Woongids 2012

KBC-Woongids

Erfenissen, testamenten, schenkingen en levensverzekeringen

EDITIE FEBRUARI 2012

InhoudHuren, bouwen, kopen en renoveren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

Pro’s en contra’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Checklists: de kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1 Ik koop een woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

2 Ik bouw een woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3 Ik verbouw een woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

Een woning of bouwgrond kopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14Onderhands of openbaar kopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Openbare verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

Onderhandse verkoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

Notariële akte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

De kosten bij aankoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

De registratierechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Het honorarium van de notaris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

De algemene kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Aankoop met toepassing van de btw-regeling . . . . . . . . . . . . . . 26

Samenwonenden en onroerend goed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

De verdeling van de eigendomsrechten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Successierechten tussen samenwonenden . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Tontine of beding van aanwas als alternatief . . . . . . . . . . . . . . . 30

Enkele specifieke gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Een appartement kopen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Kopen via een vastgoedmakelaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

Zonevreemde woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Erfdienstbaarheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Bestemming van een grond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Draagkracht van een bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Een bouwgrond schenken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Een woning bouwen of verbouwen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38De bouwformule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Architect en afzonderlijke aannemers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Architect en algemeen aannemersbedrijf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Sleutelklare woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

De wet-Breyne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Zelfbouwers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

De architect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Hoe kiest u een architect? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

De opdracht van de architect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

Het contract en de ontwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

Bestekken, dossier en offertes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

De controle op de werkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Het honorarium van de architect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

De aannemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Hoe kiest u een aannemer? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

De prijsoffertes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Het aannemingscontract . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

Prijzen, prijsaanpassing en betaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Niet-tijdige uitvoering van de werkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . 48

De oplevering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

Verplichtingen als u bouwt of verbouwt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

De stedenbouwkundige vergunning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

De tussenkomst van een architect . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

De veiligheidscoördinatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

De energieprestatieregelgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

Het stookoliereservoir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Rookmelders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Grondverzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Gemene muur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

Btw en kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Btw op nieuwbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Btw op een verbouwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63

Btw-aangifte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Kadastraal inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

De financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66De financiering van een bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Lening op afbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Hypothecair krediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Hoeveel kunt u lenen voor een woning? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Hoeveel kunt u terugbetalen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

De waarde van uw woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

De waarborgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

De financiering van een verbouwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

Lening op afbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72

Het hypothecair krediet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

Looptijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

Terugbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74

De rentetarieven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

Enkele specifieke gevallen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

Bouwen of verbouwen terwijl u huurt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

Lenen voor privé- en beroepsgedeelten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

De hypotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

Waarom een hypotheek? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

De waarde van een hypotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

De rang van een hypotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Vrij en onbelast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

Doorhaling van een hypothecaire inschrijving . . . . . . . . . . . . . . . 84

Hypotheekvernieuwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Hypotheekruil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

Hypothecaire volmacht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84

De verzekeringen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90De kredietgebonden overlijdensverzekering:

veel zekerheid voor weinig geld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

Zeker en fiscaal voordelig . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91

De KBC-Schuldsaldoverzekering Comfort . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

De KBC-Schuldsaldoverzekering Klassiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

Spaar op voorhand met het KBC-Life Home Plan . . . . . . . . . . . . 92

Correct verzekerd bij uw lening op afbetaling . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Comfortabele bescherming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

De KBC-Woningpolis: meer dan alleen een brandverzekering . . . . . . . 93

Natuurrampen wettelijk verzekerd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93

Standaard verzekerd tegen diefstal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Nog veel meer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Correct verzekerd bij een correcte verzekeraar . . . . . . . . . . . . . . 94

Pas op voor onderverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

Extra verzekeringswaarborgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95

Samengevat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96

De gezinsverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Schade moet u vergoeden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Wat als u zelf schade lijdt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

Hebt u een hond? Dan hebben wij de perfecte bescherming 98

De verzekering van uw bijverdienste . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

Verzeker u goed als lesgever! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98

Krijgt u wel eens hulp bij u thuis? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Samengevat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99

Totaalaanbod voor huurders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

De ongevallenverzekering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

Onbezoldigde helpers en eigen werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

De beste verzekering: preventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Brandpreventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

Diefstalpreventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

De fiscaliteit van het hypothecaire woningkrediet . . . . . . . 104Hypothecair woningkrediet: de regeling voor de

enige eigen woning (de woonbonus) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

Wat? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

De voorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

De hoogte van de belastingvermindering . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Voor wie? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

Het begrip enige woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

Het begrip eigen woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

De begrippen verwerven en behouden . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110

Bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110

Gebruik voor beroepsdoeleinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110

Verhuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110

Gewone interestaftrek vanaf 1 januari 2005 . . . . . . . . . . . . . . .110

Wat met de belastingvermindering voor langetermijnsparen? 111

Hypothecair woningkrediet: de oude regeling . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

Wanneer is de regeling van toepassing? . . . . . . . . . . . . . . . . . .114

Premie voor de kredietgebonden overlijdensverzekering . . . . . . .115

Terugbetaald kapitaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115

Terugbetaalde interest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116

Overheidspremies en fiscale voordelen . . . . . . . . . . . . . . . . 124Financiële stimulansen om groen te (ver)bouwen . . . . . . . . . . . . . . 125

Energiebesparende investeringen: ingrijpende wijzigingen . . . . 125

Andere tegemoetkomingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126

Andere premies en subsidies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

Preventie van brand en inbraak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

Renovatie in probleemwijken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

Premies en subsidies in het Vlaams Gewest . . . . . . . . . . . . . . . 128

Premies en subsidies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest . . . 130

Premies en subsidies in het Waals Gewest . . . . . . . . . . . . . . . . 131

Checklist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132De aankoop van een woning stap voor stap . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133

De bouw of verbouwing van een woning stap voor stap . . . . . . . . . 134

De verhuizing stap voor stap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

Wat brengt u mee als u gaat praten met uw KBC-kredietadviseur? 137

Nuttige adressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138

De behoeften van de consument zijn de laatste decennia ingrijpend gewijzigd . KBC Bank &

Verzekering is helemaal georiënteerd op die nieuwe noden van zijn cliënten . Als bank- en

verzekeringsgroep biedt KBC een totaaldienstverlening op maat .

Zo steekt KBC Bank & Verzekering veel energie in degelijke en objectieve informatieverstrek-

king . Deze KBC-Woongids is daar een goed voorbeeld van . De gids is bedoeld als een

belangrijke bron van informatie over het thema Hoe word ik eigenaar van een woning?

Of u nu een grond of een woning koopt, een nieuwe woning bouwt of een bestaande ver-

bouwt, wij loodsen u op een heel concrete en praktische manier door die processen . Hoe gaat

u om met de vastgoedmakelaar? Wat doet de notaris precies voor u? Welke kosten zijn daar-

aan verbonden? Hoe pakt u de samenwerking aan met bouwpartners zoals de architect, de

aannemer, de veiligheidscoördinator en de epb-adviseur? Met welke verplichtingen, opgelegd

door de overheid, moet u rekening houden? Hoe financiert u uw plannen? Op welke finan-

ciële en fiscale tegemoetkomingen kunt u aanspraak maken? Hoe verzekert u zich tegen

onvoorziene omstandigheden?

Gewapend met die kennis kunt u uw woonwensen volledig realiseren . Want daar is het u uit-

eindelijk toch om te doen?

De KBC-Woongids is nu ook beschikbaar voor de iPad, met tal van extra’s zoals een budget-

planner en een todo-lijst waarmee u uw woonproject kunt opvolgen .

Huren, bouwen, kopen en renoveren

9

Pro Contra

Huren U moet alleen de huurwaarborg (normaal gezien twee maanden huur) voorschieten en later de huur-prijs en uw verbruikskosten betalen .U hebt geen kapitaal nodig voor de aankoop van een bouwgrond of woning en voor bouw- of reno-vatiewerkzaamheden .U betaalt geen onroerende voorheffing .

U bent de maandelijkse huurprijs definitief kwijt .Als u daarentegen een lening aangaat voor de aan-koop, bouw of renovatie van een woning, leveren de terugbetalingen u aan het einde van de rit een onroerend goed in eigendom op .

U draagt alleen de kosten van het onderhoud en bepaalde in de Huurwet vermelde herstellingen . Zware uitgaven zijn ten laste van de verhuurder, ten-zij de huurovereenkomst dat anders bepaalt .In huurcontracten die na 18 mei 2007 werden gesloten, mag de verhuurder andere dan in de Huurwet vermelde herstellingen niet langer ten laste van de huurder leggen.

U kunt de woning niet zomaar omvormen . Dikwijls legt de huurovereenkomst ter zake beperkingen op .Of u aan het einde van de huurovereenkomst recht hebt op een vergoeding voor uitgevoerde werk-zaamheden, is niet duidelijk, tenzij dat uitdrukkelijk is bepaald in de huurovereenkomst .

U kunt gemakkelijk verhuizen en zo inspelen op wijzigingen in uw financiële toestand, in uw werk- of gezinssituatie . U bent daarin alleen beperkt door de wet en de bepalingen van de huurovereenkomst .

De verhuurder kan een einde maken aan de huur-overeenkomst . Hij is wel beperkt door de wet en de bepalingen van het huurcontract . Eventueel moet hij een schadevergoeding betalen .

Bouwen U kiest zelf uw toekomstige leefomgeving .Uw architect ontwerpt een woning op maat die in principe perfect beantwoordt aan uw eisen, ver-wachtingen en leefgewoonten .

Als u geen bouwtekening kunt lezen of ruimtes niet kunt inschatten, kan het eindresultaat van de werk-zaamheden tegenvallen .Laat de architect een maquette maken als u twijfelt.

Om geld uit te sparen, kunt u de coördinatie van de werkzaamheden zelf in handen nemen .Als u handig bent en over voldoende vrije tijd beschikt, kunt u zelf de handen uit de mouwen steken .

Als u zelf werkzaamheden uitvoert, kunt u of een van uw helpers een ongeval krijgen . U kunt proble-men krijgen met de btw-controleur, de sociale inspectie of de dienst voor werkloosheidscontrole .De afwerking en inrichting van uw woning spreiden over verschillende jaren, heeft een weerslag op uw wooncomfort en financiële situatie . De werkzaam-heden slorpen al snel al uw vrije tijd op . Op termijn kan dat funest zijn voor uw motivatie, de verstand-houding binnen het gezin en uw prestaties op het werk .

U wordt minder snel geconfronteerd met zware onderhouds- en herstellingskosten .Over een langere periode neemt de waarde van vast-goed sneller toe dan de algemene prijsontwikkeling (inflatie) .

De bouwprijs kan hoger oplopen dan de geraamde kostprijs . Wellicht moet u langer dan gepland in uw huidige huurwoning blijven en naast de terugbeta-ling van de lening ook nog een huurprijs betalen .Kies voor een aangepaste lening. Leen voldoende vanaf het begin. Leg een reserve aan om onvoorziene meeruitgaven op te vangen.

Pro’s en contra’s

Wat is de meest interessante oplossing: huren, bouwen, kopen of renoveren? Die keuze is altijd persoonlijk, maar een grondige afweging van de

verschillende voor- en nadelen zal u wellicht op de goede weg helpen .

10

Pro Contra

Kopen U weet exact hoe de woning eruitziet, wat bij een nieuwbouw niet altijd het geval is .

De woning is niet volgens uw wensen ontworpen . U moet dus tevreden zijn met wat u krijgt, tenzij u meteen gaat verbouwen .

U verliest minder tijd en u kunt alles beter plannen . U krijgt met een beperkt aantal mensen te maken . De datum waarop de akte wordt verleden, kunt u bijna tot op de dag bepalen . Na de verkoop kunt u de woning in principe meteen betrekken, tenzij anders is bepaald in de koopovereenkomst .

Een bestaande woning kan niet meteen zichtbare nadelen of gebreken hebben . Dikwijls moet ze wor-den aangepast aan uw eisen .Bezichtig de woning voor de aankoop samen met een vakman.

De kostprijs van de woning ligt vast, zodat er ach-teraf geen verrassingen kunnen opduiken .

U moet registratierechten en notariskosten betalen (zie p . 21 De registratierechten en p . 24 Het honora-rium van de notaris) . Later moet u jaarlijks de onroe-rende voorheffing betalen .U kunt niet per definitie aanspraak maken op verlaagde registratierechten in Vlaanderen en Wallonië.

Onroerend goed is op langere termijn een interes-sante belegging .

U zult vlugger onderhouds- en herstellingskosten hebben dan bij een nieuwe woning .Koop een woning in goede staat die in een goede buurt ligt.

Renoveren U vindt gemakkelijker een bestaande woning met een mooie ligging en op een groot terrein dan een goedgelegen bouwgrond . De kans is groot dat de tuin al in orde is .

Een exacte kostprijs opstellen is heel moeilijk, tenzij u de woning door en door kent .Raadpleeg bij voorkeur vooraf een architect.

U kunt renoveren met respect voor het authentieke karakter van de woning . Daardoor krijgt u een huis met een ziel .Als u uw eigen woning verbouwt, weet u in welke toestand ze zich bevindt . U kent ook de omgeving en de buren .

Als u tijdens de werkzaamheden in de woning blijft wonen, kan dat na een tijd een serieuze belasting worden .Als u elders een onderkomen huurt en het werk vertraging oploopt, zit u misschien met de huurprijs én de terugbetaling van de lening .U kunt dat opvangen met een aangepaste lening.

U kunt de werkzaamheden spreiden in de tijd en de woning geleidelijk laten meegroeien met uw finan-ciële mogelijkheden en uw gezinstoestand .Als u handig bent, kunt u een aantal werkzaamhe-den zelf uitvoeren .

De werkzaamheden spreiden over verschillende jaren, heeft een weerslag op uw wooncomfort en financiële situatie .Als u zelf werken uitvoert, kunt u of een van uw helpers een ongeval krijgen . U kunt problemen krij-gen met de btw-controleur, de sociale inspectie of de dienst voor werkloosheidscontrole . De werk-zaamheden slorpen al snel al uw vrije tijd op . Op termijn kan dat funest zijn voor uw motivatie, de verstandhouding binnen het gezin en uw prestaties op het werk .

11

Checklists: de kosten

1 Ik koop een woningHoe zit dat met de kosten?

1 Aankoopprijs

• Kostprijs van de woning . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten voor de opmaak van de verkoopakte (honorarium notaris + kosten + registratierechten) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventueel te betalen btw . . . . . . . . . . . . . . . euro

2 Supplementaire lasten en kosten

• Aansluitingskosten water, gas, elektriciteit, telefoon, kabeltelevisie . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele herstellingen en aanpassingen . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verhuizing . . . . . . . . . . . . . . . euro

3 Uitgaven voor het aangaan van het hypothecair krediet

• Kosten voor de opmaak van de kredieten waarborgakte

• (honorarium notaris + kosten + registratierechten) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Dossier- en schattingskosten . . . . . . . . . . . . . . . euro

TOTAAL . . . . . . . . . . . . . . . euro

4 Periodieke uitgaven

• Maandelijkse terugbetalingen lening . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verzekeringspremies

•– Kredietgebonden overlijdensverzekering . . . . . . . . . . . . . . . euro per . . . . . . . . . . . . . . .

•– Eventuele invaliditeitsverzekering . . . . . . . . . . . . . . . euro per . . . . . . . . . . . . . . .

•– Woningpolis (brand en andere risico’s) . . . . . . . . . . . . . . . euro per . . . . . . . . . . . . . . .

2 Ik bouw een woningHoe zit dat met de kosten?

1 Bouwterrein

• Koopsom . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten voor de opmaak van de akte (honorarium notaris + kosten + registratierechten) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Afpalingskosten . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Grondnivellering en afwatering, enz. . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Bodemonderzoek van het terrein . . . . . . . . . . . . . . . euro

2 Plannen

• Honorarium van de architect voor een volledige opdracht en eventuele supplementaire opdrachten . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten van een veiligheidscoördinator ontwerp + uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten van een epb-verslaggever (energieprestatie en binnenklimaat) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele kosten van een ingenieursbureau (bijvoorbeeld stabiliteitsstudie) . . . . . . . . . . . . . . . euro

3 Realisatie

• Grond- en funderingswerkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Metselwerk . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Dakwerkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Buiten- en binnentimmerwerk . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Pleisterwerk, ondervloeren (chape) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Beglazing . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Elektriciteit, verlichting . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . euro

12

• Loodgieterij, zink, sanitair . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Bevloering . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Schilderwerk binnen en buiten . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten voor verdere binnenafwerking . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Bijkomende werkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

4 Andere kosten

• Uitrusting keuken en badkamer . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele interieurstudie . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Binnenhuistextiel . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Alarminstallatie* . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Aanleg tuin en oprit . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Aansluitingskosten voor water, gas, elektriciteit, riolering, telefoon, kabeltelevisie . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verhuizing . . . . . . . . . . . . . . . euro

5 Belastingen en andere

• Btw op alle facturen van aannemer en architect, leveranciers van bouwmaterialen en uitrusting, enz. . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventueel de gemeentelijke belastingen voor het uitreiken van de stedenbouwkundige vergunning,

• de aanleg van riolering, wegverharding, voetpaden, afsluitingen . . . . . . . . . . . . . . . euro

• In sommige gevallen: kosten voor de overname van de gemeenschappelijke muren . . . . . . . . . . . . . . . euro





TOTAAL . . . . . . . . . . . . . . . euro







8 Bouwrisico’s

• Eventuele verzekering voor de bouwer (een optie in de woningpolis) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele verzekering tijdelijke helpers . . . . . . . . . . . . . . . euro

3 Ik verbouw een woningHoe zit dat met de kosten?

1 Plannen

• Honorarium van de architect voor een volledige opdracht en eventuele supplementaire opdrachten . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele kosten van een veiligheidscoördinator ontwerp + uitvoering . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele kosten van een epb-verslaggever (energieprestatie en binnenklimaat) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele kosten van een ingenieursbureau (bijvoorbeeld stabiliteitsstudie) . . . . . . . . . . . . . . . euro

2 Realisatie

• Grond- en funderingswerkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Metselwerk . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Dakwerkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Buiten- en binnentimmerwerk . . . . . . . . . . . . . . . euro

13

• Pleisterwerk, ondervloeren (chape) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Beglazing . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Elektriciteit, verlichting . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verwarming . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Loodgieterij, zink, sanitair . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Bevloering . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Schilderwerk binnen en buiten . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Kosten voor verdere binnenafwerking . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Bijkomende werkzaamheden . . . . . . . . . . . . . . . euro

3 Andere kosten

• Uitrusting keuken en badkamer . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele interieurstudie . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Binnenhuistextiel . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Alarminstallatie* . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Aanleg tuin en oprit . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Aansluitingskosten voor water, gas, elektriciteit, riolering, telefoon, kabeltelevisie . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Verhuizing . . . . . . . . . . . . . . . euro

4 Belastingen en andere

• Btw op alle facturen van aannemer en architect, leveranciers van bouwmaterialen en uitrusting, enz. . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventueel de gemeentelijke belastingen voor het uitreiken van de stedenbouwkundige vergunning,

• de aanleg van riolering, wegverharding, voetpaden, afsluitingen . . . . . . . . . . . . . . . euro

• In sommige gevallen: kosten voor de overname van de gemeenschappelijke muren . . . . . . . . . . . . . . . euro





TOTAAL . . . . . . . . . . . . . . . euro







7 Bouwrisico’s

• Eventuele verzekering voor de bouwer (een optie in de woningpolis) . . . . . . . . . . . . . . . euro

• Eventuele verzekering tijdelijke helpers . . . . . . . . . . . . . . . euro

* Een alarminstallatie kost al snel 1 240 tot 2 480 euro naargelang van het aantal ruimten dat u wilt beveiligen. Bij KBC Bank & Verzekering kunt u dat bedrag meelenen .

Een woning of bouwgrond kopen

15

Onderhands of openbaar kopen

Bij een onderhandse verkoop sluiten koper en verkoper

een akkoord over de verkoop van een onroerend goed

tegen een welbepaalde prijs . Meteen komen ze een aan-

tal lasten en plichten overeen . Die laatste kunnen betrek-

king hebben op het tijdstip van levering van het

onroerend goed, op de wijze en het tijdstip van betaling,

op de opschortende voorwaarden, enz .

Onroerende goederen kunnen ook openbaar worden

verkocht . Dan wordt de definitieve prijs bepaald door

opbod . Voor de openbare verkoop, zowel voor de vrijwil-

lige als de gerechtelijke, zijn bijzondere vormvereisten

van toepassing .

Openbare verkoop

Bij een openbare verkoop wordt de meestbiedende eige-

naar van het onroerend goed . Hij aanvaardt daarbij de

lasten en de voorwaarden die op voorhand werden vast-

gelegd door de verkoper in overleg met de notaris, reke-

ning houdend met de wettelijke voorschriften . De notaris

neemt die voorwaarden op in het bestek . De kosten

worden meegedeeld voor het begin van de verkoop . De

verkoper kan het bod van de meestbiedende aanvaarden

of weigeren . Een openbare verkoop wordt aangekondigd

via aanplakbrieven en advertenties .

De procedure van een openbare verkoop is sinds 1 januari

2010 gewijzigd . Als basisprincipe geldt sindsdien dat de

notaris een openbare verkoop in een enkele zitdag

organiseert . Om die enige zitdag aantrekkelijker te

maken en de potentiële kopers ertoe aan te zetten snel

een bod uit te brengen, beschikt de notaris over twee

hulpmiddelen: hij kan een instelprijs bepalen, en hij kan

een premie van 1% toekennen aan de definitieve koper .

In combinatie met een instelprijs wordt de premie toe-

gekend aan degene die als eerste bieder een bod gelijk

aan of hoger dan het bedrag van de instelprijs uitbrengt,

op voorwaarde dat die bieder uiteindelijk als definitieve

Er zijn verschillende manieren om een bouwgrond, een huis

of een appartement te kopen . De belangrijkste zijn de onder-

handse en de openbare verkoop . Er moet voldaan zijn

aan bepaalde formaliteiten, onder andere met betrekking

tot het bodemattest en het energieprestatiecertificaat . De verkoop wordt wettelijk bezegeld met een notariële

akte . Naast de eigenlijke koopprijs moet u ook andere

kosten betalen . Voor samenwoners gelden

specifieke aandachtspunten .

16

koper wordt aangewezen . De premie, toegekend in de

vorm van een vermindering van de aankoopprijs, bedraagt

1% van het bedrag van het eerste bod .

Zonder instelprijs wordt de premie toegekend aan de

persoon die het hoogste bedrag biedt op de zitdag . Na

die zitdag heeft iedereen het recht om binnen twee

weken een hoger bod uit te brengen . Als niemand dat

recht van hoger bod uitoefent, is de koop definitief en

de premie verworven . Als wel iemand een hoger bod

uitbrengt, is de premie niet verworven en komt er een

nieuwe zitdag . Als de hoogste bieder van de eerste zit-

dag op die tweede zitdag het laatste en hoogste bod

uitbrengt, verwerft hij vooralsnog zijn premie . Die premie,

toegekend in de vorm van een vermindering op de aan-

koopprijs, bedraagt 1% van het hoogste bod, verkregen

op de eerste zitdag .

De notaris heeft een zekere vrijheid bij de organisatie

van een openbare verkoop en bij de keuze om al dan

niet te werken met een instelprijs, een premiestelsel en

de mogelijkheid tot hoger bod na de eerste zitdag . Voor

mogelijke geïnteresseerden is er dan ook maar één

boodschap: kijk vóór de verkoop bij de notaris het

bestek in waarin al die modaliteiten moeten worden

opgenomen .

Bestek

Als u geïnteresseerd bent in de openbare verkoop van

een woning, kunt u het best op voorhand bij de notaris

het bestek inkijken . Daarin bundelt de notaris alle

gegevens over erfdienstbaarheden, het recht van voor-

koop, de lasten, belastingen, het kadastraal inkomen,

enz . Die informatie deelt de notaris ook mee bij de aan-

vang van de verkoop .

De koper moet de koopsom en de kosten betalen binnen

de termijn die is vastgesteld in het bestek . Meestal is dat

een tot twee maanden na de definitieve toewijzing . Voor

de betaling van de kosten varieert die termijn van een

tot acht dagen na de definitieve toewijzing .

Informeer tijdig bij uw bank hoeveel u kunt lenen en

wanneer u het geld kunt krijgen . Zo voorkomt u ver-

velende verrassingen . Als de koper de koopprijs niet

binnen de gestelde termijn betaalt, is nalatigheidsinterest

verschuldigd . Als de betaling er niet komt, wordt de ver-

koop ontbonden en wordt het goed opnieuw openbaar

te koop gesteld .

Onderhandse verkoop

De aankoop van een bouwgrond, een huis of een appar-

tement verloopt meestal in verschillende stappen . U

neemt eventueel een optie, u sluit een onderhandse ver-

koopovereenkomst en ten slotte laat u een notariële akte

opstellen . Begrippen die een woordje uitleg vragen .

Optie

Bij een onderhandse verkoop zoekt de verkoper of zijn

vertegenwoordiger (bijvoorbeeld een vastgoedmakelaar

of notaris) een koper voor een onroerend goed . Als u de

aankoop overweegt van een grond, huis of apparte-

ment, kunt u er een optie op nemen . Dat betekent dat u

met de eigenaar-verkoper afspreekt dat hij het goed niet

aan iemand anders verkoopt binnen een bepaalde over-

een te komen termijn: een week, veertien dagen, een

maand . Als u binnen die periode beslist om te kopen,

laat u dat (schriftelijk) weten aan de verkoper op de

manier die met hem is overeengekomen . De optie wordt

dan gelicht en de verkoop is definitief . Als de optie niet

wordt gelicht binnen de bepaalde termijn, is er geen ver-

koop en kan de eigenaar het onroerend goed aan

iemand anders verkopen .

17

van de onderhandse verkoopovereenkomst betrekken .

Doorgaans rekent hij daarvoor geen extra kosten aan .

Als de koper een woningkrediet moet aangaan, kan hij

in de onderhandse verkoopovereenkomst de koop afhan-

kelijk maken van het verkrijgen van de lening . Ook het

uitreiken van een stedenbouwkundige vergunning kan

als opschortende voorwaarde worden opgenomen in de

onderhandse verkoopovereenkomst .

Volgens de wet op stedenbouw is het bij de verkoop van

een bouwgrond verplicht om zowel in de onderhandse

verkoopovereenkomst als in de notariële akte te vermel-

den of er een stedenbouwkundig attest en eventueel al

een stedenbouwkundige vergunning werd uitgereikt .

Notariële akte

Om de verkoop wettelijk te bezegelen, is er een notariële

akte nodig . Koper en verkoper kunnen dezelfde notaris

nemen of elk hun eigen notaris inschakelen . In dat laatste

geval delen de twee notarissen het honorarium . De

koper moet dus geen hogere kosten betalen voor de

opmaak van de akte .

Een onderhandse verkoopovereenkomst moet binnen de

vier maanden na de ondertekening worden geregistreerd .

Na het verlijden van de akte zorgt de notaris voor de

registratie op het registratiekantoor, met betaling van de

verschuldigde registratierechten . Hij zorgt ook voor de

overschrijving van een afschrift van de verkoopakte op

het hypotheekkantoor van het arrondissement waar het

onroerend goed gelegen is .

Enkele aankooptips

• Informeer op voorhand, dat wil zeggen vóór u

met de verkoper over de prijs praat, naar de

gangbare verkoopprijzen in de regio .

• Probeer te weten te komen waarom de eige-

naar de woning verkoopt .

• Controleer op de technische dienst van de

gemeente of er geen onteigeningsplan bestaat

waarin de woning of bouwgrond is opgeno-

men . Zo kunt u ook te weten komen of er

wegenbouwwerkzaamheden gepland zijn .

• Vóór u een woning of terrein koopt, wint u het

best het advies in van een architect of een

expert . Zo hoort u meteen met welke obstakels

en mogelijkheden u rekening moet houden wat

ligging, bouwverplichtingen, mogelijkheid tot

verbouwen en andere beperkingen betreft . Een

architect om raad vragen verplicht u verder tot

niets . Informeer wel op voorhand naar de kost-

prijs van een dergelijk advies . Sommige archi-

tecten klaren de klus voor een forfaitaire prijs,

anderen rekenen een uurloon aan of geven

gratis advies .

Onderhandse verkoopovereenkomst

Als u het met de verkoper eens raakt over de prijs, wordt

meestal een voorlopige verkoopovereenkomst of zo-

genoemd compromis opgesteld . De term voorlopig is

misleidend, want de overeenkomst is bindend voor beide

partijen . Daarom is het beter te spreken van een onder-

handse verkoopovereenkomst . De notaris, die in een

latere fase de authentieke akte opstelt, is gebonden door

de bepalingen die zijn opgenomen in de onderhandse

verkoopovereenkomst . Stel de onderhandse verkoop-

overeenkomst daarom zo duidelijk en volledig mogelijk

op . Om zeker te zijn, kunt u de notaris bij het opmaken

18

www .kbchuisonderhandelen .be

U krijgt u op een eenvoudige en speelse manier

de knepen van het onderhandelingsvak onder de

knie .

Gratis verzekerd in de periode tussen de

onderhandse verkoopovereenkomst en de

notariële akte

Tussen de ondertekening van de onderhandse

verkoopovereenkomst voor de aankoop van een

grond, een huis of een appartement, en het ver-

lijden van de notariële akte verlopen er over het

algemeen vier maanden . Tijdens die periode kan

er veel gebeuren . Daarom bieden zowel de

Confederatie van Immobiliënberoepen van België

(CIB) als de Verzekeringen van het Notariaat een

gratis verzekering tegen overlijden door ongeval

aan . Het overlijden moet het gevolg zijn van een

plotseling en ongewild ongeval . Ziekte en zelf-

moord zijn uitgesloten . De begunstigden zijn de

erfgenamen van de koper voor zover ze de nota-

riële akte ondertekenen .

Het verzekerde bedrag is bij de notarissen gelijk

aan de verkoopprijs plus de kosten, rechten en

honoraria, maar is altijd beperkt tot maximaal

125 000 euro . Bij CIB-makelaars is het verzekerde

kapitaal gelijk aan 90% van de verkoopprijs, ver-

meerderd met de kosten, rechten en honoraria .

Ook geldt een maximum tot 150 000 euro . In

beide gevallen zijn er bijkomende voorwaarden,

zoals het betalen van een voorschot .

Een onderhandse verkoopovereenkomst

weer ongedaan maken

Zodra u een onderhandse verkoopovereenkomst

ondertekent, is de verkoop een feit . U moet nu

binnen de vier maanden de registratierechten

betalen . Dat kan heel vervelend zijn als u zich

achteraf bedenkt . Gelukkig kunt u in Vlaanderen

sinds 1 november 2007 een onderhandse ver-

koopovereenkomst weer minnelijk laten ontbin-

den tegen een beperkte prijs .

Het moet gaan om de verkoop van een onroe-

rend goed dat gelegen is in het Vlaams Gewest,

de ontbinding moet in gezamenlijk overleg met

de verkoper gebeuren en er mag nog geen nota-

riële verkoopakte verleden zijn .

U moet binnen de vier maanden na onderteke-

ning van de onderhandse verkoopovereenkomst

met de verkoper een onderhandse overeenkomst

tot ontbinding opstellen en dat document samen

met de onderhandse verkoopovereenkomst laten

registreren . U moet wel vaste rechten van 10 euro

per overeenkomst betalen .

Een ontbinding is zelfs nog mogelijk als u de

registratierechten al hebt betaald en er nog geen

notariële akte is verleden, en dat tot een jaar na

ondertekening van de onderhandse verkoop-

overeenkomst . In dat geval krijgt u de registratie-

rechten terugbetaald en moet u vaste rechten

betalen van 25 euro voor de onderhandse verkoop-

overeenkomst en van 10 euro voor de ontbindings-

overeenkomst .

Ook in Wallonië kunt u een onderhandse verkoop-

overeenkomst weer minnelijk laten ontbinden als

er nog geen notariële verkoopakte verleden is .

Daarvoor moet u uiterlijk binnen één jaar na onder-

tekening van de onderhandse verkoopovereen-

komst samen met de verkoper een onderhandse

overeenkomst tot ontbinding opstellen en dat

document samen met de onderhandse verkoop-

overeenkomst laten registreren . U moet vaste

rechten van 10 euro per overeenkomst betalen .

19

Welke attesten zijn nodig bij een verkoop?

1 Bodemattest

Vlaanderen Voor de verkoop van een grond of woning is een bodemattest nodig . Voor de inbreng van de woning of

bouwgrond van een van de partners in de huwelijksgemeenschap daarentegen is geen attest vereist .

De verkoper of de notaris vraagt het attest aan bij de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij

(OVAM) . Dat kost hem 30 euro per kadastraal perceel . De OVAM reikt binnen een maand het gevraagde

attest uit . Het bodemattest zegt alleen dat de OVAM geen weet heeft van een eventuele verontreiniging .

Om meer zekerheid te hebben dat de grond zuiver is, kunt u het gemeentebestuur of de buurtbewoners

vragen wat er vroeger met de grond is gebeurd .

Bij de verkoop van risicogronden moet de verkoper op zijn kosten een oriënterend bodemonderzoek

laten uitvoeren . Risicogronden zijn gronden waarop inrichtingen zijn of waren gevestigd die voorkomen

op een lijst . Die lijst omvat onder andere drukkerijen, garages en stookolietanks van meer dan 20 000

liter .

Om te weten of een bepaalde grond een risicogrond is, kunt u het best bij de gemeente nagaan of in

het verleden vergunningen voor dergelijke inrichtingen werden uitgereikt . Ook de notaris kan daarover

naspeuringen verrichten .

Voor appartementen waar op de gelijkvloerse verdieping een risicoactiviteit werd of wordt uitgeoefend

(zoals een benzinestation of een wasserij) of waar zich een stookolietank van meer dan 20 000 liter

bevindt, is niet voor elke verkoop van een appartement in het gebouw een bodemattest vereist, maar

geldt een aparte regeling . Als de activiteit is stopgezet of de tank niet meer wordt gebruikt, volstaat één

oriënterend bodemonderzoek voor alle appartementen . Dat onderzoek moet worden uitgevoerd vóór

2015 of bij de eerste verkoop van een appartement . De vereniging van mede-eigenaars moet de kosten

daarvoor betalen . Als de activiteit nog niet is beëindigd of de tank nog in gebruik is, volstaat een perio-

diek onderzoek .

Neem de inhoud van het bodemattest al in de onderhandse verkoopovereenkomst op. Als het

attest op dat ogenblik niet voorhanden is, kunt u het verkrijgen ervan laten opnemen als

opschortende voorwaarde. Betaal nooit een voorschot voor u inzage hebt gekregen in het

bodemattest.

Brussel Wie een zakelijk recht overdraagt (zoals een verkoop, erfpacht of opstal), moet aan het Brussels Instituut

voor Milieubeheer (BIM) een bodemattest aanvragen . Het BIM kijkt dan de inventaris van de bodemtoe-

stand na, een register dat alle gegevens over bodemverontreiniging bevat waarover het BIM beschikt met

betrekking tot elk erin opgenomen perceel . Binnen de 20 dagen reikt het BIM dan het bodemattest uit

dat alle informatie bevat die over het perceel is opgenomen in de inventaris, geactualiseerd op de datum

van afgifte . Als sanering noodzakelijk is, vermeldt het bodemattest ook de verplichtingen van degene die

de sanering moet uitvoeren .

De overdrager (bv . verkoper) moet het bodemattest bezorgen aan de overnemer vóór de overeenkomst

tot stand komt . Zowel in de onderhandse verkoopovereenkomst als in de notariële akte moet een aantal

vermeldingen worden opgenomen met betrekking tot de bodemtoestand van het terrein . Het bodemat-

test kost 30 euro per kadastraal perceel .

20

Wallonië Wallonië heeft een bodemregelgeving (5 december 2008), maar het artikel dat omschrijft welke feiten

aanleiding geven tot beheer en sanering, is nog niet in werking getreden . Er bestaat dus nog veel ondui-

delijkheid . Voor meer informatie kunt u terecht op de website van de directie bodembescherming

(dps .environnement .wallonie .be) .

2 Energieprestatiecertificaat (epc)

Het energieprestatiecertificaat geeft informatie over de graad van isolatie en de energiezuinigheid van een gebouw en

bevat aanbevelingen om die energetische kwaliteit te verbeteren door middel van energiebesparende maatregelen .

Vlaanderen Sinds 1 november 2008 is een energieprestatiecertificaat verplicht voor de verkoop en sinds 1 januari

2009 voor de verhuring van woongebouwen . Het certificaat blijft tien jaar geldig .

Brussel Sinds 1 mei 2011 is een epb-certificaat verplicht voor de verkoop en sinds 1 november 2011 voor de ver-

huring van woongebouwen . Het certificaat blijft tien jaar geldig .

Wallonië Vanaf 31 december 2010 is een energiecertificaat verplicht voor alle eengezinswoningen . Vanaf 1 juni

2011 is het ook verplicht voor de verkoop van appartementen en voor de verhuur van eengezinswonin-

gen en appartementen . Het certificaat blijft tien jaar geldig .

3 Keuring stookoliereservoir

Bestaande stookoliereservoirs moeten op geregelde tijdstippen worden gecontroleerd . Bij de verkoop moet u daarvan

een keuringsattest krijgen .

Een uitgebreide beschrijving van de reglementering in de drie gewesten vindt u in de brochure Stookolietank bij

particulieren van KBC Verzekeringen .

4 Keuring elektrische installatie

Sinds 1 juli 2008 is in Vlaanderen, Brussel en Wallonië een keuring van de elektrische installatie vereist bij de verkoop

van een woning die voor 1 oktober 1981 werd gebouwd .

5 Stedenbouwkundige bestemming

Vlaanderen Bij de verkoop van een onroerend goed is een stedenbouwkundig uittreksel vereist dat niet ouder mag

zijn dan een jaar . Dat uittreksel bestaat uit twee delen . Het uittreksel uit het plannenregister geeft de

meest recente stedenbouwkundige bestemming aan . Het uittreksel uit het vergunningenregister geeft

aan of er een stedenbouwkundige vergunning is uitgereikt, er een verkavelingsvergunning bestaat, er

bouwovertredingen zijn en er een voorkooprecht geldt .

Brussel Bij de opstelling van de verkoopakte moet de notaris de bestemming van het onroerend goed en de ver-

gunningen meedelen die eventueel zijn uitgereikt voor het onroerend goed .

Wallonië In de aankondiging van de verkoop van een onroerend goed moet de meest recente stedenbouwkundige

bestemming vermeld worden . Ook stedenbouwkundige vergunningen of attesten voor het onroerend

goed moeten gedetailleerd worden vermeld .

6 Postinterventiedossier

Bij de verkoop van een woning of appartement in Vlaanderen, Wallonië of Brussel moet de nieuwe eigenaar een

postinterventiedossier krijgen als de bouw van het onroerend goed begonnen is na 1 mei 2001, of als er sinds die

datum werken werden uitgevoerd door een of meer aannemers . In het postinterventiedossier worden alle technische

gegevens verzameld die nodig zijn bij eventuele latere werken aan het gebouw .

21

De kosten bij aankoop

Bij de aankoop van een onroerend goed moet u aan de

notaris de kosten voor het opstellen van de aankoopakte

betalen, het zogenaamde beschrijf . Het beschrijf omvat

drie verschillende uitgaven: de registratierechten, het

honorarium van de notaris en de algemene aktekosten .

De registratierechten

De tarieven van de registratierechten en de precieze

regels voor de berekening verschillen naargelang het

onroerend goed in Vlaanderen, Brussel of Wallonië ligt .

Normaal betaalt u het groot beschrijf . Soms worden die

rechten beperkt tot het klein beschrijf .

In bepaalde gevallen kan de aankoop van een woning

met toepassing van btw in plaats van de registratierechten .

Sinds 1 januari 2011 kan de btw-regeling zich uitstrek-

ken tot het bijhorende terrein als een gebouw met toe-

passing van btw wordt verkocht .

Klein beschrijf

Als u het klein beschrijf wilt genieten, mogen u en uw

partner in principe1 geen andere woning in België in volle

of blote eigendom bezitten . Bovendien mag het niet-

geïndexeerde kadastraal inkomen van alle onroerende

goederen die u en uw partner in gemeenschap bezitten

niet hoger zijn dan een wettelijk vastgelegd bedrag dat

varieert afhankelijk van het aantal kinderen ten laste .

Als u in aanmerking komt voor een klein beschrijf, moet

u binnen de drie jaar de aangekochte woning bewonen

en er uw domicilie vestigen . U moet er ook drie jaar

ononderbroken blijven wonen . Uw inschrijving in het

bevolkingsregister geldt als bewijs . Als u niet tijdig ver-

huist of geen drie jaar ononderbroken in de woning blijft

wonen, moet u achteraf aanvullende registratierechten

(groot beschrijf min klein beschrijf) betalen, eventueel

verhoogd met een boete .

Bij de aankoop van een bouwgrond betaalt u altijd een

groot beschrijf . Als later blijkt dat het kadastraal inkomen

van de gebouwde woning lager is dan de gestelde gren-

zen, kunt u het verschil tussen groot en klein beschrijf

terugvragen .

Klein beschrijf en kadastraal inkomen

Aantal kinderen

ten laste2

Maximaal toegestaan

niet-geïndexeerd kadastraal

inkomen (in euro)

0 – 2 745

3 – 4 845

5 – 6 945

7 of meer 1 045

Het Vlaams Gewest

Sinds 1 januari 2002 bedraagt het groot beschrijf in

Vlaanderen 10% . Het klein beschrijf bedraagt 5% .

In bepaalde gevallen krijgt u een vermindering van de te

betalen registratierechten . Er zijn twee mogelijkheden:

de meeneembaarheid en het abattement . De twee ver-

minderingen zijn niet cumuleerbaar .

Meeneembaarheid

Meeneembaarheid betekent dat u eerder betaalde regis-

tratierechten op de aankoop van een woning of bouw-

grond in het Vlaams Gewest die u weer verkoopt, in

mindering mag brengen op de aankoop van een andere

woning of bouwgrond in het Vlaams Gewest . Hoe lang

het geleden is dat u die registratierechten hebt betaald,

speelt geen rol . Er zijn wel enkele voorwaarden .

• In het verleden betaalde registratierechten zijn alleen

meeneembaar voor natuurlijke personen, dus niet voor

vennootschappen en andere rechtspersonen .

1 Als u voordien al een woning hebt geërfd van een bloedverwant in de rechte lijn, kunt u bij de aankoop van een andere woning soms aan-spraak maken op een klein beschrijf .

2 Eén kind wordt soms beschouwd als twee kinderen ten laste, bijvoor-beeld als het 66% of meer gehandicapt is .

22

moet u vijf jaar na de aankoop een hoofdverblijfplaats

gebouwd en betrokken hebben .

• Geen van de kopers mag op het ogenblik van de aan-

koop (volle) eigenaar zijn van een ander in België

gelegen onroerend goed . Als u of uw partner bij de

aankoop van uw woning bijvoorbeeld al grond bezit

die stedenbouwkundig bestemd is tot bouwgrond,

kunt u geen aanspraak maken op de vrijstelling .

Bij-abattement

Sinds 1 januari 2009 is een bij-abattement mogelijk als u

een woning of bouwgrond koopt . Het moet gaan om de

enige eigen woning of om een bouwgrond waarop u uw

enige eigen woning bouwt . U moet de woning binnen

de twee jaar na de aankoop betrekken (vijf jaar voor de

aankoop voor een bouwgrond) . U moet een hypothecaire

inschrijving nemen op de woning . U moet volle eigenaar

worden van de volledige eigendom . U mag geen volle

eigenaar zijn van een andere woning of bouwgrond . De

regeling geldt ten slotte alleen voor natuurlijke personen

en voor woningen en gronden die in het Vlaams Gewest

liggen . Het bij-abattement bedraagt 10 000 euro

(20 000 euro als u de verlaagde registratierechten van

5% betaalt) zodat u 1 000 euro bespaart .

Teruggave bij wederverkoop

Als u een onroerend goed binnen de twee jaar na aan-

koop opnieuw verkoopt en u het groot beschrijf hebt

betaald, kunt u drie vijfde van de betaalde registratie-

rechten terugvorderen . U mag het teruggavestelsel

cumuleren met de meeneembaarheid .

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

In Brussel bedragen de registratierechten 12,50% . Het

klein beschrijf is sinds 1 januari 2003 afgeschaft .

In bepaalde gevallen krijgt u een vermindering van de te

betalen registratierechten: het abattement .

• Het nieuwe onroerend goed moet bestemd zijn tot

hoofdverblijfplaats, en dat binnen twee jaar na de aan-

koop van een woning en binnen vijf jaar na aankoop

van een bouwgrond .

• De vorige woning moest dienen als uw hoofdverblijf-

plaats en u moet ze dus weer verkopen . Bovendien

mogen tussen de verkoop van de vorige en de aan-

koop van de nieuwe woning niet meer dan twee jaar

verstrijken . Bepalend zijn de dateringen van de onder-

handse verkoopovereenkomsten of, als die er niet zijn,

die van de notariële aankoopakten .

• Het bedrag dat u kunt meenemen, is beperkt tot

12 500 euro . Dat bedrag is gekoppeld aan de ABEX-

index, de index die de prijsontwikkeling in de bouw-

sector weergeeft .

Als u eerst uw vorige woning verkoopt, wordt het bedrag

van de registratierechten verrekend bij de aankoop van

uw nieuwe woning . Als u al een nieuwe woning hebt

gekocht en u uw vorige woning binnen de twee jaar

weer verkoopt, krijgt u de meeneembare registratierech-

ten achteraf terugbetaald .

Als de registratierechten voor uw nieuwe woning lager

liggen dan wat u voor uw vorige woning hebt betaald,

krijgt u geen geld terug, maar blijft het verschil mee-

neembaar voor een volgende aan- en verkoop .

Abattement

Het abattement houdt in dat u op de eerste schijf van

15 000 euro geen registratierechten moet betalen .

Daardoor bespaart u 1 500 euro voor een groot beschrijf en

750 euro voor een klein beschrijf . Ook hier wordt een

aantal voorwaarden opgelegd .

• Het abattement is alleen van toepassing voor natuurlijke

personen, dus niet voor vennootschappen en andere

rechtspersonen .

• Het aangekochte onroerend goed moet dienen tot

hoofdverblijfplaats . Een woning moet u binnen twee

jaar na de aankoop betrekken, op een bouwgrond

23

Abattement

Wie een woning koopt om er zijn of haar hoofdverblijf-

plaats te vestigen, kan sinds 1 januari 2003 onder

bepaalde voorwaarden aanspraak maken op een vrijstel-

ling van de registratierechten op een eerste schijf van de

aankoopwaarde .

Er is in een vrijstelling voorzien op de eerste schijf van

75 000 euro in een Ruimte voor Versterkte Ontwikkeling

van Huisvesting en Stadsvernieuwing (RVOHS-zones) . In

de andere delen van Brussel is er een vrijstelling op de

eerste schijf van 60 000 euro . In de praktijk levert dat

een belastingvermindering van respectievelijk 9 375 euro

en 7 500 euro op .

• De belastingvermindering geldt voor natuurlijke perso-

nen die een woning in volle eigendom kopen in het

Brussels Hoofdstedelijk Gewest en daar binnen de

twee jaar (drie jaar voor appartementen op plan of in

aanbouw) hun hoofdverblijfplaats vestigen .

• Ze moeten minstens vijf jaar ononderbroken hun

hoofdverblijfplaats in het Brussels Hoofdstedelijk

Gewest behouden, hoewel niet per se in de aange-

kochte woning .

• De koper mag geen andere woning in volle eigendom

bezitten op de datum van de aankoopovereenkomst .

• De vrijstelling geldt niet bij de aankoop van een bouw-

grond of van een huis op plan of in aanbouw .

• Bij de aankoop van een appartement op plan is de ver-

mindering van toepassing op de te betalen registratie-

rechten op het gedeelte van de prijs dat toegewezen

wordt aan de grond . Voor het appartement in opbouw

betaalt u btw op de facturen .

Teruggave bij wederverkoop

Als u onroerend goed binnen twee jaar na aankoop

opnieuw verkoopt, kunt u 36% van de registratierechten

terugvorderen .

De fiscus kan de aankoopprijs betwisten

De fiscus beschikt over een termijn van twee jaar,

te rekenen vanaf de registratie, om de betaalde

rechten te betwisten . Dat kan gebeuren als hij

een tekortschatting of een prijsbewimpeling

vaststelt .

We spreken van een tekortschatting als de over-

eengekomen prijs niet overeenstemt met de ver-

koopwaarde . De verkoop- of handelswaarde

dient altijd als minimumbasis voor de berekening

van de registratierechten . Bij het bepalen van de

verkoopwaarde houdt de fiscus rekening met de

prijzen die voor vergelijkbare goederen werden

betaald . Als de koper niet tot een minnelijke

schikking komt met de fiscus, kan de ontvanger

een omvangrijke controleschatting instellen,

waarbij de uiteindelijk te betalen som merkelijk

hoger kan liggen . Een minnelijke schikking ver-

dient dus de voorkeur .

De koper kan een tekortschatting voorkomen

door, als hij een goede zaak heeft gedaan, in de

akte een aanvullende verklaring te laten opnemen .

Daarin verklaart hij dat de verkoopwaarde hoger

is dan de overeengekomen prijs . De registratie-

rechten worden dan berekend op de opgegeven

verkoopwaarde .

Als koper en verkoper in de notariële akte bewust

een lagere dan de effectief overeengekomen ver-

koopprijs laten opnemen met de bedoeling

registratierechten te ontduiken, spreken we van

prijsbewimpeling . Dat wordt door de fiscus harder

bestraft . Wie aan prijsbewimpeling doet, riskeert

niet alleen een boete gelijk aan de ontdoken

rechten, maar ook correctionele straffen .

24

Het honorarium van de notaris

Naast de registratierechten zijn er nog het honorarium van

de notaris en de algemene kosten . Het honorarium van de

notaris wordt berekend op de verkoopprijs van het onroe-

rend goed en uitgedrukt in een percentage van dat bedrag .

Per schijf daalt dat wettelijk vastgelegde percentage .

