Zorgconsumenten: profiel in perspectief

Workshop ZorgondersteuningNathalie Bekx, Trendhuis, 2010

Be4 (20-35 jaar), prefamily‘Google Health generatie’

Again (36-50 jaar), familyWellnessgeneratie

Again² (51-65 jaar), postfamily‘Telehealth generatie’

Prefamily, 20-35 jaar‘Google Health generatie’

Be4

Be4: tegendraadse twintigers en drukbezette dertigers (20-35)

• runshoppers: meeste moeite met openingsuren.40% geraakt b.v. moeilijk tijdig in een kledingwinkel• webshoppers: 56% shopt online en ¼ wil dat vaker doen• eigenzinnig: weinig animo voor klantenkaarten en duurzame kleding, gevoelig voor hype en nieuwigheid, minder uitstel tot de koopjes• willen wel met XXL-packs sjouwen voor het milieu én biocosmetica kopen.

1/3 20-35-jarigen is er nog niet aan toe.

Slechts 68% van de 20-35-jarige Belgen droomt al van ‘een leven lang samen met één en dezelfde partner’.

Huisje-tuintje-kindje?

Hotel Mama tot 30 en ouder

1/5 30-jarige Belgische mannen woont nog thuis bij zijn mama.

Vrienden > gezin

Voor twintigersis fun met de vriendenvaak nog meer waarddan een vaste relatie,laat staan een gezin.

Hotel mamablijft hiervoor heel langde ideale uitvalsbasis…

Happy single?

In de generatie 20-35 jaar gaan 55% van de Belgen en 43% van de Nederlanders akkoord met de bewering dat steeds meer mensen bewust single blijven.

13% speelt nog elke dag games

Onder 20-35-jarigen nog 13% dagelijkse gamers.

Cf. pers: “Game-industrie negeert recessie”, “Games verkopen beter dan films” enz.

Vooral 20-35-jarigenslaan vaak het ontbijt over

4/10 20-35-jarigen hebbenmoeite met gezond eten(36-50-jarigen: 3/10; 51-65-jarigen: ¼)

Alle generatiessamen gebruikt 50% vitamine-supplementen.

(Bron: TrendbarometersBexpertise 2006 & 2009)

Gezond alleenis niet genoeg.

Gezonde voeding moet

ook lekker zijn.

Eeuwig jong blijvenis niet de exclusievedroom van 50+:>4/10 20-35-jarigen (‘kidults’ / ‘adulescents’)kopen producten diehelpen om jong te blijven.

(Fedis Retail Barometer 2007)

Fun > calorieënvoor vrouwen < 40 jaar

(Source: ‘Live life light’ trend research for Coca-Cola Light, Bexpertise)

“Light producten moeten mijn leven vooral lichter maken”

>> 20’ers en 30’ers: empowerde patiëntenveel vlotter toegangtot veel meer gezondheidsinformatie

Do-it-yourself-health

~ supplementen~ nutraceuticals~ phyto-chemicals...~ ‘Wiki-wijsheid’…

(Bron: www.e-patients.net/e-Patients_White_Paper.pdf)

• 93% e-patienten wil via het internet medische informatie consulteren wanneer het hen best past• 92% zegt dat de medische informatie die ze opzoeken nuttig is• 83% vindt het belangrijk dat ze online meer informatie over gezondheidszorg terugvinden dan via eender welke andere bron• 81% “leert iets nieuws” na online consultatie van gegevens• 80% bezoekt meerdere medische websites• 72% zoekt juist voor of na een doktersvisite medische informatie op • 70% zegt dat de gevonden info de medische beslissing beïnvloedt.

(Bron: www.e-patients.net/e-Patients_White_Paper.pdf)

Vooral 20-35-jarige ziet diensten / zorg(en)graag rond zichzelfen zijn/haar naasten georganiseerd

• Communities• Online dossiervoering• Gezondheidsgerelateerde wiki• Zelfmanagement sites.

http://abeautifulwww.com/NewWikipediaActivityVisualizations_AB91/07WikipediaPS3150DPI.png

Cf. b.v. explosie wetenschapsgerelateerde wiki’s

Google Health•Start tracking a medical history and learn about your conditions•Import your medical records•View your medical history•Find out how medications might interact•Make your health information work for you•Search for doctors and hospitals.

