Op 26 augustus jl. was Ya/ijn van der Krol /2,5 jaar secretarisvan de VPOD. In dit nummer een profiel.
Cyberspace en cyberpages
5
3
10
6/7
ProfielYolijn van der Krol
•Bladwijzers
What's up, doe?
DossierCyberjol,lrnalistiek
van alle franje. Wie begin juliDe Journalist gemist heeft. kannu in hoog tempo inhalen,want Wigleven belicht alle belangrijke actualiteiten 'in anutshell'. AI met al veel 'cyberpages over cyberspace'.Verder biedt ook dit nummerweer veel afwisseling metnieuwtjes, vaste rubrieken,een heuse primeur, boekbesprekingen, het Web en zomeer. In dit nummer natuurlijkeen vooraankondiging van denajaarsactiviteiten. Hoewelhet programma op dit momentnog niet in alle details is vastgesteld, staat wel al de datumvast: alle afspraken voor 13november mogen afgezegdworden.(WR)
daan door de vele veranderingen in werkmethodieken en-uitvoering. Nummer 13 vanDe Journalist bevat veel wetenswaardigheden, ook voormediadocumentalisten; en ishet bewaren waard, toch minstens voor een jaartje. Daarnazal het wel grotendeels verouderd zijn. Het toeval wil datnet een maandag eerder de redactie van VPOD-Nieuws methet probleem van 'een goedDossier-verhaal' worstelde.De oplossing heet inmiddels"Cyberjournalistiek" en is vande hand van gastschrijverJasper Wigleven, de eerstejournalist die is afgestudeerdop het onderwerp Internet.Hij ontdoet cyberjournalistiek
Het NVJ-vaktijdschrift DeJournalist is inmiddels aanjaargang 102 bezig. Van diehoge leeftijd blijkt het bladweinig last te hebben, wanthet 'themanummer' van 4 julistraalt een heel jeugdig elanuit: "Media in cyberspace". Deoprichters van het blad zouden in de verste verte nietweten wat de kop bedoelt.Een dergelijk lot lijkt geziende snelle ontwikkelingen in demediasectoren onvermijdelijk,ook voor VPOD-Nieuws; verondersteld dat een dergelijkeleeftijd gehaald wordt! Neemtniet weg dat opdracht en principes (voor journalistiek endocumentatie) nog steeds dezelfden zijn, nauwelijks aange-
De inhoud van dit blad
valt onder verantwoorde
lijkheid van de redactiem.u.v. artikelen geschre
ven op persoonlijke titel.
ISSN 1383-2492
Redactie:
Margot Bacsa
(secretariaat)Wil Roestenburg
(eindredactie)
Peter Jonkman
Jan van LiereFred Njio
(advertenties)
Simone Post
Marie-Anne Smits
Redacti esecretari aat:
Postbus 280001202 LA Hilversum
tel. 035-6715351
fax 035-6715421margot. [email protected]
VPOD - Nieuwskwartaalblad van de
Vereniging vanPers- en OmroepDocumentalisten.
Vormgeving:
Gerard v.d. Krogt Utrecht
Druk:
Publicard Utrecht
POSTCODE
Online. _-\: your desk. At a fixed price.80 jf yn\i want t.o stop fishing, eall the
FT DiscQ\"ery inl'ormation !ine on +44(0)
]71 825 SODa, email: [email protected] fil! ~n the C011pon,
.\JDRESS
NAn-RE ('F CO~!P.\.\YSBllS1NESS
CO~lP"'.\i
rOSl'nol'
Fed Up with fishingfor business information?
infor"'alion
Do you waste time searching Jor t.he righiinformation'? There is a soJutian - ~~T
Discovery. For company information,
business nc\vs, rea] time news and muchmore. Tt couldn't be easier. Simple la use.
FT 0isC0ver y. Th e ins tant wa y t0 hook th einformation you need.
,- -- ----- ------- ---- -- ---- ------- ---- ---- -------------- ---- ------ ----->«;- ---11 Yes, I would likc to sr.op /ïshing fOT business information. Please ha\"e a
Fl~ANCIAL TIMES representative call me r.o dlSCUSS my requiremems.
Phm FT Dl.""'e,, mlocmoel.,,, hoe co +44 (0) 17l SZi 800n '" ,m,l.l ~
~~l~~':'~~a\;~~'~',Cg/tL'zCr~;jI~~s:~:;.l~OEI~'~Ol~tlS,~~r::~~'·L:~I;:nn.c~~:~.~~~fL~ ~ FT DiscoveryL _
Keesings Historisch Archief geeftmaandelijks een objectief overzichtvan de belangrijkste politieke, socialeen economische wereldgebeurtenissen.
Speciaal aanbod:M.i.v. 1996 een jaar lang KeesingsHistorisch Archief voor de introductieprijsvan f 202,50 inclusief BTW en verzendkosten, studenten f 167,50 (normaalf 300,-; voor studenten f 242,50).
Naast de vertrouwde gedrukte versieverschijnen binnenkort ruim 45.000pagina's wereldgeschiedenis op 1 COROM. Binnen enkele seconden heeftu de juiste informatie op uw scherm.De CD-ROM bevat ruim 200.000 artikelen, ca. 15.000 bibliografieen, 8.000 kaarten, tabellen en grafieken en honderdenofficiele teksten van verdragen,statuten enhandvesten.
Een heldere kijk ophet wereldnieuws
Voor informatie ofeen recent gedrukt
exempÛlar:Keesillgs Historisch
Archief,Antwoordnummer 10001,
1000 PA Amsterdam(geen postzegel nodig).
Tel: 020-5641222
IK BEN OP ZOEK NAAR DE TOP 10 VAN DE MEEST VERKOCHTE MERKARTIKELEN
IN DE UK, MET OMZETGEGEVENS.
KUNT U MIJ EEN LIJST GEVEN VAN DE TIEN GROOTSTE TRANSPORTONDERNEMINGEN
IN NEDERLAND, BELGIË EN DUITSLAND?
WAT IS DE ONTWIKKELING VAN HET BRUTO BESTEEDBAAR INKOMEN EN DE INFLATIE VAN
DE AFGELOPEN TIEN JAAR IN DE LANDEN VAN DE EG?
KUNT U ARTIKELEN EN GEGEVENS OVER FUND-RAISING VOOR MIJ VINDEN?
Zoek dat eens uit SVP!Ook u zit vast wel eens met een vraag. Bel dan simpelweg 34 vestigingen over de hele wereld. Waarom zou u met
sVP en u krijgt spoedig het antwoord. SVP beschikt brandende vragen blijven zitten? Vraag het SVP.
over teams van branche-gespecialiseerde resear- ~ Dat kan ad hoc of op basis van een kostenbespa-
chers, een archief waarin menigeen zou verdwalen, eS' rend contract. Uw eerste vraag is natuurlijk:
entree tot duizenden externe informatiebronnen,~ hoe werkt dat precies? Bel Anja van der Lans of
waaronder on-line verbindingen met de internatio- _ Gijs van Beek voor een verhelderend antwoord,
nale databanken, en een collegiale interactie met JVSVPQ
telefoonnummer 070 - 3190 860.
~DERLP.~
Koopmansstraat 9, 2288 Be Rijswijk, Telefoon 070 - 3190 860, Fax 070 - 3901 408
Op elke vraag het antwoord!
What's up, doc?Documentatie WereldomroepVoor deze aflevering zijn we langsgegaan bij de afdelingdie ooit de naam leverde voor deze rubriek. Info, het per·soneelsblad van Radio Nederland Wereldomroep bevatteeind tachtiger jaren al een rubriek met de titel What's updoe. De column werd toen geschreven door Nico vanEeden, hoofd Documentatie van de Wereldomroep.
