Post on 13-Aug-2015
De toekomst van de arbeid
Naar nieuwe vormen van werken en organiseren
AcademielezingBreda, 20 mei 2015
Willem de LangeAvans Hogeschool
ARBEID
Demografie
Kennis en technologie
ICT
MaatschappelijkEconomie
PolitiekArbeidsmarkt
ARBEID
Demografie- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie
PolitiekArbeidsmarkt
Demografische ontwikkelingen:wie wint de ‘war for talent’?
Ontgroening war for talent
- Generatie 2.0 /3.0- Binden en boeien van het schaarse talent
(maar lang niet overal….)- Talentmanagement
Vergrijzing duurzame inzetbaarheid
- Ontwikkelbeleid vs. ontziebeleid- Competentieontwikkeling- Vitaliteitsbeleid- Generatiemanagement
5
2006
2010
Ouderenregelingen: werkgevers in de aanval
Ten onrechte ….
VO: BAPO levensfasebewust personeelsbeleid
ARBEID
Demografie- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie
PolitiekArbeidsmarkt
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
10
Ontwikkelingen in de economie:Flexibilisering van de arbeid
- van industrie naar dienstverlening
- globalisering / glocalisering
- outsourcing / offshoring
- ketens en netwerken
- turbulentie en onzekerheid
Werkgelegenheid in Nederland
12
De krant als aannemer
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 20400
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Vaste arbeidsrelatie Flexibele arbeidsrelatie Zelfstandigen
Ontwikkeling van de flexibele schil 1990 - 2040
Bron: Paul de Beer
16
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
19
Arbeidsmarkt: differentiatie in aanbod en vraag
- heftiger schommelingen
- verkrapping > fricties
- krimpende beroepsbevolking
- life time employment is passé
- mobiliteit
- diversiteit: vrouwen en allochtonen
- hoger opleidingsniveau werknemers
- internationalisering• specialisten• ongeschoolde arbeid
De beroepsbevolking krimpt (dachten we)
Potentiële beroepsbevolking
Werkzame beroepsbevolking
Optimistisch
Neutraal
Pessimistisch
1990 1995 2000 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 20400
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Arbeidsparticipatie mannen (%) Arbeidsparticipatie vrouwen (%)
Bron: Paul de Beer
Arbeidsparticipatie mannen en vrouwen
25
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
ARBEID
Demografisch:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie- Intensivering
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Kennis en technologie: life time employability
- Kennisintensivering
- Kennisveroudering
- Verdwijnen van middenbanen
- Kennismanagement
Leven Lang Leren
Kennisveroudering en – intensivering
Halfwaardetijd = waarde van kennis na x jaar
Voorbeeld: elektrotechnisch ingenieur
Halfwaardetijd
1987: 10 jaar1997: 5 jaar2011: 3 jaar
Bron: Den Hertog, 1997 / De Grip, 2011
Humans need not apply
Eindhoven Airport
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering
ICT
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
- Grenzeloze mogelijkheden
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’
ICT: het virtuele werken
- tijd- en plaatsonafhankelijk werken
- social media
- ‘24/7 connectivity’
- ‘Big data’
- eHRM
Het Nieuwe Werken: principes
Bron: Baane et al., 2010
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
- Grenzeloze mogelijkheden
MaatschappijEconomie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappij: maatschappelijk verantwoord werken
- Duurzaamheid
- Ethiek
- Individualisering
Bron: NRC, 27 april 2013
46
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
PolitiekArbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappelijk verantwoord werken
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
Politiek:- Terugtrekkende overheid- Afbraak verzorgingsstaat- Wet- en regelgeving
Arbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappelijk verantwoord werken
Politiek: liberalisering en ondernemerschap
- Wet werk en zekerheid
- Participatiewet
- ZZP’ers: de ‘gig worker’
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
Politiek:- Terugtrekkende overheid- Afbraak verzorgingsstaat- Wet- en regelgeving
Arbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappelijk verantwoord werken
Liberalisering
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
Politiek:- Terugtrekkende overheid- Afbraak verzorgingsstaat- Wet- en regelgeving
Arbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappelijk verantwoord werken
Liberalisering
Organisaties:- Leiderschap- Teamwork- Verantwoordelijkheid
Organisaties: nieuwe vormen van werken en organiseren
- Management: van beheersingsgericht naar participatief
- Van wantrouwen naar vertrouwen
- Teamwork
- Professionalisering
- Verantwoordelijkheid op de werkvloer
- Sturen op output / resultaat
Rijnlands organiseren
55
ARBEID
Demografie:- Ontgroening- Vergrijzing
Kennis en technologie:- Intensivering ICT:
Grenzeloze mogelijkheden
Maatschappij:- Duurzaamheid- Ethiek- Individualisering
Economie:- Globalisering- Ketens en netwerken- Onzekerheid- Dienstverlening
Politiek:- Terugtrekkende overheid- Afbraak verzorgingsstaat- Wet- en regelgeving
Arbeidsmarkt:- Opleidingsniveau- Diversiteit- Internationalisering- Krimp
- War for talent- Duurzame
inzetbaarheid
Flexibilisering
Differentiatie
Employability: ‘education permanente’ Virtualisering
Maatschappelijk verantwoord werken
Liberalisering
Organisaties:- Leiderschap- Teamwork- Verantwoordelijkheid
Nieuwe vormen van werken en organiseren