Actieve bijdrage en deelname aan de bevordering van eigen en andermans gezondheid

>> web2.0 in de zorg: health2.0.

Patiënt is geen lijdend voorwerp meer,maar proactieve zorgconsument.

(Bron: www.e-patients.net/e-Patients_White_Paper.pdf)

Impact van eHealth op attitude t.a.v. artsen

Copernicaanse revolutie in de zorg?

(Bron: www.e-patients.net/e-Patients_White_Paper.pdf)

(Bron: www.e-patients.net/e-Patients_White

_Paper.pdf)

Family, 36-50 jaarWellnessgeneratie

Again

Opzij! Opzij! Opzij!

Het verlangen naar een goed evenwicht tussen werk en privé piekt bij deze generatie (voor 86% hoort het bij de jobverwachtingen).

Vgl. runshoppers: meeste moeite met openingsuren. 40% geraakt b.v. moeilijk tijdig in een kledingwinkel

(Niet alle) gezinnen kunnen arbeid en privé goed combineren

Voor 6/10 zijn werk en gezin makkelijk te combineren.

Toch blijf het vooral voor 20-35- (25%), 36-50-jarigen (24%) en vrouwen (25%) vaak een delicate evenwichtsoefening.

Steeds schaarser gezinsgeluk wordt grootste ‘goede doel’

1/5 wil meer in de opvoeding van de kinderen investeren. 18% is bereid om harder voor het gezin te werken.

4/10 Belgen willen meer tijd doorbrengen met het gezin

Vrouwen besteden elke dag 4u32’ aan het huishouden, mannen 2u38’

Elke week zijn vrouwen 14 uren meer met huishoudelijk werk in de weer.

Zelfs ‘de nieuwe man’ poetsten strijkt nauwelijks…

Zowat 6/10 36-50-jarigen zijn het nochtans eens met het statement ‘Liefde is even veel huishoudelijk werk doen (als je partner)’…

Supermama’s

Was, plas, afwas, poetsen, koken, kinderen opvoeden, carrière, shoppen, strijken, uiterlijk, cursus…

Multitasken!

9/10 vrouwen <40 jaardromen van ‘licht’ leven• 60 uren werkweken’: 38 uren job,

22 uren huishouden+kids.• 2/3 vrouwen blijven werken

na de geboorte van hun kind(eren).

Smart family shoppers

• budgetbewuste planners: stellen grote aankopen het vaakst uit tot de koopjes en willen zelden vaker naar de buurtwinkel, grootste fans van tweedehands, stockverkopen en garantie, kiezen het vaakst een winkel in functie van huismerken (60%)• kopen het vaakst kleding voor partner (8%) en kinderen (20%) in de koopjes, meest genereuze generatie met eindejaarscadeaus.

Vergeleken bij de 20-35-jarigen moet de ‘nieuwe man’

duidelijk populariteit prijsgeven onder de 36-50-jarigen: nog 56% van de Belgen zijn hem meer genegen dan de ‘klassieke man’

(vs. 40% Nederlanders.)

‘Nieuwe man’?Niet gezien!

‘Panman’?

Amper 16,7% van de mannen kookt zelf op weekdagen

Zorgvader maakt wel goede beurt

Maar: ook de grote meerderheid van de 36-50-jarigen is mild in zijn/haar mening over de zorgkwaliteiten van de man: 72% van de Belgen vinden dat mannen even goed voor de kinderen kunnen zorgen als vrouwen.

Mama’smomentje…

8/10 36-50-jarigenwillen meer geld aan de eigen gezondheid (wellness) besteden.

Wellness

Nieuwe definitie van gezondheid: van ‘afwezigheid van ziekte’naar welbevinden of wellness.

Wellness verwijst naar…• lifestyle (> puur medische sfeer)• vitaliteit (levenskwaliteit via voeding, beweging, sociaal genieten enz.)• holistische zorgbenadering (vs. mechanistische, specialistische)• preventief > curatief• sociaal > individueel• keuze > noodzaak, …

Wellness: samengenieten is goed

voor de gezondheid

Wellness past in preventieopdracht

Case: 123feelfree®koppelt preventie aan convenience.

