Xpers 10 2014
description
Transcript of Xpers 10 2014
Hbo- of wo-masterZelfde niveau, andere oriëntatie
StudiekeuzeKiezen met hoofd of hart?
Minder verspillen Beter met lean
‘Creativiteit
in goede banen
leiden’
Guido Swildens
#10 2014Personeelsmagazine van NHL Hogeschool
Ooit liep Siemen op de NHL rond als student Ver-pleegkunde. Nu werkt hij hier als docent.
‘Ik vind docent zijn het mooiste vak dat er be-staat. Zo kan ik mijn passie overbrengen op enthousi-aste studenten. Studenten komen binnen zonder enige ervaring in verpleegkunde en een paar jaar later lopen zij naar buiten als echte ver-pleegkundigen. Het is fijn daaraan bij te dragen.’
Vaardigheids-onderwijs‘Op de NHL geef ik ver-pleegtechnische vaardighe-den, ben ik stagedocent en studieloopbaanbegeleider. Maar mijn hart ligt bij het geven van praktijklessen. In een nagebouwde zieken-huiszaal voeren studenten praktijkopdrachten uit; op elkaar of met oefenpoppen. Ze brengen bijvoorbeeld een infuus aan, geven zuur-stof of reanimeren. Hierdoor leren zij hoe zij later moeten functioneren als verpleeg-kundige.’
‘Mijn hart ligt bij
praktijklessen’
Benieuwd wat Siemen naast zijn werk doet? Kijk op pagina 27.
Hoe goed ken jij je collega’s?
Maak kennis met
Siemen de Roo (31), docent
Verpleegkunde sinds 2011.
2
Coördinatie: LVB Networks, Amersfoort.
Eindredactie: Lucienne Krijthe, Selma Steenwelle en Lotte Heyer (NHL Hogeschool).
Ontwerp en vormgeving: Walter van Kalsbeek (LVB Networks).
Fotografie: Henri Vos (Schietgraag).
Suggesties? Vragen?Mail naar [email protected]
Colo
fon
xpers #10 2014
XPERS is het personeelsmagazine van NHL Hogeschool.
in de diepte
Zelfdeniveau,
andereoriëntatieHbo- of
wo-master:
De NHL wil het liefste bekend staan om de in-
novatieve hbo-masters die in samenwerking met
het werkveld zijn ontwikkeld. Simone Schoonhoven,
hoofd Onderwijs, Onderzoek en Kwaliteit bij de
NHL, legt uit: ‘Wat heeft het werkveld nodig? Hoe
leiden we professionals op om de vraagstukken van
morgen mee te helpen oplossen? Die vragen staan
centraal bij het ontwikkelen van een hbo-master.
Je moet iets nieuws te bieden hebben. Anders
komen er geen studenten naar je master en willen
werkgevers er niet aan meebetalen. De rol van
het werkveld wordt steeds belangrijker, omdat de
overheid minder direct zal gaan bijdragen aan de
bekostiging van masters.’
De NHL is
landelijk
koploper
als het gaat
om masters.
We bieden er
veertien aan.
Waarom doen
we dat? Wat is het
belang ervan? En
hoe kijkt het werkveld
er tegenaan?
aan de hbo-masters werken al. Hierdoor kunnen
ze hun onderzoek meteen toepassen in hun eigen
beroepspraktijk en een belangrijke bijdrage leveren
aan het verbeteren ervan.’
Kwestie van een lange adem
Als je als hogeschool een nieuwe hbo-master wilt
aanbieden, moet je een lange adem hebben.
Schoonhoven legt uit: ‘Een van de eisen om een
hbo-master te mogen aanbieden, is dat je moet
bewijzen dat er belangstelling is. Je moet onder-
zoek doen naar de wensen van het werkveld en de
ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Vanaf het idee
tot aan het moment van goedkeuring ben je al snel
anderhalf tot twee jaar bezig. Als studenten zich
vervolgens gaan aanmelden, volgt er een nieuwe
‘Deze master is de enige
operationele hbo-master in ons
vakgebied’, vertelt Splinter trots.
‘Althans, de enige die door de
overheid wordt bekostigd. We
hebben de master ontwikkeld
voor de praktijk, voor mensen
die in het maritieme operatio-
nele gebied zoals op een schip,
scheepswerf of op een boor-
eiland werken. Dus niet voor
collega’s die enkel achter de
tekentafel zitten. Toekomstige
studenten moeten dan ook
tenminste vier jaar ervaring en
een hbo-diploma hebben van
de opleiding Maritiem Officier,
Scheepsbouwkunde of van
het Koninklijk Instituut van de
Marine.’
Kennis garanderen
Volgens directeur Gerrit van Leu-
nen van het Maritiem Instituut
Master of Marine Shipping Innovations:
‘Niet voor wie enkel achter de
tekentafel zit’In september 2015 start de Master of
Marine Shipping Innovations. Lector
Joop Splinter van Maritiem Instituut
Willem Barentsz is sinds twee jaar be-
trokken bij de ontwikkeling hiervan.
Willem Barentsz kostte het zo’n
tien jaar om de master te ontwik-
kelen. Het proces is dankzij het
lectoraat de afgelopen anderhalf
à twee jaar versneld. De master
is in nauwe samenwerking met
het beroepenveld tot stand
gekomen. Ook de Hogeschool
van Amsterdam (HvA) heeft een
belangrijke rol gespeeld. ‘Dank-
zij twee betrokken docenten van
de HvA kunnen we kennis vanuit
de expertise zeemanschap en
zeevaartkunde garanderen. Bij
de HvA mag je alleen lesgeven
als je een masteropleiding hebt
afgerond. Ze zijn erg blij met
onze samenwerking, omdat we
hiermee ook de continuïteit voor
toekomstige collega-
docenten borgen.’
Kabels leggen
De deelnemer aan de mas-
ter gaat leren innoveren. ‘De
studenten krijgen innovatietools
aangereikt waarmee ze proble-
men kunnen oplossen’, vervolgt
Splinter. ‘Een van de belangstel-
lenden werkt bijvoorbeeld op
een kabellegger op de Noord-
zee. Dit schip legt kabels van het
vasteland naar het windmolen-
park. Deze dame denkt dat het
wellicht innovatiever en dus be-
ter kan, en zal tijdens de master
de methodes voor kabelleggen
onder de loep gaan nemen.’
Hoge eisen
Zeventig mensen hebben al
belangstelling getoond, maar de
eerste lichting Master of Marine
Shipping Innovations telt zo’n
tien tot vijftien studenten. ‘Dat
vinden we voorlopig genoeg’,
zegt Splinter. ‘We stellen hoge
eisen aan toekomstige studen-
ten en toetsen hun niveau aan
de hand van assessments. Alleen
als we studenten up to standard
brengen, kunnen we concur-
reren. Nationaal én internatio-
naal. Wij streven ernaar om op
Terschelling bekend te worden
als De Nederlandse Maritieme
Stanford aan het Wad.’
Beroepspraktijk verbeteren
Volgens Schoonhoven bestaan de hbo-masters,
omdat het werkveld er behoefte aan heeft. ‘Onze
masters komen in nauwe samenwerking met het
werkveld tot stand. Neem onze nieuwste masters
Master of Marine Shipping Innovations (zie kader
1) en de Master Zorg, Welzijn en Technologie (zie
kader 2). Hbo-masters maken het verschil doordat
ze opereren op het kantelpunt van wetenschappe-
lijke kennis en de praktijk. De meeste deelnemers
16
17
in beeld
Lean: minder tijd,
meer profijt
Bij de NHL zijn we op
zoek naar verspillingen
en de oorzaken ervan.
Waarom? Om ze
op te lossen en zo
de kwaliteit en de
snelheid van onze
dienstverlening te
verbeteren.
In maart 2014 startte het
NHL-brede programma
Procesoptimalisatie op basis
van de Lean-filosofie.
Het principe van lean is het
elimineren van verspilling.
Met de waardestroomanalyse
breng je in beeld wat
belangrijk is voor de klant,
in ons geval is dat meestal
de student. Veel activiteiten
die niet van waarde zijn
voor de student kun je
mogelijk elimineren of sterk
vereenvoudigen. Uitzondering
hierop zijn activiteiten die
wettelijk verplicht zijn, of
die je nodig hebt voor je
verantwoording.
13
Wat de klant wil en wat daarvoor nodig is, wordt in kaart gebracht
bij de brown paper sessie. Hierbij wordt van een strategische
procesketen van de NHL elke processtap in beeld gebracht. Wie is
er verantwoordelijk? Wie houden zich ermee bezig? Enzovoorts. De
kernvraag bij elke processtap is: voegt het waarde toe voor de klant?
