Jaargang 1 | nummer 9 | november 2011

WervelKerkblad van de Protestantse Gemeente te Deventer

9. Vervoer naar de Lebuinus

‘Hoe kom ik volgend jaar bij de Lebuinus-kerk?’ Dat is een veel gehoorde vraag bij gesprekken over de toekomst van onze ge-meente. Nu al wordt naar oplossingen gezocht.

16. Pastoraal werker Leo Geurts

‘In ontmoeting met elkaar woorden vinden voor het geloof’, dat is de missie van Leo Geurts, een pastoraal werker van de Lebui-nusparochie met hart voor de oecumene. Een gesprek in de serie ‘Wat beweegt de mensen achter…’

21. Het kerklied in Europa

Verslag door ds. Elisabeth Posthumus Meyjes van een inspirerende conferentie in Roemenië over de liedcultuur in Europese kerken.

Herfst

Op de voorpagina van deze Wervel, in de kleuren van de herfst, ziet u een

passend beeld voor deze tijd van het jaar: een boom die zijn bladeren heeft

verloren. Een werk van een ‘visual artist’, geplaatst in de Bergkerk. Wie goed

kijkt ziet dat de boom op een grafsteen staat. Ook dat past bij november: de

maand van de Eeuwigheidszondag, wanneer we stil staan bij de gemeente-

leden die dit jaar zijn overleden. De wortels van de boom, die er voor garant

staan dat de boom weer tot leven zal komen en bladeren en vrucht zal dra-

gen, zijn goed zichtbaar. Uit de aarde komt nieuw leven voort. In de boom

zijn de gouden knoppen al weer zichtbaar. De dood is niet het einde. No-

vember is de maand waarin het kerkelijk jaar wordt afgesloten, maar ook de

maand dat we de eerste adventskaars aansteken. Het begin van een nieuwe,

hoopvolle toekomst.

In deze Wervel vindt u weer informatie van het projectteam dat de verande-

ringen binnen onze gemeente voorbereidt. Op 21 november is er weer een

gemeenteavond. Die avond is niet alleen informatief maar biedt alle gele-

genheid aan gemeenteleden om mee te denken over de vragen waar we voor

staan wat betreft de invulling van de eredienst, pastoraat en kerkgebouw.

Het lezen van de informatie daarover in dit kerkblad is een goede voorberei-

ding op uw inbreng daarbij.

Verder kijken we ook in deze Wervel weer over de grenzen van onze eigen

gemeente. In de rubriek ‘Geloofsgenoten’ wordt een impressie gegeven van

de vrijzinnige geloofsgemeenschap Het Penninckshuis, de samenwerking

van de doopsgezinde en remonstrantse gemeenten in Deventer. Ook een ge-

sprek met pastoraal werker Leo Geurts van de Lebuinusparochie over wat

hem beweegt. Hij zet zich in voor de samenwerking tussen de PKN en de Ka-

tholieke Kerk in onze stad.

Een lang gekoesterde wens van de redactie lijkt in vervulling te gaan. Hannie

van den Bovenkamp-van Schie gaat ons team vermoedelijk versterken en ze

brengt ervaring in die we goed kunnen gebruiken.

De volgende Wervel is een dubbelnummer voor december en januari, net als

vorig jaar. Dat vraagt speciale aandacht voor de vele gemeenteleden die ko-

pij aanleveren: denk dit keer een maand verder vooruit.

De redactie

Foto voorzijde: een van de kunstwerken op de tentoonstelling ‘From the heart’ in de Bergkerk in Deventer. Een werk van Jacomijn Schellevis uit Zwol-le, www.jacomijnschellevis.nl.Zonder titel, 2011. Materiaal: hout, metaal, bladgoud.

2

Wervel is een uitgave van deProtestantse Gemeente te Deventer. Postbus 425, 7400 AK Deventer.www.pkn-deventer.nl

Abonnementenadministratietel. 645 962leden@pkn-deventer.nl Ledenadministratietel. 622 612leden@pkn-deventer.nlFinanciële Administratietel. 622 612geld@pkn-deventer.nlBijdragenadministratietel. 592 476 bijdragen@pkn-deventer.nlBankrekeningnummer 87 27 86 t.n.v. Protestantse GemeenteDeventerBankrekeningen WijkkassenLebuinuskerk: 1305127Van Vlotenhof: 3791597Het Open Hof: 6729951

Grote of Lebuinuskerktel. 612 548 / 645 314Kleine Poot 77411 PE Deventerds. Ingrid de Zwarttel. 0570 - 614 986 / 618 328ds.dezwart@pkn-deventer.nl

Wijkgebouw Van Vlotenhoftel. 616 400Joh. van Vlotenlaan 857412 SC Deventerds. Elisabeth Posthumus Meyjestel. 0570 - 656 047ds.PMeyjes@pkn-deventer.nl

Het Open Hoftel. 628 572Karel de Grotelaan 3617415 LZ Deventerds. Bart Thijstel. 0570 - 608 681ds.thijs@pkn-deventer.nlds. Saar Hoogendijktel. 0570 - 547 973ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl

RedactieThilde de HaanMark RozemaGerard Sizoods. Ingrid de Zwartkerkblad@pkn-deventer.nl

Ontwerp, foto’s en opmaakRoely Oldenhuis, ROI Deventerwervel@pkn-deventer.nl

DrukwerkRepromotion, Deventer

Inleverdatum kopij voor het volgende nummer uiterlijk zaterdag 12 november per mail: kerkblad@pkn-deventer.nl

Colo

fon

3

Wat m

ij verwo

ndert…

Over een koningin, een dans, en verwondering als grond van de religie

De koningin was dood. Daar was geen twijfel over mo-gelijk. Ze lag gestrekt tussen plastic en schuimrubber, in het vangkooitje dat we hadden gebruikt om haar van een rugnummer voorzien. Zo gaat dat namelijk: om de ko-ningin te kunnen onderscheiden van de rest van het volk krijgt ze een stip. Of een rugnummer. Een ervaren imker had haar gevangen, en het plakkertje opgeplakt. Routi-neklus. Maar het rugnummer was nog niet geplaatst of hare majesteit blies de laatste adem uit.

We stonden er wat verbouwereerd bij, de ervaren imker misschien nog wel het meest. ‘Dat heb ik nog nooit mee-gemaakt’, mompelde hij. ‘Hoe kan dat nou?’, vroegen we. ‘Stress’, zei hij, ‘Ik denk dat ze gewoon van de stress is overleden. Ik snap er niks van’.

Voor ons beiden (mijn vrouw en ik) was het ook een vreemde ervaring. Zoals trouwens het hele imkerbedrijf een vreemde ervaring is. Zo hadden we het ook beleefd, die maanden ervoor, tijdens de cursus. Het is alsof je een vreemde, haast magische wereld wordt binnengeleid. Onvoorstelbaar, hoe zo’n bijensamenleving in elkaar steekt. We hoorden over de koningin en haar hofhouding, en over hoe die koningin met behulp van geurstoffen het hele volk bestuurt. Over hoe ze zelf beslist of ze een on-bevrucht, dan wel een bevrucht eitje legt, en dat daar dan een dar (mannetje), dan wel een werkster (vrouwtje) uit komt. We hoorden over de feilloze oriëntatie van de bij, hoe ze nooit meer de weg naar haar eigen kast of korf zal vergeten, en over hoe ze door middel van een dansje aan andere bijen kan laten zien waar welke nectar te vin-den is. We verbaasden ons over de tomeloze ijver van de bij, die alles over heeft voor het volk. Een individu telt amper, het gaat er om dat het bijenvolk overleeft. En we zagen ze vliegen, met klompjes stuifmeel aan de poten, dringend bij de opening van de kast.

Als predikant zie je ook nog andere dingen. Je gaat ver-gelijkingen trekken tussen het bijenvolk en het kerkvolk. Je vraagt je af: wat brengen we zelf mee als we naar ons verzamelpunt gaan? Of komen we er alleen om iets te ha-len? Is de kerk voor ons de korf, of de bloem met honing? Wat is voor ons eigenlijk ‘kostbaar als honing’? Door wie (Wie) laten wij ons leiden? En hoe maken wij elkaar duidelijk waar de vindplaatsen van ons geloof zijn? Hoe communiceren wij met elkaar wat voor ons kostbaar, ja, van levensbelang is. Maar nog meer dan deze metaforen is het de verwondering die me bezighield. Af en toe flitst het door je heen: wat zit die schepping toch prachtig in elkaar. En natuurlijk, ik weet van de evolutietheorie en dat soort dingen. En toch, als je zo’n bijenkast opentrekt, en je ziet hoe ingenieus zo’n bijensamenleving in elkaar zit, hoe de één niet zonder de ander kan, dan is het soms gemakkelijker te geloven in een Schepper die het alle-maal zo bedacht heeft.

Ik denk dat verwondering de basis van veel religiositeit is. Om een naam te kunnen geven aan het Onnoem-

bare, om een duiding te kunnen geven aan wat niet te doorgronden is, om tastbaar te kunnen maken het grote mysterie dat voortdurend om mij heen is. Toch is geloof ook meer dan verwondering. Misschien dat het wel in het mysterie ontstaat, maar geloof is toch vooral ook de manier waarop je je leven vormgeeft. Het heeft ook te maken met de omgang met elkaar, mens die je bent, medemens die je bent. Geloof, zeker ook het christelijk geloof, is ethisch. Dat wil zeggen: er wordt een beroep ons gedaan. Om het te zeggen in de woorden van Jezus: ‘God liefhebben met heel je hart, heel je ziel, al je kracht en heel je verstand, en de naaste liefhebben als jezelf’. Om in de metafoor van het bijenvolk te blijven: dat is de opdracht die we meenemen als we de korf ver-laten, dat is de honing waarnaar we op zoek zijn. In het besef dat dat voedsel is, en voor onszelf en het geheel van onze samenleving van levensbelang.

Geloven als roeping, als opdracht. En tegelijkertijd hoort die verwondering er wel bij. Als we het gevoel voor mys-terie kwijtraken, als we geen verwondering meer ervaren, dan wordt dat geloof van ons niet meer dan een pakket regels, die we als een last met ons meezeulen. Dan ver-wordt het tot een louter rationeel geloof. Verwondering is de koppeling tussen het ‘Gij zult’ en de bron van dat geloof: de liefde van God.

‘Hoe moet dat nu verder zonder koningin?’, vroegen we ons af. ‘Op zich is er nog geen ramp gebeurd’, zei de im-ker. ‘Zo gauw de bijen merken dat de koningin dood is gaan ze aan de slag. Een paar cellen in de honingraat, waar al eitjes inzitten, worden door de werksters uitge-bouwd tot koninginnendoppen. Vervolgens gaan ze die larfjes helemaal volstoppen met eiwitrijkvoedsel, zodat ze kunnen uitgroeien tot koninginnen. Het duurt even-tjes, maar dan heeft dit volk weer een koningin’. ‘En wat doen we met deze?’We keken nog een moment naar de dode koningin, roer-loos in haar kooitje, de pootjes voor de borst gekruist. ‘Die geven we terug aan het volk’, zei de imker, met haast iets eerbiedigs in zijn stem. ‘Zodat het volk weet dat haar koningin dood is. Ze ruimen haar dan zelf wel op’. Dat laatste klonk weer minder eerbiedig, maar zo gaat dat in een bijenvolk. Bijen zijn vooral met aardse, praktische zaken bezig.

En zo gebeurde het. Koningin in de kast gekieperd, dek-sel erop, en dan een paar weken wachten, en dan maar weer op zoek naar de nieuwe koningin.

Twee weken later. Kast weer open. En op zoek naar de koningin. We waren halverwege de kast toen we haar in-eens zagen. Geen nieuwe koningin. Maar de ‘oude moer’ met rugnummer 14. Uit de dood herrezen was ze al weer druk bezig om eitjes te leggen, en haar volk aan te sturen. Bijen kunnen niet glimlachen, maar toch verbeeldden we ons dat ze grijnzend zei: ‘Ik heb jullie mooi tuk gehad’. Je zou er haast religieus van worden…

ds.Henk Spit, predikant (en imker) te Diepenveen

4

Bij de dien

sten

Voleinding en Advent

In deze periode van het kerkelijk jaar speelt tijd een belangrijke rol. We le-ven toe naar de laatste zondag, dit jaar op 20 november, ook wel Eeu-wigheidszondag of zondag van de Voleinding genoemd. Ons ‘zijn in de tijd’ bepaalt ons bij vergankelijk-heid en verlies. Maar in het geloof wordt ons ook dat andere perspec-tief aangereikt: hoe God ons en heel de schepping omarmt in de tijd, hoe Hij ook de tijden omarmt. De tijd verloopt niet en wordt niet verdaan, want alles komt in het licht te staan van de vervulling van de tijd, van waar het uiteindelijk om gaat. In dat verhelderende en troostende licht gedenken we de overledenen.

De zondag daarna begint de Advent: tijd van verwachting en toeleven naar Kerst, het vieren van de ge-boorte van Jezus. Het grootse besef van eeuwigheid en waar het in prin-cipe om gaat brengt ons telkens ook weer bij het hier en nu. De kunst van verwachtingsvol leven, kijken wat nodig is om de weg te bereiden voor de Mensenzoon. Het is een weg naar binnen, een tijd van inkeer, maar evengoed een weg naar buiten. Handen en voeten geven aan ver-wachting. Gods heilvolle handelen in onze wereld geeft ook ons veel te doen.

Zondag 6 novemberAchtste van de herfst: Willibrordzon-dagJesaja 48:17-21; Matteüs 25:14-30Deze verhalen doen een appèl op ons om in vrijheid en verantwoorde-lijkheid de weg van de liefde te gaan. Alleen zo ontstaan heil en toekomst voor allen. Ging iedereen die weg, zo droomt Jesaja, dan zouden vrede en gerechtigheid golven als een altijd stromende rivier of een eindeloze zee. Op diezelfde mogelijkheden en talenten doelt Jezus met zijn gelijke-nis van de talenten. In de oecumenische vieringen ko-men wellicht andere lezingen aan bod. - In de Lebuinuskerk is een dienst

van Schrift en Tafel. In het ka-der van de predikantenopleiding gaat Suzanne Holsapppel voor, bij het Avondmaal samen met ds. Ingrid de Zwart. De nabespreking wordt gehouden met de Thema-lunchgroep van 11.45-12.45 u. Oppas is aanwezig!

- In de Van Vlotenhof wordt een oecumenische viering gehouden (dus niet in de Heilig Hartkerk!), m.m.v. het Gregoriuskoor o.l.v. Hans Mol. Voorganger o.a. ds. Elisabeth Posthumus Meyjes.