Opmerking: in het regeerakkoord van de regering-Di Rupo

is opgenomen dat op de prestaties van notarissen 21%

btw verschuldigd is . Zodra deze maatregel in voege treedt,

moet u onderstaande bedragen dus verhogen met 21% .

Het Waals Gewest

In Wallonië bedraagt het groot beschrijf 12,50%, het

klein beschrijf 6% . Er zijn geen vrijstellingen .

Als u een onroerend goed binnen de twee jaar na aan-

koop opnieuw verkoopt en u het groot beschrijf hebt

betaald, kunt u drie vijfde van de betaalde registratie-

rechten terugvorderen .

Het honorarium van de notaris

Schijf in euro Onderhandse verkoop in % Openbare verkoop in %

Tot 7 500 4,56 5,70

Van 7 500,01 tot 17 500 2,85 5,13

Van 17 500,01 tot 30 000 2,28 4,56

Van 30 000,01 tot 45 495 1,71 3,99

Van 45 495,01 tot 64 095 1,14 2,85

Van 64 095,01 tot 250 095 0,57 1,34

Vanaf 250 095,01 0,057 0,10

Op een verkoop van 100 000 euro wordt het honorarium als volgt berekend:

Bedrag per schijf Onderhandse verkoop Openbare verkoop

7 500 euro x 4,56% = 342 euro x 5,70% = 428 euro

10 000 euro x 2,85% = 285 euro x 5,13% = 513 euro

12 500 euro x 2,28% = 285 euro x 4,56% = 570 euro

15 495 euro x 1,71% = 265 euro x 3,99% = 618 euro

18 600 euro x 1,14% = 212 euro x 2,85% = 530 euro

35 905 euro x 0,57% = 205 euro x 1,34% = 481 euro

Totaal: 1 594 euro Totaal: 3 140 euro

De algemene kosten

De algemene kosten hebben betrekking op een aantal

uitgaven die de notaris moet maken om de akte correct

op papier te kunnen zetten . Hij moet de exacte kadastrale

gegevens opzoeken, nagaan of er geen hypotheek rust

op het onroerend goed, controleren of de verkoper geen

belastingschulden heeft, de zegelrechten betalen, in

sommige gevallen aangetekende brieven versturen, enz .

Bij een openbare verkoop moet u kosten betalen die er

bij een onderhandse verkoop niet zijn . Dat zijn bijvoor-

beeld de kosten die de notaris heeft gemaakt om de ver-

koop aan te kondigen, opmetingskosten en een aandeel

in de kosten van een basisakte . De notaris vermeldt die

kosten bij het begin van de verkoopzitting .

Opmerking: in het regeerakkoord van de regering-Di Rupo

25

is opgenomen dat op de prestaties van notarissen 21%

btw verschuldigd is . Zodra deze maatregel in voege treedt,

moet u onderstaande bedragen van het honorarium van de

notaris dus verhogen met 21% .

1 Er werd geen rekening gehouden met een eventuele vrijstelling van registratierechten of met de meeneembaarheid van al betaalde registratierechten .2 Het precieze cijfer kan lichtjes verschillen . Bespreek dat met uw notaris .

Benaderende kosten voor het verlijden van de akte bij een onderhandse verkoop (in euro)

Aankoopprijs Registratierechten1 Honorarium notaris2, exclusief de forfaitaire akte-

kosten die schommelen tussen 500 en 1 000 euro

5% 6% 10% 12,50%

12 500 625 750 1 250 1 563 485

25 000 1 250 1 500 2 500 3 125 800

37 500 1 875 2 250 3 750 4 688 1 040

50 000 2 500 3 000 5 000 6 250 1 230

62 500 3 125 3 750 6 250 7 813 1 370

75 000 3 750 4 500 7 500 9 375 1 455

87 500 4 375 5 250 8 750 10 938 1 525

100 000 5 000 6 000 10 000 12 500 1 595

112 500 5 625 6 750 11 250 14 063 1 665

125 000 6 250 7 500 12 500 15 625 1 740

137 500 6 875 8 250 13 750 17 188 1 810

150 000 Woningen die voor die

prijs worden verkocht,

hebben doorgaans

een kadastraal inko-

men

dat boven de vermelde

grenzen ligt .

15 000 18 750 1 880

162 500 16 250 20 313 1 950

175 000 17 500 21 875 2 020

187 500 18 750 23 438 2 095

200 000 20 000 25 000 2 165

212 500 21 250 26 563 2 235

225 000 22 500 28 125 2 305

237 500 23 750 29 688 2 380

250 000 25 000 31 250 2 450

262 500 26 250 32 813 2 460

275 000 27 500 34 375 2 465

287 500 28 750 35 938 2 475

300 000 30 000 37 500 2 480

312 500 31 250 39 062 2 485

325 000 32 500 40 625 2 495

337 500 33 750 42 188 2 500

350 000 35 000 43 750 2 510

26

Kosten voor de onderhandse aankoop van een bouwgrond (in euro)

1 Algemene kosten (honorarium notaris, registratierechten, diverse aktekosten, enz .) voor het verlijden van de akte

bij onderhandse aankoop .

Aankoopprijs Registratierechten

12,50%

Registratierechten 10% Honorarium notaris, exclusief de forfaitaire akte-

kosten die schommelen tussen 500 en 1 000 euro

12 500 1 563 1 250 485

25 000 3 125 2 500 800

37 500 4 688 3 750 1 040

50 000 6 250 5 000 1 230

62 500 7 813 6 250 1 370

75 000 9 375 7 500 1 455

87 500 10 938 8 750 1 525

100 000 12 500 10 000 1 595

112 500 14 063 11 250 1 665

125 000 15 625 12 500 1 740

2 De vergoeding van de landmeter

Als het perceel nog moet worden afgepaald, kost u dat al snel 500 euro .

3 Schadevergoeding voor de landbouwer

Als de grond in landpacht is gegeven, moet u wellicht een schadevergoeding betalen aan de landbouwer .

4 Eventuele kosten voor een grondonderzoek

Een grondonderzoek dat bestaat uit twee of drie sonderingen, eventueel aangevuld met een boring, kost naar

schatting 500 euro .

Forfait of provisie

De totale kosten zijn dus samengesteld uit diverse ele-

menten . Daardoor is het voor de notaris moeilijk om de

kosten vooraf exact te berekenen . De meeste notarissen

rekenen daarom een forfaitair minimumbedrag aan dat

normaal tussen 500 en 1 000 euro ligt . Voor een sociale

akte wordt meestal 525 euro aangerekend . Dat sociale

tarief geldt onder andere bij aankoop van een woning

waarbij verlaagde registratierechten (klein beschrijf)

mogelijk zijn en bij gegroepeerde aktes voor gebouwen

of verkavelingen met ten minste drie appartementen of

gronden .

Sommige notarissen hanteren het forfait niet, maar zul-

len u, zoals vroeger gebruikelijk was, vragen om bij het

verlijden van de aankoopakte een voorlopige provisie te

betalen . Een paar maanden later, als ze de precieze kos-

ten van ieder onderdeel kennen, kunnen ze een defini-

tieve afrekening maken . Meestal is de voorlopige provisie

iets te ruim berekend en krijgt u het overschot terug .

Houd dat in de gaten .

Aankoop met toepassing van de btw-regeling

In bepaalde gevallen kan er btw in plaats van registratie-

rechten van toepassing zijn bij de aankoop van een

woning . Dat kan alleen voor nieuwe gebouwen . Bij het

berekenen van de btw wordt een gebouw als nieuw

aanzien tot en met het einde van het tweede jaar vol-

gend op het jaar van eerste ingebruikneming . Na die

termijn kan een gebouw enkel nog met toepassing van de

btw-regeling worden verkocht als het dermate ingrijpend

27

horende grond die gelijktijdig door dezelfde verkoper

wordt verkocht valt dan onder de toepassing van de

btw-regeling .

Een eigenaar die zijn woning betrekt in september 2011

kan dus tot 31 december 2013 het huis met de bijhorende

grond verkopen met toepassing van het btw-tarief van

21% .

Als hij bij de verkoop de btw-regeling wil toepassen, is

het belangrijk dat hij (voor de verkoopovereenkomst

wordt afgesloten) een verklaring in tweevoud (formulier

104 .1) richt aan het btw-kantoor waaronder hij ressor-

teert . Daarin geeft hij de wens te kennen om het onroe-

rend goed onder het btw-regime te verkopen .

In een latere fase moet die verkoopwijze ook worden

opgenomen in de eerste onderhandse verkoopovereen-

komst die tussen de partijen wordt gesloten .

Een voorbeeld

Jan liet in 2010 een villa bouwen in Vlaanderen . In sep-

tember 2010 neemt hij zijn intrek in de woning . Het

btw-percentage op de bouwwerken bedroeg 21% .

Prijs bouwgrond 37 180 euro

Beschrijf- en notariskosten Ong . 5 280 euro

Kostprijs gebouw (inclusief architect) 99 150 euro

Btw (99 150 x 21%) 20 821,50 euro

Totale kostprijs betaald door Jan 162 431,50 euro

Jan wil in 2012 de woning voor 173 550 euro verkopen

aan Piet . Die zou 10% registratierechten moeten betalen,

wat neerkomt op 15 855 euro*. In totaal moet Piet dan

189 405 euro betalen, te veel naar zijn zin . De transactie

dreigt niet door te gaan . Op dat ogenblik herinnert Jan

zich dat hij iets gelezen heeft over de verkoop onder het

btw-stelsel . Daardoor kan hij 20 821,50 euro (de betaalde

is verbouwd dat het weer als nieuw moet worden aan-

zien .

Beroepsverkopers zijn verplicht om nieuwe gebouwen

met toepassing van de btw-regeling te verkopen . Die

regeling zal dan ook vooral van toepassing zijn bij de

aankoop van een woning op plan en bij de aankoop van

woningen die werden gebouwd door een projectontwik-

kelaar . Aangezien beroepsverkopers onder het btw-stel-

sel verkopen, kunnen ze alle btw recupereren die ze zelf

moeten betalen . Mede daardoor kunnen ze een aantrek-

kelijke verkoopprijs aanbieden .

Iedere andere verkoper, zoals een particulier, moet zelf

uitmaken of hij voor de btw-regeling kiest . Als hij dat

niet doet, gebeurt de verkoop onder het registratierecht .

Het voordeel van de btw-regeling is opnieuw dat de ver-

koper de btw die hij heeft betaald, kan terugkrijgen en

zodoende de verkoopprijs kan drukken . Belangrijk is

natuurlijk dat de prijs voldoende laag is om het hogere

btw-percentage te compenseren .

Als een gebouw met onder de btw-regeling wordt ver-

kocht, zal ook het bijhorende terrein onder de regeling

vallen, voor zover gebouw en grond tegelijkertijd en

door dezelfde verkoper worden verkocht . Als u met

andere woorden grond en gebouw op verschillende tijd-

stippen koopt (dat is mogelijk bij een aankoop op plan)

of als u grond en gebouw van verschillende partijen aan-

koopt, zal de verkoop van de grond onder het registratie-

recht gebeuren . Ook op de verkoop van louter grond,

(zoals bouwgrond), is de btw-regeling nooit van toepas-

sing .

Voorwaarde voor de btw-regeling

Zoals hierboven vermeld kan de verkoop van een nieuw

gebouw onder het btw-regeling tot uiterlijk 31 decem-

ber van het tweede jaar volgend op het jaar waarin het

gebouw in gebruik of in bezit is genomen . Ook de bij-

* Het gaat om de enige woning van Piet, zodat hij een vrijstelling van registratierechten geniet op de eerste schijf van 15 000 euro . Hij betaalt dus 10% op 158 550 euro .

28

Samenwonenden en onroerend goed

Als ongehuwd samenwonenden samen een bouwgrond

of een woning kopen, verwerven ze het goed in mede-

eigendom . Dat wil zeggen dat de grond of de woning

aan beiden toebehoort . In dat geval spreken we ook

over onverdeeldheid: het goed is weliswaar niet zicht-

baar verdeeld, maar is toch eigendom van twee of even-

tueel meer mensen .

Een goed in mede-eigendom wordt door beiden samen

beheerd . Met andere woorden: om het huis te verkopen,

te verhuren of er een hypotheek op te nemen, is de toe-

stemming van beide partners nodig .

De verdeling van de eigendomsrechten

Over de juiste verdeling van de eigendomsrechten bij

mede-eigendom, kunnen beide partners vrij beslissen . Ze

kunnen bijvoorbeeld kiezen voor een verhouding 50–50,

75–25, enz . Als niets wordt overeengekomen, zijn bei-

den voor de helft eigenaar .

Welke verdeelsleutel is aan te raden? Als ze de aankoop

van het onroerend goed financieren met een lening,

kiezen sommigen voor een eigendomsverdeling op basis

van ieders inkomen . Het inkomen bepaalt immers de

financiële draagkracht van elke partner bij de terugbeta-

ling van de lening .

Als ze het onroerend goed geheel of gedeeltelijk met

eigen middelen betalen, kunnen ze rekening houden

met de contante inbreng van elke partner . Op dat ogen-

blik moet de eigendomsverdeling bij voorkeur al in de

onderhandse verkoopovereenkomst worden opgenomen .

De verdeling moet in elk geval in de notariële akte staan,

anders wordt verondersteld dat elke partner voor de

helft eigenaar is .

btw) terugkrijgen . Zo kan hij zijn vraagprijs verminderen

tot 173 550 - 20 821,50 = 152 728,50 euro .

Voor Piet is dat ook een gunstige regeling:

Te betalen aan de verkoper 152 728,50 euro

Btw op de bouw en de bijhorende

grond: 152 728,50 x 21% 32 072,99 euro

Totaal 184 801,49 euro

Resultaat

Jan krijgt ongeveer de beoogde 173 550 euro

(152 728,50 + 20 821,50). Piet betaalt maar 184 801,49

euro in plaats van 189 405 euro .

Het ligt voor de hand dat de verkoper ook een deel van

de extra winst kan opstrijken door de verkoopprijs wat

op te krikken . De notaris is de meest geschikte persoon

om in dat geval de belangen van verkoper en koper te

verzoenen . Het initiatief om de verkoop met btw te laten

doorgaan, ligt bij de verkoper . Als u als koper ervaart dat

de verkoper niet op de hoogte is van die voordelige

regeling, nodig hem dan uit om de zaak samen te

bespreken bij een notaris voor u de onderhandse ver-

koopovereenkomst ondertekent .

Een maand na het verlijden van de notariële kredieten

waarborgakte moet de verkoper een btw-aangifte indienen

bij het btw-kantoor . De notaris kan hem daarbij helpen .

29

Successierechten tussen samenwonenden

Wat gebeurt er als ongehuwd samenwonenden een

woning kopen en een van de partners overlijdt?

Wettelijk samenwonenden kunnen sinds 2007 van elkaar

erven zonder testament . Dat erfrecht is wel beperkt en

geldt alleen voor wettelijk samenwonenden (zie kader

p . 30 Wettelijk versus feitelijk samenwonen) .

Wettelijk samenwonen

Als de overledene (gedeeltelijk) eigenaar was van de

gezinswoning, erft de langstlevende wettelijk samenwo-

nende het vruchtgebruik van het deel van de overledene

en van het in de gezinswoning aanwezige huisraad . Het

maakt niet uit of er nog andere erfgenamen zijn, bij-

voorbeeld

kinderen uit een eerste huwelijk van de overledene . Maar

wettelijk samenwonende partners zijn geen reservataire

erfgenamen van elkaar . Dat betekent dat samenwoners

elkaar via een testament nog altijd kunnen uitsluiten van

elkaars nalatenschap .

Als twee partners in plaats van het vruchtgebruik de

eigendom van de gezinswoning willen geven aan de

langstlevende wettelijk samenwonende, dan moeten ze

dat doen via een testament of een andere regeling . Als

de overleden partner reservataire erfgenamen heeft (dus

erfgenamen die aanspraak maken op een gereserveerd

erfdeel, bijvoorbeeld kinderen), kan niet de hele nalaten-

schap per testament aan de samenwonende partner

worden nagelaten .

Het tarief van de successierechten die samenwonenden

moeten betalen als ze van elkaar erven, hangt af van het

gewest waar ze wonen (Vlaanderen, Wallonië of Brussel)

en van een aantal voorwaarden (zie kaderstuk) .

Hoe zit het met de woningpolis en de

kredietgebonden overlijdensverzekering?

Aan te raden is dat elke mede-eigenaar zijn of

haar deel van het gemeenschappelijke bezit ver-

zekert . In de praktijk zal maar één polis worden

gesloten, waarin beide partners als verzekering-

nemer worden aangewezen . Het spreekt voor

zich dat die polis ook door beide partners wordt

ondertekend .

Sinds 1 januari 2005 kunnen ook feitelijk samen-

wonenden het fiscale voordeel op de premies van

de levensverzekering genieten, zonder dat ze een

bloedverwant tot de tweede graad moeten aan-

wijzen als begunstigde .

In de kredietgebonden overlijdensverzekering

moeten als begunstigde bij overlijden namelijk de

personen worden aangewezen die door het over-

lijden van de verzekerde de volle eigendom of het

vruchtgebruik van de enige eigen woning verwer-

ven . Daardoor vervalt de vereiste dat de echtge-

noot, de wettelijk samenwonende partner of een

bloedverwant tot de tweede graad als begunstigde

bij overlijden moet worden aangewezen om

de fiscale voordelen op de premie te kunnen

genieten .

Vraag in uw KBC-bankkantoor of uw kredietge-

bonden overlijdensverzekering in aanmerking

komt voor fiscale voordelen .

30

TIP

De geldigheid van een testament

Een testament kan op elk ogenblik worden gemaakt

en ook worden gewijzigd . Bij wijzigingen zal altijd

het testament met de meest recente datum

geldig zijn . Als u een nieuw testament maakt,

bestaat de mogelijkheid dat alleen de wilsbe-

schikkingen in het vorige testament die tegen-

gesteld of onverenigbaar zijn met de nieuwe

wilsbeschikkingen vervallen . Om dat te vermijden,

kunt u deze formule opnemen in het nieuwe tes-

tament: “Hiermee herroep ik alle testamenten die

ik heb gemaakt vóór de huidige wilsbeschikkin-

gen, die de enige uitdrukking van mijn laatste wil

vormen .”

Wettelijk versus feitelijk samenwonen

Wettelijk samenwonenden zijn twee (en niet

meer) samenwonenden die een verklaring van

wettelijk samenwonen hebben afgelegd voor de

ambtenaar van de burgerlijke stand van de

gemeenschappelijke woonplaats . Die verklaring

moet schriftelijk gebeuren en beantwoorden aan

een aantal formele vereisten . Voorwaarden zijn

verder dat geen van beide partners getrouwd is

of in een andere wettelijke vorm samenwoont, en

dat beide partners bekwaam zijn om contracten

aan te gaan .

In alle andere gevallen spreken we van feitelijk

samenwonenden . Feitelijk samenwonen heeft dus

niet alleen betrekking op ongehuwde koppels die

niet wettelijk samenwonen, maar ook op twee of

meer broers, zussen of vrienden die dezelfde ver-

blijfplaats delen .

Tontine of beding van aanwas als alternatief

In sommige gevallen kan het voor samenwonenden

interessant zijn een onroerend goed met toepassing van

de tontine of met toepassing van het beding van aanwas

te kopen . Die oplossingen komen erop neer dat bij een

gemeenschappelijke aankoop van een onroerend goed

een overeenkomst wordt gesloten dat het deel van wie

eerst overlijdt, toekomt aan de langstlevende . Die laatste

betaalt op dat ogenblik geen successierechten, maar wel

registratierechten op het deel van de overledene .

De klassieke tontine is in onbruik geraakt . Tegenwoordig

wordt vrijwel altijd het beding van aanwas toegepast .

We gebruiken hier dan ook de term aanwasbeding .

Bespreek die techniek voor de aankoop van een onroe-

rend goed met uw notaris .

Evenwicht in inbreng en levensverwachting

vereist

Een beding van aanwas is een kanscontract . Het is daar-

om alleen geldig als de inbreng in evenwicht is en er een

gelijkheid in levensverwachting bestaat tussen de part-

ners . Zo mag een oudere partner niet te veel in leeftijd

verschillen met zijn vaste of tijdelijke levensgezel, anders

zal de fiscus al snel gaan vermoeden dat het om een ver-

borgen schenking gaat in plaats van om een beding van

aanwas . Als de overeenkomst wordt beschouwd als een

schenking, kunnen de reservataire erfgenamen het

beding van aanwas betwisten .

Wat als u achteraf wilt trouwen?

Het beding van aanwas vervalt niet automatisch door het

huwelijk, tenzij dat uitdrukkelijk voorzien is in het beding

zelf .

Om problemen te vermijden, wordt tegenwoordig vaak

gekozen voor een optioneel beding van aanwas . De

31

Tarief van de successierechten voor samenwonenden

Tarief in de rechte lijn en tussen

echtgenoten

Tarief tussen

vreemden

Speciale regeling gezinswoning

Vlaanderen 3% – 9% – 27%

Voor:

• wettelijk samenwonenden;

• feitelijk samenwonenden die op de

• dag van het openvallen van de

• nalatenschap minstens één jaar

• ononderbroken samenwoonden en al

• die tijd een gemeenschappelijke huis-

• houding hadden gevoerd met de

• overledene .

45% – 55% – 65% 0% op het erfdeel in de woning die tot

gezinswoning diende op het ogenblik van

overlijden .

Voor:

• langstlevende echtgenoot;

• wettelijk samenwonenden;

• feitelijk samenwonenden die gedurende

• minstens drie jaar hebben samen-

• gewoond met de overledene .

Brussel 3% tot 30%

Voor:

• wettelijk samenwonenden.

40% tot 80% Vermindering van het normale tarief met

een derde op de eerste 250 000 euro van

het erfdeel in de gezinswoning, gelegen in

het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar

de overledene minstens vijf jaar voor zijn

overlijden was ingeschreven .

Voor:

• erfgenaam in rechte lijn;


• wettelijk samenwonenden.

Wallonië 3% tot 30%

Voor:

• degene die op de dag van het open-

• vallen van de nalatenschap met de

• erflater samenwoonde en die met

• hem voor het overlijden een ver-

• klaring van wettelijke samenwoning

• heeft afgelegd .

30% tot 90%* Vermindering van het normale tarief op de

eerste 250 000 euro van het erfdeel in de

gezinswoning, gelegen in het Waals

Gewest, die de overledene (gedeeltelijk) in

volle eigendom had en al minstens vijf jaar

als hoofdverblijfplaats gebruikte op het

ogenblik van het overlijden .

Voor:

• erfgenaam in rechte lijn;


• wettelijk samenwonenden

* Als gevolg van een arrest van het Arbitragehof bedraagt het maximumtarief in de praktijk 80%.

32

langstlevende partner moet dan uitdrukkelijk kiezen voor

de toepassing van het beding van aanwas bij overlijden

van zijn partner .

Wat met de familie?

Een beding van aanwas is niet alleen een oplossing voor

het beperkte of ontbrekende erfrecht van samenwonen-

de partners ten opzichte van elkaar en voor de hoge suc-

cessierechten die samenwonenden moeten betalen als

ze van elkaar erven . Het is ook een middel om te verhin-

deren dat erfgenamen een deel van de gezinswoning

verkrijgen . Bij overlijden verdwijnt het onroerend goed

door een beding van aanwas namelijk volledig uit uw

nalatenschap .

Als u niet wilt dat uw familie alle rechten op het onroe-

rend goed verliest, kunt u het beding van aanwas beper-

ken tot het vruchtgebruik . Bij overlijden van een van de

partners mag de andere partner dan de woning blijven

gebruiken . De langstlevende partner kan zelf in de

woning blijven wonen of ze verhuren . Kinderen uit een

vorig huwelijk van de overledene erven het aandeel van

hun overleden vader of moeder in blote eigendom .

Ook fiscaal kan een beding van aanwas van het vrucht-

gebruik heel aantrekkelijk zijn . De registratierechten wor-

den alleen toegepast op het overgedragen

vruchtgebruik . De waarde daarvan hangt af van de leef-

tijd van de vruchtgebruiker . Hoe ouder die is, hoe lager

de waarde en dus ook de registratierechten .

Maar het beding van aanwas van vruchtgebruik is niet

altijd voordelig, bijvoorbeeld als de goederen, die na

overlijden op de langstlevende moeten overgaan, zwaar

belast zijn met schulden en de terugbetaling in geval van

overlijden niet door een kredietgebonden overlijdensver-

zekering wordt geregeld .

Wanneer is een beding van aanwas

voordelig?

• U woont samen in Vlaanderen en u verwacht

dat dat op lange termijn ook zo blijft . In nor-

male omstandigheden hebt u geen beding van

aanwas nodig . Op de eerste schijf van 50 000

euro van uw onroerend erfdeel betaalt u name-

lijk maar 3% successierechten, op de schijf tus-

sen 50 000 en 250 000 euro 9% en op het

gedeelte boven 250 000 euro 27% . Op uw erf-

deel in de gezinswoning betaalt u zelfs geen

successierechten .

• U woont wettelijk samen in Brussel. Een aan-

wasbeding is normaal niet interessant . Feitelijk

samenwonenden daarentegen vallen onder

veel hogere successietarieven, en zullen beter

af zijn met een tontine .

• U woont samen in Wallonië. Als u wettelijk

samenwonend bent, zijn de tarieven in de rechte

lijn van toepassing, gelden er lagere tarieven

voor de gezinswoning en is een aanwasbeding

normaal niet interessant . Feitelijk samenwonen-

den daarentegen vallen onder veel hogere suc-

cessietarieven, en zullen beter af zijn met een

aanwasbeding .

• Zowel u als de partner waarmee u samen-

woont, is gescheiden en u hebt allebei kinde-

ren uit die vorige relatie . Die kinderen wilt u

buiten de erfenis houden van het gezamenlijk

gekochte onroerend goed . Dat kan met een

beding van aanwas .

33

Enkele specifieke gevallen

Waarmee moet u specifiek rekening houden als u een

appartement koopt, als u voor de aankoop moet onder-

handelen met een vastgoedmakelaar, als u een zone-

vreemde woning koopt, als de woning of grond die u

koopt belast is met een erfdienstbaarheid of als de koop-

woning beschermd is als monument?

Een appartement kopen

Bij aankoop van een appartement moet u aandacht

besteden aan de bepalingen van de statuten van het

gebouw waarvan het betrokken appartement deel uit-

maakt . Die statuten formuleren de rechten en verplich-

tingen van alle eigenaars van een appartement in het

gebouw . Bovendien stipuleert het document welk per-

centage van de gemeenschappelijke kosten ten laste van

de respectieve eigenaars valt .

Win ook de nodige inlichtingen in over de financiële toe-

stand van het gebouw waarvan het betrokken apparte-

ment deel uitmaakt . Sinds 1 september 2010 is de

verkoper, vastgoedmakelaar of notaris wettelijk verplicht

u daarover te informeren vóór u een bod of aankoop-

belofte doet of een onderhandse aankoopovereenkomst

ondertekent . De wet schrijft voor welke informatie

precies moet worden verstrekt: het bedrag van werken

reservekapitaal, mogelijke achterstallen van de verkoper,

en de meest recente balans van de vereniging van mede-

eigenaars . Tevens moet de verkoper de potentiële koper

inlichten over mogelijke hangende procedures in verband

met de mede-eigendom . Hij moet ook kopieën van de

notulen van de algemene vergaderingen van de laatste

drie jaar ter beschikking stellen . Ten slotte moeten de

periodieke afrekeningen van de lasten van de vorige

twee jaar worden bezorgd . Enkel zo krijgt u een volledig

en correct beeld van de financiële toestand van het

gebouw waarvan het betrokken appartement deel uit-

maakt .

Kopen via een vastgoedmakelaar

Vastgoedmakelaars die als tussenpersoon optreden tus-

sen de koper en de verkoper van vastgoed, moeten een

aantal strikte regels in acht nemen . Ze mogen de

beroepstitel van vastgoedmakelaar alleen gebruiken als

ze officieel aangesloten zijn bij het Beroepsinstituut van

Vastgoedmakelaars (BIV) . Hun honorarium is verschul-

digd door de verkoper, tenzij de koper de makelaar een

schriftelijke zoekopdracht geeft .

In zijn reclame voor te koop aangeboden panden mag

een vastgoedmakelaar geen misleidende informatie

opnemen over de essentiële kenmerken van het onroe-

rend goed of de beschikbaarheid ervan . Hij moet in die

reclame een aantal gegevens vermelden, zoals de meest

recente stedenbouwkundige bestemming, de uitreiking

van een stedenbouwkundige vergunning, het bestaan

van een dagvaarding of herstelvordering, de aanwezig-

heid van een verkavelingsvergunning .

Een vastgoedmakelaar mag met een kandidaat-koper

geen bindende overeenkomst sluiten, tenzij hij daarvoor

een mandaat heeft of zich hoofdelijk verbindt . Als hij

geen exclusieve opdracht heeft, moet de makelaar

kandidaat-kopers daarvan eerst in kennis stellen voor hij

geld van hen ontvangt .

34

Als u koopt via een vastgoedmakelaar

Onderteken geen eenzijdige aankoopbelofte .

Door die belofte zijn makelaar en verkoper tot

niets gebonden, maar u bent dat wel . U kunt de

belofte wel ondertekenen onder de opschortende

voorwaarde dat de verkoper

binnen een bepaalde termijn (bijvoorbeeld tien

dagen) een beslissing moet nemen .

Geef geen voorschot zolang er geen verkoop-

overeenkomst op tafel ligt . Neem voldoende tijd

voor het analyseren van de overeenkomst .

Zonevreemde woning

Een woning is zonevreemd als ze in een gebied ligt dat

niet als woongebied is vastgelegd in het geldende plan

(ruimtelijk uitvoeringsplan, gewestplan, bijzonder of alge-

meen plan van aanleg), of dat geen woonbestemming

heeft volgens een goedgekeurde en niet-vervallen verka-

veling .

Zonevreemd betekent dus niet illegaal . Bestaande

woningen die bij het in voege treden van de wet op de

ruimtelijke ordening van 29 maart 1962 in een niet-woon-

gebied werden ingekleurd, worden geacht vergund te

zijn . Anderzijds kunnen vergunde gebouwen zone-

vreemd worden door een gewijzigde functie . Dat is bij-

voorbeeld het geval als een hoeve in agrarisch gebied

niet meer wordt uitgebaat als landbouwbedrijf, maar wel

nog wordt gebruikt als woning .

In Vlaanderen genieten eigenaars van hoofdzakelijk ver-

gunde of vergund geachte zonevreemde woningen een

aantal basisrechten .

Woningen buiten een woongebied in een goedgekeurde

niet-vervallen verkaveling kunnen verbouwd of her-

bouwd worden met inachtneming van de geldende ver-

kavelingsvoorschriften .

Aan woningen die niet in recreatiegebied of in ruimtelijk

kwetsbare gebieden liggen, mag u zonder vergunning

kleine werkzaamheden uitvoeren die vrijgesteld zijn van

de vergunningsplicht, evenals onderhouds- en instand-

houdingswerkzaamheden die geen betrekking hebben

op de stabiliteit . Voor onderhouds- en instandhoudings-

werkzaamheden die wel betrekking hebben op de stabi-

liteit is een stedenbouwkundige vergunning vereist en

gelden bijkomende voorwaarden .

Verbouwen, herbouwen en uitbreiden is onder bepaalde

voorwaarden eveneens mogelijk . In de meeste gebieden

mag u tevens de hoofdfunctie van een zonevreemd

gebouw veranderen . Zo mag u onder bepaalde voor-

waarden van een landbouwbedrijf een woning maken .

In recreatiegebied en in ruimtelijk kwetsbare gebieden

(natuurgebied, bosgebied, enz .) kunt u zonder vergun-

ning kleine werkzaamheden en instandhoudings- en

onderhoudswerkzaamheden uitvoeren die geen betrek-

king hebben op de stabiliteit . Als ze wel betrekking heb-

ben op de stabiliteit, is een stedenbouwkundige

vergunning vereist en gelden er voorwaarden . Ook ver-

bouwen binnen het bestaande bouwvolume of herbou-

wen kunnen onder bepaalde voorwaarden .

Functiewijzigingen zijn in die gebieden niet mogelijk .

Erfdienstbaarheden

Een erfdienstbaarheid is een zakelijk recht dat rust op

een erf tot gebruik en tot nut van een erf dat toebe-

hoort aan een andere eigenaar . Enkele voorbeelden: u

mag niet of slechts tot op een bepaalde hoogte bouwen,

u moet een weg vrijlaten, recht van doorgang verlenen,

een waterafloop of waterput delen . Als een landbouwer

bijvoorbeeld een recht van doorgang heeft op een per-

ceel, mag u als eigenaar niet bouwen en geen afsluiting

plaatsen op de plaats van die doorgang . U mag de door-

gang wel verleggen, op voorwaarde dat die even breed

blijft .

35

Als u een onroerend goed koopt zonder dat u wordt

meegedeeld dat er een erfdienstbaarheid op rust, vol-

staat dat in theorie om de koop ongedaan te maken,

tenzij het om een natuurlijke, een wettelijke of een zicht-

bare erfdienstbaarheid gaat . Bij aankoop van een terrein

zal de notaris u vertellen welke erfdienstbaarheden er

rusten op het onroerend goed .

Als een erfdienstbaarheid meer dan dertig jaar niet is uit-

gevoerd, gaat die teniet . Een voorbeeld: op uw terrein

bevindt zich een waterput die ook mag worden gebruikt

door uw buurman . Als die dat dertig jaar lang niet heeft

gedaan, vervalt zijn recht om uw waterput te gebruiken .

Die vervaltermijn geldt niet voor erfdienstbaarheden tot

algemeen nut, zoals ondergrondse elektriciteits- en gas-

leidingen, werkzaamheden voor de aanleg van wegen,

de bescherming van monumenten, landschappen en

stads- of dorpsgezichten .

Een bescherming als monument, stads- of dorpsgezicht

brengt ook heel wat beperkingen met zich mee . Als u in

een beschermd pand woont, mag u onder andere de

gevels niet van uitzicht veranderen, geen ander dakbe-

dekkingsmateriaal dan het bestaande aanbrengen, de

buitenmuren niet in een andere kleur schilderen, en niet

verbouwen . In sommige gevallen kunt u wel een afwij-

king daarvan aanvragen . U moet ook de onderhouds- en

instandhoudingswerkzaamheden uitvoeren die moeten

voorkomen dat beschermde gebouwen in verval raken .

We denken bijvoorbeeld aan het onmiddellijk herstellen

van dakschade, het vervangen van gebroken ruiten, het

leegpompen van ondergelopen kelders . Grove overtre-

dingen kunnen worden bestraft .

Tegenover die verplichtingen staat dat u voor heel wat

werkzaamheden aan het pand subsidies kunt krijgen van

de overheid .

Bestemming van een grond

Als u al een heel concreet project in gedachten hebt,

kunt u een stedenbouwkundig attest aanvragen . Op

basis van uw schetsontwerp wordt beslist of de voorge-

nomen werkzaamheden in aanmerking komen voor een

vergunning .

U kunt die attesten aanvragen bij de gemeente, die u

daarvoor meestal een klein bedrag zal aanrekenen . Houd

er rekening mee dat het een tijdje kan duren voor u het

attest ontvangt . Een stedenbouwkundig attest ontslaat u

niet van de wettelijke verplichting om een stedenbouw-

kundige vergunning aan te vragen .

Bij de aankoop van een perceel grond kunt u eisen dat

de verkoper een stedenbouwkundig attest voorlegt . Als

zo’n attest niet voorhanden is, kunt u in de onderhandse

verkoopovereenkomst een clausule laten opnemen dat

het attest binnen een bepaalde termijn moet worden uit-

gereikt . Als de verkoper na die periode geen zekerheid

kan geven over de mogelijkheid tot bouwen, vervalt de

overeenkomst .

De notaris zal in de verkoopakte van een onroerend

goed dat geen deel uitmaakt van een goedgekeurde ver-

kaveling vermelden of er een stedenbouwkundige ver-

gunning is uitgereikt of eventueel een

stedenbouwkundig attest dat aantoont dat de koper een

stedenbouwkundige vergunning kan krijgen . Als beide

inlichtingen ontbreken, staat in de akte vermeld dat er

geen zekerheid kan worden gegeven over de mogelijk-

heid tot bouwen .

36

Draagkracht van een bouwgrond

Omdat er de laatste jaren intens werd gebouwd, is het

aanbod van goede bouwgronden kleiner . Bovendien

worden almaar zwaardere woningen opgetrokken . Hoe

kunt u voorkomen dat na de aankoop van een grond

blijkt dat u speciale en peperdure funderingstechnieken

nodig hebt?

Bij twijfel over de kwaliteit van de ondergrond raad-

pleegt u voor de aankoop het best een architect of aan-

nemer die oog heeft voor de topografische kenmerken

en ervaring heeft met constructies uit de buurt . Als ook

hij twijfelt, kan alleen een grondonderzoek zekerheid

geven . Het grondonderzoek geeft de architect en/of de

ingenieur inzicht in het draagvermogen van de grond .

Op basis van die gegevens worden de aangepaste fun-

deringen berekend en wordt nagegaan of de zettingen

van het gebouw binnen de grenzen van het toelaatbare

vallen . Soms zijn scheuren en barsten in woningen het

gevolg van fouten bij de funderingen of van te grote

zettingsverschillen . Met een grondonderzoek kunt u

onherstelbare schade voorkomen .

Er bestaan verschillende vormen en methoden van

grondonderzoek . De keuze is vaak afhankelijk van de

aard van de opdracht, de karakteristieken van het ter-

rein, de beschikbare apparatuur en andere factoren .

Heel frequent is het grondonderzoek dat bestaat uit

twee of drie sonderingen, eventueel aangevuld met een

boring . Richtprijs: 500 euro .

Een bouwgrond schenken

Als u uw kind een bouwgrond wilt schenken, zijn er

schenkingsrechten verschuldigd op de waarde van de

bouwgrond .

Voor het Vlaamse schenkingsrecht gelden onder bepaalde

voorwaarden tot 31 december 2014 lagere tarieven . De

voorwaarden zijn dat het om een bouwgrond moet gaan

die in Vlaanderen ligt, dat de begunstigde een natuurlijke

persoon is, en dat die begunstigde binnen vijf jaar na de

schenkingsakte er zijn hoofdverblijfplaats moet vestigen .

Het kan gaan om een schenking van de volle eigendom,

de blote eigendom of het vruchtgebruik . Ook een schen-

king in onverdeeldheid, bijvoorbeeld aan twee kinderen,

komt in aanmerking voor de lagere tarieven .

Voor de schenking van een bouwgrond in de rechte lijn

en tussen echtgenoten worden, tot en met de schijf van

100 000 tot 150 000 euro, de normale tarieven met 2%

verlaagd . Boven 150 000 euro blijven de oude tarieven

bestaan . Door die maatregel daalt het tarief op de eerste

schijf van 12 500 euro tot 1%, op de schijf van 12 500

tot 25 000 euro tot 2%, enzovoort . Voor schenkingen

tussen andere personen dan in de rechte lijn en tussen

echtgenoten wordt op de eerste schijf van 150 000 euro

forfaitair 10% aan schenkingsrechten geheven . Daarboven

blijven de bestaande tarieven gelden .

Een woning bouwen of verbouwen

39

De bouwformule

De keuze van de bouwformule wordt beïnvloed door

een aantal factoren, zoals de inspanningen die u als

bouwheer wilt leveren bij de uitvoering van de werk-

zaamheden, uw financiële middelen, de bouwtermijn,

uw algemene verwachtingspatroon .

Architect en afzonderlijke aannemers

Een bouwheer die zelf graag de handen uit de mouwen

steekt, zal vlugger de formule met architect en afzonder-

lijke aannemers kiezen . Als u met afzonderlijke aanne-

mers werkt, moet u evenveel contracten opmaken als er

uit te voeren werkzaamheden zijn . Voordeel van die for-

mule is dat u door prijsaanvragen voor de verschillende

werkzaamheden een duidelijker inzicht krijgt in de kost-

prijs en dat u de voordeligste offerte voor elk onderdeel

kunt kiezen . Door een aantal werkzaamheden en de

coördinatie zelf te doen, kunt u nog meer geld besparen .

Slechte coördinatie is een mogelijk nadeel bij de keuze

voor afzonderlijke bouwambachten . Soms volgen de

werkzaamheden elkaar niet goed op . Vaak brengen die

vertragingen ook extra kosten met zich mee . U kunt heel

wat moeilijkheden voorkomen door de contracten met

de afzonderlijke aannemers zo volledig mogelijk op te

stellen en hun verantwoordelijkheid duidelijk te stipule-

ren . Plan geen te krappe bouwtermijn en leg die termijn

vast in een duidelijk contract . Weeg prijs en kwaliteit

goed af en kies niet lukraak de goedkoopste offerte .

Informeer altijd naar de referenties en de ervaring die de

verschillende aannemers kunnen voorleggen .

Architect en algemeen aannemersbedrijf

De bouwheer hoeft minder zin voor initiatief en organi-

satie tentoon te spreiden als hij werkt met de formule

architect en algemeen aannemersbedrijf . Na het uitschrij-

ven van de prijsaanvragen zal de architect, in overleg

met u, het totale pakket toewijzen aan één aannemer

Bij de bouw of verbouwing van een woning komt heel

wat kijken . U werkt samen met een hele

rist bouwpartners: de architect, de aannemers, de

veiligheidscoördinator, de epb-verslaggever, de

ingenieur . Uw project moet voldoen aan

een heleboel wettelijke verplichtingen .

U moet btw betalen .

40

die de bouw tegen een welomschreven prijs uitvoert . Die

prijs moet worden opgenomen in het aannemingscon-

tract . De architect begeleidt en controleert de werk-

zaamheden . De algemene aannemer zal alle

werkzaamheden laten uitvoeren door zijn eigen vaklui of

sommige taken in onderaanbesteding geven . Hij blijft

verantwoordelijk voor de totaliteit van het werk .

Een van de grote voordelen van die formule is dat u als

bouwheer weinig of geen tijd verliest met de coördina-

tie . Daar zorgt de aannemer namelijk voor . Positief bij de

voorgaande formules is dat het ontwerp van de woning

niet afhangt van standaardplannen, wat soms wel het

geval is als u kiest voor een projectontwikkelaar of een

sleutelklare woning .

Sleutelklare woning

Als u zo weinig mogelijk tijd wilt besteden aan het

bouwproces en veel belang hecht aan een vaste bouw-

termijn en kostprijs, dan kan een sleutelklare woning een

oplossing zijn . Bij die formule ondertekent u één contract

met de projectontwikkelaar of met de bouwer van de

sleutelklare woning, en een afzonderlijk contract met de

architect .

Een aanbieder van sleutelklare woningen en een project-

ontwikkelaar geven dezelfde service, maar de laatstge-

noemde zal het werk vaak uitbesteden aan verschillende

aannemers . Heel wat aanbieders van sleutelklare wonin-

gen daarentegen werken als aannemersbedrijf en zorgen

zelf voor de realisatie . Meestal nemen ze de ruwbouw

voor hun rekening en doen ze voor bepaalde afwer-

kingsklussen een beroep op onderaannemers . Sommige

bedrijven doen hun best om voor hun klanten een

gepersonaliseerde woning te bouwen . Andere stellen

woningen voor die zijn gebaseerd op een aantal stan-

daardplannen . Nog andere zijn gespecialiseerd in een

bepaalde bouwstijl .

Het contract met het sleutelklarewoningbedrijf omvat

het geheel van de bouw, vanaf de grondwerkzaamhe-

den tot en met de afwerking . De opdrachtgever heeft

het recht het werk dat hij zelf wil uitvoeren, uit het tota-

le pakket te lichten . Vaak is het financiële voordeel daar-

van gering omdat projectontwikkelaars altijd met

dezelfde aannemers en onderaannemers werken en zo

de meest interessante prijzen kunnen krijgen .

Een duidelijk contract kan heel wat narigheid voorko-

men . Let op de kleine lettertjes en clausules . Aarzel niet

om verduidelijking te vragen over vakjargon of onduide-

lijkheden in verband met supplementen . Voor u het con-

tract met het bedrijf ondertekent, kunt u het best een

aantal realisaties bekijken – liefst zonder een vertegen-

woordiger van het bouwbedrijf – en met de bewoners

praten over de samenwerking met de firma . Informeer

ook naar de financiële situatie van de bouwfirma . Net

zoals bij de aannemers moet ook onder de firma’s die

zulke woningen aanbieden het kaf van het koren wor-

den gescheiden . Gelukkig helpt de wet-Breyne daarbij

een handje .

Bouwen met een projectontwikkelaar of een sleutelklare-

woningbedrijf is niet noodzakelijk goedkoper . Als het

bouwbedrijf u een lening aanbiedt, raadpleegt u het

best toch nog even uw financiële instelling . Als krediet-

specialist kan zij u wellicht nog een interessantere kre-

dietformule voorstellen .

Het is oppassen geblazen met zelfbouwpakketten . De

bouwheer krijgt dan een pakket geleverd waarmee hij

zelf zijn woning optrekt, met of zonder begeleiding van

het bedrijf . Het gevolg is dat de zelfbouwer ook de ver-

antwoordelijkheid draagt voor de werkzaamheden .

41

De wet-Breyne

De wet-Breyne is bedoeld om de kandidaat-bouwer die

met een bouwbedrijf in zee gaat voor de bouw van een

sleutelklare woning, of mensen die een woning of

appartement op plan kopen, beter te beschermen . De

wet is ook van toepassing op verkoopovereenkomsten

waarin een bepaald bedrag aan verbouwings- of uitbrei-

dingswerkzaamheden wordt overeengekomen . De wet-

Breyne geldt niet als u het volledige bedrag pas betaalt

nadat de woning is voltooid .

De wet-Breyne legt onder andere de volgende verplichtingen op .

• In de bouwovereenkomst moet een nauwkeurige beschrijving staan van de woning of het appartement, de

prijs, de aanvangsdatum en de leveringsdatum .

• De prijs moet betrekking hebben op álle werkzaamheden die nodig zijn om het gebouw normaal bewoonbaar

te maken . Hij kan alleen worden geïndexeerd volgens een wettelijk vastgelegde formule en op voorwaarde dat

die mogelijkheid in de overeenkomst is opgenomen .

• Het voorschot mag nooit meer dan 5% bedragen. De rest moet u in schijven betalen naargelang de vordering

van de werkzaamheden .

• Een bijlage van de overeenkomst moet vermelden hoe en met welke materialen het werk zal worden uitge-

voerd, of er daarvan kan worden afgeweken en, zo ja, onder welke voorwaarden .

• Als de stedenbouwkundige vergunning nog niet werd uitgereikt, kan het verkrijgen ervan in de overeenkomst

worden opgenomen als een opschortende voorwaarde . Ook het verkrijgen van de lening mag in het contract

worden opgenomen als een opschortende voorwaarde .

• Als de leveringsdatum wordt overschreden, moet de bouwfirma u een schadevergoeding betalen die overeen-

stemt met de normale huurwaarde van uw te bouwen woning .

• De bouwfirma of projectontwikkelaar moet u een financiële waarborg bieden. Als de verkoper voldoende erkend

is voor de werkzaamheden die hij ingevolge de overeenkomst moet uitvoeren, moet hij een zogenaamde

5%-waarborg geven . In alle andere gevallen moet hij een voltooiingswaarborg geven . Dat moet gebeuren binnen

dertig dagen na de ondertekening van de overeenkomst of bij verkoop bij het verlijden van de notariële akte .

• Bij het verlijden van de authentieke akte wordt de betaling van de grond en van de uitgevoerde werkzaam-

heden gekoppeld aan een voorwaarde . Zo moet al uitgevoerd werk uitdrukkelijk en schriftelijk worden goed-

gekeurd door een architect voor het wordt betaald . Op het ogenblik van het verlijden van de akte zal de

notaris ook nagaan of het bedrijf in orde is met de verplichte vermeldingen en de wettelijk opgelegde borg-

stelling .

• Tussen de voorlopige en de definitieve oplevering moet minstens een jaar verstrijken. Beide kunnen alleen

worden bewezen door een schriftelijk document dat is opgemaakt door koper en aannemer/verkoper . Als het

gebouw in gebruik wordt genomen vóór de voorlopige oplevering, geldt dat als een vermoeden dat de koper

die oplevering heeft aanvaard . Hij kan wel het tegenbewijs daarvan leveren .

• De verkoper moet zijn klanten correct informeren over de gewestelijke huisvestingspremies en over de basis-

voorwaarden voor het verkrijgen ervan .

42

Zelfbouwers

U kunt zelf (een deel van) het werk uitvoeren in de hoop

dat de uiteindelijke kostprijs zo een stuk lager zal komen

te liggen . Materialen zijn goedkoper als u ze zelf aan-

koopt en u hoeft geen dure werkuren te betalen . Maar

als u aan het einde van de rit berekent hoeveel u per

werkuur verdiend hebt, is het resultaat vaak bedroevend .

Ook moet u een heleboel – meestal verrassend duur –

gereedschap aanschaffen .

Een absolute must is dat u over voldoende tijd en over

twee rechterhanden beschikt, anders dreigt het een

zware ontgoocheling te worden . Houd er rekening mee

dat u verplichtingen aangaat: de vrienden en familiele-

den die u een handje helpen, verwachten een weder-

dienst .

Een ander probleem is dat u alle verantwoordelijkheid

voor de goede uitvoering van de werkzaamheden

draagt . Bij gebreken en problemen achteraf draait u dus

zelf op voor de kosten . Als u het er toch op waagt, loont

het zeker de moeite het werk te laten begeleiden door

een architect .

Verder riskeert u allerlei betwistingen met overheidsdien-

sten . De btw-dienst kan moeilijk doen over de materia-

len die u zelf hebt gekocht en over het eigen werk . De

vrienden die u een handje toesteken kunnen misschien

last krijgen met de sociale of arbeidsinspectie .

Het laatste en eigenlijk belangrijkste risico is de veilig-

heid . Een ongeval is snel gebeurd . Als u zichzelf of uw

helpers niet voldoende hebt verzekerd, dreigt zo’n onge-

val catastrofale dimensies te krijgen . Een verzekering

lichamelijke ongevallen privéleven en een verzekering

onbezoldigde helpers zijn dan ook onmisbaar . Daarvoor

kunt u terecht in uw KBC-bankkantoor of bij uw KBC-

verzekeringsagent .

