E-depot Achterhoek - Erfgoedcentrum Zutphen · 2020. 1. 3. · 4 Managementsamenvatting Doel Dit...

Post on 16-Mar-2021

1 views 0 download

Transcript of E-depot Achterhoek - Erfgoedcentrum Zutphen · 2020. 1. 3. · 4 Managementsamenvatting Doel Dit...

1

E-depot Achterhoek

Continuïteitsplan

2015

2

Werkgroep Continuïteitsplan

• MoniqueDekker(WaterschapRijnenIJssel)• EleonoreManning(ErfgoedcentrumAchterhoekenLiemers)• WouterOenema(gemeenteDoetinchem)• HansMannaert(DiVault)• MarianvandeWetering(gemeenteLochem)

Deelnemende partijen

3

Inhoud

Managementsamenvatting4

1 Algemeen51.1 Doelcontinuïteitsplan51.2 Scope51.3 Leeswijzer6

2 Bedreigingen en risico’s E-depot Achterhoek7

3 Maatregelen en acties om bedreigingen te voorkomen 123.1 Gemeenschappelijkeregeling 123.2 Archiefverordening 153.3 Contractleverancier/ServiceLevelAgreement(SLA) 16

4 Verantwoordelijkheden partners E-depot Achterhoek194.1 Dezorgdrager 194.2 Debeheerorganisatie194.3 DeIT-leverancier19

Bijlage 1. Exit-strategie 20 Bijlage 2. Afkortingenenbegrippen 21

4

Managementsamenvatting

Doel

DitdocumentiseenkennisproductdatvervaardigdisalsonderdeelvanhetprojectE-depotAchterhoek.Hetdoelvanhetcontinuïteitsplanishetgevenvaneenoverzichtvandere-gelingendienodigzijnomdedigitalearchiefbescheideninhete-depottebeveiligentegenbedreigingen.

Eenbedreigingofcalamiteitiseen(on)gewenstegebeurtenisdiezodanigenegatievegevol-genheeft,datdevoortgangvandevitalebedrijfsprocessenvanhete-depotwordtverstoordendedienstverleningnietkanwordenvoortgezet.

Hetkunnenbedreigingenzijndievoorkomenbijallepartijendiedeeluitmakenvanhete-depot:debeheerorganisatie,dezorgdrager(aanbieder)endeleveranciervandee-depot-bewaaromgeving.Hetkunnengeplandeenongeplandebedreigingenzijn.

Aanpak

Eriseenoverzichtgemaaktvandebedreigingenencalamiteitendiedevoortgangendienstverleningvanhete-depotkunnenverstoren.Perbedreigingisgeïnventariseerdwatdeafzonderlijkerisico’szijnvoordebeheerorganisatie,zorgdragerenleverancier.Perrisicoiseencategorieenfactorbepaaldenvastgelegdhoewehetrisicokunnenbeperken.Wehebbenbeschrevenwaarin(GemeenschappelijkeRegeling,ArchiefverordeningofContract-leverancier)enhoedetenemenmaatregelenenactiesmoetenwordenvastgelegd.Ookiserbepaaldvoorwelkemaatregelendebeheerorganisatie,dezorgdragerendeleverancierverantwoordelijkzijnenwiezeuitvoert.

Conclusie en aanbevelingen

Hetcontinuïteitsplaniseentactischplanwaarinwemaatregelenenactiesbeschrijvendienadereoperationeleuitwerkingvragenindeovereenkomstendiedee-depotpartnerssluitenendeplannendiezeopstellen.

Dewerkgroepadviseertdemaatregelenoptenemenin:• deGemeenschappelijkeRegelingtussenzorgdragersenbeheerorganisatie;• deArchiefverordeningvandeafzonderlijkezorgdragers;• hetcontract(SLA)tussendeleverancierendebeheerorganisatie.

Doorhetontbrekenvanuitgebreidejuridischeen(inkoop)technischekennisbinnendewerkgroepzijndebeschrevenmaatregelennietindetailuitgewerktvoordebovengenoem-deregelingen.

Dewerkgroepadviseert:• navaststellingvanhetcontinuïteitsplanjuristeneninkoperstevragenomdevoorge-

steldemaatregelenverderuittewerkenindebovengenoemderegelingen.• voordecontinuïteitvanhete-depotonderzoektedoennaardemogelijkeconsequenties

vandeverschillendesoortenovereenkomstentussenzorgdragersenbeheerorganisatie;• debrancheverenigingArchiefinstellingenNederland(BRAIN)teverzoekendeModel

Archiefverordeningaantepassenaandeinrichtingenhetgebruikvane-depots.

5

1 Algemeen

DitdocumentiseenkennisproductdatvervaardigdisalsonderdeelvanhetprojectE-depotAchterhoek.

1.1 Doel continuïteitsplan

DeopdrachtvoorditkennisproductisinhetprojectplanE-depotAchterhoekalsvolgtbeschreven:

Continuïteitsplan: na dit project moet duidelijk zijn welke eisen gesteld moeten worden aan een e-depot en de leverancier om overstappen mogelijk te maken, bijvoorbeeld bij calami-teiten, faillissement of beëindiging van een samenwerking.

Indebeschrijvingvandeopdrachtwordtalleengesprokenoverhetmogelijkmakenvan‘overstappen’:de‘exit-strategie’.InEisenDuurzaamDigitaalDepot(ED3)1wordteenbrederedefinitievaneencontinuïteitsplangegeven,namelijk:Eencontinuïteitsplanregelthoedebeheerorganisatiedeopgenomenarchiefbescheidenveiligkanstellen.

Nadiscussiebinnendewerkgroepenoverlegmetdeprojectgroependeopdrachtgeverisbeslotenhetvolgendeuitgangspunttehanterenvoorhetcontinuïteitsplan:

Hetcontinuïteitsplanbeschrijftwatergeregeldmoetwordenomdeopgenomenarchief-bescheidenveiligtestellentegenbedreigingen.Ditkunnenbedreigingenzijndievoorkomenbijallepartijendiedeeluitmakenvanhete-depot:deexterneleveranciervandee-depot-bewaaromgeving,debeheerorganisatieendezorgdrager.Hetkunnengeplande(bijv.taak-overdracht)enongeplande(bijv.faillissementofstoringen)bedreigingenzijn.