- In het Open Hof wordt eveneens in het kader van Willibrordzon-dag een oecumenische viering gehouden. Pastores Marc Brink-huis en Bart Thijs gaan voor. Deze

dienst staat in het teken van Je-zus’ woord: ‘jullie zijn het zout der aarde’, uit Mattheus 5: 13. Ceciel Funnekotter vertelt over haar ervaringen als coördinator van het Meester Geertshuis, het oecumenisch inloophuis in de binnenst

- 19.00 u. Van Vlotenhof, Bezin- ningsdienst. U bent hartelijk welkom bij de vijfde bezinnings-dienst rond het thema ‘Dierbare woorden’, telkens cirkelend rondom één kernwoord, gegoten in een sobere liturgische vorm van lied en muziek, schriftlezing, gebed en stilte. De serie, die is ingezet met ds. Jelle van Nijen als voorganger wordt voortgezet door ds. Bart Thijs. Kernwoord op deze zondagavond: ‘gerech-tigheid’.

Zondag 13 november Negende van de herfstEzechiël 34:11-17; Matteüs 25:31-46Dit is een van de zondagen die in het teken staan van de uiteinde-lijke dingen. Het komt eropaan! De Schriftlezingen vertellen van het mo-ment waarop God als koning van het heelal binnentreedt in onze geschie-denis om te oordelen over goed en kwaad. Als een herder die scheiding maakt tussen schapen en bokken. Volgens het evangelie spreekt Jezus angstaanjagende woorden. Hoe ver-houdt zich dat met zijn bevrijdende

5

Bij de dien

sten

woorden en daden? Misschien zo: in alles probeert hij hartstochtelijk ons te bewegen tot een leven dat er mag zijn. Het doet er iets toe hoe wij le-ven. - In de Lebuinuskerk wordt de hei-

lige doop bediend aan Marien, zoon van Henriëtte Post en Mar-cel Schoemakers. Voorganger is ds. Ingrid de Zwart.

- In de Van Vlotenhof gaat ds. De Fockert voor.

- In het Open Hof gaat ds. Saar Hoogendijk voor. Bijzonderheid: deze zondag in de slachtmaand is gekozen om het spaarvarken van de kindernevendienst te slachten. We staan stil bij het goede doel.

- Het Open Hof, 19.00 uur. Zang-dienst. Iedereen is hartelijk welkom om zich te laten inspire-ren door het samen zingen van bekende en minder bekende lie-deren uit de christelijke traditie, door lezingen en gebeden. Met medewerking van het combo van het Leger des Heils.

Zondag 20 november Eeuwigheidszondag – gedenken van de overledenenDe lezingen zijn vandaag niet volgens het rooster, maar wor-den thematisch gekozen. Als voorbereiding zou u deze woorden van Meindert Boersma kunnen le-zen:

Laat in ons opstaan de kracht van de liefdeverlossende kracht voor ieder die neerzit en huilthelende kracht die troost geeft, ge-neestlaat wat Christus vervulde ons vol-maken,opdat wij durven te leven,weer opstaan en opzienopdat wij ontvangen en geven wat moetopdat er weer hoop is en leven voor iederGod weet hoelang en waarvoor.

Op deze laatste zondag van het ker-kelijk jaar gedenken wij in alle drie de kerken onze geliefden, die we aan de dood verloren. Nadat de ge-meenteleden genoemd zijn die ons ontvallen zijn in het afgelopen jaar

kan ieder naar voren komen om een kaarsje ter gedachtenis van eigen familie en/of vrienden aan te ste-ken. - In de Lebuinuskerk leidt ds. In-

grid de Zwart de dienst, de cantorij o.l.v. Jan Kleinbussink zingt.

- In de Van Vlotenhof gaat ds. Eli-sabeth Posthumus Meyjes voor, tevens cantor in deze dienst met cantorij.

- In het Open Hof wordt gelezen over de Godsnaam, die een be-lofte is: Ik zal er zijn. (Exodus 3:11-15). Ook gaat het over het deel krijgen aan de komende we-reld en de opstanding van de doden (Lucas 20:27-40). Onze namen opgenomen in die Ene. Voorgangers zijn ds. Bart Thijs en ds. Saar Hoogendijk. De can-torij zingt o.l.v. Teus de Mik.

Van Vlotenhof 19.00: Bezinnings-dienst, geleid door ds. Bart Thijs. De vijfde in de serie Dierbare woorden. Kernwoord: ‘Einde der tijden?' Zie ook 6 november!

Zondag 27 novemberEerste AdventJesaja 64:1-9 en Marcus 13:24-37‘U komt ieder tegemoet die van har-te rechtvaardig handelt, die uw weg gaat, met U voor ogen’, zegt Jesa-ja. ‘Wees waakzaam’, klinkt het in Marcus. Er wordt bepaald nog geen wiegje bekleed op deze eerste ad-vent… Het is de stem van de profetie, die ook Maria zo krachtig liet horen in haar lied. In welke wereld zal dit Kind welkom zijn? De profetische kant van advent is niet de gemak-kelijkste. Het brengt ons weer in de sfeer van de laatste dingen: waar het uiteindelijk om gaat, daar gaat het ook in beginsel om. Iets om voor ogen te houden in doen en laten. - In de Lebuinuskerk begint het

adventsproject samen met de kindernevendienst. In deze dienst gaat ds. Hans Günther voor.

- In de Van Vlotenhof gaat ds. In-grid de Zwart voor. De cantorij zingt o.l.v. Elisabeth Posthumus Meyjes.

- In het Open Hof gaat ook het ad-ventsproject met de kinderen van start. We vieren het Heilig

Avondmaal. Voorganger ds. Saar Hoogendijk.

- Lebuinuskerk 19.00 u. Vesper in de serie ‘Midden onder u’; van-avond ‘Wees gegroet – Klaas Touwen in dialoog met poëzie van Willem Jan Otten’.

Klaas Touwen, poëziekenner, voert ons mee in de gedachten van de dichter Willem Jan Otten. Deze dichter schreef een gedich-ten-cyclus waarin de groet van de engel aan Maria in allerlei toonaarden resoneert. ‘Wees ge-groet’… we kunnen ook lezen: ‘Verheug je’. In het Grieks, de taal van het evangelie is iemand groeten iemand vreugde toe-wensen. Met een vreugdegroet beginnen we de adventstijd. Tou-wen is predikant van de Ev. Lutherse gemeente te Arnhem. De vespercommissie hoopt weer op veel belangstelling

Zondag 4 decemberTweede AdventGezamenlijke dienst in de Lebuinus-kerk om 10.00 uur. In deze feestelijke dienst zal Martin Walton bevestigd worden als ‘pre-dikant met een bijzondere opdracht van de Protestantse Kerk in Neder-land, voor de arbeid als universitair docent geestelijke verzorging’. Hij is daartoe geroepen door de sy-node. De dienst wordt geleid door ds. Ingrid de Zwart, door prof. dr. Evert Jonker van de Prot. Theol. Uni-versiteit en door Martin Walton. Tineke de Jong, voorzitter van de cliëntenraad van Brinkgreven zal als vertegenwoordiger uit het werkveld van de geestelijke verzorging mee-doen met de handoplegging. Na de dienst is er gelegenheid Martin te feliciteren.

Elke vrijdag 12.15-12.30

Oecumenisch Gebed voor

de vrede in de Magistraats-

kapel van de Lebuinuskerk.

Jeugdkerk

6

Bin

nen

on

ze PG

D

uit de Grote of lebuinuskerk

Stage Suzanne HolsappelIn het kader van haar stage zal Suzanne op 6 november de dienst in de Lebuinuskerk leiden. De Bijbeltekst van deze zondag zal zij bespreken met de leden van de Bij-belkring, die zo een keer als ‘preekvoorbereidingsgroep’ zal functioneren. Na afloop van de dienst is de Thema-lunchgroep uitgenodigd om met haar over de dienst na te praten en haar feedback te geven. In de andere kernen is op 6 november een oecumenische viering. Deze stond oorspronkelijk ook ingeroosterd voor de Lebuinuskerk. We zouden als gebruikelijk naar de Broederenkerk gaan. Maar, in het nieuwe beleid van de R.K. parochies in on-ze stad, moet er altijd één kerk open zijn waar een R.K. communieviering plaatsvindt en dat is dit keer de Broe-derenkerk.

Stagiaire Wies OortgiesenNaast Suzanne Holsappel, die een langdurige stage loopt in onze gemeente, begroeten we deze maanden ook Wies Oortgiesen, die in het kader van haar opleiding een korte periode zal meelopen in het pastorale werk in de Lebuinuswijk. Zij stelt zich graag even aan u voor:‘Hierbij wil ik me even aan u voorstellen. Mijn naam is Wies Oortgiesen. Ik ben 58 jaar en woon in Deventer. Vanaf oktober zal ik binnen de Protestantse Gemeen-te in Deventer drie maanden stage lopen. Deze stage vindt plaats in het kader van de afronding van mijn op-leiding aan de Hogeschool voor Geesteswetenschappen in Utrecht. De richting die ik heb gekozen is Spiritualiteit en Zingeving. Deze studie leidt op tot zingevingsthera-peut. Ds. Ingrid de Zwart zal mijn stage begeleiden. In overleg met haar zal ik kennis maken met de gemeente

en gesprekken voeren met diverse gemeenteleden.Ik hoop op een fijne periode binnen de gemeente.’Wies Oortgiesen

uit de Van Vlotenhof

InkeerHet is de tijd van het jaar dat de bladeren van de bo-men vallen, de stormen opsteken en weer gaan liggen en mensen een dikke jas aantrekken en de kachel op-draaien. Van buiten, in de zomer, keren we naar binnen. Van naar buiten gekeerde bloei naar innerlijke stilte. We zijn aan het einde van het kerkelijk jaar. De Willibrord-zondag levert een groot feest rond het verhaal van de wijze en de dwaze maagden. Dit keer in onze eigen Van Vlotenhof. We gedenken de mensen die gestorven zijn en noemen de namen in de dienst op zondag 20 novem-ber. Op 27 november begint de Advent. Na de inkeer de tijd van verwachten.

NaasteHet begon een probleem te worden, dat er bij speciale diensten geen mogelijkheid was om naast orgelmuziek muziek van een CD te laten horen. Een achterbuurman van de Van Vlotenhof hoorde dat er geen deugdelijke cd speler was in ons wijkgebouw. Hij zocht op zolder en vond een complete audioset. Hij bracht deze instal-latie naar de Van Vlotenhof, installeerde hem daar en maakte een aansluiting op de boxen van de bestaande geluidsinstallatie. Toen overzag hij zijn werk en schonk de installatie aan de kerk. Geld was niet nodig. Hij hoopt dat er goed gebruik van gemaakt wordt. Dank u wel goe-de gever, achterbuurman. Wij zijn zeer blij verrast.

Bijzondere gespreksgroepDe gespreksgroep voor mensen met een verstandelijke beperking wordt steeds groter. In oktober schoven drie nieuwe leden aan. Dat kwam mooi uit want we zaten net allemaal mooi aangekleed en er hingen overal slingers. We vierden het bruiloftsfeest na zoals de koning in Mat-theus 22 aanricht. Het was een echt feest, want het werd steeds gezelliger en aan het eind vlogen de sterke ver-halen over de tafel. Op 14 november komen we weer bij elkaar om 20 uur in de Van Vlotenhof. We zingen, praten over een Bijbelverhaal en over ons leven. Wie denkt: zo’n gespreksgroep dat lijkt me wel leuk… Kom eens kijken en meedoen.

Gemeentegesprek15 november van 10.30 tot 12.00 uur gemeentegesprek. We zijn onze geschiedenis aan het ophalen. Alles wat met de Van Vlotenhof te maken heeft. In oktober kwamen we tot de ontdekking dat velen van ons op verschillende plaatsen in Deventer een kerkelijk thuis hebben (gehad). We zijn een soort rondtrekkend volk. Van dit station aan de Van Vlotenhof trekken we volgend jaar september ver-der naar de Lebuinuskerk.

LiturgiecommissieOp 17 november van 10.00 tot 12.00 uur vergadert de li-turgiecommissie in de Van Vlotenhof.

Hallo allemaal,

Zondag 6 November is er een Jeugdkerkviering. We gaan het hebben over je talenten; Waar ben je goed in? Dit n.a.v. een verhaal uit Mattheus 25, een gelijkenis waarin drie knechten verschillende hoeveelheden geld in bewaring krijgen als hun heer op reis gaat.Hoe ga je om met datgene wat je gekregen hebt? Hoe weet je wat je wel en niet kunt? We roepen misschien wel eens te snel ‘Dat kan ik niet!’ zonder het geprobeerd te hebben.’Weet jij wat je gaven en talenten zijn en wat doe je ermee?Nel en Karin zijn er 6 November bij.

7

Bin

nen

on

ze PG

D

Broodje Bijbel22 november Broodje Bijbel bij de familie Hudig. Wie meedoet geeft zich in verband met de maaltijd van te vo-ren op. (tel. 656047)

Lerende predikantVan 28 november tot 4 december ben ik voor de vijfde keer dit jaar een week naar de verplichte nascholing voor beginnende predikanten op het landgoed Hydepark. In 2012 zullen nog twee van deze weken volgen. Leren is tijdrovend, leren is inspirerend. Ik ben blij met deze mooie kans om vanuit de praktijk opnieuw te mogen stil-staan bij het werk en van daaruit nieuwe inzichten op te doen.Vanwege mijn part time aanstelling ben ik ook iedere eerste volle werkweek van de maand afwezig, van 7 tot 13 november.

Speciale bevestigingsdienstOp 4 december zal mijn echtgenoot, ons gemeente-lid Martin Walton, bevestigd worden als predikant in buitengewone dienst in de Lebuinuskerk. Het is een be-vestiging die wat verlaat is. De opdracht die hij heeft als docent aan de opleiding voor predikant/geestelijk ver-zorgers aan de Protestantse Theologische Universiteit in Kampen en Utrecht is al drie jaar geleden ingegaan. Door omstandigheden nu pas de bevestiging, precies op de dag dat hij 25 jaar geleden als predikant begon in Oude-water (ZH). Een feestje waard. Prof. dr. Evert Jonker en ds. Ingrid de Zwart zullen de bevestiging tot deze bijzon-dere opdracht verzorgen.ds. Elisabeth Posthumus Meyjes

AutodienstWilt u naar de kerk en gebruik maken van de autodienst?Dan kunt u op vrijdagavond tussen 6 en 7 uur bellen naarGerda Meijerink, tel. 618 844. Bij geen gehoor kunt u bellen naar Betty Groenenberg, tel. 610 354.

