‘Als huisartsen en medisch specialisten samenwerken, hoeven patiënten niet onnodig

te wachten en terug te komen’

Julie Kressin, directeur Encircle health

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

1/66 min

Encircle health: huisarts en medisch specialist onder één dak

Bij Thedacare Encircle health werken huisartsen en medisch specialisten zo samen dat patiënten binnen één dag alle on-derzoeken, een diagnose en een zorgplan krijgen.

> Lees verder op pagina 4

buiteNlaNdbeNchmark rapporteN

Concentratie, specialisatie en samenwerking van ziekenhuiszorg

GeneeskundiGe GGZ

ConCentratie en speCialisatie

CVZWat is nu verzekerde zorg en wat niet?, april 2012

RegieraadDe gevolgen van con-centratie, specialisatie en samenwerking bij ic-ziekenhuiszorg, oktober 2011

Hoe meer specialisten, hoe meer zorg

Praktijkvariatie cataract operaties per tweecijferig postcodegebied aanmelden

Ga naar www.zorgvisie.nl/executive

> Lees de samenvatting op pagina 3> download het hele rapport

> Lees de samenvatting op pagina 5> download het hele rapport

in het kort• Lab-uitslagen binnen vijftien minuten• Specialisten en huisartsen delen registratie-

systeem

Mensen die in een regio wonen waar relatief veel medisch speci-alisten werken, worden vaker behandeld. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van het Centraal Planbu-reau, de Erasmus Universiteit en de Nederlandse Zorgautoriteit.

> Lees verder op pagina 2

Praktijkvariatieafwijking verwachtebehandeldichtheid

kleiner dan -0,46-0,46 tot 0,65groter dan 0,65

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

2/65 min

Hoe meer specialisten, hoe meer zorg

De onderzoekers hebben onderzocht of het aantal medisch specialisten per regio invloed heeft op het zorggebruik. Daar-voor is gekeken naar acht behandelingen in het b-segment van dbc’s (staar, aman-delen, hernia, spataderen, liesbreuk en artrose) en één in het a-segment (heup-breuk) als controlebehandeling; heup-breuk is gekozen omdat de zorgvraag daarvan moeilijk is te beïnvloeden. De onderzoekers hebben de praktijkvariatie per postcodegebied bepaald voor deze behandelingen. De praktijkvariatie geeft de regionale verschillen weer in het aan-tal behandelingen nadat is gecorrigeerd voor leeftijdsopbouw, geslacht, sociaal-economische factoren, wachttijd voor behandelingen en de gemiddelde afstand van huis tot ziekenhuis.

PraktijkvariatieFiguur 1 (zie pag. 1) laat de praktijkvaria-tie zien voor het aantal cataractoperaties

in het jaar 2008. Hoe lichter een gebied, hoe minder behandelingen. Figuur 2 laat de dichtheid van vrijgevestigde medisch specialisten per tweecijferig postcodege-bied zien. Vergelijking van de twee figu-ren leert dat in regio’s waar veel vrijge-vestigde specialisten werken ook vaak meer behandelingen plaatsvinden. Verder hebben de onderzoekers bere-kend dat 1 procent meer dokters gemid-deld tot 0,4 procent meer behandelingen leidt bij vrijgevestigde specialisten en 0,15 procent als het gaat om specialisten in loondienst. De onderzoekers verklaren dit verschil doordat vrijgevestigden wor-den betaald per verrichting. Hoe meer zij behandelen, hoe meer zij verdienen. In hoeverre de regionale variatie in het aan-tal behandelingen duidt op over- of on-derbehandeling vergt volgens de onder-zoekers nader onderzoek.Het is aan zorgverzekeraars om een ein-de te maken aan de ongewenste ver-

schillen in zorggebruik, stellen de onder-zoekers. Zij kunnen dat bijvoorbeeld doen door ‘degressieve’ tarieven af te spreken. Dat wil zeggen dat ziekenhui-zen boven een vooraf bepaald aantal behandelingen een steeds lagere prijs ontvangen voor iedere extra behan-deling.

PrematuurDe Orde van Medisch Specialisten vindt de conclusies prematuur. De Orde vindt dat er meer on-derzoek nodig is naar de oorzaken van de prak-tijkvariatie. Ook kun-nen de verschillen verklaard wor-den door con-centratie van zorg of een hogere ar-beidsproducti-viteit, stelt de Orde. (bk)

beNchmark

Mensen die in een regio wonen waar relatief veel medisch specialisten werken, worden vaker behandeld. Dit blijkt uit gezamenlijk onderzoek van het Centraal Planbureau, de Erasmus Universiteit en de Nederlandse Zorgautoriteit.

