ca. 50%)

Wat is een goede slikscreening voor acute

CVA-patiënten op de stroke unit?

PICO uitwerking:

P: acute CVA patiënten (voorkeur < 24 uur)I: slikscreeningC: gouden standaard (slikvideo of FEES)O: zo min mogelijk gemiste patiënten

Vraag:Vraag:

Met welke slikscreening (Met welke slikscreening (II) bij acute CVA patiënten (<24 uur ) bij acute CVA patiënten (<24 uur post onset) (post onset) (PP) worden, vergeleken met een gouden ) worden, vergeleken met een gouden standaard (slikvideo of FEES) (standaard (slikvideo of FEES) (CC), de minste patiënten met ), de minste patiënten met een slikstoornis (of aspiratie) gemist? (een slikstoornis (of aspiratie) gemist? (OO) )

Uitleg EBP methodiek vandaag

1) Het praktijkprobleem wordt vertaald in een beantwoordbare vraag.

- PICO

2) Er wordt efficiënt gezocht naar het beste bewijsmateriaal (literatuur)

- Zoekvaardigheden

Stap 2:Zoeken naar het beste bewijsmateriaal

2.1: Databanken selecteren

2.2: Zoektermen formuleren aan de hand van de vraagstelling en de keuze van de databanken

2.3: Zoeken

2.1 Selecteren van databanken

Overzicht van databanken:www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Digitale bronnen / Gezondheid

Bijna alle databanken zijn ook vanaf thuis raadpleegbaar

Na inlog met je HAN account heb je een half uur toegang voor je opnieuw in moet loggen

2.1 Selecteren van databanken

Evidentie hiërarchie:

1. Richtlijnen (definitie)

2. Systematische reviews 3. Randomised Controlled Trials (RCT) 4. Controlled Clinical Trials 5. Kwalitatief onderzoek

Gespecialiseerde richtlijnen

Ergotherapie: http://www.ergotherapienederland.nl/

Fysiotherapie:http://www.kngf.nl/index.html?dossiers=1&dossier_id=50 (55)

Logopedie: Logopedie en Foniatrie, september 2008 (1)

http://nvlf.logopedie.nl/site/instrumenten/

Voeding en Diëtetiek: Dieetbehandelingsprotocollen, 628.8 DIEE (Naslag)

Multidisciplinaire Richtlijnen: CBO: Kwaliteitsinstituut voor gezondheidszorg

http://www.cbo.nl/product/richtlijnen/

National Guideline Clearinghousehttp://www.guideline.gov/resources/guideline_index.aspx

Guidelinesfinder:http://www.library.nhs.uk/guidelinesfinder/

Hartstichting:http://www.hartstichting.nl/webshop/Producten/Producten.aspx?CatID=71

Vereniging Spierziekten Nederland:http://www.spierziekten.nl/hulpverleners/index.php

Nederlandse Diabetes Federatie:http://www.diabetesfederatie.nl/zorg/richtlijnen.html

2.1 Selecteren van databanken

Evidentie hiërarchie:

1. Richtlijnen 2. Systematische reviews (definitie)

3. Randomised Controlled Trials (RCT) 4. Controlled Clinical Trials 5. Kwalitatief onderzoek

Systematische reviews

Cochrane: www.thecochranelibrary.com

Pubmed: http://www.pubmed.com

Thuis via www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Digitale bronnen / Gezondheid

2.1 Selecteren van databanken

Evidentie hiërarchie:

1. Richtlijnen 2. Systematische reviews 3. Randomised Controlled Trials (RCT) 4. Controlled Clinical Trials (definities)

5. Kwalitatief onderzoek

RCT’s etc.

Pubmed: www.pubmed.com

Picarta: www.picarta.nl

Niet gratis van buiten de HAN te raadplegen

2.2 Zoektermen formuleren

2.2 Zoektermen formuleren

Bedenk suggesties voor zoektermen:

synoniemen Latijnse termenEngelstalige termenruimere of nauwere termennamen van auteurs titelwoorden uit reeds bekende titels

2.2 Zoektermen formuleren

Gebruik (medische) woordenboeken!

Papier: Naslagwerken: 606.1 & 831

Online: www.han.nl/studiecentra

Zoeken en vinden / Woordenboeken

2.2: Zoektermen formuleren

Vertalingen:Cerebrovascular accident, stroke swallowing disorders

Verwante termen:Beroerte, herseninfarct, hersenbloedingdeglutition disorders, dysphagia

Pas op met afkortingen! – CVA, TIA

2.2: Zoektermen formuleren

Bedenk aanvullende /uitsluitende criteria:

leeftijd geslacht tijdsperiode ( > 5 jaar)

2.3 Zoeken

AND CVA AND slikscreening Zoekt naar documenten die zowel

cva als slikscreening bevatten.

2.3 Zoeken

“…” “deglutition disorder” Zoekt naar documenten die deglutition disorder

bevatten (achter elkaar).

2.3 Zoeken

OR swallowing disorder OR deglutition

disorder Zoekt naar documenten die óf

swallowing swallowing disorder en/of deglutition

disorder disorder bevattenbevatten.