Als we midden juli een bezoekje brengen aan de afdeling, bevindt die zich op eenaansprekende locatie, deels opde redactievloer. Wanneer ditnummer verschijnt zal de afdeling echter een ander onderkomen hebben, één etage lager. Om ook dan voeling metde redacteuren te houden, zalop de redactie een informatiebalie worden geplaatst, diepermanent bemand zal zijndoor een van de documentalisten. De documentatie hoortbij de Programmadienst enwerkt vooral voor programmamakers. Van buiten komennauwelijks verzoeken, vragenvan luisteraars worden doorde afdeling Communicatie afgehandeld. Inclusief het hoofdvan de afdeling zijn er vierfull-time documentalisten.Daarnaast is er voor tien uurper week ondersteuning vooradministratie, zoals het beheer van abonnementen enboekbestellingen voor het hele bedrijf. Ook heeft een tijdelijke kracht zich gedurendehet afgelopen jaar beziggehouden met het schonen en splitsen van dossiers.Veruit de meeste vragen worden beantwoord met het uitgebreide knipselarchief. Depersonendossiers niet meegeteld, beslaat het ruim 4000mappen. Voor elk land van dewereld minstens één algemenemap. Maar meestal zijn er perland ook dossiers over subonderwerpen, bijvoorbeeld economie en buitenlandse betrekkingen. Daarnaast zijn er dealgemene mappen, waar ookde Nederlandse onderwerpenin verwerkt zijn. De knipselmappen zijn geordend volgenseen op de UDC gebaseerdeclassificatie en toegankelijkgemaakt met een alfabetischetrefwoordenlijst (zowelNederlands- als Engelstalig).De classificatie wordt ook ge-
bruikt om de zo'n 2000 overde afdelingen verspreid staande boeken en rapporten toegankelijk te maken. Een aantalgebruikers kan het systeemvanaf de werkplek raadplegen,voor de anderen staat op verschillende plaatsen in het gebouw een publieksterminal.Hierop heeft men ook toegangtot het door Documentatiebijgehouden deskundigenbestand. Aan de hand van publikaties in kranten en tijdschriften, aanwijzingen van gebruikers en andere bronnen wordteen omvangrijk adressenbestand bijgehouden. Inmiddelsbevat het systeem zo'n 17.000adressen van personen, instellingen en organisaties. Er kanop naam gezocht worden,maar ook op onderwerp. Zokan men snel het telefoonnummer van een ministerieelwoordvoerder vinden, of eendeskundige op het gebied vanvarkenspest. Ook is in éénoogopslag te zien of de bijbehorende persoonsmap een necrologie bevat.Hoewel het hart van de documentatie wordt gevormd doorde enorme hoeveelheid knipselmappen, is de discussieover digitale informatie gaande. Onlangs werden bij wijzevan proef alle verzoeken ominformatie uitsluitend afgehandeld met digitale bronnen,waarvan Lexis/Nexis de belangrijkste was. Over de resultaten van dit experiment zijnde meningen verdeeld.Sommige vragen zijn inderdaad snel en gemakkelijk tebeantwoorden met Nexis. Eennadeel is echter dat gebruikers voor elk verzoek afhankelijk zijn van een documentalist. Dat kost tijd en bovendien vinden veel gebruikershet juist prettig om zelf dooreen dossier te bladeren, inplaats van een antwoord 'opmaat' te krijgen in een compu-
teruitdraai. Een ander nadeelis dat sommige vragen, vooralover vage en abstracte onderwerpen, moeilijk te beantwoorden zijn met een full-textretrievalsysteem. Het zeer fijnontsloten knipselarchief heeftbijvoorbeeld een dossier'voorbeelden van veranderende normen en waarden'. Zoekdie maar eens op in de vrijetekst! Dankzij de creativiteitvan documentalisten, bevattendossiers soms onverwachteknipsels die verrassende invalshoeken bieden. Met digitale bronnen gaat deze toegevoegde waarde verloren.De Wereldomroep beschiktook over een audiotheek,voorheen de fonotheek.Behalve cd's worden hier geluids- en beeldbanden bewaard. Er is een begin gemaaktmet het selecteren en op onderwerp ontsluiten van hethistorisch materiaal. AI geruime tijd wordt nagedacht overde implementatie van eenMultiMediaDatabase. In ditsysteem zouden op termijn alle soorten informatiebronnenontsloten moeten vvorden, zowel tekst als geluid en beeld.Het aandeel van Documentatiein de MMD bestaat uit hetknipselarchief in digitale vorm,het deskundigenbestand en decatalogus met beschrijvingenvan boeken en rapporten. Defonotheek zorgt voor een bestand met beschrijvingen vanalle muziek op cd's, een geluidsarchief met beschrijv.ingen van de radioprogramma'svanaf begin jaren '50 tot heden en een beeldbestand metbeschrijvingen van film- en televisieproducties van deWereldomroep. In de toekomst moeten ookWebpagina's worden opgenomen. AI deze bronnen wordenontsloten met de 'eigen' UDC.Nico is enthousiast over hetplan en spreekt over een'droom aller journalisten endocumentalisten'. Of dezedroom ook werkelijkheidwordt? Voor het einde van ditjaar wordt van het management een beslissing verwacht.Klaaske van der Wekken (GPD)
TNO-STB/NBBI organiseert een vijfdaagse cursusKwaliteitszorg in informatiedienstverlening inDen Haag. Data: 10 oktober, 14 november, 12 december 1997, 26 januarien 13 februari 1998.Kosten: /3.450,- (exBTW). Inl.: 070-3607833.
Van IS tot en met 20 oktober vindt de 49steFrankfurter Buchmesse
"plaats in Frankfurt-am-Main. Inl.: 00-49-6921020.
In Woerden organiseertPandora's Docs op 28 oktober Documentatie beoheer en intranet.Inl.: 0348-429912.
Het congres Selectievenieuwsdiensten: bronvoor het managen vanbedrijfskennis wordt op31 oktober georganiseerddoor het NederlandsStudie Centrum. Aan deorde komen onder meer:hoe en waarom selectief informeren; inzetten van selectieve nieuwsdiensten enverwerking in eigen kennisnetwerk.
Kosten: /995,- (ex BTW).1.01.:0 I0-4349966.
Fobid organiseert in DenHaag op 6 november heteerste Fobid·festivalWeg van informatie.Centraal staat de positievan de bibliotheek in deken nismaats chapp ij.
Kosten: / 375,Inl.: 070-3090 ISS
Voor de 21 ste keer wordtin Londen de jaarlijkseOnline Informationconferentie gehouden.Van 9 t/m I I december1997 in de National HallConference Centre.
Inl. op de website:http://www.1 ea rn ed. co. uk/events/online
VPOD 3 97/3
Archiveren doetu onder de cJ'van Jalema
Op zoek naar een waterdicht, doelmatig en praktijkge
richt archiefsysteem? U vindt het allemaal bij Jalema, de
archiefspecialist van huis uit. Bekend met alle branche
en verenigings-behoeften. Uitgerust met het beste dat de
archieftechniek te bieden heeft. Zoek dus niet langer. U
vindt het allemaal onder de 'J' van Jalema.
••••••••••••••••••••••••INFORMATIE NODIG?• Achtergronden• Actualiteiten• Adressen• Attendering• Produktinformatie• Statistiek• Branche informatie• Jurisprudentie• Overheidsinformatie• Wet en regelgeving• Bibliotheek-en• documentatieservice• Vakliteratuur
ADIe LEVERT BINNEN 24 UUR055-5225628
,------------,
•••• 00000000 •••••••••••••
BEDRIJFSINFORMATIEDIENSTJlllMAeJDIVISION FILING-SYSTEMS
Jolema B.V.Postbus 48025953 II ReuverTel. (077) 474 18 15Fox (077) 474 JQ.J,;!:;{;('ii':'i':",
ADieRaadpleeg onze homepage:http://www.universal.nl/ADIC
Vosselmanstraat 2997311 CL APELDOORNTel.: 055-5225628Fax: 055-5217948
ProBibliojlnformatiebemiddeling specialiseert zich
in het leveren van informatie aan de media en
reclamebureaus in Noord- en Zuid-Holland.
