Wordt certificeren het nieuwe diplomeren?

SURFacademy,

seminar kansen en uitdagingen voor open badges en microcredentialing in het hoger onderwijs

Utrecht, 3 februari 2017

Robert Bouwhuis, chief dreamer van de RBS Career Academy van de Hogeschool Rotterdam

Context: flexibilisering in hoger onderwijs

Bron: Bakx, S. & Idema, G. (2016). Flexibele onderwijslogistiek voor flexibel onderwijs. Utrecht: Surf

Nieuwe deeltijd economisch domein: de RBS Career Academy

• Uitgangspunt: 1 business opleiding, vijf uitstroomprofielen (croho’s)

• Onderwijscatalogus: 24 – 30 onderwijseenheden (blokken) op niveau 5 en 6 (NLQF)

• Gezamenlijk blokken waar mogelijk, per opleiding waar nodig

• Blokken thematisch vormgegeven (aansluiten bij organisatievragen, focus op business outcomes)

• Leerwegonafhankelijke toetsing (individueel) op beroepsbekwaamheid i.p.v. vakbekwaamheid

• Het afronden van een blok leidt tot het behalen van een certificaat (badge)

• Wanneer een student acht blokken heeft afgerond, waarvan minimaal vier blokken op NLQF-niveau 6 dan kan hij een diploma voor een specifieke opleiding aanvragen.

Schema deeltijdopleiding CE (concept juli 2016)

Gemeenschappelijke onderwijseenheden Opleidingsspecifieke onderwijseenheden

Creating Added Value (Ondernemerschap): - initiëren, creëren, realiseren van toegevoegde waarde voor ‘betalers’ en

‘gebruikers’

DC1, niveau 2, DC 10, DC 11 NLQF5

Marketing audit- Reviewen van de marketingactiviteiten die waarde genereren voor klanten van de

organisatie en de maatschappij als geheel. (o.a. segmentatie, doelgroep keuze, marketingprogramma)

DC 4, Niv. 1-2, DC5, niv. 2, DC 10, DC 11 NLQF 5

Performance & Proces management (Operationeel management & kwaliteitszorg): - doelen stellen, succes definiëren (KSF, KPI)- plannen van de organisatie van activiteiten (implementeren: wie doet wat

wanneer, waar, met wat en met wie), - monitoren succes (gebeurt het ook en gebeurt het goed?), - bijsturen en herontwerpen processen.DC 5, niveau 2/3, DC9, DC 10, DC 11 NLQF 5-6

Business insight (marktonderzoek): - Verzamelen en analyseren van marktinformatie (inzicht in behoeften, bestaande en

potentiele klanten, bestaande en potentiele concurrenten, wetgeving), waarbij gebruik gemaakt wordt van interne en externe gegevens, zowel kwantitatief als kwalitatief.

- Interpreteren van de resultaten (dilemma’s, mogelijkheden, risico’s, etc.) ten behoeve van bedrijfsbeslissingen.

DC2, niv 2/3, DC 10, DC11 NLQF 6

Strategisch management: - Adviseren over de mate waarin de organisatie relevant kan blijven voor haar

stakeholders (o.a. trends, SWOT) - voorstellen doen over noodzakelijke acties en prioritering van deze acties

(beleidsontwikkeling en keuzes).

DC 3, niv. 3, DC 4, niv. 3, DC10, DC 11 NLQF 6

Relaties bouwen en onderhouden (loyalty, sales & account management): - Identificeren van key drivers van klantwaarde, klantbeleving en klantervaring. - monitoren van de klantbeleving en de klantervaring. - Adviseren over organisatieverandering t.b.v. verbetering klantbeleving.- Omzet genererenDC 6, niv. 3, DC 10, DC 11 NLQF 6

Eigen keuze student- De student maakt naar eigen interesse een aanvullende keuze uit de onderwijs-

catalogus (deels Engelstalig), bijvoorbeeld verandermanagement, big data analyse, sourcing & supply chain management of export management). In de Engelstalige blokken zou ook DC 7 getoetst kunnen worden.

NLQF 6

Reputatie bouwen en onderhouden: - Opstellen marketingcommunicatieplannen zowel on- als offline (o.a. ook content

management, lead generation) binnen de context van de strategie van de organisatie.

- Het versterken van merkbeleving door medewerkers (interne communicatie)

DC 8, Niv. 2, DC 9 niv. 2, DC 10, DC11 NLQF 6

Wat blijft hetzelfde?

• We voldoen nog steeds aan de eindtermen die gedefinieerd worden in de landelijke opleidingsprofielen.

• Per onderwijseenheid verwijzen we in een bijlage naar de eindtermen uit de relevante landelijke opleidingsprofielen die in deze eenheid worden getoetst en op welk niveau.

