INHOUDINHOUDAuteur en uitgever hebben deze wereldwijzer met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. De informatie is echter aan veranderingen onderhevig. Wij zouden het zeer op prijs stellen veranderingen, correcties en suggesties te ontvangen zodat deze in een volgende druk verwerkt kunnen worden.Auteur en uitgever aanvaarden geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van foutieve of gewijzigde informatie.

Voor informatie en opmerkingen wat betreft reisboeken is het adres:Elmar, afdeling Reishandboeken, Delftweg 147, 2289 BD Rijswijk.E-mail: reisgids@elmar.nlInternet: http://www.uitgeverijelmar.nl

Kijk voor een actuele update van deze gids op www.nieuwzeelandplein.nl

Tweede, geactualiseerde druk, 2008

Colofon

Wereldwijzer Nieuw-Zeeland is een uitgave van© Uitgeverij Elmar B.V., Rijswijk – 2006© Tekst: Jan-Willem DriessenVormgeving omslag: Wil ImminkLay-out: Kees van BommelKaartmateriaal: Grafisch atelier Stenchlak / M.Blok / M.DroscinFotografie: Jan-Willem Driessen en Tourism New Zealand

ISBN: 978 90389 16460

Voorwoord 10

ACHTERGRONDEN 13Ligging 13Landschap 13

De geologische wording van Nieuw-Zeeland 13Vulkanen 15Geothermische activiteit 17Inheemse bossen 17Alpen 18Meren 18Fjorden 19Kustvormen 20Agrarisch land 21Grotten 22

Nationale Parken 22Noordereiland 22Zuidereiland 25

Flora en fauna 28Bomen 28Kauri-bomen 30Varens 32Planten 32Vogels 33Zeevogels 36Zeezoogdieren 38Zoetwatervissen 38Reptielen 39Insecten 39

Klimaat 40Gemiddelde jaarlijkse hoeveelheid neerslag in millimeters 41Klimaattabel 41

Geschiedenis 42De vis van Maui 42Aotearoa 42Toeval 42De grote oversteek 44Moa-jagers 44

Maori 45Abel Tasman 46James Cook 48Eerste Europeanen 49Verdrag van Waitangi 49New Zealand Company 50Landbouw 51Goudvondsten op het Zuidereiland 52Dominion in het Britse Gemenebest 52Nieuw-Zeeland en de wereldoorlogen 52Na de Tweede Wereldoorlog 53No Nuke-zone 53Waitangi-Tribunaal 53Vrouwelijke premiers 54

Bevolking 54Cultuur 54

Een hangi 56Taal 57

Maori-woordenlijst 57Economie 59Staatsvorm 60Religie 60Literatuur 61Film 62

Nieuw-Zeeland als Midden Aarde 63Kunst 65

Van der Velden 65Hundertwasser 66

Eten en drinken 66Kiwi way of life 68Sport en outdoor-activiteiten 69

Noordereiland 78Zuidereiland 78Stewart eiland 78

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 5 27-06-2008 10:24:11

LANDNAAM6 NIEUW-ZEELAND6

PRAKTISCHE INFORMATIE 81Voor de reis 81

Nuttige adressen 81Benodigde reisdocumenten 81Douane 81Geld 82Vaccinaties 82Beste reistijd 82Vervoer naar Nieuw- Zeeland 82Reisorganisaties 83Achterblijvers 84

Tijdens de reis 84Nuttige adressen 84Alarmnummer 86Geld 86Gezondheid 86Vervoer in Nieuw-Zeeland 87Overnachtings- mogelijkheden 95

Van A tot Z 98Afstanden 98Tabel 1: Afstanden tussen de belangrijkste steden op het Zuidereiland 98Tabel 2: Afstanden tussen de belangrijkste steden op het Noordereiland 98Ambassades 99Amusement 99Autoverhuur 100Autopech 100Banken 100Bed and breakfast 100Bejaardenkorting 100Benzine 101Boerderijvakanties 101Bring Your Own (BYO) 101BTW 101Criminaliteit 101Douanebepalingen 101Drinkwater 101Feestdagen en evenementen 102Fooien 102Fotografie 102Gehandicapten 103Insecten 103