Met ProBiblio, onderdeel van het netwerk van
bibliotheken en documentatiecentra, beschikt u
ook over alle informatie die u zelf niet in huis
heeft. En dit alles tegen een tarief per opdracht,
zonder contract of aansluittarief.
Pro BibLio 5i Árco Informationuw partner in documentaire informatievoorziening
Arco Information is actief op de markt voor documentaireinformatiesystemen.De aktiviteiten zijn onder te verdelen in:
- Consultancy- Vooronderzoek- Ontwikkeling en Verkoop
Arco Information heeft in de afgelopen jaren een ruime ervaringopgedaan in het realiseren van oplossingen op het terrein van dedocumentaire informatievoorziening.
Voorbeelden van deze oplossingen zijn:
- Documentair Informatiesysteem voor Pers en Omroep- BestuurlUk Informatiesysteem voor Gemeenten- Dossierbeheersysteem- Internet / Intranet oplossingen- Ontwikkeling / Design Web-sites
Binnen al deze oplossingen is een volledige integratie van indexgegevens (databases), teksten (full-text-retrieval), images, beeld engeluid gerealiseerd.
Voor informatie over onze produkten en / of diensten kunt u kontaktopnemeri met:
Hofplein 1 Postbus 116 1800 AC Alkmaar
T 072 51997 93 F 072 51243 55
,Areo Information,Nieuweweg 61A,2132 CM Hoofddorp.
Telefoon : 023-5621213Telefax: 023-5620044Internet : www.areo.be
VNU dagbladen starten GIDS Een attendering waard isde pagina van PeterVerschoor, een docentjournalistiek. die vele interessante bronnen verzamelt op het gebied vanArchieven en Bibliotheken,Gezondheid, Wetenschapen een aparte site heeftmet journalistieke adressen.(http://www.euronet.nl/users/peterv/index.htm)
Op www.schravendeel.nlten slotte bevindt zich volgens de makers "de grootste verzameling informatieve links naar NederlandseInternetbronnen" (meerdan 2500!). (JvL)
Een goede bron vormen dezgn. indexpagina's, vaak samengesteld door hobbyisten. Voor krantenartikelenof nieuws van omroepen,kun je terecht bij:http://home.pi.net/-j eve rs/journal.html enhttp://www.dds.nl/-ki donlDe indexpagina van het ADbevat verwijzingen naar demeest uiteenlopende pagina's. Zo is het mogelijkfull-text de Handelingen opte vragen, maar je kunt erook de postcodes vanNederland of e-mailadressen opzoeken. Verder kunje via deze pagina eenzoekstrategie uitzetten viaeen zoekmachine, alles teweten komen over je favoriete cabaretier en diversedigitale gemeenten bezoeken.(http://euronet. n I1 use rsladsysco/index.htm)
In deze nieuwe rubriek willenwij aandacht besteden aanallerlei Internetadressen, dievaar documentalisten handigkunnen zijn.Dit kunnen adressen zijn dieal wat langer bestaan. alsmede de allernieuwste adressen. Dus weet je interessante, grappige of nuttige adressen laat het ons weten, pere-mail naar simone.post@nuV.nl
Help11I1Cancel
verschillende venste-rs doorelkaar heen vertoond, waardoor de kwaliteit van de presentatie snel afneemt.
Met dank aan Marca Feenstra.
D(defensie) tot de V vanVerkeer en de W vanWetenschap. Door gebruik temaken van deze vertrouwderubrieken kunnen de documentalisten makkelijker metde bookmarks omgaan, bovendien houdt elke documentalistzo het beheer over zijn eigenvaste coderubriek. Via de optie "what's new" kunnen zij deadressen binnen hun eigen rubriek regelmatig actualiseren.De ervaring leerde dat verdere indexering van meer dantwee niveaus diep niet gewenst is: bij meer dan drie onderliggende mappen worden
Het GIDS-project gaat lopenvan september 1997 tot einde2000 en voorziet in de implementatie van nieuwe electronic picture desks voor beeldontvangst en -uitwisseling, digitale beeldopslag voor de gehele groep, tekstopslag (tervervanging van de huidigeBRS-databanken EVA) en paginaopslag met pdf's ter vervanging van de legger-microfichesParallel aan dit traject zullende afdelingen documentatieorganisatorisch in een veelnauwer samenwerkingsverband gebracht worden. Doeldaarvan is efficiency-winst enmeer tijd voor de research-rolop de redactionele vloer.(WR)
Thü Jan 1616:56:08 1997
Bookmarks - bookmark.h1m
I1
%rin9Sdienst Ensche:J1ej:5
OK
Name:
Added on:
Genera]
fcHt Itemfile~ fj doe bonaven\uro's BookmaJks
1 StartOPmaot-I doe bonoventura's Bookrnorks1 CIA World Fod Book 1995.. Yelloweb Eu/ope Directory1 CompuSeNe Nederlond-. Welcome to Neiscape1 Your &Ole LII.I'e'
~_~ ~~~~6~~~INTERNET 1_=----lI -'CB::..o0:c.k:c.rn:.:a:..:.rk:..:.p:..:.ro"-'p:..:e::..rti:.:.e::..s ---;1-......J C-CULTUUR 1:-~_....J 0 - DEfENSIE+....J E' ECONOMIE-......J F - RN.A.NCIEN~ G- GEZONDHEIDSZORG
-. S Home Location (URL): !hnp:/lenschede.igb.nl/
-I ~,~e~:;rSe~~~~nd--------~~-I} F==========~1 KNAW-Medlschelnformetie 1'-: Descriplion:-. Nederlandse Gezondheidswl ,)."I Nederlandse Potientenverenl-, RSI(muISllekle)-a Voorlichtingsbureau Drugs1 Drugs Pee.ce HouseAmsterd~. ÄMSleldams Ce.nne.blsbeleld
~ in~~n~.~~n~~~~~~~~~:: last Visiled: lest> th8n one hoür 8go
~ --..l r-: -hUISVESTING+....J J+JUSTITIE+:...J K - COMMUNtCATIE:!: -.:J l- LA!,JDBOlJW':!"-::...J M+M.....,ATSCHAPPIJ
N-DtGITALE STEDEN0- ONDER'NIJS
Bonaventura voor de bestaande ontsluitingsmethode. Ditop de UDC gebaseerde codesysteem bevat alfabetisch gerangschikte rubrieken: van deB van Bedrijven, C(ultuur),
viertal systemen vergeleken,in proefopstellingen getest enin operationele settings beoordeeld. Uiteindelijk is gekozen voor Digital Collections.als leverancier van het nieuwesysteem. DC is reeds bij hetANP operationeel voor beeldopslag en heeft in Duitslanden in de Verenigde Staten eensterke marktpositie. De chefsvan de documentatie-afdelingen waren nauw bij de keuzebetrokken, waarbij zij vooralkeken naar de output-functionaliteit. Die output wordtdoor DC met zeer geavanceerde zoektechnieken (als fonetic searching, relevancefeedback e.d.) ondersteund.