Eenbedreigingofcalamiteitiseen(on)gewenstegebeurtenisdiezodanigenegatievegevol-genheeft,datdevoortgangvandevitalebedrijfsprocessenvanhete-depotwordtverstoordendedienstverleningnietkanwordenvoortgezet.

1.2 Scope

Hetcontinuïteitsplanbeschrijftniethoedebeheerorganisatiehete-depotmoetbehe-ren.Deuitwerkingvandatbeleidstaatindekennisproducten‘BewaarenbeheerstrategieE-depotAchterhoek’en‘BeschikbaarstellingE-depotAchterhoek’.Deuitvoeringvanhetbeleidwordtregelmatiggetoetst,ziekennisproduct‘ToetsingskaderE-depotAchterhoek’.

Hetcontinuïteitsplanbeschrijftnietaanwelkeeisendeaanbiedermoetvoldoenbijhetaan-leverenvanarchieven,ziehiervoorkennisproduct‘ToepassingsprofielE-depotAchterhoek’.Hetcontinuïteitsplanisookgeenbeveiligingsplan,ontruimingsplanofbedrijfsnoodplan.Hetcontinuïteitsplanbeschrijftwatergeregeldmoetwordenomdeopgenomenarchief-bescheidenveiligtestellentegenbedreigingen.Hetiseentactischplanwaarinwemaat-

1 EisenDuurzaamDigitaalDepot(ED3),versie2december2012vandeLandelijkeVerenigingvanProvincialeArchiefinspecteurs(LOPAI).

6

regelenenactiesbeschrijvendienadereoperationeleuitwerkingvragenindedoordee-depotpartnerstesluitenovereenkomstenenoptestellenplannen.

1.3 Leeswijzer

Inhoofdstuk2iseenoverzichtopgenomenvanmogelijkebedreigingenaandekantvandezorgdrager,debeheerorganisatieendeIT-leverancier.Hierinzijntevensdeverschillenderisico’sopgenomen.Ookwordtbeschrevenwaarintenemenmaatregelenenactiesmoetenwordenvastgelegd.

Inhoofdstuk3gaanweuitvoerigerinopdetenemenmaatregelenombedreigingentebeperken.Daarbijgaanweinopdeactiesdiemoetenwordenuitgevoerdnaeencalamiteit.Devraag‘watkanwaarendoorwiewordengeregeldenwelkekwetsbaarhedenblijven?’staathierincentraal.

Inhoofdstuk4gaanweinopdevraag:wanneerendoorwiemoethetcontinuïteitsplaninwerkingwordengesteld?

7

2 Bedreigingen en risico’s E-depot Achterhoek

Hete-depotis‘hetgeheelvanorganisatie,beleid,processenenprocedures,financieelbeheer,personeel,databeheer,databeveiligingenaanwezigehard-ensoftwaredatduur-zaambeherenenraadplegenvandigitalearchiefbescheidenmogelijkmaakt’.

Devitalebedrijfsprocessenvanhete-depotzijn:• opnamevanarchiefbescheiden;• duurzaambeheervanarchiefbescheiden;• beschikbaarstellenvanarchiefbescheiden;• bedrijfsvoeringprocessen.

Omde‘normale’continuïteitvandezeprocessenteborgen,iseenaantalkennisproductenopgesteld.DitzijnhetToepassingsprofielmeteisenaandeoptenemenarchiefbescheiden,hetToetsingskader,hetvastgesteldebeleidindekennisproductenBeheer-enbewaar-strategieenBeschikbaarstelling,hetArchitectuuroverzichtenhetinzichtindefinanciëleconsequenties(Kostenoverzicht).

Daarnaastmoetookdecontinuïteitvandevitaleprocessenbijbedreigingenwordengewaarborgd.Ditzijnvragendiegesteldkunnenworden.• Welkebedreigingenofcalamiteitenkunnenvoorkomen?• Welkerisico’slopendeverschillendepartnersbijhete-depot?• Watkan/moetergeregeldwordenombedreigingentebeperkenenwelkeacties

moetenwordenuitgevoerdnaeencalamiteit?

Indetabelhieronderbeschrijvenwedeverschillendebedreigingendiekunnenvoorkomenbijdepartnersvanhete-depot.Ookwordtinhetkortaangegevenwaarmaatregelen(acties)moetenwordenopgenomenomdebedreigingtekunnenbeperken.Daarbijgaanweinopuittevoerenmaatregelennaeencalamiteit.Opdezemaatregelenenactiesgaanweinhoofdstuk3uitvoerigerin.

Alspartnersvanhete-depotwordenonderscheiden:• ZD:Dezorgdrager:aanbiederenookgebruikervandeoptenemenarchiefbescheiden.• BO:Debeheerorganisatie.• LC:DeIT-leverancier:deondernemerenleveranciervandebewaaromgeving.• Gebruikers(burgersenbedrijven):risico’sm.b.t.beschikbaarheidvandearchief-

bescheidenvoordegebruikerzijnbeschrevenbijderisico’svoordezorgdragerinzijnrolalsgebruiker.

Perbedreigingisaangegevenwelksoortrisicodebedreigingoplevertenhoehoogditrisicowordtingeschat(weging).Wemakeneenonderscheidtussendevolgenderisico’s2.

2 Indelingovergenomenvan:ConceptOntwerpselectielijstvoorgemeentenenintergemeentelijkeorganen2016v0.9

8

• Bestuurlijk-politiekrisico(BP):hetpotentiëlenadeeldatdeorganisatieondervindtindekwaliteitvansturingvandeorganisatieendepubliekeverantwoordingoverdehierovergenomenbeslissingen.