De architect

Voor elke bouw of ingrijpende verbouwing hebt u een

architect nodig . Zijn tussenkomst geldt zowel voor het

concept als voor de controle op de uitvoering van de

werkzaamheden . Gelukkig is de inbreng van een archi-

tect groter dan dat . Hij ontwerpt voor u een woning die

is aangepast aan uw prioriteiten, behoeften, wensen,

persoonlijkheid en budget .

Hoe kiest u een architect?

De belangrijkste criteria zijn de gewenste bouwstijl en de

vraag of het klikt met de architect . Als u afgaat op pro-

jecten in publicaties of op websites, kunt u het best ken-

nismaken met twee of drie verschillende architecten . U

kunt ook aanbellen bij een huis dat u bevalt, vragen wie

de architect is en peilen naar de samenwerking, de com-

municatie, de wijze waarop de architect zijn taak heeft

vervuld, de mate waarin hij controle op de werkzaamhe-

den heeft uitgeoefend en toezicht hield op het budget,

de werkzaamheden en de bouwtermijn . Voor een ver-

bouwing verdient een architect uit de omgeving de voor-

keur omdat hij gemakkelijker kan langskomen op de

bouwplaats .

Maak voldoende tijd vrij voor de eerste verkennende

gesprekken . Door naar uw wensen te luisteren en uw

leefpatroon te leren kennen, kan de architect zich inle-

ven in uw woon- en leefsfeer . Geef hem zo veel mogelijk

informatie . Het eerste gesprek met de architect is vrijblij-

vend . De meeste architecten rekenen niets aan voor die

eerste contactlegging . Anderen verrekenen een uurloon

of een vast tarief .

De opdracht van de architect

De opdracht van de architect wordt vastgelegd in een

contract . De Orde van Architecten beveelt aan dat de

architect altijd een volledige opdracht moet aanvaarden .

De volledige opdracht omvat onder andere de opmaak

van het voorontwerp en de totale kostenraming, de

43

Na de goedkeuring van het voorlopige ontwerp werkt de

architect onder meer het definitieve ontwerp, de bestek-

ken en de kostenraming uit . De definitieve plannen wor-

den opgemaakt op basis van het voorlopige ontwerp dat

door de bouwheer werd goedgekeurd . De uitslag of

detailtekeningen verduidelijken bepaalde constructie-ele-

menten en geven daardoor een beter inzicht in de uit-

voering van de ruwbouw en de afwerking . De architect

beslist, afhankelijk van de moeilijkheidsgraad van het

project of de specifieke eisen, of er detailtekeningen

nodig zijn en hoeveel .

Bestekken, dossier en offertes

Het bestek van algemene en bijzondere voorwaarden

omvat de beschrijving van de werkzaamheden en de

technische voorschriften . Het wordt aangevuld met de

meetstaten .

Het algemene bestek is een lijvig document met de

algemene bepalingen van de aanneming en de algeme-

ne beschrijving van de materialen en hun verwerking .

Het bijzondere bestek geeft gedetailleerde informatie

over de ligging van de bouwplaats, de leveringen, de

aard van de werkzaamheden, de uitvoering, enz .

samenstelling van het dossier voor de bouwaanvraag, de

opstelling van een bestek, de beschrijving van de uit te

voeren werkzaamheden en indien nodig een meetstaat

(een beschrijvende opmeting die de hoeveelheden van

de verschillende materialen vermeldt en aan de hand

waarvan een nauwkeurige kostenraming kan worden

opgesteld), de coördinatie van de gespecialiseerde stu-

dies, de samenstelling van de aanbestedingen voor de

verschillende werkzaamheden en de medewerking bij

aanbesteding en toewijzing, de uitwerking van eventuele

detailplannen, de controle op de uitvoering van de werk-

zaamheden tot op het ogenblik van de volledige afwer-

king, de bijstand bij de voorlopige en de definitieve

oplevering en de controle van de rekeningen . De archi-

tect moet u ook advies en begeleiding geven zodat het

resultaat van de werkzaamheden voldoet aan alle wette-

lijke voorschriften .

Gespecialiseerde technische studies over stabiliteit, sani-

taire inrichtingen, verwarming, bodemonderzoeken en

andere maken geen deel uit van de opdracht . Voor

bodemonderzoeken zult u een beroep moeten doen op

een ingenieur of een gespecialiseerd bureau, waarmee u

een afzonderlijk contract afsluit .

Het contract en de ontwerpen

De overeenkomst met de architect moet duidelijk en

ondubbelzinnig zijn opgesteld . Vul standaardcontracten

aan met gegevens over uw specifieke situatie .

Onderteken geen contract dat u niet volledig hebt gele-

zen . Elke geschreven overeenkomst in het bouwproces

vormt een belangrijk juridisch document én bewijsstuk

bij conflicten .

Het voorontwerp moet u een klaar beeld geven van de

woning en moet daarom de voornaamste afmetingen

bevatten . Die fase is bedoeld als aanloop . Het aantal

voorontwerpen blijft meestal beperkt tot drie .

Werkzaamheden uitvoeren zonder

architect

Als u geen beroep doet op een architect als dat

wettelijk wel verplicht is, riskeert u strafrechtelijk

te worden vervolgd met de mogelijkheid van een

relatief zware geldboete . Bovendien loopt u het

risico dat, als een aannemer bepaalde werkzaam-

heden niet correct uitvoert, u geen (volledige)

schadevergoeding kunt eisen als blijkt dat de ver-

plichte controle door een architect die schade

had kunnen voorkomen .

44

heden op het programma staan die achteraf niet meer te

controleren zijn of bij opdrachten die een bijzondere

technische uitleg vergen . Uiteraard hangt zijn aanwezig-

heid ook af van de bepalingen van de overeenkomst met

de bouwheer .

De controlerende taak mag niet worden verward met

het bestendige toezicht . Dat betekent dat er altijd

iemand op de bouwplaats aanwezig is . Dat brengt wel

een supplementaire opdracht en een bijkomende vergoe-

ding met zich mee .

De wekelijkse bouwplaatsvergaderingen met bouwheer,

architect en aannemer zijn belangrijk om de stand van

zaken te evalueren . Een bondig verslag van die bijeen-

komsten wordt opgenomen in het bouwplaatsboek . Als

opdrachtgever moet u erop toezien dat zo’n bouwplaats-

boek nauwkeurig wordt bijgehouden . Op sommige

bouwplaatsen wordt nogal slordig omgesprongen met

die verslagen of ze worden zelfs gewoon vergeten . Toch

kunnen bouwplaatsverslagen in geschillen soms als

bewijsstuk dienen .

Als alle werkzaamheden zijn beëindigd, volgen de voor-

lopige en de definitieve oplevering, waarover u meer

kunt lezen op p . 48 De oplevering .

Bij het nakijken van de rekeningen controleert de archi-

tect of de opgegeven en geleverde hoeveelheden en

materialen werden verwerkt en overeenstemmen met de

offertes . Ook de prijsaanpassingen en de kostprijs van

het gepresteerde extra werk worden kritisch geanaly-

seerd .

De meetstaten of beschrijvende opmetingen stipuleren

de hoeveelheden van de verschillende materialen . Aan

de hand daarvan kan een nauwkeurige kostenraming

worden gemaakt .

Met de definitieve plannen kan de architect het adminis-

tratieve dossier samenstellen dat nodig is voor het ver-

krijgen van de stedenbouwkundige vergunning en het

aanvragen van de lening . Het dossier voor de aanvraag

groepeert de officiële documenten voor de aanvraag, de

situatie- en oriëntatieschetsen, de plannen met vlakken

en doorsneden, de geveltekeningen, de details en aan-

duidingen ter verduidelijking van het ontwerp, de foto’s

van het bouwterrein en de omgeving en de ingevulde

vragenlijsten . De gemeente kan nog aanvullende docu-

menten eisen .

Daarnaast wordt een prijsaanvraag ingediend bij de ver-

schillende aannemers . Vraag een gedetailleerde inschrij-

ving met onder andere een vermelding van alle

eenheidsprijzen van de bouwmaterialen . De architect

controleert en vergelijkt samen met de bouwheer de

offertes . Die moeten overeenstemmen met de opgaven

van de plannen en de bestekken . Hij speurt naar de

beste prijs-kwaliteitverhouding en adviseert de bouw-

heer . Hij houdt daarbij rekening met de vakbekwaam-

heid, de referenties en de solvabiliteit van de aannemer .

Na de ondertekening van het aannemingscontract kun-

nen de werkzaamheden van start gaan .

De controle op de werkzaamheden

Na het voorbereidende en theoretische gedeelte van de

opdracht komt de eigenlijke bouwpraktijk . De architect

begeleidt en controleert de werkzaamheden en verde-

digt de belangen van de bouwheer .

De architect gaat na of het werk wordt uitgevoerd vol-

gens de plannen en de richtlijnen van de bestekken . Hij

moet aanwezig zijn op de bouwplaats als er werkzaam-

45

Besparen op het architectenhonorarium:

meestal geen goede zaak

Heel wat bouwers proberen te besparen op het

honorarium van de architect door hem een mini-

mumopdracht te geven . Als u als bouwheer niet

vertrouwd bent met het bouwgebeuren, kunt u

zich daarmee heel wat problemen op de hals

halen . Trouwens, een architect die een behoorlijk

honorarium ontvangt, zal zich beter inzetten voor

uw bouw . Alleen al door de offertes nauwkeurig

te bestuderen, kan hij u een degelijk prijsvoordeel

bieden .

Het honorarium van de architect

De architect rekent voor zijn diensten een honorarium

aan . Meestal wordt gewerkt met een percentage van de

totale kostprijs van de woning, maar steeds vaker wordt

een forfaitaire prijs afgesproken . Voor een expertise-

opdracht hanteren de meeste architecten een uurloon .

Sommigen doen dat ook bij een adviserende opdracht .

Vraag vooraf aan uw architect het concrete bedrag van

zijn honorarium en welke prestaties hij voor dat bedrag

levert .

Verplichte tarieven zijn wettelijk verboden . Vroegere aan-

bevelingen van de Orde van Architecten suggereerden

voor de bouw van een gewone eengezinswoning 7% op

de eerste schijf tot 160 000 euro . Op de schijf tussen

160 000 en 550 000 euro zakte dat percentage naar

6,5% . Op opdrachten boven 550 000 euro bedroeg het

honorarium 6% .

Voor een verbouwing voorzag de aanbeveling in een

percentage van 12% op de eerste schijf van 160 000

euro . Voor de schijf tussen 160 000 en 550 000 euro

zakte dat percentage naar 11% . Voor opdrachten boven

550 000 euro werd een honorarium van 10% geadvi-

seerd .

De wijze van betaling wordt bepaald in de overeenkomst

tussen de bouwheer en de architect . Volgens vroegere

aanbevelingen van de Orde van Architecten kan de

architect zijn honorarium als volgt opeisen: 20% als

voorschot, 20% bij het overhandigen van de documen-

ten voor de aanvraag van de stedenbouwkundige ver-

gunning, 20% bij het overhandigen van de

aanbestedingsdocumenten, 30% naarmate de werk-

zaamheden vorderen en het saldo bij de voorlopige ople-

vering .

46

solvabiliteit van het bedrijf . Ook hier geldt: bezoek reali-

saties van de aannemer en praat met de bewoners .

Het aannemingscontract

De samenwerking met de aannemer wordt vastgelegd in

een contract . Als de overeenkomst is onderworpen aan

de wet-Breyne, moet die heel wat verplichte vermeldin-

gen bevatten . Is de wet-Breyne niet van toepassing, dan

kunnen bouwheer en aannemer vrij bepalen wat er in de

overeenkomst komt .

De bouwheer heeft er wel alle belang bij zoveel mogelijk

afspraken concreet vast te leggen in de overeenkomst .

Zo is het ten zeerste aan te bevelen de volgende elemen-

ten te vermelden: een totaalprijs of een prijs op basis van

vaste eenheidsprijzen vermeld in de bij de overeenkomst

gevoegde opmetingsstaat, de prijsaanpassingsformule,

de uitvoeringstermijn in werk- of kalenderdagen met

datum van aanvang van de werkzaamheden en even-

tueel de einddatum, de verwijlvergoeding ingeval de

werkzaamheden te laat worden beëindigd, de wijze van

betaling, en de wijze, plaats en datum van de oplevering

van de werkzaamheden .

Het contract mag nog meer bepalingen vermelden als

beide partijen dat willen . We denken dan aan informatie

over de eventuele waarborg, clausules in verband met de

uitvoering en de wijziging van de werkzaamheden en de

opsomming van het werk dat de opdrachtgever zelf zal

uitvoeren, de gegevens van het bouwterrein met vermel-

ding van oppervlakte en kadastersectie, en de naam van

de architect .

De aannemer

De aannemer is verantwoordelijk voor de correcte uit-

voering van de werkzaamheden binnen de vastgestelde

bouwtermijn . Hij vervult met andere woorden een sleu-

telrol bij de bouw van uw woning .

Hoe kiest u een aannemer?

De meeste architecten stellen zelf enkele aannemers

voor met wie ze al hebben samengewerkt . Voordeel is

dat de architect op de hoogte is van de vakbekwaam-

heid en de werkwijze van die aannemers . Een ander

pluspunt is dat hij de aannemer kent en bepaalde pro-

blemen gemakkelijker kan bespreken of op moeilijke

momenten een extra inspanning kan vragen .

Nadeel is dan weer dat de architect onafhankelijk moet

zijn ten opzichte van de aannemer om uw belangen

optimaal te kunnen verdedigen . Als architect en aanne-

mer té goede maatjes zijn, kan de objectiviteit in het

gedrang komen .

Vul daarom zijn lijst altijd aan met een eigen keuze van

aannemers of vaklui die heel degelijk werk gepresteerd

hebben bij vrienden, familie of kennissen .

De prijsoffertes

Vóór de aanbesteding van het werk vraagt u een prijsof-

ferte bij verschillende aannemers en/of onderaannemers .

Op basis van algemene en gedetailleerde informatie over

ligging, materialen, werkwijze, leveringen en plannen

zullen ze hun beste prijs opmaken . Die prijzen zijn maar

voor een bepaalde periode geldig . Logisch, want na ver-

loop van tijd veranderen de prijzen ook voor hen .

De architect controleert of de offertes beantwoorden

aan de bepalingen van de plannen en de bestekken .

Daarna vergelijkt hij samen met u de prijzen . Houd niet

alleen rekening met de kostprijs, maar ook met aspecten

als vakbekwaamheid, reputatie, referenties, kwaliteit van

het uitgevoerde werk, respect voor de timing en de

47

Prijzen, prijsaanpassing en betaling

Een totaalprijs is beter dan eenheidsprijzen . Bij de totaal-

prijs weet u wat de aanneming u zal kosten . Bij een-

heidsprijzen is het moeilijk te controleren of de verwerkte

hoeveelheden overeenstemmen met de opmetingen .

De aannemer kan zichzelf indekken tegen eventuele

prijsverhogingen van materialen en aanpassingen van

uurlonen door de mogelijkheid van een prijsherziening

op te nemen in het contract . De herziening van de prijs

gebeurt bij iedere betaling van een schijf en op basis van

een prijsaanpassingsformule, gebaseerd op officiële

schalen en percentages . De prijsaanpassing kan dus niet

willekeurig gebeuren . U moet geen prijsherziening aan-

vaarden als bepaalde werkzaamheden door de schuld

van de aannemer niet klaar zijn binnen de vastgestelde

uitvoeringstermijn .

Normaal wordt bepaald dat de betaling gebeurt naar

verhouding van het werkelijk uitgevoerde werk en naar-

mate de werkzaamheden effectief vorderen . De grootte

van het voorschot kunnen de partijen vrij bepalen .

Uw aannemer gaat failliet vóór uw woning af is*.

De curator laat de werkzaamheden voortzetten . U

betaalt gewoon de facturen naarmate het werk wordt

uitgevoerd .

De curator laat de werkzaamheden niet voortzetten . U

moet uitkijken naar een andere aannemer . Na het fail-

lissement wordt de afrekening gemaakt .

U komt met de curator tot overeenstemming over de

afrekening .

U komt met de curator niet tot overeenstemming over

de afrekening . U moet een expert inschakelen om de

afrekening te berekenen, gebaseerd op de oorspronke-

lijke aannemingsprijs, te verhogen met de supplemen-

ten voor bijvoorbeeld extra werk . Voor een slechte

uitvoering en gebreken kan een schadevergoeding in

mindering worden gebracht, evenals voor de vertraging

van de werkzaamheden . Voorwaarde is dat u de aan-

nemer per aangetekende brief in gebreke hebt gesteld .

De afrekening is gemaakt .

U hebt te veel betaald: u kunt een schuldvordering

indienen bij de curator . Of u daadwerkelijk geld zult

terugkrijgen, is een andere vraag .

U hebt te weinig betaald: u moet het saldo vereffenen

bij de curator .

* Als uw bouwproject onder de wet-Breyne valt, kunt u zich op de waarborg beroepen. Afhankelijk van het statuut van de verkoper is dat een zoge-naamde 5%-waarborg of een voltooiingswaarborg .

48

aanvangs- en beëindigingsdatum van het werk vast

waarmee alle bouwpartners het eens kunnen zijn .

Voorzie ook in een voldoende ruime marge, want bou-

wen is een complexe aangelegenheid .

De oplevering

Als de werkzaamheden (nagenoeg) beëindigd zijn, levert

de aannemer het resultaat op en aanvaardt de bouwheer

het . Dat noemen we de oplevering . Hoe de oplevering

en aanvaarding moeten gebeuren, is niet vastgelegd,

tenzij de wet-Breyne van toepassing is of in geval van

overheidsopdrachten .

Laat de procedure bij voorkeur preciseren in de aanne-

mingsovereenkomst . Gebruikelijk is een opsplitsing in

een voorlopige oplevering en een definitieve oplevering .

De voorlopige oplevering

De voorlopige oplevering houdt in dat de bouwheer de

werken in ontvangst neemt . Meestal vraagt de aanne-

mer de voorlopige oplevering schriftelijk aan en wordt ze

betekend in een proces-verbaal . Daarmee wordt vastge-

steld dat de werkzaamheden beëindigd zijn en gaat het

risico van tenietgaan van het bouwwerk door toeval of

overmacht over op de bouwheer .

Als er geen problemen zijn, verklaart de bouwheer in het

proces-verbaal dat de aannemer de werkzaamheden

heeft uitgevoerd overeenkomstig de plannen en het

bestek, en dat er geen zichtbare fouten en ernstige

gebreken zijn . Bij tekortkomingen adviseert de architect

of die aanleiding geven tot herstellingen of tot weigering

van de oplevering . Hij zal ook de eventuele opmerkingen

noteren evenals de termijnen waarbinnen de herstellin-

gen moeten worden uitgevoerd .

Na de voorlopige oplevering mag u de woning betrek-

ken . Als u het huis bewoont vóór de voorlopige opleve-

ring, kan dat worden geïnterpreteerd als een

Niet-tijdige uitvoering van de werkzaamheden

De aannemer moet de vastgestelde termijn van de werk-

zaamheden respecteren en zorgen dat uw woning tijdig

wordt opgeleverd . Als hij de timing in het honderd doet

lopen, kan hij worden beboet . Laat de verwijlvergoeding

duidelijk bepalen in het contract . Meestal is die vergoe-

ding gelijk aan de normale huurprijs die u zou krijgen als

u uw huis zou verhuren . Stel de aannemer bij vertragin-

gen die aan hem te wijten zijn per aangetekend schrijven

in gebreke en herinner hem aan zijn verplichtingen .

Vertragingen door overmacht zoals weersomstandighe-

den, stakingen, ongevallen en ziekte geven geen aanlei-

ding tot een boete . Als u tijdens de uitvoering van de

werkzaamheden nog wijzigingen doorvoert of supple-

mentaire werkzaamheden eist, heeft de aannemer het

recht om, na overleg met de architect, de oorspronkelijk

vastgestelde termijn te verlengen . Die verlenging wordt

schriftelijk vastgelegd . U kunt in de overeenkomst bepa-

len dat wijzigingen en de gevolgen daarvan voor de uit-

voeringstermijn in onderling akkoord moeten worden

vastgelegd .

Anderzijds zal de aannemer in het contract laten stipule-

ren dat ook hij een schadevergoeding kan vorderen . Hij

gaat er immers van uit dat ook de opdrachtgever verant-

woordelijk kan zijn voor de onderbreking van de werk-

zaamheden . Soms eist een vakman een

schadevergoeding omdat hij het werk niet kan aanvatten

op het geplande tijdstip . Als die vertraging te wijten is

aan de voorgaande ploeg, dan zal die de schadevergoe-

ding moeten betalen .

Vertragingen en eisen tot schadevergoedingen verstoren

vaak de goede verstandhouding . De beste oplossing is

bijna altijd een minnelijke schikking . Betwistingen en juri-

dische procedures kosten geld en zorgen voor nog meer

vertragingen . Leg in het contract altijd een realistische

49

stilzwijgende aanvaarding van de voorlopige oplevering .

Dat kunt u voorkomen door de aannemer schriftelijk te

laten weten dat u voorbehoud maakt voor niet of slecht

uitgevoerde werkzaamheden .

De definitieve oplevering

De definitieve oplevering houdt in dat de bouwheer

erkent dat de werken volgens de overeenkomst en de

regels van de kunst zijn uitgevoerd . Daarmee is de aan-

nemer ontslagen van al zijn verplichtingen, met uitzon-

dering van de tienjarige aansprakelijkheid .

De Verzoeningscommissie Bouw

De Verzoeningscommissie Bouw wil technische

geschillen tussen particulieren en professionelen in

de bouw voorkomen of oplossen . Daartoe stelt zij

een deskundige aan die de bouwparticipanten tracht

te verzoenen . Als dat niet lukt, brengt die deskundige

een technisch advies uit dat bindend is voor de

bouwparticipanten .

Het grote voordeel is dat de procedure relatief kort is

(zes maanden wordt als maximum gesteld) en geen

handenvol geld kost . De kosten worden bovendien

evenredig verdeeld onder alle betrokkenen . Alleen in

uitzonderlijke gevallen kan een van de partijen vra-

gen om van dat principe af te wijken, bijvoorbeeld als

blijkt dat hij ten onrechte bij de zaak is betrokken .

De commissie behandelt uitsluitend technische

geschillen die zich voordoen tussen een particuliere

bouwheer, zijn architect en de aannemers . Bij uitbrei-

ding komen ook technische geschillen met project-

ontwikkelaars in aanmerking . Geschillen met een

veiligheidscoördinator, vastgoedmakelaar, fabrikant

van bouwmaterialen of verzekeringsmaatschappij

worden niet door de Verzoeningscommissie behan-

deld . Bouwheren die een gebouw met een louter

beroepsmatige bestemming (slagerij, bakkerij, druk-

kerij, schoonheidssalon, enz .) optrekken, kunnen niet

bij de Verzoeningscommissie terecht . Als de werk-

zaamheden verband houden met een gebouw met

een gemengd karakter (woning met ruimte voor bij-

voorbeeld een tandartspraktijk of met een kantoor-

gedeelte), kan de Verzoeningscommissie wel worden

ingeschakeld .

Voorwaarde voor de behandeling door de

Verzoeningscommissie Bouw is verder dat alle

partijen die betrokken zijn bij het bouwproces

zich er door een standaardclausule in het aanne-

mings- of architectencontract toe verbinden om

een eventueel probleem voor te leggen aan en te

laten beslechten door de Verzoeningscommissie

Bouw . Als de standaardclausule ontbreekt, kun-

nen de betrokkenen ook achteraf nog de

Verzoeningscommissie inschakelen . In dat geval

moeten ze wel allemaal hun toestemming geven .

Over het algemeen vindt de definitieve oplevering onge-

veer een jaar na de voorlopige oplevering plaats . In de

tussenperiode kunnen bepaalde, niet meteen zichtbare

gebreken aan het licht komen die te wijten zijn aan een

tekortkoming van de bouwfirma of aannemer(s): water-

insijpeling, lekken in het dak, vochtproblemen, bescha-

digde dakpannen, enz .

Meestal vraagt de aannemer de eindoplevering schrifte-

lijk aan . U kunt ze aanvaarden of weigeren . Bij weigering

zal de eindoplevering pas worden aanvaard nadat de

aannemer de nodige herstellingen heeft uitgevoerd en

de gebreken zijn verholpen .

50

De tienjarige aansprakelijkheid

Na de oplevering zijn de aannemer en de archi-

tect gedurende tien jaar aansprakelijk voor ernsti-

ge gebreken waardoor de structuur en de

stevigheid van het gebouw in het gedrang

komen . Een duidelijke beschrijving van wat die

gebreken zijn, is er niet . De tienjarige aansprake-

lijkheid begint te lopen op de dag van de voorlo-

pige oplevering als dat zo werd bepaald in het

contract . Zo niet start ze op de dag van de defini-

tieve oplevering .

Algemeen bekeken is de architect verantwoorde-

lijk voor het concept van het gebouw . De aanne-

mer is aansprakelijk voor de uitvoering van het

concept, de zichtbare en de verborgen gebreken

in de materialen, de verwerking van de materia-

len, enz . Bij gebreken waar de conceptiefout

moeilijk van de uitvoeringsfout te onderscheiden

valt, worden architect en aannemer meestal

samen aansprakelijk gesteld .

Als de bouwheer zelf een aantal werkzaamheden

wil uitvoeren die een zeker risico inhouden, kan

de aannemer zich bevrijden van de verantwoor-

delijkheid daarvoor . Als de architect en/of de

opdrachtgever de aannemer dwingen bepaalde

materialen te verwerken, mag de aannemer

schriftelijk voorbehoud maken voor de kwaliteit

van dat werk, zodat hem later geen schuld kan

worden aangewreven .

De tienjarige aansprakelijkheid is geen wonder-

middel . Het is niet altijd gemakkelijk om bepaalde

gebreken na de definitieve oplevering onder de

tienjarige aansprakelijkheid te doen vallen .

Bovendien slepen juridische procedures vaak heel

lang aan . Ga dus bij de eindoplevering zo kritisch

mogelijk te werk . Op dat ogenblik kunnen nog

heel wat scheve zaken worden rechtgetrokken .

Later is dat niet meer mogelijk .

Als u alle facturen van de aannemer betaalt zonder

opmerking of protest, kan dat worden aangezien als een

aanvaarding van de werken . De definitieve oplevering is

dan een feit .

51

den stilgelegd en dat de zaak voor de correctionele

rechtbank wordt gebracht . De rechter kan hem dan de

betaling van een meerwaarde, aanpassingswerken of

een herstel in de oorspronkelijke staat opleggen .

Ook wie een woning koopt waaraan werkzaamheden

zonder stedenbouwkundige vergunningen zijn uitge-

voerd, of waaraan werkzaamheden zijn uitgevoerd die in

strijd zijn met de stedenbouwkundige vergunningen,

maakt zich schuldig aan een bouwmisdrijf wegens

instandhouding van de bouwovertreding .

In Vlaanderen verjaart een bouwovertreding in principe

na vijf jaar (tien jaar in openruimtegebieden, bv . landelij-

ke en recreatiegebieden) . De overheid kan daarna niet

langer naar de correctionele rechtbank stappen om het

herstel te eisen . De opheffing van de sanctie geldt niet

in ruimtelijk kwetsbare gebieden (groengebieden, natuur-

gebieden, bosgebieden, bepaalde landbouwgebieden,

enz .) .

Waarvoor is een stedenbouwkundige vergunning

vereist?

Grosso modo is voor de volgende ingrepen altijd een

stedenbouwkundige vergunning vereist en dat in alle

gewesten .

• Voor het afbreken, herbouwen, verbouwen of uitbrei-

den van een bestaand bouwwerk, met uitzondering

van instandhoudingswerkzaamheden en onderhoud .

Verplichtingen als u bouwt of verbouwt

Bij de bouw of verbouwing van een huis komen heel wat

verplichtingen kijken . Dikwijls hebt u een stedenbouw-

kundige vergunning nodig . De tussenkomst van een

architect is vaak wettelijk verplicht . U moet rekening

houden met de veiligheidscoördinatie en de reglemente-

ring met betrekking tot de energiezuinigheid van uw

bouwproject . Stookoliereservoirs moeten aan een aantal

voorwaarden voldoen . U mag niet altijd zomaar aarde

aan- of wegvoeren . U moet eventueel rookmelders

plaatsen .

De stedenbouwkundige vergunning

Voor een nieuwbouw en voor de meeste verbouwingen

hebt u een stedenbouwkundige vergunning nodig . De

reglementering en de aanvraagprocedure zijn verschil-

lend in Vlaanderen, Brussel en Wallonië . Naast het

gewest kunnen ook gemeenten altijd een vergunning

opleggen voor bepaalde werkzaamheden .

Heel wat kleine werkzaamheden zijn vrijgesteld van de

vergunningsplicht . Maar sommige werkzaamheden

waarvoor geen vergunning vereist is, mogen alleen wor-

den uitgevoerd als ze niet strijdig zijn met andere regle-

menteringen, zoals stedenbouwkundige of

verkavelingsverordeningen, ruimtelijke uitvoeringsplan-

nen, bijzondere plannen van aanleg, voorschriften van

verkavelingsvergunningen, bepalingen uit het Burgerlijk

Wetboek, enz . Informeer daarom op voorhand bij uw

gemeentebestuur of voor de bouwsels of het gebruik

ervan dat u hebt gepland een stedenbouwkundige ver-

gunning vereist is .

Daarnaast bestaan er meldingsplichtige werken (zie ver-

der) .

Wie werkzaamheden aan een woning uitvoert zonder

vergunning, of werkzaamheden uitvoert die in strijd zijn

met de stedenbouwkundige vergunningen, begaat een

bouwmisdrijf . Hij riskeert dat de werkzaamheden wor-

De aanvraag van de stedenbouwkundige

vergunning

Voor de aanvraag van de stedenbouwkundige

vergunning kunt u een beroep doen op uw archi-

tect . U kunt zich ook wenden tot de gemeente

waar u alle informatie over de aanvraagprocedure

vindt . Houd er rekening mee dat een steden-

bouwkundige vergunning slechts een beperkte

tijd geldig blijft .

52

– gebruikelijke ondergrondse constructies (bv . een

regenwaterreservoir, een septische put, een sterfput,

een waterzuiveringsinstallatie, een opslagplaats voor

houtpellets, een brandstoftank voor de verwarming)

als ze niet vóór de rooilijn of in een achteruitbouw-

strook liggen;

– handelingen aan zijgevels, achtergevels en daken

zonder stabiliteitswerken en zonder wijziging van

het fysieke bouwvolume;

– zonnepanelen of zonneboilers op een plat dak, tot

maximaal 1 meter boven de dakrand, en zonne-

panelen of zonneboilers die geïntegreerd zijn in het

hellende dakvlak;

– binnenverbouwingen zonder stabiliteitswerken;

– afsluitingen tot een hoogte van twee meter in de

zijtuin en achtertuin, open afsluitingen tot een

hoogte van twee meter in de voortuin, gesloten

afsluitingen tot een hoogte van 1 meter in de voor-

tuin;

– de strikt noodzakelijke toegangen tot en opritten

naar het gebouw of de gebouwen;

– de plaatsing van allerhande kleine tuinconstructies

zoals tuinornamenten, brievenbussen, barbecues en

speeltoestellen;

– niet-overdekte constructies (bv . een terras) tot maxi-

maal 80 m2 per goed, met inbegrip van alle bestaan-

de niet-overdekte constructies, in zijtuin en

achtertuin, tot op 1 meter van de perceelgrenzen;

– van het hoofdgebouw vrijstaande niet voor verblijf

bestemde bijgebouwen, met inbegrip van carports,

in de zijtuin tot op 3 meter van de perceelgrenzen of

in de achtertuin tot op 1 meter van de perceelgren-

zen . De vrijstaande bijgebouwen kunnen in de ach-

tertuin ook op of tegen de perceelgrens geplaatst

worden als ze tegen een bestaande scheidingsmuur

opgericht worden en als de bestaande scheidings-

muur niet gewijzigd wordt . De totale oppervlakte

blijft beperkt tot maximaal 40 m2 per goed, met

inbegrip van alle bestaande vrijstaande bijgebouwen .

De hoogte is beperkt tot 3 meter .

• Voor álle werkzaamheden die de stabiliteit, het archi-

tectonische karakter of de vormelijke kwaliteiten en

dus het uitzicht van een gebouw wijzigen, dus ook

voor dergelijke instandhoudingswerkzaamheden en

onderhoud .

• Voor ingrepen die de bestemming van een gebouw

wijzigen en voor de wijziging (ook zonder werkzaam-

heden) van de hoofdfunctie van een gebouw .

• Voor de wijziging (ook zonder werkzaamheden) in een

woongebouw van het aantal woongelegenheden,

bestemd voor de huisvesting van een gezin of een

alleenstaande (bv . als u een woonhuis omvormt tot

studentenkoten) .

• Voor aanzienlijke reliëfwijzigingen en het vellen van

hoogstammige bomen .

Waarvoor is geen stedenbouwkundige vergunning

vereist?

Vlaanderen

• Voor onderhoud en instandhoudingswerkzaamheden.

U mag ramen vervangen (maar niet de indeling wijzigen),

deuren en pleisterwerk vervangen, de gevel reinigen,

kapotte verhardingen herstellen, de dakbedekking ver-

nieuwen, een beperkt aantal gevelstenen vervangen .

Voor de inrichting van een gebouw, het geschikt

maken van lokalen en de plaatsing van technische

installaties (sanitair, elektriciteit, verwarming, isolatie,

verluchting) .

• Voor tijdelijke handelingen gedurende de uitvoering

van toegestane werkzaamheden of voor de plaatsing

van tijdelijke constructies, bv . een bouwkeet of sanitair .

• Voor de hieronder opgesomde handelingen. Er zijn wel

vereisten, onder andere dat de werkzaamheden moe-

ten worden uitgevoerd binnen een straal van 30 meter

van de woning, er geen vergunningsplichtige functie-

wijziging wordt doorgevoerd, het aantal woongele-

genheden ongewijzigd blijft en de vrijstelling niet

strijdig is met andere regelgeving of voorschriften (bv .

beschermd erfgoed, lokale plannen, verkavelingsvoor-

schriften):

53

– de oprichting van een aanbouw, zonder functiewijzi-

ging en zonder wijziging van het aantal woongele-

genheden . Het bijgebouw mag een oppervlakte van

maximaal 40 m2 hebben . Het moet 2 meter (in de

achtertuin) of 3 meter (in de zijtuin) van de perceel-

grens staan, tenzij het hoofdgebouw is opgetrokken

op de perceelgrens . De bouwdiepte van het aange-

bouwde bijgebouw mag de bouwdiepte van het

aanpalende gebouw niet overschrijden .

Daarnaast wil de Vlaamse overheid het as-built-attest

invoeren dat neerkomt op een miniregularisatie . In dat

attest wordt verklaard dat de handelingen voor een con-

structie niet of slechts beperkt mogen afwijken van de

plannen waarop de stedenbouwkundige vergunning of

de melding is gebaseerd . Het as-built-attest treedt in de

plaats van de vergunde of de aangemelde plannen . Het

gaat verder dan een regularisatievergunning, omdat de

aanvrager er retroactief het strafbare karakter van de

bouwovertreding mee kan wegnemen . Bij het afsluiten

van de redactie was de regeling van het as-built-attest

nog niet afgerond . Zo werd bijvoorbeeld nog onderzocht

of het attest kan worden gebundeld met het energie-

prestatiecertificaat .

Voor grotere afwijkingen blijft een regularisatiever-

gunning noodzakelijk.

Brussel

• Voor onderhoud en instandhoudingswerkzaamheden.

U mag ramen en deuren vervangen, maar als ze zicht-

baar zijn vanaf de openbare ruimte mag u de oor-

spronkelijke kleur of vorm (indeling, vaste/openslaande

vleugels) niet veranderen zonder vergunning . U mag

gevels die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte

cementeren, bekleden met een ander materiaal of een

andere kleur geven, op voorwaarde dat ze niet in een

vrijwaringszone liggen van een goed dat beschermd is

of waarvoor een beschermingsprocedure loopt .

• Voor verbouwingen binnen een gebouw, de inrichting

van lokalen en de plaatsing of verwijdering van techni-

Voor de laatste twee punten uit de opsomming

geldt in ruimtelijk kwetsbaar gebied wél een

vergunningsplicht.

• Voor het gebruik van een gebouw dat als hoofdfunctie

wonen heeft, als kantoor, voor een vrij beroep, handel,

horeca, dienstverlening of een ambacht . De daarvoor

gebruikte oppervlakte moet kleiner zijn dan de woon-

oppervlakte en mag hoogstens 100 m2 bedragen .

• Voor het vellen van hoogstammige bomen die liggen

in een woongebied en binnen een straal van maximaal

15 meter rondom de woning .

• Voor de volledige afbraak van vrijstaande bouwwerken

en constructies met een grondoppervlakte die kleiner

is dan 100 m2, mits voldaan is aan volgende voorwaar-

den:

– het gaat niet om kleine elementen en constructies

die van belang zijn voor de kwaliteit van de leef-

omgeving, een volkskundige, historische of esthetische

waarde hebben, als referentie dienen voor de bevol-

king van een buurt of wijk, of bijdragen tot het

gevoel van een plaatselijke bevolking tot een bepaalde

plek te behoren (bijvoorbeeld fonteinen, kiosken,

veldkapellen, hekken, omheiningen, luifels, balies,

straatmeubilair, bakhuizen, koetshuizen, oranjerieën,

priëlen, ijskelders);

– het gaat niet om gebouwen of constructies die

opgenomen zijn in de inventaris van het bouwkundige

erfgoed .

• Een aantal werkzaamheden en handelingen is mel-

dingsplichtig . Voor die werkzaamheden hoeft u geen

vergunning aan te vragen, maar u moet ze melden aan

de gemeente . Na 20 dagen mag u met de werkzaam-

heden beginnen als de gemeente in die periode geen

verzet heeft uitgesproken:

– stabiliteitswerken binnen zonder functiewijziging en

zonder wijziging van het aantal woongelegenheden;

– stabiliteitswerken aan achtergevels, zijgevels en

daken zonder functiewijziging, zonder wijziging van

het aantal woongelegenheden en zonder wijziging

van het fysieke bouwvolume en de bouwoppervlakte;

54

niet bestemd is voor bewoning, een oppervlakte heeft

van maximaal 9 m2 en een hoogte van maximaal 3 meter .

• Voor de afbraak zonder wederopbouw van bijgebou-

wen met een grondoppervlakte van minder dan 100 m2

die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte . De

vrijkomende ruimte moet een binnenplaats of tuin

worden, en eventuele blote muren moeten worden

afgepleisterd .

• Voor de wijziging van bestemming van een gedeelte

van een woning om er een (para)medisch vrij beroep

of een onderneming voor intellectuele dienstverlening

in onder te brengen . De vloeroppervlakte, gebruikt

voor die activiteit mag hoogstens 75 m2 bedragen . De

vrije beroeper of een van de vennoten of bestuurders

van de onderneming moet ook zijn hoofdverblijfplaats

hebben in het gebouw waar de activiteiten worden

uitgeoefend .

• Voor het vellen van dode bomen.

Wallonië

• Voor onderhoud, inrichtings- en instandhoudingswerk-

zaamheden .

• Voor een aantal werkzaamheden en handelingen die

de energetische kwaliteit van de woning ten goede

komen:

– de plaatsing van zonneboilers en zonnecelpanelen

op hellende en platte daken, voor zover voldaan is

aan een aantal voorwaarden met betrekking tot de

hellingsgraad en de mate waarin ze boven het dak

uitreiken;

– de vervanging van de gevel- en dakafwerking door

een isolerend alternatief, dat hetzelfde uitzicht heeft

en de dikte met hoogstens 30 cm doet toenemen;

– de vervanging van deuren en raamprofielen in gevels

en daken door isolerende alternatieven .

• Voor tijdelijke infrastructuurwerkzaamheden geduren-

de de uitvoering van toegelaten werkzaamheden .

• Voor het maken, dichtmaken of wijzigen van deuren

raamopeningen in gevels en daken, als bepaalde voor-

waarden zijn vervuld .

sche installaties (sanitair, elektriciteit, verwarming, iso-

latie, verluchting, telecommunicatie) .

• Voor tijdelijke infrastructuurwerkzaamheden geduren-

de de uitvoering van toegelaten werkzaamheden .

• Voor een aantal ingrepen aan de buitenkant van een

gebouw: de plaatsing van zonnepanelen die niet zicht-

baar zijn vanaf de openbare ruimte of die in het dak

zijn ingewerkt of er hoogstens 30 cm bovenuitsprin-

gen zonder verder te reiken dan de dakrand, de plaat-

sing van lichtkoepels, dakvensters of glasramen in het

dakvlak tot maximaal 20% van de oppervlakte van een

hellend dak, de vervanging van ramen, winkelramen,

toegangsdeuren, inrij- en garagepoorten voor zover de

oorspronkelijke vorm behouden blijft en het architec-

tonische aanzicht van het gebouw niet wordt gewij-

zigd, het aanbrengen, wegwerken of wijzigen van

openingen en ramen die niet zichtbaar zijn vanaf de

openbare ruimte voor zover die geen oplossing voor

een stabiliteitsprobleem met zich meebrengt, de plaat-

sing van huisnummers, bellen, brievenbussen, bloem-

bakken en dergelijke voor zover ze niet meer dan 12 cm

uitspringen, de plaatsing op het dak of tegen de gevel

van schotelantennes tot 40 dm2 die niet zichtbaar zijn

vanaf de openbare ruimte en dezelfde kleur hebben

als de gevel of transparant zijn, de plaatsing van

schoorstenen, luchtkokers, regenpijpen, markiezen en

luiken die niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte .

• Voor een aantal werkzaamheden in de achteruitbouw-

strook en in tuinen en binnenplaatsen, voor zover die

niet gepaard gaan met een wijziging van het bodem-

reliëf met meer dan 50 cm: de aanleg van wegen, ter-

rassen, omheiningen en voorzieningen voor recreatief,

huishoudelijk of decoratief gebruik, met beperkingen

wat hoogte betreft, de plaatsing van ondergrondse

water- of brandstofreservoirs, mangaten, kanaliserin-

gen, kabels en individuele installaties voor waterzuive-

ring of -infiltratie, de installatie een niet-overdekt

zwembad of een siervijver van maximaal 20 m2 die op

minstens 2 meter van de aanpalende eigendommen

liggen, het oprichten van een vrijstaand bijgebouw dat

55

– het optrekken van schuilplaatsen voor dieren met

een maximale oppervlakte van 15 m2 (25 m2 voor

duiventillen) die minstens 3 meter van de perceel-

grens staan en minstens 20 meter van de dichtstbij-

zijnde buurwoning verwijderd zijn, met beperkingen

wat de hoogte en het materiaalgebruik betreft .

De tussenkomst van een architect

In principe moet u voor bouwwerkzaamheden een

beroep doen op een architect . Heel wat kleinere werk-

zaamheden zijn vrijgesteld van die verplichting .

De regeling verschilt van gewest tot gewest . Ook als de

tussenkomst van de architect niet verplicht is, kan ze

misschien wel nuttig zijn . Houd er rekening mee dat in

heel wat gevallen nog altijd een stedenbouwkundige

vergunning vereist is .

Wanneer is de tussenkomst van een architect niet

verplicht?

Vlaanderen

• Verbouwingen en inrichting binnen een vergund

gebouw of werkzaamheden voor het geschikt maken

van lokalen, voor zover ze geen oplossing van een

constructieprobleem met zich meebrengen noch de

stabiliteit van het gebouw wijzigen .

• Werkzaamheden aan de buitenkant van een vergund

gebouw, voor zover ze geen oplossing van een con-

structieprobleem met zich meebrengen noch de stabi-

liteit van het gebouw wijzigen: het aanbrengen,

wijzigen en dichtmaken van raam- en deuropeningen,

de inplanting van dakvlakvensters en/of fotovoltaïsche

zonnepanelen en/of zonneboilers in het dakvlak of op

een plat dak, het integreren van dakuitbouwen over

maximaal een vierde van de dakoppervlakte, het aan-

brengen van een gevelsteen, een bepleistering of een

andere gevelbekleding zonder dat een wijziging van de

fundering noodzakelijk is, verluchtings-, luchtbehande-

lings-, rookafzuig- of luchtafzuiginstallaties, zonneten-

ten of markiezen die ingeklapt, opgevouwen of

• Voor de inrichting van binnenplaatsen en tuinen met

– tuinmeubels;

– diverse elementen (bv . pergola’s, compostinstallaties,

barbecues), voor zover ze niet hoger zijn dan 2,5

meter;

– niet-ingegraven zwembaden;

– tuinverlichting waarvan de stralen de perceelgrenzen

niet overschrijden;

– speeltoestellen met een maximale hoogte van 3,5

meter;

– decoratieve fonteinen en plantenbakken;

– een paraboolantenne die beantwoordt aan bepaalde

vereisten .

• Voor tuinverharding en terrassen, vijvers tot 25 m2

grondoppervlakte, niet-overdekte zwembaden tot 50 m2,

tuinhuisjes tot 20 m2, afsluitingen, carports tot 30 m2 .

Voor elke handeling gelden welbepaalde voorwaarden .

• Voor een aantal werkzaamheden is geen vergunning

nodig, maar moet u op voorhand een aangifte doen

bij de gemeente . Als de gemeente uw aangifte ont-

vankelijk verklaart, mag u 20 dagen na de aangifte

beginnen met de werkzaamheden . Als de gemeente

niet reageert, kunt u na 15 dagen een herinnering stu-

ren . Als ook dat geen reactie oplevert, mag u 20

dagen na die herinnering van start gaan met de werk-

zaamheden .

De aangifteplicht geldt onder andere voor:

– het slopen van een bijgebouw met hoogstens één

bouwlaag en een oppervlakte van maximaal 30 m2,

dat niet op de rooilijn staat;

– de vervanging of bouw van een bijgebouw met één

bouwlaag van hoogstens 30 m2, een hellend dak en

een dakrandhoogte van maximaal 3 meter (nok: 5

meter), dat op minstens 2 meter van de perceelgrens

staat . Het gebouw moet achter de woning of op

minstens 4 meter van de rooilijn staan, moet tegen

het gebouw aanleunen of ermee verbonden zijn

door een constructie met een plat dak, en moet

worden opgetrokken in een soortgelijk materiaal als

dat van de woning;

56

Brussel

• Werkzaamheden waarvoor geen stedenbouwkundige

vergunning vereist is .

• Verbouwingen binnen een gebouw of werkzaamhe-

den voor de geschiktmaking van lokalen, voor zover ze

geen oplossing van een stabiliteitsprobleem met zich

meebrengen en geen wijziging van het bouwvolume

of van het architectonisch aanzicht inhouden .

• De wijziging van gebruik of bestemming van (een deel

van) een goed als daarvoor geen werkzaamheden ver-

eist zijn, of als de verbouwingen binnen het gebouw

en de werkzaamheden voor de geschiktmaking van

lokalen geen oplossing van een stabiliteitsprobleem

met zich meebrengen .

• De afbraak van vrijstaande of tegen het hoofdgebouw

aanleunende bijgebouwen, voor zover dat geen oplos-

sing van een stabiliteitsprobleem met zich meebrengt .

• De oprichting van een alleenstaand bijgebouw dat niet

bestemd is voor bewoning, handel of industrie . Het

gebouw moet in een binnenplaats- of tuingebied lig-

gen, de grondoppervlakte mag maximaal 9 m2 en de

totale hoogte maximaal 3 meter bedragen .

• Het optrekken van afsluitingen of van een scheidings-

muur tussen twee eigendommen .

• Het plaatsen van schotelantennes of zonnepanelen,

voor zover ze geen oplossing van een stabiliteitspro-

bleem met zich meebrengen .

• De bouw van een niet-overdekt zwembad of sportter-

rein .

• De wijziging van openingen of ramen voor zover dat

geen oplossing van een stabiliteitsprobleem met zich

meebrengt .

Wallonië

• Alle werkzaamheden waarvoor geen vergunning ver-

eist is .

• Alle meldingsplichtige werkzaamheden.

• Het slopen van constructies.

• Het renoveren van alleenstaande bijgebouwen zonder

verdieping of kelder, die niet bestemd zijn voor bewo-

ingerold kunnen worden, schotelantennes .

• Het optrekken van bepaalde constructies: een hok

voor dieren met bijbehorende afrastering, een duiven-

til, een volière, een tuinhuisje, een bergplaats, een

garage of carport, een serre, een veranda, een over-

dekt terras . De constructies mogen een grondopper-

vlak van maximaal 40 m2 hebben, de kroonlijsthoogte

moet beperkt zijn tot 3 meter en de nokhoogte tot

4,50 meter . Als aan een bestaand gebouw wordt aan-

gebouwd, mogen de werkzaamheden geen oplossing

van een constructieprobleem met zich meebrengen

noch de stabiliteit van de aanpalende gebouwen wijzigen .

• De aanleg of wijziging van verhardingen, wegen, oprit-

ten of parkeerplaatsen; de aanleg van een siervijver op

minstens 1 meter van de perceelgrenzen, de installatie

van een onder- of bovengronds gas-, brandstof- of

stookoliereservoir; de aanleg of wijziging van een

openluchtzwembad van maximaal 150 m2 op minstens

2 meter afstand van de perceelgrenzen en gebouwen,

de plaatsing van een scheidingsmuur of afsluiting, het

slopen of verwijderen van vrijstaande gebouwen en

constructies .

• De wijziging in een gebouw van het aantal woongele-

genheden, bestemd voor de huisvesting van een gezin

of een alleenstaande, voor zover dat geen oplossing

voor een constructieprobleem met zich meebrengt

noch de stabiliteit van het gebouw wijzigt . Het doet er

niet toe of het gaat om een eengezinswoning, een

etagewoning, een flatgebouw, een studio of een

(gemeubileerde) kamer .

• De wijziging in een gebouw van het aantal woongele-

genheden, bestemd voor de huisvesting van een gezin

of een alleenstaande, voor zover die wijziging niet de

oplossing van een constructieprobleem met zich mee-

brengt of de stabiliteit van het gebouw wijzigt .

• Het vellen van hoogstammige bomen en aanzienlijke

wijzigingen van het bodemreliëf .

• Werkzaamheden waarvoor de gemeentelijke steden-

bouwkundige verordeningen een vergunning voor-

schrijven, maar niet de Vlaamse decreten en besluiten .