2.3 Zoeken

NOT “breast cancer” NOT “women” Zoekt naar documenten die breast cancer

bevatten, maar niet women.

2.3 ZoekenTrunceren ergother? of ergother* zoekt naar:

Ergotherapie Ergotherapeut(en) Ergotherapeutisch(e)

Maskeren extrap?ramidaal zoekt naar:

Extrapyramidaal Extrapiramidaal

Trunceren en maskeren a?tivit* zoekt naar:

Aktiviteit(en) Activiteitenbegeleiding Activity Aktivität

2.3 Zoeken

Tips om zo efficiënt mogelijk te zoeken:

Werk volgens een logisch en doordacht plan: ga niet “zwemmen”

Houd consequent bij wat je vindt en waar en op welke manier je het hebt gevonden: informatie terugvinden is vaak veel moeilijker dan vinden

Maak gebruik van de kennis en ervaring van de mensen in het Studiecentrum Kapittelweg

2.3 Zoeken

Cochrane: www.thecochranelibrary.com

Thuis via www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Digitale bronnen / Gezondheid

Zoeken in: Cochrane

- Browsen via Topics

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Search

Zoektermen:

cerebrovascular accident,

(acute) stroke

swallowing disorders, dysphagia, deglutition disorders

Waarschuwing: Deze laatste stap naar full text werkt alleen binnen de HAN!

Zoeken in: Cochrane

- Browsen via Topics

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Search

Zoeken in: Cochrane

- Browsen via Topics

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Search

Voordelen MeSH

Het artikel is (per definitie) relevant Een term voor spellingsvariaties en/of

synoniemen Homoniemen worden ondervangen (bijv. aids)

Maar pas op: soms ook (menselijke) fouten, MeSH-termen bestaan vaak nog niet voor nieuwe begrippen en recente artikelen zijn meestal nog niet geïndexeerd

Pauze

2.3 Zoeken

Pubmed: www.pubmed.com

Thuis via www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Digitale bronnen / Gezondheid

Zoeken in: Pubmed

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Database

- Via Clinical Queries voor systematic reviews

Zoektermen: cerebrovascular accident, acute stroke

swallowing disorders, dysphagia, deglutition disorders

Let op: niet alle artikelen hebben een link naar full-text!

Zoeken in: Pubmed

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Database

- Via Clinical Queries voor systematic reviews

Zoeken in: Pubmed

- Eenvoudige zoekactie via zoekbalk Search

- Vanuit trefwoordenlijst via MeSH Database

- Via Clinical Queries voor systematic reviews

2.3 Zoeken

Picarta: Ned. landelijke catalogus

Via www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Digitale bronnen / Gezondheid

Zoeken in: Picarta

Vooral van belang voor het vinden van:- Nederlandstalige tijdschriftartikelen- Niet full text tijdschriftartikelen in Pubmed

www.picarta.nl : werkt niet vanaf thuis!

Biedt geen toegang tot full text!

Picarta: trefwoorden?

- Trefwoorden zijn alleen toegekend aan boeken

- Dus als je (ook) zoekt naar tijdschriftartikelen: niet met trefwoord zoeken:

- Zoeken met alle woorden en sorteren op jaar van uitgave

2.3 Zoeken

Online Tijdschriften

Via www.han.nl/studiecentraZoeken en vinden / Tijdschriften / Online

Zoeken in: Catalogus HAN

Vooral van belang voor het vinden van:Tijdschriftartikelen uit Picarta

Via www.han.nl/studiecentra (ook vanaf thuis)

Biedt soms ook toegang tot full text als dit niet in Picarta staat!

Catalogus: Tijdschriftartikelen?

In de catalogus kun je niet zoeken op tijdschriftartikelen!

Haal de artikelgegevens over jaargang, aflevering en pagina’s uit Pubmed of Picarta.

Zoek in de catalogus op tijdschriften

Zoeken in: ?

Op www.han.nl/studiecentra / Zoeken en vinden/ Digitale bronnen/Gezondheid

staan links naar nog vele andere databanken die voor jullie interessant zouden kunnen zijn/worden.

Let vooral op de specifiek nederlandstalige:

Zoeken met: HANQuest

De databanken op www.han.nl/studiecentra kunnen ook worden doorzocht met een zoekmachine:

Meer weten over EBP? :

Algemeen:

Kuiper, Chris, Evidence-based practice voor paramedici : methodiek en implementatie / LEMMA / 2004 (Plaatscode: 604 EVID)

Offringa, M., Inleiding in evidence-based medicine : klinisch handelen gebaseerd op bewijsmateriaal/ 2e dr / Bohn Stafleu Van Loghum / 2003(Plaatscode: 604 INLE)

Pubmed:

Loep, Marjan en Faridi van Etten – Jamaludin, Praktische handleiding PubMed / Bohn Stafleu Van Loghum / 2004(Plaatscode: 601.9 LOEP)

Studiecentrum Kapittelweg

http://www.han.nl/studiecentra

Karin SchneiderInformatiespecialist Voeding & Diëtetiek, Logopedie

karin.schneider@han.nl

024-3531586

Maandag, dinsdag, woensdag