sen te maken. Bij die selectieheeft hij gelet op zowel inhoudelijke als formele aspecten.Qua inhoud moest de selectieeen weerspiegeling zijn van debestaande collectie, d.w.z. ongeveer 60% Nederlandse sitesen 40% van buitenlandse origine. Formele criteria waren:betrouwbaarheid, recentheid,compleetheid en eenduidigheid van de op de site aanwezige informatie en links. Omde bookmarks overzichtelijkte presenteren, koos
=1
de praktiik•In
Zijn eerste stap was, op grondvan verwijzingen in de vakliteratuur en eigen surfervaringenop het Net, een inventarisatievan zo'n 200 relevante adres-
De VNU-dagbladen (BrabantsDagblad, BrabantsNieuwsblad, Dagblad deLimburger, EindhovensDagblad, De Gelderlander enDe Stem) gaan de komende jaren over op een nieuw multimediaal archiveringssysteem,GIDS genaamd. GIDS staatvoor Geïntegreerd Informatieen Documentatie Systeem. Injuni heeft de groepsdirectiehet eindrapport van de zgn.Commissie Systeemkeuze besproken en onder voorwaarden het groene licht gegevenvoor gefaseerde invoering vanhet voorgestelde systeem.De genoemde commissie heefttussen januari en juni een
InternetVoor persdocumentaties geldtdat alle informatie op Internetpotentieel van belang is.Daarom gaat bijvoorbeeld hetnut van profielen, hoe handigook, voor onze praktijkmeestal niet op. Toch kan hethandig zijn om via een eigenresearch pagi na direct toegangte hebben tot een aantal voorgeselecteerde pagina's. Voorveel afdelingen is het onderhouden van zo'n pagina echtereen veel te arbeidsintensievejob. Meestal zullen documentalisten veel gebruikte URL'sin hun eigen bookmarksmenuopslaan. Maar dat wordt gauwonoverzichtelijk. Persoonlijkeen zakelijke, nieuwe en oudeadressen komen door elkaarte staan en neem je niet directde moeite om de soms cryptische paginatitels te hernoemen, dan gebruik je al snelslechts een fractie van je (uitgebreide) bookmarksbestand.Ook bij de documentatie vanBonaventura liepen ze tegendit probleem aan. IDM-erMarco Feenstra heeft tijdenszijn stage een opzet gemaaktom wat meer structuur aan tebrengen.
VPOD 3 97/3
InformatiemanagersDe journalist wordt steedsmeer informatiemanager enkrijgt straks deels de taken
gerommeld worden. Afzenderen adresgegevens bij eenUsenet-bericht kloppen langniet altijd. Ook de mogelijkheden van e-mail worden nogniet overzien. Een interviewop afstand is makkelijk mogelijk, mensen zijn per e-mail direct te benaderen, tips kunnenbinnenkomen vanuit de helewereld en lezers kunnen sneller reageren op wat een journalist geschreven heeft. Diereacties zijn vaak wel impulsief. Reageren per e-mail gaatlezers makkelijker af dan hetschrijven van een normalebrief. Het kost minder moeite:een druk op de knop, even tikken en versturen maar. Tijdom hun reactie nog eens teoverdenken of te nuancerennemen de meeste mensen niet.
niet dat Internet meer is danhet overbekende World WideWeb. En dat terwijl in nieuwsgroepen (Usenet) en IRCchatboxen (grofweg vergelijkbaar met de telefonische babbelboxen) vaak juist echtnieuws te halen is voor diegene die er even wat tijd aan besteedt. Zo heeft -uitzonderingen bevestigen nu eenmaal deregel- collega Rob Ruggenbergeens een verhaal gemaakt overdolfijnen, waarbij hij alle informatie van de Internetnieuwsgroepen haalde. De geruchtenmachine draait bovendien volop in deze Usenetgroepen. Negen van de tienkeer kloppen ze niet, maar netdat laatste nieuwtje kan eenjournalist een primeur opleveren. Wel is nog belangrijkerdan normaal om de bronnengoed te controleren: met deelektronische media kan veel
16:48::IJ m ~
1~:4B X 1I'Jl'
DosC_yberioul
E-mailDagelijks komen er bij hetBrabants Dagblad verschillende persberichten en lezersbrieven per e-mail binnen. Dataantal neemt alleen maar toe.Veel journalisten weten nog
moeten zoeken: booleaanszoeken of full-text retrieval isjournalisten over het algemeen vreemd en het intikkenvan een zoekwoord levert bovendien al gauw 20.000 pagina's op. Het laatste struikelblok zijn de beschikbare machines zelf. Deze zijn eigenlijkte traag waardoor het gewoon
niet prettig zoekt op het Net.Zelf surfen op de elektronische snelweg! Nee. dank u.
~ JournaUsts'~çjp' Too'bo~ çjp'
1'lili"""lXJn"conW'W!JlyVh1ercons!lUClion "",,,,,,dn.,.t44i:lCne"l!:lO\Ut~ !!)OIt ..... It-J.'I.eeOOIlWtiMth8.t""""mi!Iin(lillSli'w'W1JJlIIioeof "'ioumoJi!".p!4aXm:.;iUSW»1USk'..ov W.·.. ol.....}':IlIo.ppy"'1014lJJleful,t«:Wl.leURu\:l<;1lI"1i1ll
BRABANTS~DAGBLAD I"",
BRalI ..ussc._tnce....._o.__o..ao..'-k.o.o. __ ) "i't._ la........ -..,...,. "V~iI ' _, .......M<!Of'·__ ·Ill" 'O'-Ho<_.. ll""·.. ·bIco· ....•t.~.,.to "".ij .. _,. ·.1ilI .• :l:oI ~fRf" • ...__ Maw U.._ lroM~':.I lJIi" ••• lo<_'"'~_·.IJIl _ .
~ ~ file [dil UJew 60 Rookmerts Opllon~ Directory WiMow
ill Selscape: Orllbllnh Oll blilill
File [dil Ulew Go Bookmllrk1 Optlons DIrectory Winllow
iD NehclIPe:[JC:Journilllsh'ToDlboH
Slechts enkele journalistenhebben zelf een Internetaansluiting en nog een kleineraantal maakt er effectief gebruik van. Voor veel collega'sblijkt de installatie en bediening van computer en programmatuur een probleem tezijn. Ook het zoeken op hetNet is voor de meesten moeilijker dan gedacht. Ervan uitgegaan dat ze al weten waar ze
van het Brabants Dagblad temaken en te onderhouden enom de collega's te helpen bijhet zoeken naar informatie ophet Net.Er is bewust voor gekozen omde Internetredacteur centraalop de redactievloer te plaatsen. De drempel voor colle·ga's om vragen te stellen isdaardoor laag. Sinds de komstvan de Internetredacteur gebruiken steeds meer collega'shet Internet als een bron voorachtergrondinformatie. Hetgaat daarbij niet alleen omtekstuele informatie, maarvaak ook om illustraties. Desportredactie bijvoorbeeldhad onlangs het logo nodig vanhet wereldkampioenschap atletiek te Athene.
Maar slechts weinig journalis·ten weten wat de mogelijkhe.den zijn van Internet.Het Net heeft eigenlijk heelstilletjes haar intrede gedaanop de meeste redactievloeren.In 1994 beschikte de documentatie van NRCHandelsblad bijvoorbeeld alover Internettoegang. Indieneen journalist wat nodig had,kon hij dat vragen aan de do·cumentalist, die dan alle hembekende bronnen raadpleegde.De journalist zelf wist nietprecies waar de informatievandaan kwam, maar ging erblij mee aan de slag.
De journalist redt het binnenkort niet meer metpotlood en notitieblok.Met de opkomst vanInternet als informatiebron en -medium wordt hij-nog meer dan hij al wasinformatiemanager. Hijkrijgt meer kanalen totzijn beschikking om zijnnieuws te zoeken en teverspreiden en komt dichter bij de individuele lezerte staan. Maar voor hetzover is moeten de gevreesde pc en zijn modemmaatje worden bedwongen.
Het Net was tot voor korteen vrijwel onontgonnen gebied voor de Nederlandsejournalist. Pas sinds de opkomst van het World WideWeb en de verschijning vankranten op het Net wordt heteconomische en wetenschappelijke nieuws over de elek·tronische snelweg trouw gevolgd en verslagen. in naamvan de geïnteresseerde lezer.
Brabants DagbladBij het Brabants Dagbladwordt beperkt gebruik gemaakt van Internet sinds destart van de eigenInterneteditie op 12 december1995. Op de redactie staantwee computers metInternetaansluiting. Een AppleMacintosh en een pc. De tweemachines zijn voor openbaargebruik, maar de meeste journalisten vragen informatie viade speciaal aangesteldeInternetredacteur. Deze heeftondermeer als taak om de pagina's van de Interneteditie
IIVPOD 3 97/3 1
003971
In de nabije toekomst ligt datechter anders. De journalistenvan morgen kunnen niet meerzonder pc en Internet, maarde huidige generatie is zogoed als onbekend met dewerking en mogelijkheden vande nieuwe media. Wil eenkrant een kenniskloof voorkomen, profiteren van de elektronische snelweg en straksmee blijven spelen in de mediawereld, dan zullen de redacties aan de Internet-pcmoeten.