57

Aanstelling van de veiligheidscoördinator

Voor kleine bouwwerken met een totale oppervlakte van

minder dan 500 m2 – waaronder de meeste particuliere

projecten vallen – moet de bouwdirectie die is belast

met het ontwerp (meestal de architect) een coördina-

tor-ontwerp aanstellen . Als er geen architect bij de

werkzaamheden betrokken is, krijgt de aannemer (die

ontwerp en prijsofferte combineert) die taak toegewe-

zen .

De bouwdirectie die met (de controle op) de uitvoering is

belast, stelt ook de coördinator-uitvoering aan . Die

mag dezelfde zijn als de coördinator-ontwerp . De

bouwdirectie is opnieuw de architect of, als er geen

architect bij de werkzaamheden betrokken is, de hoofd-

aannemer, de eerste aannemer die aan de slag gaat of

de opeenvolgende aannemers, elk voor zijn werkzaam-

heden .

Onder bepaalde voorwaarden kunnen de architect of

aannemer zelf als veiligheidscoördinator optreden . Als u

als opdrachtgever mee de veiligheidscoördinator wilt kie-

zen, bespreekt u dat het best op voorhand met de archi-

tect of aannemer .

Voor de volledigheid vermelden we dat voor bouwwer-

ken met een totale oppervlakte van 500 m2 of meer de

opdrachtgever altijd de coördinator moet aanstellen .

Kostprijs van de veiligheidscoördinatie

De kostprijs van de veiligheidscoördinatie is bij gebrek

aan vaste tarieven ondoorzichtig . In een brochure stelt

de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid

en Sociaal Overleg dat coördinatoren kunnen werken

voor een uurloon of voor een percentage van de kost-

prijs van de werkzaamheden . Gebruikelijke uurtarieven

zijn 50 tot 65 euro, een gebruikelijke forfaitaire vergoe-

ding voor ontwerp en uitvoering samen schommelt tus-

sen 1% en 4% van de kostprijs van de werkzaamheden .

Een architect of aannemer die een externe coördinator

inschakelt, mag zelf bepalen of hij diens kosten in zijn

ning en waarvan de oppervlakte hoogstens 40 m2

bedraagt .

• Het bouwen van serres en veranda’s tegen het hoofd-

gebouw, die slechts één niveau hebben .

• Een aanzienlijke wijziging van het reliëf van het terrein.

• De wijziging van de bestemming van een gebouw.

• Het creëren van extra woongelegenheden zonder het

volume te wijzigen .

• Het vellen van hoogstammige bomen.

De veiligheidscoördinatie

Om het aantal arbeidsongevallen in de bouwsector te

verminderen, is de tussenkomst van een veiligheidscoör-

dinator verplicht voor alle bouwplaatsen waar meer dan

één aannemer tegelijkertijd of achtereenvolgend aan het

werk zal zijn . Dat geldt zowel voor een nieuwbouw als

voor een verbouwing . De term aannemer moet ruim

worden geïnterpreteerd, namelijk als elke werkgever of

zelfstandige die werkzaamheden uitvoert tijdens de uit-

voering van het bouwproject . Het kan dus ook gaan om

nutsbedrijven die leidingen voor water, gas of elektriciteit

plaatsen . Zelfbouwers worden niet als aannemers

beschouwd . Werkzaamheden die door één enkele alge-

mene aannemer zonder onderaannemers worden uitge-

voerd, vallen niet onder de verplichting .

Een veiligheidscoördinator moet een verplichte beroeps-

aansprakelijkheidsverzekering aangaan voor het geval hij

bij de uitoefening van zijn taak onopzettelijke schade

veroorzaakt waarvoor hij wettelijk aansprakelijk kan wor-

den gesteld . Ontwerper, opdrachtgever, aannemer en

zelfstandige moeten altijd de algemene preventieprinci-

pes blijven toepassen, ook als er een veiligheidscoördina-

tor is aangesteld . Bij ongevallen zijn altijd de exacte

omstandigheden doorslaggevend om te bepalen wie

aansprakelijk is .

58

• Bij een herbouw/uitbreiding met een beschermd volume

tot maximaal 800 m3 en zonder wooneenheid gelden

voor de nieuwe delen maximale U-waarden en mini-

male ventilatievoorzieningen .

• Bij andere verbouwingen met stedenbouwkundige ver-

gunning gelden maximale U-waarden voor de ver-

bouwde en nieuwe gedeelten en minimale lucht-

toevoeropeningen in geval van vervanging van de

ramen .

• De epb-regelgeving is niet van toepassing op werk-

zaamheden waarvoor de tussenkomst van een architect

wettelijk niet is vereist en die worden uitgevoerd in

een gebouw met een beschermd volume van hoog-

stens 3 000 m3 .

• Vrijstellingen zijn mogelijk voor beschermde monu-

menten, voor gebouwen die in een beschermd land-

schap, stads- of dorpsgezicht liggen en voor gebouwen

die zijn opgenomen in de inventaris van het bouwkun-

dige erfgoed . Verder zijn afwijkingen mogelijk uit

technische, functionele of economische overwegingen .

Wat moet u doen?

Als bouwheer bent u verantwoordelijk voor het indienen

van de epb-aangifte (het rapport dat aantoont dat uw

woning voldoet aan de energieprestatieregelgeving) .

• U moet voor de start van de werkzaamheden een ver-

slaggever (dat kan eventueel uw eigen architect zijn)

aanstellen .

• U moet erop toezien dat uw verslaggever uiterlijk

8 dagen voor de start van de werkzaamheden elektro-

nisch de startverklaring indient bij het Vlaams

Energieagentschap (VEA) . Bij die startverklaring moet

de verslaggever een voorafberekening voegen .

• U mag tijdens de werkzaamheden materialen of instal-

laties gebruiken die niet in de startverklaring opgeno-

men zijn . Als die wijzigingen een invloed hebben op

de energieprestatie van de woning, moet de architect

dat melden aan u en aan de verslaggever .

• U moet er op toezien dat uw verslaggever uiterlijk

6 maanden na de ingebruikname van de woning de

facturen verwerkt of een andere formule toepast . Het

probleem is dat niet alle veiligheidscoördinatoren

betrouwbaar zijn . In het verleden gebeurde het geregeld

dat een bouwheer een factuur kreeg van een coördinator

die hij nooit had gezien . Sinds 2005 gelden er minimum-

prestaties voor het overleg met de andere bouwpartners

en de aanwezigheid op de bouwplaats .

De energieprestatieregelgeving

Om het energieverbruik te beperken en de opwarming

van het klimaat tegen te gaan, hebben de gewesten elk

hun energieprestatieregelgeving (epb) ingevoerd . De epb

legt eisen op met betrekking tot het primaire energie-

verbruik van het gebouw (E-peil), het totale warmte-

isolatiepeil (K-peil), de warmtetransmissiewaarde van de

constructieonderdelen (U-waarde van dak, vloer, wanden),

de ventilatievoorzieningen en de technische installaties .

Elk gewest hanteert een eigen regeling, waarvan de pre-

cieze vereisten verschillen afhankelijk van de bestemming

van het gebouw, de aard en de omvang van de werk-

zaamheden .

De epb-regeling voor woningen in het Vlaams

Gewest

Vlaanderen legt eisen op met betrekking tot het K-peil,

de U-waarden, het E-peil, de maximale netto energie-

behoefte, de ventilatie en de beperking van het risico op

oververhitting .

Voor welke werken?

• Voor een nieuwbouw of herbouw zijn al die eisen van

toepassing .

• Bij een gedeeltelijke herbouw/uitbreiding met een

beschermd volume (de daadwerkelijk bewoonde en

verwarmde vertrekken) groter dan 800 m3 of met min-

stens een wooneenheid (een gedeelte dat als een

aparte woning functioneert, bijvoorbeeld een apparte-

ment of studio) gelden de eisen voor het nieuwe

gedeelte .

59

Met nieuwbouw gelijkgestelde werkzaamheden zijn:

een uitbreiding die grenst aan een bestaand gebouw

die een oppervlakte van meer dan 250 m2 heeft of

minstens één woning omvat en waarbij er een boven-

grondse toegang is tussen het bestaande en het

nieuwe gedeelte, of een gedeeltelijke herbouw .

Zware renovaties zijn: renovaties waarvoor een steden-

bouwkundige vergunning is vereist, die worden uitge-

voerd aan een gebouw dat groter is dan 1 000 m2 en

waarbij werkzaamheden worden uitgevoerd aan meer

dan 25% van de warmteverliesoppervlakte (de

gebouwschil), de wijziging of vervanging van technische

installaties in een gebouw dat groter is dan 1 000 m2

als die installaties nadien een vermogen van meer dan

500 kW hebben en er voor de wijziging of vervanging

een milieuvergunning vereist is .

• Minder strikte eisen gelden voor eenvoudige renova-

ties . Dat zijn renovaties waarvoor een stedenbouwkun-

dige vergunning is vereist en waarbij werkzaamheden

worden uitgevoerd die de energieprestatie van het

gebouw beïnvloeden . Dat kan gaan om werkzaam-

heden die betrekking hebben op het warmteverlies-

oppervlak van het gebouw, of om een bestemmings-

wijziging tot woning, kantoor of diensten .

• Bij een renovatie kunt u afwijkingen aanvragen voor

een goed dat beschermd is of zal worden of dat op de

bewaarlijst is of zal worden ingeschreven . Ook omwille

van functionele, technische of economische over-

wegingen zijn afwijkingen mogelijk .

Wat moet u doen?

Nieuwbouw en zware renovatie

• Bij de aanvraag van de vergunning moet u een epb-

voorstel voegen dat is ondertekend door u en door de

architect . Dat voorstel somt de maatregelen op die u

moet treffen om aan de epb-regelgeving te voldoen .

• Als het gaat om een nieuw gebouw dat groter is dan

1 000 m2 of om een zware renovatie van een gebouw

dat groter is dan 5 000 m2, is bovendien een haalbaar-

heidsstudie vereist .

epb-aangifte naar het Vlaams Energieagentschap

(VEA) stuurt . Bij een nieuwbouw krijgt u een energie-

prestatiecertificaat dat tien jaar geldig blijft en dat u

moet kunnen voorleggen als u de woning wilt verkopen

of verhuren . Als uw woning niet aan de eisen voldoet,

legt het VEA een boete op die afhankelijk is van de

overtreding .

• Als u een woning op plan of een sleutelklare woning

koopt van een bouwfirma of projectontwikkelaar,

moet die ervoor zorgen dat de woning voldoet aan de

eisen . De projectontwikkelaar moet een verslaggever

aanstellen en de epb-aangifte indienen . Als bepaalde

voorwaarden zijn vervuld, kan die plicht aan u worden

overgedragen als u niet alle werkzaamheden door de

bouwfirma laat uitvoeren .

Naast bovenstaande epb-regelgeving gelden in Vlaanderen

verplichtingen voor centrale stookinstallaties op gas en

op vloeibare of vaste brandstof, voor zover ze een nomi-

naal vermogen van 20 kW of meer hebben (die beper-

king geldt niet in geval van een vaste brandstof) .

• Nieuwe installaties moeten eenmalig worden gekeurd

voor ze in gebruik worden genomen .

• Bestaande installaties moeten jaarlijks (gas: tweejaar-

lijks) worden gecontroleerd en onderhouden .

• Installaties die ouder zijn dan vijftien jaar, moeten een

eenmalige verwarmingsaudit ondergaan .

De epb-regeling voor woningen in het Brussels

Hoofdstedelijk Gewest

Brussel legt eisen op met betrekking tot het K-peil, de

U-waarden, het E-peil, de ventilatie, de beperking van

het risico op oververhitting en de technische installaties

(verwarming, sanitair warm water, luchtbehandeling,

ventilatie) .

Voor welke werken?

• De eisen zijn strenger voor een nieuwbouw en daar-

mee gelijkgestelde werkzaamheden, en voor zware

renovaties .

60

ofwel een omvang heeft groter dan 800 m3 beschermd

volume, ofwel minstens één wooneenheid omvat, of

werkzaamheden aan een bestaand gebouw dat groter

is dan 1 000 m2 en waarbij de installaties en minstens

75% van het warmteverliesoppervlak (gebouwschil)

worden vervangen .

• Voor renovaties waarbij de werkzaamheden een

invloed hebben op het energiepeil van de woning zijn

de eisen minder streng . In dat geval gelden alleen

maximale U-waarden voor de nieuwe of herbouwde

delen en minimale ventilatieopeningen als er ramen

worden vervangen .

• Bij een herbestemming van een gebouw tot woon-

functie gelden een maximaal K-peil, maximale

U-waarden en ventilatievereisten .

Wat moet u doen?

• U moet als opdrachtgever een epb-verantwoordelijke

aanstellen .

• Bij de aanvraag van de stedenbouwkundige vergun-

ning moet u een verklaring voegen waarin staat dat is

voldaan aan de epb-eisen .

• Als het nieuwe gebouw groter is dan 1 000 m2, is een

haalbaarheidsstudie nodig over het gebruik van her-

nieuwbare energiebronnen of van systemen zoals een

warmtepomp, een warmtekrachtinstallatie of een ver-

binding aan een warmtenetwerk .

• Vijftien dagen voor de aanvang van de werkzaam-

heden moet de gemeenteadministratie in kennis wor-

den gesteld van de aanvang van de werkzaamheden .

Nodig is daarbij een initieel epb-verslag met een prog-

nose van het primaire energieverbruik .

• Uiterlijk zes maanden na het einde van de werkzaam-

heden stelt de epb-verantwoordelijke een epb-slot-

verklaring op, op basis waarvan voor nieuwe gebouwen

het epb-certificaat wordt uitgereikt .

Als niet is voldaan aan de epb-eisen, kunt u een boete

van maximaal 50 000 euro opgelegd krijgen .

• U stelt als opdrachtgever voor de start van de werk-

zaamheden een epb-adviseur aan . Die stelt een tech-

nisch epb-dossier samen dat op de bouwplaats ligt en

wordt bijgewerkt op basis van de vordering van de

werkzaamheden .

• U stuurt een kennisgeving van de aanvang van de

werkzaamheden aan Leefmilieu Brussel – BIM .

• Na de uitvoering van de werkzaamheden stelt de epb-

adviseur een epb-aangifte op die door hemzelf, door u

en door de architect wordt ondertekend en die u moet

bezorgen aan Leefmilieu Brussel – BIM . Bij een nieuw-

bouw ontvangt u een epb-certificaat dat tien jaar gel-

dig blijft en dat u nodig hebt als u de woning later wilt

verkopen of verhuren .

Als het gebouw niet voldoet aan de epb-eisen, legt

Leefmilieu Brussel – BIM u een administratieve boete

op die afhankelijk is van de overtreding .

Eenvoudige renovaties

• Bij de aanvraag van de vergunning moet u een vereen-

voudigd epb-voorstel voegen dat door u en door de

architect is ondertekend . Dat voorstel somt de maat-

regelen op die u zult treffen om aan de epb-regel-

geving te voldoen .

• Voor de aanvang van de werkzaamheden moet u een

vereenvoudigde epb-aangifte bezorgen aan de instantie

die de vergunning heeft uitgereikt (gemeente of

Bestuur Ruimtelijke Ordening en Huisvesting) . Ook dat

kunt u samen met de architect in orde brengen . De

aanstelling van een epb-adviseur is dus niet vereist .

De epb-regeling voor woningen in het Waals

Gewest

Wallonië legt eisen op met betrekking tot het K-peil, de

U-waarden, het E-peil en de ventilatie .

Voor welke werken?

• De eisen gelden voor nieuwbouw en daarmee gelijk-

gestelde werkzaamheden . Dat zijn: een herbouw of

uitbreiding waarvoor een vergunning is vereist en die

61

acht hoeveel aarde u laat wegvoeren of op uw eigen ter-

rein hergebruikt . In sommige gevallen, bijvoorbeeld als

er aanwijzingen bestaan van bodemverontreiniging,

geldt die verplichting ook voor kleinere uitgravingen .

De bodemsaneringdeskundige neemt bodemstalen en

analyseert ze op de meest voorkomende verontreinigende

stoffen . Zijn bevindingen schrijft hij neer in een technisch

verslag . Dat verslag moet u bezorgen aan een daartoe

gemachtigde instelling (Grondbank, Grondwijzer) . Zij

bepaalt onder welke voorwaarden u de grond elders

mag laten gebruiken .

Als u zelf grond ontvangt die afkomstig is van een uit-

graving van meer dan 250 m3 (bijvoorbeeld voor het

ophogen van uw oprit of tuin), moeten de transport-

documenten bevestigen dat de geleverde grond geschikt

is voor gebruik op uw terrein .

Als het gaat om grond van een uitgraving van minder

dan 250 m3 en van een niet-verdachte grond, kunt u het

best in het bestek of de offerte de gewenste bodem-

kwaliteit laten vastleggen, of minstens stipuleren dat de

aangevoerde bodem geen bodemverontreiniging mag

veroorzaken .

Gemene muur

Als een eigenaar een muur opricht op de grens van zijn

bouwgrond, is hij verplicht die muur gemeen te maken

als zijn buurman daarom vraagt . Die situatie doet zich

vaak voor bij rijtjeshuizen . In dat geval zal de eigenaar

van het aanpalende perceel de gemene muur gebruiken

om ertegenaan te bouwen . Hij kan daarvoor de volledige

muur of een deel ervan overnemen .

Uiteraard moet er voor de overname van een gemene

muur worden betaald . Meestal is dat bedrag gelijk aan

de helft van de waarde van de muur en de helft van de

waarde van de grond waarop die muur is opgetrokken .

Bij het bepalen van het bedrag wordt rekening gehou-

Het stookoliereservoir

Als u naar aanleiding van een nieuwbouw of verbouwing

een nieuw stookoliereservoir plaatst, moet dat in bepaalde

gevallen beantwoorden aan specifieke vereisten . Soms is

ook een aangifte verplicht . De reglementering voor de

drie gewesten vindt u terug in de brochure Stookolietank

bij particulieren van KBC-Verzekeringen .

Rookmelders

In Vlaanderen is de plaatsing van rookmelders verplicht

voor nieuwbouw en voor renovatiewerkzaamheden

waarvoor een stedenbouwkundige vergunning is vereist .

Het moet gaan om optische rookmelders met CE-markering

die niet van het ionische type zijn . Wat het aantal en hun

precieze locatie betreft, zijn er geen richtlijnen . Die ge-

gevens moeten worden vermeld in de aanvraag van de

stedenbouwkundige vergunning . Uw architect zal u

daarover adviseren . De verplichting geldt voor elke ver-

gunningsaanvraag, ingediend na 5 juli 2009 .

In Wallonië is het plaatsen van rookmelders verplicht

sinds 20 november 2004 voor nieuwbouwwoningen en

sinds 1 juli 2006 voor bestaande woningen .

In Brussel geldt de verplichting uitsluitend voor huur-

woningen, en dat sinds 1 juli 2005 .

Grondverzet

In Vlaanderen moet u soms rekening houden met de

Vlaamse milieuwetgeving met betrekking tot uitgegraven

bodem, de zogenaamde grondverzetmaatregel . Die

maatregel heeft tot doel verdere bodemverontreiniging

tegen te gaan, en geldt zowel voor particulieren als voor

bedrijven .

Zodra u meer dan 250 m3 grond uitgraaft, moet u een

erkende bodemsaneringdeskundige inschakelen, onge-

62

Bouwen op de grond van iemand anders

Als u samen een huis bouwt op een grond die

eigendom is van uw partner, geldt het recht van

natrekking . Dat bepaalt dat de eigenaar van een

grond ook eigenaar wordt van alles wat op die

grond werd of wordt gebouwd . Het huis zal dus

automatisch eigendom van uw partner worden .

Bij een eventuele scheiding hebt u wel recht op

een vergoeding van de gedane investeringen . De

hoogte daarvan hangt af van het huwelijksstelsel

waaronder u bent getrouwd .

Als ongehuwde partners samen een woning wil-

len bouwen op grond die toebehoort aan een

van de partners, moeten ze er rekening mee hou-

den dat de woning integraal eigendom wordt van

de grondeigenaar . De grondeigenaar kan wel op

voorhand de onverdeelde helft van zijn eigen-

domsrechten op de grond verkopen aan zijn part-

ner, zodat beide partners eigenaar zijn van de

grond én van de woning die achteraf op die

grond wordt gebouwd .

den met de gangbare prijzen en met de staat waarin de

muur zich bevindt op het ogenblik van de muurovername .

Voor het regelen van de overname doet u het best een

beroep op een landmeter of architect .

63

Eigen werk en btw

Breng de btw-controleur schriftelijk op de hoogte

van het werk dat u zelf wilt uitvoeren . Doe dat

vóór de aanvang van het werk, en houd daarna

een verslag bij met de begin- en einddatum van

het eigen werk en de namen van de personen die

gratis hebben geholpen . Uw verklaring krijgt

meer draagkracht als ze werd ondertekend door

een officiële getuige, zoals een schepen, de bur-

gemeester, de veldwachter of een politieagent .

Ook de facturen waaruit blijkt dat gereedschap

en materialen werden aangekocht, versterken de

verklaring .

Btw op een verbouwing

Normaal betaalt u voor verbouwingswerkzaamheden op

alle materialen en werkzaamheden 21% btw . Maar

bepaalde werkzaamheden (materialen + werkuren) aan

woningen die minstens vijf jaar oud zijn, komen in aan-

merking voor een verlaagd tarief van 6% btw . Het doet

er niet toe of de eigenaar of een huurder het werk laat

uitvoeren, en evenmin of het om de enige of om de

tweede, derde, enz . woning gaat . Op het honorarium

van de architect blijft het btw-tarief van 21% verschul-

digd .

Voorwaarden voor de toepassing van het

verlaagde btw-tarief

• De woning moet minstens vijf jaar in gebruik zijn op

het ogenblik dat de btw verschuldigd wordt . Die ter-

mijn moet niet dag op dag berekend worden . Als de

woning in de loop van het vijfde voorafgaande jaar in

gebruik is genomen, is voldaan aan de voorwaarde .

Voor de gemeenschappelijke delen van een apparte-

Btw en kadastraal inkomen

Een nieuwbouw of verbouwing heeft fiscale gevolgen . U

moet btw betalen op de werkuren en de materialen . Het

normale btw-tarief bedraagt 21% . Dat tarief geldt altijd

voor de bouw van een woning of appartement . Bij een

renovatie komen heel wat werkzaamheden in aanmerking

voor het verlaagde btw-tarief van 6% .

Achteraf moet u een jaarlijkse belasting (de onroerende

voorheffing) betalen en moet u in de personenbelasting

een onroerend inkomen aangeven .

Btw op nieuwbouw

U moet 21% btw betalen op alle facturen van de aan-

nemer, de architect en andere bouwpartners . Ook op

materialen betaalt u 21% btw . Nadat de werkzaamheden

zijn beëindigd, moet u een btw-aangifte indienen (zie

verder) .

Als u zelf werkzaamheden uitvoert, moet u daarop geen

btw betalen . Hetzelfde geldt voor kosteloze hulp van

bloedverwanten tot de tweede graad (ouders, grootouders,

broers, zussen) . U moet wel 21% btw betalen als u

bouwmaterialen koopt, en op de facturen van materialen

die door de aannemer worden geleverd, maar niet door

hem worden verwerkt .

Als u voor eigen rekening werkzaamheden uitvoert die

tot uw zelfstandige beroep behoren, moet u daarop wel

btw betalen . Een zelfstandige metselaar die zijn eigen

woning bouwt, moet dus op het metselwerk btw betalen,

maar niet op werk dat niets te maken heeft met zijn

bouwambacht, zoals het leggen van de elektrische lei-

dingen of het installeren van de verwarming .

64

is om de renovatie te kunnen uitvoeren .

• Bij de levering en plaatsing van verwarmingsketels in

appartementsgebouwen en bestanddelen van liftin-

stallaties is het verlaagde btw-tarief zowel op de mate-

rialen als de werkuren van toepassing voor zover de

woning minstens vijftien jaar oud is . Voor woningen

tussen vijf en vijftien jaar oud geldt de verlaging niet

voor de materialen, maar wel voor de werkuren .

Een woning kopen en slopen

Als u in bepaalde stadsgebieden1 een verkrotte woning

koopt, sloopt en op dezelfde plek een nieuwe woning

bouwt, betaalt u maar 6% btw .

De werkzaamheden moeten worden uitgevoerd door

een aannemer en de nieuwe woning moet uitsluitend of

hoofdzakelijk voor privédoeleinden worden gebruikt .

Btw-aangifte

Hoe moet u de btw-aangifte doen? Als u een steden-

bouwkundige vergunning aanvraagt voor een nieuw-

bouw of voor grote verbouwingen, zal de gemeente de

btw-dienst daarvan op de hoogte brengen . U krijgt

automatisch een aangifteformulier van de btw-dienst .

Op het ogenblik dat u uw nieuwe kadastraal inkomen

meegedeeld krijgt, hebt u drie maanden de tijd om uw

aangifte in te dienen bij de btw-dienst . U moet facturen

kunnen voorleggen voor een totaalbedrag dat minstens

overeenkomt met de normale waarde van uw woning .

Die facturen moet u vijf jaar bewaren .

De btw-dienst bepaalt de normale waarde van de

woning op grond van de prijzen die van kracht zijn tij-

dens de januarimaand van het jaar waarin u het gebouw

geheel of gedeeltelijk in gebruik nam . U hebt er dus alle

mentsgebouw begint de ingebruikneming van zodra

het eerste appartement werd betrokken .

• Na de werkzaamheden moet de woning overwegend

als privéwoning worden gebruikt . Werken die worden

uitgevoerd aan het geheel van een woning die wordt

aangewend voor een gemengd gebruik, kunnen volle-

dig tegen 6% btw als de privéaanwending overwe-

gend is . Als het beroepsgedeelte groter is dan het

privégedeelte, moet de factuur worden gesplitst en is

er 21% btw verschuldigd op de materialen en werk-

zaamheden die betrekking hebben op het beroepsge-

deelte .

• Als opdrachtgever moet u de aannemer een attest

bezorgen waarin u verklaart dat de woning minstens

vijf jaar oud is en zal worden gebruikt voor privédoel-

einden .

• De werkzaamheden moeten betrekking hebben op de

omvorming, renovatie, rehabilitatie, verbetering, her-

stelling of onderhoud van (een gedeelte van) een

woning of een gebouw dat nadien overwegend als

privéwoning wordt gebruikt . De regeling geldt dus

niet voor reiniging, voor kantoorgebouwen of winkels

of als u een oude woning op enkele muren na volledig

afbreekt en heropbouwt .

• Vallen niet onder de toepassing van het verlaagde

btw-tarief: mobiele verwarmingstoestellen, lampen,

gordijnen, elektrische huishoudtoestellen, materialen

en werkzaamheden die geen betrekking hebben op de

eigenlijke woning (tuinaanleg, tuinpaden, tuinhuisjes,

plaatsen van afsluitingen, parkeerruimtes, vijvers, fon-

teinen), zwembaden, sauna’s, tennisterreinen . Opritten

komen wel in aanmerking als ze de verbinding leggen

tussen de openbare weg en de woning . Een garage

bijbouwen tegen het verlaagde tarief kan ook, zelfs als

ze niet tegen de woning staat – ze moet er wel een

geheel mee vormen . Uw woning uitbreiden kan ook,

maar de oppervlakte van het oude gedeelte moet wel

altijd groter zijn dan die van de uitbreiding, anders

wordt het werk beschouwd als een nieuwbouw .

Afbraak valt buiten de regeling, tenzij die noodzakelijk

1 Dat zijn Aalst, Anderlecht, Antwerpen, Bergen, Brugge, Brussel, Charleroi, Dendermonde, Doornik, Elsene, Etterbeek, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, La Louvière, Leuven, Luik, Mechelen, Moeskroen, Namen, Oostende, Roeselare, Schaarbeek, Seraing, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Sint-Niklaas, Ukkel, Verviers en Vorst .

65

inkomen te betwisten . U moet binnen die periode in een

aangetekende brief een ander kadastraal inkomen voor-

stellen . Als u niet tot een vergelijk komt met de dienst

van het kadaster, kan een externe expert worden inge-

schakeld om de knoop door te hakken .

belang bij de woning uiterlijk in december te betrekken

om te voorkomen dat de btw-dienst de prijzen hanteert

die van kracht worden op de eerstvolgende eerste januari .

Die liggen immers meer dan waarschijnlijk hoger . Als de

prijzen na 1 januari te sterk zouden stijgen, zullen de

btw-ambtenaren zich wel milder opstellen .

De geschatte normale waarde van de woning kan hoger

liggen dan het totaal van de gefactureerde aannemings-

prijzen, aangevuld met de waarde van het eigen werk en

de zelf verwerkte materialen . In dat geval moet u niet

alleen btw bijbetalen, maar krijgt u ook nog een boete .

Er is geen boete verschuldigd als het verschil minder is

dan een achtste van het bedrag waarop u btw betaalde .

Als u niet tot overeenstemming komt met de btw-con-

troleur, kan de procedure voor de controleschatting op

gang gebracht worden .

Kadastraal inkomen

Het kadastraal inkomen is een fictief inkomen dat weer-

geeft wat de woning u zou opbrengen als u ze bijvoor-

beeld zou verhuren . Op basis van het kadastraal inkomen

gebeurt de inning van de onroerende voorheffing

(grondbelasting) en wordt het onroerend inkomen

bepaald dat u in de personenbelasting moet aangeven .

Als u een woning hebt gebouwd of verbouwd, moet u

dat binnen dertig dagen na de ingebruikname (nieuw-

bouw) of de beëindiging van de werkzaamheden melden

aan het controlekantoor van het kadaster . Het kadaster

stelt dan het kadastraal inkomen vast (nieuwbouw) of

gaat over tot een herziening van het oude kadastraal

inkomen (verbouwing) als de werkzaamheden de huur-

waarde van de woning hebben beïnvloed . Het (nieuwe)

kadastraal inkomen wordt u meegedeeld met een aan-

getekende brief .

Als u het niet eens bent met de beslissing van het kadas-

ter, hebt u twee maanden de tijd om het kadastraal

De financiering1

67

Onroerend goed zomaar financieren ligt niet voor de hand . Gelukkig zijn er heel

wat mogelijkheden . KBC Bank & Verzekering heeft

een ruim aanbod aan flexibele formules . U gaat bij

ons een lening aan die volledig beantwoordt aan uw

behoeften en levens- omstandigheden .

De financiering van een bouwgrond

Voor een bouwgrond bestaan er twee financieringsmo-

gelijkheden: de lening op afbetaling en het hypothecair

krediet .

Lening op afbetaling2

De lening op afbetaling vergt in principe geen specifieke

waarborg . Bovendien zijn de kosten beperkt, omdat er

geen tussenkomst van een notaris nodig is . De adminis-

tratieve afhandeling gebeurt daardoor ook sneller .

De lening op afbetaling heeft ook beperkingen . De loop-

tijd is wettelijk beperkt en hangt af van de hoogte van

het geleende bedrag (zie overzicht hieronder) .

Die oplossing is ideaal als u pas na de terugbetaling van

de lening wilt gaan bouwen . De vraag is natuurlijk of de

terugbetaling binnen uw budget past . Zo niet, kiest u

beter een andere financieringsvorm . KBC Bank &

Verzekering kan u daarbij helpen .

Lening op afbetaling

Geleend bedrag in euro Maximale terugbetalings-

termijn in maanden3

Van 1 250 tot 2 500 24

Van 2 500,01 tot 3 700 30

Van 3 700,01 tot 5 600 36

Van 5 600,01 tot 7 500 42

Van 7 500,01 tot 10 000 48

Van 10 000,01 tot 15 000 60

Van 15 000,01 tot 20 000 84

Vanaf 20 000,01 120

Opmerking: Als de lening voor een verbouwing over tien

jaar of langer moet lopen, is een hypothecair krediet

vaak een betere oplossing .

1 Let op! Geld lenen kost ook geld . 2 Kredietgever: KBC Bank NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel,

BTW BE 0462 .920 .226, RPR Brussel .3 Dit zijn de maximale wettelijke terugbetalingstermijnen bij het ter

perse gaan van deze KBC-Woongids . Vraag in uw KBC-bankkantoor de terugbetalingstermijnen bepaald volgens de laatste wetswijzigin-gen .

68

Hoeveel kunt u lenen voor een woning?

Hoeveel u kunt lenen, hangt af van drie factoren:

hoeveel kunt u terugbetalen, wat is de waarde van uw

woning en hoe zit het met de waarborgen?

Hoeveel kunt u terugbetalen?

Een eerste factor die bepaalt hoeveel u kunt lenen, is uw

terugbetalingscapaciteit: hoeveel kunt en wilt u per

maand terugbetalen? Een goede vuistregel is dat het

totaal van uw maandelijkse kredietverplichtingen niet

hoger mag zijn dan een derde van het netto maandelijks

gezinsinkomen . Als u er in het verleden in slaagde om

maandelijks een groter bedrag te sparen, wordt ook een

grotere terugbetaling aanvaard . Als u gezien uw uitga-

venpatroon minder wilt terugbetalen, zult u ook minder

kunnen lenen . U kunt uw terugbetalingscapaciteit ook

verhogen door uw maandelijkse kosten te verlagen . U

kunt met name de energiefactuur doen dalen door ener-

giebesparend te (ver)bouwen en een passief- of lage-

energiewoning te realiseren .

Het bedrag van de maandelijkse terugbetaling is afhan-

kelijk van de rentevoet en de looptijd . Hoe lager de ren-

tevoet en hoe langer de looptijd, hoe meer u kunt lenen .

In de tabel op p . 69 vindt u een aantal berekeningen .

Om te weten welke rentevoet u kunt krijgen, kunt u

terecht in uw KBC-bankkantoor .

Een voorbeeld

Bart en Karolien hebben samen een netto maandelijks

inkomen van 3 000 euro . Ze willen zich aan de gulden

regel houden en niet meer dan een derde uitgeven voor

de terugbetaling van hun krediet . Maandelijks kunnen ze

dus 3 000 : 3 = 1 000 euro terugbetalen .

Met een rentevoet van 6% en een looptijd van twintig

jaar kunnen ze dankzij deze terugbetalingscapaciteit

ongeveer 141 378,13 euro lenen (zie tabel hiernaast) .

Hypothecair krediet

U kunt de aankoop van een bouwgrond ook financieren

met een hypothecair krediet (zie ook p . 73 Het hypothe-

cair krediet) . Daarvoor is een notariële akte nodig . Het

voordeel van een hypothecair krediet voor de bouw-

grond is dat u voor een langere terugbetalingstermijn

kunt kiezen, bijvoorbeeld vijftien jaar, twintig jaar, of

langer . Dat is heel interessant als u na een tijdje wilt bou-

wen . U kunt dan voor de bouw een tweede hypothecair

krediet aangaan waarvan de terugbetalingen aansluiten

bij die van het hypothecair krediet voor de bouwgrond .

Financierde u uw bouwgrond toch met een hypothecair

krediet over een korte periode, bijvoorbeeld tien jaar? En

wilt u de lening voor de bouwgrond samenvoegen met

een nieuwe lening voor de bouw, die een langere loop-

tijd heeft? Dat kan bij KBC Bank & Verzekering, zonder

kosten .

Wilt u de lening voor uw bouwgrond terug-

betalen voor u gaat bouwen?

Ja g KBC-Lening op Afbetaling

Nee g KBC-Woningkrediet

69

Hoeveel kunt u lenen? (in euro)

Maandelijkse aflossing Rentevoeten Looptijd in jaren

3% 4% 5% 6%

500 51 882,01 49 550,53 47 383,12 45 361,05 10

72 608,87 67 923,25 63 693,20 59 857,08 15

90 488,34 83 024,05 76 472,68 70 689,07 20

105 911,57 95 435,61 86 485,80 78 783,14 25

119 216,00 105 636,85 94 331,40 84 831,34 30

750 77 823,01 74 325,79 71 074,68 68 041,58 10

108 913,31 101 884,87 95 539,81 89 785,62 15

135 732,51 124 536,07 114 709,01 106 033,60 20

158 867,36 143 153,42 129 728,70 118 174,71 25

178 824,00 158 455,28 141 497,11 127 247,01 30

1 000 103 764,01 99 101,06 94 766,24 90 722,10 10

145 217,75 135 846,49 127 386,41 119 714,16 15

180 976,68 166 048,09 152 945,35 141 378,13 20

211 823,14 190 871,22 172 971,60 157 566,28 25

238 432,01 211 273,71 188 662,81 169 662,67 30

1 250 129 705,02 123 876,32 118 457,80 113 402,63 10

181 522,18 169 808,12 159 233,01 149 642,70 15

226 220,85 207 560,12 191 181,69 176 722,66 20

264 778,93 238 589,03 216 214,50 196 957,84 25

298 040,01 264 092,13 235 828,51 212 078,34 30

1 500 155 646,02 148 651,58 142 149,36 136 083,15 10

217 826,62 203 769,74 191 079,61 179 571,24 15

271 465,02 249 072,14 229 418,03 212 067,20 20

317 734,71 286 306,83 259 457,40 236 349,41 25

357 648,01 316 910,56 282 994,21 254 494,01 30

70

Leen voldoende

Leen voldoende, zodat u tijdens de bouw of ver-

bouwing niet in geldnood komt . Het gedeelte

van het kapitaal dat u aan het einde van uw pro-

ject niet nodig hebt, neemt u gewoon niet op .

Uw kredietbedrag wordt dan aangepast aan het

bedrag dat u effectief gebruikt hebt .

U kunt natuurlijk altijd een bijkomende lening

afsluiten om de bouw of verbouwing verder af te

werken . Als het bedrag van de bijkomende lening

beperkt is, moet u soms een lening op afbetaling

aangaan . De looptijd van dat soort lening is wet-

telijk beperkt, zodat u die tweede lening niet

altijd kunt afstemmen op de eerste . Dat kan lei-

den tot hogere terugbetalingen die gedurende

een bepaalde periode zwaar op uw budget

wegen .

De waarde van uw woning

Een tweede factor die bepaalt hoeveel u kunt lenen, is

de waarde van uw onroerend goed . Uitgangspunt is dat

u maar een gedeelte van de kostprijs van een woning op

gunstige voorwaarden kunt lenen . Als u meer leent,

moet u een hogere rente betalen . In elk geval kunt u

nooit meer lenen dan de totale kostprijs van uw woning .

Hoeveel kunt u dan op gunstige voorwaarden lenen? Bij

sommige financiële instellingen is dat maar een gedeelte

van de geschatte executiewaarde . De executiewaarde is

een raming van wat een woning zal opbrengen bij een

gedwongen verkoop onder de meest ongunstige

omstandigheden . Zelfs als u 100% van de executiewaarde

kunt lenen tegen een aantrekkelijke rentevoet, staat dat

dus nog niet gelijk met de volledige kostprijs van de

woning .

KBC Bank & Verzekering baseert zich niet op de execu-

tiewaarde, maar op de normale verkoopwaarde . Die ligt

altijd hoger dan de gedwongen verkoopwaarde, zodat u

meer kunt lenen tegen een gunstigere rentevoet .

De waarborgen

Als u leent voor de aankoop, bouw of verbouwing van

een woning, zal de bank waarborgen vragen om zich in

te dekken tegen het risico dat u uw krediet niet meer

terugbetaalt . Vaak zal er een hypotheek worden geves-

tigd (zie p . 82 De hypotheek) . Naast die hypotheek is het

soms mogelijk om bijkomende waarborgen te verstrek-

ken . Hoe groter het totaal aan waarborgen, hoe groter

het kredietbedrag dat u kunt lenen, uiteraard rekening

houdend met uw terugbetalingscapaciteit en met de

totale kostprijs van uw woning .

71

aanmerking voor het laagste tarief . In Wallonië geldt

in de rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen wette-

lijk samenwonenden een tarief van 3% . De wettelijke

samenwoning moet minstens een jaar duren op het

ogenblik van schenking . Tussen broers en zusters,

ooms of tantes en neven of nichten, geldt altijd een

tarief van 5% . Schenkingen tussen alle andere perso-

nen worden belast met 7% .

Een derde voordeel is dat het zogenaamde progressie-

voorbehoud niet langer van toepassing is bij de

schenking van roerende goederen . Bij een handgift is

dat wel het geval . Het progressievoorbehoud houdt

in dat bij een nieuwe schenking binnen drie jaar na

een vorige gift, de waarde van de vorige gift wordt

meegeteld om het tarief voor de nieuwe schenking

te bepalen . Daardoor moest de schenker drie jaar

wachten alvorens een volgende schenking te doen,

om te vermijden dat de schenkingstarieven een stuk

hoger lagen . Vandaag is dat niet langer zo . De waarde

van een schenking wordt ook niet meer mee in aan-

merking genomen voor de bepaling van de successie-

tarieven als de schenker overlijdt binnen drie jaar na

de schenking . Vroeger was dat wel het geval . Vooral

voor schenkingen of erfenissen tussen vreemden kan

dat een aanzienlijk verschil maken .

Schenking van roerende goederen als aanvulling bij de financiering

Misschien wil uw familie u financieel een handje

helpen en u een bepaald bedrag schenken . Dat kan

via een handgift, waarop geen belasting verschuldigd

is, of via een geregistreerde schenking waarop u

registratierechten moet betalen . Toch biedt een ge-

registreerde schenking van roerende goederen (geld,

maar ook effecten aan toonder zoals aandelen en

obligaties, juwelen en dergelijke) enkele voordelen .

Een eerste voordeel is dat een geregistreerde schenking

wordt vastgelegd in een onderhandse of notariële

akte die dan wordt geregistreerd . Bij een handgift

daarentegen is er geen bewijs van de schenking, wat

de deur open zet voor discussies achteraf, bijvoor-

beeld met andere familieleden of met de belasting-

controleur .

Een tweede voordeel zijn de lage tarieven . In de

rechte lijn, tussen echtgenoten en tussen wettelijk of

feitelijk samenwonenden betaalt u in Vlaanderen

slechts 3% op de waarde van het geschonken

roerend goed, hoe hoog die waarde ook oploopt .

Tussen alle anderen geldt een tarief van 7%, opnieuw

ongeacht de waarde van de schenking . Brussel

hanteert dezelfde tarieven, maar in tegenstelling met

Vlaanderen komen feitelijk samenwonenden niet in

72

De juiste keuze

U wilt minstens 12 500 euro lenen voor een

verbouwing?

Nee Ja

U wilt de lening terugbetalen over minstens

120 maanden?

Nee

KBC-Lening op

Afbetaling

Ja

KBC-Woningkrediet5

De financiering van een verbouwing

Voor de financiering van een verbouwing hebt u de

keuze tussen een hypothecair krediet en een lening op

afbetaling .

Lening op afbetaling4

Een lening op afbetaling is ideaal als u de lening op een

vrij korte periode wilt terugbetalen . Er zijn wel wettelijke

beperkingen, onder andere voor de maximale terugbeta-

lingstermijn (zie p . 67 Lening op afbetaling) .

De lening op afbetaling wordt meestal toegekend zonder

zakelijke waarborgen (bijvoorbeeld hypotheek en kas-

bons in pand) . De administratieve formaliteiten kunnen

daardoor vlot worden afgehandeld . Er is trouwens geen

tussenkomst van een notaris vereist . En door het feit dat

u geen notariskosten moet betalen, bespaart u op een

lening van 12 500 euro al snel 1 050 euro . Sluit in elk

geval een gepaste verzekering af zodat uw erfgenamen

de lening niet verder moeten terugbetalen als u overlijdt .

Voor een lening op afbetaling is de optie kwijtschelding

schuld bij overlijden (zie p . 93 Correct verzekerd bij uw

lening op afbetaling) de aangewezen verzekering .

Voor grotere bedragen of langere looptijden kunt u het

best een hypothecair krediet (zie p . 73 Het hypothecair

krediet) nemen . Dat biedt soms ook fiscaal interessantere

voordelen . Voor een hypothecair krediet bestaat er een

aangepaste verzekering: de kredietgebonden overlijdens-

verzekering (zie p . 91 De kredietgebonden overlijdens-

verzekering) .

4 Kredietgever: KBC Bank NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, BTW BE 0462 .920 .226, RPR Brussel .

5 Op basis van persoonlijke elementen kan KBC Bank & Verzekering ook een KBC-Woningkrediet voorstellen dat terugbetaalbaar is over een kortere periode .

73

Het hypothecair krediet

Een hypothecair krediet kunt u afsluiten voor diverse

doeleinden: de aankoop, bouw of renovatie van een

woning en de aankoop van een bouwgrond . Er bestaan

heel veel formules, zodat u gegarandeerd een krediet op

maat vindt .

Looptijd

Een eerste knoop die u moet doorhakken is de looptijd

van het hypothecair krediet . Bij KBC Bank & Verzekering

gaat die van drie tot dertig jaar . U kunt dus uw KBC-

Woningkrediet terugbetalen over bijvoorbeeld acht, tien,

twaalf, vijftien, twintig, vierentwintig of dertig jaar . In

principe betaalt u in die periode zowel kapitaal als rente

terug . Bij KBC Bank & Verzekering kunt u ook terecht

voor een KBC-Woningkrediet waarbij u maandelijks

alleen rente terugbetaalt (zie p . 75 De eenmalige terug-

betaling van kapitaal) .

Als u voor een gewone kredietformule (maandelijkse

betaling van kapitaal en rente) kiest, geldt het principe:

hoe langer de looptijd, hoe lager de maandelijkse terug-

betalingen . Uiteraard betaalt u dan in totaal wel meer

rente, zoals u ziet in het volgende voorbeeld .

Een voorbeeld

Lening van 75 000 euro tegen 6%* (in euro)

10 jaar 20 jaar

Maandelijkse terugbetaling 826,71 530,50

Verschil per maand 296,21

Totaal terug te betalen 99 205,20 127 320,00

Totaal verschil 28 114,80

Daaruit mag u zeker niet besluiten dat een kortere loop-

tijd altijd voordeliger is . Om de belangrijke fiscale voor-

delen te kunnen genieten, moet uw lening voor de

bouw, aankoop of verbouwing een looptijd van minstens

Vergunning in orde?

Als u werkzaamheden uitvoert waarvoor een ste-

denbouwkundige vergunning is vereist, maar niet

over zo’n vergunning beschikt, kan de overheid

de werkzaamheden laten stilleggen of het bouw-

werk laten afbreken . Hetzelfde geldt als u de

bouwvoorschriften overtreedt . Bezorg daarom

altijd een kopie van de stedenbouwkundige ver-

gunning aan uw bank als u een lening aangaat .

Zo weet de bank dat u wettelijk in orde bent en

kunt u vlotter over het krediet beschikken .n .

Bent u van plan om een woning te kopen en

onmiddellijk te verbouwen, maar hebt u onvol-

doende eigen middelen? Dan gaat u het best een

lening aan voor de aankoop en de verbouwing

samen . Daardoor moet u minder dossierkosten

betalen dan wanneer u twee leningen zou afslui-

ten .

* Het rentetarief is fictief.

74

Terugbetaling

Bij KBC Bank & Verzekering kunt u kiezen tussen ver-

schillende terugbetalingssystemen .

U betaalt maandelijks altijd hetzelfde bedrag

terug

In de maandelijkse terugbetaling zit een deel rente en

een deel kapitaal . Aan het begin van de looptijd betaalt

u meer rente dan kapitaal terug, aan het einde is dat net

andersom . De meeste mensen kiezen voor die oplossing .

tien jaar hebben . Spreiding over een langere looptijd kan

soms een grotere fiscale besparing met zich meebren-

gen .

Voor de precieze berekeningen, die nogal ingewikkeld

zijn, zal uw KBC-bankkantoor u graag helpen .

U leent 25 000 euro over 20 jaar tegen 6%*.

Looptijd Rentebestanddeel Kapitaalbestanddeel Totaal maandelijkse terugbetaling

1e terugbetaling 121,70 euro 55,14 euro 176,84 euro


In de grafiek ziet u dat een maandelijkse terugbetaling

van 176,84 euro de eerste maand is samengesteld uit

121,70 euro rente en 55,14 euro kapitaal . Voor de laatste

terugbetalingen is de verhouding omgekeerd .

Opgelet: natuurlijk kan de maandelijkse terugbetaling

hoger of lager uitvallen bij een renteherziening . Daarover

vindt u meer op p . 77 en verder .

U betaalt maandelijks altijd hetzelfde bedrag

aan kapitaal terug

De maandelijkse terugbetaling omvat een vast deel kapi-

taal en een deel interest dat elke maand kleiner wordt .

Uw maandelijkse terugbetaling zal dan ook geleidelijk

verminderen, zoals blijkt uit de grafiek .

U leent 25 000 euro over 20 jaar tegen 6%*.

Looptijd Rentebestanddeel Kapitaalbestanddeel Totaal maandelijkse terugbetaling



Het voordeel van dit terugbetalingssysteem is dat u min-

der rente betaalt .

Het nadeel is dat u in het begin met de zwaarste maan-

delijkse terugbetalingen zit . Dat is net de periode waarin

u meestal wordt geconfronteerd met allerlei bijkomende

kosten voor de afwerking en de inrichting van uw

woning .

KBC Bank & Verzekering rekent geen hoger tarief aan als

u de lening wilt afbetalen met gelijke kapitaalaflossingen

(of afnemende maandelijkse betalingen) .

* Het rentetarief is fictief.

75

De eenmalige terugbetaling van kapitaal

Bij een krediet met eenmalige terugbetaling van kapitaal

betaalt u tijdens de looptijd van het krediet maandelijks

rente . U betaalt het kapitaal volledig terug aan het einde

van de looptijd .

De looptijd van een KBC-Woningkrediet met eenmalige

terugbetaling van kapitaal kan variëren van drie maan-

den tot dertig jaar . Als u bijvoorbeeld over negen jaar

een belangrijk geldbedrag verwacht, maar voordien al

een woning wilt kopen of bouwen, is het woningkrediet

met eenmalige terugbetaling van kapitaal de ideale

oplossing . Na negen jaar betaalt u dan met het vrijgeko-

men bedrag in één keer al het kapitaal terug . In afwach-

ting daarvan hebt u alleen rente betaald .

Bij een lening met eenmalige terugbetaling van kapitaal

betaalt u meer rente dan bij een lening met maandelijkse

terugbetaling van kapitaal . Daarom is het niet altijd raad-

zaam de terugbetaling van kapitaal uit te stellen . Uw

KBC-bankkantoor kan u zeggen welke formule het voor-

deligst is voor u .