= sociaal netwerk en content-platformvoor voeding en bewegingdoor en voor de ontvoogde consument

• 4/10 Belgen hebben moeite met gezond eten• 2/3 ‘sporten lukt moeilijk’• Veel voedingsinfo en toch slecht geïnformeerd…• Verpakkingsstress!• Gezondheidscampagnes: betuttelend en culpabiliserend• 1/3 gebruikt social network• Missing link tussen voedings- & bewegings-advies, (please!)

123feelfree®

toont hoe je je energie-input (voeding) in evenwicht brengt met je energie-output (beweging).

123feelfree® geeft aan producten,maaltijden en bewegingsactiviteiten een energieniveau: 1, 2 of 3.

Voeding en beweging krijgen zo allebei een indicatie mee die je perfect kunt vergelijken.

Via de notie ‘energie’ legt 123feelfree® een werkbare link tussen voeding en beweging.

Vgl. ‘Mhealthshakes’:device+ self-care+ coaching+ community

b.v. The Carrot

Blijven gamen lijkt alvast de boodschap:Nintendo Wiihoudt seniorenin beweging.

(www.wdtm.nl/actueel.php?subsection=0&acid=1285)

Postfamily, 51-65 jaar‘Telehealth generatie’

Again2

Grootste historische realisatie 20ste eeuw:

levensverwachting + 30 jaar

‘Uitgeteld’ wordt uitgesteld

• Ouderen geven hoe langer hoe minder graag de regie uit handen… • Aandeel zelfstandig wonende koppels ouder dan 65 stijgt• Zelfredzaamheid en mobiliteit oké tot op steeds hogere leeftijd• Thuis wonen tot het niet meer gaat, blijft wijdverbreid (98% van de actieve bevolking wil niet naar een rusthuis…)• Van de zwaar zorgbehoevenden zou ‘slechts’ 15% jonger zijn dan 65 jaar. (Bron: www.alphaverzekeringen.be)

• Dé grote maatschappelijke kost van de vergrijzing zit vooral in de laatste levensjaren.

Zeg nooit 50plusser tegen een 50’er…

50’er: generatie van de plannenmakers60’er: generatie van de ‘free Willy’s’70’er: generatie van de tijdbaronnen80’er: weer een ander verhaal…

80+ = 50+

Over enkele jaren is 50-54 jaar de meest talrijke groep. Tegen 2025 is de ‘babyboomer bulge’ opgeschoven en zijn de 55-60-jarigen numeriek het belangrijkst.

“Een schoonheidsspecialiste strijkt drie keer meer op per consultatie dan een huisarts.”

(Bron: Nathalie Bekx)

75

jaar of o

ud

er

65

tot 7

5 jaar

45

tot 5

5 jaar

25

tot 3

5 jaar

Tot 2

5 jaar

35

tot 4

5 jaar

55

tot 6

5 jaar

“Het vermogen neemt toe met de leeftijd”

25% hoogste inkomens / leeftijd hoofdkostwinner(Projectie / raming op basis van cijfers CBS)

Na de 50ste verjaardag verandert er ook op het financiële vlak doorgaans nogal wat. Een aantal (aanzienlijke) vaste kosten vallen immers weg.• Kinderen zijn de deur uit• De woninghypotheek is afgelost• Professionele kosten worden niet meer gemaakt• Erfenis?

Deze gewijzigde financiële situatie geeft in veel gevallen ademruimte en extra bewegingsvrijheid.

Boomende budgetten

• In 2007, pre crisis, wilde slechts 22% van de 51-65-jarigen zuiniger gaan leven, amper 15% wilde meer sparen• 1/2 51-65-jarigen spaart evenwel nog voor zijn / haar pensioen.

Spaarinspanningen: finish in zicht

2010: bijnavan de bevolking is >50 jaar,samen goed voor 2/3 van ‘de contributie’

De 50ste verjaardag is minder dan ooit het begin van het einde, maar veeleer de start van een nieuwe, goeddeels vitale levensfase.

• 70% van de 51-65-jarige Belgen wil zo lang mogelijk jong blijven• Voor 1/4 is de ‘eeuwige jeugd’ een ideaal.• 52% voelt zich sterk verbonden met jongere generaties.