Internationaal rijbewijs 103Internationale reis- en kredietbrief 103Internet 103Internetcafés 104Jetlag 104Jeugdherbergen 104Kaarten 104Kleding 104Kranten 104Landbouwrestricties 105Levensmiddelen 105Luchthavens 105Luchthavenbelasting 105Musea 106Openingstijden 106Postkantoren 107Reisverzekering 107Souvenirs 107Telefoneren 108Tijdsverschil 109Tuinen 109Vluchtduur 110Voltage 110Weerbericht 110Wereldomroep 110Wijnproeven 110Working Holiday 111Zonnestraling 112

BEZIENSWAARDIGHEDEN 113NOORDEREILAND 113Auckland 113

Geschiedenis 115Bezienswaardigheden in het centrum 115Parnell 121Bezienswaardigheden buiten het centrum 122Uitzichtspunten 124Noord-Auckland 125Eilanden in de Hauraki Golf 125

Northland 133Van Auckland naar Whangarei 133Whangarei 135Bay of Islands 136

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 6 27-06-2008 10:24:12

7INHOUD

Paihia en Waitangi 137Russell 141

De strijd tussen God en de duivel 144Kerikeri 146Van de Bay of Islands naar Kaitaia 146Van Kaitaia naar Cape Reinga 147Van Kaitaia naar Auckland 149

Hamilton, Waitomo, Rotorua 152Van Auckland naar Hamilton 152Hamilton 153Raglan 157Van Hamilton naar Waitomo 158Van Hamilton naar Rotorua 160Matamata 160Rotorua 161

Omgeving Rotorua 164Thermische bezienswaardigheden 165Badzout 169

Taupo, Tongariro National Park 173Taupo 173Wairakeipark 175

Het geschenk 176Turangi 179Tongariro National Park 180Whakapapa Village 181Tongariro Crossing 183

Taranaki, Wanganui, Wellington 185New Plymouth 185Omgeving New Plymouth 189

De liefde der vulkanen 192Egmont National Park 194Van New Plymouth naar Wanganui 196Wanganui 197De Whanganui River Road 200Van Wanganui naar Wellington 203Van Palmerston North naar Wellington 204Wellington 205

Het centrum 207

Bezienswaardigheden buiten het centrum 212

Schiereiland Coromandel, Bay of Plenty, Oostkaap 215Van Auckland naar Thames 215Thames 217De westkust van Coromandel 218De oostkust van Coromandel 220Bay of Plenty 223

Tauranga 223Mount Maunganui 223

White Island 225Van Mount Maunganui naar Whakatane 226Whakatane 226Opotiki 228Van Opotiki naar Gisborne, via Highway 2 229Van Opotiki via de Oostkaap naar Gisborne 229

Gisborne, Te Urewera National Park, Napier 233Gisborne 233Van Gisborne naar Napier 236

De wijnen van Poverty Bay 237Het Urewera National Park 237Napier 239

Attracties boulevard 239Art deco 241Overige attracties 242Cape Kidnappers 243

Hastings 245Van Hastings naar Wellington 248

Tips voor het bekijken van zeehonden 248

ZUIDEREILAND 249Noordelijk deel 249Van Wellington met de veerboot naar Picton 249Marlborough Sounds Maritime Park 249Picton 252

Pelorus Jack 254Van Picton naar Nelson 254Nelson 257

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 7 27-06-2008 10:24:13

8

Oogsttijden 262Abel Tasman National Park 262Van Nelson naar Motueka 264Van Motueka naar Takaka 266Van Takaka naar Totaranui 267Van Takaka naar Collingwood 268Kahurangi National Park 270Nelson Lakes National Park 271Van Nelson naar de westkust 272