• Operationeelrisico(O):hetpotentiëlenadeeldatdeorganisatieondervindtindekwaliteitenmogelijkhedenvandeuitvoeringvandedoordeorganisatiegesteldedoelen.

• Juridischrisico(J):hetpotentiëlenadeeldatdeorganisatieondervindt,doordatdebelan-genvandeorganisatienietbehartigdkunnenwordeningeschillenmetderdepartijen.

• Financieelrisico(F):hetpotentiëlenadeeldatdeorganisatieondervindtindevormvanextrauitgaven,kostenofdeverminderingvaninkomsten.

Dewegingvanhetrisicoisopbasisvankans*impact:

Kans/Impact Klein(1) Middel(2) Groot(3)

Klein(1) Zeerlaag(1) Laag(2) Middel(3)

Middel(2) Laag(2) Middel(4) Hoog(6)

Groot(3) Middel(3) Hoog(6) Zeerhoog(9)

3

3

12

3 Maatregelen en acties om bedreigingen te voorkomen

Hetcontinuïteitsplanbeschrijftwatergeregeldmoetwordenomdeopgenomenarchief-bescheidenveiligtestellentegenbedreigingen.Hetiseentactischplanwaarinwemaat-regelenenactiesbeschrijvendienadereoperationeleuitwerkingvragenindedoordee-depotpartnerstesluitenovereenkomsten.

Hiernabeschrijvenweperovereenkomstwelkemaatregelenenactiesverdermoetenwordenuitgewerkt.

De opstellers van het continuïteitsplan hebben onvoldoende juridische en inkooptechnische kennis om de maatregelen en acties helemaal zelf uit te werken. Het is raadzaam om na het vaststellen van het continuïteitsplan hiervoor advies te vragen aan juristen en inkopers van de pilotorganisaties.

3.1 Gemeenschappelijke regeling

Hetuitgangspuntvoorditcontinuïteitsplanisdattussenallezorgdragersendebeheeror-ganisatieeenGemeenschappelijkeRegelingwordtafgesloten.OpditmomentzijnerookzorgdragersdiemetdebeheerorganisatieeenDienstverleningsovereenkomst(DVO)hebbenafgesloten.

Geadviseerd wordt om – voor de continuïteit van het e-depot – onderzoek te doen naar de mogelijke consequenties van de verschillende soorten overeenkomsten tussen zorgdragers en beheerorganisatie.

IndeGemeenschappelijkeRegelingtussendezorgdragersendebeheerorganisatiemoetenvoorwaardenwordenopgenomenoverdevolgendeonderwerpen:

In geval van opheffing, samenvoeging of splitsing beheereenheid van een zorgdragerZD Eigenaarschapnietduidelijk Toegangnietgeregeld(nieuwearchiefvormendebeheereenheid)BO Vastekostengelijkt.o.v.mindervolumeLC Continuïteitleveranciernietzeker

Omdatalleeneenbeheereenheid4bijeenzorgdragerkanwordenopgeheven,samengevoegd(meteenanderebeheereenheid)ofgesplitst,blijftdezorgdragerdezelfde.Eengevolgkanzijndattoegangsrechtenmoetenwordengewijzigd.Ookmoetdenieuweorganisatievandezorgdragerwordenvastgelegdvoornieuwovertebrengenarchiefbescheiden.

Voordebeheerorganisatieendeleverancierkanhetopheffenvaneenbeheereenheid(op-heffentaak)financiëleconsequentieshebben.Erzullenminderarchiefbescheidenwordenaangeboden.

4 ModelArchiefverordeningBRAIN:Beheereenheidiseendoorburgemeesterenwethoudersalszodanigaantewijzenorganisatieonderdeel,zelf-standigbelastmetdedocumentaireinformatievoorziening.

13

Bijopnamevantevernietigenarchiefbescheidenmoetvastgelegdwordenwieverantwoor-delijkisvooralopgenomen,nogtevernietigenarchiefbescheiden.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• dezorgdragerverantwoordelijkisvoorhettijdigmeldenvanwijzigingenintoegangtot

enhetbeheervandealopgenomenarchiefbescheiden;• dezorgdragerverantwoordelijkisvooreventuelefinanciëleconsequentiesvande

wijziging.

Overdracht van één of meer taken van een zorgdrager aan een ander overheidsorgaan of rechtspersoonZD Eigenaarschapnietduidelijk Toegangnietgeregeld NieuwarchiefvormendoverheidsorgaanofrechtspersoonBO Vastekostengelijkt.o.v.mindervolumeLC Continuïteitleveranciernietzeker

Alstakenwordenovergedragenaaneenanderoverheidsorgaanofrechtspersoondiegeenpartnerisvanhete-depot,moeteventueeltoegangwordengeregeldvooralovergebrachtearchiefbescheiden.Ookmoetenverwijzingenwordenopgenomennaararchiefbescheidenvanhetandereoverheidsorgaanofrechtspersoon.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• afsprakenmoetenwordenvastgelegdoverheteigenaarschapvanentoegangtotdeal

overgebrachtearchiefbescheidenenmogelijkewijzigingendaarin;• delatendezorgdragerverantwoordelijkisvooreventuelefinanciëleconsequentiesvan

dewijziging(ookbijv.afkoopindienalletakenwordenstopgezetbijopheffingzorgdra-ger).

Aandachtspunten:• WatalsditaanheteindevandelooptijdvandeGemeenschappelijkeRegelinggebeurt?• Watalsdenieuwezorgdragereenandere-depotaanwijst?

Opheffen beheerorganisatieZD Geenbeheeromgeving Kennisverliesoverbeheere-depot GeentoegangLC Continuïteitleveranciernietzeker

Bijhetopheffenvandebeheerorganisatiemoeteenanderebeheerorganisatiealletakenendegeheledienstverleningovernemen.Hetkanzijndatnietallepartnerskiezenvoordezelfdenieuwebeheerorganisatie.Ookhetcontractmetdeleveranciervervaltbijopheffingvandebeheerorganisatie.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendateenopvolgingsplan(ofliquidatieplan)wordtopgesteldwaarin:• duurzametoegangtotenbeheervandearchiefbescheidenwordtgeregeld;• definanciëlegevolgenvandeopheffinginbeeldwordengebracht;• eenregelingwordtgetroffenomkennisverliestevoorkomen.