Uit het open hof

BelijdeniscatecheseBinnenkort willen we gaan beginnen met een gespreks-groep, die de mogelijkheid geeft om belijdenis te doen. ‘Kan het met Pasen?’, vroegen twee deelnemers. Dat zou heel mooi en passend zijn! Er zijn inmiddels vier aanmel-dingen. Wie weet ook iets voor jou? In overleg stellen we een geschikte (maandelijkse) avond vast. Opgave graag vóór 10 november bij ds. Saar Hoogendijk:ds.hoogendijk@pkn-deventer.nl

KroniekIn onze wijkgemeente is plek voor verschillen in geloofs-beleving, zo werd mij verzekerd en zo ervaar ik het ook. Er is ruimte, maar er is niet altijd hetzelfde verstaan. Dat bleek bijvoorbeeld tijdens het gemeentegesprek op zon-dag 2 oktober. Maakt de een zich zorgen of we God wel steeds zijn plaats in het middelpunt gunnen, de ander ziet Hem rondgaan langs ’s Heren wegen en zelfs rond-lopen op een taart- en theefestijn… Het blijft de kunst en

opdracht om elkaar niet de maat te nemen, maar open te staan voor de spiritualiteit die in ieder schuilt. Daar ligt de kans op wederzijdse verrijking en verdieping.Hoeveel ruimte is er? Onlangs paste het zeer piëtisti-sche gez. 439 zo helemaal in de dienst die mij voor ogen stond. ‘Hoe glanst bij Gods kindren het innerlijk leven, al zijn zij door zonlicht en regen verweerd. Eerst boog de cantor zich erover (‘doen!’) en toen de cantorij (‘nou…’). We hebben het gezongen, innig begeleid door Teus en prachtig voorgezongen door Marieke van Tol. Het is alsof je dan met elkaar een ruimte betreedt die je nog niet zo kent. Ik vond het mooi om het samen een kans te geven. En nee, je hoeft het lijden niet te verheerlijken (vs. 5). Maar soms zie je óók bij mensen die lijden iets van een ‘blinkende wereld van binnen’. Zoals in een tv-program-ma over jongeren met een chronische ziekte. Een groot geheim.Op 21 november is er weer een gemeenteavond, ditmaal in de Lebuinuskerk. Een kans om anderen te ontmoeten en ons te verdiepen in de dingen van geloof en kerk, met het oog op de gezamenlijke toekomst. Van harte aanbe-volen.Ds. Saar Hoogendijk GedenkenIn november zijn we op weg naar ‘het einde’. De uitdrukking slaat op het kerkelijk jaar. Met de volein-dingszondagen (30 oktober en 6 en 13 november) loopt een oud kerkelijk jaar af, een nieuw begint. En vanuit ‘het einde’ kijk je terug en maak je de balans op. Mis-schien ook met gevoelens van weemoed en spijt. Want hoeveel dromen en idealen liepen niet stuk op de bit-tere werkelijkheid van tegenslag en rampspoed? En hoeveel geliefden verloren we onderweg niet aan ziekte en dood? En wint de dood eigenlijk niet altijd? En heeft Prediker dan niet gelijk met zijn vermoeide verzuchting ‘Alles is ijdelheid…’Deze vragen worden in deze maand urgent op zondag 20 november, wanneer we de namen noemen van hen die in het afgelopen kerkelijk jaar gestorven zijn. Gestor-ven, wat betekent dat? Zijn onze geliefden zoekgeraakt, afgevallen als bladeren van een boom? Wat is het dan een geluk om( met een versregel van Huub Oosterhuis) te mogen geloven: ‘Want niemand valt, of hij valt in uw handen’.Onze geliefden zijn niet zoek, maar bewaard in Gods hand. En wij blijven met hen verbonden in wat de kerk noemde de ‘gemeenschap der heiligen’, de verbonden-heid van levenden en doden in de Naam van de Eeuwige.Hoe sterk ook onze weemoed, ons gedenken op 20 no-vember is ten diepste vol hoop op de Eeuwige, in wiens Naam wij leven en die niet laat varen het werk van zijn handen.Ds. Bart Thijs

Uit groepen en buurten

SchalkhaarHet wijkteam Schalkhaar maakte op donderdagmiddag 6 oktober kennis met ds. Saar Hoogendijk. En smeedde plannen voor een wijkavond in het vroege voorjaar, waar-over nader bericht volgt

8

Bin

nen

on

ze PG

D

Voorstad Het wijkteam Voorstad, bijeen op 20 september, besprak de ontwikkelingen in de gemeente en keek met een goed gevoel terug op het inhoudelijke gesprek met de moskee op 13 september, zie ook het verslag hieronder.

KeizerslandenHet wijkteam Keizerslanden vergaderde op 26 sep-tember. Gemeld werden nieuwe bijeenkomsten in het wijkdeel: op vrijdagmiddag 11 november bij de familie van Lohuizen; op vrijdagmorgen 17 november in huize Lud-gerus, waar ds. Bart Thijs vertelt over zijn studieverlof. Op dinsdagavond 22 november in de Margijnenenkflat, ten huize van mevr. Riet Petter. Persoonlijke uitnodigin-gen voor deze bijeenkomsten volgen nog.

Godebaldstraat en-pad. Van verschillende kanten kwam het idee om in dit ‘ver-loren hoekje’ een ontmoeting te organiseren. Graag! Op woensdagavond 16 november is er een wijkavond bij fam. Durand.

CorelOp de ouderenbijeenkomst van 29 september vertel-de Jeanet Heys over haar werk als geestelijk verzorger vanwege SOLIS. Ook leidde ze het thema ‘onze levens-verhalen’ in. De aanwezigen voelden zich uitgenodigd om te komen met hun eigen levensverhalen.

De BloemendalDe gespreksgroep is na de zomerweer hervat, telkens op de vierde donderdag van de maand. De eerstvolgende keer is dus 24 november vanaf 15.00 uur. De kerkdiensten c.q. weeksluitingen in de Bloemendal zijn verplaatst naar de vrijdagochtend, aanvang 10.30 uur. We hopen dat dit een geschiktere tijd is. Ook men-sen van buiten de Bloemendal zijn van harte welkom. Wat geven we als kerk en moskee onze jongeren mee ?Verslag van een inhoudelijk gesprek tussen Merkez-moskee en Het Open Hof.Op dinsdagavond 13 september ontmoetten een groep gemeenteleden uit Het Open Hof en een groep gemeen-teleden uit de Merkez-moskee elkaar in Het Open Hof. Jaren had men samen gezellig gepicknickt in het Worp-plantsoen. Nu was in beide geloofsgemeenschappen de behoefte geuit om elkaar verder inhoudelijk te leren ken-nen. Orhan Arslan, voorzitter van de Merkez-moskee had een thema aangedragen, dat allen raakt: geloofsopvoe-ding: Wat geven we als geloofsgemeenschappen onze jongeren mee op hun levensweg? En hoe doen we dat?Ter inleiding vertelden Orhan en Bart Thijs iets over de geloofsopvoeding / het jongeren werk in hun resp. ge-meenten.

Orhan schetste hoe ouders in de moskee de plicht voe-len de kinderen voor te gaan in hoe te leven op aarde in het perspectief van het hiernamaals. Met heel hun hart willen ze overdragen wat zij zelf hebben meege-kregen. Concreet betekent dit: de kinderen van jongs

af aan vertrouwd maken met de koran en de hadith (de traditie). Spannend wordt het in de pubertijd, wanneer bij de kinderen eigen verantwoordelijkheid en vrijheid gaan meespelen. Om de jongeren op het goede pad te houden in het verwarrende aanbod van levensoriënta-ties in de moderne samenleving is de band die met de moskee is nog urgenter. ‘We mogen onze kinderen niet verloren laten gaan voor de eeuwigheid’. Op speciale bij-eenkomsten leren de kinderen de Koran te lezen, onder begeleiding van ouders en imams. In de moskee is er een speciale jongerenruimte.

Bart Thijs schetste hoe de PGD, zoals de doelstelling van het jeugdwerk luidt, ‘de jongeren in aanraking brengt met Jezus als leidraad voor hun leven’. Dit gebeurt door intensief contact met ouders rond de doop van hun kind, door geloofsoverdracht aan de kinderen in de ba-siscatechese en (beginnende) tienercatechese, door creatieve en feestelijke happenings als cirkelslag en the-aterweekend. Men probeert de kinderen te betrekken bij de kerkdienst via kindernevendienst en jeugdkerk, via speciale diensten zoals het kinderkerstfeest en het jeugdweekend. De tijd van de grote zekerheden en het gesloten denken is voorbij. Het gaat erom in kerk en ge-zin de jongeren te helpen hun eigen weg te vinden als vrije en verantwoordelijke mensen die weten van Gods liefde voor henzelf en voor de mensen om hen heen.

In gemengd samengestelde groepjes werd vervolgens gesproken over de vraag: ’Wat zijn in de geloofsopvoe-ding onze vreugden en zorgen’?

Een greep uit de verslagen uit groepsgesprekken:Een groep noemde als ‘vreugden’ de mogelijkheden om kinderen mee te nemen in het geloof en m.n. de vrije ont-spannenheid waarmee dat in onze tijd mag gebeuren. Het wonder, dat kinderen vaak al veel meer van het ge-loof snappen dan wij hen kunnen bijbrengen. Als ‘zorg’ werd genoemd de angst, dat geloven in onze wereld onbelangrijk wordt, niet meer dan een sluitpost. Ook in een andere groep werd als ‘vreugde’ genoemd, dat je je kinderen vanuit je hart mag meenemen op de weg van het geloof. Je mag ‘het zaad zaaien’. Als ‘zorg’ was er de vraag of het zaad ook echt rijpen zal. Zou het in de puberteit wel bestand zijn tegen ‘play station’? Mis-schien nog erger: wat gebeurt er wanneer ook de ouders niet meer weten waar het in het geloof om gaat?In een derde groep werd als ‘vreugde’ de verbonden-heid in de gemeente genoemd. Het samen delen van lief en leed, waarin je de kinderen mag inwijden. Als ‘zorg’ dat kinderen in de gemeente te weinig leeftijdgenoten ontmoeten. En dat ze mede daardoor misschien van het goede pad zullen afraken en verloren gaan. De notie ‘verloren gaan’ riep daarbij discussie op. In de moskee heerst de bezorgdheid dat de kinderen wanneer ze niet zouden kiezen voor (het geloof van de) moskee voor God verloren zijn. In de protestantse kerk wordt belangrijk gevonden dat ze ‘goede mensen’ worden, waarbij het ge-loof de weg is om zover te komen. Gods liefde licht ook buiten onze kerk op nl. daar waar goede mensen zijn.Na afloop zag men terug op een fijne avond. Door onze

9

Bin

nen

on

ze PG

D

vreugden en zorgen te delen hadden we elkaar ook wer-kelijk dieper inhoudelijk leren kennen. Met een woord van dank aan alle aanwezigen, een zegening en een goed gevoel keerde men huiswaarts. Verrijkend en voor herha-ling vatbaar, vond men, zo’n ontmoeting als deze!Bart Thijs

Van de kerkrentmeesters

Verhuur Grote KerkIn de periode van 26 september tot 8 oktober hebben er vele activiteiten in de Grote- of Lebuinuskerk plaats gevonden. Op dinsdagavond 27 september was er een opname van de EO voor Nederland zingt. Alle plaat-sen waren uitverkocht. Op donderdag 29 en vrijdag 30 september waren er (in samenwerking met het Burger-weeshuis) twee optredens van ‘de Dijk’ waarbij er per avond 1200 staanplaatsen waren. Beide avonden wa-ren uitverkocht en alles is goed verlopen zonder enige wanklank. Zaterdag 1 oktober vond het symposium Economie 2.0 plaats waar onder andere dhr. H. Wijffels sprak. De lunch voor 300 bezoekers werd door het team van de Lebuinuskerk verzorgd. Zondagochtend 2 oktober was er weer een normale kerkdienst en alle stoelen ston-den weer keurig op hun plaats in de kerk.De daaropvolgende zaterdag waren weer een aantal honderden Vlamingen en Nederlanders te gast in de kerk voor de bijeenkomst van de Orden van den Prin-ce. Met als spreker de heer F. Bolkestein. De lunch en het diner werden deze dag verzorgd door een cateraar uit Bathmen. Woensdag 5 oktober was er na jaren weer een ondernemersbeurs met o.a. de verkiezing van de on-dernemer van het jaar. Hulde aan de koster en zijn team vrijwilligers die dit alles mogelijk maken. Deze keer ge-assisteerd door twaalf leden van een scoutinggroep uit Bathmen. Ook de directeur van de VVV Deventer, dhr. H. ter Riele, kwam de koster complimenteren rond de orga-nisatie van de evenementen.Bernard van Leeuwen, adm. Kerkrentmeester

Van het projectteam

Gemeenteavond maandag 21 novemberPlaats: LebuinuskerkTijd: 19.30 tot 22.00 uur

Twee woorden typeren wat er gaat gebeuren: meedoen én meedenken.meedoen We leggen (in groepen) enkele concrete voor-beelden uit de kerkdienst aan u voor. Toegespitst op komende Advent en Kerst. Een lied, een (bijbel)tekst, een gebed… Hoe of wat wilt u zingen, lezen, bidden? U komt uit drie verschillende kerkgebouwen en neemt bo-vendien uw eigen voorkeur mee. We zijn benieuwd wat u elkaar te vertellen hebt. Wie weet kunnen we dat de ko-mende zondagen goed gebruiken! Doet u mee?meedenken Op de vorige gemeenteavond kwam van alles aan de orde. Vanavond willen we u bijpraten. Het gaat over zaken als de toekomstige structuur van onze ge-meente (één kerkeraad, één kerkgebouw). Vervoer naar en parkeren bij de kerk. Kerk zijn in de stad. Pastorale

en diaconale zorg. Verbouwing en inrichting van de Le-buinus. Stuk voor stuk kwesties waar we nog volop mee bezig zijn. En waar ieder bij betrokken is. Denkt u mee?We willen u hartelijk uitnodigen voor deze gemeente-avond. Vanaf 19.30 staan koffie en thee klaar, om 20.00 beginnen we en om 22.00 sluiten we de avond af. Graag tot 21 november!Namens het Projectteam Integrale Beleidsontwikkeling,Jan Boer, j.boer@pkn.nl

Peiling behoefte vervoerPer september 2012 zullen al onze kerkdiensten plaats-vinden in de Grote of Lebuinuskerk. Zo luiden de plannen die in onze gemeente besproken zijn. Eén van de zorgen die geuit werden betreft het vervoer. Hoe kom ik in de Lebuinus? Kan er vervoer voor mij geregeld worden?We hebben beloofd na te gaan hoe we het ‘t beste kun-nen aanpakken. Om daar achter te komen peilen we of er behoefte is aan vervoer naar de kerk. Hoeveel men-sen zullen er gebruik van maken? Wie zijn dat? En waar wonen ze, zodat we kunnen nagaan welke routes we moeten rijden?Laat het ons per omgaande weten. Aarzel niet, want an-ders krijgen we geen goed beeld. Geef aan of u soms, regelmatig of altijd van vervoer gebruik denkt te maken. Voor alle duidelijkheid: het gaat om de kerkdiensten van 10.00 uur ´s morgens in de Lebuinus. En: de vervoers-dienst geldt voor ieder die nu in de Van Vlotenhof, Het Open Hof en de Lebuinus kerkt. U kunt zich opgeven door onderstaande strook toe te sturen aan de heer B.K. Voorhorst, Hademanstraat 9, 7415 BZ Deventer. Hij zal de mogelijkheden voor vervoer voor ons uitzoeken. U kunt de strook ook afgeven na af-loop van de kerkdiensten. Dit bericht staat in de Wervel van november en in de zondagsbrieven van 23 en 30 ok-tober. Medio november willen we de balans opmaken. Wacht er dus niet mee om u aan te melden!Het Projectteam

✁Ik denk dat ik vanaf september 2012 gebruik ga maken van vervoer naar de Lebuinuskerk:

s.v.p. aankruisen wat van toepassing is

Altijd Regelmatig Soms

Naam:

Adres:

Tel.:

z.o.z. Inventarisatie vervoer naar Lebuinuskerk 2012 e.v.