Een speciale vorm van het krediet met eenmalige terug-

betaling van kapitaal is het KBC-Overbruggingskrediet .

Bij het KBC-Overbruggingskrediet kunt u kiezen tussen

een maandelijkse rentebetaling of betaling van de rente

en het kapitaal op einddatum . In dat laatste geval

bedraagt de looptijd van het overbruggingskrediet maxi-

maal twaalf maanden .

Het KBC-Overbruggingskrediet is interessant om de peri-

ode tussen de aankoop of bouw van uw nieuwe woning

en de verkoop van uw huidige woning te overbruggen .

U kunt de looptijd van het KBC-Overbruggingskrediet

afstemmen op de periode waarin u uw woning hoopt te

verkopen . Als de woning na die periode nog niet is ver-

kocht, kunt u KBC Bank & Verzekering vragen een nieuw

overbruggingskrediet toe te staan . Als er geen bijkomen-

de hypothecaire waarborg is vereist, kan de vernieuwing

zonder tussenkomst van een notaris gebeuren . In dat

U betaalt maandelijks altijd een iets hoger

bedrag terug

Bij dit terugbetaalsysteem met progressieve betalingen

start u met een lagere kredietlast die maand na maand

toeneemt met een vast bedrag . Die maandelijkse stijging

wordt vooraf vastgelegd aan de hand van de progressie-

factor . U hebt de keuze uit 1%, 1,50% of 2% .

Met dat terugbetaalsysteem kunt u de kredietlast

afstemmen op de ontwikkeling van de inflatie, alsook op

uw stijgende inkomen . Bijkomend kan dat systeem ook

fiscaal interessant zijn, doordat u de korf van de woon-

bonus, die jaarlijks wordt geïndexeerd, optimaal kunt

vullen door de stijgende terugbetalingen .

Daarom is dat terugbetaalsysteem alleen mogelijk bij kre-

dieten met maandelijkse aflossingen en een vaste rente .

Mocht de rentevoet variabel zijn, dan kan een mooi uit-

gewerkt opbouwschema toch doorkruist worden door

stijgingen en dalingen van de rente .

Periode van vrijstelling van kapitaalaflossingen

Bouwers zitten dikwijls met het probleem dat de terug-

betaling van de lening al loopt terwijl hun woning wordt

gebouwd en ze dus nog een huurwoning betrekken . Bij

KBC Bank & Verzekering kunt u daarom, als u dat wilt,

voor een bepaalde periode (maximaal 24 maanden) uit-

stel van terugbetaling van kapitaal vragen . Gedurende

die periode betaalt u dus alleen rente .

De terugbetaling van kapitaal voor een bepaalde periode

uitstellen is niet altijd nodig . Bij de bouw of verbouwing

van een woning hebt u immers zelden het geleende

bedrag ineens nodig, maar neemt u het in schijven op .

Omdat u alleen rente op het opgenomen kredietgedeel-

te betaalt, wegen de terugbetalingen minder zwaar op

uw budget, zelfs als u nog huur moet betalen .

Vraag bij uw KBC-bankkantoor welke formule het beste

bij u past .

76

Herbeleggingsvergoeding

Bij een vervroegde terugbetaling van een hypo-

thecair krediet is het gebruikelijk dat de financiële

instellingen een herbeleggingsvergoeding vragen .

KBC Bank & Verzekering doet dat in de volgende

gevallen niet:

• als u een KBC-Overbruggingskrediet hebt met

een initiële looptijd van hoogstens vijftien

maanden en de vervroegde terugbetaling

gebeurt naar aanleiding van de verkoop van

een onroerend goed;

• als u een bestaand hypothecair krediet, aange-

gaan voor de aankoop van een bouwgrond,

vervroegd terugbetaalt om het te vervangen

door een nieuwe lening voor een nieuwbouw

op die grond;

• als de vervroegde terugbetaling gebeurt via

een kredietgebonden overlijdensverzekering .

De rentetarieven

Naast de looptijd en het terugbetalingssysteem is ook

het rentetarief een essentieel element van een hypothe-

cair krediet .

Vast of variabel

Een belangrijke vraag is: wordt het een vaste of een vari-

abele rentevoet? Als u kiest voor een vaste rentevoet,

blijft uw rente heel de looptijd van het krediet dezelfde .

Rentestijgingen kunnen u niet deren, maar u kunt ook

niet profiteren van rentedalingen .

Bij een variabele rentevoet wordt uw rente na een

bepaalde periode herzien . De nieuwe rente kan stijgen

of dalen, afhankelijk van de renteontwikkeling op de

markt . De hamvraag is natuurlijk: welke oplossing is het

voordeligst, vast of variabel? Daarop bestaat geen pas-

geval moet u geen notariële kosten voor de nieuwe

lening betalen en betaalt u aan KBC Bank & Verzekering

alleen de dossierkosten .

Als uw woning sneller dan verwacht is verkocht, wordt

de lening meteen aangezuiverd en bent u niet langer

rente verschuldigd . Bij een vervroegde terugbetaling is

het gebruikelijk dat de financiële instellingen een herbe-

leggingsvergoeding vragen . Dat is niet het geval bij KBC

Bank & Verzekering als uw KBC-Overbruggingskrediet bij

het toestaan een looptijd van hoogstens vijftien maan-

den heeft en de vervroegde terugbetaling plaatsheeft

naar aanleiding van de verkoop van een onroerend goed .

Transparante terugbetaling

Bij KBC Bank & Verzekering weet u exact waar u

aan toe bent . U krijgt een volledige terugbeta-

lingstabel met uitsplitsing van rente en kapitaal

vanaf de eerste tot de laatste terugbetaling . Bij

elke wijziging van de rentevoet krijgt u een nieuwe

en volledige terugbetalingstabel .

77

interessant tarief, zodat u voor een beperkte meerprijs

beschermd bent tegen mogelijke rentestijgingen gedu-

rende de eerste periode van uw krediet .

Vaste rentevoet

U kunt ook een formule nemen met een vaste rentevoet

gedurende de volledige looptijd van uw lening . De ideale

oplossing als u volledige zekerheid wilt, of als u denkt

dat de rente ongeveer op haar laagste punt staat . De

maximumlooptijd is ook hier beperkt tot dertig jaar .

De indexering en de schommelingsmarges

De wetgeving bepaalt dat renteherzieningen niet wille-

keurig mogen gebeuren . Bij elke herziening moet reke-

ning worden gehouden met twee elementen: de

indexering van het rentetarief en de maximale rente-

schommelingen .

De indexering van het rentetarief betekent dat de kre-

dietverstrekker het rentetarief op het ogenblik van de

renteherziening mag aanpassen afhankelijk van de ont-

wikkelingen op de geldmarkt . Zijn de tarieven op die

geldmarkt gestegen, dan zal ook uw tarief hoger komen

te liggen . Als de rentetarieven daarentegen gedaald zijn,

moet de kredietverstrekker u een gunstiger tarief aanre-

kenen . Het nieuwe tarief wordt altijd berekend volgens

officiële normen, die wettelijk zijn vastgelegd . Wilt u

daarover meer weten? U vindt alle details in het prospec-

tus, dat u gratis kunt krijgen in elk KBC-bankkantoor .

Wat als de rentetarieven de pan uit rijzen? Dan staat er

een wettelijke rem op de indexering . De kredietverstrek-

ker moet u voor het sluiten van de lening de schomme-

lingsmarge meedelen . Die marge geeft aan hoeveel de

rentevoet maximaal kan stijgen of dalen . Een schomme-

lingsmarge van +5/-5 betekent bijvoorbeeld dat de rente-

voet hoogstens met 0,4074% op maandbasis (of 5% op

jaarbasis) kan stijgen of dalen ten opzichte van de initiële

klaar antwoord, omdat niemand kan voorspellen hoe de

renteontwikkeling zal verlopen .

De formules van renteherziening

Jaarlijkse, driejaarlijkse of vijfjaarlijkse

renteherziening

De hoogte van het rentetarief hangt af van hoe dikwijls

de rente tijdens de looptijd wordt herzien . Hoe vaker dat

gebeurt (bijvoorbeeld jaarlijks), hoe lager het rentetarief

waarmee het krediet in normale omstandigheden van

start gaat .

Onveranderlijke rentevoet gedurende de eerste

tien of twintig jaar

Met die formule combineert u het voordeel van een vari-

abele rentevoet (een lager tarief) met dat van een vaste

rentevoet (zekerheid) . De terugbetalingen blijven de eer-

ste tien of twintig jaar van het krediet ongewijzigd .

Daarna wordt het tarief in het tiende en twintigste jaar

en vervolgens om de vijf jaar aangepast . U krijgt een

Het KBC-Comforttarief

Als u samen met het KBC-Woningkrediet ook een

KBC-Kredietgebonden Overlijdensverzekering en

een KBC-Woningpolis sluit en bijkomend uw loon

op een rekening bij KBC laat storten, krijgt u het

KBC-Comforttarief, of anders gezegd een tarief

met een voorwaardelijke korting . Die korting blijft

verworven zolang u aan de voorwaarden voldoet

gedurende de volledige looptijd van het krediet .

Met de KBC-Kredietgebonden Overlijdensverzekering

(zie p . 91) en de KBC-Woningpolis (zie p . 93)

beschermt u zich voldoende tegen onvoorziene

gebeurtenissen .

78

Een voorbeeld

U leent 100 000 euro over twintig jaar tegen 5% met

een jaarlijkse herziening . Maandelijks zult u 653,83 euro

betalen . Bij de eerste renteherziening is de rente

gestegen tot 5,50% . Uw maandelijkse terugbetaling

blijft gelijk, maar uw looptijd wordt verlengd van twintig

jaar tot 21 jaar en vier maanden . Zonder de variabele

duur zou u 679,27 euro moeten betalen . Uw looptijd

kan maximaal met vier jaar worden verlengd .

Mogelijkheid 2

U kunt op het ogenblik van de renteherziening zelf het

bedrag van uw terugbetaling aanpassen . Of de rente nu

stijgt of daalt, u maakt zelf uit of u meer of minder wilt

terugbetalen . Dat is een handige formule als een van de

partners bijvoorbeeld loopbaanonderbreking wil nemen .

Ook hier kan de lening maximaal worden verlengd met

20% van de aanvankelijke looptijd (en met in totaal een

maximumlooptijd van dertig jaar) om een verlaging van

de maandelijkse terugbetalingen op te vangen . Later

kunt u eventueel het maandelijkse bedrag verhogen en

zo de looptijd weer inkorten .

Een voorbeeld

We nemen dezelfde situatie van hierboven en beslissen

om na een jaar de terugbetaling tot de volgende rente-

herziening (een jaar lang dus) naar 620 euro te verlagen .

De looptijd wordt dan verlengd van twintig jaar tot 23

jaar en zes maanden .

Mogelijkheid 3

U kunt een lening aangaan met een beginlooptijd van 25

of zelfs dertig jaar, waardoor de maandelijkse terugbeta-

lingen relatief laag zijn . Voor jonggehuwden die over

weinig spaargeld beschikken, is dat een manier om voor

rentevoet . Er bestaan ook formules waarbij de rentevoet

beperkt kan stijgen en onbeperkt kan dalen .

Naast de wettelijke bescherming biedt KBC Bank &

Verzekering u nog een extra bescherming door middel

van gratis opties .

Drie gratis opties voor meer zekerheid6

Als u een hypothecair krediet met een variabele rente-

voet aangaat bij KBC, krijgt u gratis drie opties waarmee

u bij elke renteherziening de hoogte van uw maandelijkse

terugbetalingen kunt beïnvloeden door de looptijd, de

periode van renteherziening of de manier van terugbeta-

ling aan te passen . Die drie zijn de variabele duur, de

optionele variabiliteit en het wijzigen van het terug-

betalingssysteem .

De rentetarieven in de voorbeelden op de volgende pagina

zijn louter fictief . U kunt het actuele rentetarief navragen

in uw KBC-bankkantoor .

De looptijd aanpassen

Dankzij de gratis optie variabele duur kunt u op het

ogenblik van renteherziening de looptijd verlengen of

inkorten . Daarvoor betaalt u geen extra kosten .

Mogelijkheid 1

Op het ogenblik van de renteherziening kunt u vragen

om de maandelijkse terugbetalingen niet te veranderen,

ook als de rente stijgt of daalt . De stijging of daling van

de rente wordt dan opgevangen door een verlenging of

verkorting van de looptijd . Een verlenging of verkorting

bedraagt maximaal 20% van de initiële looptijd, bekeken

over de volledige looptijd van het krediet . De totale loop-

tijd van het krediet kan bovendien nooit meer bedragen

dan dertig jaar . Als u die duur zou overschrijden, wordt

de maandelijkse terugbetaling alsnog veranderd .

6 Voor kredieten met eenmalige terugbetaling van kapitaal op de eind-vervaldag is alleen de optie optionele variabiliteit van toepassing .

79

Na die tien jaar kunt u een eventuele rentestijging

opvangen door te kiezen voor een jaarlijkse of vijfjaarlijkse

renteherziening . En dat zonder extra kosten .

Dankzij die gratis optie kunt u uw maandelijkse terug-

betalingsbedragen (nagenoeg) stabiliseren .

Een voorbeeld

U leent 75 000 euro tegen 6% met een renteherzienings-

periode van vijf jaar . Als de rente na vijf jaar gestegen is

tot 8%, kunt u overstappen naar een jaarlijkse renteher-

ziening, waarvoor het rentetarief lager ligt, bijvoorbeeld

6% . Daardoor blijven uw terugbetalingen voor het vol-

gende jaar op hetzelfde niveau .

De manier van terugbetalen aanpassen

Bij KBC Bank & Verzekering kunt u onder andere kiezen

tussen gelijkblijvende en afnemende maandelijkse terug-

betalingen . Beide terugbetalingssystemen hebben hun

voordelen . Meer daarover vindt u op p . 74 Terugbetaling

en verder .

Met het wijzigen van het terugbetalingssysteem

kunt u de voordelen van die twee formules combineren .

U start bijvoorbeeld met gelijke maandelijkse terug-

betalingen . Na verloop van tijd kunt u maandelijks een

groter bedrag terugbetalen omdat uw financiële situatie

intussen verbeterd is . U schakelt dan op de datum van

de renteherziening over van gelijkblijvende maandelijkse

terugbetalingen naar afnemende maandelijkse betalingen .

Bij elke renteherziening kunt u zonder problemen en

zonder kosten overschakelen van het ene terugbetalings-

systeem naar het andere .

het bedrag van de huur een eigen woning te verwerven .

Als u later meer inkomsten hebt, kunt u bij elke rente-

herziening de looptijd van de lening inkrimpen met in

totaal maximaal 20% van de oorspronkelijke looptijd .

Om de fiscale voordelen verder te kunnen genieten,

moet de looptijd wel op ten minste tien jaar behouden

blijven .

Een voorbeeld

U leent 100 000 euro tegen 5% met een jaarlijkse her-

ziening, maar deze keer met een looptijd van dertig jaar .

Maandelijks moet u 530,05 euro terugbetalen (tegen-

over 653,83 euro op een looptijd van twintig jaar) . Als u

bijvoorbeeld na drie jaar meer inkomsten hebt, kunt u de

totale looptijd inkorten tot 27 jaar door de terugbetaling

op te trekken tot 562,49 euro per maand (in de veron-

derstelling dat het tarief 5% blijft) . In totaal kunt u de

looptijd van het krediet op 30 jaar inkorten met 6 jaar (=

20% van de initiële looptijd) .

De periode van renteherziening aanpassen

Bij hoge rentetarieven kunt u een lening met een jaarlijk-

se renteherziening overwegen omdat u dan bij het afslui-

ten van de lening meestal het laagste rentetarief krijgt .

Dat tarief wijzigt jaarlijks naar gelang van de renteont-

wikkeling op de markt . De jaarlijkse aanpassing van uw

tarief kan dus zowel tot een stijging als tot een daling

leiden . Die renteontwikkeling is vooraf niet te voorspellen .

Om u toch enige zekerheid te geven, hebt u bij KBC

Bank & Verzekering de mogelijkheid om bij elke rente-

herziening gratis te kiezen voor een andere variabele for-

mule die de bank op dat ogenblik aanbiedt . Dat is de

optionele variabiliteit .

Als de rente bijvoorbeeld flink is gedaald na één jaar,

hebt u er alle belang bij om een formule met een onver-

anderlijke rentevoet gedurende de eerste tien jaar te

nemen . Omgekeerd kunt u bij een lage rentestand star-

ten met een looptijd die vast blijft gedurende tien jaar .

80

Het KBC-Kredietadvies

Als u twijfelt, kunt u in uw KBC-bankkantoor

terecht voor een gratis KBC-Kredietadvies . Daarin

komen alle financiële aspecten aan bod: de

periodieke terugbetaling, de premie van uw

kredietgebonden overlijdensverzekering, het

beschrijf, de fiscale besparing, enz . Als u nog een

lening terugbetaalt of als u een levensverzekering

bent aangegaan, kan uw KBC-adviseur aan de

hand van uw laatste belastingaangifte nagaan

hoeveel u fiscaal kunt besparen met een nieuw

hypothecair krediet . Om alle administratieve

formaliteiten sneller te doen verlopen, bezorgt u

uw adviseur het best alle nodige documenten

zoals de verkoopovereenkomst, het bestek, de

plannen, uw recente loonstrookjes, enz .

Woningkrediet spreiden over verschillende

formules

Hoe meer formules, hoe moeilijker de keuze: wordt het

een jaarlijkse of vijfjaarlijkse herziening, kiest u voor een

onveranderlijke periode van tien jaar of geeft u de voor-

keur aan een volledig vast tarief? Om het uzelf gemakke-

lijker te maken, kunt u bij KBC Bank & Verzekering het

geleende bedrag verdelen over verschillende formules .

Als u bijvoorbeeld 125 000 euro leent, kunt u in dezelfde

kredieten waarborgakte 75 000 euro tegen een vast

rentetarief lenen en 50 000 euro met een vijfjaarlijkse

renteherziening . Andere samenstellingen zijn natuurlijk

ook mogelijk . Hoe de rentevoeten zich ook ontwikkelen,

u kunt nooit een uitgesproken verlies lijden . Stijgt de

rente, dan hebt u zekerheid voor het gedeelte dat u

leende tegen een vast rentetarief . Daalt de rente, dan zit

u goed voor het gedeelte met vijfjaarlijkse renteherzie-

ning . En uiteraard kunt u bij elke renteherziening de gra-

tis opties voor de kredieten met een variabele

kredietformule gebruiken .

U kunt ook één lening aangaan met twee verschillende

looptijden . U betaalt dan bijvoorbeeld het ene gedeelte

terug over twintig jaar en het andere over vijftien jaar . Of

u betaalt voor een gedeelte van de lening maandelijks

altijd hetzelfde bedrag terug, en voor het andere gedeel-

te maandelijks hetzelfde bedrag aan kapitaal . Kortom:

alles is mogelijk .

81

Lenen voor privé- en beroepsgedeelten

Laat een expert de waarde van het privé- en het beroeps-

gedeelte bepalen voor u een krediet aanvraagt . Voor een

nieuwbouwwoning kan die expert zich baseren op de

plannen die worden ingediend voor de bouwaanvraag .

Voor een koopwoning gaat hij uit van de indeling van de

ruimten . Aan de hand van de waardebepaling stelt u

vast hoeveel u het best leent voor respectievelijk het privé-

en het beroepsgedeelte .

De rente van een lening om het beroepsgedeelte te

financieren, is aftrekbaar als werkelijke bedrijfskosten . De

fiscale aftrek van rente van een lening voor het privé-

gedeelte daarentegen is beperkter .

Als uw investering hoofdzakelijk voor privédoeleinden zal

dienen, zal de bank u een woningkrediet aanbieden .

Als u de bouw of aankoop van een woning voor gemengd

gebruik gedeeltelijk met eigen middelen betaalt, aan-

vaardt de fiscus dat die eigen middelen uitsluitend

werden gebruikt voor de financiering van het privé-

gedeelte . Laat de aannemingsfacturen voor de bouw of

verbouwing altijd uitsplitsen voor het beroeps- en het

privégedeelte .

Tegenover de fiscus moet u de waarde van het beroeps-

gedeelte aantonen . Voor die waardebepaling kunt u een

beroep doen op een expert in vastgoed (landmeter,

architect, makelaar, enz .) die bereid is bij mogelijke

betwistingen op te treden in een rechtsgeding . Hij maakt

een gedocumenteerd rapport op waarin hij rekening

houdt met de oppervlakte, de afwerking en het nut van

respectievelijk het privé- en het beroepsgedeelte . Zo

komt hij tot een verhouding tussen die twee gedeelten,

die ook wordt gehanteerd om de waarde van de

gemeenschappelijke lokalen te verdelen .

Gemeenschappelijke lokalen zijn ruimten (bijvoorbeeld

hal, trappenhuis, toilet) die zowel door uw gezin als door

uw cliënten of patiënten worden gebruikt .

Enkele specifieke gevallen

Als u een huis bouwt of renoveert met een hypothecair

krediet, moet u vaak nog enkele maanden huur betalen

voor u uw nieuwe woning kunt betrekken . Intussen

beginnen de eerste terugbetalingen al te lopen, zodat u

met een dubbele last zit . Daarvoor bestaan er gepaste

oplossingen bij KBC Bank & Verzekering .

Zelfstandigen en vrije beroepers gebruiken hun koop- of

nieuwbouwwoning vaak zowel privé als voor beroeps-

doeleinden . Hoe zit het dan met het hypothecair krediet?

Bouwen of verbouwen terwijl u huurt

Bij de bouw of verbouwing van een woning kunt u het

kredietbedrag pas opnemen naargelang de werkzaam-

heden vorderen en u facturen moet betalen . De standaard-

opnemingsperiode bedraagt twaalf maanden vanaf het

verlijden van de kredieten waarborgakte, maar kan

eenvoudig worden verlengd tot maximaal twee jaar .

Zolang het geleende kapitaal niet volledig is opgenomen,

betaalt u dus niet het volle bedrag terug bij KBC Bank &

Verzekering . Zo beperkt u de maandelijkse terugbetaling

in de periode dat u nog huur moet betalen .

U geniet bovendien een bijkomend voordeel . Financiële

instellingen rekenen op niet-opgenomen bedragen vaak

een reserveringsprovisie aan als vergoeding voor het feit

dat zij geld voor u reserveren . U betaalt dus kosten

omdat u het geleende bedrag niet meteen nodig hebt .

De kostprijs van het krediet loopt flink op als u vanaf de

eerste maanden die reserveringsprovisie moet betalen .

Dat komt doordat er bij het begin van de lening nog

maar weinig kapitaal is opgenomen . Bij KBC Bank &

Verzekering betaalt u pas reserveringsprovisie op het

kapitaalgedeelte dat vanaf het begin van de zesde maand

nog niet zou zijn opgenomen .

Als u eventueel de terugbetaling van kapitaal voor een

paar maanden wilt uitstellen, kunt u voor een bepaalde

periode (maximaal 24 maanden) uitstel van terugbetaling

van kapitaal te vragen (zie p . 75 Periode van vrijstelling

van kapitaalaflossingen) .

82

De hypotheek

Als u een lening aangaat, wil de kredietgever zeker zijn

dat u die ook kunt aflossen . Vandaar dat hij een hypo-

theek op uw woning neemt .

Waarom een hypotheek?

De kredietgever voert altijd een grondig kredietonderzoek

uit . Maar zelfs als u kredietwaardig wordt bevonden,

blijft een woningkrediet een onderneming op lange

termijn, waarin veel kan gebeuren . Als garantie tegen

onvoorziene omstandigheden wordt daarom een hypo-

theek op uw woning genomen . Het bedrag waarvoor

hypotheek wordt genomen, is meestal gelijk aan de som

die u leent, verhoogd met 10% plus drie jaar rente . Door

die verhoging zijn ook de kosten bij eventuele betalings-

moeilijkheden gewaarborgd .

Als de kredietnemer de lening niet terugbetaalt zoals

overeengekomen, mag de kredietgever de woning open-

baar laten verkopen . Met de opbrengst van de verkoop

kan hij dan, met voorrang op andere schuldeisers, de uit-

staande schuld aanzuiveren . Als de verkoop meer

opbrengt dan de uitstaande schuld, krijgt de lener

natuurlijk het saldo, tenzij er nog andere schuldeisers

zijn .

Let wel: de woning wordt niet meteen verkocht bij het

minste terugbetalingsprobleem . De kredietgever zal eerst

een minnelijke schikking proberen te vinden . Als u niets

kunt doen aan de betalingsmoeilijkheden (bijvoorbeeld

wegens ziekte of een andere ernstige tegenslag),

bespreekt u dat het best zo snel mogelijk met uw ban-

kier . Hij kan samen met u een oplossing zoeken waarbij

u toch in uw huis kunt blijven wonen .

De waarde van een hypotheek

Bij de verkoop van onroerende goederen wordt de ver-

wachte verkoopprijs niet altijd gehaald . Vooral in perio-

des van laagconjunctuur, als het slecht gaat met de

Waarde beroepsgedeelte

=

waarde van het gedeelte dat uitsluitend voor

beroepsdoeleinden wordt gebruikt

+

waarde van het onverdeelde beroepsaandeel

in de gemeenschappelijke delen

Besteed de nodige aandacht aan die waardebepaling . De

weerslag ervan op de personenbelasting wordt pas dui-

delijk nadat de plannen en de financieringswijze werden

vastgelegd, dus in de maanden daarna . U moet immers

rekening houden met de duur van de werkzaamheden,

het indienen van de belastingaangifte, het berekenen

van de belastingen, enz . Als de fiscus achteraf een niet-

objectieve waardebepaling verwerpt, zult u meer belas-

tingen moeten betalen dan voorzien . Alleen met een

gedocumenteerde aanpak kunt u de waardebepaling

tegenover de fiscus verdedigen . Meer zelfs: die aanpak is

beter dan voorzichtigheidshalve het beroepsgedeelte te

laag in te schatten .

83

rang heeft . Wie als tweede zijn hypotheek laat inschrijven,

komt dan in tweede rang, enz . Die schuldeisers hebben

een lagere rang . Hoe lager de rang, hoe groter het risico

voor de kredietgever, want de opbrengst van de verkoop

wordt bij voorrang gebruikt om de schulden van de

hypotheek in eerste rang aan te zuiveren . Pas als er iets

overblijft, gaat dat naar de kredietgever in tweede rang,

enz .

Een voorbeeld

Twee kredietgevers vestigen een hypotheek op dezelfde

woning . Kredietgever A heeft een hypotheek in eerste

rang (hoogste rang) voor een uitstaande schuld van

50 000 euro . Kredietgever B heeft een hypotheek in

tweede rang (lagere rang) . Hier bedraagt de uitstaande

schuld 25 000 euro . Als de woning nu wordt verkocht

wegens wanbetaling en 60 000 euro opbrengt, zal

kredietgever A daarvan 50 000 euro krijgen . B moet zich

echter tevreden stellen met de resterende 10 000 euro .

Er blijven dus 15 000 euro onbetaald . Vanwege dat

grotere risico heeft een hypotheek in tweede rang

meestal een hogere rentevoet .

Vrij en onbelast

Iedereen kan bij de hypotheekbewaarder tegen betaling

een overzicht krijgen van de verschillende hypothecaire

inschrijvingen op een onroerend goed . Dat overzicht

wordt de hypothecaire staat genoemd .

Voor hij de verkoopakte opstelt, vraagt de notaris een

hypothecaire staat aan . Zo kent hij de verschillende

hypotheken en weet hij of er nog andere schuldeisers

zijn . Als er geen hypotheken op het onroerend goed rus-

ten, wordt het verkocht voor vrij en onbelast .

economie en er een hoge werkloosheid heerst, valt de

verkoopprijs wel eens tegen . De kredietgever loopt dan

het risico dat de verkoop minder opbrengt dan de uit-

staande schuld . In dat geval moet u het saldo bijpassen .

De kredietgever zal zich tegen dergelijke situaties indek-

ken . Voor hij de lening toestaat, schat hij de waarde van

het onroerend goed . Hij probeert te berekenen hoeveel

de verkoop in de meest ongunstige omstandigheden

(gedwongen verkoop) zou opbrengen . Hij zal u alleen

het bedrag van die theoretische verkoopprijs lenen . Het

kan dus gebeuren dat u bij de aankoop van een woning

maar 70% van de aankoopprijs kunt lenen . Als u bijvoor-

beeld een woning van 100 000 euro koopt, zou u maar

70 000 euro kunnen lenen . De rest moet u met eigen

middelen betalen . Daar komen nog het beschrijf en de

notariskosten (voor aankoop en lening) bij, die in dat

geval kunnen oplopen tot ongeveer 14 600 euro .

Voor de bouw van een woning gelden dezelfde overwe-

gingen .

KBC Bank & Verzekering baseert zich echter niet op de

gedwongen verkoopwaarde, maar op de normale ver-

koopwaarde om te berekenen hoeveel u kunt lenen

(zie p . 70 De waarde van uw woning) . Daardoor kunt u

zonder meerprijs een hoger bedrag lenen .

De rang van een hypotheek

Elke hypotheek moet op het hypotheekkantoor worden

ingeschreven . Meerdere kredietgevers kunnen een hypo-

theek vestigen op hetzelfde onroerend goed . Wie zijn

hypotheek het eerst laat inschrijven op het hypotheek-

kantoor, krijgt voorrang bij de verkoop . Hij komt in eerste

rang . In juridische termen zegt men dat hij de hoogste

84

Anderzijds biedt de hypotheek voor huidige en toekom-

stige schulden die KBC Bank & Verzekering hanteert,

mogelijkheden bij nieuwe kredieten . Daarmee kunt u

bijvoorbeeld een toekomstige verbouwing met een

KBC-Woningkrediet financieren zonder nieuwe hypo-

theekkosten, tenzij de bank een bijkomende hypothe-

caire inschrijving nodig vindt .

Hypotheekruil

Stel dat u een woning bouwt of koopt en die na enkele

jaren verkoopt om een ander huis te kopen of te bouwen .

Als er op uw eerste woning een hypotheek rust, kunt u

uw kredietgever vragen om die te laten overdragen op

uw nieuwe woning . Dat heet een hypotheekruil . De

bestaande lening loopt door en de hypotheek behoudt

haar rang, maar nu op een ander onroerend goed .

Een hypotheekruil kost meestal minder dan een volledige

vervroegde terugbetaling van de eerste lening en het

vestigen van een nieuwe hypotheek . Bij een vervroegde

terugbetaling bent u immers doorgaans een herbeleg-

gingsvergoeding verschuldigd . Daarbij komen de kosten

voor de nieuwe kredieten waarborgakte . Of u al dan

niet een hypotheekruil doet, hangt ook af van de rente-

tarieven . De ruil is heel voordelig als uw bestaande

lening een interessant rentetarief heeft . Maar als de

rentes gedaald zijn, kan een nieuwe lening voordeliger

zijn .

Bij een hypotheekruil behoudt u uw fiscale voordelen .

Toch kan een nieuwe lening soms fiscaal aantrekkelijker

zijn .

Hypothecaire volmacht

Soms zal de kredietverstrekker het niet nodig vinden een

hypotheek te laten vestigen . Hij zal dan een hypothecaire

volmacht vragen . Die volmacht kan de kredietverstrekker

op elk ogenblik omzetten in een hypotheek .

Doorhaling van een hypothecaire inschrijving

Wat moet u doen als u een woning koopt waarop al een

hypotheek rust, en uw bankier u alleen een woningkre-

diet wil geven met een hypotheek in eerste rang? In dat

geval kan de notaris bij het verlijden van de aankoopakte

met de opbrengst van de verkoop eerst de lening van de

verkoper aanzuiveren . De eerste hypotheek heeft dan

geen belang meer en de notaris zal de hypotheekbe-

waarder vragen om die te schrappen en een nieuwe

inschrijving te nemen in eerste rang . Opgepast: zo’n

doorhaling van een hypothecaire inschrijving kost al snel

enkele honderden euro . De kosten moeten normaal wor-

den betaald door de verkoper .

Een voorbeeld

Bedrag van de doorhaling,

bestaande uit het hoofdbedrag

+ 10% bijkomende kosten

Benaderende kosten

ten laste van de

verkoper

25 000 euro 380 euro



125 000 euro 550 euro

Hypotheekvernieuwing

Een hypothecaire inschrijving blijft dertig jaar geldig,

daarna vervalt ze automatisch en zonder kosten . Doordat

de meeste leningen over twintig jaar lopen (maximaal

dertig), blijft de hypothecaire inschrijving heel de looptijd

geldig en is er geen vernieuwing nodig . Als u uw woning

binnen die periode van dertig jaar wilt verkopen, zult u

de hypothecaire inschrijving wel moeten laten schrappen .

85

Omdat een hypothecaire volmacht minder zekerheid

biedt dan een hypotheek, kan het tarief van de lening

worden verhoogd . Wat u uitspaart aan hypotheekkosten

betaalt u dus aan de andere kant aan hogere terugbeta-

lingen . Bovendien zijn er weinig fiscale voordelen ver-

bonden aan een lening die gedekt is door een

hypothecaire volmacht .

86

Kosten voor het verlijden van de kredieten waarborgakte van een KBC-Woningkrediet (in euro)

Bij het verlijden van de kredieten waarborgakte moet u aan de notaris de volgende kosten betalen: de registratie-

rechten, de hypotheekrechten, de zegelrechten en de eigenlijke notariskosten . Die laatste omvatten naast het

honorarium ook de kosten die de notaris maakt voor het verzamelen van allerhande inlichtingen bij de verschil-

lende officiële instanties . Het bedrag aan registratierechten, hypotheekrechten en zegelrechten stort de notaris

door aan de fiscus . Geen enkel deel van de kosten is bestemd voor de kredietgever .

Omdat de kosten uit diverse elementen bestaan, zijn ze moeilijk op voorhand te berekenen . Daarom vraagt de

notaris u om bij het verlijden van de kredieten waarborgakte een voorlopige provisie te betalen . Als hij een

paar maanden later de precieze kosten van elk onderdeel kent, maakt hij de definitieve afrekening . Meestal is de

voorlopige provisie iets te ruim berekend en krijgt u het te veel betaalde bedrag terug . De meeste notarissen

rekenen een forfaitair minimumbedrag aan dat tussen 600 en 1 000 euro ligt (zie p . 26 Forfait of provisie) .

Een simulatie van de berekening van de aktekosten voor het afsluiten van een krediet vindt u op www .notaris .be

(bereken zelf/berekening van de aktekosten voor aankoop of standaardkredieten) .

U verdient het beschrijf van de kredieten waarborgakte op korte termijn terug omdat een hypothecair krediet

voor de aankoop, bouw of verbouwing van een woning belangrijke fiscale voordelen geeft . Daardoor moet u tij-

dens de looptijd van de lening heel wat minder belastingen betalen .

Als u een woning of een bouwgrond koopt, moet u de notaris natuurlijk ook het beschrijf voor het verlijden van

de aankoopakte betalen (zie tabellen pp . 25 en 26) .

In Vlaanderen krijgt u een vrijstelling van registratierechten (1%) op de eerste schijf van 100 000 euro van een

hypothecair krediet, aangegaan voor de bouw, aankoop of verbouwing van uw enige woning . Daarmee

bespaart u dus 1 000 euro .

Opmerking: in het regeerakkoord van de regering-Di Rupo is opgenomen dat op de prestaties van notarissen

21% btw verschuldigd is . Zodra deze maatregel in voege treedt, moet u onderstaande bedragen dus verhogen

met 21% .

Kredietbedrag Benaderende kosten, exclusief de

forfaitaire aktekosten die schomme-

len tussen 600 en 1 000 euro

Kredietbedrag Benaderende kosten, exclusief de

forfaitaire aktekosten die schomme-

len tussen 600 en 1 000 euro

12 500 460 200 000 4 030

25 000 800 225 000 4 470

50 000 1 350 250 000 4 890

75 000 1 820 275 000 5 280

100 000 2 260 300 000 5 670

125 000 2 700 325 000 6 070

150 000 3 140 350 000 6 460

175 000 3 580

87

Het stappenplan voor uw woningkrediet

Doel Aankoop van een bestaande woning of

van een bouwgrond

Nieuwbouw of grote verbouwingen

U weet al hoeveel u moet

lenen?

Dan kunt u al een aantal simulaties maken op de KBC-website . Breng ze gerust mee

naar het kantoor als u met onze kredietadviseur over uw plannen gaat praten .

U komt informatie inwinnen . • Wij bezorgen u een prospectus en een

• tarievenkaart .

• U deelt ons de vraagprijs van de woning

• of de bouwgrond mee .

• Wij gaan na hoeveel u kunt lenen.

• Wij delen u het tarief en het maandelijks

• terug te betalen bedrag mee .

• U krijgt gratis en vrijblijvend een krediet-

advies .

• Wij bezorgen u een prospectus en onze

• tarievenkaart .

• U geeft ons een raming van de kosten.

• Wij gaan na hoeveel u kunt lenen.

• Wij delen u het tarief en het maandelijks

• terug te betalen bedrag mee .

• U krijgt gratis en vrijblijvend een krediet

• advies .

U vraagt het krediet aan .

Breng meteen een aantal

documenten mee: de meest

recente loonstroken, het

meest recente aanslagbiljet,

de onderhandse verkoopover-

eenkomst, de bestekken van

de architect, eigendomstitels

of bewijzen van schenkingen .

U bezorgt KBC Bank de onderhandse ver-

koopovereenkomst . Vervolgens zal uw kre-

dietadviseur u bijstaan bij het invullen van

het aanvraagformulier .

U bezorgt aan KBC Bank de stedenbouw-

kundige vergunning, de raming van de

totale kosten, de plannen van de architect,

enz . Vervolgens zal uw kredietadviseur u

bijstaan bij het invullen van het aanvraag-

formulier .

De aankoopwaarde wordt

geschat, zo nodig door de

schatter van KBC .

De meegedeelde aankoopprijs volstaat

meestal .

Een schatting is niet altijd nodig . Het

bedrag wordt bepaald aan de hand van

het bestek en de plannen van de architect .

Bevestiging van de goedkeu-

ring van uw kredietaanvraag .

U krijgt doorgaans binnen de 10 dagen na uw aanvraag de bevestiging of uw krediet-

aanvraag al dan niet werd goedgekeurd .

De verzekeringen worden in

orde gebracht .

Voor een kredietgebonden overlijdensverzekering of/en een woningen gezinspolis

kunt u terecht bij KBC Bank .

Bij het verlijden van de nota-

riële akte stelt KBC Bank u

het krediet ter beschikking .

De bank bezorgt het geld aan de notaris,

die op zijn beurt het geld aan de verkoper

overmaakt .

Naargelang de werkzaamheden vorderen,

neemt u het kredietbedrag op . U bezorgt

KBC de facturen en KBC bezorgt u het

kapitaal om die facturen te betalen .

U betaalt de eerste keer aan

KBC Bank .

De eerste terugbetaling doet u op de

eerste vervaldag volgend op het verlijden

van de notariële akte .

Als u bij het verstrijken van de opnemings-

periode niet het volledige bedrag hebt

opgenomen, zal uw nieuwe maandelijks te

betalen bedrag vanaf dan herberekend

worden op basis van het bedrag dat u tot

dan toe had opgenomen .

Renteherzieningen en

aanpassingen aan de terug-

betalingsvoorwaarden .

Dat gebeurt bij de variabele formules op de datum van de contractuele renteherziening .

Bij de herziening passen wij de wettelijke indexatieformule toe . Wij bieden u ook de

mogelijkheid:

• de looptijd in te korten of te verlengen;

• over te schakelen op een andere formule van renteherziening;

• over te schakelen op een ander terugbetalingssysteem.

88

De voordelen van het KBC-Woningkrediet

KBC Bank & Verzekering Andere financiële instellingen

KBC Bank & Verzekering rekent zelden schattingskosten aan .

Tijdens de vordering van de werkzaamheden is er nooit een

schatting nodig .

Is uw financiële instelling ook zo soepel? Misschien

moet u zelfs schattingskosten betalen als u geld wilt

opnemen om uw aannemer(s) te betalen .

KBC Bank & Verzekering baseert zich op de normale verkoop-

waarde om te berekenen hoeveel u kunt lenen

(zie p . 70 De waarde van uw woning) .

Misschien baseert uw financiële instelling zich op de

minder gunstige executiewaarde .

Bij (ver)nieuwbouw wordt er pas een reserveringsprovisie aange-

rekend als het geleende bedrag bij het begin van de zesde

maand nog niet is opgenomen (zie p . 81 Bouwen of verbouwen

terwijl u huurt) .

Doet uw financiële instelling dat ook? Misschien

rekent zij u een reserveringsprovisie aan vanaf de

eerste maand .

KBC Bank & Verzekering biedt u gratis de volgende voordelen:

• variabele looptijd (zie p. 73 Looptijd),

• optionele variabiliteit (zie p. 77 De formules van renteherzie-

ning),

• spreiding van het woningkrediet over verschillende formules

• (zie p . 80 Woningkrediet spreiden over verschillende formules),

• een periode van vrijstelling van kapitaalaflossing

• (zie p . 75 Periode van vrijstelling van kapitaalaflossingen),

• gelijke kapitaalaflossingen (zie p. 74 U betaalt maandelijks

altijd hetzelfde bedrag aan kapitaal terug),

• het optioneel terugbetalingssysteem.

Biedt uw financiële instelling deze soepele formules

aan en, zo ja, wat moet u daarvoor betalen?

U wilt er zeker van zijn dat de terugbetaling uw budget nooit zal

ontwrichten? Die zekerheid krijgt u gratis bij KBC Bank &

Verzekering met:

• de variabele looptijd (zie p. 73 Looptijd),

• de optionele variabiliteit (zie p. 77 De formules van renteher-

ziening),

• de vaste rentevoet (zie p. 77 Vaste rentevoet).

Kan uw financiële instelling u die mogelijkheden

bieden? En welke kosten moet u daarvoor betalen?

89

De voordelen van het KBC-Woningkrediet

KBC Bank & Verzekering Andere financiële instellingen

U kunt uw nabestaanden beschermen door een krediet-gebon-

den overlijdensverzekering aan te gaan (zie p . 91) . Bijkomende

voordelen: lage premies en – wanneer is voldaan aan de fiscale

vereisten – een belastingvermindering via de premies van de kre-

dietgebonden overlijdensverzekering .

Als u leent bij een verzekeringsmaatschappij, moet u

misschien een gemengde levensverzekering aan-

gaan . De premies liggen hoger dan voor een kre-

dietgebonden overlijdensverzekering . In dat geval

betaalt u in de loop van uw lening geen kapitaal

terug, maar uit-

sluitend rente en premies voor de gemengde levens-

verzekering . Gedurende die periode zult u dus veel

geld uitgeven . Op de eindvervaldag van het krediet

of bij voortijdig overlijden wordt het krediet aange-

zuiverd met het kapitaal dat vrijkomt in het kader

van de gemengde levensverzekering .

Bij KBC Bank & Verzekering krijgt u vooraf uitgebreid advies . U

weet precies hoeveel minder belasting moet betalen en hoeveel

u aan de notaris moet betalen . Het KBC-Kredietadvies is gratis

en volledig vrijblijvend .

Beperkt uw financiële instelling zich tot het bereke-

nen van de terugbetaling?

U ziet het: er zijn heel veel redenen om uw licht te komen opsteken bij KBC Bank & Verzekering als u op zoek bent

naar de voordeligste lening . Zelfs als u nog geen cliënt bent bij ons, bent u altijd welkom .

www .kbc .be/lenen

Zelf uw woningkrediet berekenen?

Surf naar www .kbc .be/simulatie_woningkrediet .

U hoeft slechts enkele schermen in te vullen en u

krijgt meteen het resultaat .

Met een druk op de knop berekent u het fiscale

voordeel dat deze lening u kan opleveren .

De verzekeringen

91

Een woningkrediet gaat altijd over een aanzienlijk bedrag .

Bovendien sluit u een dergelijk krediet voor een relatief lange

periode waarin veel kan gebeuren . U neemt dan ook

het best de nodige voorzorgs-maatregelen voor het geval u

of uw partner iets overkomt .

De kredietgebonden overlijdensverzekering: veel zekerheid voor weinig geld

Het wegvallen van een inkomen als gevolg van een over-

lijden heeft zware gevolgen voor het gezinsbudget . Een

goede verzekering is tijdens die emotioneel moeilijke tijd

zeker geen overbodige luxe . Dankzij de KBC-Krediet-

gebonden Overlijdensverzekering is uw gezin financieel

beschermd als u of uw partner overlijdt of arbeidsonge-

schikt wordt tijdens de looptijd van het krediet .

KBC biedt drie soorten kredietgebonden overlijdens-

verzekeringen aan die u kunt gebruiken als u een woning

koopt of bouwt: de KBC-Schuldsaldoverzekering Klassiek,

de KBC-Schuldsaldoverzekering Comfort en het KBC-Life

Home Plan .

Zeker en fiscaal voordelig

U en uw partner kopen een huis . Daarvoor gaat u een

lening van 100 000 euro aan met een looptijd van 20 jaar

en een rentevoet van 5% . Uw maandelijkse terugbetaling

bedraagt 653,84 euro . Alles perfect onder controle . . . tot

uw partner plots overlijdt .

De kredietgebonden overlijdensverzekering zorgt ervoor

dat de verzekeringsmaatschappij, wanneer de verzekerde

persoon zou overlijden tijdens de looptijd van het krediet,

het nog verschuldigde bedrag van het krediet geheel of

gedeeltelijk terugbetaalt .

Als u de lening sluit op uw naam en op die van uw part-

ner, gaat u het best allebei een kredietgebonden over-

lijdensverzekering aan voor het totale kredietbedrag . Als

een van u beiden overlijdt, is de overlevende partner

volledig vrijgesteld van de leninglast en van verdere

terugbetalingen .

In theorie kunt u bijna altijd een fiscaal voordeel op de

premies van de kredietgebonden overlijdensverzekering

genieten, maar in de praktijk is de beschikbare fiscale

korf voor de enige eigen woning meestal volledig opge-

vuld met de kapitaalaflossingen en de interestbetalingen

van uw krediet . Vraag daarom of het zinvol is de premies

92

De KBC-Schuldsaldoverzekering Klassiek

Als u een klassieke kredietgebonden overlijdensverzeke-

ring sluit, wordt in de polis een terugbetalingstabel

opgenomen die aangeeft welke kapitalen verzekerd zijn .

Voor de terugbetaling kunt u kiezen tussen een eenmali-

ge premie, vaste jaarpremies of variabele premies .

Spaar op voorhand met het KBC-Life Home Plan

Als u een woning koopt of bouwt, levert u dat via het

hypothecaire woningkrediet jaarlijks een mooie belasting-

besparing op . Dat fiscale voordeel is uiteraard niet van

toepassing op de huur die u betaalt . Toch kunt u ook als

huurder een belastingvoordeel genieten in het vooruit-

zicht van de latere aankoop of bouw van een eigen

woning . Dat kan met het KBC-Life Home Plan1, een

spaarverzekering met een gegarandeerde rentevoet

waarmee u op een fiscaalvriendelijke manier een kapitaal

opbouwt . U kunt voor de premies een belastingvermin-

dering genieten onder het fiscaal stelsel pensioensparen

of individueel leven2 . Zo geniet u al voor de bouw of

aankoop van een woning een fiscaal voordeel .

Het kapitaal dat u hebt opgebouwd, kunt u later gebrui-

ken voor de financiering van uw KBC-Kredietgebonden

Overlijdensverzekering . Daardoor verlicht u uw financiële

last op het moment van de bouw of aankoop van uw

woning .

van uw kredietgebonden overlijdensverzekering fiscaal in

mindering te brengen onder het fiscale stelsel van de

woonbonus . Is dat niet het geval, dan kunt u het mis-

schien onderbrengen onder het fiscale stelsel pensioen-

sparen . Of wees vooruitziend en spaar vóór u de lening

aangaat al fiscaal voordelig met het KBC-Life Home Plan .

De KBC-Schuldsaldoverzekering Comfort

De KBC-Schuldsaldoverzekering Comfort is de ideale

bescherming tegen een mogelijk overlijden van u of uw

partner . Met die formule betaalt u elke drie maanden

een premie die telkens opnieuw wordt berekend op basis

van het nog openstaande leningbedrag en het gekozen

dekkingspercentage . U bent met andere woorden op elk

moment verzekerd voor het correcte kapitaal, niet meer

of niet minder .

Ook als u de lening vervroegd terugbetaalt of bij een

tussentijdse renteverlaging verzekert de kredietgebonden

overlijdensverzekering precies de openstaande schuld

vermenigvuldigd met het dekkingspercentage van de

lening .

De premie die u betaalt, hangt af van een aantal factoren,

zoals leeftijd en rookgedrag .

Ook het geheel of gedeeltelijk stopzetten van uw beroeps-

activiteit als gevolg van een ziekte of een ongeval in het

privéleven heeft een weerslag op het gezinsbudget .

De terugbetaling van uw lening wordt dan een zware

dobber . Met de aanvullende dekking arbeidsongeschikt-

heid kunt u zich daartegen beschermen . Bij arbeids-

ongeschiktheid door ziekte of ongeval in het privéleven

neemt KBC Bank & Verzekering dan de leninglasten op

zich in verhouding tot de graad van arbeidsongeschikt-

heid .

Als u uw beroepskosten bewijst, kunt u doorgaans ook

de premies voor die aanvullende dekking fiscaal in min-

dering brengen .

1 KBC-Life Home Plan is een tak 21-levensverzekering van KBC Verzeke-ringen NV .

Zetel van de vennootschap: Professor Roger Van Overstraetenplein 2, 3000 Leuven, België, BTW BE 0403 .552 .563, RPR Leuven, FSMA 038571 A . Meer informatie vindt u op het financiële infoblad dat beschikbaar is bij uw KBC-verzekeringsagent of KBC-adviseur .

2 De fiscale behandeling is afhankelijk van uw persoonlijke situatie en kan in de toekomst veranderen .

93

De KBC-Woningpolis: meer dan alleen een brandverzekering

Branden of najaarsstormen zijn zonder degelijke brand-

verzekering een financiële ramp . Daarom is er de KBC-

Woningpolis .

De KBC-Woningpolis dekt uw woning tegen alle risico’s .