Opleidingenjournalistieke opleidingen spelen langzaam in op de toekomstige situatie. De nieuwe media krijgen meer aandacht ener wordt voorzichtig in geïnvesteerd. Bij de Academievoor journalistiek enVoorlichting te Tilburg wordtinmiddels gewerkt aan de opzet voor een officiële multimediarichting, terwijl deUtrechtse School voorjournalistiek al een technischerichting op dit gebied heeft.
Het huidige cursusaanbodbiedt echter nog veel te weinig op dit vlak en het zal nogwel even duren voordat dezerichtingen echt vorm hebbengekregen. Tot die tijd zijn studenten journalistiek aangewezen op zichzelf en op die eenof twee enthousiaste docenten als ze meer willen wetenover de nieuwe media. Demeeste kranten houden noggeen rekening met de toekomstige ontwikkelingen en investeren ook niet in de nodigeapparatuur, cursussen of training voor het personeel. Nuvalt daar nog weinig van temerken. Hooguit loopt eenkrant eens een nieuwtje misomdat een inventieve collegabij de concurrent een middagje op het Net heeft doorgebracht.
nieuws zelf mag niet vergetenworden.
)asper Wig/even(Internetredacteur BrabantsDagblad)Eventuele reacties of vragenkunt u noor de schrijver sturen:[email protected] ofddp@/imit.net(Donders Digital Productions)
16:15 a;
iJl
Ook het doorlinken naar andere pagina's en het illustreren van een artikel -desnoodsmet bewegend beeld en geluid- kent zo zijn eigen problemen en zijn eigen specialisme.Een hybride journalist-webdesigner is onmisbaar bij de ontwikkeling en presentatie vaneen Internet-editie. Het visuele aspect wordt nu eenmaalsteeds belangrijker in de huidige beeldcultuur, maar ookhet belang en de plaats van het
teletekstdiensten en kabelkranten zullen daardoor in deproblemen worden gebracht.Waarom zou iemand nog gebruik maken van dergelijkestatische media als Internet illustraties, geluid, tekst, videoen telefonie biedt?Een nieuw medium vergt echter ook nieuwe schrijf- enproductietechnieken. In artikelen voor deze elektronischeedities zal de journalist steedsvaker doorverwijzen naar pagina's elders op het Net.Bovendien zullen artikelenvoor het Net kort en bondigmoeten zijn. Lange pagina's enscrollen zijn minpunten op hetWeb.
JournalismWebSlles
Bibtîographies
I • i~StJ~1Tl!RCUI',r.l4lU P"&.)<1" .... lookul(for?~lI'11I)'1k"""",1l.",,,," IflllePll("l'lSuIl"\:>sC:~le~.·IDli!""vabDIIllr We1l'.ntoca.ltlt.ePliCeWlll.,UY)OllOILIIURL
!::ot:@ _ldl:dc3mlllDC'~PIOfO koywoll13)1011""'l:tufinl.W<ll1lllllll....'..
~ • file [dit Uiew Go 800kmllrICS Optiolls Directory Window
NetStDPe: Po nlerOnUne:ResellrcnCenlerlndell
UNC Scbool of Jownalism aod Mass CommunicalJon Llbrary
• file [dil Uiew Go Oookmorks Ollliofls Directory WirHlow
10 Netscllpe: lrarnenewslibs.hlml
een Internetdienst. De voorspelling is echter dat TV encomputer in de toekomst éénworden. Het duurt misschiennog een decennium of wat,maar met een makkelijk te bedienen apparaat komt Internetbinnen ieders bereik. Hetwordt dan wel heel erg aantrekkelijk om informatie viaInternet te publiceren. Vooral
goedkoop gepubliceerd worden. Er zijn geen papier- ennauwelijks verspreidingskosten. Het grootste huidige probleem bij publiceren viaInternet is het bereik. Er zijnrelatief gezien nog steeds weinig Internetgebruikers.Bedrijven zijn daarom vaakniet geneigd te adverteren op
Maar ook de documentalistenzullen zich verder moeten bekwamen in Internet-zoeksystemen. Hoewel de journalistzelf het Web op zal gaan,heeft hij niet genoeg tijd enkennis om alle gedetailleerdeinformatie op te diepen uit despelonken van het Net.Ingewikkelde zoekvragen zuilen nog steeds op het bureauvan de documentalist belanden. Dat betekent dat documentalisten nog meer dan
van de documentalis en de afdeling lezersservice er ij. Viae-mail zal de journalis- irecter contact houden met bronnen en vooral 00 et lezers.Hij gaat eerder zei' 0 hetWorld Wide Web zoe en naarinformatie, en moet an ookhet nodige weten van e-mailen van zoeksystemen en -methoden.
DistributiekanaalInternet is niet alleen belangrijk als informatiebron. Ookals distributiekanaal zal het inde toekomst steeds belangrijker worden. Nu al kunnenelektronische edities van bijvoorbeeld een krant relatief
journalisten op de hoogtemoeten zijn van de zoeksystemen en mogelijkheden op hetNet. Daar komt ook de nodigetechnische kennis bij om dehoek kijken. In de toekomstwordt de journalist het gezicht naar de buitenwereld.De krant is straks geen onpersoonlijke meneer meer, maarde journalist is de krant enkan erop rekenen dat hij allerlei vragen en opmerkingen inzijn elektronische brievenbusgaat vinden, al dan niet naaraanleiding van zijn artikelen.Hij zal er zelfs op aangesproken worden als de krant telaat bezorgd is.
•lefnalistiek
Nieuw persmuseum
FORUM
Forum, afdeling post-hbo van de School voor Journalistiek in Utrecht, organiseert vanaf 22 oktober 1997 de cursus
naar die tijdens de EersteWereldoorlog naar Nederlandvluchtte en hier voorNederlandse tijdschriften gingwerken, o.a. voor DeNotenkraker. Voor de ouderen onder ons is hij echter bekender als tekenaar van destrip Bulletje en Bonestaak inhet vooroorlogse Het Volk,waarvoor de bekende schrijver A.M. de Jong de tekstenschreef.(PJ)
dat moeten zij mij allemaalnog aanleren ... " "Nee helaas,goede vraag, maar de computer kent het niet, mogen wij uterugbellen?" Volgt de uitlegdat 'skoet' in zo'n geval voorme gaat zoeken. "En naar wiemoeten we vragen I" Wat krijgen we nou? "Nee hoor, naarniemand, ik bel privé".Veertien minuten later gaat detelefoon, een dame ditmaalmet de gegevens van tweezeilscholen "bij u in de buurt".In beide gevallen op een halfuur rijden (en natuurlijk niet'zwart'). En of ze nog eens ietsvoor me mag doen!Toen VNU met Freepages inzee ging, wilden ze niet deGouden Gids gaan beconcurreren, althans niet openlijk.Die morgen bleek waarom. Deregionale Gouden Gids meldteveneens beide zeilscholen"bij u in de buurt". Plus eentjeop nog geen tien minuten vanmijn werk. Ik kan dus kiezen,zelfs voor maatwerk.Les één: een snelle informatiedienst vraagt meer dan scanners, computers en het vriendelijke "Wat kan ik voor udoen" om tevreden klanten tekrijgen. Niks tegen goedkopeMelkert-krachten met beperkte AO of tegen slim zakendoen en zelfs mag een goedantwoord 'gratis' zijn. Maar(les twee): een slecht antwoord is altijd te duur. En datrisico loop ik natuurlijk ookmet die vaarbewijscursus, dustoch maar netjes naar een'witte' zeilschool?