Deze bon s.v.p. uitknippen en sturen aan

de heer B.K. Voorhorst,Hademanstraat 9, 7415 BZ Deventer.

of afgeven in de kerk

Graag vóór 14 november

Maagdenburgstraat 20a,7421 ZC Deventer tel. 0570-634455, info@paulhardonk.nl, www.paulhardonk.nl

Al meer dan 150 jaar www.salland.nl (0570) 68 74 84

met Energiek en HollandZorg onderdeel van Eno www.eno.nl

10

Bin

nen

on

ze PG

D

Van Dorp Installaties Deventer B.V. is aktief op het gebied van centrale verwarming, klimaatbeheersing, luchtbehandeling en brandbeveiligingstechniek.Vraag vrijblijvende informatie en offerte aan de specialisten van:

Van Dorp Installaties Deventer B.V.

Maagdenburgstraat 12 (Handelspark De Weteringen)

7421 ZC DeventerTel. 0570-659 659 Fax 0570-659 660www.vdi.nl info@deventer.vdi.nl

Gem

eente in

bewg

ing

diacon

ie

11

ZWO

Jaarbericht Kerk in Actie 2010

Kerk in Actie kijkt terug op een druk, boeiend en kans-rijk jaar. Druk omdat er veel is gebeurd binnen en buiten de eigen organisatie. Er zijn veel bijeenkomsten gehou-den, campagnes en lobbygesprekken gevoerd. Boeiend omdat er geen moment was waarop de aandacht kon verslappen. Meteen al in januari 2010 was er de grote aardbeving in Haïti waardoor het jaar in vliegende vaart begon om daar noodhulp te realiseren. In augustus van dat jaar was er de gezamenlijke actie voor hulp in Pa-kistan dat geteisterd werd door grote overstromingen. Ook was 2010 een kansrijk jaar, omdat de samenwerking met ICCO intensiever werd en de mogelijkheden van een gezamenlijke buitenlandafdeling, inclusief zeven regio-kantoren, duidelijker.Voor ICCO bleek eind 2010 veel minder medefinancie-ringsgeld beschikbaar. De Nederlandse staat had meer dan veertig procent bezuinigd op internationale samen-werking via maatschappelijke organisaties zoals ICCO. Dit vraagt een nieuwe strategie. Het jaar 2010 was vooral een jaar waarin dankbaarheid de boventoon voert. We zijn dankbaar voor het vele werk dat Kerk in Actie in bin-nen- en buitenland kon ondersteunen. In dit Jaarbericht kunt u daar meer over lezen. We zijn dankbaar dat plaat-selijke diakenen, leden van plaatselijke Kerk in Actie- en zwo-commissies, Interactief-werkgroepen en donateurs het werk van Kerk in Actie mogelijk hebben gemaakt. Dit door interactieve contacten, gebed en financiële steun. U bent de motor en de eigenaar van ons werk!

Evert Jan Hazeleger, programmamanager Kerk in Actie.

Ik droom van een kerk die niet op slot zitwaar mensen binnen kunnen lopenwaar mensen elkaar niet beoordelenwaar niemand meer of minder iseen kerk die open staat voor uitdagingenen waar wordt aangepakt wat beter kaneen kerk waar jong en oud een open oor hebben voor elkaar.

Ik droom van een kerk waar de mensen niet op slot zittenveilig achter de dikke muren van vroegerwaar de ramen ogen zijn om te zien wat buiten gebeurten buiten naar binnen kan kijken,een gemeente die niet op slot zit, onder-ons,maar open naar de wereldgastvrij, hartelijk,vol liefde voor wie in nood zijn.

Ik droom van een kerk waar God niet is opgeslotenin dogma’s en vastgeroeste traditiemaar waar de mensen vertrouwendat Hij voorgaat door de tijdwaar mensen aanbidden met hart en ziel en plannen smeden voor diaconaal leven.een kerk die leeftomdat Hij leeft,Die zelfs door gesloten deuren tot ons komt.Een kerk waar je thuis komt, altijd weer.

(Ds. Harry Klaassens, Vorden 1985 – 1996)

Giften

De afgelopen periode heeft de wijkkas Lebuinuswijk voor het verjaardagfonds € 35,00 ontvangen.Alle gevers hartelijk dank. Wim Smallegoor

Een van de contactpersonen ontving bij een bezoek in de gemeente € 10,00 voor de wijkkas. Heel hartelijk dank daarvoor. ds. Elisabeth Posthumus-Meyes

Van Mw. S. via contactpersoon Groote Voorster € 20 en van dhr. en mw. P.: € 25. Ontvangen van Mw. de W. € 50,van mw. R. via H. van Koeveringe € 15, en van NN ‘voor de kerk’ € 50. Via S. Klaver van mevr. S. € 20.Alle gevers heel hartelijk dank. ds. Ingrid de Zwart

Van de heer B. heeft de diaconie een gift ontvangen ad € 32,27. Hartelijk dank hiervoor. Wilma Lambers

Donderdag 22 september zijn Henk Hobrink en Ritha Kamphorst getrouwd in de Lebuinuskerk. De collec-te heeft het bruidspaar bestemd voor Miramundo. De opbrengst bracht het mooie bedrag op van € 298,00. Ge-

weldig! Het geld is inmiddels overgemaakt naar Katrien en Bert, die er heel blij mee zijn.Henk en Ritha nogmaals hartelijk bedankt! Anneke Smits

Informatie rond de collectes

Op de eerste zondag van deze maand, 6 november, wordt er gecollecteerd voor het project van Kerk in Actie: ‘Voor Hem doe ik het’. In landen als Thailand en Vietnam is minder dan één procent van de inwoners christen. Wie hier kiest voor een studie theologie, moet wel een zeer sterke roeping hebben. Want ze kiezen voor een armoe-dig en onzeker bestaan, vaak in een sfeer van angst en conflict. Toch trekt de theologische faculteit McGilva-ry veel jonge, gedreven christenen die het Evangelie in deze landen willen verspreiden. Karsten van Staveren is in 2005 uitgezonden door Kerk in Actie als docent en mentor van de studenten. Zijn werk is belangrijk voor de verspreiding van het Evangelie in Zuidoost Azië. Hij werkt als docent systematische theologie aan de Theo-logische Faculteit McGilvary van de Payap Universiteit in Noord-Thaise stad Chiang Mai. Ook is hij mentor van stu-

12

denten, die op stage gaan. Zijn vrouw Irene werkt aan de Faculteit Farmacie. Karsten en Irene zijn sinds januari 2005 uitgezonden en verbonden aan de classis Doorn. Kerk in Actie ondersteunt deze faculteit, een van de wei-nige erkende academische theologische opleidingen in Zuidoost Azië. Op zondag 13 november zijn uw gaven be-stemd voor NExT: Nazorg Ex-gedetineerden Twente. De vrijwilligers van NExtT staan gedetineerden en ex-ge-detineerden bij, financieel, materieel en moreel bij hun terugkeer in de maatschappij. Op 20 november wordt er gecollecteerd voor een project van Kerk in Actie: ‘Hoop doet leven’. ‘Dat je geen dak boven je hoofd hebt, is het allerergste nog niet. Het sociale isolement is het, daar ga je aan kapot. Mensen lopen met een grote boog om ons heen. Ze vinden ons vies en raar en zien ons liever niet staan.’ Dit zegt Alan, lid van daklozenkoor de Straatklin-kers in Amsterdam. Alan zingt in het koor en hij kan er praten met mensen. Het koor is een initiatief van de Pro-testantse Diaconie Amsterdam. Kerk in Actie ondersteunt dit soort activiteiten die hoop bieden aan mensen aan de rafelrand van de maatschap-pij. Daklozen krijgen een plek om op adem te komen. Ze krijgen er hulp om weer aansluiting te vinden bij de maatschappij. Die liefde geeft hoop. En hoop doet leven. Op zondag 27 november vragen wij uw aandacht voor de maand december die inmiddels voor de deur staat. Ieder jaar wordt er door de diaconie voor de dure de-cembermaand extra aandacht gegeven aan mensen die het financieel moeilijk hebben. Dit wordt gedaan door de Kerstpakkettenactie en door hulp in de vorm van een geldelijke gift. De opbrengst van de collecte van deze zondag zal voor deze giften gebruikt worden.

Afscheid & welkom

Tijdens de vergadering van de diaconie op 8 septem-ber jl. hebben we als diaconie afscheid genomen van Ineke Magdelijns als diaken. Ineke is actief geweest op verschillende gebieden binnen onze diaconie; onder an-deren het organiseren van vastenmaaltijden in het Open Hof en bijzondere diensten zoals Scheppingszondag. Wij bedanken Ineke voor haar betrokkenheid en inzet.Tegelijkertijd op deze plaats een hartelijk welkom aan Agnes Blom. Agnes is op 9 oktober jl. bevestigd als di-aken. We zijn heel blij dat ze ons team komt versterken.

Bloembollen voor Mikondo

Als u dit leest en u hebt bloembollen besteld dan kunt u ze heel binnenkort verwachten. De verkoop is goed ge-weest met een netto opbrengst van tot nu toe ongeveer 1700 euro.Nu maar hopen dat al die bloembollen een mooi plekje krijgen en de tuinen en woonkamers in bloei zetten.In oktober was er een diaconale collecte voor Mikondo, de opbrengst weet ik nog niet maar ik wil nu alvast ieder-een bedanken die aan de collecte bijgedragen heeft. Ook een dank je wel voor de diaconie, die met haar collecte voor lokale goede doelen ook de mensen van dat goede doel een hart onder de riem steekt.Verder wil ik u nog wijzen op het inleveren van lege prin-

ter cartridges voor Mikondo. U kunt ze afgeven in het Open Hof, aan de Kon Wilhelminalaan 37 op Keizerslan-den of mij even mailen (DewesvanLohuizen@hotmail.com) of bellen om ze te halen.Wilt u ons steunen? Word dan donateur en maak regel-matig een bedrag over op giro 9394095 t.n.v. de Vrienden van Mikondo. Meer info? Kijk op www.mikondo.nl of bel Dewes van Lohuizen (0570-621390).

Alafya Foundation Ghana

‘Hé’, denkt u, ‘nooit van gehoord, wat is dat?’ Wel deze stichting is een kleine stichting die in het noorden van Ghana, in de stad Bolgatanga, ongeveer 50 kinderen fi-nancieel ondersteunt met schoolgeld. Kinderen die geen eigen ouders hebben, maar op deze wijze bij familie kunnen opgroeien. Vaak zwierven ze op straat, bedelend maar via onze stichting hebben we de familie van deze kinderen gezocht en gevonden! Ook is er een kinderhuis in Sunyani. In dit kinderhuis, the Kids Shelter, wonen momenteel achttien kinderen, die geen familie hebben om op terug te vallen. Zij gaan ook naar school. In Ghana naar school gaan betekent dat je alles zelf moet betalen!Hoe is dit allemaal begonnen? In 1975 ging mevr. Gerdy van Noort, zus van ondergetekende, uitgezonden door de Hervormde Kerk, als vroedvrouw naar Ghana. Me-disch zendingswerk!U begrijpt het al, als vroedvrouw kom je kinderen tegen, en je ontdekt dat er kinderen zijn die geen normale over-levingskansen hebben! Dan ga je oplossingen zoeken! En oplossingen kosten geld en zo ontstond het werk van de Alafya foundation (Alafya, uit de hausa taal, betekent: goede gezondheid, een goed leven).Meer informatie: www.alafyafoundation.orgIn het Open Hof liggen er sinds kort folders. Wij zijn een ANBI stichting. Wanneer u ons zou willen steunen dan kan dat! Ons rekeningnummer: 43.58.46.078 (voor het kinderhuis) en rek. nr. 56.27.00.129 (voor Bolgatanga) bij de ABN-AMRO in Deventer.Meer informatie: Elly Harleman van Noort, telefoon 0570-632720

diacon

ie

met n

aam en

toen

aam

13

geboren

Op maandag 26 september is geboren Yannick Johannes Dirk Mulder, zoon van Theo en Anne Mulder-Visser, Jan Steenstraat 7, 7412 TW Deventer. Een bijzondere gebeur-tenis in onze gemeente, omdat Anne, als jeugdouderling altijd vol inzet voor jongeren, nu zelf moeder geworden is. Na een niet gemakkelijk begin gaat het met moeder en kind gelukkig de goede kant op. We wensen Anne, Theo en Yannick alle geluk van de wereld en Gods ze-gen toe.

doop

Op zondag 13 november zal in de Lebuinuskerk Marien Schoemakers gedoopt worden, zoon van Henriëtte Post en Marcel Schoemakers en broertje van Eva. Dat Marien de dragende kracht van Gods geest zal ervaren in zijn le-ven en ook zelf eens zal kunnen beamen!

huwelijk

Louis Nijland en Wilma Lambers, Verwerstraat 33 te Deventer, trouwen op vrijdag 18 november 2011. Na het burgerlijk huwelijk (in het Sallands) vragen zij Gods ze-gen tijdens een dienst van Schrift en Tafel in het Open Hof, aanvang 14.00 uur. Voorganger is de moeder van Wilma, ds. Jennie Lambers-Niers, emeritus-predikant uit Coevorden. Ds. Lambers gaat geregeld voor tijdens kerk-diensten en dan het liefst in het Drents. Een deel van de dienst zal dan ook in het Drents zijn. U wordt van harte uitgenodigd om deze – meertalige – huwelijksdienst bij te wonen.

wij gedenken

Bouktje Nauta(Ferwerd, 5 mei 1911 – Deventer, 25 september 2011)Zo broos als Bouktje Nauta was geworden, zo’n vrouw van stavast was ze ook nog altijd, met haar 100 jaar. Zij en haar zussen mochten, moesten zelfs een vak leren, wat bijzonder was in die tijd. Bouk bleek een geboren onderwijzeres en directrice: leiding geven zat haar in het bloed. Ze heeft een werkzaam, vruchtbaar leven gehad, betrokken bij jonge mensen die hun weg in het leven niet vanzelf vonden. Ze is nooit getrouwd, maar trok heel veel op met haar zus Bep. Ze maakten o.a. veel reizen naar Israël. Nadat Bep een paar jaar geleden overleden was, werd het leven voor Bouk moeilijk, de laatste jaren in de Bloemendal. Zo oud worden en willen heengaan – en dat het wachten dan zo lang duurt… Op de dag van haar cre-matie brak de hemel open. In de kleine kring van neven en nichten luisterden we naar de lofzang van Simeon. Dankbaarheid om het leven van tante Bouk, en ook om haar sterven na een voltooid, gezegend leven.Ds. Saar Hoogendijk

Arjan DeurlooOp donderdag 6 oktober overleed de heer Arjan Deur-loo, 56 jaar oud. ‘Indien Gij zelf niet meegaat, doe ons van hier niet optrekken’ (Exodus 33 vers 15, NBG) was

de trouwtekst van Arjan en Greet Deurloo. Deze woorden begeleidden hen beiden gedurende hun leven samen en in de korte tijd dat Arjan ziek was. Arjan die zijn hele le-ven als elektromonteur werkte, was meer een man van daden dan van woorden. De veelzeggende grijns op zijn gezicht en zijn grote liefde voor zijn vrouw Greet en voor zijn zoon Niek typeren Arjan Deurloo. Met zeer velen na-men we afscheid van Arjan in de gedachtenisdienst in de Van Vlotenhof, waarna de begrafenis volgde op de Tjoe-nerhof in Diepenveen.Return again to the land of your soul. Return to who you are, return to what you are, return to where you are, born and reborn again.