Zo niet, en is het niet noodzakelijk, dan is het meestal verspilling.
De ‘5x waarom-regel’ helpt
om bij de grondoorzaak
van problemen te
komen. Op het A3-formulier
beschrijf je de huidige
situatie, je doelstelling,
de grondoorzaken en
verbeterstappen van een
verbetervoorstel. Je kunt dit
zien als een compact plan
van aanpak.
In je dagelijkse werk maak je gebruik van
prestatie- en verbeterborden die je problemen inzichtelijk maken en waar je aan
werkt. Eigenlijk werk je met één groot bord dat uit meerdere borden bestaat. Op het
knelpuntenbord lees je alles waar je team tegenaan loopt. Bijvoorbeeld het probleem
waarom een student lang moet wachten op een getuigschrift. Op het verbeterbord zie je
hoe ver je gevorderd bent met je oplossing.
12
Toen Guido Swildens in 2007 zijn studie
afrondde, wilde hij eigenlijk geen afscheid
nemen van de opleiding CMD. Hij stuurde
een open sollicitatie en werd aangenomen als
docent en projectleider. Nu leert hij studenten
alles over projectmanagement en leidt hij
uiteenlopende projecten, onder andere bij
het lectoraat iHuman-Welzijn Zorg Digitaal.
Creatief, open en fl exibel. Die drie woorden
omschrijven de sfeer bij Communication and
Multimedia Design (CMD) bij uitstek volgens
Guido Swildens. ‘Iedereen hier is heel gepassio-
neerd bezig met zijn vak, dat spreekt mij enorm
aan. Tijdens mijn afstuderen bedacht ik dat ik
het heel jammer zou vinden om deze organisatie
te verlaten. Tegelijkertijd signaleerde ik dat er
behoefte was aan een docent projectmanagement.
Aan creatieve ideeën geen gebrek, maar er is
ook iemand nodig om al die creativiteit in goede
banen te leiden. Naast mijn studie had ik een baan
als projectleider bij CMD, dus ik wist dat die rol mij
op het lijf geschreven is. Verbinden, organiseren,
zorgen dat het van de grond komt – dat is wat ik
het liefste doe.’
Alleen maar NHL
Guido geeft nu les aan de opleiding waar hij tot
niet zo lang geleden zelf student was. Dat heeft
vooral voor-, maar ook een paar nadelen. ‘Ik vind
het waardevol, want ik kan mij goed verplaatsen in
de leerpositie van mijn studenten. Als ik studen-
ten van nu vergelijk met mijzelf en mijn eigen
studiegenoten is er niet heel veel veranderd. Zij
maken dezelfde ontwikkeling door. Een nadeel
van “alleen maar NHL” is dat ik via mijn werk niet
direct in aanraking kom met andere benaderingen
en inzichten. Het is een van de redenen dat ik van
start ben gegaan met een master in management
aan de Open Universiteit. Ik ben daar nu ruim een
jaar mee bezig, en er is een wereld voor me open
gegaan.’ Vooral de verschillende benaderingen
van management en leiderschap zijn waardevol
voor Guido. ‘Scrum wordt steeds vaker toegepast
als managementmethode, maar zo zijn er nog
tientallen methodieken waar ik nu uit kan putten.
Een methodiek is nooit een doel op zich, maar het
is wel een heel handig hulpmiddel om je doel te
‘Je speelt nooit alleen’
in gesprek
Guido Swildens (34)
Docent CMD en projectleider, onder andere bij het lecto-
raat iHuman - Zorg Welzijn Digitaal
Was student CMD
Krijgt energie van dingen voor elkaar krijgen en werken
met studenten
Docent, projectleider en voormalig
NHL-student Guido Swildens
9
8
intussen
incijfersBusinessasusual
Groningen
350
100
20
15
700
20
4011
30
Dagelijks
deeltijdstudenten
docenten in diverse trajecten
aspirant leidinggevenden voor
managementtrainingen
gebakken visjes
koppen koffie
Wekelijks
medewerkers van ECNO
docenten
lector Duurzame
Schoolontwikkeling
Experience Lab
(vanaf voorjaar 2015)
flexplekken voor
studenten
Zernikepark 10, Groningen
dinsdag 25 november, 15.30 uur
Een doordeweekse dag op NHL hogeschool in Groningen. Sinds de
vestiging in 2011 startte, is deze uitgegroeid tot een verzamelplaats
voor onder andere deeltijdstudenten en hun docenten. Ook de
lector Duurzame Schoolontwikkeling heeft er zijn werkplek. Wekelijks
komen er zo’n 350 deeltijdstudenten van de master Pedagogiek
en eerstegraads lerarenopleidingen naar Zernikepark 10, om met
studiegenoten, hun community of learners (COL), een verdiepings-
slag te maken. Ze krijgen college, sparren met elkaar, reviewen
elkaars werk en vragen hun coach om advies. Gedurende de week
lopen ook de adviseurs van ECNO, ons advies- en opleidingsbureau
voor scholen in Noord-Nederland, in en uit. Ze werken vooral op
locatie bij de klant. Volgend voorjaar wordt in Groningen, net als in
Leeuwarden, een Experience Lab geopend om de combinatie van
didactiek en ICT te stimuleren. Vanaf dat moment kunnen scholen in
de hele regio Noord-Nederland via onze Experience Labs innoveren.
7
6
Het werk van een ver-
pleegkundige op hoogte
kan heel heftig zijn, maar
soms heeft Siemen ook
een hele nacht niks te
doen.
‘Dit is een bijzondere baan.
Ik verleen spoedeisende
hulp, maar dan op hoogte.
Als er wat gebeurt vertrek
ik vanuit mijn vaste post
op het bouwterrein de
hoogte in en stabiliseer
ik het slachtoffer. Je vindt
me terug op objecten van
wel 120 meter hoog, zoals
een hijskraan. Daarvoor is
natuurlijk specifieke kennis
nodig en daarom krijg je als
hoogteredder doorlopend
trainingen. Klimtrainingen
bijvoorbeeld.’
Feeling houden
‘Ik doe dit werk al vier jaar
één keer per week, voorna-
melijk ’s avonds en ’s nachts.
Ik vind het een goede
aanvulling op mijn baan
als docent Verpleegkunde.
Dat is ook de belangrijkste
reden waarom ik verpleeg-
kundige bij het hoogtered-
dingsteam ben. Zo blijf ik
als docent Verpleegkunde
vakbekwaam en houd ik fee-
ling met het werkveld.’
‘Ik verleen spoedeisende hulp op hoogte’
Hoe goed ken jij je collega’s? Dit keer Siemen de Roo (31),
verpleegkundige bij een hoogtereddingsteam
sinds 2011.
Benieuwd wat Siemen bij de
NHL doet? Kijk op pagina 2.
1 Community building
‘De SDF is een grote fabriek, waar studenten niet alleen college krijgen
en rapporten schrijven – zoals in Nederland – maar vooral in de praktijk
aan de slag gaan met een vraagstuk van een bedrijf. Bijvoorbeeld een
verzoek om een 3D-kruiwagen te printen die je makkelijk kunt vervoeren
naar noodgebieden. Studenten werken altijd in multidisciplinaire groep-
jes en spreken elke dag minstens één onbekende om een netwerk op te
bouwen. In Nederland zijn studenten vaak beperkt tot contacten binnen
hun eigen opleiding, op de SDF werken studenten uit de techniek, ge-
dragswetenschappen en marketing samen aan één onderzoek.’
2 Prototyping
‘De klassieke academische manier van onderzoek kennen ze niet op de
SDF. In Nederland beginnen we meestal met een hoofdvraag, waarna
we onderzoek doen en uiteindelijk een rapport moet opleveren. In Mel-
bourne beginnen studenten veel eerder met ontwerpen. Ze onderzoe-
ken wat werkt en wat niet, en bekijken achteraf hoe het onderzoek zich
heeft ontwikkeld. Net als in het bedrijfsleven. Die manier van onderzoek
doen vond ik een verademing.’
3 Geen zesjescultuur
‘Opvallend vind ik dat de studenten op de SDF zo ontzettend veel lol
hebben in hun studie. Ze hebben een heel actieve leerhouding, stude-
ren met plezier en niemand gaat voor een zesje. Om 10 uur ’s avonds
waren studenten nog hard aan het werk in het atelier. Waarschijnlijk
doordat ze echt bezig zijn met “dingen maken”, waardoor ze niet het
idee hebben dat ze aan het studeren zijn.’