14

Deelname nieuwe zorgdrager(s) aan e-depotZD Verminderdedienstverlening.BO InrichtingbeheerorganisatienietberekendopmeerdeelnemersLC Capaciteitleverancierniettoereikend

Nieuwedeelnemersaanhete-depotmoetenvoldoenaandevoorwaardentotdeelnamezoalsisvastgelegdinhetToepassingsprofiel.Nieuwedeelnemersbetekenteentoenamevandeaangebodendata.Debeheerorganisatieendeleveranciermoetenhiervoortoegerustzijn.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• vóórdeelnamevannieuwezorgdragersdeorganisatorischeenfinanciëleconsequenties

voordebeheerorganisatieendeleverancierinbeeldmoetenzijngebracht;• dedienstverleningvooroude(ennieuwe)zorgdragersophetzelfdepeilmoetblijven;• besluitentotdeelnamevannieuwezorgdragersaanhete-depotdoorhetAlgemeen

Bestuurwordengenomen.

Uittreden zorgdrager(s) uit Gemeenschappelijke Regeling en daarmee uit e-depotZD Tekortbegrotingbeheerorganisatie HogerebijdrageoverblijvendedeelnemersBO TekortbegrotingLC Continuïteitleveranciernietzeker

HetuittredenvanzorgdragersuitdeGemeenschappelijkeRegelingenhete-depotkangrotefinanciëleconsequentieshebbenvoordeoverblijvendepartnersendeleverancier.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• hetvoornementotuittredentijdig(minimaaleenjaar)voorheteindevandelooptijdvan

deGemeenschappelijkeRegelingmoetwordengemeld;• debeheerorganisatieindatgevaldefinanciëleconsequentiesvanhetuittredeninkaart

brengtenvoorlegtaanhetAlgemeenBestuur;• debeheerorganisatietijdigdeIT-leverancieropdehoogtebrengtvandevoorgenomen

wijziging.

Overstap beheerorganisatie naar andere e-depot-leverancier (beëindiging contract)ZD VerminderdedienstverleningBO Beschadigingofverliesdatadoorexporterenenimporteren Geenofgebrekkigeondersteuningdoorvoormaligeleverancier

Overstapvandebeheerorganisatienaareenanderee-depotleverancierkangrotegevolgenhebbenvoordebeschikbaarheidvangegevensenarchiefbescheiden.Ditkanontstaandoorbeschadigingofverliesvaninformatietijdenshetexporterenenhetimporterenvangege-vensineennieuwe-depotsysteem.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetenwordenopgenomendat:• hetvoornementotbeëindigingvanhetcontractmetdeIT-leveranciertijdig(minimaal1

jaarvoorafloopofbeëindiging)moetwordenvoorgelegdaanhetAlgemeenBestuur;• debeheerorganisatieeenplanvanaanpakopsteltenvoorlegtaanhetAlgemeenBestuur

voordezeoverstap.

15

Wijzigingen of wensen tot wijzigingen metadata en/of opslagformaten bij zorgdrager of beheerorganisatieZD Gebrekkigetoegankelijkheidarchiefbescheiden KostenvooraanpassingkoppelingenBO Gebrekkigebeschikbaarstellingarchiefbescheiden

Wijzigingenvanmetadataen/ofopslagformatenkunnengrotegevolgenhebbenvoordetoegangtotendebeschikbaarheidvandearchiefbescheiden.Ookkanhetinvloedhebbenopdeinrichtingvandeinformatieverwerkendesystemenbijdezorgdrager,dekoppelingdaarvanmethete-depotendeinrichtingvanhete-depotzelf.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• wensenofvoornemenstotwijzigingenvanmetadataen/ofopslagformatenmoe-

tenwordenbesprokeninhet(noginterichten)SIO5envoorgelegdaanhetAlgemeenBestuur;

• debeheerorganisatieeenimpactanalyseopsteltvoordevoorgenomenwijziging.

Informatie onvoldoende beveiligdZD Ongeoorloofdetoegangtoto.a.privacygevoeligeinformatieofongeautoriseerde aanpassingenincreatiefase BeschadigingvanarchiefbescheidenBO Ongeoorloofdetoegangtoto.a.beperktopenbareinformatie Beschadigingvanarchiefbescheiden

Onvoldoendebeveiligingvandeinformatiekanongeoorloofdetoegangtotenproblemenmetdebeschikbaarheidvandearchiefbescheidentotgevolghebben.

IndeGemeenschappelijkeRegelingmoetwordenopgenomendat:• debeheerorganisatieverantwoordelijkisvoorhethebbenenonderhoudenvaneen

actueelinformatiebeveiligingsplan;• debeheerorganisatietoezietdatdeIT-leveranciereenactueelinformatiebeveiligingsplan

heeft.

3.2 Archiefverordening

Indearchiefverordeningvandezorgdragermoetwordenopgenomendathete-depotisaangewezenalsbewaaromgevingvandedigitaaltebewarenarchiefbescheidenvandezorgdrager.

Ookafsprakenovereventueleuitplaatsingvantevernietigenarchiefbescheidenmoetenindearchiefverordeningwordenopgenomen.

Geadviseerd wordt om BRAIN te vragen de Model Archiefverordening aan te passen aan de inrichting en het gebruik van e-depots.