Ds. Elisabeth Posthumus Meyjes

onder de aandacht

Bevestiging Martin Walton als predikant met bijzonde-re opdrachtMartin Walton is theoloog en één van onze actieve ge-meenteleden. Vaak gaat hij voor in een dienst, meestal in de Van Vlotenhof, de kerk van ‘zijn’ wijk of in de Le- buinuskerk. Ook is hij de gespreksleider van het Kerkca-fé. Na jaren pastorschap op Brinkgreven ging hij werken als docent geestelijke verzorging aan de Prot. Theol. Uni-versiteit als docent geestelijke verzorging. Hij is nu door de synode geroepen om dit werk als predikant te doen. Op zondag 4 december zal hij daarom tijdens de morgen-dienst in de Lebuinuskerk door dr. E.R Jonker en ds. I. de Zwart bevestigd worden als ‘predikant met een bijzonde-re opdracht van de Protestantse Kerk in Nederland, voor de arbeid als universitair docent geestelijke verzorging’. Martin stelt zich in zijn ambt ten dienste van de universi-teit, de kerkelijke gemeente en de instelling. Ds. Ingrid de Zwart vertegenwoordigt in de dienst de gemeente, dr. Evert Jonker, emeritus- hoogleraar praktische theologie, vertegenwoordigt ‘de wetenschap’ en Tineke de Jong, voorzitter van de cliëntenraad van Brinkgreven vertegen-woordigt het werkveld van de geestelijke verzorging. Zij doet mee met de handoplegging. Tijdens de bevestiging zal er zo aandacht zijn voor het belang van geestelijke verzorging in een zorgsetting, de bijdrage van de univer-siteit aan de praktijk van geestelijke verzorging, en de relatie van de kerk tot haar geestelijke verzorgers en tot de zorg. Iets om over na te denken. Soms lijken univer-siteit en instelling ver van de plaatselijke gemeente te staan. Wederzijdse bevruchting kan veel opleveren voor alle drie polen! We wensen Martin toe dat hij daar een bijdrage aan kan leveren, en zich daarbij gedragen weet door onze geloofsgemeenschap, waar hij al zo lang deel van uitmaakt! De Van Vlotenhoffers voegen zich deze zondag bij de Lebuinussers om samen deze bevestiging te vieren.Na de dienst is er gelegenheid Martin te feliciteren en te bemoedigen. Ook langs deze weg wensen we hem alle goeds toe bij het vervullen van zijn ambt.

14

Gem

eente in

beweg

ing

Werkgroep Bezinning en Ontmoeting novemberIn november heeft de werkgroep Bezinning en Ontmoe-ting maar liefst zes mooie en interessante bijeenkomsten georganiseerd. Allen met hun eigen karakter. De serie met als titel: ‘Wie is Jezus’ – verzorgd door twee van onze dominees – start op de eerste van deze maand. On-derstaand overzicht is een samenvatting van het blauwe boekje. Daarin kunt u alles op een rij zien.

Dinsdag 1 november, 20.00 uur Het Open HofVanavond is de eerste avond van een serie van acht dinsdag avonden. ‘Wie is Jezus? Nieuwsgierigheid en on-zekerheid strijden om de voorrang. Immers, er bestaan ontelbare Jezusbeelden. Wie zal dus beslissen tussen waar en onwaar? Bestaat er zoiets als een ‘objectief cri-terium’?De titel van de eerste avond is: ‘Hoe zien wij Jezus’? We starten bij onze eigen beelden van Jezus. Aan de hand van velerlei uitspraken ontdekken wij hoe talrijk en di-vers die beelden zijn.

Woensdag 9 november, 20.00 uur Het Open HofEen lezing om over na te denken en die ongetwijfeld een onuitwisbare indruk achter zal laten. Wat als we ooit voor de vraag komen te staan voor het zelfgekozen le-venseinde van ‘gezonde’ ouderen. Deze avond gaat het over het zelfgekozen levenseinde van ‘gezonde’ ouderen en niet over euthanasie, suïcide of coma.Er zijn mensen die levensmoe zijn of vinden dat hun leven voltooid is of die zeggen ‘aan het leven te lijden’. Kiezen ze voor de dood of voor het levenseinde? De avond wordt verzorgd door dr. Aart Hoogerwerf.

Dinsdag 15 november, 20.00 uur Het Open HofTweede avond in de serie ‘Wie is Jezus’? Thema van deze avond Het moderne Jezus-onderzoek. Hoe is het moder-ne Jezus-onderzoek ontstaan en gegroeid en wat heeft het opgeleverd? Van Luther en de Verlichting tot en met de ontdekking van de Joodse Jezus en de Jezus van de gnostiek (New Age).

Woensdag 23 november, 20.00 uur Open HofVerzoening in de brieven van Paulus. Verzoening is in het Nieuwe Testament en bij Paulus een essentieel thema. Maar waar gaat het over? Kunnen we zelf op vrijmoedige wijze naar zijn brieven kijken en hem laten zeggen wat hij wil, zonder dat wij direct hetzelfde moeten zeggen? Als wij zo wat ruimte tussen onszelf en Paulus scheppen, kan het zomaar gebeuren dat hij ons veel meer te zeggen heeft dan we aanvankelijk dachten (of vreesden). Want wat stond er voor hem nu eigenlijk op het spel toen hij sprak over verzoening?

Dinsdag 29 november 20.00 uur Het Open HofDerde avond in de serie ‘Wie is Jezus’? Thema van deze avond cirkelen om een geheim.Valt de historische Jezus te identificeren via traditionele titels als ‘rechtvaardige’ (tsaddiq) of ‘Messias’? We on-derzoeken samen enkele Bijbelteksten.

Groepsbijeenkomsten

protestants christelijke ouderen bond, afdeling deventer Bijeenkomst woensdag 16 november 2011 in de Van Vlo-tenhof aan de Joh. Van Vlotenlaan 86 te Deventer. 14.30 uur.-16.30Ds. J.J. Mol uit Bathmen zal op 16 november een inleiding houden over ‘De Heliand’. De Heliand is een Christus ge-dicht geschreven in het Oudsaksisch, omstreeks het jaar 825. Het is één van de vroegste meesterwerken uit de Oud-Germaanse literatuur. De naam Heliand, die overigens pas in 1830 door geleer-den aan het gedicht werd toegekend, is Oud-saksisch voor het Duitse en Nederlandse woord heiland. Niet al-leen als literair-cultureel erfgoed, maar ook voor de kennis van het Oud-Germaans is de Heliand van on-schatbare betekenis. Van de Heliand is nu ook een Nederlandse vertaling beschikbaar. In het gedicht wordt het leven van Jezus beschreven of beter eigenlijk bezon-gen.

Als bestuur van de afdeling Deventer hopen we dat de hierboven gegeven korte schets over de Heliand uw be-langstelling heeft gewekt. Ds. Mol weet veel over de Heliand en kan er boeiend over vertellen. Kom daarom 16 november naar de Van Vlotenhof. Iedereen is welkom, lid of geen lid. (Mocht vervoer naar de Van Vlotenhof moeilijkheden geven, meldt u dit dan even aan de secretaris van de afdeling Deventer: Bert Boon, telefoon 0570-642781 Wellicht kan dan wat geregeld worden). Bert Boon

gebedsgroep Deze maand komt de gebedsgroep bijeen op dinsdag-ochtend van 10.00 – 11.00 uur in Het Open Hof. Dat uur zingen wij, lezen een gedeelte uit de Bijbel, danken de Heer, prijzen Hem, doen voorbede en vragen om Zijn na-bijheid.

renovare De bijbelgespreksgroep komt deze maand bijeen in Het Open Hof op donderdagmorgen vanaf 10.00 uur. Op 24 november van 9.30 tot 11.00 uur.Wij vervolgen de bespreking van Psalm 142. Iedereen is welkomHans de Jong

vrouwenvereniging tuindorp In de maand november komen we samen op dinsdag 8 november, dan begroeten we de heer de Jong. Hij komt ons aan de hand van dia’s vertellen over één van zijn va-kanties. Op dinsdag 22 november neemt mevrouw Rie van Veen ons mee naar één van de vele landen waar zij en haar man geweest zijn.Plaats: Het Open Hof, Karel de Grotelaan 361. Aanvang van de bijeenkomsten is 14.00 uur.Gasten en belangstellenden zijn van harte welkom. Informatie bij mevrouw Wiesje Arends, telefoon 0570-625364.

15

Gem

eente in

beweg

ing

passage Op 14 november a.s. is de volgende avond van PASSAGE. Deze avond komt burgemeester A. Heidema van Deventer ons vertellen over zijn werkzaamheden als ‘Burgerva-der’. Dat belooft een boeiende avond te worden!We komen bijeen in Het Open Hof, Karel de Grote Laan 361.We beginnen om 19.45 uur en natuurlijk zijn gasten van harte welkom om met ons de avond mee te beleven.Namens het bestuur Elly Harleman van Noort, telefoon 0570 / 632720

kerk en israël Bezoek aan de Liberale Synagoge te Amsterdam.Zondag 25 september vertrokken 8 deelnemers om 12.44 uur vanaf station Deventer met de trein naar Amsterdam voor een bezoek aan de nieuwe synagoge van de Libe-raal Joodse Gemeente Amsterdam.De reis verloopt voorspoedig. Sommigen hebben zich voorbereid door de website van LJG te bestuderen. Voor iedereen heeft Ria Kemper een informatiemapje ge-maakt en ter inzage enige magazines. We slaan direct aan de studie. We lezen over de Joodse najaarsfeesten en het blazen van de sjofar. Een artikeltje over de opening van de nieu-we synagoge leert ons over de reden tot nieuwbouw en iets over de symboliek van het gebouw.Goed voorbereid komen we aan op station Amsterdam RAI en na een korte wandeling om 14.30 uur bij de Syna-goge. Een groot lichtgrijs gebouw ingeklemd tussen een (te slopen) ROC, Zorgvlied en de Rivierenbuurt.

De eerste indrukDuidelijk herken je in de vorm van de grote ramen de ze-venarmige kandelaar. Met een soort grote punaises zijn teksten en versieringen op de muren aangebracht. De vorm van het gebouw doet mij denken aan de afbeeldin-gen van de tabernakel op de schoolplaten uit mijn jeugd. Een meer breed dan hoog gebouw. Toch zijn er binnen vier verdiepingen. Het voorste gedeelte (op de foto rechts) wordt geheel gebruikt voor de sjoel, ruimte voor de bijeenkomst.We worden hartelijk ontvangen door Francien en Esther. Francien leidt ons door het gebouw en vertelt vele we-tenswaardigheden en wijst ons op de vele symbolen die in het gebouw zijn aangebracht. Architectonisch is het een open gebouw. In de sjoel kun je niet om het contact met buiten heen. Ook qua constructie straalt het gebouw openheid uit. Alle functionele onderdelen zijn zichtbaar. Slechts op enkele plaatsen zijn de muren met verf be-dekt.

De sjoelWe betreden de sjoel door de twee met bladgoud beleg-de deuren gevat in metselwerk van stenen uit de oude synagoge. Door de schuin gemetselde stenen word je als het ware naar binnen getrokken. De deuren staan symbool voor de Gouden Poort die ooit toegang gaf tot de tempel in Jeruzalem. De Messias zou door die poort weerkomen. We nemen plaats in de sjoel. Vrijwilligers zijn bezig de

ruimte gereed te maken voor de grote feesten die er aankomen. Francien vertelt over de Joodse Liberale Ge-meenschap. Liberale Joden leven volgens de Joodse tradities ingevuld naar de moderne wetenschappelijke opvattingen. Vrouwen hebben dezelfde rechten als man-nen. De gemeente telt 2000 leden. Wekelijks komt men in de sjoel bij elkaar, op vrijdagavond (begin van de sab-bat) en zaterdagmorgen. Er zijn 800 zitplaatsen. Midden in de sjoel staat het podium met de lessenaar waar de Thora gelezen/gezongen wordt. Tegenover het podium staat de arke waarin de Thora, de vijf boekrollen in een kast, bewaard worden. Ter weerszijden van de kast staan de tien geboden, weergegeven in tien woorden. De eeu-wig brandende lamp hangt op een opvallende centrale plaats bij de arke. Net als de stenen van de “gouden poort” komt deze lamp uit de oude synagoge. De voor- en achterwand bestaan uit ramen. Door de twee hoge gaan-derijen heeft de glaswand de vorm van de zevenarmige kandelaar. Voor de ramen hangt ellenlange vitrage met ingeweven afbeeldingen van jonge boomtakken (achter de arke aan de oostkant, de kant van de toekomst, op-gaande zon) en een oude boom (westkant), die verwijst naar de geschiedenis.

Andere ruimtesIn het gebouw zijn verder veel klaslokalen voor de sjoel van de kinderen van vier tot dertien jaar.Momenteel komen er wekelijks 160 kinderen naar de Thoralessen. Verder is het gebouw van alle gemakken voorzien met een gemeenschapsruimte een discussie-zaal, een goed geoutilleerde keuken en een badruimte voor ritueel baden, het mikwe. Zonder zo’n bad heeft een synagoge geen recht van bestaan. Bij elkaar komen hoeft niet perse in de synagoge, maar ritueel baden kan alleen in het mikwe.Na een kopje koffie en een leerzame video van de plech-tigheid van de officiële inwijding wandelen wij weer naar het station en treinen terug naar Deventer.Nijs de Zoete

Muziekavond in Het Open HofOp maandagavond 7 november, 19.30 uur, kunt u weer genieten van het muzikale talent binnen onze gemeente. Een gevarieerd programma met solozang, koormuziek, vleugel, orgel en verschillende andere instrumenten, sa-mengesteld door cantor-organist Teus de Mik. Toegang vrij.