‘Een zesjescultuur,
die kennen ze niet’
Oege Reitsma
(rechts)
Is Projectmanager ExcellentNHL
Bezocht de International Design
Factory Week
Op Swinburne University,
Melbourne, Australië
Om inspiratie op te doen voor
de invoering van Design Factory
op de NHL
Hoe lang 6 dagen
Tijdens de
International Design
Factory Week
bezocht docent
Oege Reitsma met
twee collega’s de
Swinburne Design
Factory (SDF): een
onderwijsconcept
met ateliers in plaats
van scholen, en
studenten die samen
aan de slag gaan
met het ontwerpen
en prototypen
van bijvoorbeeld
een opvouwbare
kruiwagen.
3 x opvallend in Melbourne
27
26
2/27 binnen buitenwerk
Siemen de Roo
Wat doet hij op de NHL en daarbuiten?
6 intussenBij de NHL
In Groningen.
8 in gesprekGuido Swildens
‘Het is de kunst om goed met verschillen en
spanningen om te gaan.’
12 in beeldLean
Meer tijd voor kwaliteit
16 in de diepte
Onze hbo-masters
Waarom bieden we ze aan?
Coördinatie: LVB Networks,
Amersfoort.
Eindredactie: Lucienne
Krijthe, Selma Steenwelle
en Lotte Heyer (NHL
Hogeschool).
Ontwerp en vormgeving:
Walter van Kalsbeek
(LVB Networks).
Fotografie: Henri Vos
(Schietgraag).
Suggesties? Vragen?
Mail naar [email protected]
Colo
fon
xpers #10 2014
XPERS is het personeelsmagazine van NHL Hogeschool.
Ooit liep Siemen op de
NHL rond als student Ver-
pleegkunde. Nu werkt hij
hier als docent.
‘Ik vind docent zijn het
mooiste vak dat er be-
staat. Zo kan ik mijn passie
overbrengen op enthousi-
aste studenten. Studenten
komen binnen zonder enige
ervaring in verpleegkunde
en een paar jaar later lopen
zij naar buiten als echte ver-
pleegkundigen. Het is fijn
daaraan bij te dragen.’
Vaardigheids-
onderwijs‘Op de NHL geef ik ver-
pleegtechnische vaardighe-
den, ben ik stagedocent en
studieloopbaanbegeleider.
Maar mijn hart ligt bij het
geven van praktijklessen. In
een nagebouwde zieken-
huiszaal voeren studenten
praktijkopdrachten uit; op
elkaar of met oefenpoppen.
Ze brengen bijvoorbeeld
een infuus aan, geven zuur-
stof of reanimeren. Hierdoor
leren zij hoe zij later moeten
functioneren als verpleeg-
kundige.’
‘Mijn
hart ligt bij
praktijklessen’
Benieuwd wat Siemen
naast zijn werk doet?
Kijk op pagina 27.
Hoe goed ken jij je collega’s?
Maak kennis met
Siemen de Roo (31), docent
Verpleegkunde sinds 2011.2/27
binnen
buitenwerk
Siemen de Roo
Wat doet hij op de NHL en daarbuiten?
6 intussen
Bij de NHL
In Groningen.
8 in gespr
ek
Guido Swildens
‘Het is de kunst om goed met verschillen en
spanningen om te gaan.’
12 in beeld
Lean
Meer tijd voor kwaliteit
16 in de diepte
Onze hbo-masters
Waarom bieden we ze aan?
4 in het kort
15 lezen
19 doen
23 in perspectief
24 in ontwikkeling
25 kijken
26 internationaal
28 uitblinkers
Redactie: NHL Hogeschool: Lotte Heyer,
Judith de Jong, Lucienne Krijthe, Alma
Mulder, Katinka Muller, Arij Peerbolte,
Quiryn Spannenburg, Merlijn Torensma.
Gastredacteuren: Boudien de Boer,
Amarins Schuilenburg, Esther van ‘t Wel.
LVB Networks: Esther Berendsen, Nynke
Wielenga.
3
2
4 in het kort
15 lezen
19 doen
23 in perspectief
24 in ontwikkeling
25 kijken
26 internationaal
28 uitblinkers
Redactie: NHL Hogeschool: Lotte Heyer, Judith de Jong, Lucienne Krijthe, Alma Mulder, Katinka Muller, Arij Peerbolte, Quiryn Spannenburg, Merlijn Torensma.Gastredacteuren: Boudien de Boer, Amarins Schuilenburg, Esther van ‘t Wel.LVB Networks: Esther Berendsen, Nynke Wielenga.
3
vragen aanEsther van ’t Wel, officemanager4
1 Er komt een geza-menlijke secretares-
sedag voor de NHL en Stenden. Waarom? ‘Een collega van Stenden en een collega van de NHL spraken elkaar op het parkeer-terrein. Met het oog op de voorgeno-men fusie is het idee ontstaan om de secretaressedag gezamenlijk op te pak-ken. De secretaressedag vindt plaats op 16 april 2015 van 12.30 tot 17.00 uur.’
2 Wat is er de afge-lopen jaren georga-
niseerd? ‘Stenden organiseert jaarlijks de Administrative Professionals Day voor secretaresses. Voor de NHL is het enige tijd geleden dat er een secretaressedag is georganiseerd. Wel was er in juni 2014 een Bootcamp
voor alle managementassistentes en officemanagers, verzorgd door Adecco Topsecretaries. In vervolg daarop is de intranetpagina NHL management-assistentes en officemanagers opge-richt, zodat managementassistentes en officemanagers met elkaar in contact kunnen komen en informatie kunnen uitwisselen.’
3 Wat gaan we in 2015 doen? ‘Allereerst is het de
bedoeling om kennis te maken met collega’s in hetzelfde vakgebied, daar-naast heeft de middag een educatief karakter. Tweedejaarsstudenten Leisure Management van Stenden verzorgen de middag. Zij zijn eigenaar van eve-nementenbureau Bloomevents. Op dit moment wordt een enquête op beide
hogescholen gehouden om de wensen te inventariseren.’
4 Hoe verloopt de samenwerking tot nu
toe? ‘We zijn er net mee begonnen, vooralsnog hebben we alleen kennis met elkaar gemaakt. Vanuit de NHL zijn Sietske van Houten-Procee, Nynke Tiemersma, Katinka Müller en ik betrok-ken bij de organisatie. Vanuit Stenden zijn dat Lia Kuperus, Christina Pafforaad, Maaike van der Wal en Petra Verhoeven. Er is een leuke klik met de collega’s van Stenden en we zijn als organisatie erg enthousiast over de gezamenlijke se-cretaressedag. Nog even een oproepje: we horen graag al jullie ideeën via de intranetpagina NHL managementassis-tentes en officemanagers.’
Waan je op dinsdag 6 januari in Winter Wonderland tij-dens de nieuwjaarsbijeen-komst in het NHL Theater. Willem Smink luidt 2015 in, waarna we gezamenlijk op het nieuwe jaar proosten. Om ten slotte onder het genot van hapjes, drankjes én livemuziek verder te praten. Komt allen!
Nieuwjaars-bijeenkomst, 6 januari, 16.00-18.00 uur, NHL Theater
Sprankelende start
TevredenheidstudentenAls we het studenten gemakkelijker kunnen maken, dan doen we dat graag. In november gingen studenten, directeuren, hoofden en medewerkers in gesprek over studenttevre-denheid. Hieronder een greep uit de verbe-teringen die de komende maanden worden opgepakt of zelfs al zijn doorgevoerd:
Rekenkracht van computers bij Techniek verhogen. Tachtig extra computers voor studenten plaatsen. Extra stopcontacten plaatsen en zichtbaar maken. Snelle oplaadpunten voor laptops bestellen. Algemeen vragenloket inrichten voor studenten. Meer studentwerkplekken en stiltewerkplekken creëren. Een student community opzetten waar- bij ‘samen dingen doen’ centraal staat. Mogelijkheden onderzoeken om de nakijktermijn van toetsen te verkorten.
Vanaf 12 januari 2015 wordt de NSE weer afgenomen. Hopelijk dragen bovengenoem-de acties bij aan de tevredenheid van onze studenten.