Een uitgebreide samenvatting van het onderzoek

van het CPB, iBMG en de NZa is eerder verschenen

in het economenblad ESB.

Dichtheid vrijgevestigde specialistenPer 100.000 inwoners

minder dan 1,861,86 tot 2,45meer dan 2,45

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

3/64 min

Stepped care is het paroolGgz-aanbieders declareren te veel behandelingen die niet tot het basispak-ket behoren en zorgverzekeraars controleren dat te weinig, stelt het College voor zorgverzekeringen. Het college heeft de verzekerde behandelin-gen daarom op een rijtje gezet. Als iedereen zich daaraan houdt, kan het basispakket wellicht zo blijven als het is.

In de ggz is veel efficiencywinst mogelijk als alleen daadwerkelijk verzekerde zorg wordt vergoed en op de juiste manier ver-leend. Stepped care is het parool: begin-nen bij zelfhulp, als dat niet helpt naar de eerste lijn en alleen indien nodig naar de tweede lijn. Dit is het antwoord van het CVZ op minister Schippers’ verzoek de geneeskundige ggz door te lichten. De mi-nister wil dat alleen onbetwistbare behan-delingen deel uitmaken van het basispak-ket. Ze wil bovendien aandoeningen met een “lage ziektelast” niet meer vergoeden. Bij een “gepast gebruik” van het basispak-ket zijn volgens het CVZ waarschijnlijk geen verdere maatregelen nodig om de groei van de ggz te temperen. Sterker nog, de al gedane ingrepen kunnen stepped care hinderen. Het CVZ wil de bezuiniging

op de eerstelijnspsychologen terugdraaien en plaatst vraagtekens bij het schrappen van aanpassingsstoornissen uit het pak-ket. Over de eigen bijdrage stelt het colle-ge dat deze de toegang tot zorg bemoei-lijkt en kan leiden tot meer ziekteverzuim en somatische zorg.

Klacht of ziekteHet CVZ onderscheidt psychische klach-ten, die de huisarts moet afhandelen, en psychische ziekten die tot het verzekerde ggz-pakket behoren. Werk- en relatiepro-blemen behoren als klachten niet tot het pakket, maar worden vaak wel in de ggz behandeld. Dat wil het CVZ expliciet uit-sluiten. Om controle door zorgverzekeraars moge-lijk te maken, moet de diagnosecode op de declaratie komen. Zorgverzekeraars doen nu te weinig aan controle, vanwege hun informatieachterstand maar ook uit ei-genbelang: voor de lichtere huisartsenzorg zijn ze risicodragend, voor geneeskundige ggz niet. Checks zijn wel nodig, ook om-dat het tijdsregistratiesysteem leidt tot up-coding: verdacht veel behandelingen val-len precies in een langduriger en daarmee duurdere categorie. Het CVZ stelt voor dat

aanbieders voor behandelingen van meer dan 1800 minuten uitdrukkelijk toestem-ming moeten vragen.

RichtlijnenOok betere (naleving van) richtlijnen kun-nen de ggz goedkoper maken. Het moet duidelijk worden wanneer verblijf wel en niet noodzakelijk is, zeker gezien het hoge aantal opnamen in Nederland. Behandela-ren moeten de richtlijnen beter naleven en tussentijds evalueren of voortzetting van de therapie zin heeft. Daarnaast moeten mensen zelf zorgen voor hun mentale fit-heid, bijvoorbeeld door middel van zelf-hulpprogramma’s.Het CVZ gaat deze ideeën uitwerken in deel 2. Het zal nog ingaan op onder meer internettherapie bij angst en depressie, de uitsluiting van aanpassingsstoornissen, herstelondersteunende en FACT-zorg en de effectiviteit van een aantal interventies zoals mindfulness. Het college suggereert alvast dat individuele preventie bij een hoog risico op depressie, alcoholmisbruik of paniekstoornis in het pakket moet blij-ven, ondanks een lage ziektelast. (kk)

> Zie ook www.cvz.nl

rapport sameNvattiNg

GeneeskundiGe GGZ (deel 1)

reCensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving

CVZ

Wat is nu verzekerde zorg en wat niet?

Quote

‘De naleving van richtlijnen laat te wensen over’

foto: anp/roos koole

> Lees de hele publicatie

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

4/63 min

Huisarts en medisch specialist onder één dakBij Thedacare Encircle health hebben huisartsen en medisch specialisten hun werkprocessen volledig geïntegreerd. Patiënten krijgen binnen één dag alle onderzoeken, een diagnose en een zorgplan.