IndehuidigeModelArchiefverordeningisopgenomendatdezorgdragertijdigmededelingdoetaandearchivarisvaneenaantalwijzigingen.Bijdeelnameaaneene-depotishetdoenvaneenmededelingonvoldoende,omdatdeimpactvandewijzigingengroterkanzijndanineenanalogeomgeving.Dezorgdragermoetdaaromtijdigspecifiekeinformatieverstrek-

5 SIO:StrategischInformatieOverleg.

16

kenaandebeheerorganisatieoverdewijzigingeninoverlegmetdebeheerorganisatiedewijzigingendoorvoeren.Zonodigmoetvoorafeenimpactanalyseeneenimplementatieplanwordenopgesteld.

Hetgaatomdevolgendewijzigingen:

Opheffing, samenvoeging of splitsing beheereenheid zorgdragerZD Eigenaarschapnietduidelijk Toegangnietgeregeld(nieuwearchiefvormendebeheereenheid)BO Vastekostengelijkt.o.v.mindervolumeLC Continuïteitleveranciernietzeker

Overdracht van één of meer taken van een zorgdrager aan een ander overheidsorgaan of rechtspersoonZD Eigenaarschapnietduidelijk Toegangnietgeregeld NieuwearchiefvormendoverheidsorgaanofrechtspersoonBO Vastekostengelijkt.o.v.mindervolumeLC Continuïteitleveranciernietzeker

Uittreden zorgdrager(s) uit Gemeenschappelijke Regeling en daarmee uit e-depotZD Tekortbegrotingbeheerorganisatie HogerebijdrageoverblijvendedeelnemersBO TekortbegrotingLC Continuïteitleveranciernietzeker

Aanschaf nieuwe informatie verwerkende applicaties (duurzaam te bewaren informatie) door zorgdragerZD Kostenvoornieuwekoppelingen Geenkoppelingmogelijk

Wijzigingen of wensen tot wijzigingen metadata en/of opslagformaten bij zorgdrager of beheerorganisatieZD Gebrekkigetoegankelijkheidarchiefbescheiden KostenvooraanpassingkoppelingenBO Gebrekkigebeschikbaarstellingarchiefbescheiden

Indearchiefverordeningvandezorgdragersmoetopgenomenwordendat:• dezorgdragerverantwoordelijkisvoortijdiginformerenvandebeheerorganisatievan

(hetvoornementot)eenwijziging;• dezorgdragerenbeheerorganisatieverantwoordelijkzijnvoorhetzonodigopstellenvan

eenimpactanalyseenimplementatieplan.

3.3 Contract leverancier/Service Level Agreement (SLA)

Voordebeheerorganisatieisvanbelangomdeeisendiezijsteltaandecontinuïteitendekwaliteitvandedienstheldertehebbenendezeeisenoptenemeninhetcontract/SLAmetdeleverancier.Daarnaastdientdebeheerorganisatieafsprakenoptenemendiehaarinstaatstellenomtebeoordelenofdeleverancierdaadwerkelijkvoldoetenblijftvoldoenaandeafspraken.Hierbijkangedachtwordenaandevolgendezaken.

17

Naleving van wet- en regelgeving• Moetenhiervooraanvullendezakengeregeldworden?

Deleveranciermoetaankunnentonendathijenzijneventuelepartnersaandegel-dendeeisenvoldoen.

Beheersbaarheid van processen en systemen• Voldoetdeleverancieraandebeveiligingseisendieindeeigenorganisatiegelden?

Deeigenaarblijftverantwoordelijkenmoetdaarominstaatzijnomvasttestellenofditopdejuistewijzeisingevulddoordeleverancier;rechtopaudit.

• Zijndebeheerprocessenbijdeleverancierafdoendeingericht?Disasterrecoveryplan;backupstrategie;periodiektestenvanrecovery;goedkeurings-procesvoorwijzigingen;voldoendetestenvanwijzigingenvoordatzeinproductiewordengenomen;werkenmetfallbackscenarioomwijzigingenterugtekunnendraaien;detectievankwetsbaarheden;uitvoerensecurityscans;toegangsbeheer;audittrailsenlogging.

Gegevensbescherming• Iscontroleerbaarofverwerkingvangegevensplaatsvindtopeenveiligeenlegalemanier,

conformgeformuleerdeeisen?Opgeslagenofverwijderdegegevenszijnniettoegankelijkvoorderdepartijen;opslagalleeninafgesprokenrechtsgebieden;beveiligingvangegevenstransport;verificatievancorrecteoverdracht;permanenteverwijderingvanallevoorkomensbijvernietiging.

Overdracht• Isportabiliteitaantoonbaargegarandeerd?

Gebruikvanstandaardtechnologieënen–oplossingen(richtlijnenafspreken);eigenaar-schapentoegangtotgegevensbijovernameoffaillissement(Escrow-regeling;oprichtenvaneenstichting).

Inhetoverzichtwordendevolgendebedreigingenenrisico’sgenoemd:

Opheffing, samenvoeging of splitsing beheereenheid zorgdragerLC Continuïteitleveranciernietzeker

Overdracht van één of meer taken van een zorgdrager aan een ander overheidsorgaan of rechtspersoonLC Continuïteitleveranciernietzeker

Opheffen beheerorganisatieLC Continuïteitleveranciernietzeker

Deelname nieuwe zorgdrager(s) aan e-depotLC Capaciteitleverancierniettoereikend

Uittreden zorgdrager(s) uit Gemeenschappelijke Regeling en daarmee uit e-depotLC Continuïteitleveranciernietzeker

Overstap beheerorganisatie naar ander e-depot-leverancier (beëindiging contract)BO Beschadigingofverliesdatadoorexporterenenimporteren Geenofgebrekkigeondersteuningdoorvoormaligeleverancier

18

Faillissement leverancierZD EigenaarschaparchiefbescheidenkanbetwistwordenBO Geentoegangtotofverliesvanarchiefbescheiden

Overname leverancierBO Wijzigingcontractvoorwaarden

Aflopen contract met leverancier (verlenging)BO Wijzigingcontractvoorwaarden LeverancierwilnietverlengenLC Aanbestedingsprocedure Wijzigingcontract Eindecontract

Wijzigingen of wensen tot wijzigingen metadata en/of opslagformaten bij zorgdrager of beheerorganisatieZD Gebrekkigetoegankelijkheidarchiefbescheiden

Verminderde of geen beschikbaarheid archiefbescheiden door storingen of calamiteitenZD Informatieniettijdigbeschikbaar Probleemtijdensuitplaatsen/overbrengingBO VerstoortdedienstverleningLC Nietgoedvoorhetimago

Informatie onvoldoende beveiligdBO Ongeoorloofdetoegangtoto.a.beperktopenbareinformatie BeschadigingvanarchiefbescheidenLC Nietgoedvoorhetimago

IndeServiceLevelAgreement(en/ofcontract)tussendebeheerorganisatieendeleveran-ciermoetendaaromafsprakenwordenopgenomenoverdevolgendezaken.