Omgaan met mensen met dementieOp 9 november 2011 zal Anna van der Maas, geestelijk verzorger in het Sint Jozef verpleeghuis, een bijeenkomst verzorgen met als thema: omgaan met mensen met de-mentie. Wellicht bent u in contact met mensen die lijden aan een vorm van dementie? Of misschien vindt u het lastig om met dementerende mensen om te gaan en gaat u het contact uit de weg? Tijdens deze bijeenkomst zal er zowel ruimte zijn voor het inbrengen van eigen ervarin-gen als voor vragen.

ProgrammaAan het begin van de avond wordt informatie gegeven

16

Wat beweegt de mensen achter…

‘In ontmoeting met elkaar woorden vinden voor het ge-loof’, dat is de missie die Leo Geurts ziet in zijn werk als pastoraal werker binnen de Lebuinusparaochie.

Leo Geurts is een van de twee pastoraal werkers in de Lebuinusparochie. Een pastoraal werker in de katholieke kerk is een professional met een theologische opleiding, die werkt met een ‘zending’ (niet met een wijding) van de bisschop. Hij/zij is lid van het pastorale team van de parochie, dat o.l.v. een pastoor verantwoordelijk is voor het pastoraat. Het celibaat geldt niet voor een pastoraal werker (Leo Geurts is getrouwd). Tot zijn taken behoort ook het voorgaan in vieringen. In het takenpakket ligt voor Leo Geurts het hoofdaccent op de catechese. In de praktijk van de Katholieke kerk ligt dan weer een accent op de toeleiding tot de sacra-menten. Een voorbeeld van zijn werk is het voorbereiden van kinderen op het ’vormsel’, dat kinderen rond hun twaalfde jaar ontvangen. Als de kerk een plek is waar kinderen zich veilig voelen ontstaat er ruimte voor een gesprek. Hij betrekt ook hun ouders daarbij.

Leo Geurts kent en waardeert de activiteiten die in ons blauwe boekje ‘ Bezinning en Ontmoeting’ staan, vooral omdat daarin de bezinning gekoppeld is aan de ontmoe-ting met elkaar. Bezinning is een begrip dat niet echt aansluit op de Rooms Katholieke traditie. Die is meer ge-richt op devotie en liturgie dan op bezinning. De rebelse generatie van de jaren zeventig is wel veel bezig geweest met bezinning, maar de meeste van hen zijn nu helaas de kerk uit. Het woord ontmoeting geeft goed aan waar Leo Geurts zich voor vooral voor wil inzetten: de ontmoeting van mensen die samen met het geloof bezig zijn. Mensen die zoeken naar woorden voor hun geloofsbeleving en die er open voor staan om dat met elkaar te delen. Dat gaat niet vanzelf. Voor je tot echte ontmoetingen komt moeten soms muren geslecht worden en kan soms eerst een confrontatie nodig zijn. Maar een echte ontmoeting van mensen die, ieder op een eigen manier, met het ge-loof bezig zijn kan heel verrijkend zijn.

Dat de beleving van het geloof en het verstaan van Bij-belteksten verschillend kan zijn vindt Leo Geurts geen probleem, in tegendeel. Hij heeft veel geleerd van de joodse traditie. Het neemt als voorbeeld het verhaal van Jacob. In de joodse traditie werden de ongerijmdheden in de tekst gebruikt om eigen levenssituaties en de ei-gen geloofsbeleving ‘in te lezen in de tekst’ . Daar leerde hij dat elke tekstuitleg die voortkomt uit oprechte eigen beleving waardevol is. Maar we moeten er wel met el-kaar over spreken. Geloofsbeleving ‘op een eiland’ is niet goed.Woorden slijten tegenwoordig steeds sneller. Het jargon van de jeugd verandert snel. Bijbelse woorden raken in onbruik. Leo Geurts wil de Bijbelse woorden niet schrap-pen maar ze voor de jeugd van commentaar voorzien en weer begrijpelijk maken. Een woord als ‘genade’ is nog steeds van waarde en aan jongeren ook goed uit te leggen: dat komt van gratia, waar ook het woord gratis vandaan komt; je krijgt het voor niets. De jonge-re generatie heeft meer affiniteit met de beeldtaal van computer en televisie dan met het geschreven woord. Dat is een gegeven waar je als kerk mee om moet leren gaan. En daar heeft de Katholieke kerk een voorsprong op de protestantse kerk: in de RK-kerk en de liturgie daarvan nemen beelden en beeldtaal van oudsher een belangrijke plaats in. Het is opmerkelijk dat de typisch ‘Roomsche’ beelden een groep jongeren tegenwoordig weer sterk aanspreekt.

Leo Geurts is een man die de oecumene een goed hart toedraagt. ‘We hebben elkaar nodig. We staan voor de-zelfde vragen’. Hij was ook een van de mensen achter de indrukwekkende voorstelling ‘As I left my fathers house’ die op 25 september in de synagoge in de Golstraat werd

Kerk in

de stad

over verschillende vormen en fasen van dementie en over de veranderingen in gedrag en persoonlijkheid die kun-nen plaatsvinden bij dementerende mensen. Vervolgens zal de vraag centraal staan hoe we op een respectvol-le manier met dementerende mensen om kunnen gaan.

Wat hebben zij nodig in het contact? En welke plek heb-ben zij in de gemeente?Presentatie: ds. Anna van der MaasDatum: 9 november 2011, Tijd: 20.00 – 22.00 uurPlaats: De Notenhof, Dorpsstraat 55a te Diepenveen.

Leo Geurts (eigen foto)

Kerk in

de stad

17

gehouden. Deze interreligieuze theatervoorstelling was georganiseerd door het Etty Hillesum Centrum met me-dewerking van de Lebuinusparochie, de PKN-Deventer, de Joodse gemeenschap en de moslimgemeenschap in Deventer. Drie hartverscheurende verhalen over een christelijke en een moslim vluchteling en een joodse

overlevende van de tweede wereldoorlog die elk op hun manier worstelden met hun geloof; afgesloten met een gesprek met de aanwezigen. Dat was bij uitstek een ont-moeting die mensen raakte in het hart en die veel stof tot overdenken gaf.Gerard Sizoo

Geloofsgenoten

Vrijzinnige geloofsgemeenschap het Penninckshuiswaarin samenwerken de doopsgezinde en de remon-strantse gemeente Deventer en de Vrienden van Het PenninckshuisIedere Deventenaar kent wel het Penninckshuis op de Brink, het huis met de fraaie renaissancegevel in de inham van de Brink, achter het beeld van Albert Schweit-zer. Veel minder bekend is dat dit huis ook de toegang is tot de daarachter gelegen kerk, waar de doopsgezinde en remonstrantse gemeente haar thuisbasis heeft, sa-men met de Vrienden van het Penninckshuis. Als ik op een zondagochtend aan kom fietsen om een dienst bij te wonen, zie ik de dienstdoende predikanten ds. Jelmer Koornstra en ds. Waldemar Epp uit Apeldoorn buiten bij de deur staan om de kerkgangers te begroeten. Vlakbij de kerk staan auto’s van kerkgangers op de Brink gepar-keerd, waarvoor de gemeente kennelijk ontheffing heeft verleend voor de zondagochtend. (Terzijde: dat zou bij Lebuinuskerk misschien ook kunnen). De sfeervolle kerk is met ruim 100 aanwezigen halfvol. De gemiddelde leeftijd is tamelijk hoog, maar er zijn ook 10 kinderen . Er wordt vooral gezongen uit ‘Tussen-tijds’, de aanvulling op het Liedboek, begeleid door een

prachtig orgel uit de 19e eeuw. De dienst kent een ont-spannen sfeer. Het thema van deze dienst is ’Leve de vrouwen! Over vrouwen in het voetspoor van Eva’. Dit thema was gekozen ter gelegenheid van het feit dat 100 jaar geleden de eerste vrouwelijke predikant in Neder-land en waarschijnlijk in de hele wereld, Anna Zernike, werd bevestigd in de Doopsgezinde gemeente De Knipe. Drie vrouwen uit de gemeente vertellen over vrouwen die voor hen een bron van inspiratie waren. Ds. Jelmer Koornstra preekt over Genesis 2:18, waarvan de tekst in de vorige Bijbelvertaling luidde: ‘Het is niet goed dat de mens alleen zij. Ik zal hem een hulp maken, die bij hem past’. Deze vertaling is veel gebruikt om de onder-geschikte plaats van de vrouw te verdedigen. ‘Ik zal hem een helper maken, hem tegenover’ (zie ook de Statenver-taling) doet volgens hem meer recht aan de Hebreeuwse grondtekst. Wat volgt is een lofrede op de vrouw, ook binnen de kerk. In een gesprek bij hem thuis vertelt ds. Jelmer Koornstra, dat het samengaan van de doopsgezinde en de remon-strantse kerk in Deventer een merkwaardige aanleiding had: de oliecrisis in 1973. De remonstrantse kerk had een eigen gebouw, niet ver van het Penninckshuis. Om olie te besparen besloot men om beurten bij elkaar te gaan ker-ken. Het klikt zo goed, dat men bij elkaar is gebleven. De samenwerking kreeg steeds meer vorm en leidde tot de

Foto interieur: via Penninckshuis

18

Kerk in

de stad

’Geloofsgemeenschap het Penninckshuis’ en tot een ge-zamenlijke kerkenraad. Zoals zo vaak bij het samengaan van kerkgenootschappen – lokaal of landelijk – groeide men snel naar elkaar toe en werden de ‘bloedgroepen’ steeds minder belangrijk en herkenbaar. Voor deze impressie toch een korte schets van de beide bronkerken. De doopsgezinden, ook wel mennonieten genoemd, hebben hun wortels in het begin van de re-formatie. Het waren vooral gewone mensen die zich verzetten tegen de rituelen en machtstructuren van de Katholieke kerk. Het Woord stond en staat voor hen cen-traal en zij willen zelf kunnen bepalen wat dat voor hen betekent. Wars van poespas zijn ze nog steeds: geen toga’s, zelfs geen ‘ambt’: de voorganger is een ‘vrijge-steld gemeentelid die er voor geleerd heeft’. Zij kennen slechts de volwassenendoop, op vrijwillige basis. Wie zich wil laten dopen schrijft zijn eigen belijdenis, die uitgaat van de persoonlijke geloofsbeleving. In Neder-land kreeg de doopsgezinde kerk een open en vrijzinnig karakter. De eerste vrouw die in Nederland predikante werd, Anna Zernike, was doopsgezind. De Remonstrantse Broederschap ontstond veel later en trok vooral gegoede burgers aan. Zij waren (en zijn) tegen bindende belijdenisgeschriften, waarin wordt vastgelegd hoe je de bijbel moet interpreteren. Ook deze kerk wil vooral ruimte bieden voor het ontwikkelen van een persoonlijk geloof en heeft een open en vrijzinnig karakter. De remonstrantse broederschap was de eerste kerk die een liturgie had voor het inzegenen van relaties van paren van hetzelfde geslacht. Er is dus veel dat beide kerken bindt.Bij de voorbereiding van de ’Nacht van de kerken’ in De-venter stelde de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Het Penninckshuis zichzelf de vraag ‘hoe willen wij ons pre-senteren?’ Het antwoord was: niet vanuit ons verleden en onze tradities, maar vanuit de kerk die we nu zijn:

een moderne geloofsgemeenschap waar je met je vra-gen terecht kunt. Een plek waar je met anderen je kunt bezinnen in stilte, bij preek en orgelspel. Een plek waar saamhorigheid, betrokkenheid en begrip voor elkaar vanzelfsprekend zijn.Ds. Jelmer Koornstra zegt dat het ledenbestand welis-waar vergrijsd is en dat er dus veel leden wegvallen door overlijden, maar dat hij zich liever wil laten bemoedigen door de jonge aanwas die er ook is en de jonge ouders die een grote betrokkenheid bij de geloofsgemeenschap tonen. Naast doopsgezinde en remonstrantse leden zijn er ook de ‘Vrienden van de Penninckshoek’. Dat is een groei-ende groep mensen die geen lid zijn van een van beide kerken maar die zich wel thuis voelen bij de gedachte-wereld van de geloofsgemeenschap en daar vaak ook een actief aandeel in hebben. Zij kunnen meedoen met alle activiteiten. Gezocht wordt naar een vorm om deze Vrienden ook een formele rol in het bestuur van de ge-loofsgemeenschap te geven. Dat onderstreept het open karakter van de geloofsgemeenschap de Penninckshoek.

Het Penninckshuis met het kerkgebouw is onlangs aangekocht door de NV Bergkwartier. De geloofsge-meenschap is daar heel gelukkig mee, want dat staat garant voor behoud van het gebouw in zijn huidige vorm. De kerkdiensten kunnen gewoon voorgang vinden en het beheer van het gebouw is nu in goede handen. Waar-schijnlijk gaat de VVV van de voorruimtes gebruikmaken. Andere gegadigden in de commerciële sfeer boden ooit een veel hoger bedrag dan de NV Bergkwartier, maar daarmee zou het karakter van het gebouw helemaal ver-loren zijn gegaan en dat wilde de geloofsgemeenschap Het Penninckshuis letterlijk koste-wat-het-kost voorko-men. Gerard Sizoo

Week van de Spiritualiteit 6-13 november 2011Voor de elfde keer wordt in en rond de Broederenkerk een week van bezinning georganiseerd. Zonder de moed is volgens Plato geen enkele deugd mogelijk. Deze week staan we via veel verschillende middelen en media stil bij de vraag hoe we moed en overgave tegenkomen in ons werk, in de samenleving en bij onszelf. Thema: Moed en overgave.Een initiatief van de pastoraatgroep van de Broede-renkerk, in het kader van de landelijke maand van de spiritualiteit (november 2011) van de KRO, Trouw en uit-geverij ten Have.Eén van de activiteiten is op 10 november het tafelge-sprek onder leiding van Peter Dullaert met burgemeester Andries Heidema, Orhan Arslan, voorzitter van de cen-trummoskee, Yozka van Vuuren, diversionist, en pastoor Joachim Skiba. Het programma van de hele week en ver-dere informatie treft u aan op: www.heiligelebuinus.nl Iedereen is welkom, toegang is gratis. Wel wordt een vrij-willige bijdrage in de kosten op prijs gesteld.

Kerstoutreach DeventerKerstoutreach? Wat is dat nu weer? Het is toch nog lang geen Kerst? Inderdaad, het is nog lang geen Kerst! Maar de tijd gaat sneller dan je denkt en een grote actie als de Kerstoutreach vraagt wel om een stevige voorbereiding.