• Voor de algemene beroepsvaardigheden zoals communiceren, onderzoeken, kritisch denken, reflecteren worden in overleg met de vakdocenten van de verschillende opleidingen rubrics op twee niveaus gedefinieerd (ad-niveau en bachelorniveau). Hierbij wordt gestreefd naar ‘consent’ (= niet tegen zijn).

Wat is nieuw?

• Werkplekleren staat centraal (70-20-10 is leidend model)

• Relevante beroepsopdrachten toegepast op de eigen organisatie (70%)

• Social learning: feedback/feedforward als de basis voor leren, learning teams (20%)

• Productief toetsen i.p.v. reproductief : “Acht keer afstuderen” (Bloom: hogere orde leren)

• Leeruitkomsten in plaats van leerdoelen

• Toetsing middels assessment (portfolio assessment, performance assessment)

• Per leeruitkomst wordt via de examencommissie een certificaat uitgereikt (microcredentialing)

Leeruitkomsten i.p.v. leerdoelen

• Leeruitkomsten geven aan wat studenten na het voltooien van een onderwijseenheid moeten kunnen, en hoe zij dat kunnen aantonen.

• We doen met de deeltijd van het Economisch Domein mee aan het experiment leeruitkomsten.

• Een concrete manier van het beschrijven van leeruitkomsten is de volgende formule (Tuning methodiek): Verb + type + subject + standard + scope/context

• Leeruitkomsten maken leerwegonafhankelijke toetsing mogelijk: “er zijn meer wegen die naar Rome leiden”.

Een goed geformuleerde leeruitkomst bevat minimaal de volgende vier onderdelen:

• Een gedragscomponent: verb + type: • Handelingswerkwoord: welke beroepshandelingen voer je uit? Het gaat om waarneembaar en beoordeelbaar eindgedrag

dat vertoond moet worden. • Type is het type leeruitkomst. Het gaat om de aard van de competenties, bijvoorbeeld ontwerpen, analyseren, managen

(zie de verschillende taxonomieën)

• Een inhoudscomponent (subject): het onderwerp dat het leerresultaat beoogt af te dekken, met andere woorden het deskundigheidsgebied (wat) waarop de handeling uitgevoerd wordt, blijkend uit beroepsproducten waarin de handelingen zichtbaar worden.

• De scope/context: de belangrijkste omstandigheden waaronder het eindgedrag vertoond moet worden (opgenomen in NLQF)

• Het beheersingsniveau (standard): de indicatie van het niveau van het beoogde leerresultaat of de criteria waaraan het leerresultaat moet voldoen. NLQF wordt de nieuwe standaard om een niveau te beschrijven, ook in mbo en in bedrijven. In de bacheloropleidingen van de deeltijd economisch domein wordt gewerkt met de beschrijvingen op niveau 5 en niveau 6.

TIP: gebruik de bijlages uit de handleiding voor inschaling, het formuleren van leerresultaten en het onderbouwen van het NLQF-niveau (zie http://www.nlqf.nl/images/downloads/Verzoek_tot_inschaling/6_Handleiding_inschaling_formuleren__leerresultaten_oktober_2015.pdf) .

Gevolgen van het werken met leeruitkomsten

• Leeruitkomsten zullen de vorm hebben van "de student is in staat om na te denken over dit vraagstuk, om relevante methoden te kiezen die helpen bij het werken aan een oplossing voor dit vraagstuk en om met behulp van deze methoden en op een verantwoorde wijze tot onderbouwde antwoorden te komen."

• Door een vraagstuk centraal te stellen en niet een bepaalde theorie hopen we dat de houdbaarheid van ons onderwijs sterk zal verbeteren.

• Dit betekent dat wij dus nooit elementen uit een "body of knowledge" expliciet zullen opnemen in onze toetsing zolang deze niet als onderdeel van een landelijk opleidingsprofiel zijn vastgesteld en dat wij dus ook geen toetsmatrijzen zullen maken.

• Per leeruitkomst worden wel bepaalde landelijk vastgestelde domeincompetenties getoetst en per domeincompetentie zullen rubrics worden ontwikkeld voor de ook landelijk vastgestelde niveaus NLQF5 en NLQF6. Op deze wijze kunnen wij verantwoorden dat wij voldoen aan het landelijk opleidingsprofiel en aan het HBO-niveau.

Relevante beroepsopdrachten toegepast op de eigen organisatie (of stageplek)

• Wat je aan het einde van een module geleerd moet hebben, staat vast (leeruitkomst). Hoe je je opdrachten invult, bepaal je zelf in overleg met je werkgever en docent. Het belangrijkste is dat je praktijkproblemen oplost die voor jou en je werkgever relevant zijn.