En nog meer Belgische (52%) dan Nederlandse 51-65-jarigen (30%) denken overigens dat onze levensverwachting nog zal toenemen...

Forever young

Kijk voorts alleen nog maar naar het succes van 'longevity’, zij het via voeding, beweging, geneeskunde enz. en je kunt alleen maar besluiten: ‘forever young is al lang geen loze kreet meer.

Longevity = massamarkt

De gemiddelde leeftijd van een Porsche-koper is 56 jaar. De Harley Davidson-koper is gemiddeld 59 jaar.

Easy rider achterna…

• 57% 51-65-jarigen beweert dagelijks gezond te eten• Slechts 12% slaat steevast het ontbijt over• 45% gebruikt minstens wekelijks weerstandverhogende voeding• 40% verwacht over vijf jaar meer geld uit te geven aan gezondheid.

Honger naar ‘health food’

• 20% heeft plannen om op dieet te gaan• 43% vindt dat dik zijn aan jezelf ligt• 15% is fan van lightproducten•59% eet elke week cholesterolverlagers• 46% eet en/of drinkt producten die de darmtransit bevorderen

49% wil van voedingsproducten weten hoeveel energie ze geven…

• 44% van de 51-65-jarige Belgen kiest altijd voor voeding met kwaliteitslabels• >7/10 eten minstens 1x/week buitenshuis• 18% wil in de toekomst nog vaker uit eten gaan• Driekwart staat nog tenminste 5x/week zelf thuis achter het fornuis• 83% eet nog dagelijks aan de eettafel.

Gastronomische genieters

• Van alle generaties zijn de 50plussers jonger dan 65 jaar het meest tevreden over hun uiterlijk• 50plussers zijn b.v. minder vaak ontevreden over hoe hun borsten eruit zien dan 20ers en jonge 30ers… • Slechts iets meer dan 1/10 Belgische vrouwen van 51 tot 65 jaar zou b.v. iets aan haar borsten willen laten veranderen. (Billen: 12%)

Blij met hun lijf

Cosmeceuticals (voedingsmiddelen die beloven het uiterlijk ten goede te komen) zijn niettemin merkelijk populairder onder Belgische 50plussers jonger dan 65 dan bij Nederlandse generatiegenoten: 11% gebruikt ze minstens wekelijks (vergeleken bij nauwelijks 3% Nederlanders).

Toverwoord ‘wellness’

… Bij een financiële meevaller zou wel 45% extra geld spenderen aan persoonlijke verzorging...

51-65-jarigen hebben merkelijk meer geld veil voor een nieuw paar schoenen, een nieuwe winterjas, een nieuwe auto enz. dan <50’ers.

“Wij zien er graag goed uit”

• Gewichtsverlies is het minst belangrijk als motivatie om te sporten in de levensfase 51-65, die vooral sporten ter wille van hun gezondheid (58%)• 50plussers vinden zelf door de band dat ze voldoende beweging nemen: 15% wil zelfs minder gaan sporten, 16% meer en 69% evenveel.

Sport is fijn, maar niet per se voor de lijn

• Niets doen is niet populair onder 50plussers, zelfs niet op pensioen• 1/5 51-65-jarige Belgen denkt over 5 jaar meer te zullen werken dan nu• 51-65-jarigen zijn doorgaans ietsje meer tevreden over hun job dan gemiddeld, terwijl ze veel minder vaak van job wensen te veranderen• Voor 43% is het salaris de grootste troef van hun job (Nederlanders 16%)

Njettegen dolcefar niente

• 4/10 (sic) willen graag verder studeren en die studie moet voor 6/10 niet per se in het verlengde van hun beroepsactiviteiten liggen

Nog lang niet te oud om te leren

Wat huishoudelijk werk betreft, zijn 51-65-jarigen minder dan jongere generaties geneigd om taken uit te besteden…

“Wat we zelf doen, doen we beter”

Druk druk druk

Slechts 63% – de laagste score van alle generaties –stemt in met de stelling ‘ouderen hebben meer vrije tijd dan jongeren’.