Dat betekent dat elke onverwachte beschadiging ver-

zekerd is, tenzij die uitdrukkelijk wordt uitgesloten in de

polis . Als u schade hebt, moet u dus nooit bewijzen dat

die schade werd veroorzaakt door een risico dat in de

polis verzekerd is . Als de verzekeraar daarentegen een

uitsluiting wil inroepen, moet hij aantonen dat hij dat

terecht doet .

Een ander voordeel van zo’n alle-risico’s-verzekering is

dat ook schadegevallen waaraan nog niet werd gedacht

toen de polis werd opgesteld, gedekt zijn . Geen onzeker-

heden dus voor de toekomst .

Natuurrampen wettelijk verzekerd

Overeenkomstig de wet zijn in de KBC-Woningpolis zowel

de woning als de inboedel standaard verzekerd tegen

een aantal natuurrampen zoals aardbevingen, overstro-

mingen en grondverzakkingen .

• Voor woningen in overstromingsgebieden gelden de

wettelijke minimumvoorwaarden, maximumtarieven en

-franchise die zijn vastgelegd door het Tariferings-

bureau Natuurrampen .

• Voor woningen die niet in overstromingsgebieden lig-

gen of de laatste tien jaar geen overstromingsschade

opliepen, biedt de KBC-Woningpolis een ruimere dek-

king dan de bij wet verplichte minimumvoorwaarden .

Zo verzekert KBC iedere vorm van overstroming en

overstromingsschade, onder andere aan tuinhuisjes en

schuurtjes en hun eventuele inhoud . Zelfs luxegoede-

ren zoals zwembaden zijn verzekerd . Bovendien geldt

ook voor natuurrampen alleen de standaardfranchise .

Op die manier biedt de KBC-Woningpolis u een zeer

ruime bescherming tegen de risico’s van overstroming en

aardbeving .

Correct verzekerd bij uw lening op afbetaling

Een lening op afbetaling is een krediet met een beperkte

looptijd . Toch is het sluiten van een aangepaste verzeke-

ring bij uw lening op afbetaling geen overbodige luxe .

Comfortabele bescherming

Bij het sluiten van uw lening op afbetaling bij KBC Bank

& Verzekering kunt u de optie kwijtschelding schuld

nemen . Die optie zorgt ervoor dat uw partner en uw

kinderen in geval van overlijden uw lening op afbetaling

niet meer verder moeten betalen . De uitstaande schuld

van de lening wordt volledig kwijtgescholden . Het afslui-

ten van de optie kwijtschelding schuld bij overlijden is

dus een geruststellende voorzorgsmaatregel waarmee u,

als er zich iets ernstigs zou voordoen, uw naaste familie

beschermt .

Als u kiest voor de optie kwijtschelding schuld, is bij over-

lijden altijd de volledige schuld, namelijk het uitstaande

kapitaal én de rente, verzekerd . Die verzekering volgt

perfect de terugbetaling van uw lening, zodat u nooit

over- noch onderverzekerd bent .

Het afsluiten van de optie kwijtschelding schuld verloopt

eenvoudig en snel . U moet geen bijkomende documenten

of formulieren invullen of ondertekenen . Bij het aangaan

van de lening op afbetaling hoeft u alleen te vermelden

dat u een overlijdensdekking wilt .

94

Bovendien is aan de KBC-Woningpolis bijstand verbon-

den met een ruime dienstverlening bij schade . Zo wordt

er bijvoorbeeld tijdelijk onderdak gezocht (hotel of andere

tijdelijke huisvesting), wordt het huis bewaakt en wordt

wat overblijft van uw inboedel veilig opgeslagen . Ook

kunt u rekenen op gezinshulp als u als gevolg van een

schadegeval moet worden opgenomen in het ziekenhuis .

Correct verzekerd bij een correcte verzekeraar

Het is heel belangrijk dat u uw woning voor de juiste

waarde verzekert . Die is echter niet zo gemakkelijk te

berekenen . Bovendien verandert de waarde geregeld,

bijvoorbeeld door een verbouwing . Ook de nieuwwaarde

van de inboedel wordt dikwijls onderschat . Neem de

proef op de som en ga eens na wat de aankoop van een

nieuw bankstel, kasten, televisie, huishoudtoestellen,

enz . u zou kosten .

Het voordeel van de KBC-Woningpolis is dat de schatting

van de waarde gebeurt aan de hand van het KBC-

evaluatierooster . Dat geldt zowel voor uw woning als

voor de inboedel . Als u dat rooster correct invult, ver-

mijdt u dat u onderverzekerd bent . Bovendien garan-

deert de KBC-Woningpolis u de volledige vergoeding .

In de KBC-Woningpolis is geen sprake van een beperking

van het verzekerde bedrag . Er is met andere woorden

geen bovengrens voor de woning of voor de inboedel .

Ook op dat vlak hebt u dus geen onzekerheden .

Pas op voor onderverzekering

Als u onderverzekerd bent voor brand, vermindert de

vergoeding: die wordt dan berekend volgens de verhou-

ding tussen de waarde van het verzekerde goed zoals die

door de verzekeraar wordt vastgesteld, en de waarde die

effectief is verzekerd . Wat houdt dat in?

Standaard verzekerd tegen diefstal

Ook het risico van diefstal is standaard gedekt in de

KBC-Woningpolis . Die diefstalverzekering dekt het finan-

ciële verlies dat u lijdt als u het slachtoffer wordt van een

(poging tot) diefstal . Ook vandalisme dat gepaard gaat

met de diefstal is verzekerd .

De diefstalverzekering voorziet bovendien in een vergoe-

ding tot maximaal 7 229 euro (geïndexeerd) voor de vol-

gende risico’s:

• diefstal uit uw tuin, bijvoorbeeld van tuinmeubelen;

• diefstal met geweld op straat, waarvan uzelf, uw man

of vrouw, of inwonende gezinsleden het slachtoffer

worden, en dat wereldwijd;

• diefstal op reis, bijvoorbeeld van bagage of van uw

inboedel die tijdelijk is verplaatst naar de vakantie-

woning . Daarvoor geldt wel dat de diefstal gepaard

moet gaan met inbraak, geweld of bedreiging .

Als uw sleutels kwijt bent of ze gestolen werden, wor-

den de sloten van uw buitendeuren of van uw safe ver-

vangen .

Nog veel meer

Met een KBC-Woningpolis verzekert u meer dan alleen

uw woning . Die brandverzekering dekt ook uw aanspra-

kelijkheid voor schade aan een vakantiewoning (hotelka-

mer, chalet, enz .), aan een lokaal of een tent die u huurt

voor familiefeesten, aan de studentenkamer van uw kin-

deren, aan uw individuele garage, ook als die zich op

een andere plaats bevindt . Ook de inboedel die u tijdelijk

verplaatst (bijvoorbeeld uw bagage tijdens uw vakantie),

blijft altijd verzekerd . Zelfs in uw tuin is uw volledige

inboedel (bijvoorbeeld dure tuinmeubelen en speeltui-

gen) verzekerd tegen storm, vallende bomen en aanrij-

ding door voertuigen .

95

extra kosten moet maken om de werken opnieuw op te

starten . Gelukkig kunt u dergelijke risico’s verzekeren

met een facultatieve verzekering voor de bouwer in uw

KBC-Woningpolis . Het verzekerde bedrag van uw gebouw

moet wel lager zijn dan 939 000 euro (geïndexeerd) . De

dekking geldt niet voor materieel, machines en bouw-

plaatstoestellen .

Die verzekering vergoedt de schade die tijdens de werk-

zaamheden aan de woning zou worden berokkend .

Daarnaast wordt ook uw aansprakelijkheid door het uit-

voeren van de werkzaamheden verzekerd voor schade

aan goederen van uw buren . Bovendien worden in die

verzekering de personen verzekerd die u kosteloos

komen helpen of de bouwplaats komen bezoeken .

Gedekt zijn zowel hun aansprakelijkheid bij een ongeval

als de lichamelijke schade die ze daarbij zouden oplopen .

En indien u verplicht wordt u te schikken naar contractu-

ele verplichtingen van het lastenboek, ook dat kan via de

verzekering voor de bouwer .

De verzekering alle risico’s inboedel

Standaard is de inboedel van de woning in de KBC-

Woningpolis verzekerd op multirisicobasis . Dat betekent

dat de risico’s waartegen de inboedel verzekerd is, wor-

den opgesomd . Als de inboedel wordt beschadigd als

gevolg van een voorval dat niet in de lijst vermeld staat,

is er geen dekking .

U kunt de inboedel ook tegen alle risico’s laten verzeke-

ren . Dan wordt er wel een hogere franchise toegepast .

De verzekering waardevolle voorwerpen tegen

alle risico’s

In de KBC-Woningpolis kunnen uw waardevolle voorwer-

pen worden verzekerd tegen alle risico’s . Die waardevolle

voorwerpen worden dan beschreven in de polis, en per

voorwerp moet een te verzekeren bedrag worden opge-

geven . Dat bedrag is meteen de maximumvergoeding die

Een voorbeeld

Tijdens een openbare verkoping koopt u voor een hab-

bekrats van 140 000 euro een mooie villa, die u voor

25 000 euro laat renoveren . Een buitenkansje, want voor

165 000 euro kunt u zo’n villa nooit bouwen . U verze-

kert het gebouw voor 165 000 euro . Maar door een

najaarsstorm wordt het dak weggerukt . De expert van

de verzekeringsmaatschappij raamt de kosten voor een

nieuw dak op 15 000 euro . De herbouwwaarde van de

villa bedraagt volgens hem 260 000 euro .

U krijgt geen 15 000 euro voor het dak maar, in verhou-

ding tot het bedrag waarvoor u verzekerd bent, maar

een vergoeding van:

15 000 x 165 000 = 9 519,23 euro

260 000

Met de KBC-Woningpolis vermijdt u problemen die

gepaard gaan met onderverzekering, en dat zowel voor

de woning als voor de inboedel .

Extra verzekeringswaarborgen

De KBC-Woningpolis bevat een aantal extra verzekerings-

waarborgen die u nog meer bescherming bieden tegen

allerlei ongevallen .

De verzekering voor de bouwer

Tijdens de verbouwing van uw bestaande of de bouw

van uw nieuwe woning kan er heel wat schade worden

berokkend, niet alleen aan de woning zelf, maar ook bij

de buren . Een pas gemetselde gevel kan ’s nachts

bezwijken door weeromstandigheden of uitvoeringsfouten,

graafwerkzaamheden op uw bouwplaats kunnen bar-

sten veroorzaken in de muren van uw buren, enz . Uit

woningen die in opbouw zijn of worden verbouwd, wor-

den soms keukens, elementen van de centrale verwar-

ming of ander materiaal gestolen . Misschien gaat zelfs

uw aannemer failliet waardoor de werken stilliggen en u

96

Enkele verzekeringstips

• U koopt een woning.

– Sluit meteen een branden kredietgebonden

overlijdensverzekering af zodra u de onder-

handse verkoopovereenkomst hebt onder-

tekend . Vanaf dat ogenblik draagt u immers

het risico . Reken niet op de verzekering van

de vorige eigenaar .

– Clausules in een onderhandse overeenkomst

of in een notariële akte met betrekking tot

de overname van de bestaande brandverze-

kering zijn niet bindend! U bent zeker niet

verplicht de bestaande brandverzekering van

de vorige eigenaar over te nemen als u een

woning koopt .

• U gaat bouwen of verbouwen.

– U sluit het best vanaf het begin van de werk-

zaamheden een woningpolis met een verze-

kering voor de bouwer .

• U huurt een woning.

– Sluit een woningpolis af . Als huurder bent u

immers aansprakelijk voor de brandschade,

tenzij u kunt bewijzen dat u niet aansprake-

lijk bent . De huurdersaansprakelijkheid voor

brand wordt niet gedekt door uw gezins-

polis .

KBC heeft ook, als enige in de markt, een

speciale verzekering rechtsbijstand ontwor-

pen op maat van de huurders . Zo kunt u

opgelopen schade terugvorderen als u een

geschil hebt over het huurcontract of met de

verhuurder, als u schade lijdt, enz .

voor dat voorwerp wordt uitgekeerd . Voor sommige

voorwerpen wordt een attest gevraagd .

De verzekering bodemsanering voor wie met

stookolie verwarmt

Met de verzekering bodemsanering binnen de KBC-

Woningpolis verzekert KBC in ruil voor een lichtjes hogere

premie uw wettelijke verplichting om de bodem te saneren

bij stookolieverontreiniging door een lek in uw verwar-

mingsinstallatie voor privégebruik . Ook uw aansprakelijk-

heid voor schade aan derden door de uitvoering van de

sanering is verzekerd . Als u een tank met Optitank-label

bezit, geniet u bovendien een aanzienlijke korting .

De verzekering bedrijfsschade

Ten slotte kunt u met de KBC-Woningpolis ook bedrijfs-

schade verzekeren als u in de woning een vrij beroep uit-

oefent . Die verzekering dekt de bedrijfsschade die het

gevolg is van een onderbreking of vermindering van de

beroepsactiviteit na brand of een ander verzekerd scha-

degeval . Per werkdag inactiviteit is een vooraf bepaalde

vergoeding vastgesteld .

Samengevat

Het KBC-evaluatiesysteem garandeert u dat u niet onder-

verzekerd bent voor de woning of voor de inboedel . De

KBC-Woningpolis, met de alle-risico’s-dekking voor de

woning, is uw beste garantie voor een complete verzeke-

ring en voor efficiënte bijstand bij schade . U hoeft niet

bang te zijn voor onaangename verrassingen .

97

vakantiejob, enz .) .

• Als iemand u of uw goederen wil redden en daardoor

zelf schade lijdt, vergoeden we hem tot 65 000 euro .

• Bij een onrustwekkende verdwijning van een gezinslid

(uw kind, uw partner, uw inwonende ouder, enz .),

betaalt KBC Verzekeringen de opsporingskosten terug

tot 12 500 euro .

Wat als u zelf schade lijdt?

Als u zelf slachtoffer bent, zal de rechtsbijstandsverzeke-

ring van uw gezinspolis ervoor zorgen dat u een schade-

vergoeding krijgt . Dat kan via een minnelijke regeling of

via de rechtbank . We zorgen voor de onderhandeling en

de bemiddeling, en voor alle kosten die daarvoor moe-

ten worden gemaakt .

Als de aansprakelijke voor het schadegeval de door de

rechtbank toegekende schadevergoeding niet kan betalen

omdat hij insolvabel is, zal KBC Verzekeringen tot 12 500

euro in zijn plaats betalen . Voor lichamelijke schade

voorzien we nog 12 500 euro extra .

Als u dat wilt, kunt u uw rechtsbijstandsverzekering

uitbreiden.

• De Verzekering rechtsbijstand omni-contract is

voor iedereen interessant en verleent juridische bij-

stand in tal van contractuele geschillen: discussies bij

de aankoop van nieuwe meubels, over een geboekte

reis (ook via het internet), over de aankoop van uw

huis of bouwgrond, problemen bij het plaatsen van

een nieuwe keuken, een verkeerde reservering van uw

feestzaal, enz .

• De Uitbreiding rechtsbijstand voor koop- en reis-

geschillen werd speciaal ontwikkeld voor jongeren tot

en met 30 jaar en geeft juridische bijstand bij contrac-

tuele geschillen over koop- en reiscontracten . Nieuwe

meubels, een tv, een koelkast of een nieuwe pc: ze

nemen een grote hap uit het budget . Daarom is een

goede bescherming in geval van discussies belangrijk .

We geven trouwens niet alleen juridische bescherming

De gezinsverzekering

Het zal u maar overkomen . Verstrooid rijdt u met de fiets

door een rood licht en veroorzaakt zo een ongeval waar-

bij iemand gewond raakt . Uw hond loopt voor de wielen

van een motorrijder die daardoor zwaar ten val komt .

Uw kind verzint een leuk spel en gooit met stenen naar

voorbijrijdende auto’s .

In al die situaties kunt u aansprakelijk worden gesteld . U

zult de soms aanzienlijke schade moeten vergoeden . U

kunt zelfs voor de rechtbank worden gedaagd .

Schade moet u vergoeden

Het Burgerlijk Wetboek is duidelijk: iedereen die door

zijn schuld of zijn nalatigheid schade veroorzaakt, moet

die schade vergoeden . Meer zelfs, u kunt niet alleen

aansprakelijk worden gesteld voor uw eigen daden, maar

ook voor die van de personen voor wie u instaat (uw

kinderen, de babysitter, enz .) . Ook kunt u aansprakelijk

worden gesteld voor schade die uw dieren aanrichten en

voor schade veroorzaakt door gebouwen die u bewoont .

De KBC-Gezinspolis beschermt u en alle personen die bij

u inwonen, uw minderjarige kinderen die bij uw ex-part-

ner wonen, uw kinderen op kot, de personen die op uw

kinderen passen, de personen die voor uw dieren zor-

gen, minderjarige kinderen van anderen als ze onder uw

toezicht staan, enz . De KBC-Gezinspolis beschermt ook

uw inwonende ouders, zelfs als ze permanent opgeno-

men worden in een rusthuis of verzorgingsinstelling .

We vergoeden de schade die voortvloeit uit lichamelijke

letsels tot 23 miljoen euro en de stoffelijke schade tot

6,5 miljoen euro . Bovendien zijn u en uw gezin wereld-

wijd beschermd .

Verder biedt de KBC-Gezinspolis nog een paar

extra’s.

• Zolang uw kinderen kinderbijslag genieten, is hun aan-

sprakelijkheid ook verzekerd voor schade die ze ver-

oorzaken tijdens een betaald klusje (babysitten,

98

het ziekenhuis moet en niemand voor de hond kan

zorgen . Wij betalen de kosten voor opvang in het

hondenpension tot 300 euro . Dat komt gemiddeld

overeen met 20 tot 25 dagen opvang .

De verzekering van uw bijverdienste

Uw hobby is uw passie … en u steekt er na uw gewone

werk dan ook heel wat uurtjes in . Maar als u daarmee

een inkomen verwerft, moet u zich extra verzekeren

voor uw aansprakelijkheid . U kunt uw aansprakelijkheid

eenvoudig verzekeren in uw KBC-Gezinspolis .

Want u weet maar nooit …

• Tijdens uw workshop worden alle deelnemers het

slachtoffer van CO-vergiftiging .

• Een stapelbed in uw B&B blijkt niet stabiel te zijn

waardoor een gast zich verwondt .

• U kweekt kippen, maar na de verkoop blijken die

besmet te zijn met een ziekte waardoor ook de andere

kippen van de koper sterven .

• Tijdens een optreden met uw rockband wordt een

toeschouwer geëlektrocuteerd door de geluidsinstalla-

tie .

Bent u bediende, ambtenaar, gepensioneerde of brugge-

pensioneerde en verdient u met uw hobby een centje

bij? Dan beschermen we uw aansprakelijkheid met de

Verzekering van uw bijverdienste tot maar liefst 1,5 mil-

joen euro .

Verzeker u goed als lesgever!

Geeft u of iemand van uw gezin les in hoofdberoep of

bijberoep? Dan zijn er specifieke risico’s waartegen u zich

als lesgever moet beschermen . Want als lesgever kunt u

aansprakelijk gesteld worden voor schade die u aan uw

leerlingen of aan een derde toebrengt tijdens uw

activiteit . U kunt zelfs aansprakelijk gesteld worden voor

schade die de leerlingen veroorzaken!

voor aankopen, maar ook voor reizen . Zelfs bij proble-

men over goederen of reizen die u koopt via het inter-

net . Een onmisbare rechtsbijstand voor jongeren die

het ouderlijke nest verlaten .

Hebt u een hond? Dan hebben wij de perfecte bescherming

Uw hond is zoveel meer dan een huisdier . Hij is een deel

van uw gezin . Waarom zou u dan ook niet zorgen voor

een geschikte verzekering? Want wat als uw hond

(per ongeluk) iemand bijt? Dat kan een vreemde zijn,

maar evengoed iemand van uw gezin . Of wat als u

wordt gebeten door een vreemde hond en de eigenaar

is onvindbaar? Of wat als uw hond wordt aangereden

door een auto en verzorging nodig heeft? Of u moet

plots naar het ziekenhuis en brengt hem naar een pension

omdat niemand voor hem kan zorgen? Met de

Verzekering voor uw hond kiest u voor de beste bescher-

ming, zowel voor uw hond als voor uw gezin .

Wat verzekert u extra dankzij deze unieke optie?

• Als uw hond iemand bijt, dan vergoeden we de

schade meteen . Het maakt niet uit wie hij bijt: iemand

van het gezin, het kleinkind, de babysitter, de postbode,

het buurmeisje dat regelmatig met uw hond gaat

wandelen, een vreemde, enz . Iedereen is verzekerd!

• Een andere hond bijt iemand van uw gezin? Ook

dan vergoeden we de lichamelijke letsels, zelfs als we

de eigenaar van de hond nooit vinden of als die eige-

naar de schade niet kan betalen .

• Uw hond wordt het slachtoffer van een verkeers-

ongeval. Dat is het meest voorkomende ongeval bij

honden . Daarom hebben we ook daarvoor een ver-

goeding uitgewerkt . We betalen uw dierenartskosten

tot 2 000 euro en gedurende maximaal vijf maanden

na het ongeval . Mocht uw hond overlijden als gevolg

van het verkeersongeval, dan betalen we de crematie-

kosten tot 350 euro en een nieuwe pup als u dat wilt .

• Uw hond heeft opvang nodig omdat u plots naar

99

En zeer gemakkelijk: u hoeft geen aparte polis te nemen

voor de Verzekering voor hulp bij u thuis . Dat kunt u

makkelijk doen in uw KBC-Gezinspolis .

Samengevat

De KBC-Gezinspolis biedt u:

• Een verzekering voor uw aansprakelijkheid tijdens het

privéleven . Die verzekering is niet wettelijk verplicht .

Toch is het een van de meest onmisbare verzekeringen

omdat ze een uitgebreide financiële bescherming biedt

in heel veel situaties .

• Een verzekering rechtsbijstand die u helpt om een

vergoeding te vorderen als u slachtoffer bent en die

voorziet in uw verdediging voor de rechtbank . Die ver-

zekering kunt u uitbreiden zodat u ook bijstand krijgt

bij consumentengeschillen .

• Een verzekering voor uw hond, die niet alleen uw

gezinsleden, maar ook uw viervoeter de beste

bescherming biedt . Naast lichamelijke letsels aan

personen door hondenbeten, vergoeden wij ook

dierenartskosten na een verkeersongeval en de opvang

van uw hond in een hondenpension als een gezinslid

in het ziekenhuis wordt opgenomen en niemand voor

uw viervoeter kan zorgen .

• Een verzekering als u een bijverdienste hebt of lesgever

bent . Want dan moet u uw aansprakelijkheid verzeke-

ren voor het geval dat u schade zou toebrengen aan

derden of aan een van uw leerlingen .

• Een verzekering voor hulp bij u thuis. Die bestaat uit

de wettelijk verplichte arbeidsongevallenverzekering

voor uw betaalde hulp en uit een ongevallenverzeke-

ring voor personen die u een vriendendienst bewijzen .

Wat kan er zoal gebeuren?

• Tijdens een van uw dansinitiaties glijdt een deelnemer

uit op de gladde vloer en komt ongelukkig ten val .

• U geeft zwemles aan vier belhamels die elkaar tijdens

een spelletje waterpolo nogal hardhandig te lijf gaan .

Met de Verzekering voor u als lesgever beschermt u zich

niet alleen voor uw eigen fout of onvoorzichtigheid,

maar ook voor de schade die leerlingen onder uw toe-

zicht aan elkaar of aan derden toebrengen .

Wij verzekeren uw aansprakelijkheid tot maar liefst

1,5 miljoen euro .

Krijgt u wel eens hulp bij u thuis?

Als u tegen betaling iemand bij u thuis laat helpen, zoals

een poetsvrouw, babysitter of tuinman, dan bent u wet-

telijk verplicht om die personen te verzekeren tegen

arbeidsongevallen en ongevallen op de weg naar en van

uw huis . Er hoeft zelfs geen geschreven arbeidsovereen-

komst te bestaan . Betaalt u met dienstencheques, dan

bent u niet verplicht om hen te verzekeren tegen arbeids-

ongevallen . Dat geldt ook als uw babysitter ingeschreven

is bij de Gezinsbond . De erkende ondernemingen die

hen tewerkstellen, zorgen voor de nodige verzekeringen .

Bij KBC verzekeren we niet alleen de personen die u

betaalt voor hun werk, maar ook de personen die

gratis en voor niets helpen in uw huishouden: uw

moeder die u helpt met strijken, de dochter van vrienden

die af en toe op uw kinderen past, uw vader die uw tuin

onderhoudt, enz .

Krijgen uw betaalde of onbetaalde helpers een ongeval?

Dan vergoeden wij hun medische kosten, en hun tijdelijke

en blijvende arbeidsongeschiktheid . Bij een dodelijk

ongeval betalen we onder meer een lijfrente aan de

weduwe/weduwnaar, een rente aan de kinderen en de

begrafeniskosten .

100

De ongevallenverzekering

De KBC-Ongevallenverzekering biedt u en uw gezinsleden

bescherming bij een ongeval in uw privéleven (thuis, in

het verkeer, op school, op vakantie, tijdens het sporten,

enz .) én tijdens het uitvoeren van bouw- of verbouwings-

werken aan uw eigen woning .

U kunt kiezen uit verschillende vergoedingsformules .

Afhankelijk van de formule vergoeden we u in geval van

blijvende ongeschiktheid en overlijden, en vergoeden we

de medische en begrafeniskosten .

Bent u het slachtoffer van een zwaar ongeval? Dan krijgt

u een extra vergoeding voor bijvoorbeeld het plaatsen

van een lift, de aankoop van een rolstoel, het aanpassen

van het huis, de aankoop van een assistentiehond, enz .

Bent u grootouder en past u geregeld op uw kleinkinde-

ren? Dan kunt u ook voor hen een KBC-Ongevallen-

verzekering sluiten .

Goed om te weten is ook dat er geen medische acceptatie

nodig is om die verzekering te sluiten en dat u korting

krijgt als u ook een hospitalisatieverzekering hebt .

Totaalaanbod voor huurders

Huurt u een appartement of een woning? Dan is het niet

alleen belangrijk om uw huurwaarborg veilig op een

spaarrekening te zetten . Een goede woningpolis en gezins-

polis zijn ook van groot belang .

Er kan immers heel wat gebeuren: u veroorzaakt schade

bij de buren, u krijgt problemen met de verhuurder of u

stoot een kaars om en er ontstaat brand . Met het KBC-

Huurderspakket combineert u uw huurwaarborgspaar-

rekening, woningpolis en gezinspolis in één handig

pakket . Bovendien geniet u zo twee unieke vormen van

rechtsbijstand voor een maximale bescherming .

De verzekering rechtsbijstand in uw woningpolis

gaat heel wat verder dan een klassieke rechtsbijstand .

We geven u ook juridische bijstand voor conflicten met

de verhuurder . Er kan namelijk van alles gebeuren: uw

verwarming valt geregeld uit, maar de verhuurder ziet

geen probleem, de verhuurder zegt uw huurcontract ten

onrechte vervroegd op, de verbruikskosten die hij ieder

jaar doorrekent, zijn buiten alle proporties, enz . KBC

beschermt uw belangen .

Samen met de rechtsbijstand voor koop- en reisge-

schillen (die u tot en met 30 jaar kunt sluiten) genieten

jongeren een maximale bescherming bij hun eerste stap-

pen in het leven .

101

De beste verzekering: preventie

Aangepaste verzekeringen zijn welkom als er iets fout

gaat, maar voorkomen blijft natuurlijk beter . Wat kunt u

zelf doen ter preventie van brand of diefstal?

Brandpreventie

Jaarlijks zijn er ongeveer 12 000 branden in België, die

meer dan 100 doden en een nog veel groter aantal

gewonden eisen . Bijna de helft van alle branden doet

zich voor in gezinswoningen . Gelukkig volstaan een paar

eenvoudige maatregelen om de kans op brand sterk te

reduceren . We zetten de tips op een rijtje .

• Een à twee zware branden op tien zijn te wijten aan

de elektrische installatie . Laat een degelijke elektrici-

teitskast en -verdeling in uw huis installeren . Installeer

spots en halogeenlampen in een brandveilige omge-

ving waar de afgegeven warmte geen schade kan aan-

richten . Een grondige controle elke tien jaar kan zeker

geen kwaad .

• Zorg dat de elektrische installatie niet overbelast raakt.

Spring veilig om met verlengkabels . Opgerolde kabels

geven heel veel warmte vrij . Rol ze daarom volledig af

voor u ze gebruikt en leg nooit een verlengsnoer

onder uw vast tapijt of karpet .

• Installeer een rookmelder op elke verdieping, zeker in de

buurt van de slaapkamers . Zodra de rookconcentratie

een bepaalde grens overschrijdt, waarschuwt hij de

bewoners via een scherp geluidssignaal . De rookmelder

reageert niet op rook van sigaretten .

• Laat elk jaar uw schoorsteen vegen, zeker als u centrale

verwarming op stookolie of een open haard hebt .

• Wees voorzichtig met toestellen voor bijverwarming.

Zorg dat ze stabiel staan en leg er geen textiel op om

te drogen .

• Kaarsen zorgen voor sfeer, maar kunnen ook gevaarlijk

zijn . Zorg dat ze stevig staan en doof ze als u de

kamer verlaat .

• Gebruik stevige asbakken die niet kantelen en contro-

leer voor u gaat slapen of er nergens smeulende peu-

Onbezoldigde helpers en eigen werk

Kennissen of familieleden die onbezoldigd een handje

toesteken bij de bouw of verbouwing van uw woning

lopen daarbij risico’s . Zij verrichten arbeid waarmee ze

meestal niet vertrouwd zijn . De kans op een ongeval met

blijvend letsel of op tijdelijke arbeidsongeschiktheid is

dan ook niet te onderschatten . Om te vermijden dat zo’n

ongeval dramatische financiële gevolgen heeft, kunt u

uw helpers verzekeren tijdens de bouw- of verbouwings-

werken . Uw KBC-verzekeringsagent kan u daarover meer

informatie geven .

En hoe zit het met de risico’s die u zelf loopt? De KBC-

Ongevallenverzekering biedt u daarvoor de gepaste

oplossing . In specifieke gevallen is maatwerk vereist .

Spreek erover met uw KBC-verzekeringsagent .

De troeven van de KBC-verzekeringen

• optimale zekerheid op het vlak van de dekking:

alle risico’s voor de woning, verzekering voor

de bouwer, enz.;

• optimale zekerheid op het vlak van de verzeker-

de bedragen: geen onderverzekering, noch

voor gebouw noch voor inboedel, ook bij

zware schade;

• maximale vergoeding bij schade met, zo nodig,

een ruim voorschot;

• degelijke bijstand: repatriëring, vervangende

huisvesting, gezinshulp, enz.;

• optimale service bij schade of als u vragen

hebt, hetzij via uw KBC-verzekeringsagent, het-

zij via onze bijstandscentrale, waar 24 uur per

dag iemand beschikbaar is;

• kwalitatief hoogstaande en duidelijke polis-

voorwaarden: geen kleine lettertjes en geen

verborgen uitsluitingen .

102

Diefstalpreventie

Lawaai, tijdverlies en pottenkijkers zijn de grootste vijan-

den van een inbreker . Diefstalpreventie die op die ele-

menten is gericht, is niet alleen efficiënt, maar kost ook

weinig of niets .

Met een paar eenvoudige maatregelen kunt u de kans

op diefstal sterk verkleinen .

• Sluit steevast uw tuinhek. Zorg dat uw woning langs

de straatzijde niet aan het zicht wordt onttrokken door

struiken of een hoge haag .

• Berg ladders en tuinstoelen op en sluit uw tuinhuis

goed af, want daarin ligt meestal materiaal dat handig

is voor een inbreker . Sluit ramen die bereikbaar zijn via

een plat dak stevig af .

• Doe ‘s avonds de gordijnen dicht of laat de rolluiken

neer .

• Leg geen sleutel onder de mat. Hang aan uw sleutel

geen kaartje met uw adres .

• Doe in een appartementsgebouw nooit de centrale

deur open voor bezoekers van een ander appartement .

Doe buitendeuren op slot voordat u weggaat of gaat

slapen en vergeet de sleutel niet van het slot te halen .

• Maak een inventaris op van alle waardevolle spullen in

huis . Noteer van televisie, muziekinstallatie, computer

en video het merk, type en serienummer, en markeer

alle apparaten eventueel met speciale graveerpennen .

• Voor echt waardevolle voorwerpen blijft een brandkast

een prima idee . Brandkasten moeten stevig in de vloer

of de wand worden verankerd .

• Als u op reis gaat, kunt u de politie vragen tijdens hun

dagelijkse patrouille uw huis extra in het oog te hou-

den .

• Zorg ervoor dat het huis bewoond lijkt. Laat de buren

de brievenbus leegmaken, af en toe hun auto op de

oprit plaatsen, de rolluiken open neerlaten, de over-

gordijnen openen en sluiten . De verlichting kunt u met

behulp van tijdschakelaars op geregelde tijdstippen

aan- en uitdoen . Hang geen briefje op de deur of de

ken zijn achtergebleven . Maak de asbak nooit direct

leeg, maar overgiet de peuken met water en verwijder

alles pas de volgende dag . Rook nooit in bed .

• Houd lucifers en aanstekers altijd buiten het bereik van

kinderen .

• Zet toestellen die warmte uitstralen (broodrooster, kof-

fiezetapparaat, verwarmingselement) nooit te dicht bij

gordijnen, handdoeken of papier .

• Houd brandbaar materiaal (bijvoorbeeld kranten, tijd-

schriften) uit de buurt van fornuis, open haard en toe-

stellen voor bijverwarming . Plaats de kerstboom uit de

buurt van de open haard en de kachel . Doof de lamp-

jes als u weggaat, ook al is het niet voor lang, en zeker

als u gaat slapen . Plaats nooit brandende kaarsen in

de kerstboom, ook al is die behandeld met een

onbrandbaar product .

• Benzine, verfverdunner en andere brandbare stoffen

kunt u het best bewaren in hun originele verpakking

op een veilige plaats, ver van hitte en verwarmingsap-

paraten . Berg ontvlambare producten op in een ruimte

met voldoende verluchting en buiten het bereik van

kinderen . Zet alle brandbare producten niet bij elkaar,

want dan krijgt u een brandbom . Ongebruikte resten

en werkmateriaal dat niet meer te reinigen is (bijvoor-

beeld gebruikte vodden), brengt u het best zo snel

mogelijk naar het containerpark . Laat nooit verpakkin-

gen met ontvlambare producten openstaan, want ook

als ze leeg zijn, kunnen ze nog explosieve dampen vrij-

geven .

• Zorg dat u een brandblusmiddel (bijvoorbeeld een

branddeken, een natte dweil, een aan de waterleiding

aangesloten tuinslang) bij de hand hebt als u met vuur

of ontvlambare producten werkt .

103

nadert . Nog afschrikwekkender zijn natuurlijk automa-

tische deuren en hekken, eventueel aangevuld met

een videocamera .

• Als u een alarminstallatie plaatst, moet u dat aangeven

bij het meldpunt alarmsystemen . Dat doet u met

behulp van uw elektronische identiteitskaart op de

website www .policeonweb .be . Als u aangesloten bent

op een alarmcentrale, staat die in voor de aangifte . Als

u het alarmsysteem niet zelf installeert, moet u dat

laten doen door een erkende beveiligingsonderneming .

Een jaarlijkse controle is verplicht, maar u mag ze zelf

uitvoeren . Een tip: zorg dat de buitensirene niet

gemakkelijk bereikbaar is, zodat een inbreker die niet

kan afkoppelen . Overweeg eventueel de koppeling

aan een telefonisch alarm, zodat bij verdachte omstan-

digheden de telefoon rinkelt bij iemand naar keuze

(een familielid, buren, een bewakingsfirma) .

KBC Bank & Verzekering beschikt over uitgebreide bro-

chures over branden diefstalpreventie, met duidelijke

illustraties . U kunt ze aanvragen in elk KBC-bankkantoor

en bij elke KBC-verzekeringsagent .

www .kbc .be/woningenbouwen

Hoeveel betaalt u voor een goede brandverzeke-

ring?

Surf naar www .kbc .be/verzekering_berekenen .

Op het resultaatscherm ziet u de belangrijkste

gegevens in een oogopslag .

In de KBC-Woningpolis zijn heel wat opties

mogelijk .

U krijgt onmiddellijk een overzicht van de prijs .

brievenbus waaruit blijkt dat u afwezig bent . Zet ook

nooit zo’n boodschap op uw antwoordapparaat .

Mechanische beveiliging

Voor een goede mechanische beveiliging zorgen stevige

deuren, aangepast hang- en sluitwerk (grendels, veilig-

heidssloten, beveiligde scharnieren), inbraakwerende

beglazing en rolluiken .

• Neem voldoende dikke deuren van vol hout, vermijd

kieren tussen deur en kozijn, en ga na of de deurlijst

stevig is verankerd in het metselwerk van de muur . Als

u het buitenschrijnwerk moet vernieuwen, kunt u kie-

zen uit deuren en raamprofielen met een extra beveili-

ging . Voor- en achterdeur kunnen worden voorzien

van ingebouwde stalen profielen . Extra sloten op voor-

en achterdeur en op garagepoorten hebben alleen zin

als de deur of poort stevig genoeg is .

• Alle sloten moeten stevig in de deur verankerd zijn. De

cilinder van een cilinderslot mag niet meer dan 2 mm

uitsteken, anders volstaan een tang en een beetje han-

digheid om het slot eruit te halen . Als het slot toch uit-

steekt, kunt u het afdekken met een veiligheidsrozet

die u van binnenuit vastschroeft .

• Kies bij voorkeur veiligheidssloten met een eigendoms-

bewijs, zodat alleen u een sleutel kunt laten bijmaken .

• Scharnieren van deuren en ramen kunnen worden

voorzien van een dievenklauw, een pennetje dat de

scharnieren samenhoudt zodat de deur niet uit de

sponning kan worden gelicht .

• Ongewenste bezoekers komen niet alleen tijdens uw

afwezigheid langs . Als er wordt aangebeld, voorkomt

een deurspionnetje of kierstandhouder dat inbrekers

binnendringen .

Elektr(on)ische beveiliging

• Heel doeltreffend is verlichting in voor- en achtertuin

die automatisch aanfloept zodra iemand de woning

De fiscaliteit van het hypothecaire woningkrediet

105

Vanaf 1 januari 2012 ver-wacht men een heel aantal wijzigingen met betrekking tot de fiscaliteit van, onder

andere, woningkredieten . Dit is een gevolg van

de begrotingsnota Di Rupo . Gezien deze nota tot de

datum van publicatie van deze brochure nog niet geheel

was omgezet in een wet, wordt dit hoofdstuk geschreven

onder voorbehoud van enige andere vermeldingen in de

finale wetteksten .

Als u een woning koopt, bouwt of verbouwt en u

daarvoor een hypothecair woningkrediet aangaat,

geniet u meestal een aantal fiscale voordelen .

Sinds 2005 moeten we een onderscheid maken tussen

de nieuwe regeling voor de enige eigen woning en

de oude regeling .

Hypothecair woningkrediet: de regeling voor de enige eigen woning (de woonbonus)

De regeling voor de enige eigen woning is van toepassing

op hypothecaire woningkredieten voor de financiering

van de enige eigen woning waarvan de kredieten waar-

borgakte werd ondertekend op of na 1 januari 2005 .

Wat?

Door die regeling werden de gewone interestaftrek, de

bijkomende interestaftrek en de belastingvermindering

voor kapitaalaflossingen en voor premies van een krediet-

gebonden overlijdensverzekering (de oude regeling) ver-

vangen door een aftrek van het totale netto inkomen, de

zogenaamde woonbonus . Door de besparingsmaatregelen

van de regering-Di Rupo wordt deze aftrek vanaf 2012

een belastingvermindering tegen een vast tarief .

Het bedrag waarop de belastingvermindering voor de

enige eigen woning wordt berekend, omvat de interesten

en kapitaalaflossingen van een hypothecaire lening die u

specifiek hebt afgesloten voor het verwerven, behouden

of verbouwen van uw eigen en enige woning, én de

premies van een kredietgebonden overlijdensverzekering .

De voorwaarden

De interesten, kapitaalaflossingen en premies komen in

aanmerking voor de belastingvermindering als is voldaan

aan de volgende voorwaarden:

• de hypothecaire lening en de eventuele1 kredietgebon-

den overlijdensverzekering zijn aangegaan op of na

1 januari 2005;

• de woning waarvoor de uitgaven zijn gedaan, moet

uw enige en eigen woning zijn op 31 december van

het jaar waarin de kredietovereenkomst is gesloten;

• u hebt de hypothecaire lening en de kredietgebonden

overlijdensverzekering gesloten bij een instelling die in

de Europese Economische Ruimte2 is gevestigd, met de

1 Sinds aanslagjaar 2001 moet de hypothecaire lening niet meer wor-den gewaarborgd door een kredietgebonden overlijdensverzekering om de fiscale voordelen te kunnen genieten .

2 De Europese Economische Ruimte omvat de EU-lidstaten plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland .

106

Voor wie?

Als gehuwden of samenwonenden allebei in aanmerking

komen voor de belastingvermindering voor de enige, eigen

woning, hebben ze ook allebei recht op de verhogingen .

Toch is het mogelijk dat één van beide partners de ver-

hoging verliest tijdens de eerste tien jaar van de looptijd

van de lening, terwijl de andere partner de toeslag

behoudt .

Als bij gehuwden of wettelijk samenwonenden een

gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd, mogen ze

de belastingvermindering voor de enige, eigen woning

volledig vrij onderling verdelen, in zoverre ze het fiscale

maximum per persoon niet overschrijden . Om die vrije

verdeling te kunnen toepassen, moet voldaan zijn aan de

volgende voorwaarden:

• er moet uiteraard een gemeenschappelijke aanslag

gevestigd worden bij de echtgenoten of partners;

• elke echtgenoot of partner moet mede-eigenaar,

vruchtgebruiker, erfpachter of opstalhouder zijn .

Uitzonderlijk wordt de belastingvermindering toege-

staan aan beide echtgenoten als ze gehuwd zijn onder

het wettelijke stelsel, ook als de woning eigendom is

van slechts één van hen;

• beide echtgenoten of partners moeten kredietnemer

zijn .

Voorbeelden

Gehuwden in gemeenschap

De enige eigen woning is de volle eigendom van slechts

één van beide echtgenoten, gehuwd in gemeenschap

(bv . onder het wettelijke stelsel) . Overeenkomstig het

huwelijksvermogensstelsel komen de inkomsten uit dat

onroerend goed in de huwelijksgemeenschap . Als ze

allebei kredietnemer zijn voor bijvoorbeeld een verbou-

wingslening en voldoen aan de basisvoorwaarden, kunnen

ze allebei de belastingvermindering voor de enige, eigen

woning krijgen .

bedoeling in een lidstaat van de Europese Economische

Ruimte uw enige eigen woning te verwerven of te

behouden;

• de hypothecaire lening heeft een looptijd van ten min-

ste tien jaar;

• de kredietgebonden overlijdensverzekering is aange-

gaan:

– door uzelf met uitsluitend uzelf als verzekerde;

– vóór uw 65e verjaardag .

De voordelen van het verzekeringscontract bij overlijden

zijn bedongen ten gunste van de personen die als gevolg

van uw overlijden de volle eigendom of het vruchtge-

bruik van de woning verwerven .

De hoogte van de belastingvermindering3,4

Per belastingplichtige en per belastbaar tijdperk komt

een te indexeren basisbedrag van 1 500 euro (2 200

voor het aanslagjaar 2013 – inkomstenjaar 2012) in aan-

merking voor de belastingvermindering . Dat basisbedrag

geldt tot de lening is terugbetaald en is onafhankelijk

van het beroepsinkomen . De belastingvermindering

bedraagt 45% van dit bedrag .

Het maximumbedrag voor de berekening van de belasting-

vermindering wordt verhoogd met 500 euro (geïndexeerd

tot 730 euro voor het aanslagjaar 2013) gedurende de eer-

ste tien jaar van de looptijd van de lening .

Dat bedrag wordt gedurende de eerste tien jaar van de

lening nog eens verhoogd met 50 euro (geïndexeerd tot

70 euro voor het aanslagjaar 2013) als u drie of meer

kinderen ten laste hebt op 1 januari volgend op het jaar

waarin de kredietovereenkomst werd afgesloten .

3 Door de begrotingsmaatregelen zal de regering-Di Rupo I vanaf aan-slagjaar 2013 het fiscale voordeel van de belastingvermindering enige, eigen woning en bouwsparen beperken tot een lineair tarief van 45% en zal het fiscale voordeel lange termijnsparen beperkt worden tot een lineair tarief van 30% . Bij publicatie van deze gids zijn deze wijzi-gingen nog niet definitief opgenomen bij wet . Deze gegevens zijn bij-gevolg onder voorbehoud van de finale wetteksten .

4 De vermelde geïndexeerde bedragen zijn deze voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .

107

Het begrip enige woning

Het moet gaan om de enige woning waarvan u (mede-)

eigenaar, vruchtgebruiker, erfpachter of opstalhouder

bent op 31 december van het jaar waarin de kredietover-

eenkomst werd afgesloten .

Er wordt geen rekening gehouden met:

• andere woningen waarvan u door erfenis mede-eige-

naar, blote eigenaar of vruchtgebruiker bent;

• een andere woning die op 31 december van het jaar

waarin de kredietovereenkomst wordt afgesloten op

de vastgoedmarkt te koop wordt aangeboden, onder

voorwaarde dat ze uiterlijk 31 december van het jaar

nadien effectief is verkocht . Als dat niet is gebeurd,

zult u vanaf dat tweede jaar geen belastingverminde-

ring enige, eigen woning meer krijgen;

• andere onroerende goederen die niet het karakter van

een woning hebben (bijvoorbeeld bouwgrond, garage,

handelspand) .

Er wordt wel rekening gehouden met:

• andere woningen waarvan u door erfenis voor 100%

volle eigenaar wordt;

• andere woningen waarvan u door schenking volle

eigenaar, mede-eigenaar, blote eigenaar of vrucht-

gebruiker wordt .

Elk jaar op 31 december wordt nagegaan of het om uw

enige woning gaat . Als de eigen woning achteraf haar

karakter van enige woning verliest, blijft het basisbedrag

bestaan (de toestand op 31 december van het jaar van

de lening is daarvoor bepalend), maar verliest u definitief

het recht op de verhogingen van het basisbedrag .

Als gevolg van de decumulatie wordt de voorwaarde

enige woning beoordeeld per echtgenoot en niet per

fiscaal gezin .

Wettelijk samenwonenden

We gaan uit van dezelfde situatie, dus de enige eigen

woning is eigendom van slechts één van beide partners .

Als ze allebei kredietnemer zijn voor bijvoorbeeld een

verbouwingslening en voldoen aan de basisvoorwaar-

den, kan alleen de partner-eigenaar de belastingvermin-

dering voor de enige, eigen woning krijgen .

Onroerend inkomen, huwelijk en wettelijke

samenwoning

Het belastbaar onroerend inkomen van echtgeno-

ten en van wettelijk samenwonenden (definitie:

zie p . 30 Wettelijk versus feitelijk samenwonen),

die sinds het aanslagjaar 2005 fiscaal worden

gelijkgeschakeld, is afhankelijk van hun vermo-

gensrechtelijke situatie . Bij echtgenoten gehuwd

in gemeenschap (bijvoorbeeld onder het wettelij-

ke stelsel) worden de inkomsten van de onroe-

rende goederen voor de helft bij het belastbaar

inkomen van iedere partner gevoegd . In een

huwelijksstelsel van scheiding van goederen en bij

wettelijk samenwonenden vormt een persoonlijk

onroerend goed daarentegen een belastbaar

inkomen van de partner-eigenaar in kwestie .

Schulden en lasten die vermogensrechtelijk

gemeenschappelijk zijn (bijvoorbeeld in het wet-

telijk stelsel de interesten van een lening in ver-

band met een persoonlijk onroerend goed) zijn in

gelijke helften te verdelen onder de partners . Bij

echtgenoten gehuwd met scheiding van goede-

ren en bij wettelijk samenwonenden daarentegen

worden de door iedere echtgenoot verschuldigde

interesten in eerste instantie afgetrokken van zijn

eigen onroerend inkomen .

108

In die situaties verleent de wet twee jaar uitstel . Als u

nog niet in de woning woont op 31 december van het

tweede jaar volgend op het aangaan van het krediet,

verliest u het recht op de woonbonus en valt u terug op

het langetermijnsparen . U verkrijgt het recht op de

woonbonus weliswaar opnieuw als u de woning

bewoont op 31 december van het jaar waarin de werk-

zaamheden beëindigd zijn of waarin de contractuele

belemmeringen zijn opgeheven . Houd wel rekening met

het feit dat het verhoogde bedrag waarop u gedurende

de eerste tien jaar recht hebt, loopt vanaf de aktedatum

van het krediet . Die termijn wordt niet opgeschort als u

gedurende bepaalde jaren niet in aanmerking komt voor

de woonbonus .

Het begrip eigen woning

De enige woning moet ook uw eigen woning zijn . Het

moet met name gaan om de woning die u zelf betrekt

en waarvan u (onverveeld) volle eigenaar, vruchtgebruiker,

erfpachter of opstalhouder bent . Als u bijvoorbeeld met

vijf mensen gezamenlijk een woning koopt, komt u alle

vijf elk voor uw deel van de lening in aanmerking voor

de belastingvermindering enige, eigen woning, voor

zover iedereen voldoet aan de basisvoorwaarden .

Op de vereiste dat u de woning moet betrekken, bestaan

twee uitzonderingen:

• U kunt om professionele of sociale redenen de woning

niet bewonen (bijvoorbeeld de afstand tot de plaats

waar u werkt is te groot, u zorgt voor een zieke ouder

en woont daar in) . Als u een woning bouwt of koopt

en ze enkele jaren verhuurt aan een derde om andere

dan beroepsredenen of redenen van sociale aard, mag

u de belastingvermindering enige, eigen woning dus

niet toepassen .

