De zoetste spreekbeurt van het jaar

Inleiding

1. De geschiedenis van suiker

2. Waar groeit het?

3. Hoe wordt suiker gemaakt uit biet en riet?

4. Soorten suiker

5. Natuurlijke suikers

6. Waar wordt het voor gebruikt?

7. Suiker en de mens

8. Hoe proeven we suiker?

9. Suikervervangers

10. Wist je dat?

11. Vragen

1. De geschiedenis van suiker

• Heel vroeger gebruikte men honing. • Alexander de Grote ontdekte

de eerste (riet)suiker in Indiëin 300 v chr.

• In 1747 haalde Andreas Marggraf suiker uit bieten.

• In de 20e eeuw kweekte men nieuwe soorten suikerbieten.

Suikerkruiken

2. Waar groeit het?

3. Hoe wordt suiker uit biet gemaakt?

• Bladeren maken suiker door zonlicht.• Oogst, vervoer en verwerking heet de bietencampagne.• Suikerfabrieken sluiten na de bietencampagne.• Suikerbieten worden gesneden tot frietjes.• Verwarmen tot soep ruwsap.• Filteren van ruwsap dunsap.• Indikken van dunsap diksap.• Centrifuge geeft witte suiker &

stroop.• Bijna geen afval, resten voor veevoer• Stroop wordt alcohol en gist.

• De stengels kunnen 6 meter hoog en 5 cm dik in doorsnee worden.

• Sap uit stengels geperst, verder is de productie bijna gelijk aan de bieten.

• De teelt zorgt voor veel milieuvervuiling doordat het riet vlak voor de oogst in brand wordt gestoken, hierbij verbranden alleen de bladeren.

• Het suikerriet geeft ook alcohol en biodiesel.

Hoe wordt suiker uit riet gemaakt?

4. Soorten suiker

Er zijn 8 soorten suiker • Kristalsuiker• Fijne kristalsuiker• Poedersuiker• Suikerklontjes• Basterdsuiker• Kandijsuiker• Karamel• Vloeibare suiker• Rietsuiker

Suikerkristallen van dichtbij

5. Natuurlijke suikers

• Zoetstof zit ook in planten, vooral in fruit en groenten.• Deze stof wordt ook wel fructose en glucose genoemd.• Fructose heeft een goede invloed op je spijsvertering.• Ahornsiroop & honing.

Ahornsiroop

Kiwi’s bevatten fruitsuiker

6. Waar wordt het voor gebruikt?

• Als smaakmaker.• Als grondstof.• Als conserveermiddel.• Als versteviger.• Als vertrager.

Beton en

rubber

Glas

In jam als conserveermiddel

Suikerklonten als bouwmateriaal

7. Suiker en de mens

• Suiker is goed voor ons, maar met mate.• Hoe meer suiker je eet, des te meer je moet bewegen.• Je mag max. voor een gezond iemand 12,4 kg

suiker per jaar.

Suikerziekte• Heeft niets met suiker te maken.• Stofwisselingsziekte, door slechte werking alvleesklier.• Teveel glucose in het bloed door gebrek aan insuline.

8. Hoe proeven wij suiker?

9. Suikervervangers

Vooral in snoep, lightproducten, tandpasta en medicijnen.

• Isomalt• Lactitol• Maltitol• Mannitol• Sorbitol• Xylitol

10. Wist je dat?

• Er in 1 suikerbiet genoeg suiker zit om 35 suikerklontjes te maken.

• Er in 1 liter cola 120 g suiker zit, dat zijn 24 suikerklontjes.• Dat wij per jaar 32 kg suiker eten.• In Nederland per jaar 105.000 hectare suikerbieten

worden verbouwd, dat zijn 210.000 voetbalvelden vol.• Iedereen van suiker houdt omdat het eerste wat je als

baby proeft zoete moedermelk is.• Bij heel veel feestdagen wordt suiker gebruikt.

Bijv. Sinterklaas, suikerfeest, geboorte en trouwen…

Trouw- en geboortesuikers

Suikerfeest

11. Vragen

1. Waneer is de bietencampagne?

Van september tot december.

2. Noem 2 suikervervangers…

Isomalt, Lactitol, Maltitol, Mannitol, Sorbitol en Xylitol.

3. Waar zitten natuurlijke suikers in?

Fruit en groenten.

4. Noem 3 soorten suiker…

Kristalsuiker, fijne kristalsuiker, basterdsuiker, kandijsuiker, poedersuiker, suikerklontjes, karamel en vloeibare suiker.

5. Wie haalde als eerst suiker uit suikerriet?

De Indiërs.