ICT-proeverijHoe kan een docent door middel van ICT betekenisvol leren creëren? Het antwoord op deze vraag vind je op De dag van de digitale didactiek. Dit symposium, dat op 19 februari 2015 op de NHL wordt gehouden, gaat over de verbinding tussen moderne digitale mid-delen en social media in relatie tot onder-wijs. Verdiep je in Flipping the Classroom, een organisatievorm in het onderwijs waarbij klassikale kennisoverdracht wordt vervangen door video’s en eventuele andere vormen van online instructie. Of leer screencasts vervaardigen – schermhandelingen met uitleg, al dan niet gesproken. Tijdens het symposium neem je deel aan proeverijen en workshops die door onze eigen docenten worden gegeven. Hierbij ervaar je in korte tijd hoe het is om met blended learning-middelen in het onderwijs te werken. Kun je er geen genoeg van krijgen? Schrijf je dan achteraf via de professionaliseringsacademie in voor extra workshops.
NHL Hogeschool symposiumDe dag van de digitale didactiek19 februari vanaf 12.00 uurOp het podium
Met ruim tachtig ingediende plannen en zestien in-spirerende pitches kunnen we Teams aan zet nu al een overweldigend succes noemen. De teams die budget krijgen om hun plan te realiseren, krijgen op 18 februari een podium om hun plan, de voort-gang en de meerwaarde daarvan voor de NHL met alle medewerkers te delen. Want: kennis vermenig-vuldigt zich door ideeën met elkaar te delen. Zet het in je agenda en zorg dat je erbij bent!
Teams aan zet, 18 februari
5
BusinessasusualGroningen
Zernikepark 10, Groningendinsdag 25 november, 15.30 uurEen doordeweekse dag op NHL hogeschool in Groningen. Sinds de vestiging in 2011 startte, is deze uitgegroeid tot een verzamelplaats voor onder andere deeltijdstudenten en hun docenten. Ook de lector Duurzame Schoolontwikkeling heeft er zijn werkplek. Wekelijks komen er zo’n 350 deeltijdstudenten van de master Pedagogiek en eerstegraads lerarenopleidingen naar Zernikepark 10, om met studiegenoten, hun community of learners (COL), een verdiepings-slag te maken. Ze krijgen college, sparren met elkaar, reviewen elkaars werk en vragen hun coach om advies. Gedurende de week lopen ook de adviseurs van ECNO, ons advies- en opleidingsbureau voor scholen in Noord-Nederland, in en uit. Ze werken vooral op locatie bij de klant. Volgend voorjaar wordt in Groningen, net als in Leeuwarden, een Experience Lab geopend om de combinatie van didactiek en ICT te stimuleren. Vanaf dat moment kunnen scholen in de hele regio Noord-Nederland via onze Experience Labs innoveren.
6
intussen
incijfers
Businessasusual
350
100
20
15
700
20
4011
30
Dagelijksdeeltijdstudenten
docenten in diverse trajecten
aspirant leidinggevenden voor
managementtrainingen
gebakken visjes
koppen koffie
Wekelijksmedewerkers van ECNO
docenten
lector Duurzame
Schoolontwikkeling
Experience Lab
(vanaf voorjaar 2015)
flexplekken voor
studenten
7
Guido Swildens (34)Docent CMD en projectleider, onder andere bij het lecto-raat iHuman - Zorg Welzijn DigitaalWas student CMDKrijgt energie van dingen voor elkaar krijgen en werken met studenten
8
Toen Guido Swildens in 2007 zijn studie afrondde, wilde hij eigenlijk geen afscheid nemen van de opleiding CMD. Hij stuurde een open sollicitatie en werd aangenomen als docent en projectleider. Nu leert hij studenten alles over projectmanagement en leidt hij uiteenlopende projecten, onder andere bij het lectoraat iHuman-Welzijn Zorg Digitaal.
Creatief, open en flexibel. Die drie woorden omschrijven de sfeer bij Communication and Multimedia Design (CMD) bij uitstek volgens Guido Swildens. ‘Iedereen hier is heel gepassio-neerd bezig met zijn vak, dat spreekt mij enorm aan. Tijdens mijn afstuderen bedacht ik dat ik het heel jammer zou vinden om deze organisatie te verlaten. Tegelijkertijd signaleerde ik dat er behoefte was aan een docent projectmanagement. Aan creatieve ideeën geen gebrek, maar er is ook iemand nodig om al die creativiteit in goede banen te leiden. Naast mijn studie had ik een baan als projectleider bij CMD, dus ik wist dat die rol mij op het lijf geschreven is. Verbinden, organiseren, zorgen dat het van de grond komt – dat is wat ik het liefste doe.’
Alleen maar NHLGuido geeft nu les aan de opleiding waar hij tot niet zo lang geleden zelf student was. Dat heeft vooral voor-, maar ook een paar nadelen. ‘Ik vind het waardevol, want ik kan mij goed verplaatsen in de leerpositie van mijn studenten. Als ik studen-ten van nu vergelijk met mijzelf en mijn eigen studiegenoten is er niet heel veel veranderd. Zij maken dezelfde ontwikkeling door. Een nadeel van “alleen maar NHL” is dat ik via mijn werk niet direct in aanraking kom met andere benaderingen en inzichten. Het is een van de redenen dat ik van start ben gegaan met een master in management aan de Open Universiteit. Ik ben daar nu ruim een jaar mee bezig, en er is een wereld voor me open gegaan.’ Vooral de verschillende benaderingen van management en leiderschap zijn waardevol voor Guido. ‘Scrum wordt steeds vaker toegepast als managementmethode, maar zo zijn er nog tientallen methodieken waar ik nu uit kan putten. Een methodiek is nooit een doel op zich, maar het is wel een heel handig hulpmiddel om je doel te
‘Je speelt nooit alleen’
in gesprek
Docent, projectleider en voormalig
NHL-student Guido Swildens
9
bereiken. Dat doel is in veel gevallen: een product dat werkt, omdat het aansluit bij de behoeften van je doelgroep en de opdrachtgevers.’
Vanaf het eerste jaarDe inzichten die Guido tijdens zijn studie opdoet, kan hij dagelijks in zijn werk gebruiken. Niet al-leen in de projecten die hij begeleidt, maar ook in het onderwijs. Studenten CMD werken altijd aan opdrachten uit het bedrijfsleven. Guido: ‘De manier waarop de CMD’ers studeren – in project-groepen, zonder tentamens maar met assessments en persoonlijke gesprekken – lijkt sterk op de praktijk. Die praktijkgerichte manier van werken begint direct als de studenten in het eerste jaar bij ons binnenkomen. Een van de opdrachten voor de propedeusestudenten is voor Brandweer Fryslân: bedenk een campagne om medestudenten bewust te maken van de gevaren van brand en het belang van brandveiligheid in het studentenhuis. Denk bijvoorbeeld aan het belang van vluchtwegen en rookmelders. Na een dag veld- en literatuuronder-zoek bedenken studenten concepten en middelen als folders, flyers, commercials en animaties. Een van die producties gaat de brandweer volgend jaar daadwerkelijk inzetten! Ik zit zelf bij de vrijwillige brandweer, dus de opdracht is samen met Brand-weer Fryslân tot stand gekomen.’
AftastenGuido is niet alleen projectleider binnen de oplei-ding, maar onder andere ook voor het lectoraat iHuman van Ate Dijkstra. ‘Dat wil zeggen dat ik de projecten die daar ontstaan, begeleid. Het zijn projecten waarin we met behulp van nieuwe tech-nologische mogelijkheden oplossingen realiseren voor problemen die mensen ervaren. Zo’n project begint vaak met het bij elkaar brengen van de mensen die we nodig hebben voor het realiseren van het project. Mensen vanuit verschillende disci-plines, organisaties en scholen. Ik organiseer een
startbijeenkomst, waarin het vooral draait om af-tasten. Wie wil wat, welke ideeën zijn er, wat komt iemand brengen en wat komt hij halen? Vervolgens is het mijn rol om de verschillen te overbruggen. Verschillen en spanningen zijn er altijd, het is de kunst om daar goed mee om te gaan. Mijn voor-naamste doel is om tot een gezamenlijke ambitie te komen. Als dat lukt, als uiteindelijk alle puzzel-stukjes op hun plek vallen, dan krijg ik daar enorm veel energie van.’