De westkust 273Westport 275

De Buller-kolenvelden 275Van Westport naar het noorden 277Van Westport naar Greymouth 278Greymouth 280Van Greymouth naar de gletsjers 283

Het versteende watermonster 286Westland National Park 286Franz Josef 288Fox Glacier 290Van Fox Glacier naar Wanaka 293De Haast-pas 294Wanaka 295Mount Aspiring National Park 297

Queenstown en Fiordland National Park 299Via Highway 6 naar Queenstown 299Via the Crown Range Road naar Queenstown 301

De hartslag van het Wakatipu- meer 301

Queenstown 302Van Queenstown naar Fiordland National Park 309Manapouri en Doubtful Sound 311Te Anau 311De Milford Track 314

De Milford Track dag bij dag 315Indrukken van een wandelaar 315

Van Te Anau naar de Milford Sound 316

Southland, Otago 319Van Fiordland naar Invercargill 319Invercargill 319Bluff 320VIa Highway 1 naar Dunedin 321The Catlins 322Dunedin 323Schiereiland Otago 329

Goudkoorts in Otago 332Van Dunedin naar Queenstown 333Van Dunedin naar Oamaru 334Oamaru 336

Mount Cook, McKenzie Country 340Van Oamaru, via de Waitaki- vallei naar Mount Cook 340Mount Cook National Park 341

Wandel- en klimmogelijk- heden 342

Van Mount Cook Village naar de oostkust 345

James MacKenzie 347Timaru 347Van Timaru naar Christchurch 348

Canterbury 351Christchurch 351Bezienswaardigheden in het centrum 351Bezienswaardigheden buiten het centrum 357Het schiereiland Banks 361Lyttelton 361Akaroa 362Van Christchurch naar Greymouth, via Arthur’s Pass 363Arthur’s Pass National Park 364Van Christchurch naar Westport, via de Lewis-pas 366Van Christchurch naar Picton 367Kaikoura 367Blenheim 372Het eiland Stewart 374

Geschiedenis 375Natuur 375

NIEUW-ZEELAND

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 8 27-06-2008 10:24:13

9INHOUD

Halfmoon Bay 376Het eiland Ulva 377

Over de auteur 379Register 380

OPGENOMEN KAARTENNieuw-Zeeland, ligging 12Nieuw-Zeeland, overzicht 14Nieuw-Zeeland, fysisch 16Natuurgebieden 23Binnenlandse vluchten 87Spoorwegnet 88Diensten langeafstands- bussen 90Rijtijden 99Tijdzones 109Noordereiland, beschreven routes 114Auckland 116-117Northland 134Paihia en Waitangi 138Russell 142De Waikato-regio 152Hamilton 154Rotorua 162Taupo en het Wairakeipark 174Het Taupomeer 175Tongariro National Park 182New Plymouth 186Parken in Taranaki 190Mount Egmont (Around the Mountain trek) 195

Omgeving van Wanganui 198Wanganui River Road 201Kapti-kust en Wellington 206Wellington 208Het schiereilnd Coromandel 216Oostkaap 230Napier 240De Zuidoostkust 246Zuidereiland, beschreven routes 250 Noordelijk deel Zuidereiland 251Picton 255Nelson 258De Westkust 274Westport 276Greymouth 281Omgeving van Queenstown 300Queenstown 303Fiordland en Southland 310Dunedin 324-325Het schiereiland Otago 330Het binnenland van Otago 333Oamaru 337Canterbury 350Christchurch 352-353Het eiland Stewart 374