• Letterlijk vaak: 50plussers die er na hun loopbaanniet in slagen om maatschappelijk betrokken te blijven,worden daar ziek van…• Vrijwilligerswerk is behoorlijk fel in trek bij 51-65-jarigen.

Stilstaan is achteruitgaan

Cultuurconsumenten par excellence

• Dé cultuurconsument bij uitstek is de 50plusser jonger dan 65 jaar• spant qua bezoek aan tentoonstellingen en theatervoorstellingen de kroon; enkel voor bioscoop- en concertbezoek doet de jeugd beter• 39% van de 51-65-jarigen pikt niettemin elk jaar een concert mee, 10% gaat zelfs maandelijks naar een concert (dat is 2% meer dan de20-35-jarigen en 3% meer dan de 36-50-jarigen)• 40% gaat minstens jaarlijks naar een museum• 31% zit tenminste eens per jaar in het publiek bij een musical• 34% gaat jaarlijks naar een toneelstuk… Ook op die drie cultuurdomeinen doen ze beter dan de jongere generaties.

• 51-65-jarigen zijn vaker dan gemiddeld lid zijn van een of meerdere verenigingen: met 45% clubkaartbezitters zijn ze de generatie die het sterkst participeert in het verenigingsleven• Ruim 1/4 neemt zich voor om vaker vrienden op te zoeken (vs. 40% wil zichzelf meer verwennen)• Het aandeel regelmatige gebedshuisbezoekers is toch nog ruim dubbel zo hoog onder 51-65-jarigen (17%) als onder 20-35-jarigen (7%). • 1/3 51-65-jarigen stemt bovendien in met de stelling ‘dat god in het hart van de mensen leeft’…

‘Cohesiegeneratie’

Als er één voorliefde de vijftiger het meest ten voeten uit typeert, dan zou dat wel eens zijn/haar zwak voor reizen kunnen zijn. En dat in meer dan één dimensie:• reizen in de strikte, klassieke zin• evolueren richting zelfontplooiing, persoonlijke ontwikkeling, • culturele en spirituele bagage opbouwen• parcours uitzetten richting vitaliteit, gezondheid enz.

Eerst reizen, dan vergrijzen

Reizen – in de strikte zin – is de favoriete ideale tijdsbesteding tijdens het pensioen voor de 51-65 jarigen van vandaag, voor, respectievelijk, hobby uitbouwen, kinderen/kleinkinderen, sporten en vrijwilligerswerk. ‘Niets doen’ bengelt helemaal onderaan het lijstje van lievelingstijdsbestedingen.

• 46% van de Belgen wil gaan reizen eens op pensioen, onder 51-65-jarigen loopt dat % op tot 2/3• Bij een onverwachte financiële meevaller besteden 51-65-jarigen die het eerste aan reizen en uitstapjes (72%) • 51-65-jarigen geven - in de categorie vrije tijd - hun geld het liefst uit aan: - lange zonvakantie 28%, - korte vakantie in eigen land 27%- verre reis naar ander continent 19%- citytrip in Europa 16%- avondje cultuur 10%.

Eerst reizen, dan vergrijzen

• 51-65-jarigen verwachten over vijf jaar vooral meer uit te geven aan- gezondheid (40%)- energie (37%)- op reis gaan (36%).

Gezondheid en reizen in top3 verwachte groeiende uitgavenposten

In de top10 van ‘de heetste politieke hangijzers volgens 51-65-jarigen staat veiligheid (70%) pas op nr. 3. Daarmee is het alvast niet deze generatie die zich de meeste zorgen maakt over veiligheid. Op één staat welzijn (74%), op de voet gevolgd door onverdraagzaamheid (72% = hoogste score van alle generaties).

Welzijn > veiligheid

• 51-65-jarigen (44%) maken vaker gebruik van consumentenkrediet voor verbouwingen dan twintigers of jonge dertigers (31%)• 56% loopt met plannen rond om het huis opnieuw te decoreren• In de categorie huis en tuin dromen 51-65-jarigen veel vaker van een nieuwe keuken (51%) of een nieuwe badkamer (34%) dan van een sauna (8%) of een zwembad (7%)• 80% woont in een eigen huis, 2% wil binnen dit en vijf jaar de huurwoning ruilen voor een koopwoning• Slechts 17% heeft nog verhuisplannen.