Samen squatenEen recent project van het lectoraat iHuman is een ganzenbordachtig spel – een naam is er nog niet – dat ouderen helpt bij het behouden van hun zelfredzaamheid. ‘Ze moeten zich bijvoorbeeld verstoppen voor de vos: acht keer door te knieën’, legt Guido uit. ‘Door het spel is het leuk om te doen, maar ongemerkt zijn de deelnemers hun spieren aan het trainen met squats. En er is een
‘Het spel is leuk om te doen, en de deelnemers trainenongemerkt hun spieren’
10
sociaal aspect, want je speelt nooit alleen. Bij dit soort projecten gaan we overigens niet over één nacht ijs. Na de verdiepende fase, waarin onder-zoek wordt gedaan naar de doelgroep en zijn behoeften, volgt er een jaar of twee waarin proto-types gebouwd en getest worden. Met dit spel zijn we al geruime tijd bezig, maar we hebben zeker nog tot de zomervakantie nodig om het verder te ontwikkelen. Vervolgens dient er een businesscase ontwikkeld te worden. Hoe zetten we het product in de markt, wie gaat het financieren?’
Uit de werkelijkheidDeze zogenoemde serious games nemen toe in populariteit. ‘Je ziet het ook terug in de bedrij-ven die zich met gaming bezighouden. Grendel Games, het bedrijf in Leeuwarden waar we veel
Wie zou jij g
raag terug
zien in d
eze rubriek? M
eld het
ons via xpers@
nhl.nl
mee samenwerken, is bijvoorbeeld een nauwe samenwerking aangegaan met Friesland Zorgver-zekeraar. Het bedrijf legt zich nu volledig toe op serious gaming.’ En zo zijn er meer sectoren waarin games een steeds belangrijkere rol spelen. ‘De po-litie en de brandweer zetten bijvoorbeeld games in voor het trainen van hun medewerkers die zich bezighouden met veiligheid. Met een game kun je namelijk scenario’s creëren die in werkelijkheid niet of nauwelijks voorkomen, of die heel moeilijk in scène te zetten zijn. Een ander voordeel is dat je de deelnemers aan de game even helemaal uit de werkelijkheid haalt. Dat levert betrokkenheid op, en daardoor een unieke leerervaring.
in gesprek 11
Lean: minder tijd,
meer profijt
Bij de NHL zijn we op zoek naar verspillingen en de oorzaken ervan. Waarom? Om ze op te lossen en zo de kwaliteit en de snelheid van onze dienstverlening te verbeteren.
In maart 2014 startte het NHL-brede programma Procesoptimalisatie op basis van de Lean-filosofie.Het principe van lean is het elimineren van verspilling. Met de waardestroomanalyse breng je in beeld wat belangrijk is voor de klant, in ons geval is dat meestal de student. Veel activiteiten die niet van waarde zijn voor de student kun je mogelijk elimineren of sterk vereenvoudigen. Uitzondering hierop zijn activiteiten die wettelijk verplicht zijn, of die je nodig hebt voor je verantwoording.
Wat de klant wil en wat daarvoor nodig is, wordt in kaart gebracht bij de brown paper sessie. Hierbij wordt van een strategische
procesketen van de NHL elke processtap in beeld gebracht. Wie is er verantwoordelijk? Wie houden zich ermee bezig? Enzovoorts. De
kernvraag bij elke processtap is: voegt het waarde toe voor de klant? Zo niet, en is het niet noodzakelijk, dan is het meestal verspilling.
12
in beeld
Lean: minder tijd,
meer profijt13De ‘5x waarom-regel’ helpt
om bij de grondoorzaak van problemen te komen. Op het A3-formulier beschrijf je de huidige situatie, je doelstelling, de grondoorzaken en verbeterstappen van een verbetervoorstel. Je kunt dit zien als een compact plan van aanpak.
In je dagelijkse werk maak je gebruik van prestatie- en verbeterborden die je problemen inzichtelijk maken en waar je aan
werkt. Eigenlijk werk je met één groot bord dat uit meerdere borden bestaat. Op het knelpuntenbord lees je alles waar je team tegenaan loopt. Bijvoorbeeld het probleem
waarom een student lang moet wachten op een getuigschrift. Op het verbeterbord zie je hoe ver je gevorderd bent met je oplossing.
Verbetertools als Kaizen en de 5s-methode helpen je continu te verbeteren. Kaizen richt zich op het oplossen van problemen. De 5s-methode draait om een georganiseerde en opgeruimde werkplek. Dingen liggen op vaste en logische plekken. Hierdoor kun je sneller werken en verklein je de kans op fouten (want dat is verspilling).
De enige manier om te weten is meten. Als je weet wat je moet doen, verspil je zo weinig mogelijk. Denk aan het archiveren van toetsmateriaal. Door de reprisets af te schaffen, en over te stappen naar een nieuwe manier van archiveren, worden alle docenten ontlast en is er meer tijd voor direct onderwijs.
Meer weten? Neem contact op met het Lean Team: [email protected] of met de opdracht-gever Angela Schat-Zeckendorf.
14
Drie tips van Marrit Boelens (32),
medewerker Learning Center.
Hulpmiddel
‘Wil je meer weten over lean management? Dan raad ik je Werken Met Lean aan. Het is een handzaam boekje dat de basis van lean management, het constant verbeteren van het proces en alle leantechnieken, goed uitlegt met behulp van onder andere duidelijke illustraties. Als ik onbekende leantermen hoor op het werk, pak ik altijd het boekje erbij.’
Werken Met LeanPeter Matthijsen en Almar de Jong
Een cadeautje
‘Ik lees graag Flow Ma-gazine. Het is een heerlijk vrouwenmagazine. Wat me onder andere aanspreekt, is de boodschap dat het blad overbrengt, dat het leven niet perfect hoeft te zijn. Na het lezen van Flow ben ik tot rust gekomen en sta ik weer met beide benen op de grond. Ook de bijgele-verde hebbedingetjes om bijvoorbeeld kaarten te maken zijn leuk, vooral als je van knutselen en frutselen houdt.’
Flow Magazinekiosk
De A is van aardbei
‘Het duister dat ons scheidt is een duistere roman over een moord. De hoofdper-sonen wijken nogal af van de standaardgezinnen bij hen in de buurt. Het wij-zij gevoel wordt extra versterkt doordat het eerste deel van het verhaal in de wij-vorm is geschreven. Het boek is creatief opgedeeld in 26 hoofdstukken, van A tot en met Z. Met als hoofdstuk 1 de pakkende titel: de A is van aardbei.’
Het duister dat ons scheidtRenate Dorrestein
15
Zelfdeniveau,andereoriëntatieHbo- of
wo-master:
De NHL wil het liefste bekend staan om de in-novatieve hbo-masters die in samenwerking met het werkveld zijn ontwikkeld. Simone Schoonhoven, hoofd Onderwijs, Onderzoek en Kwaliteit bij de NHL, legt uit: ‘Wat heeft het werkveld nodig? Hoe leiden we professionals op om de vraagstukken van morgen mee te helpen oplossen? Die vragen staan centraal bij het ontwikkelen van een hbo-master. Je moet iets nieuws te bieden hebben. Anders komen er geen studenten naar je master en willen werkgevers er niet aan meebetalen. De rol van het werkveld wordt steeds belangrijker, omdat de overheid minder direct zal gaan bijdragen aan de bekostiging van masters.’
De NHL is landelijk koploper als het gaat om masters. We bieden er veertien aan. Waarom doen we dat? Wat is het belang ervan? En hoe kijkt het werkveld er tegenaan?
Master of Marine Shipping Innovations:
‘Niet voor wie enkel achter de tekentafel zit’
In september 2015 start de Master of Marine Shipping Innovations. Lector Joop Splinter van Maritiem Instituut
Willem Barentsz is sinds twee jaar be-trokken bij de ontwikkeling hiervan.
Beroepspraktijk verbeterenVolgens Schoonhoven bestaan de hbo-masters, omdat het werkveld er behoefte aan heeft. ‘Onze masters komen in nauwe samenwerking met het werkveld tot stand. Neem onze nieuwste masters Master of Marine Shipping Innovations (zie kader 1) en de Master Zorg, Welzijn en Technologie (zie kader 2). Hbo-masters maken het verschil doordat ze opereren op het kantelpunt van wetenschappe-lijke kennis en de praktijk. De meeste deelnemers
16
in de diepte
Zelfdeniveau,andereoriëntatie
aan de hbo-masters werken al. Hierdoor kunnen ze hun onderzoek meteen toepassen in hun eigen beroepspraktijk en een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren ervan.’