• Uitgangspunt voor onderwijsontwerp: de praktijkvragen staan centraal

• Wat wordt de organisatie beter van de activiteiten die de student gedurende dit half jaar uitvoert (business outcome)?

• Welke voor de organisatie belangrijke stakeholders worden hier gelukkiger van? Waarom worden ze gelukkiger?

Afstudeerprogramma

Beroeps-opdracht (en)

leiden totPrestatie(s)

moet blijken uit

leid

t tot

con

clusie

ove

r

Examinatoren

beoordeeld door

Beroepsbekwaamheid

Eindkwalificaties

verwoord in

Beoordelingsmodel(len)

Prestatiecriteria en beoordelings-

schalen

geoperationaliseerd in

helpen de

Principes van beoordelen (cf presentatie beoordelen is mensenwerk- Daan Andriessen)

Beslissings-procedure(s)

bepalen scores

Voorbeeld van een rubric (concept, zie hiernaast)

Communicatie

Beoordelingscriteria: Goed Voldoende Nog niet voldoende

1 Schriftelijke rapportage

1a Vormaspecten alle onderdelen van de checklist “vormaspecten” zijn aanwezig. Student voldoet per onderdeel ruimschoots tot volledig aan de geldende eisen.

alle onderdelen van de checklist “vormaspecten” zijn aanwezig. Student voldoet per onderdeel aan de minimaal geldende eisen.

één of meerdere onderdelen van de checklist “vormaspecten” ontbreken volledig of de volgorde van deze onderdelen is storend onlogisch.

1b Taalgebruik: taaltechnisch niveau

er zijn minder dan twee spel- / taalfouten op 1 A4 gemaakt.

er zijn minder dan vier spel- / taalfouten op 1 A4 gemaakt.

er zijn meer dan vier spel- / taalfouten op 1 A4 gemaakt.

1c Taalgebruik: leesbaarheid

de tekst is prettig om te lezen: er zijn niet te veel en niet te weinig woorden gebruikt +structuur (rode draad is helder: hoofdstuk en paragraafniveaus, koppelzinnen)

de tekst is redelijk prettig om te lezen: soms worden wat te veel of juist te weinig woorden gebruikt +structuur (rode draad is helder: hoofdstuk en paragraafniveaus, koppelzinnen)

het taalgebruik wijkt duidelijk af van het taalgebruik / de cultuur van de doelgroep.

1d Taalgebruik: passende toon

het taalgebruik sluit naadloos aan bij het taalgebruik / de cultuur van de doelgroep + de doelgroep ervaart wat in de scriptie staat, als zeer herkenbaar en toegankelijk.

het taalgebruik wijkt af en toe af van het taalgebruik / de cultuur van de doelgroep + de doelgroep ervaart wat in de scriptie staat meestal wel als herkenbaar en toegankelijk.

de doelgroep ervaart wat in de scriptie staat als weinig herkenbaar en slecht toegankelijk.

1e Visuele aantrekkelijkheid het werk is door de opmaak toegankelijk geworden + de opmaak nodigt uit tot lezen+ gebruikte illustraties ondersteunen het betoog.

het werk is door de opmaak toegankelijk geworden, maar de opmaak nodigt niet uit tot lezen + gebruikte illustraties sluiten niet altijd logisch aan op de tekst.

de opmaak is slordig, waardoor het werk onvoldoende toegankelijk wordt + de opmaak nodigt niet uit tot lezen + gebruikte illustraties sluiten vaak niet aan op de tekst.

• Voorstel actuele alfanumerieke resultaten met numerieke equivalent:

• E: expert (numeriek equivalent: 9). Engelse vertaling (t.b.v. diplomasupplement): sophisticated

• C: competent (numeriek equivalent: 7). Engelse vertaling (t.b.v. diplomasupplement): competent

• NC: nog niet competent (numeriek equivalent: 5). Engelse vertaling: not yet competent

• Gebaseerd op inspiratie van de top 25 universiteit CarnegieMellon, zie http://www.cmu.edu/teaching/designteach/teach/rubrics.html

Voorbeeld leeruitkomst blok Creating Added Value

Initiëren, creëren en realiseren van innovaties in producten, processen en diensten voor een willekeurige organisatie in een veranderende omgeving, gericht op de relevantie en toekomstbestendigheid daarvan.

Voorbeeld praktijkvragen• Initiëren:

Hoe blijft mijn onderneming / afdeling relevant? Gericht op: waarom zou ik wel of niet iets kopen van mijn onderneming? Hoe is dat over 5 jaar? Waarom is de concurrent beter? Wat wil de klant over 5 jaar? Wat moeten we dus anders doen? Hoe kunnen we ‘het’ anders doen?