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 9 27-06-2008 10:24:14

ACHTERGRONDEN22

GrottenNieuw-Zeeland is niet alleen bovengronds spectaculair, maar op een aantal plaatsen ook ondergronds. In gebieden met kalksteen zijn door erosie, als gevolg van ondergrondse waterstromen, indrukwekkende grottenstelsels gevormd. Op het Noordereiland brengen de meeste toeristen een bezoek aan de spectaculaire Waitomo-grotten. Bezoekers varen in aan elkaar gekoppelde bootjes door een imposant grottenstel-sel met stalagmieten en stalactieten. Miljoenen glimwormen bedekken de zoldering. Avonturiers kunnen in deze grotten blackwater-raften. Zit-tend in een rubberen band, met een mijnwerkershelm op en een wet-suit aan, neemt de sterke stroming hen mee voor een onvergetelijk gro-tavontuur. Op het Zuidereiland zijn de glimwormgrotten van Te Anau de moeite waard. In het uiterste noorden van dit eiland liggen de Nga-rua-grotten, waar u tijdens een rondleiding moa-beenderen kunt zien. De Dragons Cave’s in het Paparoa National Park zijn een eldorado voor sportievelingen en bieden mogelijkheden voor abseilen, blackwater-raf-ten en klimmen.

NATIONALE PARKEN

De rijke, veelzijdige natuur van Nieuw-Zeeland wordt beheerd door het Department of Conservation (DOC). Deze organisatie bezit alle National Parks, Maritime Parks en Forest Parks. Natuurliefhebbers en wandelaars moeten zeker de website van het DOC bekijken: www.doc.govt.nzTongariro was het eerste National Park, nadat dit vulkanische gebied in 1887 aan de Nieuw-Zeelanders was geschonken door Te Heuheu Tukino IV, leider van de Maori-stam Ngati Tuwharetoa. Tongariro was indertijd het vierde National Park in de wereld. Een aantal parken is uitgeroepen tot zogenaamde taonga (schatten der aarde) omdat ze van historische en spirituele waarde zijn voor de Maori. Inmiddels zijn vijf National Parks tot World Heritage Site uitgeroepen. Dat zijn de parken Westland, Fiordland, Mount Cook, Mount Aspiring en Tongariro. Alle parken zijn het gehele jaar vrij toegankelijk. Hieronder staan alle 38 parken van Nieuw-Zeeland vermeld. Op bijgaand kaartje is hun ligging aangegeven.

Noordereiland1. Het Bay of Islands Maritime and Historic Park bestaat uit kleine eilanden,

bosrijke baaien, mangrovebossen, kreken en gouden zandstranden. Dit subtropische gebied is ideaal om te kamperen, wandelen, zeilen, zwemmen, duiken en zeevissen. In de Bay of Islands begon de Europese kolonisatie van Nieuw-Zeeland. In Waitangi staat het Treaty House, waar de overdracht van het land door de Maori aan de Engelsen werd ondertekend.

2. Het Northland Forest Park is een 80.000 hectare groot subtropisch regenwoud, dat gedomineerd wordt door gigantische kauri-bomen. Hier staat Tane Mahuta, de grootste kauri-boom van het land. Er zijn korte en lange wandelroutes uitgezet.

23NATIONALE PARKEN

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 22 27-06-2008 10:24:52

ACHTERGRONDEN22

NATUURGEBIEDEN

▲

▲N▲N

DUNEDIN

CHRISTCHURCH

AUCKLAND

CAPE REINGA

S T I L L E O C E A A N

Great Barrier Island

Coromandelschiereiland

Mayor Island White I.

Lake Rotorua

Marlborough

Banks schiereiland

Zuidelijk

e Alp

en

West Cape

DoubtfullSound

Otago schiereiland

Stewart Island

WELLINGTON

Ta s m a n -z e e

1

2

3

4

56

8

710

9

11 12 1314

15

16

19

18

172122

20

23

242527

2628

29

3031

32

33

34

36 35

3738

Sounds

Hawke Bay

Noordereiland

Zuidereiland

LakeTekapo

Lake Wakatipu

FoveauxStrait

Cape Farewell

LakeTaupo

Bayof Plenty

Cook Strait

23NATIONALE PARKEN

1. Bay of Islands Maritime Park 2. Northland Forest Park 3. Hauraki Gulf Maritime Park 4. Coromandel Forest Park 5. Kaimai Mamaku Forest Park 6. Pirongia Forest Park 7. Raukumara Forest Park 8. Pureora Forest Park 9. Whirinaki Forest Park10. Urewera National Park11. Egmont National Park12. Whanganui National Park13. Tongariro National Park14. Kaweka Forest Park15. Kaimanawa Forest Park16. Ruahine Forest Park17. Rimutaka Forest Park18. Haurangi Forest Park19. Tararua Forest Park20. Abel Tasman National Park21. Marlborough Sounds Maritime Park22. Kahurangi National Park23. Mount Richmond Forest Park24. Nelson Lakes National Park25. Victoria Forest Park26. Lewis Pass National Reserve