Kwestie van een lange ademAls je als hogeschool een nieuwe hbo-master wilt aanbieden, moet je een lange adem hebben. Schoonhoven legt uit: ‘Een van de eisen om een
hbo-master te mogen aanbieden, is dat je moet bewijzen dat er belangstelling is. Je moet onder-zoek doen naar de wensen van het werkveld en de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Vanaf het idee tot aan het moment van goedkeuring ben je al snel anderhalf tot twee jaar bezig. Als studenten zich vervolgens gaan aanmelden, volgt er een nieuwe
‘Deze master is de enige operationele hbo-master in ons vakgebied’, vertelt Splinter trots. ‘Althans, de enige die door de overheid wordt bekostigd. We hebben de master ontwikkeld voor de praktijk, voor mensen die in het maritieme operatio-nele gebied zoals op een schip, scheepswerf of op een boor-eiland werken. Dus niet voor collega’s die enkel achter de tekentafel zitten. Toekomstige studenten moeten dan ook tenminste vier jaar ervaring en een hbo-diploma hebben van de opleiding Maritiem Officier, Scheepsbouwkunde of van het Koninklijk Instituut van de Marine.’
Kennis garanderenVolgens directeur Gerrit van Leu-nen van het Maritiem Instituut
Willem Barentsz kostte het zo’n tien jaar om de master te ontwik-kelen. Het proces is dankzij het lectoraat de afgelopen anderhalf à twee jaar versneld. De master is in nauwe samenwerking met het beroepenveld tot stand gekomen. Ook de Hogeschool van Amsterdam (HvA) heeft een belangrijke rol gespeeld. ‘Dank-zij twee betrokken docenten van de HvA kunnen we kennis vanuit de expertise zeemanschap en zeevaartkunde garanderen. Bij de HvA mag je alleen lesgeven als je een masteropleiding hebt afgerond. Ze zijn erg blij met onze samenwerking, omdat we hiermee ook de continuïteit voor toekomstige collega- docenten borgen.’
Kabels leggenDe deelnemer aan de mas-ter gaat leren innoveren. ‘De studenten krijgen innovatietools aangereikt waarmee ze proble-
men kunnen oplossen’, vervolgt Splinter. ‘Een van de belangstel-lenden werkt bijvoorbeeld op een kabellegger op de Noord-zee. Dit schip legt kabels van het vasteland naar het windmolen-park. Deze dame denkt dat het wellicht innovatiever en dus be-ter kan, en zal tijdens de master de methodes voor kabelleggen onder de loep gaan nemen.’
Hoge eisenZeventig mensen hebben al belangstelling getoond, maar de eerste lichting Master of Marine Shipping Innovations telt zo’n tien tot vijftien studenten. ‘Dat vinden we voorlopig genoeg’, zegt Splinter. ‘We stellen hoge eisen aan toekomstige studen-ten en toetsen hun niveau aan de hand van assessments. Alleen als we studenten up to standard brengen, kunnen we concur-reren. Nationaal én internatio-naal. Wij streven ernaar om op Terschelling bekend te worden als De Nederlandse Maritieme Stanford aan het Wad.’
17
fase.’ Al die moeite levert de NHL en opleidingen wel wat op. ‘We kunnen met de hbo-masters beter onze maatschappelijke rol vervullen. En komen hiermee tot een completer aanbod, op alle niveaus.’
Vooroordelen over niveauOver het niveau van masters bestaan in Nederland nogal wat vooroordelen, weet Schoonho-ven. ‘Op Europees niveau staan de wo-master en hbo-master ge-lijk aan elkaar. Het enige verschil is de oriëntatie; wetenschappelijk onderzoek versus toegepast onderzoek. Maar al is het niveau voor de wet gelijk, in Neder-land is de maatschappelijke waardering voor de hbo-master minder groot. Nederland is hierin krampachtiger dan andere Europese landen. Dat is te wijten aan ons onderwijssysteem, al komt er dankzij het bachelor/mastersysteem langzaamaan wel verandering in. Het gebrek aan waardering in Nederland valt ook te verklaren met het feit dat de hbo-master nog jong is. In die zin moet die nog laten zien wat hij waard is. In het buitenland wordt het hbo-onderwijs juist gewaar-deerd vanwege het toegepaste karakter.’ De master is niet het hoogst haalbare voor de NHL. Schoon-hoven: ‘We denken ook na over promotierecht. Vooralsnog is dit alleen nog voorbehouden aan universiteiten. Als we als hoge-school promotierecht hebben, kunnen we ook voor de promotie een meer toegepaste variant inrichten. Voorlopig is het nog een vergezicht.’
Hbo-master Zorg, Welzijn en Technologie
‘Ben je niet te vroeg? Of te laat?’Als alles goed gaat, gaat in september 2015 ook de nieuwe hbo-master Zorg, Welzijn en Technologie van start.
‘Het is een master voor technische innovatie in de zorg’, vertelt asso-ciate lector Job van ’t Veer vanuit Rome, waar hij face-to-face de mogelijkheden van een internati-onale master eHealth bespreekt. ‘De opleiding is vooral gericht op de zorg- en welzijnprofessionals, omdat zij meer op het gebied van technologische innovatie gestimuleerd kunnen worden. Het werk in de welzijnssector gaat ver-anderen, is al aan het veranderen. Met name de sociale innovatie is belangrijk bij de master: hoe zorg je ervoor dat professionals en cliënten technologie kunnen en willen gebruiken?’
StartschotHet laatste anderhalf jaar is er hard gewerkt om de bekostiging van de master rond te krijgen. Het eerste concrete startschot was een schets van de opleiding en wie de doel-groep is. Van ’t Veer: ‘We hadden dit begindocument nodig om met de markt te kunnen praten over de haalbaarheid van de master, en de wensen.’ Een onafhankelijk onder-zoeksbureau heeft die gesprekken met werkgevers en werknemers gevoerd. ‘De werknemer moet geïnteresseerd zijn in de master, de werkgever moet het strategisch belang ervan inzien’, legt Van ’t
Veer uit. ‘We kregen verschillende signalen terug. Mensen vroegen zich af: ben je niet te vroeg? Of: ben je niet te laat? En: is eHealth wel het antwoord? De uitkomst was duidelijk: er is behoefte aan onze master en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Weten-schap heeft besloten de master te bekostigen.’
BestaansrechtDankzij de subsidie van SNN, Samenwerkingsverband Noord-Nederland, is al begonnen met de ontwikkeling van de master. Van ’t Veer: ‘We hebben het de afgelo-pen maanden heel druk gehad, onder andere met documenten voor de aanvraag “Toets Nieuwe Opleiding”. We moeten behoor-lijk gedetailleerd zijn.’ In decem-ber is de proefvisitatie van de master en als het aan Van ’t Veer ligt, volgt begin volgend jaar de visitatie. ‘We hopen in september 2015 met een groep van 20 tot 25 studenten te starten. Deze studenten brengen hun eigen casuïstiek mee. Dat is tevens het bestaansrecht van onze master. Het is veel interessanter als je tegen werkgevers kunt zeggen: je bent je werknemer niet kwijt. Hij komt terug met iets wat je meteen kunt gebruiken.’
18
Kleine oefeningen
‘Tekenen is zoals autorijden, je wordt er beter in door het gewoon te doen. Het boek The Creative License van Danny Gregory motiveert je om elke dag aan de slag te gaan met tekenen. Je leert niet alleen de techniek, maar krijgt ook verbinding met de wereld om je heen. Kleine oefeningen, zoals het tekenen van alledaagse dingen als een ontbijtje, helpen daarbij. Ik word er heel vrolijk van!’
Danny Gregory,The Creative License
Drie tips van
Anja Morsink (45), Pabo-docente beeldende vorming
en cultuuronderwijs bij NHL Hogeschool.
Schoonheids-idealen
‘De toneelvoorstelling duurt maar liefst vier uur, maar The Fountainhead van Toneelgroep Amsterdam is echt een aanrader. Het stuk is gebaseerd op de klassieker van Ayn Rand uit 1943 en gaat over een eigenzinnige architect die compromisloos zijn eigen idealen nastreeft. Wees er wel snel bij, de voorstelling is voor een groot deel al uitverkocht.’
The Fountainhead,Toneelgroep Amsterdam
Maximaal ontwikkelen
‘Ik bekijk graag inspirerende films en documentaires over onderwijs. De documentaire Alphabet van Erwin van Wagerhofer is er één van. De strekking van deze do-cumentaire: de opzet en de kwaliteit van het onderwijs leidt niet tot “geluk” en zou veel meer richting zelf-ontplooiing en creativiteit moeten gaan. Nieuwsgierig geworden? Alphabet is binnenkort in Slieker Film, het Leeuwarder filmhuis, te zien.’