• Contractueleafsprakenoverhetteleverenserviceniveau,beschikbaarheidenkosten.• Contractueleafsprakenoveraanpassingen(o.a.beëindiging)vandedienstverlening.• Contractueleafsprakenoveronderhoud,calamiteitenenescalaties.• ContractueleafsprakenovertakenenverantwoordelijkhedenSLA-partijen.• Operationeleafsprakenoveropname,toegang,wijzigingen,etc.• Verplichtingbeheerorganisatiebijopheffenvandezeorganisatie.• Deelnamenieuwezorgdrager(s)aane-depot.• Uittredenzorgdrager(s)uite-depot.• Overstapzorgdragernaarandere-depot.• Exit-strategiebijoverstapbeheerorganisatienaarandereleverancier.• Hettijdigvoerenvannieuwecontractbesprekingen.• Goede(geteste)exit-strategie(ziebijlage1).• StichtingofEscrowregeling.• Hettijdiginformeren(minimaaleenjaarvoorafloopofbeëindiging)vanwijzigingenbijde

beheerorganisatie.

19

4 Verantwoordelijkheden partners E-depot Achterhoek

Inhetvorigehoofdstukzijndemaatregelenbeschrevendienodigzijnomdecontinuïteitvanhete-depotoplangetermijnteborgen.Indithoofdstukisbeschrevenwieverantwoordelijkisvoorwelkemaatregelen.

4.1 De zorgdrager

• Verantwoordelijkvoordeinformatieendekwaliteitvandeinformatie.• OpdrachtgeverGemeenschappelijkeRegeling.• Beleidomtrentsoftwareinrichting/keuzes(alsinformatievormer).

4.2 De beheerorganisatie

• Verantwoordelijkvoordebeheerorganisatieenomgevingwaarininformatieduurzaamwordtbewaard.

• InrichtenED3beheerorganisatie.• OpstellenGemeenschappelijkeRegeling.• OpstellenLiquidatieplan.• OpstellenNoodplan.• Stellenvan(kwaliteits)eisenaandedienstenvandeIT-leverancierenopbasisdaarvan

overeenkomenvaneendienstenniveaumetdeIT-leverancier(ditwordtvastgelegdindeSLA).

• StellenvaneisentenaanzienvaneenvangnetinhetgevalvanfaillissementIT-leverancier.

4.3 De IT-leverancier

• Gedelegeerdeverantwoordelijkheidvoorhetbeheersysteemwaarinformatieduurzaamwordtbewaard.

• UitvoerenSLA.• Vangnetinhetgevalvanfaillissement(‘continuïteitstichting’ofEscrow)regelen.

20

Bijlage 1. Exit-strategie

Eenexit-strategiemoetzoweleenmigratienaareenandereleverancieralsnaardeinterneICT-omgevingbeschrijven.Omeenexituittekunnenvoerenishetnoodzakelijkominternkennisoptebouwenentebehoudenoverdedienst.

Tenminsteopnemen(zohelderengedetailleerdmogelijkbeschrijven):• Scopeenduurvandeondersteuningdiedeleveranciergaatleverenaantransitie. -Planmetbeschrijvingbenodigdetijd,takenenverantwoordelijkhedenvooreenover-

dracht(zievoorbeeldenpost-terminationassistance). -Vooreengoedeovergangmoetdeleverancierbereidzijnomsamentewerkenmet

deafnemereneventueleandereleveranciersenbereidzijnomdeservicevooreenbepaaldetijdtecontinuerennabeëindiging.

• Afsprakenoverdekostenofdekostenverdelingvoordeondersteuning -Kostendieinrekeninggebrachtwordeninverbandmetafschrijvingvaninvesteringen

dienenelkjaarverlaagdteworden(vraagofdathieraandeordeis).• Afsprakenoverdewijzewaaropdedatawordtovergedragen. -Eisenaanhoededatabeschikbaarkomt(platform:platformonafhankelijkformaat;

drager).• Afsprakenoververnietigingvangegevensbijdeleveranciernaoverdracht.• Afsprakenoverovernamevanbezittingenofcontractenmetderdendiedeafnemer

nodigheeftomdediensttekunnen(laten)continueren. -Watentegenwelkekosten? -Watgebeurtermetbezittingenendienstendiemetandereklantenwordengedeeld?• Afsprakenovermogelijkhedentotinhuurvanhetpersoneeldatdedienstheeftgeleverd.• Verplichtingvandeleverancieromkennisoverdedienstenovertedragen(watgebeurt

ermetspecifiekeIPvoorhetleverenvandedienst?).• Verplichtingvoorbeidepartijenomperiodiekhetexit-plantecontrolerenenteupdaten

gedurendedelooptijd.