Alle zorg waarvoor patiënten niet in het ziekenhuis hoeven te zijn, is bij Encircle health in Appleton (Wisconsin) onderge-bracht in een apart gebouw. Het gebouw (15.000 m2) uit 2009, op drie kilometer van het ziekenhuis Thedacare, biedt onderdak aan 69 huisartsen, internisten, chirurgen, longspecialisten, gynaecologen, urologen, orthopeden, psychiaters en radiologen. Ze beschikken over moderne faciliteiten als een laboratorium, CT- en MRI-scan, en geavanceerde endoscopie.De dokters delen een visie: kwaliteit en service bieden aan patiënten. De patiënt staat centraal. En ze hebben onderzocht wat die visie betekent voor hun werk. De artsen die meedoen hebben van tevoren vastgelegd dat ze hetzelfde ict-platform gebruiken en dat ze alle patiëntinformatie delen. De registratie van patiënten doen de artsen samen. Patiënten hoeven zich

maar eenmaal te registreren bij een ronde balie in het midden van het gebouw. Alle dokters tappen hun informatie af uit het gedeelde systeem af en stoppen er ook informatie in.Artsen beloven ook dat ze patiënten nog dezelfde dag zien als een collega dat wil. Het zien van niet-ingeplande patiënten is niet altijd makkelijk, erkent huisarts Dave Anderla. ‘De maatschappen hebben de vrijheid om dat zelf te regelen. Sommigen doen dat door een nurse-practitioner in dienst te nemen, anderen persen onge-plande patiënten ertussendoor.’ In 99 pro-

cent van de gevallen lukt het om patiënten nog dezelfde dag te zien, stelt Julie Kres-sin, directeur van de locatie. Patiënten krij-gen binnen één dag alle noodzakelijke on-derzoeken, zodat ze het gebouw verlaten met een diagnose en een zorgplan.

Lab-onderzoek in 15 minutenEen opmerkelijke prestatie is het terug-dringen van de tijd dat een arts beschikt over de laboratoriumuitslagen. Indien no-dig neemt een verpleegkundige na de re-gistratie bloed af. Ze brengt dat naar het lab. Vijftien minuten later zijn de uitslagen voor de standaardonderzoeken bekend. Deze werkwijze bespaart tijd en personeel. ‘In de meeste ziekenhuizen moeten pati-enten voor lab-onderzoek terugkomen’, zegt Anderla. ‘Daarvoor zijn extra afspra-ken nodig. Administratief personeel moet daarvoor bellen, treft de voicemail, moet weer bellen.’ En het is niet alleen efficiën-ter; in het gesprek met de patiënt beschikt de arts ook over veel meer informatie, waardoor hij sneller de juiste diagnose kan bepalen. (bk)

> Lees de uitgebreide versie

buiteNlaNdadvertentie

Thed

acre

Enc

ircle

hea

lth

Het gebouw van Thedacare Encircle health in

Appleton (Wisconsin) biedt onderdak aan 69 huis-

artsen en medisch specialisten

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

5/62 min

‘Regisseer concentratie van intensivecare-afdelingen’Een regionale herverdeling van inten-sive-careafdelingen in 51 centra leidt tot een betere bedbezetting. Het betekent ook dat patiënten soms fors meer moeten reizen. Om de herindeling te versnellen, is een sterke regie gewenst, aldus de Regieraad Kwaliteit van Zorg.

Om de kwaliteit van behandelingen te ver-beteren, moeten ziekenhuizen zich specia-liseren. Hoe meer ervaring artsen hebben met een bepaalde aandoening, hoe beter de kwaliteit. Dit uitgangspunt is inmiddels algemeen geaccepteerd in de sector. Con-centratie vindt spontaan plaats doordat ziekenhuizen hun ic-afdeling afstoten (Dokkum) of onderling afspraken maken over wie wat doet. Maar dit gaat volgens de Regieraad te langzaam en leidt tot te veel onrust. ‘Een sterke regie op de nood-zakelijke herverdeling versoepelt en ver-snelt dit proces.’ De raad laat in het mid-den wie de regisseur moet zijn, maar heeft wel laten uitzoeken – door Kiwa Prismant en CBO – welke gevolgen zo’n herverde-ling heeft.