Afgelopen jaren gingen jongeren in Utrecht, Groningen, Zwolle, Enschede, Amsterdam en nog vele andere ste-den de straten op, ziekenhuizen en verzorgingshuizen binnen, bezochten ze gebruikersruimtes om met ver-slaafden te praten, deelden iets lekkers uit, poetsten schoenen en deden nog veel meer acties om de mensen in hun stad te laten weten dat God van ze houdt.

Dit jaar is het plan ontstaan om de outreach ook in De-venter te organiseren. Daarvoor is een kernteam nodig dat de organisatie op zich neemt. Vanaf september zal er af en toe vergaderd worden en zal iedereen in het kernteam op z’n eigen manier iets bijdragen aan de or-ganisatie. Wij (het Youth For Christ landelijke outreach-team) zijn

Gem

eente in

bewg

ing

Kerk in

de stad

19

Bericht van het Meester GeertshuisHelpende hand Het meester Geertshuis is gevraagd om de derde Geert Grote dag mee vorm te geven. Dit jaar stond het in het teken van de sociale kant van de Moderne Devotie. Naast een lezing van Jetta Klijnsma, tweede Kamerlid en dijkgraaf Hein Pieper mag ik een lezing geven. Ik vertel onder andere over de drie pijlers van ons werk: aandacht, inspiratie en helpende hand. Bij dat laatste vertelde ik dit voorval:

Miranda klopt aan bij ons wekelijkse diaconale spreek-uur. Zij is na de zoveelste ruzie met haar vriend door hem samen met haar kinderen en spullen op straat ge-zet. Ze zit na maanden crisisopvang nu in een tijdelijke woning, maar heeft zicht op een eigen huis. Naast de blijdschap, is er ook paniek. Hoe moet dat nu, ze zit in de schuldhulpverlening en moet van 50 euro rondkomen in de week. Dat gaat al nauwelijks, alleen dankzij de tas met boodschappen die ze krijgt via de voedselbank. Hoe moet dat nu met de inrichting, de gordijnen en meubels? Vrijwilligster Dorien zet rustig alles met Miranda op een rijtje. Wát zijn de belangrijkste dingen die geregeld moe-ten worden? Ze schakelt een aantal andere instanties

in, zoals de stichting Present. Die leveren vrijwilligers voor het verven en behangen. Via een noodfonds komt er een gift voor de eerst noodzakelijke huisraad bij de kringloopwinkel.Er wordt door Miranda zelf maar ook door anderen hard gewerkt. Elke week is er even contact. Miranda krijgt vertrouwen in de verhuizing, en komt ook vaker op de inloopmiddagen en krijgt meer sociale contacten. Ze wordt met raad en daad bijgestaan. Als ze daadwerke-lijk in haar huis mag, komen ook wat medebezoekers haar helpen en is een bezoeker taart gaan bakken voor haar en haar kinderen. Feestelijk wordt haar huis inge-wijd.Vrijwilligster Dorien staat voor de helpende hand die wij als meester Geertshuis bieden, soms praktisch, soms als morele steun. Maar ook bezoekers onderling kunnen elkaar tot steun zijn en helpen. De vrijwilligers dragen daarbij zorg voor een goede sfeer, waarin be-zoekers zich veilig voelen en bijvoorbeeld geroddel of agressie niet getolereerd wordt.Met dit voorbeeld wordt op de middag duidelijk dat het de twee poten van de Moderne Devotie waren de spiritualiteit én het dienstbaar zijn aan je naasten, die destijds Deventer tot een bijzondere stad maakte. Aan ons de taak deze al werkenderwijs in ere te houden. Geert Grote, we doen ons best! Ceciel Funnekotter

op zoek naar mensen die het leuk vinden om de outreach in Deventer te organiseren. Het gaat om mensen die: - Tussen de 18 en 35 jaar oud zijn. - Goed zijn in organiseren, contacten leggen, jongeren

kunnen motiveren, pr-en of de financiën goed kunnen bijhouden.

- Het een uitdaging vinden om interkerkelijk deze out-reach op touw te zetten.

Het kernteam zal ondersteund worden door het YFC lan-delijke outreach-team. Dit team heeft veel ervaring met het opstarten van een outreach en heeft een draaiboek en allerlei andere ondersteunende middelen voor han-den om het kernteam te ondersteunen.Word jij hier enthousiast van? Of wil je meer informatie?Kijk dan op www.yfc.nl/outreach en neem contact op met Harriëtte Knigge.Harriëtte Knigge, YFC| outreachharwis@hotmail.com, tel: 06 28 919 919.

Kerstmarkt

Over een paar weken is het zover, de jaarlijkse Kerst-markt in de Lebuïnuskerk van donderdag 15 t/m zaterdag 17 december. Ook het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) staat dit jaar weer met een kraam. Echter, deze kraam moet wel bemenst worden. Uit voorgaande jaren is gebleken dat het voor één persoon teveel is en boven-dien ook niet gezellig. Wie wil ons helpen? Het hoeft niet voor de hele dag, een paar uur is al fijn. De tijden zijn:

donderdag van 14.00-21.00 uur, vrijdag van 10.00-21.00 uur en zaterdag van 10.00-17.00 uur. Bovendien moet er op donderdag voor 13.30 uur opgebouwd worden en za-terdag na 17.00 uur opgeruimd, ook daar kunnen we hulp bij gebruiken. De kraam bevat infomateriaal over het NBG en er zal ver-koop zijn van (kerst)boeken en kaarten gemaakt door Marijke ten Cate (prentenbijbel).Info en aanmelden bij Karin van Lohuizen. Tel: 630148, of karinvanlohuizen@hotmail.com.

Messiah in de Bergkerk

Zondag 11 december voert het Deventer Vocaal Ensem-ble o.l.v. Klaas Stok de Messiah van Händel uit in de Bergkerk. Met Claudia Patacca (sopraan), Maarten En-geltjes (altus), André Post (tenor) en Hugo Oliveira (bas)Toegangsprijzen: in de voorverkoop: € 30,00; in de kerk: € 32,50; CJP en donateurs: € 25,-; kinderen t/m 12 jaar: € 10,-Kaartverkoop: vanaf 26 oktober via www.deventervo-caalensemble.nl en Boekhandel Praamstra, tel. 0570 – 675925 of voor aanvang van het concert in de Bergkerk.Kerk open: 14.15 uur, aanvang concert: 15.00 uur.

KerkcaféVrijdag 25 november, 16.30 uur o.l.v. ds. Martin Walton. Magistraatskapel van de Grote of LebuinuskerkIn het Kerkcafé deze maand is de heer Orhan Arslan on-ze gast. Het thema: ‘In dienst van de medemens; een

Maak je droom waar!Tuinontwerp Tuinaanleg Tuinonderhoud

Slagmansdijk 6 7437 RJ Bathmen

T 0570 - 63 23 13 E info@debrinkertuinen.nl

www.debrinkertuinen.nl 20

kerk in de stad

waarde die elk mens zou moeten waarborgen.’ Orhan is in Turkije geboren en woont al 31 jaar in Deventer. Allah zegt in de Koran dat de mens het belangrijkste wezen op aarde is. Orhan zet zich graag in om die waarde te waar-borgen. Hij is consulent maatschappelijke activering in Overijssel. Daarnaast heeft hij tal van hobby’s en zit hij in de raad voor Groen Links.

Bazaar

Woonzorgcentrum Corel, Zwolseweg 19022 November, Zaal open om 14.30 uurTextiel, kerstkaarten, tasjes, sieraden etc.Poffertjes verkoop.Komt allen, een heerlijk kopje koffie staat voor u klaar!Opbrengst voor aanschaf nieuw materiaal voor de activi-teitenbegeleiding in Corel.

Twelloseweg 8 7419 BJ Deventer telefoon 0570 - 612273 fax 0570 - 618025 www.tenkate-deventer.nl info@tenkate-deventer.nl

Twelloseweg 8 7419 BJ Deventer telefoon 0570 - 612273 fax 0570 - 618025 www.tenkate-deventer.nl info@tenkate-deventer.nl

www.hezenberg.nl 038 - 444 52 51

tijd voor jezelf

Retraite en bezinning:Wandelen

Kapel-momentenEigen kamerVol-pension

Kerk in

het (bu

iten)lan

d

21

De kracht van de stem

Midden in juli trok ik een week naar Timisoara in Roe-menië waar ik uitgenodigd was om te spreken over de ontwikkeling van het nieuwe liedboek in Nederland. Het internationale werkgezelschap voor hymnologie (lied-kunde) komt één maal per twee jaar bijeen, vorige keer in Polen, volgende keer in Amsterdam. De leden hou-den zich bezig met de wetenschappelijk en praktische bespreking van ontwikkelingen en onderzoeken op het gebied van het kerklied in Europa, de Verenigde Staten en Zuid Afrika. Omdat in veel Europese landen op dit mo-ment nieuwe gezangboeken worden gemaakt, was het thema in 2011 in Roemenië: de toekomst van het gezang-boek.Zeventig deelnemers uit tien verschillende landen ver-wonderden zich over de schitterende stad Timisoara. Een stad die zich laat vergelijken met Wenen, hele grote pleinen met grote huizen en kerken gebouwd in barok stijl. Overal terrasjes en fonteinen, vriendelijke mensen en bedelende kinderen. De Roemeens orthodoxe kerk is veruit de meest voorkomende, maar Timisoara kent ook een grote Rooms Katholieke Dom, een grote synagoge en een protestantse kerk. De conferentie vond plaats in de Filharmonie, het concertgebouw van de stad. Brede trappen, veel rood fluweel en goud bij de entree en in de foyer. Tegelijk een gebouw waaraan de communistische overheersing van vele jaren en de slechte economische situatie van het land nu aan af te lezen was. Geen toilet dat naar behoren functioneerde. Roemeense deelne-mers die er hard aan werkten om te laten zien dat het mooi was in hun land, terwijl hun kleren oud en verwas-sen aandeden.Dat zingende mensen een eenheid vormen bleek direct bij de opening toen we uit de bundel ‘Colours of Grace’ ieder in onze eigen taal, ieder onze eigen stem voeg-den in een grote samenklank. Vijf dagen lang hoorden we lange voordrachten en discussieerden we over de voor- en nadelen van een liedboek als e-boek. Niet al-leen je liederen via Internet of een e-boek publiceren

was de conclusie, zorg dat er altijd een boek is dat je in je hand kunt houden en mee naar huis kunt nemen om ook daar te zingen. We spraken over wat we nou als gemeenschappelijk erfgoed kunnen aanmerken op gezanggebied. Over liedboeken in de Roemeense pro-testantse, katholieke en in Orthodoxe kerken waarbij we niet om de geschiedenis van het land heen konden. De grenzen van Roemenië zijn heel vaak veranderd, er zijn grote groepen Duitse, Hongaars sprekende inwoners; dat heeft gevolgen voor de liedcultuur. In de Orthodoxe kerk mag alleen eenstemmig en modaal (volgens de kerktoonsoorten) gezongen worden. Vanuit Noorwegen, Finland en Denemarken waren opmerkelijk veel mensen aanwezig en actief. Zij vertelden dat in Scandinavië het gezang in een kerkdienst wordt beschouwd als de preek van de leek. Zo worden alle gemeenteleden medepredi-kers van het woord en is het gezangboek de kansel voor de gemeente.Naast dagenlang hard werken en spreken met elke avond ook concerten (op de foto een concert in de Roemeens Orthodoxe Kerk) en kerkdiensten in de verschillende kerken van Timisoara was er aan het eind van de week gelegenheid om met een bus buiten de stad iets van Roemenië te zien. We trokken naar een pelgrimsoord, Maria Radna, waar we in grote Rooms Katholieke kerk een mis bijwoonden. We bezochten een hele grote Ro-meinse opgraving en een kerk die alleen uit een toren bestond. Daar werden we op het kerkhof ontvangen door de burgemeester met pannenkoeken en zelfgestookt ge-distilleerd. Oecumenisch, internationaal, met enorme verschillen en grote deskundigheid samen op zoek naar de vreug-de van het zingen in de gemeente dat zijn ingrediënten om je binnen korte tijd een familie te voelen. Je groeit aan elkaar en met elkaar, het lijkt of het niet opschiet en dan opeens ben je toch weer een stapje verder. Het zien van en horen over de moeilijkheden die in andere landen overwonnen moeten worden om tot een nieuw liedboek te komen relativeren de kwesties waar wij voor staan. ds. Elisabeth Posthumus Meyjes

kerk in h

et (buiten

)land

22

Geef Japan weer hoop en troost

Japan. De ramp … we zouden het bijna vergeten. De Ne-derlandse journaals en kranten berichten er nauwelijks meer over en daarmee verdwijnt zo’n vreselijk drama haast ongemerkt uit het zicht. En dat terwijl honderd-duizenden Japanners nog iedere dag, ieder uur te maken hebben met de enorme gevolgen van de tsunami en de kernramp daarna. Het verdriet, de wanhoop en de ellen-de zijn voor hen nog altijd levensgroot.

Het is moeilijk voor de Japanners om de gebeurtenissen goed te verwerken. Het ligt niet in hun aard om emoties makkelijk te uiten of erover te praten. Bovendien zijn er nog altijd naschokken en ook de onzekerheid over radio-actieve straling leidt ertoe dat veel mensen voortdurend gespannen en angstig zijn.Toch hebben de slachtoffers van de ramp naast hele prak-tische zaken als voedsel en een veilig onderdak ook hoop en troost nodig. En juist de Bijbel kan die bieden. Dat is de sterke overtuiging van het Japans Bijbelgenootschap. Daarom wil men 10.000 bijbels, 5.000 prentenbijbels en 5.000 kinderbijbels verspreiden in het rampgebied.Het Japans Bijbelgenootschap heeft de hulp ingeroepen van andere bijbelgenootschappen. Ook het Nederlands Bijbelgenootschap wil graag meehelpen. Want door een bijbel te geven, wordt een unieke vorm van hulp gebo-den: de troost en hoop van Gods Woord. Meer informatie vindt u op www.bijbelgenootschap.nl

Bijzondere kalender op komst

Vanaf september 2011 kunt u bij het Bijbelgenootschap een kalender voor 2012 bestellen. Deze bijzondere kalen-der bevat prachtige foto’s van mensen die aanraking zijn gekomen met projecten van de bijbelgenootschappen van Burkina Faso, Togo en Benin. Bijbelgenootschappen waar het Nederlands Bijbelgenootschap een speciale band mee is aangegaan.In de kalender is het bijbelleesrooster van het Neder-lands Bijbelgenootschap te vinden. Handig om bij de hand te hebben.De grote kleurrijke kalender kost slechts € 9,95 (exclu-sief verzendkosten) en is te bestellen via e-mail: info@bijbelgenootschap.nl. De netto opbrengst gaat naar projecten in de drie ge-noemde landen.

