code van goede praktijk

LICHTVISIE WEST-VLAAMS PLATTELANDstudiedag | slotmanifestatie eco2profit | 09-13

OPZET STUDIE | lichtvisie west-vlaams platteland

studie lichtvisie

. 4 partners: provincie, wvi, leiedal, vlm

. ruime begeleidingsgroep met AWV, netwerkbeheerders Eandis

& Infrax, LNE, POM, gemeenten, vzw preventie lichthinder

OPZET STUDIE | lichtvisie west-vlaams platteland

aanleiding & opzet

. platteland = nog relatief donker = kwaliteit > staat bij projecten dorpsvernieuwing, fietspaden, sfeerverlichting onder druk

. toenemende bekommernis voor energieverbruik en lichthinder & lichtvervuiling

. snel wijzigende regelgeving en techniek > vele experimenten

> nood aan visie op openbare verlichting in plattelandscontext (spaarzaam, zorgvuldig, kwaliteit, op maat van dorpen, zonder veiligheid en functioneren in het gedrang te brengen)

OPZET STUDIE | lichtvisie west-vlaams platteland

aanleiding & opzet

> actief toepasbaar beleidsdocument . leidraad voor uitvoering in projecten (met consensus over aantal belangrijke opties + ruimte voor specifieke invulling en verdere discussie)

. initiëren en ondersteunen pilootprojecten

. vooral voor openbare verlichting (in bedrijventerreinen ook private verlichting) / ruimere structurele benadering van private verlichting is noodzakelijk, maar valt buiten deze studie

> code van goede praktijk

CONTEXT OPENBARE VERLICHTING | lichtvisie west-vlaams platteland

context

. snel evoluerende context: nieuwe Europese norm + Belgische doorvertaling al veel zaken genormeerd, maar veelal met minima, weinig met maxima

. snelle evolutie in techniek (nieuwe lampensoorten, dimming, LED,

gedifferentieerde en aangestuurde verlichting)

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes

• meer dan functionele verlichting alleen

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes

• respecteert de ruimte

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvise west-vlaams platteland

basisprincipes

• bepaalt nachtelijke sfeer; zorgt objectieve en subjectieve veiligheid

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes• verhoogt comfort, vooral door dimmen en beter richten van licht / vermijdt lichthinder

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes

• gebruikt efficiënte verlichting; draagt bij tot rationeler energiegebruik

BASISPRINCIPES EN UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes

• goed samenspel van openbare en private verlichting, met openbare verlichting als basis

VISIE & UITGANGSPUNTEN | lichtvisie west-vlaams platteland

samenspel vier kwaliteitsaspecten

• functionaliteit

• belevingswaarde

• energiegebruik

• lichthinder

> steeds vakbekwaam ontwerp nodig,

liefst samen met inrichting en groen

9 THEMA’s | lichtvisie west-vlaams platteland

code van goede praktijk – basisprincipes en richtinggevende opties voor 9 soorten ruimten :

. doortochten door dorpskernen

. wegen tussen twee dorpen

. vrijliggende fietswegen

. woonwijkje / verkaveling

. dorpskerken & identiteitsbepalende gebouwen

. parkeerterreinen

. sportterreinen

. bedrijventerreinen

. openbare groendomeinen

THEMA DOORTOCHT | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes voor verlichting van een doortocht

. maakt integraal deel uit van ontwerp openbaar domein

. kwalitatief warm wit licht met goede kleurweergave

. zeker in het dorpscentrum: lichtpunten op lagere hoogte (< 7 m)

. verlichtingsmaterieel aan gevels (als die hoog genoeg zijn)

. markeert toegang, als er geen functionele verkeerssluis is, door aanlichting waardevol patrimonium (voorkeur), object of beplanting (uitzonderlijk)

THEMA DOORTOCHT | lichtvisie west-vlaams platteland

.

THEMA DOORTOCHT | lichtvisie west-vlaams platteland

.

THEMA DOORTOCHT | lichtvisie west-vlaams platteland

.

THEMA PARKEERTERREIN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes voor verlichting van parkeerterreinen

. behalve de toegangen, zo min mogelijk verlichten

. met gedifferentieerd regime in tijd en ruimte

verschillen met klassieke verlichting van parkeerterreinen

. minder materiaal en lager verbruik

THEMA BEDRIJVENTERREIN | lichtvisie west-vlaams platteland

basisprincipes voor verlichting van bedrijventerreinen

. installatie dimbaar in tijd en ruimte (delen dimmen of doven)

. niet-doorgaande straten in lokale terreinen: semi-permanent regime (alleen avonden en winterochtenden) . bij verkoops- of erfpachtvoorwaarden: steeds afsprakenkader voor private verlichting en reclames

verschillen met klassieke verlichting van bedrijventerreinen

. beduidend minder verbruik, minder lichthinder en lichtvervuiling

THEMA BEDRIJVENTERREIN | lichtvisie west-vlaams platteland

THEMA BEDRIJVENTERREIN | lichtvisie west-vlaams platteland

THEMA BEDRIJVENTERREIN | lichtvisie west-vlaams platteland

VOORBEELD BEDRIJVENTERREIN BEVEREN | lichtvisie west-vlaams platteland

.

VOORBEELD BEDRIJVENTERREIN BEVEREN | lichtvisie west-vlaams platteland

.

EFFECT ENERGIEGEBRUIK & LICHTHINDER | lichtvisie west-vlaams platteland

beduidend lager energiegebruik

. minder zones en routes verlichten

. meer werken met reflectoren

. dikwijls gedifferentieerd regime (tijd en ruimte) en dimming

. lichtpunten aan gevels = minder materiaal en energie

minder lichtvervuiling

. weinig verlichting buiten dorpen

. goede afstelling toestellen (alleen op de gebouwen, velden, …)

. lagere vermogens = minder weerkaatsing

CONCLUSIE | lichtvisie west-vlaams platteland

. materie die sterk in evolutie is > experimenten zinvol

. goede openbare verlichting = vakbekwaam ontwerp, samen met inrichting en groen

. goede openbare verlichting = steeds afweging van functionaliteit, belevingswaarde, energieverbruik en lichthinder

. kwaliteit van donker buitengebied kan behouden worden als gemeente daarvoor kiest (regelgeving laat toe en verplicht deels)

voorbeeldcase: bedrijventerrein beveren te roeselare

LICHTVISIE WEST-VLAAMS PLATTELANDstudiedag | slotmanifestatie eco2profit | 09-13

LICHTPLAN GENTSE KANAALZONE | globaal lichtplan

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

GLOBAAL LICHTPLAN | lichtplan gentse kanaalzone

LICHTPLAN GENTSE KANAALZONE | globaal lichtplan

toelichting voor bestuursorganen van partners | oktober 2012