0

KONTAKT MEI 2020

1

VLUCHTEN KAN NIET… Psalm in een kleine wereld

Wat een schok als alles wat vertrouwd was opeens anders is.

Als alles wat zo zeker leek, wankelt door een enkel virus. Hoe spijtig toch van al die mooie

plannen die niet doorgaan. Hoe beangstigend als je beseft

dat iedereen besmet kan raken.

Had je dan maar

de vleugels van een duif. Dan zou je wegvliegen, ver weg

en een plekje zoeken om te schuilen. Maar het gevaar zit overal. Vluchten heeft geen zin.

Onze wereld is te klein geworden.

God, waar bent u? Laat ons schuilen in uw liefde. Maak ons sterk

door het vertrouwen dat u ons zult helpen.

Help ons met elkaar op weg naar een oplossing uit deze crisis. En laat die weg ons vleugels geven,

niet om op de vlucht te slaan, maar om onze angst te overstijgen

en midden in de wereld van nu de uitdagingen het hoofd te bieden.

Greet Brokerhof-van der Waa

2

MEDITATIE In de loop van de geschiedenis zijn er altijd organisaties en bur-

gers geweest die op bepaalde gebeurtenissen en ontwikkelingen

in de maatschappij reageerden met: ‘Het is vijf voor twaalf.’

Daarmee doelend op het feit dat we aardig bezig waren om onze

aarde te vernietigen. Ik denk bijvoorbeeld aan de club van Rome,

een particuliere stichting, opgericht in 1968. In 1972 verschijnt

vanuit deze club, bestaande uit wetenschappers en theologen,

een rapport getiteld: ‘Grenzen aan de groei’. Belangrijke punten

van zorg uit dit rapport zijn: groei van de wereldbevolking, indu-

strialisatie, milieuvervuiling en uitputting van de natuurlijke hulp-

bronnen. En hoe werd daarop door ons gereageerd? O, is het pas

vijf voor twaalf? Dan hebben we nog vijf minuten. En we gingen

gewoon verder met produceren, consumeren, vervuilen en olie-

pompen. En vooral geen geboortebeperking. En warempel, het

leek of alles meezat, op een paar spannende weken in 1973

(oliecrisis) na.

Dan zijn er de afgelopen jaren groeperingen die ons met de neus

op de feiten rondom het klimaat drukken. Ook zij zeggen dat het

vijf voor twaalf is, of misschien al wel twee voor twaalf: opwar-

ming van de aarde, stikstof, CO2, Pfas, misoogsten en het smelten

van de ijskappen. In die twee minuten die we nog over hebben,

moeten we aan het verduurzamen: windmolens, zonnepanelen,

elektrische auto’s en van het gas af. Misschien kunnen we dan het

tij keren.

En dan is daar 2020. Dan staat de tijd even stil. Een nietig, on-

zichtbaar diertje verlamt de hele wereld en zijn bewoners. Strooit

zand in de geoliede machine die we economie noemen. We wor-

den op onszelf teruggeworpen. Geen sport meer. Geen cantorij.

Geen zondagse kerkdiensten. Gesloten cafés, musea, stadions.

Grote evenementen zoals Songfestival, EK voetbal, Olympische

Spelen worden een jaar opgeschoven. Allemaal erg, maar het valt

in het niet bij de pijn die we ervaren als we de kleinkinderen niet

kunnen knuffelen, als we zieke familieleden hebben, en zeker als

we geen afscheid kunnen nemen van onze geliefden die stervende

zijn.

En wat gaan we doen met dat restje tijd dat we over hebben?

Bezinnen we ons nu eindelijk eens op de vraag waar we mee be-

zig zijn (geweest)? Kunnen we op dezelfde voet doorgaan?