21

Bijlage 2. Afkortingen en begrippen

Afkortingenlijst

ADA AangebodendigitaalarchiefstukBDA BeschikbaardigitaalarchiefstukBRAIN BrancheverenigingArchiefinstellingenNederlandDA DigitaalArchiefstukDRP DisasterRecoveryPlan(CalamiteitenHerstelPlan)DVO DienstverleningsovereenkomstECAL ErfgoedcentrumAchterhoekenLiemersED3 EisenDuurzaamDigitaalDepot GR GemeenschappelijkeregelingICTU ICTUitvoeringsorganisatieoverheidsdienstenKING KwaliteitsInstituutNederlandseGemeentenDMS DocumentManagementSysteemLOPAI LandelijkOverlegvanProvincialeArchiefinspecteursOAIS OpenArchivalInformationSystem(ISO14721)ODA OpgenomendigitaalarchiefstukPDCA PlanDoCheckActcyclusRAZ RegionaalArchiefZutphenRMA RecordManagementApplicatie SIO StrategischInformatieOverleg SLA ServiceLevelAgreementTMLO ToepassingsprofielMetadateringLokaleOverhedenWRIJ WaterschapRijnenIJsselXML ExtensibleMarkupLanguage

Begrippenlijst

Aanbieder Deaanbiederis,inhetOAIS-model,deorganisatiediededigitalearchiefbescheidenaanbiedtaanhete-depot.

Adapter Eenhulpmiddeldattweedelenverbindtdienietzondermeeraanelkaarpassen.

Aggregatieniveau Hetniveauwaaropeenrecordkanwordenbeschreven.

Archiefstuk Informatieobject,ongeachtzijnvorm,metdebijbehorendemetadataontvangenofopgemaaktdooreennatuurlijkeen/ofrechtspersoonbijdeuitvoeringvantakenenbewaardomtevoldoenaanwettelijkeen/ofadministratieveeisenen/ofmaatschappelijkebehoeften.

Audit Onderzoeknaarhetfunctionerenvaneenbedrijfalsgeheelofoponderdelen.

Audit trails Controletrajecten.

Baseline Informatie- DeBaselineInformatiehuishoudingGemeentenisbeoogdhuishouding Gemeenten alshetalgemene,voorallegemeentenenvooralleonder-

22

delenvandegemeente-ooksamenwerkingsverbandenenuitvoerendediensten-geldendenormenkadervoorinforma-tiebeheer,datdetoegankelijkheidenbetrouwbaarheidvanoverheidsinformatiebevordert.

Bewaaromgeving Hetgeheelvanruimten,apparatuur,programmatuurensysteemprocedureswaarmeedebeheerorganisatieinstaatisdigitaleinformatietebeheren.

Bitdiepte OfKleurdiepte.Meeteenheidvoordehoeveelheidkleurendieeenenkelepuntkanweergeven.

Compressietechniek Techniekomdeomvangvaneenbestandteverkleinen.

Conformiteit Inovereenstemmingmet.

Contextinformatie Metadatadieeenbeschrijvinggevenvanderelatiestussenbrongegevensenhunomgeving.

Conversie Omzettingofoverzettingvangegevensineenanderbestandsformaat.

Decryptiesleutel Eenhulpmiddelvoorhetweerleesbaarmakenvanvercijferdegegevens.

Digitale archiefbescheiden Archiefbescheidendieuitsluitendmetbesturingsprogram-matuuroftoepassingsprogrammatuurgeraadpleegdkunnenworden(Archiefregeling).

Meervoudvandigitaalarchiefstuk(ED3).Deaangeboden(ADA),opgenomen(ODA),terbeschikkinggestelde(BDA)duurzaamtebewarenenbeherendigitaleinformatie-objecteninclusiefdebijbehorendemetadata.

Digitaal archiefstuk HetDAishetenkelvoudvandigitalearchiefbescheiden.

Digitaal bronbestand Bestanddatdoordezorgdragerwordtaangeleverdaandebeheerorganisatievanhete-depot.

Digitale handtekening Eenmethodevoorhetbevestigenvandejuistheidvandedigitaleinformatie.

E-conservator Eenfunctionarisverantwoordelijkvoordeopname,toegankelijkheidenduurzaambehoudvandigitalearchief-bescheideninhete-depot.

E-depot Hetgeheelvanorganisatie,beleid,processenenprocedures,financieelbeheer,personeel,databeheer,databeveiligingenaanwezigehard-ensoftwaredatduurzaambeherenenraadplegenvandigitalearchiefbescheidenmogelijkmaakt.

ED3 EisenDuurzaamDigitaalDepotisbinnendeNederlandsearchiefwetgevingeentoetsingskadervoorlangetermijnbe-heervanblijvendtebewarendigitaleinformatie.

Emulatie Nabootsenenreconstruerenvanoriginelehard-ensoftwarezodatdeoriginelecomputerbestandeninhunoorspronkelijkformaatraadpleegbaarzijn.

Encryptietechniek Hetcoderenvangegevensopbasisvaneenbepaaldalgoritme.Deversleuteldegegevenskunnenlaterweergedecrypteerdworden.

23

Escrow overeenkomst Afspraaktusseneensoftwarehuisenzijnklantomdesoft-wareteplaatseninhandenvaneenonafhankelijkederde,diedezebewaartenineenomschrevensituatieoverdraagtaaneenofmeeranderepersonen.

Eventplan Planwaarineenactiviteitofgebeurtenisisopgenomendieindetoekomstmoet/zalgebeuren.

Extensible Markup Language XMLiseenstandaardvanhetWorldWideWebConsortiumvoordesyntaxisvanformeleopmaaktalenwaarmeemengestructureerdegegevenskanweergevenindevormvanplattetekst.

Fallbackscenario Terugvalscenario.Eenalternatievewerkwijzealsderegu-lierewerkwijzealsgevolgvaneenincidentnietmeertothetgewensteresultaatleidt.

ICT-strategie EendocumentoverdebijdragevanICTaandedoelstellingenendecontinuïteitvandeorganisatie.

Identity management Hetgeheelvanprocessenenhulpmiddelenwaarmeeeenidentiteitkanwordengeverifieerdenkanwordengekoppeldaandejuistetoegangsrechten.

Integriteitsinformatie Metadatawaarmeedefysiekeintegriteitvandebrongege-vensgecontroleerdkanworden.

ISO 14721 Spacedataandinformationtransfersystems–Openarchi-valinformationsystem(OAIS)–Referencemodel.