Het is misschien niet zo bekend dat het Persmuseum inAmsterdam ook een groteverzameling van originele tekeningen van politieke tekenaars bevat.Zo is er ondermeer eenAlbert Hahn- en een EppoDoeve-verzameling. Dezemaand is daar een aantal originele prenten van George VanRaemdock bijgekomen. Eenvan oorsprong Belgische teke-
lijk wel verplicht stellen!). "Ikwil weten waar ik een vaarbewijs kan halen." En in gedachten: " ... en het liefst 'zwart',bij iemand aan huïs, want hetis misschien maar midlifedenkt de achterban." De verbazing verraadt een gigantischgebrek aan algemene ontwi kkeling: "... Is dat zoiets als eenautorijschool maar dan anders, een bootrij .. , nee bootvaarschool!" "Ja zoiets, en tegenwoordig wettelijk verplichtbij breder en langer dan, maar
Nieuwe aanwinstvoor het persmuseum
Toch gebeld. Na een minuutjewachten (er zijn kennelijkmeer zoekend en) word jedoorgeprikt naar een allervriendelijkste gratis meneer:"Wat kan skoet voor u doen?"(Dat zinnetje gaan we natuur-
AI weken de 'kleintjes' gevolgd, maar niks. En danineens die advertentie:"een mens moet al zoveelzoeken, bel gratisSCOOTtm". En heel arrogant: "Wat u zoektheeft SCOOTtm al gevonden". Als ervaren documentalist weet je wat erachter zo'n pretentieschuil gaat, dat kan nietgoed gaan.
Aan de kant van het havenfront komt een glazen uitbouwmet een uitnodigende entreevoor het nieuwe museum. Eenideaal uitstapje voor met dekleinkinderen en dan te wijzenop een bepaalde krant of bladin een vitrine: Kijk daar heeftopa/oma zelf nog aan meegewerkt! (P))
Musea Gids, was het toch weleen teleurstelling. Er was nietste zien. Dat gaat nu verbeteren. In de loop van het volgend jaar komt er een expositieruimte in het gebouw vanhet IISG die geschikt is vooreen permanente opstelling vaneen klein deel van de verzameling en voor wisseltentoonsteil ingen.
Maar voor de argeloze museumbezoeker, afgaand op devermelding in de Nederlandse
De verzameling die de afgelopen jaren helemaal volgens denieuwste museale eisen geïnventariseerd en opgeborgenis, kon wel altijd door belangstellenden geraadpleegd worden.
Vraag de uitgebreide cursusbeschrijving aan bij onsStudie-Informatiecentrum, tel. 030-2368040,fax 030-2308243, e-mail: [email protected] ofkijk op Internet: www.fcj.hvu.nllforum.
Hogeschoolvan Utrecht
Onder begeleiding van ervaren docenten onderzoekenjournalisten en documentalisten hoe ze efficiënter kunnensamenwerken. Daarbij maken ze met name gebruik vannieuwe media als Internet en CD-ROM en stellen ze devraag in hoeverre interactieve multimedia de werkwijze vanzowel journalisten als documentalisten zouden kunnenveranderen.
PROFESSIONEEL WERKEN IN DEJOURNALISTIEKE RESEARCH
POST-HBO CURSUSJOURNALISTIEKERESEARCH
voor Cursussen en Consultancy
School voor JournalistiekSchool voor Communicatie & ManagementSchool voor Communicatiesystemen
Naast Aken, Antwerpen enArlington krijgt nu ookAmsterdam een echtPersmuseum. Sinds enige jarenligt de verzameling van hetPersmuseum opgeslagen in hetgebouw van het InternationaalInstituut voor SocialeGeschiedenis (IISG) inAmsterdam, Cruquiusweg 31.
In de Verenigde Staten is een enigszins met Central Station vergelijkbaar initiatief van de grond gekomen: NewsWorks(www.newsworks.com). Via een centrale zoekpagina zijn 125Amerikaanse krantensites doorzoekbaar.
BVPOD 397/31
Cursus stimuleert samenwerkingdocumentalist-iournalist
In mei van dit jaar ging decursus "Professioneel werken in de journalistieke research" van start. De cursus, gegeven door janHalkes (docent Schoolvoor de journalistiek), WilRoestenburg (chef documentatie Brabant Pers) engastdocent jan Wyllie, isopgezet om journalistenen documentalisten beterte laten samenwerken.
De journalist wordt bedreigddoor infostress en informationoverload. Nieuwe media ennieuwe technieken maken hetmogelijk om in een veelheidvan bronnen te zoeken. Dedocumentatie-afdeling kan dejournalist bij zijn research vandienst zijn door orde tescheppen in de grote stroomvan informatie. Maar hoe zorgje voor een goede samenwer-
king tussen journalist en documentalist! Door middel vandiscussie, relevante praktijkopdrachten en een bezinningop de eigen situatie probeerden de docenten de cursistenmet de neus op de feiten tedrukken en te laten nadenkenover de toekomst.
Wat kan een journalist zelfdoen en wat kan hij beteroverlaten aan de documentalist! En hoe kunnen documentalisten journalisten nog betervan dienst zijn! Samen voerden ze zoekopdrachten uit enbekeken ze relevante pagina'sop Internet. Soms levert eenzoekactie op het Net wel20.000 artikelen op. Hoe selecteer je dan snel de relevante stukken!
Waar begin je met zoeken? AIdeze vragen dwongen de cur-
sisten tot nadenken over de(toekomstige) invulling vanhun eigen functie. Gedurendedrie middagen en een evaluatiedag verdiepten journalisten zich in het werk van dedocumentalisten, en bekekendocumentalisten op hun beurtde journalistieke praktijk. Opdeze manier werden die momenten gevonden, waarop desamenwerking tussen journalisten en documentalisten nogverbeterd kan worden.
Boeiend was ook de bijdragevan de Engelsman Jan Wyllie,die een eigen manier van documenteren heeft. Hij verzamelt over bepaalde onderwerpen alle verhalen en rangschikt deze naar kleine deelonderwerpen. Door dit overeen langere periode te doenwordt de ontwikkeling vaneen onderwerp zichtbaar, wat
mogelijkheden biedt voor eennieuw verhaal of een andereinvalshoek.
In de praktijk blijkt dat de cursus vooral nuttig is als deelnemende journalisten en documentalisten werkzaam zijn bijdezelfde instelling. Met de opgedane kennis kunnen ze danterug op het werk direct aande slag. Ook het komende seizoen wordt weer een cursusgeorganiseerd, op 22 en 29oktober, 5 november en 4 februari 1998.
Voor inschrijvingen en informatie: Forum voor Cursussenen Consultancy, tel. 0302193500,e-mail [email protected]
Jacqueline van der Maten(Forum-cursiste en chef redactie-archief Zwolse Courant)
Over 'Dichtbii Regionale kranten •In Nederland'
Tony van der Meulen, exNieuwsblad van hetNoorden, ex-UtrechtsNieuwsblad, ex-De Tijd(opinie), nu hoofdredacteur van het BrabantsDagblad heeft samen meteen veertiental co II ega- re·gio-journalisten een heelaardig overzicht van hetreilen en zeilen van de regionale pers op schrift gebracht.
Een ruimhartige kijk in de keuken van regionale dagbladen.Worden regionale dagbladen(inmiddels allemaal onderdeelvan een groot concern) echtanders gemaakt dan de landelijke kranten (waarvan er ooknog maar een handjevol overis)? Het is terug te vinden in"Dichtbij". Vele aspecten passeren de revue: de historie, deoude familie-eigenaren-directeuren, de inhoud en vormgeving, de taak van een regionalehoofdredacteur, bronnen inde eigen leef- en woonomgeving en of er nog een regionaalsufferdje bestaat (nee dus).