Ieder weldenkend mens zal toch moeten toegeven dat het anders

3

moet. Maar gerust ben ik er niet op. Ik ben benieuwd hoe lang

het duurt voordat de vliegtuigen weer vol zitten om naar verre

oorden te reizen. Hoe snel Shell de verloren miljarden weer terug

gaat verdienen. Hoe snel de auto-industrie de 23% verlies aan

nieuwe auto’s weer in zal halen.

Want de mens is hardleers. De Bijbelschrijvers van het Oude Tes-

tament constateerden dat in het verre verleden ook al. ‘Ze deden

(opnieuw) wat kwaad is in de ogen van de Heer’ komt vele malen

voor (Richteren, Koningen en Kronieken). Zij die kwaad deden,

werden niet al te zachtzinnig door God gecorrigeerd. En ze aan-

vaardden dat als een straf van God.

In bepaalde kringen wordt de huidige crisis ook gezien als een

straf van hogerhand. Ik behoor niet tot die kringen. Ik geloof lie-

ver in een God, zoals de evangelisten en Paulus die ervaren heb-

ben. (Tussen haakjes moet ik vermelden dat de zinsnede ‘En zij

deden wat kwaad was in de ogen van de Heer’ niet voorkomt in

het Nieuwe Testament.) De evangelisten en Paulus tonen ons een

God van liefde, bewogen met de mens en de aarde. Zo liefdevol

dat Hij zijn enige Zoon naar ons toestuurde. Met Pasen hebben

we weer kunnen ervaren hoe die liefde gestalte gekregen heeft.

Als de tijd, die nu stilstaat, weer verdergaat mogen we ons weer

voorzichtig klaarmaken voor de toekomst, gedragen door een God

die voor ons, achter ons, naast ons, onder ons, in ons, boven ons

en om ons heen is.

Piet van Eersel

MOOIE GEDACHTE BIJ HET UITDOVEN VAN DE KAARS

Bij het uitblazen, blaas je als het ware het licht naar de ander toe,

zoals je zaadjes van paardenbloemen overal heen blaast.

Het Licht is uitgezaaid en niet door weer en wind te doven.

Hoe diep het donker ook, wij zullen in zijn kracht geloven.

Het Licht is uitgezaaid in ons, opdat wij zullen stralen.

In onze liefde wil het zich in duizendvoud herhalen.

Maak ons tot lichtjes in de nacht voor al wie met ons adem halen.

Sytze de Vries uit : Jij mijn adem

4

DE JARIGE 75+ IN MEI

6 mei Dhr. C.A. Rijksen,

12 mei Mevr. N.O. van den Assem-Vermeulen

12 mei Mevr. G.C. Bisschop-Teeuwissen

29 mei Dhr. J. Both, Jan de Rooijstraat 11

Namens de gemeente een hartelijke felicitatie! Dat u Gods nabijheid mag ervaren in dit nieuwe levensjaar. We hopen dat de maand mei iets meer ruimte geeft om er, met enkele mensen samen, een gezellige dag van te maken.

De bloemen zijn de afgelopen periode als groet van de gemeente

gegaan naar: dhr. H.M. Braspenning, mevr. A. Brouwers-Vissers,

dhr. H.A. Metzke.

MUTATIES

Verhuisd:

Mw. L.J. Ophorst–van Oversteeg

Verhuisd en overgeschreven naar Protestantse Gemeente Vorden

Mw. H.J. Sybesma–van Dommele

We wensen Leny toe dat ze in haar nieuwe woonplaats haar leven

langzaam weer zal kunnen oppakken.

5

HEEL ERG BEDANKT!!!!! Beste gemeenteleden,

Het laatste half jaar is voor mij heel, heel zwaar geweest. In een

nieuwe omgeving, alleen verder zonder Rom, vraagt veel van mij.

Maar ik voel me gesterkt, ook door het warme medeleven van

jullie als gemeente De Brug. De kaartjes staan te glanzen. Een

telefoontje of bezoekje beurt je weer helemaal op.

Heeeeel, heeeeel erg bedankt!!!!