ISO 16363 Spacedataandinformationtransfersystems–Auditandcertificationoftrustworthydigitalrepositories.

Liquidatieplan Eenplanwaarinstaatwatermoetwordengeregeldomeenorganisatie/bedrijfopteheffen.

Logging Hetvastleggenineenlog,bijvoorbeeldeensysteemlogofeensecuritylog,vanfeitelijkuitgevoerdebewerkingenen/ofpogingendaartoe.

Malware Iselkesoftwarediegebruiktwordtomcomputersystementeverstoren,gevoeligeinformatieteverzamelenoftoegangtekrijgentotprivatecomputersystemen.Computervirus,spyware,computerworm,Trojaanspaard,etc.

Metadata Metadatazijngegevens(data)overgegevens(data).Naastdegegevensoverinhoud,structuurenvormvanarchiefbe-scheidenmoetenbijdigitalearchiefbescheidenookdetech-nischekenmerken(bijv.bestandsformaat,soft-ofhardware-afhankelijkheden)wordenvastgelegdenbewaard.Ditisvanbelangomdeomstandighedenwaarindedatazijngemaaktenbewaardtekunnenherleidenendaarmeededigitalearchiefbescheidenteallentijdetekunnenreconstrueren.

Metadataschema Logischestructuurdiehetverbandaangeefttussenelemen-tenvanmetagegevens,doorgaansdoorregelsvasttestellenvoorhetgebruikenbeheervanmetagegevens,vooralmetbetrekkingtotdesemantiek,desyntaxisendekeuzevrijheid(matevanverplichting)vanwaarden.

24

Migratie Overzettingvangegevensentoepassingsprogrammatuurnaareenanderplatform,metbehoudvanauthenticiteit,integriteit,betrouwbaarheidenbruikbaarheid.

NEN-ISO 23081 Informatieendocumentatie-Processenvoorinformatie-enarchiefbeheer–Metagegevensvoorarchiefbescheiden.

NEN-ISO 15489 Informatieendocumentatie–Informatie-enarchief-management.

NEN-ISO 27001 Informatietechnologie–Beveiligingstechnieken–Managementsystemenvoorinformatiebeveiliging–Eisen.

NEN 2082 Eisenvoorfunctionaliteitvaninformatie-enarchief-managementinprogrammatuur.

NEN-ISO 16175 Informatieendocumentatie:principesenfunctioneleeisenvoorarchiefbescheidenineenelektronischekantooromge-ving.

Ontsluitingsinformatie Metadata,voornamelijkbestaandeuitinhoudelijkebe-schrijvingen,diehetvinden,ordenenenopvragenvanhetopgenomendigitalearchiefstuk(ODA)indebewaaromge-vingmogelijkmaken.Deontsluitingsinformatieisspecifiekvoordebewaaromgevingbijdeopnamealseensoortindexgegenereerdoftoegekendenwordtgewoonlijkafgeleidvandebeheerinformatie.

Opvolgingsplan Planwaarinwordtgeregeldwatermoetgebeurenalsdebeheerorganisatieophoudttebestaan.

Overbrenging Procedurewaarbijeenzorgdragervaneenoverheidsorgaanarchiefbescheidenoverdraagtaandearchiefbeheerdervaneenarchiefbewaarplaats.

Pixel Eengekleurdepuntophetbeeldschermvandecomputerofineendigitaalbeeld.Veelpuntenbijelkaargeveneenbeeld.

Portabiliteit MatevanintegratiemetdebestaandeIT-infrastructuur.

Preservering Procesvanbewarenenbeherenbinnenhetarchiefsysteem.Hetgeheelvanactiviteitengerichtopdezorgvoorhettech-nischeenintellectuelebehoudvanarchiefdocumenten.

Recovery Herstellenvandatanadataverlies.

Relatie-informatie Metadatadiebrongegevensenbeheerinformatievanhetdi-gitalearchiefstuk(DA)alséénlogischgeheelverbindenvooridentificatieengebruik.

Representatie-informatie Metadatadienodigzijnomhetdigitalebronobjectreprodu-ceerbaar(leesbaar)enjuistinterpreteerbaartemaken.Ditkaneenbeschrijvingvanhard-ensoftwareofeensamen-vatting/beschrijvingvandejuisteinterpretatievanhetdigitaalbronobjectzijn.

Resolutie Termomhetaantalgebruiktepixelsopbijvoorbeeldeenbeeldschermtebeschrijven.Hoehogerdataantal,hoehogerdemaximaleresolutievanhetscherm.

25

Security scans Eenscanomzwakkepuntenindeinformatiebeveiligingtelatenzien.

Semantiek Wetenschapdiezichbezighoudtmetdebetekenisvansymboleneninhetbijzondervantaalenwoorden.

Syntax Devormenstructuurvandeinformatie.

Toegangsinformatie Metadatadie(wettelijke)beperkingenvandetoegangtotbrongegevensbeschrijvenentevensdebijopnameover-eengekomenvoorwaardenvoortoegangenverspreidingbevatten.Hierondervallenauteursrechten,licentierechten,technischebeperkingen,openbaarheidsbeperkingenentoegangscontrole.

Uitplaatsing Hetplaatsenvantebewarenentevernietigendigitalearchiefbescheidenineene-depotvoordatdezemoetenwordenovergebrachtofvernietigd.

Validatie Hetcontrolerenvaneenwaardeopgeldigheidofjuistheid.

Verwijzingsinformatie Metadata,diedeuniekekenmerken(‘identifiers’)voordebrongegevensbevatteneneenduidigeverwijzingnaarbrongegevensmogelijkmaakt,ookvoorexternesystemen.

Virtual machine Eencomputerprogrammadateencomputernabootst.

Zaakgericht werken Eenconceptdathelptomdigitaaltewerkenentearchive-ren.

Zorgdragers Degenediebijofkrachtensdewetisbelastmetdezorgvoordearchiefbescheiden(Archiefwet1995,art.1).