Renovatiegeneratie

• 17% van de 51-65-jarigen gebruikt het internet om muziek en films te beluisteren, te bekijken en/of te downloaden.• 1/4 gebruikt het internet om online aankopen te doen, 46% koopt nog steeds nooit iets online• 28% waagt zich wel eens aan een game• Voor 1/2 is e-mail het favoriete communicatiemiddel• 1/3 beweert de agenda op de mobiele telefoon te gebruiken• Ruim 1/4 noemt het internet zijn/haar favoriete medium• 58% verwacht over vijf jaar meer geld uit te geven aan internet.

Zeker niet compleet digibeet

Om kort te gaan:

50plussers zijn plannenmakersmet doorgaans veel middelendie zeker niet ongevoelig zijnvoor gezondheidspreventie.

De kunst is om ze zover te krijgen,om ze – liefst samen – te mobiliseren…

Concentrisch zorgconcept

Curatieve kern (oudste groep)

Preventieve periferie

(jongere groep)

>> concentrisch zorgconcept… speelt in op:

• levensverwachting & uitstel opvang• kapitaalkrachtig ‘boomerpubliek’• dreiging kost vergrijzing, preventie• wellness & vervrouwelijking• integratie ziek & gezond publiek >> ziekenhuis & community• maximaal valoriseren ziekenhuisgebouw ...

Superziekenhuis+ wellnesszaken+ diëtisten+ fitnesscentra + serviceflats+ …

Vgl. ‘Gezondheidsboulevard‘

Cf. zoeken naar goede manieren om 50+ te mobiliseren voorgezondheidspreventie, b.v.

123feelfree®: community die helpt om voeding en bewegingin balans te houden/brengen.

Ander Trendhuisinitiatief: www.go51.eu,community voor reislustige 50+ plannenmakersdie en passant samen aan gezondheidspreventie doen.

>> concentrisch zorgconcept… speelt in op:

• levensverwachting & uitstel opvang• kapitaalkrachtig ‘boomerpubliek’• dreiging kost vergrijzing, preventie• wellness & vervrouwelijking• integratie ziek & gezond publiek >> ziekenhuis & community• maximaal valoriseren ziekenhuisgebouw ...

Concentrisch zorgconcept

Curatieve kern (oudste groep)

Preventieve periferie

(jongere groep)

Wellness met arts in de ooghoek Nabijheid medische verhoogt credibility wellness

>> Verschuivend zorgconcept

Vgl. ‘Carecycle’ Philips

Huidig zorgstelsel niet houdbaar:• groei aantal chronisch zieken en ouderen vs. krimpende beroepsbevolking • + groeiende discrepantie tussen collectieve noden en individuele wensen.(Bron: www.skipr.nl/actueel/philips-wil-met-cyclisch-denken-zorg-verduurzamen-60087.html)

Concentrisch ziekenhuisconcept

Hoe meer tijd mensen spenderen in ‘de preventieve periferie’ (die de gemeenschap geld opbrengt), hoe minder tijd ze moeten doorbrengen in ‘de curatieve kern’ (die de gemeenschap geld kost)”

>> B.v. opmars

‘telehealth’

• draagbare & draadloze

gezondheidssensoren

• 15 miljoen mobiele en draadloze

health devices in gebruik

tegen 2012, om

van op afstand

de well-being

van senioren

te monitoren

Superziekenhuis+ wellnesszaken+ diëtisten+ fitnesscentra + serviceflats+ …

= ‘Gezondheidsboulevard‘

Drastisch lagere gasthuisdrempel

• fitness, zwemmen, …• voedingsadvies,• wellnesscoaching• familiale ‘feel’

Kliniek als referentie voor wie serieus aan zijn/haar gezondheid wil werken.

Slotvraag / hamvraag:hoe kunnen zorgconsumentenprofiel en ‘concentrisch zorgconcept’ u inspireren tot• optimale allocatie van middelen?• optimale inzet van mensen?• reorganisatie van processen?

Uw beurt…

Zorgconsumenten: profiel in perspectief

Workshop ZorgondersteuningNathalie Bekx, Trendhuis, 2010