Miep van Drongelen

Froukje en Gerard Boersma waren op

9 april jl. 55 jaar getrouwd. Hoewel

dit heuglijke feit helaas niet uitbundig

gevierd zal zijn, willen we hen toch

nog van harte feliciteren met het be-

halen van deze mijlpaal.

Samen met de kinderen en kleinkin-

deren nog vele mooie, zonnige jaren

en Gods zegen toegewenst!!!

VANUIT JULIANALAAN 15

De kerk is dicht, maar de kerkdiensten gaan door. Dat moest wel

in een aangepaste vorm met een klein aantal aanwezigen en uit-

gezonden via kerktelefoon en www.kerkomroep.nl. Zo kon u toch

de kerkdiensten volgen. Het aantal aanwezigen hebben we be-

6

perkt tot maximaal vijf: de voorganger, ouderling, diaken, koster

en organist. In de dienst op 19 april was de diaken en de koster

dezelfde persoon, zodat Elsbeth Bonefaas-Hommel op dwarsfluit

kon meewerken aan de dienst.

Aan het beamerteam wil ik hierbij een compliment maken. Wat zij

anders op het bord schuin boven de preekstoel projecteren kon u,

als u een computer hebt, op uw scherm combineren met het ge-

luid via kerkomroep. Een aantal van u liet horen hun idee te

waarderen. Dus Armando, Derek en Erwin: BEDANKT!!!!!

De ouderling is ook de lector, zondagsbrieven worden niet uitge-

deeld en de aanwezigen spreken af wie de bloemen namens de

kerk bezorgt.

De diensten op Witte Donderdag en Stille Zaterdag hebben we

moeten laten vervallen en het karakter van de dienst op Goede

Vrijdag werd veranderd. Ds. De Graaf uit Waalwijk was voorgan-

ger in plaats van op Witte Donderdag. De paaskaars 2019 werd

gedoofd en zal worden overhandigd aan Jan Korver. Op advies

van de commissie eredienst heeft de kerkenraad dat besloten.

Op eerste paasdag werd de paaskaars 2020 ontstoken.

Om zo veel mogelijk betrokken gemeenteleden te bereiken met

de zondagsbrief werd zowel de lijst van mailadressen als de lijst

waar die op papier wordt bezorgd behoorlijk uitgebreid. Zo werd u

op de hoogte gesteld van nieuws dat niet op dit nummer van Kon-

takt kon wachten, waaronder de mogelijkheden om via kerkom-

roep ook andere diensten te volgen.

Op Stille Zaterdag werd een flinke groep gemeenteleden verblijd

met een plantje vergezeld van de paasgroet die ook per mail aan

iedereen werd verzonden en op de website is geplaatst. Om de

paasgroet zo vorm te geven was de nieuwe paaskaars in de week

voor Pasen al heel even ontstoken.

Voor de uitvoering van deze actie is veel werk verzet door Ellis

Vervoorn, Jenny Verhagen en Jan van Wijk. Dank jullie wel!!!!!

De gemeentevergadering die we op 15 april hadden willen houden

kon nu natuurlijk niet doorgaan. We hadden u daar willen inlich-

ten over hoe we op de hoogte werden gehouden van de manier

waarop de landelijke kerk probeert het ziekteproces van ds. Jaap

7

Bol te begeleiden en welke mogelijkheden er zijn voor de invulling

van de vacature na het komende vertrek van Jaap en Aline. Om-

dat nog lang niet duidelijk is wanneer er een eind komt aan de

beperkingen door de coronacrisis menen we dat die informatie

daarop niet kan wachten. Elders in Kontakt is beschreven door

Matty Zoutewelle en Gerrit Noorlander wat zij in de gemeentever-

gadering wilden doorgeven.

Over de diensten:

Als kerkenraad willen we nadenken over hoe we diensten willen

inrichten zodra we ook kerkgangers toe mogen laten waarbij een

deel van de nu bestaande voorwaarden gehandhaafd blijft. Bij

voorbeeld hoe het moet als de anderhalve meter afstand noodza-

kelijk blijft.