Deze en andere thema's geveneen tamelijk compleet beeld.Alhoewel, compleet! Ja, voorwat betreft de journalisten. Entoegegeve n, pri ma verhal en,met aardige anekdotes, historisch inzicht en vlot geschreven. Leesbaar vormgegeven,want meestal worden ditsoort verhalen versaaid mettabellen en statistieken die alleen maar interessant zijnvoor de afdeling Marketing.
Dit alles blijft gelukkig achterwege. Maar waar blijven debijdragen van de (weIgeroemde) krantenbezorger, de advertentieafdelingen, de lezerof de documentatieafdelingen!Deze dragen toch ook hunsteentje bij aan het regionaledagblad. Deze zijn toch ookmeegegaan in alle vernieuwingen, automatiseringen en ontwikkelingen die het regionaledagblad hebben gemaakt tothet begerenswaardige leesproduct met de bronnen om dehoek.Om bij documentatie te blijven, ik weet zeker dat er voor
de informatie in nag~noeg allehoofdstukken een beroep isgedaan op de activiteiten enkennis van de afdelingen documentatie. Sommige informatieis zelfs direct herkenbaar alsafkomstig van documentatie.Van der Meulens eigen documentatieafdeling in Best registreert zo'n 40.000 databankrecherches alleen al vanBrabants Dagblad-journalistenper jaar. Geen geringe bijdrage aan het vervaardigen vaneen regionaal dagblad, zou ikzeggen. Is dit negeren danjou rnal istieke zelfbevlekkingof regio-ego versus landelijkhautain! Dat geloof ik niet,eerder duidt dit op onnadenkendheid, op het zo gehekelde'suffen'.
Van der Meulen poneerde oponze jubileum forum-discussiede stelling dat journalistenweer de straat op moeten enzelf het info-zoekwerk moetendoen. Dat documentatie zijnjournalisten teveel in de watten legt, zeg maar: 'laat suffen'. Maar ook door Van der
Meulen worden de bijdragenvan documentatie natuurlijkzeer wel op prijs gesteld. Hijmag, zo weet ik, bij tijd en wijle graag wat provoceren inzijn eigen column in hetBrabants Dagblad; maar welaltijd goed onderbouwd en gedocumenteerd. Zijn boek lijktcompleet, maar het kijkje inde regionale keuken is nietvolledig, waarmee hij zichzelfen de regionale bladen en hetvak van documentatie tekortdoet. Lezenswaardig en aardigvoor direct geïnteresseerdenen zeker verplicht te stellenop de scholen voor de journalistiek. Toch jammer van dezegemiste kans, want iedere medewerker -journalist of niet-is er trots op zijn steentje bijte dragen aan het maken vaneen goede (regionale) krant.
Otto Spronk (chef documentatie De Volkskrant)
'Dichtbij - Regionale krantenin Nederland' is verschenenbij Sdu Uitgevers, Den Haag.(ISBN 90-12-08434-2)
VPOD 3 97/3
Secretaris Yoliin van der Krolrrofi~~r:.·
. -,
En waar vult een persdocumentalist haar vrije tijd meelMet boeken en andere documenten natuurlijk. Yolijn: "Ikblijf belangstelling houdenover alles wat met mijn geboorteplaats Nijkerk verbandhoudt. Oude ansichtkaarten,boeken van de gerenommeerde uitgeverij Callenbach, ofschoon de Stichting OudNijkerk daar al een zeer groteverzameling van heeft. Verderheb ik alleBoekenweekgeschenken enuitgaven van W.G. van derHulst verzameld, lang voor dehuidige hausse. Je kunt welverder gaan met alle objectente verzamelen die met deBoekenweek verband houden,maar met de huidige prijzen isdaar de aardigheid vanaf."
Tot slot natuurlijk de vraag ofze nog iets belangrijks kwijtwil. En inderdaad. Yolijn:"Verzamel vooral cijfers watbetreft je afdeling. Met cijferskun je een beleid onderbouwen. Zeg nooit tegen je directie: we hebben het tegenwoordig zo druk, maar toonmet cijfers aan dat het aantalvragen bijvoorbeeld met 10%is gestegen. Managers houdenvan cijfers, want dat is de taaldie ze verstaan."(PJ)
tijdwinst. Uiteindelijk wordthet systeem aanvaard onderde conditie dat het twee arbeidsplaatsen bespaart. In augustus 1994 start de pilot enop I november 1994 wordtéén krant in het systeem opgenomen. Maar reeds tweemaanden later worden allebronnen elektronisch verwerkt.
In 1989 begint Yolijn met eennieuwe opzet. Deze keerneemt ze de tijd voor eengrondiger voorbereiding, dievier jaar zal kosten. Voor hetBodis systeem wordt allesvoorbereid, tot in detail: kosten, personele consequenties,
Geestelijk Leven van Elsevier.Op I mei 1978 stort afdelingschef Audi Guldenaar zich, gefrustreerd door het afwijzenvan zijn microfilmplan, in eennieuw avontuur. Hij stapteover naar het bladNieuwsNet, dat de Nederlandse 'Spiegel' moet wordenmet een goede researchafdeling, gesteund door een goededocumentatie. Mooie plannen,maar nog voor het blad van degrond is gaat er al een streepdoor de research afdeling ende documentatie. In amateuristisch optimisme denkt deVNU-top een eerste klas bladte kunnen maken zonder fundament, dus zakt het blad, mede door een falende abonnementenafdeling, ineen.Het gevolg is wel dat Yolijn,met steun van de afdeling, binnen een halfjaar na haar aanstelling tot chef wordt benoemd, zonder dat ze er naargesolliciteerd heeft. Sterkernog: achteraf kan zij zich nietherinneren ooit "ja" te hebben gezegd. Yolijns eerstewerk was om samen metHeleen Moora al het materiaalte inventariseren. Het mnemotechnische codesysteemdat Audi Guldenaar ontworpen had wordt nog steeds gebruikt, maar is wel door de jaren heen uitgebouwd.In 1980 arriveert de nieuwetechniek. Als eerste persdocumentatie in Nederland gaatElsevier in zee met de NewYork Times Informationbankvoor f 17.000,- per jaar. Inhet begin van de tachtiger jaren wordt besloten om de microfilm-fase over te slaan enmeteen over te schakelen opbeeldplaat. Als een van deeersten komt Toshiba in 1985met een systeem op de markt.Naar de huidige maatstavenvrij primitief en á f 65.000,per jaar ook veel te duur. Hetplan wordt afgewezen.
Verschillende bestuursleden hebben zich al in vorige nummers van VPOD·Nieuws gepresenteerd. Ennu is, tegen wil en dank,Yolijn van der Krol aan debeurt.
Zeventien jaar (langer dan wieook) actief als bestuurslid enal 12,5 jaar belast met demeest arbeidsintensieve functie binnen het bestuur: die vansecretaris. Toch is ze een vande laatsten in de serie.Typisch Yolijn: "Als je wat wiltweten, vraag het dan maar. Ikzeg niets uit mezelf en opschrijven doe ik het al helemaal niet". Daarom dit keergeen zelfportret, maar eenportret-met-interview.
Nog jong en als een van deeersten, zo niet de allereerstepersdocumentalist met eenechte vakopleiding, die razendsnel carrière maakte, zoleerden wij Yolijn een kleinetwintig jaar geleden kennen.Klassiek geschoold op het Joh.van Oldebarneveltgymnasium(bèta) in Amersfoort.Vervolgens de FMA inAmsterdam, met eerst detweejarige opleiding tot assistent bibliothecaris en daarnaeen jaar specialisatie tot bibliothecaris-documentalist. Nahaar opleiding werd Yolijn documentalist op de bibliotheekvan het NOVI waar ze ookstage had gelopen. Het NOVIwas een studiecentrum en opleidingsinstituut voor automatisering, waar ook Dirk-JanWarmerdam werkte. Laterheeft zij Dirk-Jan weten te interesseren voor persdocumentatie. Samen met hemheeft Yolijn een 'Persdocumentatie Bibliografie' samengesteld.Op I februari 1978 treedt zein dienst van Bonaventura. Alsnieuwkomer op documentatiekrijgt ze de minder geliefdesectoren theologie en cultuurtoegeschoven. Wanneer in datjaar twee pausen kort na elkaar overlijden, wordt theologie opeens een hot item. Hetvormde het begin van een jarenlange samenwerking metRex Brico, de redacteur
Mede door tijdgebrek enziekteverzuim is de verzending van acceptgiro'svoor het voldoen van decontributie 1997 gestagneerd. Een aantal persoonlijke en bedrijfsleden heeftgereageerd op de in aprilin Vught meegegeven acceptgiro's. Maar een dringende oproep aan de overigen: u kunt het bestuurveel werk besparen dooreen betaalopdracht in tevullen. Stort uw bijdragevan f 20,- of f 100,- op giro 4351827 t.n.v. VPODTilburg o.v.v. Jaarlijksecontributie 1997; vergeetniet de herkomst van debetaling te vermelden.