Het niveau van de intensive care bepaalt de complexiteit van de patiënten die een ziekenhuis aankan. De onderzoekers heb-ben een scenario gemaakt voor de herver-deling van ic’s. Ze hebben de huidige ca-paciteit berekend op basis van de Enquête Jaarcijfers Ziekenhuizen uit 2009 en 2010 en www.ziekenhuizentransparant.nl. Momenteel zijn er 46 ziekenhuizen met een basale intensive care (niveau 1), 22 die ernstiger patiënten aankunnen (level 2) en 23 met een intensive care voor zeer ge-compliceerde gevallen (level 3). In het sce-nario resteren 51 centra voor hoogwaardi-ge ic-zorg. De capaciteit van de level 1-afdelingen wordt daarover verdeeld. 7 level 1-ic’s blijven open, omdat sluiting daar te grote consequenties heeft voor de regionale spreiding.De 51 centra kennen een bedbezetting van 58 tot 105 procent. De optimale bezettings-graad is 80 procent. In een tweede scenario hebben de onderzoekers daarom de capa-citeit van de 51 centra herverdeeld zodat de bezettingsgraad tussen de 70 en 90 procent komt te liggen. 7 ziekenhuizen krij-gen er dan in totaal 17 bedden bij en lande-lijk verdwijnen 50 van de 1180 bedden. De

concentratie betekent dat 1 op de 8 patiën-ten meer dan een half uur moet reizen voor een ic (nu is dat 1,6 procent), en één op de veertig meer dan drie kwartier.

Grote gevolgenDe herverdeling van capaciteit in scenario 2 beperkt de variatie in bedbezetting, maar ook in het aantal intensivisten en ic-verpleegkundigen. Het aantal ziekenhuizen met minder dan 0,35 intensivisten per bed daalt van 18 naar 13. Nog maar 16 in plaats van 21 ziekenhuizen hebben minder dan 3,5 ic-verpleegkundigen per bed. In 2010 waren er vier ziekenhuizen met jaarlijks minder dan duizend ic-behandel-dagen; één daarvan had er slechts vier-honderd. Na de concentratie (zonder ver-dere herverdeling van capaciteit) hebben alle ic’s meer dan tweeduizend behandel-dagen, waarbij de grootste er meer dan zestienduizend heeft.Nader onderzoek naar bestaande samen-werkingsverbanden moet volgens de au-teurs uitwijzen of herverdeling van onderaf kan gebeuren. (kk)

> Zie ook www.regieraad.nl

rapport sameNvattiNg

Concentratie, specialisatie en samenwerking van ziekenhuiszorg

ConCentratie, speCialisatie en samenwerkinG van ZiekenhuisZorG

reCensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving

RegieraadDe gevolgen van concentratie van ic-ziekenhuis-zorg, oktober 2011

Quote

‘Als ziekenhuizen niet meer alle functies aanbieden, vrezen zij verlies van aanzien en status’

> Lees de hele publicatie

executive Nieuwsbrief voor bestuurders | 8 | Donderdag 26 april 2012 | www.zorgvisie.nl

Uw kennispartner in de bestUUrskamer

6/61 min

Colofon

Eric BassantHoofdredacteurbassant@zorgvisie.nl020 515 97 04

Bart KiersRedacteurkiers@zorgvisie.nl020 515 97 31

Krista KroonFreelance journalist

Alie Zwart en Berber BastEindredactie hr en zorgeindredactie@zorgvisie.nl020 515 97 35/41

Ben KoningsUitgever

Vormgeving Twin Media bv

Op gebruik van deze nieuws-brief zijn de volgende regelingen van toepassing: Gebruiksvoor-waarden en Privacystatement

© Reed Business bv. Auteursrecht voorbehouden

adverteren

Emile van der VeldenKey Accountmanager emile.van.der.velden@reedbusiness.nl

06 13 34 46 00

Marike CloostermanKey Accountmanagermarike.cloosterman@reedbusiness.nl

06 51 33 15 17

Marc NuhnAccountmanagermarc.nuhn@reedbusiness.nl

06 51 69 52 27

Rewina RatiramAccountmanagerrewina.ratiram@reedbusiness.nl

020 515 98 55

ConGressenReed Business Events organiseert in samenwerking met Zorgvisie congressen voor be-stuurders en managers in de zorg met een actueel en informatief inhoudelijk programma, uitgaande van een origineel concept.

meer zorgvisie

direCt naar

> tarieven

> aanleverspecificaties

direCt naar > Abonneren

Zorgvisie MagazineHet magazine voor beleid en management in de zorg verschijnt maandelijks.

Zorgvisie e-nieuwsbriefElke werkdag nieuws en een speciale zondageditie.

Zorgvisie SpecialTweemaal per jaar ver-schijnt een glossy gewijd aan één thema.

Zorgvisie.nlDe website Zorgvisie.nl is hét online platform voor zorgmanagers.

Zorgvisie WeekoverzichtAbonnees ontvangen tevens het Zorgvisie Weekoverzicht.

Zorgvisiebanen.nlOp de online vacaturebank kunnen managers in de zorg terecht voor actuele vacatures.