DE WERELD

VAN Pieter

de Oude

De boerenbruiloft 1567 of ‘68

Boerendans 1568

De bruiloftsdans Ca. 1566

De strijd tussen Carnaval en Vasten 1559

De Nederlandse spreekwoorden 1559

‘Onze Grote Interviews: Een half uur met Pieter Bruegel’ door August Vermeylen in het maandblad Vandaag van 15 februari 1929 Wanneer de interviewer hem de vraag stelt of hij zichzelf herkent in het boek, antwoordt hij: ‘Och, mijn persoon, dat heeft geen belang meer. Ik weet toch dat ik veel meer was. Timmermans heeft mij eenvoudig als voorwendsel gebruikt: hij wilde niet anders dan nog eens van zijn Pallietervat tappen, zich nog eens een roes drinken aan zijn bier-zware liefde voor het “koleurige” Vlaanderen. Hij gaat niet uit van mijn geest, maar van mijn onderwerpen, om er zijn eigen verbeeldingen aan te laten wapperen als vaantjes’

Karel van Mander, Het schilderboek (1604) ‘De natuur heeft wonderwel haar man gevonden en getroffen – om vervolgens door hém heerlijk getroffen te worden – toen zij in Brabant in een onbekend dorp onder de boeren een kunstenaar geboren liet worden die als geen ander de boeren met het penseel wist uit te beelden en met verf tot leven te brengen, namelijk de geestige en grappige Pieter Bruegel, geboren niet ver van Breda, in een dorp dat Bruegel heet’

‘Hij werkte veel voor een koopman die Hans Franckert heette, die een edel en hoffelijk man was, die graag bij Bruegel was en dagelijks veel tijd met hem doorbracht. Met deze Franckert ging Bruegel dikwijls naar buiten naar de boeren, naar de kermis en naar bruiloften, verkleed in boerenkleren, en ze gaven geschenken net als de anderen, waarbij ze deden alsof ze familie van de bruid of de bruidegom waren’

‘Bruegel hield ervan om de boeren te observeren bij het eten, drinken, dansen, springen, vrijen en andere vrolijke bezigheden, waarna hij die dingen dan heel grappig en aardig met verf wist na te bootsen (…) Deze boeren en boerinnen wist hij ook heel goed in Kempense of andere dracht te kleden, en de boerse aard erg natuurlijk weer te geven, bij het dansen, lopen en staan of bij andere bezigheden’

‘Hij had de manier van Jeroen Bosch goed bestudeerd en maakte zelf ook veel van dergelijke spookachtige taferelen en drôleries, waardoor hij door velen “Pier den Drol” werd genoemd. Men ziet dan ook weinig stukken van hem waarnaar een toeschouwer ernstig, zonder te lachen kan kijken, ja hoe stuurs, grimmig en deftig hij ook is, hij moet op z’n minst meesmuilen of grinniken’

De val van de opstandige engelen, 1562

Dulle Griet, 1563

De triomf van de dood, 1562

Charles Baudelaire, 1857 ‘Ondanks onze ongelovige tijd die voor alles een verklaring heeft, schuilt in het werk van Bruegel een soort mysterie. Ik daag elkeen uit om de heilloze en lachwekkende verwarring in de schilderijen van Bruegel “le Drôle” door iets anders te verklaren dan door een satanisch pandemonium, een soort duivelse gratie’

Bruegel als ‘fotograaf’: consequent eigentijds en daarmee uiterst modern

De aanbidding der koningen in de sneeuw

Winterlandschap met vogelknip 1565

Landschap met de val van Icarus, origineel ca. 1558?

Ontdekkingsreizen: 1471: Fernao Gomes passeert als eerste Europeaan de evenaar 1488: Bartolomeu Dias vaart zuidwaarts langs de Afrikaanse kust (tot de Kaap) 1492: Columbus vaart naar het westen (op zijn zoektocht naar een nieuwe route naar Indië) en ‘ontdekt’ Amerika 1498: Vasco da Gama volgt de kusten van Afrika en ontdekt een nieuwe (zee)route naar India 1500: Pedro Alvares Cabral volgt Columbus en ‘ontdekt’ Brazilië 1519 – 1522: Fernao Magelhaes vaart als eerste om de wereld

De ‘reconquista’ van 914 tot 1492

Het Spanje van de Habsburgers groeit in de 16e eeuw uit tot de dominante kracht in Europa Karel I (Karel V): 1516-1556 Filips II: 1556-1598 Habsburgse Nederlanden: 1482 - 1795

1466/’69 - 1536 1500 – 1536: 818 tot 4.658

Nederlandse spreekwoorden, 1559

Reformatie v.a. 1517

Beeldenstorm 1566; Een altaarstuk (buitenpanelen) in de Sint-Rombouts in Mechelen wordt vernietigd

De prediking van Johannes de Doper, 1565

Frans Hogenberg, De hagenpreek, 1566

Over de omwenteling der hemellichamen (1543)

Vesalius (1543): Zeven boeken over de bouw van het menselijk lichaam

De schilder en de ‘connaisseur’, ca. 1565

Johannes Wierix (?),Portret van Pieter Bruegel, 1572