Alphabet,Erwin Wagerhofer
19
Waar liep je stage? ‘Bij 8D Games, een gamedesign-bedrijf dat gamercials, serious games en entertainment games ontwikkelt. Er werken ontwerpers en programmeurs. Edwin ten Wolde loopt er sinds september stage als 3D-vormgever. Hij ont-werpt onder andere visuals voor games en apps. Hierbij maakt
Stagebegeleiders horen van
studenten hoe het eraan
toegaat op hun stageadres.
Maar hoe gaat het in het echt?
Tijd voor een test: de docent
neemt een dag de stageplek
van de student over.
20
Merel Laferte, docente bij de opleiding Communication & Multimedia Design (CMD), liep een dagje mee met stagiair Edwin ten Wolde bij 8D Games in Leeuwarden. En was onder de indruk van de 3D-kwaliteiten van deze vierdejaarsstudent CMD.
‘Dedrukinhet
bedrijfslevenis
tochanders’
hij gebruik van een tekentablet met 3D-software. Overigens, 8D Games is geen onbekend bedrijf voor mij. Mijn man is eigenaar, maar dat heeft natuurlijk geen invloed op mijn eindcijfer.’
Hoe was het? ‘Ik ben aangehaakt bij de dagopening. Daar bespreken ze wat er die dag moet gebeuren. Ik moest de taken van Edwin in het juiste rijtje hangen, geeltjes met “in progress”. Daarna gingen we aan de slag met zijn taken. Edwin levert als 3D-vormgever een bijdrage aan games, dat neem je niet zomaar over. Hij is
er ook nog eens heel goed in. Zelf heb ik als kunsthistorica een achtergrond in kunst en architec-tuur. En al ben ik bij de opleiding CMD betrokken bij de Minor 3D, van de techniek weet ik niet zo veel af. Ik kijk bij de minor vooral mee op het vlak van perspectief, belichting en andere designprin-cipes. Ik heb natuurlijk wel even geprobeerd om 3D te tekenen, maar niet echt een bijdrage kun-nen leveren. Het kost gewoon-weg te veel tijd om het je eigen te maken. Het is mooi om te zien hoe intuïtief het gaat bij Edwin, hij heeft al helemaal een eigen stijl. Wel heb ik hem kunnen
21
‘Dedrukinhet
bedrijfslevenis
tochanders’
in de klei
‘Er wordt veel op basis van intuïtie gewerkt’
helpen bij zijn keuze voor een ontwerp voor een game.’
Wat heb je geleerd? ‘Hoe softwareontwikkelmethode scrum werkt. Daar had ik nog nooit mee gewerkt. Zelf kan ik prima uit de voeten met een agenda en lijstjes, maar bij 8D Games werkt scrum heel goed. Ook heb ik me verdiept in de te-kentablet. Maar dat bevestigde wat ik al wist: ik ben kunsthisto-rica, geen kunstenaar. Toch kan ik als kunsthistorica prima een student als Edwin begeleiden. Het stagebedrijf beoordeelt zijn technische ontwikkeling, ik richt me op zijn competenties.’
Wat viel je tegen? ‘Ik vond het best pittig, er moest veel werk af. Ik was blij dat ik niet “echt” in Edwins schoenen stond. De druk in het bedrijfs-
leven is toch heel anders dan in het onderwijs. Wij hebben het druk, maar onze pieken liggen veel meer verspreid. Bij 8D Games hebben ze elke week deadlines.’
Wat vond je bijzon-der? ‘Ik vond het erg interes-sant om te zien hoe anders het er aan toegaat bij een stage-bedrijf. Stagiairs hebben geen weken om aan een opdracht te werken, Edwin heeft continu deadlines. Harde deadlines. Daarbij wordt veel op basis van ervaring en intuïtie gewerkt. Het viel me mee dat ik een bijdrage kon leveren. Dat had ik niet verwacht. Edwins werk is best specialistisch. Wat ik mooi vond om te zien, is hoeveel vrijheid stagiairs bij 8D Games hebben. Ze worden serieus genomen. Sterker nog, er wordt van ze
verwacht dat ze met initiatief komen.’
Wat ga je voortaan anders doen? ‘Ik wil stu-denten nog meer literatuurtips over bepaalde designprincipes geven. Bijvoorbeeld de gulden snede, compositie, belichting. Edwin verzuchtte dat hij daar toch best wat meer over had willen weten. De opleiding CMD is dan wel vraaggestuurd, maar desondanks kan ik best wat handreikingen doen om studen-ten meer richting te geven.’
Hoe zou je jezelf beoordelen? ‘Mijn inzet was goed, mijn kennis wis-selend, maar op een bepaald moment kwam ik erin en zag ik kansen om iets toe te voegen. Ik vind dat ik een zeven heb verdiend.’
Ook m
et je voeten in de klei? G
eef je op via
mijnnhl.nl/xp
ers of [email protected].
‘Voor 3D was het kort dag’
Edwin: ‘Ik vind dat het heel goed ging. Merel pakte alles snel op en gaf nuttige feedback op mijn tekeningen. Voor 3D-tekenen was het vrij kort dag, dat kun je in zo’n korte tijd niet leren, maar ik was wel onder de indruk van wat Merel ervan begrepen heeft. Daar-bij ben ik blij dat ze zelf heeft ervaren wat er bij 3D-vormgeving komt kijken. Zo kan ze als stagebegeleider iets beter een inschatting maken van wat ik doe. Merel deed leuk mee, van mij krijgt ze een 8.’
22
Kiezen voor een studie die je leuk vindt? Die tijd is voorbij. 75 procent van de
hbo’ers zal moeite hebben om een baan te vinden na zijn studie, aldus Keuzegids
Hbo 2015. Maar studente Eline en docente Mirjam denken daar anders over.
‘Wat is tegenwoordig baangarantie?’
‘Studenten die een studie kiezen die ze helemaal niet leuk vinden? Dát is niet van deze tijd. Ik ben het eens met Eline. Je moet er toch niet aan denken om in een baan of branche te gaan werken waar je hart niet ligt? En wat is tegenwoordig baangarantie? Ik begrijp dat studenten van tevoren zekerheid willen, maar je studeert gemiddeld vier jaar en in die tijd kan er veel veranderen. Met een opleiding Communicatie lijkt het overigens minder moeilijk een baan te vinden dan wordt gedacht. Uit onderzoek onder afgestudeerden van onze opleiding in 2013 is gebleken dat tachtig procent een baan heeft en tien procent doorstudeert. In totaal heeft zestig pro-cent een functie in de communicatiebranche gevonden. Deze cijfers komen overeen met een landelijk onderzoek onder alumni vanaf 2009. Het valt dus allemaal wel mee! Ik vind het een goed idee om actief te zijn tijdens de studie, zoals Eline doet. Dus niet in de kroeg of als vakkenvuller je geld verdienen, maar in het communica-tievakgebied alvast werkervaring opdoen.’
Mirjam Lasthuizen (47), docente aan de opleiding Communicatie
Een studie die je leuk
vindt, of baangarantie?in perspectief
‘Kies met je hart’
‘Als dreamteamer bij de NHL geef ik middelbare scholieren altijd het advies: kies met je hart en doe vooral wat je leuk vindt. Natuurlijk kun je als student kiezen voor een studie met baangarantie, maar een studierichting moet je wel liggen en je moet er wel energie uit halen. Anders ben je niet gemotiveerd. Ik merk dat middelbare scholieren zich druk maken om hun toekomstige studie, met name om de kosten, terwijl hun ouders bij voorlichtingsbijeenkomsten de meeste vragen stellen over baangarantie. Sommige scholieren willen de keuze voor een ander vakgebied openhouden en kiezen bewust voor een brede opleiding. Ik doe Communicatie, ook een brede studie. In dit vakgebied is het op dit moment ook moeilijk om werk te vinden. Daarom probeer ik me zo goed mogelijk te onderschei-den. Ik doe naast mijn studie veel op het gebied van communicatie om bij recruiters op te vallen. Bovendien heb ik besloten om me te specialiseren door verder te studeren. Die communicatiemaster kost me wel wat, maar dat is het me wel waard doordat het mijn kans op een baan vergroot.’