• U kunt de woning nog niet onmiddellijk bewonen

wegens de stand van de (ver)bouwwerkzaamheden of

omwille van wettelijke of contractuele redenen (u

moet een nog lopende huurovereenkomst nakomen, u

koopt een woning en de vorige eigenaar blijft er nog

enkele maanden wonen in afwachting dat zijn nieuwe

huis is voltooid) .

109

Schema 1 Het begrip enige en eigen woning als voorwaarde voor het verkrijgen van de belastingvermindering

Heb ik recht op de vermindering in de volgende situaties?

2e woning op

31 december van

het jaar waarin

het krediet werd

aangegaan

Aankoop Schenking Erfenis

100% volle eigen-

dom

Nee, tenzij u de woning op dat

ogenblik te koop aanbiedt op

de vastgoedmarkt en ze ver-

kocht is voor 31 december van

het jaar daarna .





het jaar daarna .





het jaar daarna .

Mede-eigendom Nee, tenzij u de woning op dat




het jaar daarna .





het jaar daarna .

Ja

Vruchtgebruik Nee, tenzij u de woning op dat




het jaar daarna .





het jaar daarna .

Ja

Blote eigendom Nee, tenzij u de woning op dat




het jaar daarna .





het jaar daarna .

Ja

Schema 2 Het begrip enige en eigen woning als voorwaarde voor het behoud van de verhoging van 500 en

50 euro

Heb ik nog recht op de verhoging?

2e woning op 31 december van om het even welk jaar na het jaar waarin het

krediet werd aangegaan

Aankoop Schenking Erfenis

100% volle eigendom Nee Nee Nee

Mede-eigendom Nee Nee Ja

Blote eigenaar Ja Ja Ja

Erfpachter Nee Nee Nee

Opstalhouder Nee Nee Nee

Vruchtgebruiker Nee Nee Ja

110

lijdensverzekering komen wel volledig in aanmerking

voor de belastingvermindering enige, eigen woning .

De interesten die verband houden met de financiering

van het beroepsgedeelte kunt u fiscaal als beroepskosten

in mindering brengen .

Verhuur

Als u een deel van uw enige eigen woning verhuurt, is

de belastingvermindering enige, eigen woning niet toe-

gestaan voor het deel van de interest dat betrekking

heeft op het verhuurde deel van de woning .

Voor die interest is wel een gewone interestaftrek (zie

p . 116 Terugbetaalde interest) mogelijk .

De terugbetaling van kapitaal en de premies van de

kredietgebonden overlijdensverzekering en gemengde

levensverzekering komen wel volledig in aanmerking

voor de belastingvermindering enige, eigen woning .

Gewone interestaftrek vanaf 1 januari 2005

Voor leningen, afgesloten vanaf 1 januari 2005, blijft de

gewone interestaftrek van toepassing als de lening niet

is aangegaan voor het verwerven of behouden van de

enige eigen woning .

In de volgende gevallen komt de interest van leningen,

aangegaan vanaf 1 januari 2005, in aanmerking voor de

gewone interestaftrek:

• De lening is afgesloten voor het verwerven of behou-

den van een woning die niet de enige woning is .


den van een enige woning die de belastingplichtige

niet zelf gaat bewonen .


den van een onroerend goed dat niet het karakter van

een woning heeft .

De begrippen verwerven en behouden

Met verwerven wordt zowel de aankoop van een

bestaande woning als de bouw van een nieuwe woning

bedoeld . Ook een lening voor het betalen van de

successierechten met betrekking tot de enige en eigen

woning komt in aanmerking, met uitzondering van

nalatigheidsinterest bij laattijdige betaling .

Behouden betekent dat de lening bedoeld moet zijn om

de waarde van de woning te verhogen of op hetzelfde

peil te houden door verbouwings-, verbeterings-, aan-

passings-, moderniserings- of onderhoudswerkzaam-

heden, of om de woning in bezit te houden (bijvoorbeeld

door inkoop in geval van een echtscheiding) .

Bouwgrond

Omdat de lening voor de aankoop van een bouwgrond

niet wordt gesloten met de bedoeling een eigen woning

te verwerven, komt ze niet in aanmerking voor de belas-

tingvermindering enige, eigen woning . De interesten van

die lening mag u wel aftrekken van het onroerend in-

komen van de bouwgrond (en van eventuele andere

onroerende goederen in uw bezit) . Zolang er geen woning

op de grond staat, moet u dat kadastraal inkomen

immers aangeven .

Als u een lening aangaat om zowel de aankoop van de

grond als de bouw van de woning te financieren, komt

die lening wel in aanmerking voor de belastingverminde-

ring enige, eigen woning .

Gebruik voor beroepsdoeleinden

Als u een deel van de woning voor beroepsdoeleinden

gebruikt, komen alleen de hypothecaire interesten die

geen betrekking hebben op het voor beroepsdoeleinden

gebruikte deel van de woning in aanmerking voor de

belastingvermindering enige, eigen woning . De kapitaal-

aflossingen en de premies van de kredietgebonden over-

111

Een voorbeeld

In 2012 betaalt u 2 220 euro aan kapitaal en interesten

en komt in aanmerking voor de verhoogde aftrek van

2 200 + 730 euro enige eigen woning. U hebt daarnaast

een individuele levensverzekering waarvoor u een premie

van 300 euro betaalt . In welke mate kunt u die premie

nog fiscaal in mindering brengen?

De berekening gebeurt als volgt .

Stap 1 . U berekent eerst de oude korf, dat wil zeggen

het bedrag dat u, rekening houdend met uw belastbare

inkomen, maximaal in rekening kunt brengen . Stel dat

dat 1 700 euro is .

Stap 2 . U berekent de basiskorf enige, eigen woning .

Dat is het bedrag dat fiscaal in mindering werd gebracht

voor de enige, eigen woning, maar zonder rekening te

houden met de verhoogde korf . In dit geval is dat 2 220

- 730 = 1 490 euro .

Stap 3 . Van de oude korf trekt u de basiskorf enige

eigen woning af . In dit geval is dat 1 700 - 1 490 = 210

euro .

U kunt de levensverzekeringspremie nog voor 210 euro

in mindering brengen voor de oude korf . De resterende

90 euro creëert geen bijkomend fiscaal voordeel .

• De lening heeft geen minimumlooptijd van tien jaar.

• De lening is niet hypothecair onderschreven.

Opmerking: als de lening slechts gedeeltelijk wordt

gewaarborgd door een hypothecaire inschrijving, komt

het deel van de interesten dat niet onder deze waarborg

valt, ook in aanmerking voor de gewone interestaftrek .

Dat verklaart de mogelijke combinatie van woonbonus

en gewone interestaftrek .

Wat met de belastingvermindering voor langetermijnsparen?5

Als u recht hebt op de belastingvermindering enige,

eigen woning, kunt u daarnaast nog in beperkte mate

de belastingvermindering voor het langetermijnsparen

genieten . Het kan bijvoorbeeld gaan om premies van een

individuele levensverzekering die niet dient voor de

wedersamenstelling of het waarborgen van een hypo-

thecaire lening enige, eigen woning .

Eerst wordt berekend hoeveel u, rekening houdend met

uw netto belastbaar beroepsinkomen, in rekening kunt

brengen . Dat is maximaal 15% van de eerste schijf van

1 250 euro (1 830 euro voor aanslagjaar 2013) van uw

totale bedrijfsinkomen, en 6% van alles daarboven, met

een algemeen maximum van 1 500 euro (2 200 euro

voor aanslagjaar 2013) .

Dat bedrag (de oude korf) wordt verminderd met de

belastingvermindering enige, eigen woning . Voor die

vermindering wordt alleen rekening gehouden met het

basisbedrag, niet met de eventuele verhogingen . Het

verschil dat u verkrijgt, is het maximale bedrag dat nog

recht kan geven op de vermindering voor het lange-

termijnsparen .

5 De vermelde geïndexeerde bedragen zijn die voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .

112

Schema 3* Hypothecair kredieten na 20051

Voor de enige2 eigen3 woning4 Voor een tweede woning of een niet-eigen woning

Aftrek Kapitaal, interesten en premies

kredietgebonden

overlijdensverzekering tot

2 200 euro + gedurende de eerste

tien jaar: (730 + 705)6 euro

• Kapitaal en premies kredietgebonden overlijdensverzekering:

• belastingvermindering maximaal 2 200 euro (afhankelijk van het

• inkomen)

• Interestaftrek op het kadastraal inkomen van de niet-eigen

• woning(en) en andere onroerende goederen

• Nooit bijkomende interestaftrek

Fiscaal

voordeel

45% • Kapitaal en kredietgebonden overlijdensverzekering:

• 30% vanaf 2012

• Rente: marginaal tarief

Wie? Volle eigenaar, vruchtgebruiker,

erfpachthouder of opstalhouder7• Kapitaal en kredietgebonden overlijdensverzekering: volle

• eigenaar

• Rente: volle eigenaar, vruchtgebruiker, opstalhouder,

• erfpachter

Hypotheek Voldoende om de woonbonus in

te vullen en de indexatie op te

vangen

Tot 73 190 euro

Krediet-

gebonden

overlijdens-

verzekering

• Begunstigde: degene die de

• woning verkrijgt bij overlijden in

• volle eigendom of in vrucht-

• gebruik

• Nooit voor meer dan het

• hypothecaire deel van de lening

Begunstigde

1 De levensverzekering dient als waarborg voor een lening voor

1 een onroerend goed

1 a) voor het gedeelte dat dient als waarborg voor de lening:

1 a) degene die de woning in volle eigendom of vruchtgebruik

1 a) verwerft;

1 b) voor het saldo: de echtgenoot / wettelijk samenwonende

1 b) partner of bloedverwanten tot en met de 2e graad

2 In alle andere gevallen: de echtgenoot /wettelijk samenwonende

2 partner of bloedverwanten tot en met de 2e graad

1 Aktedatum op of na 1 januari 2005 .2 Enige woning:

• wat telt, is de situatie op 31 december van het jaar waarin het krediet wordt aangegaan;• voor het begrip enig: zie schema 1 op p. 109;• worden nooit meegeteld: onroerende goederen die niet het karakter van een woning hebben.

3 Eigen woning:• de woning waarin u zelf woont;• of waarin u om beroeps- of sociale redenen niet kunt wonen;• of die u door overmacht nog niet onmiddellijk kunt bewonen: bijvoorbeeld in aanbouw, nog lopend huurcontract dat u moet nakomen.

4 Woning: een krediet voor een bouwgrond komt fiscaal niet in aanmerking, tenzij de lening voor de grond en het bouwen in hetzelfde voorschot zitten .5 Verhoging met 70 euro op voorwaarde dat u drie kinderen ten laste hebt op 1 januari na het jaar waarin het krediet werd aangegaan . Gehuwden en

wettelijk samenwonende partners hebben allebei recht op de verhoging .6 De periode van tien jaar begint te lopen in het jaar waarin het krediet wordt afgesloten . De verhoging gaat definitief verloren als u op 31 december

van om het even welk volgend jaar een tweede woning hebt . Voor het begrip enige woning in deze context: zie schema 2 op p . 109 .7 Bij echtgenoten gehuwd onder het wettelijke stelsel heeft ook de echtgenoot die niet-eigenaar is, maar die mee ontleent, recht op de belastingver-

mindering . Opmerking: werd de lening al afgesloten door de echtgenoot die eigenaar is vóór het huwelijk of vóór het jaar van de gemeenschappelijke aanslag, dan zal de echtgenoot die niet-eigenaar is en die zich nadien ten aanzien van de bank mede solidair schuldenaar verklaart, pas recht hebben op de belastingvermindering enige, eigen woning vanaf het inkomstenjaar van inbreng in de huwelijksgemeenschap . Is men gehuwd onder het stelsel scheiding van goederen of is men wettelijk samenwonend, dan zal de partner die niet-eigenaar is en die mee solidair schuldenaar is geworden even-eens de belastingvermindering enige, eigen woning kunnen genieten als hij een eigendomsaandeel in de woning verwerft (via aankoop of schenking, ongeacht het eigendomspercentage) .

* Door de begrotingsmaatregelen zal de regering-Di Rupo I vanaf aanslagjaar 2013 het fiscale voordeel van de belastingvermindering enige, eigen woning en bouwsparen beperken tot een lineair tarief van 45% en zal het fiscale voordeel lange termijnsparen beperkt worden tot een lineair tarief van 30% . Bij publicatie van deze gids zijn deze wijzigingen nog niet definitief opgenomen bij wet . Deze gegevens zijn bijgevolg onder voorbehoud van de finale wetteksten .De vermelde geïndexeerde bedragen zijn deze voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .

113

Schema 4: Alleen kredieten van vóór 2005

Zolang de lening loopt, behoudt u de vroegere belas-

tingverminderingen en/of aftrekken (bouwsparen, inte-

restaftrek en eventueel bijkomende interestaftrek) .

Voorbeeld van fiscale besparingen6

Situatie

Jef en Els zijn gehuwd en hebben twee kinderen . Ze

hebben nog geen woning en willen nu graag een eigen

woning bouwen .

Zij vragen een krediet van 100 000 euro met een loop-

tijd van twintig jaar en gelijkblijvende betalingen tegen

een rentevoet van 4% . Het krediet wordt volledig

gewaarborgd door een hypotheek .

De maandelijkse terugbetaling bedraagt 602,22 euro .

De marginale (hoogste) aanslagvoet bedraagt 50% voor

Jef en 45% voor Els, in beide gevallen nog te verhogen

met de gemeentebelasting .

Schema 5: Krediet voor 2005 én krediet na 2005 voor de enige eigen woning

Keuze:

Beide kredieten inbrengen volgens de oude regeling:

• bouwsparen,

• interestaftrek,

• bijkomende interestaftrek: de voorwaarden – erkende aannemer, minimaal bedrag –

• moeten dan wel vervuld zijn .

Of alleen het nieuwe krediet

aangeven: belastingvermin-

dering enige, eigen woning

Stappenplan (geïndexeerde bedragen voor het

aanslagjaar 2013, inkomsten 2012)

Stap 1

Bepaal het maximaal fiscaal aftrekbare bedrag per

echtgenoot:

2 200 euro basisbedrag per echtgenoot + 730 euro ver-

hoogde korf gedurende de eerste 10 jaar = 2 930 euro .

Totaal: 2 930 euro x 2 = 5 860 euro .

Stap 2

Bepaal de effectief betaalde bedragen die voor

aftrek in aanmerking komen . Dat zijn de bedragen

die effectief op het hypothecair gewaarborgde krediet

terugbetaald worden . In dit voorbeeld is het volledige

krediet (namelijk 100 000 euro) hypothecair gewaar-

borgd . Het volledige maandbedrag komt dus in aanmer-

king voor fiscale aftrek .

Effectief jaarlijks betaald bedrag:

602,22 euro x 12 = 7 226,64 euro .

6 Door de begrotingsmaatregelen zal de regering-Di Rupo I vanaf aanslagjaar 2013 het fiscale voordeel van de belastingvermindering enige, eigen woning en bouwsparen beperken tot een lineair tarief van 45% en zal het fiscale voordeel lange termijnsparen beperkt worden tot een lineair tarief van 30% . Bij publicatie van deze gids zijn deze wijzigingen nog niet definitief opgenomen bij wet . Deze gegevens zijn bijgevolg onder voorbehoud van de finale wetteksten .De vermelde geïndexeerde bedragen zijn deze voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .

114

Hypothecair woningkrediet: de oude regeling

De oude regelgeving voorziet in een gewone en een bij-

komende interestaftrek, en in een belastingvermindering

bouwsparen of langetermijnsparen voor de kapitaalaflos-

singen en voor premies van de kredietgebonden overlij-

densverzekering .

Wanneer is de regeling van toepassing?

De oude regelgeving blijft van toepassing voor:

• leningen aangegaan voor 2005;

• leningen afgesloten vanaf 1 januari 2005 voor de

herfinanciering van een lening, aangegaan voor

1 januari 2005;

• leningen aangegaan vanaf 1 januari 2005, terwijl voor

dezelfde woning nog een hypothecaire lening in aan-

merking komt voor de belastingvermindering lange-

termijnsparen of bouwsparen (het gaat onder andere

om verbouwleningen) en die laatste lening verder in

mindering wordt gebracht in de personenbelasting .

Die leningen, afgesloten voor het verwerven, bouwen of

verbouwen van de woning, komen in aanmerking voor

de belastingvermindering langetermijnsparen of bouw-

sparen . De interesten komen in aanmerking voor de

gewone interestaftrek en kunnen in aanmerking komen

voor de bijkomende interestaftrek .

Hoe zit het met nieuwe hypothecaire leningen en kre-

dietgebonden overlijdensverzekeringen die werden afge-

sloten op of na 1 januari 2005, maar die niet voldoen

aan de voorwaarden voor de woonbonus en die niet zijn

opgesomd hierboven?

De terugbetalingen van kapitaal en/of de kredietgebon-

den overlijdensverzekeringen van die leningen komen in

aanmerking voor de belastingvermindering langeter-

mijnsparen . De interesten komen in aanmerking voor de

gewone interestaftrek .

Stap 3

Bepaal het effectief maximaal fiscaal aftrekbare

bedrag .

In deze stap vergelijken we het maximaal aftrekbare

bedrag per kredietnemer met de effectief betaalde

bedragen die voor aftrek in aanmerking komen .

Effectief jaarlijks betaald bedrag: 7 226,64 euro

Maximaal aftrekbaar bedrag: 5 860 euro

Concreet: het eerste jaar kan de fiscale pot van 5 860

euro volledig benut worden .

Stap 4

Verdeel het effectief maximaal fiscaal aftrekbare bedrag

tussen beide belastingplichtigen .

In dit voorbeeld is dat eenvoudig: beiden kunnen elk hun

maximaal aftrekbare bedrag (namelijk 2 930 euro)

inbrengen .

Stap 5

Bereken het belastingvoordeel

Man: 2 930 euro x 45% = 1 318,50 euro

Vrouw: 2 930 euro x 45% = 1 318,50 euro

Totaal = 2 637 euro

Op dat bedrag is bovendien geen gemeentebelasting

verschuldigd .

115

Terugbetaald kapitaal8

De terugbetaling van kapitaal voor een woningkrediet kan

recht geven op een belastingvermindering . Vanaf 2012

bedraagt die vermindering 30% van de terugbetalingen

als u meer dan een woning bezit . Het gaat in dat geval

om een vermindering langetermijnsparen . Tot 2012

bedroeg de vermindering 30% tot 40% (verbeterde

gemiddelde aanslagvoet) .

Het voordeel is groter als u maar één woning hebt . Voor

de enige woning wordt een verhoogde belastingvermin-

dering (bouwsparen) verleend . Het moet gaan om een

lening die is aangegaan tussen 1 januari 1993 en

31 december 2004, of om een herfinancieringslening of

verbouwlening aangegaan vanaf 1 januari 2005 voor de

enige woning . Bij een verbouwlening mag bovendien

de belastingvermindering enige, eigen woning niet wor-

den gevraagd .

De belangrijkste voorwaarde is dat het krediet bestemd

moet zijn voor de bouw, aankoop of verbouwing van

een woning in de Europese Economische Ruimte . Het

krediet moet een looptijd hebben van minstens tien jaar

en er moet een hypotheek worden genomen – een

hypothecaire volmacht is niet voldoende .

Berekening van het fiscale voordeel: de lening8

Het fiscale voordeel wordt berekend op basis van het

kapitaal dat u in één kalenderjaar terugbetaalt en op

basis van de totale som van de lening . Voor leningen

aangegaan voor 2005, of voor herfinancieringsleningen

of verbouwleningen waarbij de oude fiscale regeling van

Premie voor de kredietgebonden overlijdensverzekering7

Voordat de premie voor de kredietgebonden overlijdens-

verzekering in aanmerking komt voor een fiscaal voor-

deel, moet voldaan zijn aan de volgende voorwaarden .

U bent zowel de verzekeringnemer als de verzekerde .

U moet jonger zijn dan 65 jaar op het ogenblik dat u

een kredietgebonden overlijdensverzekering sluit . De

begunstigde(n) van de polis moet(en), voor het deel dat

dient als waarborg voor de lening, de persoon of perso-

nen zijn die door het overlijden de volle eigendom of het

vruchtgebruik van de enige eigen woning verwerft(ven) .

Voor het saldo moeten dat de echtgenoot/wettelijk

samenwonende partner of bloedverwanten tot en met

de 2e graad zijn .

Als die voorwaarden vervuld zijn, geeft de premie recht

op een belastingvermindering . Die vermindering wordt

vanaf 2012 berekend tegen 30% als de lening waaraan

de verzekering verbonden is, in aanmerking komt voor

het langetermijnsparen . Ze wordt vanaf 2012 berekend

tegen 45% als de lening waaraan de verzekering verbon-

den is, recht geeft op een belastingvermindering voor

het bouwsparen . Als de verzekeringspremie in aanmerking

komt voor de verhoogde vermindering voor het bouw-

sparen, is de belastingvermindering tegen 45% voor die

premie slechts mogelijk in de mate dat ze verbonden is

aan het toepasselijke grensbedrag van de lening . Als u

een groter kapitaal verzekert dan het grensbedrag dat van

toepassing is voor uw lening onder bouwsparen, komt

de premie die betrekking heeft op het deel boven het

grensbedrag slechts in aanmerking voor een belasting-

vermindering tegen 30%, dat wil zeggen een belasting-

vermindering onder het langetermijnsparen .

Hierna vindt u meer informatie over het bouwsparen, het

langetermijnsparen en de toepassing van de grens-

bedragen .

7 Door de begrotingsmaatregelen zal de regering-Di Rupo I vanaf aan-slagjaar 2013 het fiscale voordeel van de belastingvermindering enige, eigen woning en bouwsparen beperken tot een lineair tarief van 45% en zal het fiscale voordeel lange termijnsparen beperkt worden tot een lineair tarief van 30% . Bij publicatie van deze gids zijn deze wijzi-gingen nog niet definitief opgenomen bij wet . Deze gegevens zijn bij-gevolg onder voorbehoud van de finale wetteksten .

De vermelde geïndexeerde bedragen zijn die voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .


116

merking komt voor belastingvermindering naar goed-

dunken verdelen over de twee partners . Met andere

woorden: wat de ene niet in mindering mag brengen,

kan de andere in mindering brengen, zij het zonder dat

het toepasselijke maximum bij elke partner overschreden

mag worden .

Terugbetaalde interest9

Er wordt een onderscheid gemaakt tussen de gewone

interestaftrek en de bijkomende interestaftrek .

De gewone interestaftrek geldt zowel bij aankoop als bij

de bouw of verbouwing van een woning, en blijft

beperkt tot het bedrag van de onroerende inkomsten .

Die aftrek wordt vooral interessant als u meerdere

onroerende goederen bezit . Als u naast het eigen woon-

huis ook nog andere onroerende goederen bezit, wor-

den die laatste namelijk zwaarder belast, en wel tegen

het marginale tarief (maximaal 50% + bijkomende

gemeentebelasting) . Als u een tweede woning wilt aan-

schaffen, wordt het dankzij de gewone interestaftrek

dikwijls interessant om daarvoor opnieuw een lening aan

te gaan .

De bijkomende interestaftrek is pas mogelijk als u een

woning bouwt of koopt onder het btw-stelsel, of ver-

bouwt . Bijkomende voorwaarden zijn dat u geen andere

woning mag bezitten, dat u een hypotheek moet nemen

en dat uw krediet een looptijd van minstens tien jaar

moet hebben . Voor leningen aangegaan vanaf 1 januari

2005 is de bijkomende interestaftrek nog alleen van

toepassing voor verbouwleningen . Voor verbouwingen

komen daar nog een paar voorwaarden bovenop: de

woning moet minstens vijftien jaar oud zijn en u moet

voor minstens 28 980 euro (btw inbegrepen) facturen

van geregistreerde aannemers kunnen voorleggen .

Bovendien is de bijkomende interestaftrek slechts moge-

lijk voor het bedrag waarvoor facturen van geregistreerde

aannemers kunnen worden voorgelegd .

toepassing is, zijn de terugbetalingen beperkt tot een

bepaald grensbedrag . Het gaat om het grensbedrag dat

van toepassing is in het jaar van het afsluiten van de

lening .

Als het om de enige woning gaat, kan het grensbedrag

hoger liggen als u kinderen ten laste hebt . Het gaat om

het aantal kinderen ten laste op 1 januari van het jaar

volgend op het jaar waarin de kredieten waarborgakte

werd verleden .

Het grensbedrag wordt niet verhoogd voor kinderen ten

laste in de mate dat de terugbetalingen slechts in aan-

merking komen voor de belastingvermindering langeter-

mijnsparen .

Grensbedragen voor een krediet aangegaan in 2011

Geen kinderen ten laste 73 190 euro

Berekening van het fiscale voordeel: uw

beroepsinkomen9

Naast een beperking van het leningsgedeelte dat recht

geeft op belastingvermindering, is er nog een tweede

beperking . Die varieert al naargelang het bedrag van uw

netto belastbaar beroepsinkomen . De belastingverminde-

ring wordt berekend op maximaal 15% van de eerste

1 830 euro van het beroepsinkomen van elke partner +

6% van het gedeelte daarboven . Bovendien is er een

algemeen maximum vastgesteld, dat op 2 200 euro per

jaar ligt . Voor een gezin bedraagt het maximale bedrag

dat voor de belastingvermindering in aanmerking komt

dus tweemaal 2 200 euro of 4 400 euro .

In dat bedrag zitten niet alleen de terugbetalingen van

kapitaal, maar ook de premies voor de kredietgebonden

overlijdensverzekering en voor eventuele andere levens-

verzekeringen .

Gehuwden en wettelijk samenwonenden die samen een

woningkrediet aangaan voor de gemeenschappelijke

woning, mogen het terugbetaalde kapitaal dat in aan-

117


Wat met verbouwingen?

Voor verbouwingen van uw enige woning mag u

ook de premie voor de kredietgebonden overlij-

densverzekering, het terugbetaalde kapitaal en de

gewone interestaftrek in rekening brengen . Voor

de bijkomende interestaftrek wordt het af te trek-

ken bedrag berekend op een lening van maximaal

36 600 euro in plaats van 73 190 euro . Dat

bedrag kan hoger liggen als u meer kinderen ten

laste hebt:

Voor een verbouwlening kunt u rente aftrekken op

maximaal 36 600 euro van het geleende bedrag . Dat

maximum ligt hoger naargelang u meer kinderen ten

laste hebt .

Interesten van leningen aangegaan voor 1 januari 2005

voor een nieuwbouw (inclusief de aankoop van een

woning onder het btw-stelsel) kunnen in aanmerking

komen voor bijkomende interestaftrek . Voor een nieuw-

bouwlening kunt u interest aftrekken op maximaal het

grensbedrag dat van toepassing is in het jaar waarin het

krediet werd afgesloten .

Leningen aangegaan vanaf 1 januari 2005 voor het bou-

wen van een nieuwe woning of het kopen van een

woning met btw geven geen recht meer op bijkomende

interestaftrek . Voor die leningen geldt in principe de

regeling van de woonbonus als alle voorwaarden vervuld

zijn .

Hoeveel precies?9

De interesten die nog overblijven na de toepassing van

de gewone interestaftrek, kunnen in aanmerking komen

voor de bijkomende interestaftrek . Die aftrek impliceert

dat u een bepaald percentage van die interesten mag

aftrekken van uw totale belastbaar inkomen . De eerste

vijf jaren, te rekenen vanaf het jaar waarin u het kadas-

traal inkomen voor het eerst bij uw belastbaar inkomen

hebt geteld, mag u 80% aftrekken van de rente die u

hebt betaald op de respectieve grensbedragen . Voor het

zesde jaar is dat nog 70%, voor het zevende jaar 60%,

enz . In totaal hebt u gedurende maximaal twaalf jaar

recht op de bijkomende interestaftrek .

1 kind ten laste 38 420 euro

2 kinderen ten laste 40 250 euro

3 kinderen ten laste 43 910 euro

4 kinderen of meer ten laste 47 570 euro

Kinderen die gehandicapt zijn, tellen dubbel .

Voorwaarden zijn wel dat de werkzaamheden

minstens 28 980 euro kosten, btw inbegrepen,

dat ze worden uitgevoerd door een geregistreer-

de aannemer en dat de woning minstens vijftien

jaar oud is . Ook hier wordt de bijkomende inte-

restaftrek geleidelijk afgebouwd van 80% voor

de eerste vijf jaren naar 70% in het zesde jaar,

60% in het zevende jaar, enz .

118

Voorbeeld van fiscale besparingen10

Situatie

Jef en Els zijn gehuwd en hebben twee kinderen . In 1995 hebben ze een bestaande woning gekocht, oorspron-

kelijk gebouwd in 1984 . Daarvoor zijn ze een krediet van 100 000 euro aangegaan met een looptijd van vijftien

jaar .

In het jaar 2012 hebben ze 4 000 euro kapitaal en 2 000 euro rente terugbetaald . Het nog terug te betalen

saldo bedraagt 25 000 euro .

De premie voor de kredietgebonden overlijdensverzekering bedroeg 250 euro voor Jef en 150 euro voor Els .

Omdat het inkomen van Jef hoger ligt, is hij voor een groter kredietbedrag (75 000 euro) verzekerd dan Els

(50 000 euro) .

In 2009 besloten Jef en Els hun keuken en badkamer volledig te vernieuwen en enkele bijkomende renovatie-

werkzaamheden te laten uitvoeren . Daarvoor gingen ze een bijkomend krediet van 70 000 euro aan, waarvan

de akte in 2009 werd verleden . Een nieuwe hypotheek was niet nodig: ze konden de bestaande hypotheek van

het oude krediet hergebruiken .

De maandelijkse kredietlasten voor dat tweede krediet bedragen 457,70 euro . De eerste twaalf maanden betaal-

den ze dus 3 375,14 euro rente en 2 117,32 euro kapitaal terug .

Het geïndexeerde kadastraal inkomen van de woning bedraagt 1 800 euro .

Jef heeft een netto belastbaar beroepsinkomen van 45 000 euro, Els van 25 000 euro . De marginale (hoogste)

aanslagvoet bedraagt 50% voor Jef en 45% voor Els .

Berekening van het belastingvoordeel volgens de oude regeling

1 Premie kredietgebonden overlijdensverzekering en terugbetaald kapitaal

Stap 1 Bepaal het maximaal in te brengen bedrag per belastingplichtige, afhankelijk van het inkomen .

Jef

15% op het eerste deel van 1 830 euro van zijn netto

belastbaar beroepsinkomen = 274,50 euro

+ 6% op het gedeelte daarboven (43 170 euro) =

2 590,20 euro

Totaal = 2 864,70 euro

Dat bedrag wordt beperkt tot het maximumbedrag

van 2 200 euro .

Els

15% op het eerste deel van 1 830 euro van haar

netto belastbare beroepsinkomen = 274,50 euro

+ 6% op het gedeelte daarboven (23 170 euro) =

1 390,20 euro


10 Door de begrotingsmaatregelen zal de regering-Di Rupo I vanaf aanslagjaar 2013 het fiscale voordeel van de belastingvermindering enige, eigen woning en bouwsparen beperken tot een lineair tarief van 45% en zal het fiscale voordeel lange termijnsparen beperkt worden tot een lineair tarief van 30% . Bij publicatie van deze gids zijn deze wijzigingen nog niet definitief opgenomen bij wet . Deze gegevens zijn bijgevolg onder voorbehoud van de finale wetteksten . De vermelde geïndexeerde bedragen zijn die voor inkomstenjaar 2012 – aanslagjaar 2013 .

119

Stap 2 Bepaal het effectieve kredietbedrag dat in aanmerking komt voor een belastingvoordeel .

Het geïndexeerde grensbedrag bedraagt voor 1995 (het jaar waarin het krediet werd aangegaan) en met twee

kinderen ten laste 59 990,23 euro .

Het nieuwe krediet komt niet in aanmerking voor een belastingvermindering omdat het kredietbedrag van

1995 hoger is dan het grensbedrag .

Omdat het bedrag volledig wordt gewaarborgd door een hypotheek, is het kredietbedrag dat in aanmerking

komt gelijk aan het grensbedrag, dus 59 990,23 euro .

Stap 3 Bereken het bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering .

Formule: terugbetaald kapitaal van het oude krediet x grensbedrag / totaal kredietbedrag

4 000 x 59 990,23 / 100 000 = 2 399,61 euro .

Stap 4 Bereken per belastingplichtige het premiebedrag van de kredietgebonden overlijdensverzekering dat in

aanmerking komt voor een belastingvoordeel bouwsparen .

Formule: premiebedrag x grensbedrag (beperkt tot het verzekerde bedrag) / verzekerd kapitaal

Opmerking: het deel van de premie dat boven het grensbedrag ligt, kan worden gebruikt om een belasting-

vermindering voor het langetermijnsparen te verkrijgen .

Jef

Bouwsparen

250 x 59 990,23 / 75 000 = 199,97 euro

Langetermijnsparen

250 - 199,97 = 50,03 euro

Els

Bouwsparen

0 euro

Langetermijnsparen

150 euro

Stap 5 Verdeel het belastingvoordeel optimaal .

Jef

Maximaal 2 200 euro

Bouwsparen

• Premie kredietgebonden overlijdensverzekering

• (kov): 199,97 euro (zie stap 4)

• Terugbetaald kapitaalmaximumbedrag - premie kov

• 2 200 - 250 = 1 950 euro

Langetermijnsparen

• Premie kov (rest): 50,03 euro

Els

Maximaal 1 664,70 euro

Bouwsparen

• Premie kredietgebonden overlijdensverzekering

• (kov): 0 euro

• Terugbetaald kapitaaleffectief kredietbedrag uit

• stap 2 - terugbetaald kapitaal dat al bij Jef wordt

• ingebracht 2 399,61 - 1 950 = 449,61 euro

Langetermijnsparen

• Premie kov 150 euro

120

Stap 6 Bereken het belastingvoordeel .

Jef

Maximaal 2 200 euro

Bouwsparen

• Premie kov: 199,97 x 45% = 89,99 euro

• Terugbetaald kapitaal: 1 950 x 45% = 877,50 euro

Langetermijnsparen

• Premie kov: 50,03 x 30% = 15,01 euro

Els

Maximaal 1 664,70 euro

Bouwsparen

• Premie kov: 0 euro

• Terugbetaald kapitaal: 449,61 x 45% = 202,32 euro

Langetermijnsparen

• Premie kov: 150 x 30% = 45 euro

Totaal belastingvoordeel: 89,99 + 877,50 + 15,01 + 202,32 + 45= 1 229,82 euro

2 Gewone interestaftrek

Stap 1 Bepaal het totaal belastbaar onroerend inkomen . = 1 800 euro

Stap 2 Bepaal het bedrag aan rente dat in aanmerking komt voor de gewone interestaftrek . = 1 800 euro (dat

bedrag vullen we op met de rente van het oude krediet)

Stap 3 Bereken het belastingvoordeel van de gewone interestaftrek, waarmee de onroerende voorheffing

voor 12,50% wordt gerecupereerd . Voor de eigen woning (Jef en Els hebben geen andere woning in eigen-

dom) 12,50% x 1 800 = 225 euro

3 Bijkomende interestaftrek

Stap 1 Bepaal het bedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende renteaftrek .

De rente, betaald voor het oude krediet, komt niet in aanmerking omdat het niet om een bouw, verbouwing

of aankoop onder het btw-stelsel ging .

De rente, betaald voor het nieuwe krediet, komt wel in aanmerking: 3 375,14 euro

Stap 2 Bereken het grensbedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende interestaftrek .

Formule: bedrag dat in aanmerking komt voor de bijkomende interestaftrek x grensbedrag / kredietbedrag

3 375,14 x 38 070 / 70 000 = 1 835,59 euro

Stap 3 Pas de fiscale begrenzing van de aftrek toe .

De fiscale begrenzing van de aftrek bedraagt de eerste vijf jaar 80% .

1 835,59 x 80% = 1 468,47 euro

Stap 4 Verdeel de bijkomende interestaftrek over de belastingplichtigen, afhankelijk van hun inkomen .

Jef

1 468,47 x 45 000 / 70 000 = 944,02 euro

Els

1 468,47 x 25 000 / 70 000 = 524,45 euro


Jef

944,02 x 45% = 424,81 euro

Els

524,45 x 45% = 236,00 euro

Totaal = 660,81 euro

121

4 Overzicht van het belastingvoordeel met de oude regeling

Terugbetaald kapitaal en premies klv 1 229,82 euro

Gewone interestaftrek 225,00 euro

Bijkomende interestaftrek 660,81 euro

Totaal 2 115,63 euro

Berekening van het belastingvoordeel volgens het nieuwe systeem (woonbonus)

Belastingaftrek met de woonbonus

Stap 1 Bepaal het maximaal fiscaal aftrekbare bedrag .

Basisbedrag: 2 200 (Jef) + 2 200 (Els) = 4 400 euro

Verhoogde aftrek: 730 (Jef) + 730 (Els) = 1 460 euro

Totaal = 5 860 euro

Stap 2 Bereken de effectief betaalde bedragen die voor aftrek in aanmerking komen .

Jaarlijkse kredietlasten: 457,70 x 12 = 5 492,40 euro

Premies kredietgebonden overlijdensverzekering: 0 euro (er is geen levensverzekering voor het nieuwe krediet)


Stap 3 Bepaal het effectieve maximaal fiscaal aftrekbare bedrag .

Het effectief betaalde bedrag dat voor aftrek in aanmerking komt, ligt lager dan het fiscaal aftrekbare maxi-

mumbedrag . Daarom wordt dat effectief betaalde bedrag genomen .

= 5 492,40 euro

Stap 4 Verdeel het effectieve maximaal fiscaal aftrekbare bedrag tussen beide belastingplichtigen .

Maximumbedrag: 5 492,40 euro

Jef: 2 930 euro

Els: 2 562,40 euro


Jef: 2 930 x 45% = 1 318,50 euro

Els: 2 562,40 x 45% = 1 153,08 euro


Omdat de nieuwe regeling (woonbonus) voordeliger is dan de oude, namelijk een belastingvoordeel van

2 471,58 euro tegenover 2 115,63 euro, kiezen Jef en Els voor de woonbonus . Ze brengen dus hun oude krediet

fiscaal niet langer in .

122

Het KBC-Kredietadvies

Als u bij KBC Bank & Verzekering een hypothecair

krediet aangaat, krijgt u in uw KBC-bankkantoor

een nauwkeurige projectie van de te verwachten

nettolasten voor de komende vijftien, twintig of

dertig jaar . Dat kredietadvies, gemaakt met een

computerprogramma, houdt rekening met uw

plannen, uw inkomen en uw budget .

Er zijn verschillende simulaties mogelijk:

• aankoop van een bouwgrond, zowel onder-

hands als openbaar;

• aankoop van een woning, zowel onderhands

als openbaar;

• bouw van een woning;

• vernieuwbouw.

Er is zelfs een simulatie mogelijk voor combina-

ties, bijvoorbeeld aankoop bouwgrond + nieuw-

bouw of aankoop woning + verbouwingen. Zo

kunnen we voor u de voordeligste combinatie

vinden .

KBC Bank & Verzekering houdt alle formaliteiten

en voorwaarden voor u in het oog . Automatisch

krijgt u van ons ook alle nodige attesten om uw

aangifte in te vullen .

Gelijktijdige toepassing

In sommige gevallen is de gelijktijdige toepassing

van enerzijds de oude regeling van de belasting-

vermindering voor het bouwsparen en anderzijds

het nieuwe stelsel van de woonbonus toch

mogelijk . Neem daarvoor contact op met uw

KBC-bankkantoor .

Opletten met leningen binnen de familie

Soms springen familieleden zoals ouders of groot-

ouders bij met een onderhandse lening . Houd er

rekening mee dat de begunstigde van de lening

op de rente die hij eventueel betaalt roerende

voorheffing moet inhouden .nhouden .

Overheidspremies en fiscale voordelen

125

Financiële stimulansen om groen te (ver)bouwen

Door de besparingsmaatregelen van de federale

regering wordt de financiële ondersteuning voor

wie energiezuinig wil bouwen of renoveren vanaf

2012 fiks teruggeschroefd. Bij het afsluiten van de

redactie waren alle details nog niet gekend. Voor

een actuele stand van zaken kijkt u het best op de

websites van de bevoegde instanties.

Energiebesparende investeringen: ingrijpende wijzigingen

De nota Di Rupo schrapt de belastingvermindering voor

energiebesparende uitgaven met onmiddellijke ingang . In

het wetsontwerp is een overgangsbepaling voorzien voor

overeenkomsten die zijn afgesloten voor 28 november

2011 .

A Overeenkomsten afgesloten vóór 28 november 2011

en betaald in 2011

Deze uitgaven komen in aanmerking voor de belas-

tingvermindering voor energiebesparende uitgaven . De

belastingvermindering bedraagt 40% van de betaalde

uitgave met een absoluut maximum van 2 830 euro of

3 680 euro, afhankelijk van de aard van de investering .

Deze uitgaven komen in aanmerking voor de over-

dracht naar de volgende drie jaar en kunnen worden

omgezet in een belastingkrediet .

B Overeenkomsten afgesloten voor 28 november 2011

en betaald in 2012




uitgave, met een absoluut maximum van 2 930 euro

of 3 810 euro, afhankelijk van de aard van de investe-

ring . Deze uitgaven komen in aanmerking voor de

overdracht naar de volgende drie jaar en kunnen wor-

den omgezet in een belastingkrediet .

C Overeenkomsten afgesloten na 28 november 2011 en

betaald 2011


Door middel van fiscale voordelen helpt de fiscus u

een handje als u een woning verwerft of renoveert .

Daarnaast voorzien de verschillende overheden in

diverse premies en subsidies .

126



uitgave met een absoluut maximum van 2 830 euro of

3 680 euro, afhankelijk van de aard van de investering .

Deze uitgaven komen in aanmerking voor de over-

dracht naar de volgende drie jaar en kunnen worden

omgezet in een belastingkrediet .

D Overeenkomsten afgesloten na 28 november 2011 en

betaald in 2012

Deze uitgaven komen niet meer in aanmerking voor

een fiscaal voordeel, met uitzondering van de isolatie

van daken . De belastingvermindering wordt beperkt

tot 30% met een absoluut maximum van 2 930 euro .

Voor volgende investeringen valt de belastingverminde-

ring dus weg voor overeenkomsten afgesloten na

28 november 2011 en betaald in 2012:

• het onderhoud van oude stookketels of de vervanging

ervan door een condensatieketel, een stookketel op

hout, een installatie met warmtepomp;

• de installatie van een systeem van waterverwarming

op zonne-energie (zonneboiler);

• de plaatsing van zonnecelpanelen die zonne-energie

omzetten in elektrische energie (fotovoltaïsche panelen);

• de installatie van een geothermische warmtepomp;

• het plaatsen van hoogrendementsbeglazing;

• het installeren van een warmteregeling op een centraal

verwarmingssysteem door middel van thermostatische

kranen of een kamerthermostaat met tijdschakeling;

• het uitvoeren van een energieaudit.

Ook de groene lening met interestbonificatie valt in 2012

weg . Of de belastingvermindering van 40% op de in

2012 betaalde interesten behouden blijft voor wie in het

verleden zo’n groene lening sloot, was bij het beëindigen

van de redactie nog niet duidelijk .

Tot slot valt ook de belastingvermindering gedurende

tien jaar voor passiefwoningen, lage-energiewoningen

en nulenergiewoningen vanaf 2012 weg . Wie de vorige

jaren al deze belastingvermindering toegekend kreeg,

blijft deze uiteraard genieten .

Andere tegemoetkomingen

Als u in Vlaanderen een woning bouwt, herbouwt of

casco verbouwt en ze na de werkzaamheden een energie-

peil van E60 of lager heeft, krijgt u gedurende tien jaar

een korting van 20% op de onroerende voorheffing

(grondbelasting) . Als het energiepeil E40 of lager is,

loopt die korting op tot 40% .

Verder kent Vlaanderen groenestroomcertificaten toe voor

wie zelf elektriciteit opwekt met behulp van fotovoltaïsche

zonnepanelen . Per 1 000 kWh opgewekte elektriciteit

krijgt u van de VREG een groenestroomcertificaat . Uw

netbeheerder koopt dat groenestroomcertificaat op tegen

een gegarandeerde minimumprijs . Voor zonnepanelen die

in dienst werden genomen tussen 1 januari en 31 maart

2012 ontvangt u jaarlijks een minimumsteun van 250 euro

per behaald certificaat, en dat gedurende twintig jaar .

Voor installaties in gebruik genomen tussen 1 april en

30 juni 2012 bedraagt dat 230 euro, voor installaties in

gebruik genomen tussen 1 juli en 31 december 2012 is

dat nog 210 euro .

De inkomsten die een particulier verkrijgt uit de verkoop

van groenestroomcertificaten is niet belastbaar, op voor-

waarde dat de energie geproduceerd wordt door een

installatie die uitsluitend in de privésfeer gebruikt wordt .

De netbeheerders in Vlaanderen geven premies voor

dakisolatie, vloerisolatie, buitenmuurisolatie, hoogrende-

mentsglas, zonneboilers en warmtepompen . Er zijn ook

nieuwbouwpremies die afhangen van het E-peil van het

huis of het appartement dat u hebt gebouwd of nieuw

hebt gekocht .

In Brussel kunt u diverse energiepremies krijgen: voor

energieaudits, passiefwoningen, (zeer) lage-energiewonin-

gen, dakisolatie, vloerisolatie, buitenmuurisolatie, houten

127

ramen met milieulabel, hoogrendementsglas, groendaken,

buitenzonwering, condensatieketels, temperatuurregeling,

ventilatie, zonneboilers, fotovoltaïsche panelen, warmte-

pompen, warmtekrachtkoppeling, efficiënte elektrische

huishoudtoestellen . Voor meer informatie kunt u terecht

in de Stadswinkel of bij het Leefmilieu Brussel – BIM .

Wallonië heeft premies of tegemoetkomingen voor ingre-

pen voor een rationeel energieverbruik en voor de installa-

tie van zonnecollectoren . U kunt aanspraak maken op een

financiële tegemoetkoming voor de plaatsing van fotovol-

taïsche zonnepanelen en op groenestroomcertificaten .

Wie een passiefhuis of lage-energiewoning koopt, betaalt

minder registratierechten . Wie energiebesparende werk-

zaamheden aan zijn woning uitvoert, krijgt een tijdelijke

bevriezing van zijn kadastraal inkomen .

Naast de gewestelijke steunmaatregelen bieden ook de

provincie en de gemeente soms voorzieningen en pre-

mies .

Verder geven de sectorverenigingen voor gas en stookolie

soms een premie voor de plaatsing van bepaalde installa-

ties .

Andere premies en subsidies

Los van het energiezuinige karakter van de werkzaamhe-

den zijn er nog premies en subsidies waarop u aanspraak

kunt maken .

Preventie van brand en inbraak1

Als u als volle eigenaar, vruchtgebruiker, opstalhouder,

erfpachter, blote eigenaar of huurder investeringen in uw

woning doet tegen brand en inbraak, kunt u aanspraak

maken op een fiscaal voordeel . Dat bedraagt 50% van

de gedane investeringen, met een maximum van 730

euro (aanslagjaar 2013) per woning . Dat fiscale voordeel

kunt u voor dezelfde investering niet cumuleren met de

belastingvermindering voor energiebesparende investe-

ringen .

Voor de volledigheid vermelden we dat er ook een fede-

rale investeringsaftrek bestaat voor de beveiliging van

beroepslokalen .

Renovatie in probleemwijken1

Volle eigenaars, vruchtgebruikers, opstalhouders, erf-

pachters en blote eigenaars (maar geen huurders) kun-

nen een belastingvermindering krijgen als ze een woning

vernieuwen die ligt in een zone voor positief grootstede-

lijk beleid . Ze bedraagt 15% van die uitgaven, met een

maximum van 730 euro (aanslagjaar 2013) . Er zijn een

aantal voorwaarden:

• het moet gaan om de enige woning van de belasting-

plichtige;

• de woning moet minstens vijftien jaar geleden in

gebruik zijn genomen;

• de totale kostprijs van de werkzaamheden moet min-

stens 3 660 euro (aanslagjaar 2013) bedragen, btw

inbegrepen;

• de uitgaven mogen niet in aanmerking worden geno-

men als bedrijfskosten, ze mogen geen recht geven op

een investeringsaftrek en ze mogen geen belastingver-


128

mindering voor energiebesparende investeringen heb-

ben opgeleverd .

Premies en subsidies in het Vlaams Gewest

In Vlaanderen kunt u onder andere terugvallen op een

renovatiepremie, een aanpassings- en verbeteringspremie

en een gratis verzekering gewaarborgd wonen .

Gratis verzekering gewaarborgd wonen

Wie een woning bouwt, koopt of verbouwt, kan onder

bepaalde voorwaarden een gratis verzekering gewaar-

borgd wonen krijgen . Die verzekering loopt tien jaar en

komt bij onvrijwillige arbeidsongeschiktheid of werkloos-

heid gedurende maximaal drie jaar tegemoet in de terug-

betaling van de lening .

Bij de aankoop, bouw of aankoop met herbouwing van

een woning moet u een hypothecair krediet van minstens

50 000 euro aangaan . Voor uitsluitend renovatiewerk-

zaamheden daalt dat minimumbedrag tot 25 000 euro .

Voor de aankoop van een nieuwe woning en voor de

aankoop en herbouw van een woning gelden bepaalde

inkomensgrenzen, tenzij de woning een energiepeil E70

of lager heeft .

De tussenkomst in de terugbetaling start na een wacht-

tijd van 3 maanden en bedraagt 70% van de aflossing

gedurende het eerste jaar, 56% gedurende het tweede

jaar en 42% gedurende het derde jaar, met telkens een

maximum van 500 euro . Dat maximum stijgt naar 600

euro voor wie een woning met een energiepeil E70 of

lager heeft en onder een bepaalde inkomensgrens blijft .

Ten slotte mag de verkoopwaarde van de woning niet

hoger zijn dan 320 000 euro . In het arrondissement

Halle-Vilvoorde en sommige gemeenten van het arron-

dissement Leuven geldt een hogere maximumverkoop-

waarde van 368 000 euro .