Gevreesd moet worden dat we in ieder geval tot en met Pinkste-

ren alleen met de online diensten door moeten gaan.

Er moet nog overlegd worden over de dienst die we gezamenlijk

zouden hebben op Hemelvaartsdag in ’s Gravenmoer, waarbij ook

Waspik wilde aansluiten.

Zieken:

Op 9 april overleed dochter Gerdien van Willie Verhoef-Witte. Bid-

den we om troost bij dit smartelijk verlies.

Hoewel de vooruitgang klein is bij de ziekte van ds. Jaap Bol is

het verheugend dat hij drie maal per week ’s middags thuis mag

zijn.

Jubileum:

Op 9 april waren Froukje en Gerard Boersma 55 jaar getrouwd.

We feliciteren hen hiermee. Net als bij huwelijkssluitingen en ver-

jaardagen kan dat helaas in deze bijzondere omstandigheden

slechts beperkt gevierd worden.

Tenslotte:

Vorig jaar besloten we de Pioniersplek Zin op School financieel te

ondersteunen. Een bijzonder project op de Juliana van Stolberg-

school in Waalwijk dat in januari van start is gegaan. We hebben

daarbij de wens uitgesproken dat wat daarbij aan materiaal wordt

ontwikkeld ook beschikbaar zou komen voor de christelijke basis-

scholen in Sprang-Capelle.

8

Dat is intussen eerder gebeurd dan verwacht. Er werden filmpjes

ontwikkeld rond een Bijbelproject voor Pasen, die kinderen thuis

konden bekijken. Ook werd een paasviering op film gezet. Zowel

de Koningschool als De Bron hebben van beide zaken intussen

gebruik kunnen maken.

Henk Hoogendoorn

BLOEMETJE MET PASEN. Vanuit de groep die de inloopochtenden

organiseert kwam het idee om met Pasen

een bloemetje te sturen aan ouderen van

ons kerkske. De activiteitencommissie

was graag bereid hiervoor als sponsor op

te treden. Maar aan wie? Om te beginnen

de mensen die de zondagsbrief thuisbe-

zorgd krijgen. Henk Hoogendoorn vulde

de lijst aan en kreeg daarvoor nog wat

aanvullingen aangereikt. Uiteindelijk zijn

met hulp van meerdere mensen zo’n 40

bloemetjes, met daaraan de paasgroet,

bezorgd. De paasgroet, zoals die ook via

e-mail is verstuurd en op de website is

geplaatst.

Het was de eerste keer dat we dit op de-

ze manier deden en misschien had het

beter gekund. Wilt u dat dan graag even

laten weten?

Met vriendelijke groet,

Jan van Wijk tel 0416-312798 of e-mail

jvwijk3v2w@gmail.com

9

LIEVE GEMEENTELEDEN VAN KERK DE BRUG,

Wat was het bijzonder om in korte

tijd zoveel reacties uit uw midden

te krijgen.

Vele kaarten mochten we ontvan-

gen.

Veel goede woorden en herinnerin-

gen.

Veel persoonlijke woorden.

Ondanks de omstandigheden kon-

den we in deze weken toch in

dankbaarheid terugzien op 40 jaar

predikantschap, 40 jaar in dienst

van de Heer. Zoals één van u ons

schreef:

Het zijn vooral goede jaren geweest en daarom is het goed om

deze mijlpaal in dankbaarheid te gedenken.

Ook werden we getroffen door de woorden:

40 jaar is langer dan een generatie. Dat betekent veel lief en leed

meemaken.

We willen u heel erg bedanken voor alle felicitaties en bemoedi-

gende woorden.

In Christus verbonden.

Jaap en Aline Bol

Aan onze gemeente In deze voor ons allen spannende tijd van wat komt en wat ver-

dwijnt: toch de verbondenheid voelen met onze gemeente via

Kerkomroep, de denkbeeldige paaskaars, de paasgroet en het

bloemetje. Prachtig!!!!!