Eline van der Meulen (21), vijfdejaarsstudent aan de opleiding Communicatie
23
Waarom deze stap? ‘Ik vind het heel belangrijk om mezelf te blijven ontwikkelen. Dus toen ik werd gevraagd als teamleider, heb ik ja gezegd. Ik vind het leuk om dicht bij het team te staan, te zien waar iedereen mee bezig is en wat hen beweegt. Ik vraag mezelf daarbij steeds af: waar ligt het talent van iedereen en hoe kan ik daar-op inzetten? Mijn doel is dat iedereen fluitend naar zijn werk gaat. Deze uitdaging ga ik graag aan.’
Hoe vul je je nieuwe rol in? ‘Ik ben in september begonnen in mijn nieuwe rol. Ik volg nu meerdere cursussen en trainingen. Naast het
Over RenskeIs communicatieadviseur en sinds 1 september 2014 ook teamleider Bij Marketing & Communicatie ServicesVolgt meerdere trainingen en cursussen over leiderschapTrainingsduur levenslang – je blijft altijd leren
Renske Wassenaar (39) is naast communicatieadviseur van team Werving op de afdeling Marketing & Communicatie Services, nu ook teamleider. Zo ontwikkelt ze niet alleen zichzelf, maar ook haar team.
Bijblijven,jezelf blijven ontwikkelen en uitdagen. We weten allemaal hoe belangrijk het is! Een collega vertelt over de opleiding of cursus waar hij of zij mee bezig is.
Management Development-traject van het Service Centre volg ik een cursus Coachend Leidinggeven. Ik leer hier superveel van en ontwikkel me driemaal in de rondte. Ik ben nu nog aan het zoeken hoe ik de dubbelrol van communicatieadviseur en team-leider het beste in kan vullen. Nu ben ik ook voor het team verantwoordelijk, terwijl ik eerst alleen op de inhoud stuurde.’
Wat levert deze stap je op? ‘Mijn nieuwe rol levert heel veel inzichten op. Je bent als mens nooit af en blijft altijd leren. Als je niks meer kan of wil leren, dan kun je beter stoppen met wat je doet. Dan blijf je altijd alles hetzelfde doen, probeer je niks nieuws. Daar zou ik geen lol in hebben. Ik wil altijd nieuwe dingen blijven leren. Je moet af en toe uit je comfortzone durven springen. Een voorbeeld is hoe ik goede feedback kan geven waarmee ik mensen echt vooruit help. Een mooie spreuk vind ik: hard op de zaak en zacht voor de mens. Dat is best lastig in de praktijk te brengen. Maar zo’n leerproces is wel belangrijk en levert uiteindelijk veel op. Voor de afdeling, het team en mezelf.’
24
Inspiratie
‘De papieren Bijbel pak ik er niet zo vaak meer bij, maar via de BibleOn applica-tie krijg ik toch elke dag automatisch Bijbelteksten binnen, als pushbericht op mijn iPhone. Een applicatie is een stuk handzamer dan een boek en zo mis ik niet mijn dagelijkse inspiratie voordat de werkdag begint.’
BibleOn,Apple App store
Ontspannen wegkijken
‘Sinds kort kijk ik samen met mijn vriendin via Netflix de serie Elementary. Deze Amerikaanse misdaadserie draait om een eigentijdse Sherlock Holmes en is een goede combinatie van spanning en humor. Na een drukke werkdag kijkt het lekker ontspannen weg; ge-lukkig hebben we nog ruim twee seizoenen te gaan!’
Elementary,Netflix
Alles ondercontrole
‘Heb je ook last van al-lemaal losse taken die via e-mail, voicemail en briefjes binnenkomen? Daar heb ik de perfecte oplossing voor gevonden. OmniFocus is een applicatie met een overzichtelijke to-do-lijst, die ervoor zorgt dat je alles weer onder controle krijgt. Mails met afspraken kun je heel makkelijk doorsturen naar de app. Het werkt voor mij echt stressverlagend.’
OmniFocus,Apple App Store
Drie tips van
Dirk Sierd de Vries (26),
docent Communication &
Multimedia Design.
25
1 Community building‘De SDF is een grote fabriek, waar studenten niet alleen college krijgen en rapporten schrijven – zoals in Nederland – maar vooral in de praktijk aan de slag gaan met een vraagstuk van een bedrijf. Bijvoorbeeld een verzoek om een 3D-kruiwagen te printen die je makkelijk kunt vervoeren naar noodgebieden. Studenten werken altijd in multidisciplinaire groep-jes en spreken elke dag minstens één onbekende om een netwerk op te bouwen. In Nederland zijn studenten vaak beperkt tot contacten binnen hun eigen opleiding, op de SDF werken studenten uit de techniek, ge-dragswetenschappen en marketing samen aan één onderzoek.’
2 Prototyping‘De klassieke academische manier van onderzoek kennen ze niet op de SDF. In Nederland beginnen we meestal met een hoofdvraag, waarna we onderzoek doen en uiteindelijk een rapport moet opleveren. In Mel-bourne beginnen studenten veel eerder met ontwerpen. Ze onderzoe-ken wat werkt en wat niet, en bekijken achteraf hoe het onderzoek zich heeft ontwikkeld. Net als in het bedrijfsleven. Die manier van onderzoek doen vond ik een verademing.’
3 Geen zesjescultuur‘Opvallend vind ik dat de studenten op de SDF zo ontzettend veel lol hebben in hun studie. Ze hebben een heel actieve leerhouding, stude-ren met plezier en niemand gaat voor een zesje. Om 10 uur ’s avonds waren studenten nog hard aan het werk in het atelier. Waarschijnlijk doordat ze echt bezig zijn met “dingen maken”, waardoor ze niet het idee hebben dat ze aan het studeren zijn.’
‘Een zesjescultuur,
die kennen ze niet’
Oege Reitsma (rechts)
Is Projectmanager ExcellentNHLBezocht de International Design Factory WeekOp Swinburne University, Melbourne, AustraliëOm inspiratie op te doen voor de invoering van Design Factory op de NHL Hoe lang 6 dagen
Tijdens de International Design Factory Week bezocht docent Oege Reitsma met twee collega’s de Swinburne Design Factory (SDF): een onderwijsconcept met ateliers in plaats van scholen, en studenten die samen aan de slag gaan met het ontwerpen en prototypen van bijvoorbeeld een opvouwbare kruiwagen.
3 x opvallend in Melbourne
26
Het werk van een ver-pleegkundige op hoogte kan heel heftig zijn, maar soms heeft Siemen ook een hele nacht niks te doen.
‘Dit is een bijzondere baan. Ik verleen spoedeisende hulp, maar dan op hoogte. Als er wat gebeurt vertrek ik vanuit mijn vaste post op het bouwterrein de hoogte in en stabiliseer ik het slachtoffer. Je vindt me terug op objecten van wel 120 meter hoog, zoals een hijskraan. Daarvoor is natuurlijk specifieke kennis nodig en daarom krijg je als hoogteredder doorlopend trainingen. Klimtrainingen bijvoorbeeld.’
Feeling houden ‘Ik doe dit werk al vier jaar één keer per week, voorna-melijk ’s avonds en ’s nachts. Ik vind het een goede aanvulling op mijn baan als docent Verpleegkunde. Dat is ook de belangrijkste reden waarom ik verpleeg-kundige bij het hoogtered-dingsteam ben. Zo blijf ik als docent Verpleegkunde vakbekwaam en houd ik fee-ling met het werkveld.’
‘Ik verleen spoedeisende hulp op hoogte’
Hoe goed ken jij je collega’s? Dit keer Siemen de Roo (31), verpleegkundige bij een hoogtereddingsteam sinds 2011.
Benieuwd wat Siemen bij de NHL doet? Kijk op pagina 2.
27
NHL Hogeschool. Vergroot je perspectief.
Tze Wai Cheung (25) is co-founder van de
modeblog www.ootdmagazine.com.
Wat begon als een remedie om de zomervakantie door te komen, eindigde in een modeblog met 1,6 miljoen volgers. Tze Wai, oud-student Communication & Multimedia Design, en zijn zakenpartner Hoang Nguyen (23), oud-student Retail Business Management van Stenden Hogeschool, begonnen twee jaar geleden met het posten van modefoto’s op Instagram, en had-den binnen een week honderdduizend fans. Inmiddels zitten ze tijdens de New York Fashionweek naast sterren als Rihanna en Will.i.am. Tze Wai: ‘Op dit moment werken we samen met de op-richtster van de bekende blog nsmbl.nl. Zij zal model staan voor onze webshops. Maar ook al is ootd.com inmiddels een begrip in de fashionwereld, en verdienen we er een fulltime salaris mee, we blijven er Hollands nuchter onder. Online successen kunnen vluchtig zijn.’