27. Paparoa National Park28. Hanmer Forest Park29. Lake Sumner Forest Park30. Arthur’s Pass National Park31. Craigieburn Forest Park32. Westland National Park33. Mount Cook National Park34. Mount Aspiring National Park35. Otago Goldfields Park36. Fiordland National Park37. Catlins Forest Park38. Stewart Island

WW Nieuw-Zeeland 01.indd 23 27-06-2008 10:24:53

81

PRAKTISCHE INFORMATIE

81

PRAKTISCHE INFORMATIE

VOOR DE REIS

Nuttige adressen

Ambassades• Nieuw-Zeelandse ambassade in

Nederland Eisenhowerlaan 77 n 2517 KK Den Haag�9070-3469324, j�070-3632983 In hetzelfde gebouw bevindt zich de

New Zealand Immigration Service.�9 070-3658037, j�070-3640116 www.nzembassy.com/netherlands

• Nieuw-Zeelandse ambassade in België

Square de Meeus 1 – 7e verdieping 1000 Brussel 902-5121040, j�02-5134856 www.nzembassy.com/belgium

VerkeersbureauWebsite: www.newzealand.com

Benodigde reisdocumenten

Als reiziger naar Nieuw-Zeeland moet u over een paspoort beschikken dat na de datum van de terugreis nog drie maan-den geldig is. Tevens dient u in het bezit te zijn van een retourticket. Bij aankomst op het vliegveld van Auckland of Christ-church moet u een ‘arrival card’ met persoonlijke gegevens invullen. Na inle-vering krijgt u een bezoekersvergunning (visitors permit). Het is dan toegestaan om maximaal drie maanden in Nieuw-Zeeland te blijven. Mocht u na drie maanden alsnog besluiten langer te blij-ven, dan bent u verplicht dit bij de autori-

teiten te melden. Voor een verblijf langer dan drie maanden is een visum vereist. U kunt deze aanvragen bij de New Zea-land Immigration Service in Den Haag. Als u in Nieuw-Zeeland geld wilt verdie-nen met bijvoorbeeld fruit plukken, dan is een werkvergunning noodzakelijk.Behalve een geldig paspoort en een retourticket moet u ook over voldoende financiën beschikken, namelijk NZ$1000 per maand per persoon of een creditcard. Als u echter uw hotels al vooruit heeft betaald, dan hoeft u minimaal maar over NZ$400 per maand te beschikken.

Douane

• Geld mag onbeperkt worden in- en uitgevoerd.

• De douane doet niet moeilijk over persoonlijke eigendommen.

• Bezoekers boven de 17 jaar mogen de volgende goederen belastingvrij invoeren: 200 sigaretten of 250 gram tabak of 50 sigaren of een combinatie daarvan tot een maximum van 250 gram. Wat betreft alcoholische dran-ken mag u 4,5 liter wijn en 1 fles ster-ke drank of likeur meenemen. Over geschenken met een totale waarde tot NZ$700 betaalt u geen invoerrechten.

• Bij gebruik van medicijnen is het raad-zaam een medisch paspoort mee te nemen. Zo’n paspoort is bij uw huisarts of apotheek verkrijgbaar. Laat medicij-nen altijd in hun oorspronkelijke ver-pakking zitten.

• Het invoeren van drugs is verboden. Er wordt door de douane streng op gelet.