Omkijkend naar de afgelopen tijd is voor mij de paaskaars op de

juiste plaats bezorgd.

Dick Kraal

10

VERBONDEN

In de dienst van paasmorgen vroeg onze voorganger Rob Favier

zich af hoe iedereen thuis erbij zou zitten; gekleed op zijn paas-

best netjes op de bank, of in pyjama met een beker koffie of lig-

gend in je bed, knus en warm tussen de kussens.

Een mooie vraag en een goede ook, hoe ervaren wij deze bijzon-

dere tijd nu corona onze dagen kroont. Daarvan kunt u lezen in

dit Kontakt hoe een aantal gemeenteleden, jong of oud, alleen of

als gezin, deze tijd ervaren.

Maar wat doet het voor je geloofsleven ? Ik heb ervaren dat ik

deze 40-dagentijd heel intens heb beleefd en al was ik meestal

alleen, ik me toch verbonden voelde met de mensen om mij heen,

maar ook met gelovigen in Nederland en daarbuiten .

Al een aantal weken moeten we de

kerkgang missen en dat is wennen. Ik

ben iemand die daar veel belang aan

hecht, in gemeenschap samenkomen

en samen te bidden, te zingen, te dan-

ken en te luisteren. En daar zit je dan

nu, wel of niet in je nette kloffie met

een bak koffie op de bank naar de tv,

kerkomroep of via livestream te kijken

en te luisteren. Een vreemde gewaar-

wording, wie had dat een paar maan-

den geleden kunnen beseffen of bevat-

ten. Maar dan zie je ook de veerkracht

van de mens. Niet bij de pakken neer-

zitten maar op zoek gaan naar nieuwe

wegen en initiatieven. Zo werden veel

kerken technisch ineens van eind 20ste

eeuw naar 2020 gebracht. Zo groot is

het aanbod van diensten online. Ikzelf

begin zondagsmorgens om half 9 met een mis vanuit het begijn-

hof van de zusters Sacramentinnen uit Halle(B), daarna schakel ik

over naar onze dienst, daarna eucharistie en kijk ik terug naar

ds. De Reuver, een stukje Beam en Nederland zingt en Chemin

Neuf uit Oosterhout sluit de rij. Hierbij moet ik toegeven dat ik

niet uren stil op de bank zit te luisteren, het is ook wel vaak tus-

sen de bedrijven door. Ook weer een voordeel van thuis meeluis-

11

teren. Zo heb je een breed scala van beleving, van Lenny Khur

met de ‘Steppe zal bloeien’ tot het ‘victimae paschali laudes’ in de

Latijnse hoogmis. Nieuwe vormen om de moderne mens aan te

spreken en oude vormen die de stormen der eeuwen hebben

overleef. Vormen die al troost gaven toen pest en oorlog en ande-

re rampen de wereld teisterden. We leven in een moeilijke, ang-

stige, verdrietige en vaak onwerkelijke tijd maar ook een tijd

waar nieuwe initiatieven opkomen en mensen elkaar op wat voor

manier dan ook helpen en steunen. De wereld zal nooit meer het-

zelfde worden hoor je nu vaak. Ik weet het niet, de mens is vaak

hardleers en valt makkelijk terug in oude gewoonten. Maar er zijn

ook goede oude gewoonten. Dat we straks blij en dankbaar zijn

dat we weer naar de kerk kunnen gaan om daar elkaar te ont-

moeten met of niet op afstand, dat zal de tijd leren. Misschien ben

je langzaam afgehaakt en is de drempel te hoog geworden dan is

het straks ook een goed moment om een frisse start te maken en

je bij de gemeente te voegen.

Wees welkom en laten we zorgen dat iedereen zich welkom voelt.