Global Christian Forum

‘Ik heb het Global Christian Forum ervaren als een weer-spiegeling van de diepgaande veranderingen in het wereldchristendom en de verschuiving van het zwaar-tepunt ervan naar het Zuiden. Het GFC is werkelijk een open ruimte, waarin vertegenwoordigers van alle tradi-ties van de christenheid weten met elkaar verbonden te zijn door Christus. Een ruimte waarin iedereen vrij en on-bevangen over zijn of haar eigen weg met Christus kon spreken en waarin we ons lieten ontroeren door verha-len hoe de Geest wereldwijd in kerken werkt. Een forum waarin we begrijpen dat eenheid niet zonder zending

kan, en zending niet zonder eenheid,’ aldus scriba Arjan Plaisier na de tweede bijeenkomst van het Global Chris-tian Forum die van 4 tot 7 Oktober 2011 te Manado op Sulawesi (Indonesië) gehouden werd.

Verscheidenheid‘Het was wellicht de eerste samenkomst van christenen van een zo grote verscheidenheid van de hele kerkge-schiedenis!’ Dat was het commentaar dat klonk na de eerste wereldbijeenkomst van het zogenaamde ‘Global Christian Forum’, in 2007 in Kenia georganiseerd. De verscheidenheid op de tweede wereldbijeenkomst was vermoedelijk nog groter. Met zijn 287 deelnemers uit alle grote tradities die het wereldchristendom ondertussen rijk is, inclusief de Pinksterbeweging, de Evangelische beweging en de ‘Charismatische Vernieuwing’. De helft van het aantal deelnemers had trouwens een achter-grond in een van deze laatste families.

Open ruimteHet doel van het ‘Global Christian Forum’ is een open ruimte te creëren waar christenen van een zeer breed scala van kerken en interkerkelijke organisaties, met elkaar hun geloof delen, elkaar leren te respecteren en samen gemeenschappelijke uitdagingen verkennen en beantwoorden. Deze tweede bijeenkomst had een dub-bele focus. Ten eerste wilde men stilstaan bij de grote veranderingen die zich in het wereldchristendom afspe-len. Met het feit dat er meer christenen zijn in het zuiden van de wereld dan in het noorden, heeft het zwaartepunt zich dus ook in die richting verplaatst. Daarmee is het christendom een echte wereldgodsdienst geworden. Ten tweede is er de opkomst van de Pinksterkerken en de charismatische bewegingen in de loop van de laatste eeuw. Zij kleuren het gezicht van het christendom, zoals dat vanuit ‘de gevestigde kerken’ bestaat, bij met de felle kleuren van het vuur van de Geest.

Vertegenwoordigers uit NederlandVanuit Nederlands namen naast Arjan Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland, en Joris Vercammen, oud-katholiek aartsbisschop van Utrecht, ook Peter Slee-bos, voorzitter van de Verenigde Pinkster- en Evangelie gemeenten, en Niek Tramper, secretaris van de Europese afdeling van de Evangelische Alliantie, deel aan de bij-eenkomst. Verder waren ook Anmar Hayali, secretaris van SKIN, en Rhoinde Mijnals-Doth, predikante van de Evangelische Broedergemeente, aanwezig.

Teken van hoopDe slotverklaring stelt dat in een wereld die steeds meer aan gebrek aan eenheid lijdt, dit soort van samenkom-sten een teken van hoop genoemd mag worden. Zo hebben de deelnemers het ook beleefd. Zij willen zich dan ook inzetten om vanuit deze inspiratie ook in ons land de nodige bruggen te slaan.

Kerk in

het (bu

iten)lan

d

23

Danken, bidden en werken rond natuur en voeding

De Noach Alliantie nodigt kerken uit om in november aandacht te besteden aan onze omgang met de schep-ping. Er zijn die maand allerlei aanknopingspunten: Dankdag, de actie ‘Hoop voor de schepping’ op 5 en 6 november en de Dag van de duurzaamheid.

‘Hoop voor de schepping’ In het weekend van 5 en 6 november staat zorg voor de natuur centraal. Daarom wordt een natuurwerkdag geor-ganiseerd met als thema ‘Hoop voor de schepping’. Op zondag 6 november wordt wereldwijd gebeden voor de natuur.

Dankdag en Dag van de duurzaamheid Andere aanknopingspunten voor onze zorg voor de schepping zijn Dankdag voor gewas en arbeid op 2 no-vember en de Dag van de Duurzaamheid op 11-11. Kerken en kerkleden die willen werken aan rechtvaardigheid en duurzaamheid kunnen ideeën en hulpmiddelen vin-den op www.duurzamekerk.nl (en www.kerkinactie.nl/duurzaamheid (o.a. over energiebesparing in de kerk). Praktische, liturgische en spirituele ideeën zijn te vin-den op de website van het project ‘Kerken-werk aan de wereld’: http://kerkplaats.pbworks.com en op www.kerkenmilieu.nl. Ook is er het jongerenproject ‘Jongeren geloven in duurzaamheid’ van de Protestantse Kerk.

Bewust etenNaast natuur is voedsel een belangrijk thema voor de No-ach Alliantie. Bewust stilstaan bij voedsel kan bij uitstek invulling krijgen rond Dankdag. Is ons voedsel wel altijd eerlijk en duurzaam? Eten wat het seizoen en de streek bieden is goed voor de aarde en de boer. Het nieuwe boek ‘Koken met bezieling’ van Tini Brugge verschijnt in november en bevat duurzame, eenvoudige recepten per seizoen. Verder geven zes koks stof tot bezieling, onder wie Han Wilmink (bijbels culinair) en kloosterkok Chiara Bots. Aan het boek is een website verbonden die al in de lucht is: www.sameneerlijketen.nl . Op www.cenet.nl komt een gespreksstuk met bijbelse bronnen van Judith Gerkema: ‘(H)eerlijk eten, voeding voor het leven’ dat gebruikt kan worden in diensten en gespreksgroepen.

Noach Alliantie De oproep aan kerken om te zorgen voor de schep-ping komt van de Noach Alliantie, een recent opgericht netwerk van christelijke en kerkelijke organisaties die werken aan duurzaamheid. De alliantie is een initiatief van onder andere het Christelijk Ecologisch Netwerk (dat hierin opgaat) en het Interkerkelijk Milieu Netwerk.

Met JOP en Jong Katholiek naar Taizé in Berlijn

De gemeenschap van Taizé (Frankrijk) telt een honderd-tal broeders, katholiek en van verschillende protestantse afkomst, uit bijna dertig landen. Uit alle werelddelen ko-

men jongeren massaal naar Taizé om deel te nemen aan de wekelijkse ontmoetingen. Een verblijf in Taizé is een mogelijkheid om naar gemeenschap met God te zoeken door het gemeenschappelijk gebed, het zingen, stilte en persoonlijke bezinning. Eén keer per jaar is er een grote jongerenontmoeting in een Europese stad.

JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk, en Jong Katholiek organiseren gezamenlijk busvervoer naar de Europese Ontmoeting van Taizé, eind dit jaar in Ber-lijn. De jaarlijkse Ontmoeting is van 28 december t/m 1 januari. De beide jongerenorganisaties hopen dat vele jongeren die er bij waren in Rotterdam, ook in Berlijn weer van de partij zijn, en dat anderen Taizé dit jaar voor het eerst mogen ontdekken.

De Europese Ontmoeting is een jaarlijks terugkerend evenement. De broeders van de Franse gemeenschap Taizé nodigen jongeren ieder jaar in een andere Europe-se stad uit om samen de jaarwisseling door te brengen. Daar ervaren ze de gastvrijheid van de lokale bevolking en kunnen ze Gods aanwezigheid ontdekken in een stad die open staat voor mensen van verschillende tradities, culturen en religies. Het programma bestaat uit o.a. vie-ringen, ontmoetingen en workshops.

DagprogrammaDe bussen uit Nederland vertrekken op 27 december naar Berlijn. In Duitsland worden jongeren ondergebracht bij een gastgezin in Berlijn of omstreken, of misschien in een school, kerk of sporthal. Elke ochtend komen de deelnemers samen met jongeren uit de parochie of ge-meente waar ze te gast zijn. In de middag komt iedereen bij elkaar in grote hallen, om gezamenlijk te eten en te bidden met de broeders van Taizé. In de middag zijn er verspreid over de stad workshops.

ReiskostenDe Europese ontmoetingen zijn vooral bedoeld voor jon-geren tussen 17 en 35 jaar. De busreis kost € 170,-. Voor deelnemers ouder dan 35 jaar komt er een bedrag van € 40,- bij. Het bedrag is in-clusief de onkostenbijdrage die de broeders vragen voor de deelname aan de ontmoeting. De definitieve reissom wordt bekendgemaakt in oktober, wanneer de broeders de precieze onkostenbijdrage per persoon hebben vast-gesteld.

De belangrijkste info op een rijtje:Vertrek: Dinsdag 27 december 2011, om 22.00 uur (ver-trektijd onder voorbehoud).Aankomst in Nederland: Zondag 1 januari 2012, om 21.00 uur.Opstapplaatsen: Utrecht en Enschede, bij voldoende aanmelding is vertrek vanuit andere plaatsen mogelijk.Kosten: €170,-Aanmelding: via taizeinnederland@live.nlContact: Dorien Keus, d.keus@jop.nl

Kijk voor meer info op www.taizeinnederland.nl.

24

ZONDAG 6 NOVEMBER

Grote of Lebuinuskerk10.00 uur ds. Ingrid de Zwart en Suzanne HolsappelViering van Schrift en TafelDe Van Vlotenhof10.00 uur ds. Elisabeth Posthumus MeyjesOecumenische viering, m.m.v. het Gregoriuskoor19.00 uur Bezinningsdienstds. Jelle van NijenHet Open Hof10.00 uur pastores Marc Brinkhuis en ds. Bart ThijsOecumenische vieringJeugdkerkSchalkhaar Nicolaaskerk10.00 uur ds. T. PlattjeOecumenische vieringColmschate Ichtuskerk10.00 uur T. Urbach-PlantingaDiepenveen Dorpskerk10.00 uur ds. H. DamstraViering van Schrift en TafelElisabethskapel (Brinkgreven)10.00 uur pastor Toon CentsDeventer ziekenhuis10.30 uur pastor J. EgbertsWoord- en CommunievieringSt. Jozef Verpleeghuis10.30 uur ds. A. van der MaasViering van Schrift en Tafel

VRIJDAG 11 NOVEMBER

Woonzorgcentrum Corel19.00 uur ds. J.M. ZijlstraWoonzorgcentrum Bloemendal15.30 uur ds. J. M. Zijlstra

ZONDAG 13 NOVEMBER

Grote of Lebuinuskerk10.00 uur ds. Ingrid de ZwartDoopdienstDe Van Vlotenhof10.00 uur Jenny MooijHet Open Hof10.00 uur ds. Saar Hoogendijk19.00 uur zangdienstSchalkhaar Park Braband10.00 uur ds. H. Günther-Van DijkColmschate Ichtuskerk10.00 uur ds. H. MiddelDiepenveen Dorpskerk10.00 uur ds. Henk SpitOecumenische vieringElisabethskapel (Brinkgreven)10.00 uur pastor Trees Kortstee

Deventer ziekenhuis10.30 uur ds. Johan WeijenbergDienst van Woord en GebedSt. Jozef Verpleeghuis10.30 uur pastor Trees Kortstee

VRIJDAG 18 NOVEMBER

Woonzorgcentrum Corel19.00 uur mw. HeysWoonzorgcentrum Bloemendal15.30 uur ds. M.W. de VlasViering van Schrift en TafelWoonzorgcentrum Sparrenheuvel19.00 uur ds. Henk Spit en dhr. T. MaasOecumenische viering

ZONDAG 20 NOVEMBER

Grote of Lebuinuskerk10.00 uur ds. Ingrid de Zwartm.m.v. cantorijDe Van Vlotenhof10.0 uur ds. Elisabeth Posthumus Meyjesm.m.v. cantorijHet Open Hof10.00 uur ds. Bart Thijs en ds. Saar Hoogendijkm.m.v. cantorijSchalkhaar Park Braband10.00 uur ds. T. PlattjeColmschate Ichtuskerk10.00 uur ds. M. Nijveldm.m.v. cantorijDiepenveen Dorpskerk10.00 uur ds. Henk SpitElisabethskapel (Brinkgreven)10.00 uur pastor Klaas DouwesDeventer ziekenhuis10.30 uur pastor G. MentzWoord- en CommunievieringSt. Jozef Verpleeghuis10.30 uur Viering van Woord en Gebed

VRIJDAG 25 NOVEMBER

Woonzorgcentrum Corel19.00 uur ds. G.J. LakerveldWoonzorgcentrum Bloemendal15.30 uur ds. G.J. Lakerveld

ZONDAG 27 NOVEMBERGrote of Lebuinuskerk10.00 uur ds. Hans Günther19.00 Vesper, ds. Klaas TouwenDe Van Vlotenhof10.00 uur ds. Ingrid de Zwartm.m.v. cantorij

Het Open Hof10.00 uur ds. Saar HoogendijkViering van Schrift en TafelSchalkhaar Park Braband10.00 uur ds. T. PlattjeColmschate Ichtuskerk10.00 uur ds. A.C. BronswijkDiepenveen Dorpskerk10.00 uur ds. Henk SpitElisabethskapel (Brinkgreven)10.00 uur ds. Astrid GoumaDeventer ziekenhuis10.30 uur ds. Johan WeijenbergDienst van Woord en GebedSt. Jozef Verpleeghuis10.30 uur pastoor H. BrummelhuisEucharistieviering

VRIJDAG 2 DECEMBER

Woonzorgcentrum Corel19.00 uur ds. Bart ThijsViering van Schrift en TafelWoonzorgcentrum Bloemendal10.00 uur Katholieke dienst Woonzorgcentrum Sparrenheuvel19.00 uur mw. J. Ruiterkamp

ZONDAG 4 DECEMBER

Grote of Lebuinuskerk10.00 uur ds. Ingrid de Zwart en prof. dr. Evert JonkerGezamenlijke dienstDe Van VlotenhofZie Grote of LebuinuskerkHet Open HofZie Grote of LebuinuskerkSchalkhaar Park Braband10.00 uur ds. T. Urbach-PlantingaColmschate Ichtuskerk10.00 uur ds. J.J. MolDiepenveen Dorpskerk10.00 uur ds. Henk SpitElisabethskapel (Brinkgreven)10.00 uur pastor Hetty HelingDeventer ziekenhuis10.30 uur pastor J. EgbertsWoord- en CommunievieringSt. Jozef Verpleeghuis10.30 uur ds. A. van der MaasViering van Schrift en Tafel

Iedere vrijdagmiddag van 12.15 uur - 12.30 uur vrijdagmiddaggebed in de Lebuinuskerk.Tijdens de vieringen in het Open Hof en in de Lebuinuskerk is er kinderop-pas en kindernevendienst.

viering

en n

ovem

ber 2011