• CreërenHoe werk je je idee uit? Hoe zie je het nieuwe voor je? Op welke manier genereer jij waarde voor je klanten? Voor welke klantsegment? Voor wie wil je betekenis hebben? Wat moeten we doen, wie hebben we nodig? Welke middelen hebben we daarvoor nodig? Hoe geef ik mijn visie weer? Wat zijn de kosten en baten van dit nieuwe idee? Handelen wij hiermee verantwoordelijk ten opzichte van onze omgeving?

• RealiserenOrganisatie vraagt zich af: moeten we dit wel doen? Wat staat er in een realisatieplan? Hoe zorg ik dat het geaccepteerd wordt? Welke risico’s zijn te onderkennen en hoe managen we die? Is het haalbaar en acceptabel?

Gevolgen van onze invulling van flexibilisering op basis van leeruitkomsten

• Met ons nieuwe onderwijs kunnen we studenten in een half jaar met echt iets leren rondom een bepaald vraagstuk/thema. Resultaat: een significante verbetering van de arbeidsmarktpositie van de lerende.

• Binnen de RBS Career Academy gaan we daarom certificeren per leereenheid (microcredentialing): beroepsbekwaamheid op eindniveau bachelor (NLQF 6) of AD (NLQF 5) is aangetoond op een specifiek onderwerp. Dit is ook interessant voor her- en bijscholers (en niet alleen maar op- en omscholers). Een“1 x 30” benadering, binnen de context van een diplomagericht traject (NVAO-gecontroleerd).

• In dit certificaat worden de volgende zaken beschreven: leeruitkomsten (o.b.v. Tuning methodiek) + niveau (NLQF/EQF) + eventueel de beoordelingscriteria van het niveau (rubrics) en de wijze van toetsing (assessment) staan vermeld.

• Het certificaat wordt uitgegeven door de examencommissie van het instituut waaronder de opleiding valt.

Certificeren: het nieuwe diplomeren?

• Het is denkbaar dat certificaten voor sommige groepen aantrekkelijker zijn dan diploma’s, zeker (maar niet uitsluitend) in de deeltijd.

• Voor opscholers en omscholers: het leren wordt flexibeler en je hebt wel een tussentijds resultaat.

• Voor her- en bijscholers: je leert wat je nodig hebt en niet meer dan dat.

• Voorlopige conclusie: certificeren zou een nuttige aanvulling kunnen zijn op diplomeren en zou een leven lang leren kunnen bevorderen.

Wat zouden wij graag willen?

• Meer transparantie van leerresultaten door onze certificaten ook in digitale vorm (badges) aan te bieden.

• Een badge is een digitaal certificaat, te gebruiken door de lerende op social media zoals LinkedIn om aan te geven dat zijn of haar beroepsbekwaamheid is toegenomen.

• Op deze wijze is de lerende ook makkelijker vindbaar voor werkgevers die op zoek zijn naar mensen met deze nieuwe vaardigheden.

• Randvoorwaarden: • het certificaat moet herkend kunnen worden als een authentiek certificaat van de uitgevende instelling. • Het certificaat moet gevonden kunnen worden door werkgevers die op zoek zijn naar mensen met bepaalde skills

(metadata)• Privacy: de lerende is eigenaar van het certificaat en bepaalt aan wie hij het certificaat ter beschikking stelt.• Veiligheid: er is een veilige omgeving waarin de certificaten beheerd kunnen worden.

Vragen voor jullie..

• Zijn er andere instellingen die ook met digitale certificaten willen gaan werken als vorm van microcredentialing?

• Kunnen we een gezamenlijke taal afspreken voor het beschrijven van leeruitkomsten en niveau van het onderwijs?

• Kunnen we komen tot gezamenlijke standaarden voor de manier waarop we microcredentialingvorm gaan geven (bijvoorbeeld ‘open badges’)

• Is er behoefte aan een een veilige landelijke infrastructuur, gehost door een “trusted third party” voor alle onderwijsinstellingen die met certificaten willen werken?

We zijn onderweg..

No hay caminoSe hace camino al andar

Er is geen padEen pad ontstaat, gaandeweg

Antonio Machado

Meer weten?

• Over de Tuning methodiek: http://www.unideusto.org/tuningeu/

• Over NLQF: http://www.nlqf.nl/downloads

• Over open badges: https://support.mozilla.org/nl/kb/waarom-open-badges

• Basismateriaal over leeruitkomsten: https://www.dropbox.com/sh/94s1g1uc0a9y7sx/AABYa23HTiP1YnrqwO9_fAJTa?dl=0

• Over de RBS Career Academy van de Hogeschool Rotterdam: https://www.hogeschoolrotterdam.nl/go/de-nieuwe-rotterdam-business-school/opleidingen/Rotterdam-Business-School-Career-Academy/

• Samenwerken of andere vragen? Mail: r.bouwhuis@hr.nl