Maar we keren terug naar de vraag, hoe zitten u en jullie erbij op

de zondagmorgen en hoe ervaren jullie dit?

Graag zien we jullie verhalen tegemoet voor het Kontakt juni.

Dieter Verbeek

Gedurende die veertig dagen na zijn op-

standing bracht Jezus tijd door met zijn

leerlingen en deed hij nog meer wonderen.

Hij vertelde de leerlingen dat zij verder

moesten gaan met zijn werk als Hij er niet

meer was. Hij zou namelijk terug gaan

naar Zijn Vader – God – in de hemel. Jezus

gaf ze ook de opdracht om mensen te ver-

tellen over zijn opstanding (de boodschap van Pasen).

Op de veertigste dag nam Jezus de leerlingen een eindje mee de

stad (Jeruzalem) uit. Hij had ze daarvoor nog gezegd: “Ik zal er-

voor zorgen dat de belofte van mijn Vader wordt ingelost.”

En toen, voor hun ogen, steeg Jezus op naar de hemel.

12

ZIEKTEVERLOOP DS. JAAP BOL

Op 28 november 2018 is onze predikant ziekgemeld bij de PKN.

Al gauw kregen wij het bericht dat Camas/Perspectief, een Arbo-

dienst ingehuurd door de PKN, het verdere ziekteproces zal bege-

leiden. Ik heb ongeveer iedere zes weken bericht van hen ont-

vangen dat onze predikant was opgeroepen voor een consult bij

bedrijfsarts de heer Duits. Soms kreeg ik vrij kort daarna te horen

dat het consult geen doorgang kon vinden. Overigens zonder de

reden of medische gegevens door te geven in verband met priva-

cy. Na één jaar ziekte heb ik dit gemeld bij de PKN, waarna verla-

ging van het traktement inging. We gingen op dezelfde weg door.

Begin dit jaar was door Perspectief een keuringsgesprek gepland

en ook weer geannuleerd.

In februari belde mij Elisabeth van As van de PKN met de mede-

deling dat een vervroegde keuring van Jaap is aangevraagd. Door

het opvragen van medische gegevens kan het wel even duren. Als

deze keuring geweest is en afkeuring is het gevolg dan wordt dit

voorgelegd aan de keuringsarts van de verzekering. Hierna kun-

nen wij dan formulieren insturen om losmaking van

ds. Jaap Bol van onze gemeente aan te vragen.

Matty Zoutewelle.

Hoe gaat het proces nu verder? Allereerst kunnen we pas verder

nadat de vacature feitelijk is ontstaan, dat wil zeggen wanneer de

predikant los is gemaakt van de gemeente en dit formeel is gere-

geld. De vacature moet dan worden gemeld. De tijd kan nu ge-

bruikt worden om ons te bezinnen. Wat willen we? Misschien wel

belangrijker, wat kunnen we? Er zijn hier verschillende mogelijk-

heden welke ik kort bespreek, met alle randverschijnselen erbij.

Dit is niet uitputtend en hier zal de gemeente een besluit in moe-

ten nemen.

Als eerste een nieuwe predikant beroepen. Hierbij moet er beke-

ken worden voor hoeveel procent dit kan. Zoals nu de bijdragen

zijn zal dit ergens rond de 30-50% zijn. Dit is ook weer afhanke-

lijk van of een predikant hier wil komen wonen. Als de pastorie

verhuurd kan worden levert dit inkomsten op die ingezet kunnen

worden voor de predikantsplaats.

13

Er kan ook een beroep worden gedaan op een recent afgestu-

deerde predikant, een zogenaamde proponent. Dit is niet per de-

finitie een jong iemand, er zijn er velen die al op leeftijd zijn en

ook al zijn voorgegaan in onze kerk. Voordeel hiervan is dat de

kosten iets lager zijn en dat met deze groep over huisvesting af-

wijkende afspraken kunnen worden gemaakt.