Inzendingen en nominatiesvoor de PJP 1998 moetenuiterlijk 31 januari 1998 bijhet secretariaat van de jury ingediend zijn; dat isditmaal Otto Spronk,Houtvesterstraat 28, 5241JX te Rosmalen, telefoonprivé: 073-5210718.
Het bestuur is druk doende met de voorbereidingvan de Najaarsbijeenkomst. Hoewel het programma op dit momentnog niet compleet is, staatde datum wel vast:13 november.Gepland worden:- voor de lunch TheoKiffers over de ontwikkelingen rond het mul timediabedrijf Ellips bv en A.van Haeften over ontwikkelingen bij het ANP;- na de lunch: o.a. de samenwerking tussen TNOen documentatie van deTROS (zie ons vorige nummer over het project DAS)en Erwin la Roi van Alroy& Liddell over commerciële informatiediensten.Plaats van handeling blijftnog even een verrassing.
VPOD 3 97/3
-- -------
een tussenstandVPOD Forum,April 1996 nam een achttalVPOD-Ieden deel aan eenmeerdaagse cursus voorEuropese 'newslibrarians', georganiseerd door hetEuropean Journalism Centre(EJC) te Maastricht. Tijdensdeze door Nora Paul geleideworkshops, ontstond het ideeom een Europese tegenhangervan de Amerikaanse mailinglistvoor persdocumentalistenNewsLib op te richten. HetEJC, zegde direct alle medewerking toe om dit Europeseinitiatief te steunen.Ondertussen was de VPODwerkgroep Externe Bestandenbegonnen hun bronnen voorde leden in kaart te brengen.Een arbeidsintensieve klus,waarbij bovendien het actueelhouden van de informatie eenprobleem bleek. Om de kennisen vragen van leden te activeren, besloot de werkgroepeen eigen site op te starten enaan te sluiten bij het Europeseinitiatief.Echter, de ondersteuning van
de vakverenigingen in de andere Europese landen verliepniet zo vlot, dus werd besloten bij het EJC alvast eenVPOD-site onder te brengen,als voorloper van een brederplatform (www.ejc.nl:888).Het VPOD-bestuur gaf dewerkgroep het groene lichtmet een proeftijd van een jaar.Voorlopig was de site alleenvoor leden, hoewel anderenover onze schouder meemoesten kunnen kijken. Voorleden die niet beschikten overeen Internetaansluiting, zouden de belangrijkste items optekst opvraagbaar zijn bij dewebmaster. De werkgroepExterne Bestanden werd om- .gevormd tot eenInternetredactie. Een aankondiging van de site volgde inVPOD-Nieuws en tijdens deVPO D-ju bi leumbijeen komstkonden leden op een laptopnader kennismaken metVPOD-Forum (zit het stickertje nog op uw computer?).Vanuit de oorspronkelijke op-
dracht om journalistiekebronnen te verzamelen, liefstmet kwaliteitsoordeel en vindplaats, was het van belang omook een archief op te bouwen,dat op titel en trefwoord afgezocht kon worden. Voor eenactuele aanvulling zou de gebruiker dan het platform kunnen raadplegen. Helaas warener in het begin nog enkele aanloopproblemen (bv. ten aanzien van de reactiemogelijkheden). Maar in de zomer zijndie problemen verholpen.Tot nu toe werden op de sitebijdragen geleverd m.b.t. vacatures; hot-spots op Internet,ontbrekende tijdschriftnummers (gevonden); Internet alsinformatiebron; literaire naslagwerken (gevonden); aankondigingen VPOD-Nieuws.De teksten van deze bijdragenzijn opvraagbaar bij JoLamerichs (0 I0-4067499).Maar het Forum leent zich ookgoed voor andere onderwerpen, zoals: documentatievragen, aankondigingen van cur-
sussen en congressen, aanbiedingen van overcomplete boeken e.d. en natuurlijk uw favoriete sites, databanken, cdroms en document-deliveryservices.Met de toename van het gebruik kunnen we nu gaan uittesten of het noodzakelijk isom de bijdragen met grove rubrieken te structureren of ditjuist vrij te laten en de zoekmachine het werk te latendoen.Voor suggesties of vragenkunt u contact opnemen metéén van de redactieleden:Hildegard Ligthart(Volkskrant), Suzanne vanBuchem (NOS), Ida Schouten(Teleac/NOT), Ineke deWaard (NOS-Journaal, momenteel met verlof) of ondergetekende. Ellen Jansen maaktinmiddels geen deel meer uitvan de redactie. EnthousiasteVPOD-ers met veel vakkennisworden van harte uitgenodigdte reageren.
Thea Dengerink((ac. Journalistiek enCommunicatie)
Micrografie is niet klein tekrijgen: de systemen gaanmoeiteloos met hun tijd mee.Ben H Microdata Systemenbewijst dit met de introductievan een digitale reader/laserprinter: de 2800D.Een unieke nieuwe machinein het Ben H-totaalprogramma voor micrografieen digitale archiefsystemen.
De 2800D digitale reader/laserprinter leest allemicrofilmtypen, met keuze uit diverse zoomlenzen.Afdrukken doet de 2800D met moderne laserprinttechnologie op A4 of A3·formaat, met een resolutie van400 dpi. Probleemloos en razendsnel.
Wilt u meer weten? Bel ons op (030) 289 78 78.
Onderdeel van:
REGM"1&~
Bedien uw klanten op maat!
0* Signaalabonnement
0* CD ROM Register Officiële Publicaties
----------------------_.~-----------------
Ja, stuur mij'Jitgebreide informatie over:Elk jaar verschijnen ongeveer 15.000 Officiële Publicaties. Dit betreftnieuwe wet- en regelgeving, besluiten en overheidsbeleid. Informatiedie voor u en uw klanten van groot belang is. Sdu Uitgevers is bijuitstek dé leverancier van overheidsinformatie.
Sdu biedt de informatie aan via uiteenlopende media, op maatgesneden naar uw behoefte. Enkele voorbeelden van onze producten:
Signaalabonnement:selecties uit de gedrukte Kamerstukken en andere Officiële Publicatiesworden u automatisch toegezonden
CD-ROM Registers Officiële Publicaties:snel een volledig overzicht van Nederlandse en Europese Publicatiessinds 1986
OPmaat:on line een actuele attendering en leverantie van voor u relevanteOfficiële Publicaties.
Voor meer informatie kunt u terecht op onze vernieuwde Internetsite:
http://www.sdu.nlU kunt ook reageren door middel van de coupon.
0* OPmaat
Organisatie:
Naam:
Adres:
Postcode/Plaats:
Telefoon:
* s. V.p. aankruisen welke informatie u wenst* * s. V.p. doorhalen wat niet van toepassing is
(dhr./mw. * *)
13118AD734
I~~~ Bron van informatie voor beslissers
U kunt deze coupon retourneren aan:Sdu Servicecentrum Uitgevers, Antwoordnummer 125,2501 XD DEN HAAG. Faxen (070) 378 9882of bellen (070) 378 9783 kan natuurlijk ook.
Top Related