• Voor aankomst in Nieuw-Zeeland moet u een formulier invullen waarop u

WW Nieuw-Zeeland 02.indd 81 27-06-2008 10:35:13

BEZIENSWAARDIGHEDEN180

TONGARIRO NATIONAL PARK

De vulkanen Tongariro, Ruapehu en Ngauruhoe in het Tongariro Natio-nal Park willen nog wel eens ontwaken uit hun slaap en brullend kilome-tershoge aswolken uitbraken.Tijdens de laatste uitbarsting van de Rua-pehu in 1995 waren de aswolken zelfs in Auckland waarneembaar. Het landschap is vertederend en angstaanjagend tegelijk. Geen wonder dat filmregisseur Peter Jackson de vulkaan Ngauruhoe als de ideale Doem-berg zag voor zijn filmtrilogie The Lord of the Rings. De klimatologische omstandigheden zijn in dit park nogal wisselend. Het ene moment is het zonnig en windstil, het andere moment giert de wind om de vulkaan-toppen en gutst de regen uit de hemel. De temperatuur kan in korte tijd met wel tien graden Celsius kelderen. Wandelaars moeten dan ook met sterk wisselende weersomstandigheden rekening houden. Als gevolg van de overheersende westenwinden valt de neerslag voornamelijk op de westhellingen. Ten oosten van de vulkanen liggen droge steppe-ach-tige gebieden, waar de grond voornamelijk uit zand en steen bestaat en nauwelijks iets wil groeien. Ten westen van de vulkanen liggen bossen en hebben de vulkaanhellingen een weelderige vegetatie. In de bossen leven inheemse vogels als de tui, de kiwi en de bellbird. In de moeras-sen komen orchideeën voor en groeit de zeldzame zonnedauw. Naarma-te u hoger komt verandert het landschap in een toendravegetatie met grassen, alpinebloemen en orchideeën. In de hogere delen van het park groeien plantjes, die gehard zijn tegen wind, vorst, sneeuw en vulkaanas.

Het vulkanische Tongariro National Park Foto: Gareth Eyres

181TAUPO, TONGARIRO NATIONAL PARK

WW Nieuw-Zeeland 03.indd 180 02-07-2008 11:05:34

BEZIENSWAARDIGHEDEN180

WHAKAPAPA VILLAGE

Vanaf Highway 47 leidt de Bruce Road naar Whakapapa Village en het gelijknamige skigebied. In Whakapapa Village staat het luxe Grand Cha-teau Hotel, een van de beroemdste hotels van het land. Drink een kop koffie in de lounge en geniet van de spiegels, kristallen kroonluchters, schilderijen en antieke voorwerpen. Vanuit het raam heeft u een mooi uitzicht op het golfterrein en de vulkanen. In dit skidorp zijn ook over-nachtingsmogelijkheden voor mensen met een wat kleinere beurs. Wha-kapapa Village heeft verder alleen een kleine winkel, een koffieshop, een garage en een bezoekerscentrum van het nationaal park. Daar kunt u kennismaken met de geologische wording van dit park en de flora en fauna. Bij het bezoekerscentrum begint een aantal korte en lange wan-delroutes. Enkele aanraders zijn:• Een wandeling heen en terug naar de Taranaki-waterval (2,5 uur)

vereist niet al te veel wandelervaring. Goede wandelschoenen zijn echter onontbeerlijk. De Taranaki-waterval valt 20 m naar beneden vanaf een 15.000 jaar oude lavalaag, ontstaan na een uitbarsting van de Ruapehu. Houd er rekening mee dat het in de lagergelegen delen drassig kan zijn.

• Een wandeling heen en terug naar de Silica-stroomversnellingen (2,5 uur) valt ook onder de categorie makkelijke wandelingen. U loopt gedeeltelijk over vlonders. Het kristalheldere water van de Waikare kabbelt over goudkleurige stenen, waardoor het een ‘gouden’ rivier lijkt.

181TAUPO, TONGARIRO NATIONAL PARK

WW Nieuw-Zeeland 03.indd 181 02-07-2008 11:05:35