Renovatiepremie

Eigenaars/bewoners die tot drie jaar voor de aanvraag

geen andere woning bezaten (in eigendom of volledig

vruchtgebruik) en verhuurders kunnen een renovatie-

premie krijgen . Eigenaars mogen een bepaald belast-

baar inkomen niet overschrijden . Voor samenwonenden

en gehuwden ligt de grens op 54 390 euro, te verhogen

met 3 050 euro per persoon ten laste (bedragen voor

aanvragen in 2011) . Voor alleenstaanden met een per-

soon ten laste geldt hetzelfde basisbedrag en is er een-

zelfde verhoging vanaf de tweede persoon ten laste .

Voor alleenstaanden zonder persoon ten laste is dat

38 070 euro . Wie al een verbeteringspremie heeft gekre-

gen, kan tot drie jaar nadien geen renovatiepremie aan-

vragen . Na uitbetaling van de renovatiepremie moet u

tien jaar wachten voor u opnieuw een renovatiepremie

of verbeteringspremie (behalve voor werkzaamheden om

overbevolking op te lossen) kunt aanvragen .

De woning moet minstens 25 jaar oud zijn . Niet alle

werkzaamheden komen in aanmerking . Het moet gaan

om ingrepen om de woning structureel gezond en

vochtvrij te maken . Alleen de volgende acht categorieën

van werken komen in aanmerking, telkens voor een

maximumbedrag: funderingen/muren (15 000 euro),

draagvloeren (15 000 euro), daken (15 000 euro), buiten-

schrijnwerk (15 000 euro), centrale verwarming (7 500

euro), elektriciteit (3 750 euro), sanitair (3 750 euro) en

vervanging van een binnentrap (3 750 euro) . Niet in aan-

merking komen werken voor de afwerking of de isolatie

van een woning .

U mag de werkzaamheden zelf uitvoeren . Zo niet moet

een geregistreerde aannemer ze uitvoeren . Er moet voor

minstens 10 000 euro facturen zijn . De tegemoetkoming

bedraagt maximum 10 000 euro . Wie de gerenoveerde

woning zelf bewoont en een belastbaar inkomen heeft

van maximum 27 200 euro (te verhogen met 1 420 euro

per persoon ten laste) krijgt 30% van de kostprijs van de

129

werkzaamheden terugbetaald, met een maximum van

10 000 euro . Dezelfde regeling geldt voor wie zijn gere-

noveerde woning verhuurt via een sociaal verhuurkan-

toor . In de andere gevallen bedraagt de tussenkomst

20% van de kostprijs van de werken .

Aanpassings- en verbeteringspremie

Vlaanderen verleent een aanpassings- en verbeterings-

premie . Beide kunnen zowel door eigenaars als door

huurders worden aangevraagd . De aanpassingspremie is

bedoeld voor wie een woning aanpast aan de lichamelij-

ke gesteldheid van een gehandicapt of bejaard gezinslid .

De verbeteringspremie is bedoeld voor verbeteringswerk-

zaamheden en verbouwingen . Er zijn verschillende voor-

waarden, onder andere met betrekking tot het

belastbare inkomen, het gebruik van de woning, het

kadastraal inkomen van de woning en de aard van de

werkzaamheden . Voor beide premies geldt dat de aan-

vraag pas na de uitvoering van de werkzaamheden kan

worden gedaan . Facturen mogen niet ouder zijn dan een

jaar, te rekenen vanaf de aanvraagdatum . U kunt binnen

de tien jaar drie aanvragen doen voor telkens andere

werkzaamheden . Voor meer informatie kunt u terecht bij

de RWO-afdeling van uw provincie (zie p . 138 Provinciale

afdelingen) .

Andere financiële voordelen

Als u verhuist van een woning die bepaalde gebreken

vertoont naar een woning die aan bepaalde normen vol-

doet, en als uw inkomen niet te hoog ligt, komt u in

aanmerking voor een installatiepremie en een huursubsi-

die . Voor meer informatie kunt u terecht bij de RWO-

afdeling van uw provincie (zie p . 138 Vlaanderen) .

Voor het onderhoud en de restauratie van beschermde

monumenten zijn premies beschikbaar . Ook is een fis-

cale aftrek van het belastbare inkomen voor beschermd

erfgoed mogelijk .

Gehandicapten kunnen een tegemoetkoming vragen

van het Vlaams Agentschap voor Personen met een

Handicap (VAPH) voor het bouwen van een aangepaste

woning, verbouwen of ombouwen van een woning, of

voor aanvullende uitrusting (garagepoortopeners, elek-

trische rolluiken, belinstallatie, keuken, enz .) .

Ook de provincie verleent premies voor de aanpassing

van een woning voor gehandicapten .

Om de leegstand en verkrotting tegen te gaan, wer-

den eveneens een aantal maatregelen getroffen . Een

eigenaar die een klein handelspand omvormt tot

woning, betaalt drie jaar lang geen onroerende voorhef-

fing . Als u een pand renoveert dat op de lijst van ver-

waarloosde of onbewoonbaar verklaarde woningen

staat, gaat het nieuwe, verhoogde kadastraal inkomen

pas na vijf jaar in .

In bepaalde omstandigheden kunt u als eigenaar of

huurder aanspraak maken op een vermindering van

de onroerende voorheffing . In Vlaanderen wordt die

vermindering automatisch toegekend . Opgelet: in som-

mige gevallen moet de vermindering toch of soms een-

malig worden aangevraagd .

www .vaph .be

Voor meer informatie over VAPH:

tel . 02 225 84 11 fax 02 225 84 05

www .onroerendevoorheffing .be

Voor meer informatie kunt u terecht bij:

Agentschap Vlaamse Belastingdienst, Onroerende

Voorheffing, Bauwensplaats 13 bus 2, 9300 Aalst

tel . 078 15 30 15 (elke werkdag van 9 tot 19 uur),

fax 053 72 23 75

130

Premies en subsidies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Brussel voorziet onder andere in een renovatiepremie en

een premie voor gevelverfraaiing . Ook geeft Brussel sub-

sidies voor de restauratie van beschermde monumenten,

en zijn er een vrijstelling van de onroerende voorheffing

en een fiscale aftrek voor werkzaamheden aan

beschermde gebouwen .

Renovatiepremie

Brussel heeft een premie voor de renovatie van het

woonmilieu . De premie kan worden toegekend in heel

Brussel aan eigenaars-bewoners of aan eigenaars die

hun gebouw voor minstens negen jaar verhuren aan een

sociaalverhuurkantoor . Het pand moet minstens dertig

jaar oud zijn en hoofdzakelijk een woonfunctie hebben

(of krijgen na de renovatie) . De premie wordt berekend

als een percentage van een vast bedrag per soort werk .

Het exacte percentage hangt af van de wijk waarin het

gebouw zich bevindt en het inkomen van de aanvrager,

met verhogingen voor jonge koppels en per persoon ten

laste . Het bedrag waarop de premie wordt berekend,

mag niet lager zijn dan 1 250 euro en niet hoger dan

35 000 euro . Voor u de werkzaamheden mag aanvatten,

moet u een bevestiging krijgen dat uw aanvraagdossier

volledig is . Vanaf dat ogenblik hebt u twee jaar om de

renovatie te laten uitvoeren door een geregistreerde aan-

nemer . In bepaalde gevallen wordt een voorschot

betaald, maar in de regel gebeurt de uitbetaling van de

premie na uitvoering van de renovatie . De aanvrager

moet gedurende minstens vijf jaar zelf in de woning blij-

ven wonen .

Premie voor gevelverfraaiing

Eigenaars en bepaalde huurders kunnen ook een premie

voor gevelverfraaiing aanvragen als het gebouw in

kwestie voor minstens twee derde als woning wordt

gebruikt . Ook moet de woning ouder zijn dan 25 jaar,

aangrenzend zijn en een gevel aan de straatzijde of bin-

nen een beperkte afstand van de rooilijn liggen . De pre-

mie is verkrijgbaar in heel Brussel . Ze wordt berekend als

een percentage van de kostprijs van de aanvaarde werk-

zaamheden . Dat percentage hangt af van de wijk waarin

de woning ligt, en van het inkomen en de leeftijd van de

aanvrager . De premie wordt verhoogd voor jonge kop-

pels en per persoon ten laste . De werkzaamheden moe-

ten minstens 700 euro kosten (btw inbegrepen) .

Ongeacht de omvang van de werkzaamheden zal het

maximumbedrag van de aanvaarde werkzaamheden dat

als basis dient voor de berekening van de premie, nooit

hoger zijn dan 25 000 euro (btw inbegrepen) . Na een

bezoek ter plaatse van de afgevaardigde van de minister

en de definitieve toezegging van de premie, hebt u twee

jaar de tijd om de gevelverfraaiing te laten uitvoeren

door een geregistreerde aannemer . Onder bepaalde

voorwaarden kunt u een voorschot krijgen, maar in de

regel wordt de premie uitbetaald na uitvoering van de

verfraaiing en na een hernieuwd bezoek ter plaatse door

de afgevaardigde van de minister . De aanvrager mag de

bestemming van de woning gedurende vijf jaar niet wij-

zigen .

www .brussel .irisnet .be

Voor meer informatie over gevelverfraaiing in

Brussel .

131

Premies en subsidies in het Waals Gewest

Wallonië kent diverse premies toe:

• voor de bouw of aankoop van een nieuwe woning;

• voor renovatie (zowel voor eigenaars als voor huur-

ders);

• voor aanpassingen aan te verbeteren woningen of aan

gebouwen die voordien geen woonbestemming had-

den;

• voor het plaatsen van dubbele beglazing;

• voor het slopen van niet meer te verbeteren gebou-

wen;

• voor wie een woning bouwt of aankoopt en omvormt

om ze als sociale woning te laten verhuren via een

daartoe bevoegde instelling .

Wallonië voorziet verder in:

• een tegemoetkoming in de leninglast voor wie een

eerste woning bouwt of koopt, voor zover de woning

een bepaalde waarde niet overschrijdt;

• een huur- of verhuissubsidie;

• huurcheques voor eigenaars en huurders in bepaalde

gemeenten;

• een gratis verzekering tegen inkomensverlies.

Daarnaast bestaan er in Wallonië premies of tegemoet-

komingen voor:

• verbetering en verfraaiing van de buitenkant van

woningen in bepaalde gebieden;

• de plaatsing van een individuele waterzuiveringsinstal-

latie;

• restauratie van beschermde monumenten;

• ingrepen voor de integratie van personen met een

handicap .

ChecklistNuttige adressenPersoonlijke notities

133

De aankoop van een woning stap voor stap

1 Win vooraf het advies van uw KBC-adviseur in .

2 Onderhandse verkoop: u neemt eventueel een optie –

later ondertekent u een onderhandse verkoopover-

eenkomst .

Vergeet niet een opschortende voorwaarde met

betrekking tot het bodemattest te bedingen

(zie p . 19 Bodemattest) .

Openbare verkoop: u koopt de woning op de

zitdag(en) .

3 U vraagt een lening aan .

4 De aankoopakte en kredieten waarborgakte worden

verleden .

5 U kunt verhuizen, tenzij er eerst verbouwingen nodig

zijn .

134

De bouw of verbouwing van een woning stap voor stap

1 Win vooraf het advies van uw KBC-adviseur in .

2 Neem contact op met een architect . Hij tekent voor u

een ontwerp . Zodra u daarover een akkoord bereikt,

maakt de architect de meetstaten op .

De meetstaten of beschrijvende opmetingen stipule-

ren de hoeveelheden van de verschillende materialen .

Aan de hand daarvan kan een nauwkeurige kosten-

raming worden gemaakt .

3 De architect vraagt een stedenbouwkundige vergun-

ning aan, terwijl u een kredietaanvraag doet .

Tegelijkertijd kunt u in gezamenlijk overleg een aan-

nemer en eventueel een veiligheidscoördinator en

epb-verslaggever (energieprestatie en binnenklimaat)

zoeken .

4 De stedenbouwkundige vergunning is in orde . De kre-

dieten waarborgakte wordt verleden . Het werk kan

beginnen .

Denk er wel aan dat u een tijdelijke elektriciteitsaan-

sluiting en water nodig hebt op de bouwplaats .

Voorzie ook in de nodige verzekeringen, bijvoorbeeld

tegen de bouwplaatsrisico’s, de risico’s in verband

met tijdelijke helpers en inbraak .

5 De woning is klaar . U kunt verhuizen . Vergeet uw

woningverzekering niet .

6 Stuur binnen een maand na de installatie van uw

stookolietank een kopie van het conformiteitsattest

en het meldingsformulier naar de bevoegde dienst .

Zie ook p . 61 Het stookoliereservoir .

7 Binnen de dertig dagen nadat u de woning hebt

betrokken, moet u het kadaster op de hoogte bren-

gen . U krijgt dan automatisch een kadastraal inko-

men (KI) toegekend . U kunt binnen de twee

maanden na de betekening bezwaar indienen tegen

het toegekende KI en een ander bedrag voorstellen .

Als u geen overeenstemming bereikt, zal een scheids-

rechterlijke beslissing de knoop doorhakken .

8 Binnen de drie maanden, te rekenen vanaf de dag van

de mededeling van het kadastraal inkomen, moet u

een aangifte doen bij de btw-diensten .

135

De verhuizing stap voor stap

1 Zeg tijdig en in overeenstemming met de contractuele

verplichtingen uw huurovereenkomst op . Maak

afspraken over de terugbetaling van de huurwaar-

borg, eventueel vermeerderd met rente . Wellicht

moet er eerst een plaatsbeschrijving bij vertrek wor-

den opgemaakt . Als u een schadevergoeding moet

betalen, wordt die afgetrokken van de huurwaar-

borg .

2 De overname van de aansluitingen voor water, gas en

elektriciteit in uw vorige woning kunt u regelen met

de nieuwe huurders of eigenaars . Daarvoor moet u

samen de diverse meterstanden invullen op een spe-

ciaal formulier .

3 Vraag in uw nieuwe woning tijdig de aansluitingen

aan voor water, gas, elektriciteit, televisiedistributie,

internet, telefoon en fax . De gegevens die u daarvoor

nodig hebt, kunt u krijgen op het gemeentehuis van

uw nieuwe woonplaats .

4 Zoek zo nodig op voorhand een school voor uw

kinderen . Breng uw huisarts en tandarts op de hoogte

van uw verhuisplannen . Eventueel kunnen zij u hel-

pen bij de zoektocht naar geschikte collega’s in uw

nieuwe buurt .

5 Controleer elke dag de post en stel een lijst samen

van de correspondenten die een bericht van adres-

verandering moeten ontvangen .

6 Bereid de eigenlijke verhuizing goed voor . Als u alles

zelf klaart, moet u over een voldoende ruime wagen,

het vereiste rijbewijs en een aantal helpers beschik-

ken . Als u een bestelwagen huurt, moet u letten op

de dagen kilometerprijs, de verzekeringsvoorwaar-

den, het aantal vrije kilometers en de staat van het

voertuig . Laad de bestelwagen tijdens de verhuizing

nooit te zwaar, want bij een ongeval kunt u dan aan-

sprakelijk worden gesteld . Vraag indien nodig par-

keerborden aan bij de politie . Denk ook aan de

verzekering . Is uw inboedel gedekt door uw brand-

verzekering? Sluit een dekking tijdelijke helpers af

voor de vrienden en familieleden die u een handje

komen helpen .

7 Houd er rekening mee dat uw woning misschien nog

niet volledig af of verbouwd is op de dag van de

verhuizing . Alternatieve logeeradressen en meubel-

bewaring zijn op dat ogenblik welkom .

8 Als u naar een bestaande woning verhuist, moet u

nagaan wanneer de schoorsteen daar voor het laatst

is geveegd . Als dat langer dan een jaar geleden is,

kunt u hem het best vóór de verhuizing laten vegen .

Zo vermijdt u dat uw huis na de verhuizing opnieuw

onder het stof zit . Laat ook de verwarmingsinstallatie

en eventuele gastoestellen op voorhand nakijken .

9 Als u met een verhuisfirma werkt, moet u daar tijdig

contact mee opnemen . De prijzen zijn vrij, zodat de

verschillen hoog kunnen oplopen . Geen waterdichte,

maar toch een zekere waarborg voor kwaliteit is het

lidmaatschap van de Belgische Kamer der Verhuizers

(BKV vzw), tel . 02 428 63 45 . Die federatie hanteert

een gemiddeld aanbevolen tarief voor haar leden en

raadt iedereen aan om bij enkele firma’s een offerte

te vragen . De firma zelf is uiteraard verzekerd voor

de vrachtwagen, maar de klant moet een verzekering

nemen voor de inboedel . Verhuisfirma’s beschikken

over heel handige dozen die zelfs volgeladen nog te

tillen zijn . Informeer wel eerst naar de kostprijs . Ga

ook na of u misschien een verhuislift nodig hebt .

10 Meet op voorhand alle ruimten op, zodat u weet

welke meubels waar kunnen staan .

11 Zet uw diepvriezer de nacht voor de verhuizing op

de hoogste stand . Isoleer hem tijdens de verhuizing

met dekens . Zo hoeft u hem niet te ontdooien .

136

tuele kilometervergoeding .

Andere instanties die u op de hoogte moet brengen

zijn:

• de RVA en de dienst voor arbeidsbemiddeling

(VDAB, Actiris, FOREM) als u werkloos bent en de

Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen als die u

de werkloosheidsuitkering uitbetaalt;

• het kinderbijslagfonds;

• het Ondernemingsloket en de Kas voor Sociale

Verzekeringen van Zelfstandigen als u zelfstandige

bent;

• uw ziekenfonds;

• de vakbond;

• de bibliotheek;

• de onderwijsinstelling van uw kinderen;

• de verenigingen waarvan u lid bent;

• verdelers van kranten, tijdschriften en andere

publicaties waarop u een abonnement hebt .

18 Wellicht zult u nieuwe adreskaartjes moeten laten

drukken . Denk ook aan het nieuwe naambordje

voor uw huisbel en brievenbus .

19 Bespreek met uw verzekeraar of er, behalve het

adres, nog iets moet worden aangepast in uw ver-

zekeringspolissen . Voor de brandverzekering van de

woning zal dat meestal nodig zijn .

20 De belastingdiensten weten u normaal wel te vinden .

Als u echter niet tijdig (vóór 1 juni) een aangifte-

formulier hebt ontvangen, moet u er zelf een aan-

vragen bij de belastingen . Breng hen ook op de

hoogte van uw adreswijziging als u voordien een

bezwaarschrift hebt ingediend .

21 Bij bpost kunt u uw correspondentie gedurende een

bepaalde periode laten bewaren of tot vier maanden

na uw verhuizing laten nasturen . Via speciale kaar-

ten van bpost kunt u ook tegen een voordelig tarief

berichten van adresverandering versturen .

12 Breng kleine kinderen als het even kan elders onder

op de dag van de verhuizing . Uw huisdieren kunnen

voor een dag bij vrienden, familieleden of het dieren-

asiel terecht . Katten vergen achteraf extra aandacht .

Ze zijn heel gehecht aan hun woonomgeving . Houd

ze daarom drie weken binnen om te voorkomen dat

ze op zoek gaan naar hun oude stek, beginnen te

zwerven en niet meer terugkeren .

13 Geef de verschillende ruimten een nummer, en ver-

meld dat ook op de meubels en de dozen . Zo komt

alles meteen op de juiste plaats terecht . Begin altijd

met de installatie van de bad- en de slaapkamer .

Ook als de rest niet klaar is, kunt u nu een bad

nemen en slapen . Zorg voor voldoende drank en

eten voor de verhuisdag . Houd altijd EHBO-spullen,

zeep, handdoeken, een hamer en een handige tang

binnen handbereik .

14 Maak uw vorige woning pas schoon na de verhui-

zing, anders is het verspilde moeite .

15 Meld binnen 8 werkdagen na de verhuizing uw

nieuwe adres bij de dienst bevolking (van uw nieuwe

gemeente, als u van gemeente verandert) . Op de

dienst bevolking van uw nieuwe woonplaats wordt

ook de inschrijving van uw auto of motor in orde

gebracht . Automatisch wordt ook een aantal andere

instanties op de hoogte gebracht .

16 Breng uw bank op de hoogte . U kunt desgewenst

cliënt worden bij een ander bankkantoor . De door-

lopende opdrachten en domiciliëringen worden dan

in orde gebracht .

17 Het spreekt voor zich dat u ook uw werkgever op de

hoogte brengt van uw verhuizing . Dat is niet alleen

noodzakelijk voor alle officiële papieren en voor de

betaling van uw loon op uw nieuwe bankrekening,

maar het kan ook een invloed hebben op een even-

137

Wat brengt u mee als u gaat praten met uw KBC-krediet-adviseur?

1 Uw huiswerk

Denk op voorhand na over een aantal beslissingen en

randvoorwaarden .

• Op welke looptijd wilt u lenen? Welk maandelijks

bedrag kunt/wilt u spenderen aan de terugbetaling

van het krediet? Op www .kbc .be/simulatie_woning-

krediet kunt u de oefening al eens maken . Breng de

simulaties gerust mee naar het kantoor .

• Staan er op korte of iets langere termijn grote wijzigin-

gen in uw gezinssituatie op het programma? We den-

ken dan aan gezinsuitbreiding, meer of minder gaan

werken, kinderen die hogere studies gaan beginnen,

enz . Zulke wijzigingen kunnen tot gevolg hebben dat

ook uw financiële situatie verandert . Die informatie is

belangrijk om het krediet op uw maat uit te werken en

om de juiste verzekeringen te kunnen aanbieden .

2 Inkomstenbewijzen

Breng de meest recente loonstroken en het meest recen-

te aanslagbiljet mee . Dat laatste is handig om een fiscale

simulatie te maken en zo de financiële weerslag van een

woningkrediet in te schatten .

3 Investeringsbewijzen

Dat zijn de onderhandse verkoopovereenkomst bij een

aankoop, of het door de architect opgemaakte bestek bij

een bouw of verbouwing .

4 Eigendomstitels of bewijzen van schenkingen

Die zijn belangrijk als u al eigenaar bent van de bouw-

grond waarop u wilt bouwen, of van de woning die u

wilt verbouwen .

5 Een overzicht van de eventuele premies of

subsidies

Zie ook hoofdstuk 7 .

6 Plannen van de woning

De plannen kunnen van pas komen voor de berekening

van de woningpolis .

22 Een handige dienstverlening is DoMyMove, een

initiatief van bpost . Met die dienst kunt u de part-

ners van dat initiatief vrij goedkoop op de hoogte

brengen van uw verhuizing . Formulieren vindt u in

het postkantoor .

138

Limburg

Koningin Astridlaan 50 bus 1, 3500 Hasselt

Wonen: tel . 011 74 22 00

Ruimtelijke ordening: tel . 011 74 21 00,

ruimtelijkeordening .lim@rwo .vlaanderen .be

Inspectie: tel . 011 74 21 85,

inspectie .limburg@rwo .vlaanderen .be

Onroerend erfgoed: tel . 011 74 22 20,

limburg@onroerenderfgoed .be

Oost-Vlaanderen

Gebroeders Van Eyckstraat 4-6, 9000 Gent

Wonen: tel . 09 265 45 11


ruimtelijkeordening .ovl@rwo .vlaanderen .be


inspectie .oostvlaanderen@rwo .vlaanderen .be


oost-vlaanderen@onroerenderfgoed .be

Vlaams-Brabant

Diestsepoort 6 bus 91 (Ruimtelijke ordening) / bus 92

(Wonen) / bus 93 (Inspectie) / bus 94 (Onroerend erf-

goed), 3000 Leuven

Wonen: tel . 016 24 97 77


ruimtelijkeordening .vbr@rwo .vlaanderen .be


inspectie .vlaamsbrabant@rwo .vlaanderen .be


vlaams-brabant@onroerenderfgoed .be

Nuttige adressen

Ruimtelijke Ordening en Huisvesting

1 VLAANDEREN

Vlaamse Infolijn 1700

DEPARTEMENT RUIMTELIJKE ORDENING, WOONBELEID

EN ONROEREND ERFGOED (RWO)

www .ruimtelijkeordening .be

www .bouwenenwonen .be

www .onroerenderfgoed .be

AGENTSCHAPPEN INSPECTIE RWO, WONEN-

VLAANDEREN, RUIMTELIJKE ORDENING, ONROEREND

ERFGOED

Hoofdzetel

Koning Albert II-laan 19 bus 3 (Ruimtelijke Ordening) /

bus 40 (Wonen-Vlaanderen) / bus 5 (Onroerend Erfgoed)

/ bus 22 (Inspectie), 1210 Brussel

Wonen: tel . 02 553 17 52,

wonenvlaanderen@rwo .vlaanderen .be


ruimtelijkeordening@rwo .vlaanderen .be


inspectie@rwo .vlaanderen .be


info@onroerenderfgoed .be

Antwerpen

Lange Kievitstraat 111-113 bus 54 (Wonen) / bus 52

(Ruimtelijke ordening) / bus 55 (Inspectie), bus 53

(Onroerend erfgoed), 2018 Antwerpen

Wonen: tel . 03 224 61 16


ruimtelijkeordening .ant@rwo .vlaanderen .be


inspectie .antwerpen@rwo .vlaanderen .be


antwerpen@onroerenderfgoed .be

139

DE STADSWINKEL VZW & HET BRUSSELS ENERGIE

AGENTSCHAP (ABEA)

Sint-Gorikshallen

Sint-Goriksplein 1, 1000 Brussel

Tel . 02 512 86 19

www .stadswinkel .be

Het informatieloket is open van dinsdag tot en met vrij-

dag van 10 tot 18 uur, en op zaterdag van 14 tot 17 uur .

3 WALLONIË

Infolijn 0800 11 901

MINISTERIE VAN HET WAALS GEWEST

AFDELING RUIMTELIJKE ORDENING EN STEDENBOUW,

HUISVESTING EN MONUMENTEN EN LANDSCHAPPEN

mrw .wallonie .be/dgatlp/dgatlp/default .asp

Provinciale afdelingen

Duitse Gemeenschap

Hütte 79 bus 22, 4700 Eupen

Tel . 087 59 85 30

Henegouwen

Place du Béguinage 16, 7000 Bergen

Ruimtelijke ordening: tel . 065 32 80 11

Huisvesting: tel . 065 32 81 99,

logement .mons .dgo4@spw .wallonie .be

Monumenten en Landschappen: tel . 065 32 80 25

Rue de l’Ecluse 22, 6000 Charleroi


Huisvesting: tel . 071 65 48 80


Luik

Montagne Sainte-Walburg 2, 4000 Luik

Ruimtelijke ordening: tel . 04 224 54 50 – 04 224 54 61



West-Vlaanderen

Werkhuisstraat 9, 8000 Brugge

Wonen: tel . 050 44 28 80


ruimtelijkeordening .wvl@rwo .vlaanderen .be


inspectie .westvlaanderen@rwo .vlaanderen .be


west-vlaanderen@onroerenderfgoed .be

2 BRUSSEL

MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK

GEWEST

BESTUUR RUIMTELIJKE ORDENING EN HUISVESTING

www .broh .irisnet .be

Directie Stedenbouw

Tel . 02 204 23 77

broh .stedenbouw@mbhg .irisnet .be

www .stedenbouw .irisnet .be

Directie Huisvesting

Tel . 0800 40 400

broh .huisvesting@mbhg .irisnet .be

www .cil-wic .be, www .premie-renovatie .irisnet .be

Directie Gewestelijke Huisvestingsinspectie

Tel . 02 204 12 80

broh .huisvestingsinspectie@mbhg .irisnet .be

Directie Stadsvernieuwing

Tel . 02 204 24 56

broh .stadsvernieuwing@mbhg .irisnet .be

www .wijken .irisnet .be

Directie Monumenten en Landschappen

Tel . 02 204 25 75

broh .monumenten@mbhg .irisnet .be

www .monument .irisnet .be

140

UNION WALLONNE DES ARCHITECTES – UWA

Rue de l’Éveché 10, 5000 Namen

Tel . 081 28 05 43

www .uwa .be

NEDERLANDSTALIG COLLEGE VAN DESKUNDIGEN

ARCHITECTEN VAN BELGIË

Leuvensesteenweg 613, 1930 Zaventem

Tel . 02 252 18 75

www .ncdab .be

[Frans]

CEAB

Livornostraat 160 bus 2, 1000 Brussel

Tel . 02 649 50 66

www .redweb .be/architectexpert

Aannemers en diensten van het bouwbedrijf

CONFEDERATIE BOUW

Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel

Tel . 02 545 56 00

info@confederatiebouw .be

www .confederatiebouw .be

VLAAMSE CONFEDERATIE BOUW – VCB


Tel . 02 545 57 49

www .vcb .be

CONFEDERATIE BOUW BRUSSEL-HOOFDSTAD – CBBH


Tel . 02 545 58 29

brussel .hoofdstad@confederatiebouw .be

www .confederatiebouw .be/brusselhoofdstad

CONFEDERATION CONSTRUCTION WALLONNE – CCW


Tel . 02 545 56 68

www .ccw .be

Luxemburg

Place Didier 45, 6700 Aarlen




Namen

Place Léopold 3, 5000 Namen

Ruimtelijke ordening: tel . 081 24 61 11/43



Waals-Brabant

Rue de Nivelles 88, 1300 Waver

Tel . 010 23 12 11

wavre .dgo4@spw .wallonie .be

Architecten

ORDE VAN ARCHITECTEN

www .ordredesarchitectes .be

www .architect .be

KONINKLIJKE FEDERATIE VAN DE

ARCHITECTENVERENIGINGEN VAN BELGIË – FAB

Ernest Allardstraat 21 bus 1, 1000 Brussel

Tel . 02 512 34 52

www .fab-arch .be

NAV – DE VLAAMSE ARCHITECTENORGANISATIE

Spastraat 8, 1000 Brussel

Tel . 02 238 07 70

www .nav .be

BOND VAN VLAAMSE ARCHITECTEN – BVA

Ernest Allardstraat 21, 1000 Brussel

Tel . 02 512 25 78

www .bondvlaamsearchitecten .be

141

ASSOCIATIE VAN BELGISCHE EXPERTEN – ABEX

Frans Van Kalkenlaan 1 bus 104, 1070 Brussel

Tel . 02 523 73 33

www .abex .be

ASSOCIATIE VAN INTERIEURARCHITECTEN VAN BELGIË

– AINB


Tel . 02 238 06 20

www .ainb .be

BELGISCHE FEDERATIE GROENVOORZIENERS – BFG

www .bfg-fbep .org

info@bfg-fbep .org

BELGISCHE VERENIGING VAN TUINARCHITECTEN EN

LANDSCHAPSARCHITECTEN – BVTL

Leopold II-laan 53, 1080 Brussel

Tel . 0496 06 63 36

www .bvtl .be

Kopen en verkopen van een onroerend goed

KONINKLIJKE FEDERATIE VAN HET BELGISCH

NOTARIAAT

Bergstraat 30-34, 1000 Brussel

Tel . 02 505 08 11

www .notaris .be

BEROEPSINSTITUUT VAN VASTGOEDMAKELAARS – BIV

Luxemburgstraat 16b, 1000 Brussel

Tel . 02 505 38 50

www .biv .be

CONFEDERATIE VAN IMMOBILIËNBEROEPEN VAN BELGIË

– CIB

www .cib .be

BOUWUNIE – UNIE VAN HET KMO-BOUWBEDRIJF


Tel . 02 238 06 05

info@bouwunie .be

www .bouwunie .be

WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR

HET BOUWBEDRIJF – WTCB

Proefstation

Avenue P . Holoffe 21, 1342 Limelette

Tel . 02 655 77 11

Dienst technologisch advies

Lozenberg 7, 1932 Sint-Stevens-Woluwe

Tel . 02 716 42 11

info@bbri .be

www .wtcb .be

Andere beroepsverenigingen uit de bouwbranche

CONTACTVERENIGING VOOR

VEILIGHEIDSCOÖRDINATOREN – VC-CS

Louizalaan 216 bus 292, 1050 Brussel

Tel . 016 80 81 81

www .vccs .be

BELGISCH INSTITUUT VAN VEILIGHEIDS- EN

GEZONDHEIDSCOÖRDINATOREN

Vorstlaan 47 bus 2, 1160 Brussel

Tel . 02 660 92 69

www .bib-co .com

KONINKLIJKE CONFEDERATIE DER LANDMETERS-

EXPERTEN – KCLE

Brusselsesteenweg 323a bus 11, 1410 Waterloo

Tel . 02 644 94 69

www .kcle-crge .org

142

Fiscale aspecten

FEDERALE OVERHEIDSDIENST FINANCIËN

Contact Center

Tel . 02 572 57 57

Algemene administratie van de patrimoniumdocumenta-

tie AAPD (kadaster, registratie en domeinen)

Tel . 02 576 35 98

Milieuaspecten

PORTAALSITE VLAAMSE OVERHEID

www .milieuinfo .be

OPENBARE AFVALSTOFFENMAATSCHAPPIJ VOOR HET

VLAAMSE GEWEST – OVAM

Stationsstraat 110, 2800 Mechelen

Tel . 015 28 42 84

info@ovam .be

www .ovam .be

LEEFMILIEU BRUSSEL – BIM

Gulledelle 100, 1200 Brussel

Tel . 02 775 75 75

info@leefmilieubrussel .be

www .leefmilieubrussel .be

PORTAALSITE WAALS GEWEST

environnement .wallonie .be

ARGUS – HET MILIEUPUNT VAN KBC EN CERA

Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen

Tel . 03 202 90 70

info@argusmilieu .be

www .argusmilieu .be

CENTRUM DUURZAAM BOUWEN

Marktplein 7 bus 1, 3550 Heusden-Zolder

Tel . 011 79 97 51

info@centrumduurzaambouwen .be

www .centrumduurzaambouwen .be

Energie

WEBSITES OVERHEID

Vlaanderen: www .energiesparen .be

Brussel: www .leefmilieubrussel .be

Wallonië: energie .wallonie .be

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE – CONTACT

CENTER

Tel . 0800 120 33

info .eco@economie .fgov .be

www .mineco .fgov .be

COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE

ELEKTRICITEIT EN HET GAS – CREG

Nijverheidsstraat 26-38, 1040 Brussel

Tel . 02 289 76 11

info@creg .be

www .creg .be

VLAAMSE REGULERINGSINSTANTIE VOOR DE

ELEKTRICITEITS- EN GASMARKT – VREG

Graaf de Ferrarisgebouw

Koning Albert II-laan 20 bus 19, 1000 Brussel

Tel . 1700

info@vreg .be

www .vreg .be

COMMISSION WALLONNE POUR L’ENERGIE – CWAPE

Avenue Gouverneur Bovesse 103-106, 5100 Jambes

Tel . 081 33 08 10

cwape@cwape .be

www .cwape .be

143

DE BRUSSELSE REGULATOR VOOR ENERGIE – BRUGEL

Kunstlaan 46, 1000 Brussel

Tel . 0800 97 198

info@brugel .be

www .brugel .be

BELSOLAR – BEROEPSFEDERATIE VOOR ACTIEVE

THERMISCHE ZONNE-ENERGIE

p/a ATTB Sectie 5

Frans Geldersstraat 7 bus 4, 1800 Vilvoorde

Tel . 0437 82 90 83

info@attb .be

www .belsolar .be

BELPV – SECTORORGANISATIE VOOR FOTOVOLTAÏSCHE

ZONNE-ENERGIE

Koningsstraat 35, 1000 Brussel

Tel . 02 218 87 47

info@ode .be

www .ode .be

Diverse

VERZOENINGSCOMMISSIE BOUW

Espace Jacqmotte

Hoogstraat 139, 1000 Brussel

Tel . 02 504 97 86

info@bouwverzoening .be

www .bouwverzoening .be

ALIA SECURITY – BEROEPSVERENIGING VAN DE

ELEKTRONISCHE BEVEILIGING

Marlylaan 15, 1120 Brussel

info@aliasecurity .be

www .aliasecurity .be

VENTIBEL – SECTORORGANISATIE VOOR VENTILATIE

Kasteelstraat 70, 9620 Zottegem

Tel . 0478 56 21 23

www .ventibel .be

BELGIAN CENTRE FOR DOMOTICS AND IMMOTICS –

BCDI

info@bcdi .be

www .bcdi .be

144

Interessante websites

• Bouwen en verbouwen

www .habitos .be (informatie over bouwen en renove-

ren)

www .houseonline .be

• Inspiratiedagen

www .mijnhuismijnarchitect .com

www .devlaamserenovatiedag .be

• Beurzen

www .batibouw .be

www .bisbeurs .be

www .cocoon .be

www .bouwreno .be

www .inwonen .be

www .bouwinnovatie .be

www .bois-habitat .be

www .batireno .be

www .tendancesmaison .be

• Duurzaam (ver)bouwen

www .energiebewustarchitect .be

www .passiefhuisplatform .be

www .bouwteam .be

www .duurzameenergie .org

www .vibe .be

www .gidsvoorduurzameaankopen .be

www .energie-habitat .be

www .energies-renouvelables .org

www .energies-renouvelable .com

www .observatoiredulogementdurable .be

www .apere .org

• Vastgoed

www .pap .be

www .woneninbrussel .be

www .notarimmo .be

• Fiscaliteit

www .onroerendevoorheffing .be (belastingportaal

Vlaanderen)

fiscalite .wallonie .be (belastingportaal Wallonië)

www .brussel .irisnet .be/over-het-gewest/ministerie-van-

het-brussels-hoofdstedelijk-gewest/financien-en-begro-

ting/dienst-belastingen-en-ontvangsten

• Subsidies

www .premiezoeker .be

www .stadswinkel .be

mrw .wallonie .be/DGATLP/DGATLP/Pages/Log/Pages/

Aides/AidesMenu .asp

145

Hebt u nog vragen?

Hebt u nog vragen over uw bankzaken of verzekeringen?

Praat er dan over met een medewerker van uw KBC-

bankkantoor of met uw KBC-verzekeringsagent .

U kunt ook bellen naar het KBC-Telecenter op het

nummer 078 152 153 . Op werkdagen van 8 tot 22 uur

en op zaterdag en banksluitingsdagen van 9 tot 17 uur .

U kunt ook schrijven, faxen, mailen of surfen naar:

KBC-Telecenter

Schoenmarkt 35

2000 Antwerpen

Fax 03 283 29 50

kbc .telecenter@kbc .be

www .kbc .be

146

Persoonlijke notities

Denkt u aan bouwen, een woning kopen of verbouwen? Dan geven we u graag persoonlijk kredietadvies . Gratis en

zonder enige verbintenis . Bovendien kunnen we u uitgebreid advies geven over de verzekering van uw eigendom .

Om u concrete informatie te kunnen geven, hebben we enkele gegevens nodig . Op basis daarvan werken we een voor-

stel voor u uit . U hoeft daarvoor alleen het bijgevoegde formulier in te vullen en af te geven in een KBC-bankkantoor .

Onze medewerkers helpen u graag om alles correct in te vullen . Het is namelijk belangrijk voor u dat we ons een juist

beeld van uw situatie kunnen vormen . Enkel zo kunnen we u in een persoonlijk gesprek advies op maat geven met

exacte cijfers . Het gaat tenslotte om uw centen en uw toekomst .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

147

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

149

Colofon

Hoofdredactie

Staf Bellens en Colette Demil, CD Media Productions, Geraardsbergen

Redactiecoördinatie

Rik Uyttebroeck

Zetwerk

Jozef Boels, BZB’s bvba, Dilbeek

Tekstcorrectie, vertaling, concept en vormgeving

KBC Groep NV – Communicatie – CMM, Brusselsesteenweg 100, 3000 Leuven

Redactie beëindigd op 23 januari 2012 .

Deze uitgave is louter informatief en niet bindend voor KBC Bank . De bank kan de erin vermelde voorwaarden op elk

moment en zonder voorafgaande kennisgeving wijzigen .

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar

gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige

andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever .

Alle verrichtingen van KBC Bank NV zijn onderworpen aan de Algemene Bankvoorwaarden, waarvan de tekst

verkrijgbaar is in alle KBC-bankkantoren .

Zetel van de vennootschap: KBC Bank NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België .

BTW BE 0462 .920 .226, RPR Brussel, FSMA 026256 A .

Een onderneming van de KBC-groep

Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België .

BTW BE 0403 .227 .515, RPR Brussel .

KBC Bank NV en KBC Verzekeringen NV verwerken uw gegevens o .a . voor marketingdoeleinden, m .a .w . om u te kunnen

contacteren met informatie, reclame of voorstellen (op uw maat) . Wilt u dat liever niet, laat het dan weten in een

KBC-bankkantoor in uw buurt . U hebt het recht die gegevens in te zien en te verbeteren . Meer info over die rechten

vindt u in de privacyverklaring van KBC Bank respectievelijk KBC Verzekeringen (www .kbc .be) en op de website van de

privacycommissie (www .privacycommission .be) .

151

KBC-Woningpolis

1 BrandverzekeringDe eigenaar. Een brandverzekering beschermt u tegen het verlies van eigendom . Bij een verzekerd schadegeval moet dan hetzelfde

gebouw met dezelfde kwaliteit van afwerking opnieuw worden opgebouwd . Omdat we werken met evaluatieroosters, hebt u de

zekerheid dat uw gebouw én de inboedel onbeperkt verzekerd zijn .

De eigenaar-verhuurder. U kunt ook het best een woningverzekering afsluiten, zelfs als uw huurder al verzekerd is . Verzekert u

zich niet, dan loopt u het risico dat u bij een schadegeval geen vergoeding krijgt . Dat kan als de huurder niet aansprakelijk is .

Bovendien verzekert de huurder zich alleen voor de werkelijke waarde . En u bent dan ook verzekerd tegen de gevolgen van uw

aansprakelijkheid . Want u bent in veel gevallen aansprakelijk voor alle lichamelijke en stoffelijke schade aan derden, veroorzaakt

door uw gebouw, de binnenplaats, de aangrenzende tuinen en de belemmering op de stoepen voor het verzekerde gebouw .

De huurder. U bent contractueel aansprakelijk ten opzichte van de eigenaar voor schade die u veroorzaakt aan het gebouw tijdens

de duur van de huurperiode . Die aansprakelijkheid vloeit voort uit de huurovereenkomst . U kunt ook extracontractueel aansprake-

lijk zijn voor schade aan derden door uw schuld . Huurders verzekeren dikwijls hun huuraansprakelijkheid voor het gebouw niet zelf

omdat er een zogenaamde afstand van verhaal op de huurder in de huurovereenkomst is opgenomen . Dat is niet zonder gevaar .

Zo is bijvoorbeeld in dit geval uw extracontractuele aansprakelijkheid voor schade aan derden door toedoen van het gebouw niet

verzekerd .

GEBOUW

• Bouwdatum . . . . . . . . . .- . . . . . . . . . .- . . . . . . . . . . . . . . . of o Gebouw in opbouw o Vrijstaand o Niet-vrijstaand

• Pas aangekochte woning o Ja o Neen

• Het gebouw is ouder dan vijftien jaar, maar werd in de laatste vijftien jaar volledig gerenoveerd o Ja o Neen

• Liggingsadres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Hoedanigheid o Eigenaar o Huurder o Gebruiker

als o Bewoner o Niet-bewoner van o Het volledige gebouw o Een gedeelte van het gebouw

• Gebruik o Als privéwoning o Voor de uitoefening van een vrij beroep

• Bewoning o Regelmatig bewoond (maximaal negentig volledige dagen per jaar onbewoond)

o Onregelmatig bewoond (meer dan negentig volledige dagen per jaar onbewoond)

• Soort gebouw o Appartement o Rijhuis o Driegevelwoning o Vrijstaande woning

• Constructie o Rieten dakbedekking

INBOEDEL

WaardevoIIe voorwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ter waarde van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

WaardevoIIe voorwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ter waarde van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

WaardevoIIe voorwerpen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ter waarde van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro(Bijvoorbeeld juwelen, verzamelingen, kunst, antiek, audiovisuele apparatuur .)

2 KBC-Gezinspolis en KBC-OngevallenverzekeringEen ongeluk zit in een klein hoekje . Daarom kunt u zich maar beter voldoende beschermen tegen de gevolgen ervan . Want u bent

wettelijk verplicht de schade te vergoeden die u, uw kinderen of uw huisdier bij iemand anders veroorzaken . Omgekeerd zijn

derden verplicht u te vergoeden als zij u schade toebrengen . Soms moet u dan enkele stappen ondernemen om die vergoeding te

krijgen . Maar voor de meeste ongevallen is niemand aansprakelijk: u glijdt van de trap, een van de kinderen valt tijdens het spelen,

enz .

GEZIN

• Hebt u kinderen? o Ja o Neen

• Blijven er geregeld vriendjes van uw kinderen logeren? o Ja o Neen

• Hebt u huisdieren? o Ja o Neen

• Doet u regelmatig een beroep op huispersoneel (bijvoorbeeld poetsvrouw, tuinman, babysitter)? o Ja o Neen

• Is een van de gezinsleden actief in een jeugdbeweging, een sociaal-culturele vereniging,

een sportclub, een vzw of in een andere vereniging? o Ja v Neen

• Kan uw gezin rekenen op juridische bijstand in het privéleven? o Ja o Neen

• (Bijvoorbeeld huurgeschillen, geschillen in verband met de aankoop van goederen .)

• Bent u geregeld een zwakke weggebruiker in het verkeer (voetganger, fietser, skeeler, enz .)? o Ja o Neen

• Gaat u geregeld op reis naar het buitenland en/of hebt u studerende kinderen in het buitenland? o Ja o Neen

152

Ja, ik ben geïnteresseerd in gratis en vrijblijvend persoonlijk advies .

Naam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voornaam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Straat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Postcode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Gemeente . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Tel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fax . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gsm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

E-mailadres . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . @ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Uw KBC-zichtrekeningnummer (eventueel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KBC-Woningkrediet en KBC-Kredietgebonden Overlijdensverzekering

• Gehuwd o Ja o Neen

• Samenwonend o Ja o Neen

• Doel van de lening o Aankoop bouwgrond

o Nieuwbouw of aankoop nieuwe woning

o Aankoop bestaande woning

o Verbouwing

• In welk gewest ligt het onroerend goed? o Vlaams Gewest o Brussels Gewest o Waals Gewest

• Prijs Aankoop bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro o Onderhandse aankoop

o Openbare aankoop

Nieuwbouw of aankoop nieuwe woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro o Onderhandse aankoop

o Openbare aankoop

Aankoop bestaande woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro o Onderhandse aankoop

o Openbare aankoop

Verbouwing ......................................................................................................;....................................................... euro

• Te lenen bedrag: Aankoop bouwgrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

Nieuwbouw of aankoop nieuwe woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

Aankoop bestaande woning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

Verbouwing . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

• (Verwacht) kadastraal inkomen (van de zelfbewoonde woning) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

• (Maak eventueel een schatting .)

• Andere belastbare onroerende inkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro per jaar

• Belastingplichtige (diegene met het hoogste inkomen)

o rookt – Geslacht o Man o Vrouw

Netto jaarlijks beIastbaar bedrijfsinkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

Geboortedatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . - . . . . . . . . . . . . . . . . . . -19 . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• Partner

o rookt – Geslacht o Man o Vrouw

Netto jaarlijks belastbaar bedrijfsinkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .…… . .… .……… . .………… . . . . . . . . . . . . euro

Geboortedatum . . . . . . . . . . . . . . . . . . - . . . . . . . . . . . . . . . . . . -19 . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• AantaI kinderen (ten laste op 1 januari e.k.) . . . . . . . . . . . . . . . . .

• (Gezamenlijk) netto belastbaar inkomen van het voorlaatste jaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . euro

(Alleen in te vullen in geval van nieuwbouw, aankoop nieuwe woning of verbouwing in Vlaanderen .)

• Kredietgebonden overlijdensverzekering Belastingplichtige o Ja, dekkingspercentage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . % o Neen

Partner o Ja, dekkingspercentage . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . % o Neen

(Het dekkingspercentage geeft het gedeelte van het te lenen bedrag aan dat u wilt verzekeren .)

Misschien hebt u vroeger een lening gesloten die u nu nog terugbetaalt . Of betaalt u jaarlijks een levensverzekeringspremie . Als

dat het geval is, bezorg ons dan uw laatste belastingaangifte zodat we de fiscale besparingen van een nieuw KBC-Woningkrediet

voor u nauwkeuriger kunnen berekenen, rekening houdend met alle bestaande aftrekposten . Om de afhandeling van een eventuele

aanvraag voor een KBC-Woningkrediet sneller te doen verlopen, mag u ons nu al alle nuttige documenten bezorgen, zoals de ver-

koopovereenkomst, het bestek, de plannen, recente loonstrookjes, enz .

Verantwoordelijk uitgever: KBC Groep NV, Havenlaan 2, 1080 Brussel, België . BTW BE 0403 .227 .515, RPR Brussel, bankrekening 734-0051374-70 .KBC Bank NV, CBFA 026256 A . KBC Verzekeringen NV, onderneming toegelaten voor alle takken onder code 0014 (KB 4 juli 1979, BS 14 juli 1979) .KBC Bank NV en KBC Verzekeringen NV kunnen uw gegevens gebruiken voor hun marketingdoeleinden . Wilt u dat liever niet, laat het ons dan weten . U hebt het recht deze gegevens in te zien en te verbeteren, en ook de mogelijkheid om het openbare register van de geautomatiseerde verwerkingen te raadplegen (Wet verwerking persoons-gegevens van 8 december 1992) .

154

Wij spreken uw taal .

Wordt u de eigenaar van een woning? Dan is deze KBC-Woongids uw onmisbare

leidraad.

Eigenaar van een woning worden is een complex proces. Maar met goede

informatie hebt u alle troeven in handen om de juiste keuzes te maken.

KBC Bank & Verzekering wil u daarbij helpen. Met actueel en volledig advies.

In deze KBC-Woongids vindt u procedures die u voor, tijdens en na de aankoop

van een bouwgrond of woning het best kunt volgen. Van het contract met

de architect en de veiligheidscoördinator, over de bouwaanvraag, de aansprake-

lijkheid van de aannemer en de leningaanvraag tot de verzekering van uw

onroerend goed.

U vindt hierin ook een handig kostenoverzicht. En een antwoord op specifieke

vragen als: Hoe zit het met samenwonenden en onroerend goed? Wat als een

bouwgrond in landpacht is gegeven?

U merkt het: een woning bouwen of kopen is meer dan een lening aangaan

of een verzekering sluiten. Er zijn talrijke juridische, financiële en fiscale aspecten

waarmee u rekening moet houden. Met een gids als deze kunt u dan veel geld

besparen.

www .kbc .be02-2012

Woongids 2012

Documents

Transcript of Woongids 2012