Er kan worden gekeken of er samen met een gemeente binnen de

PGML een predikant kan worden aangesteld. Helder is dat hier

goede werkafspraken moeten worden gemaakt over de inzet en

vooral bij de bijzondere diensten. Een 50% predikant van jezelf

kan je dan sneller inzetten. Voordeel is wel dat er samen een

100% plaats is ingevuld. Hierbij moet ook gekeken worden of de

gemeentes vertrouwen hebben om dit samen op te pakken, im-

mers men is gedeeld werkgever van de predikant met mogelijk

verschillende eisen en wensen. Dit is een zorgvuldig proces wat

mogelijk langer duurt. Wanneer dit een optie zou zijn dan zou er

tijdelijk gebruik kunnen worden gemaakt van een ambulant pre-

dikant. Dit is voor een 0,5 plaats, maximaal voor 2 jaar. Dit als

overbrugging en om de kerkenraad te ontlasten met een predi-

kant die zorg draagt voor het pastoraal deel.

Een kerkelijk werker is ook een optie. Deze kan dan als pastoraal

werker aan de gang. Deze kan niet een predikant vervangen, dat

is wel iets om rekening mee te houden.

Keuzes genoeg, genoeg stof om over na te denken. Dit had ik

tijdens de gemeenteavond willen presenteren. Belangrijk is dat de

gemeente een stem laat horen waar de kerkenraad dan mee ver-

der kan. Er zal een keuze moeten worden gemaakt en een profiel

moeten worden opgesteld wat er verwacht wordt van een opvol-

ger van ds. Jaap Bol en waar de nadruk op moet gaan liggen.

Pas als na overleg ook met de PKN (CCBB) het besluit genomen

wordt of we alleen opgaan of samen met een andere gemeente

kan er een definitief profiel komen waar een beroepingscommissie

mee verder kan gaan.

Vanuit de kerkrentmeesters zal bepaald worden wat de financiële

mogelijkheden zijn en dat zal de basis zijn voor het verdere ver-

loop. Helder is zeker dat een 100% plaats met de huidige VVB-

bijdrage er zeker niet in zit.

Gerrit Noorlander

14

VERSLAG KERKENRAADSVERGADERING

30 MAART Agenda:

Invulling Stille Week

Invulling tijd tussen Pasen en Pinksteren

Communicatie en acties naar gemeenteleden

Henk opent de vergadering met Pelgrimspsalm 130, op weg naar

Pasen.

Invulling Stille Week.

Besloten wordt dat de diensten van Goede Vrijdag en paasmorgen

doorgaan. Witte donderdag en Stille Zaterdag komen te vervallen.

Avondmaal vieren in andere vorm is voor ons geen optie, de

paaswake is een symbolische dienst die geen goede aanvulling

kan geven zonder beeld.

Ds. De Graaf zal worden benaderd voor de Goede Vrijdag avond-

dienst, dit zal dan een gewone dienst worden.

Dhr. Rob Favier zal worden gevraagd voor de paasmorgendienst.

De paaskaars zal op Goede Vrijdag worden uitgeblazen. Op

paasmorgen steken we de nieuwe paaskaars aan.

Armando en Derek Lagrauw maken een beamerpresentatie ter

ondersteuning van de diensten via de kerkomroep. De presentatie

zal dan digitaal verstuurd worden aan degenen waarvan een

emailadres bekend is. We willen hier graag gebruik van maken.

De kerkomroep kan door overbelasting slecht zijn. De dienst op

een later tijdstip downloaden is een goede optie om geen storing

te hebben.

Aangegeven wordt de kerktelefoon op tijd aan te zetten en de

dienstdoende organist te vragen iets langer te spelen voor de

dienst zodat de luisteraars thuis iets horen.

Invulling tussen Pasen en Pinksteren.

Besloten is om de diensten doorgang te laten vinden zoals afge-

sproken omdat er behoefte aan is vanuit de gemeente. Predikan-

ten worden benaderd om voor te gaan in de dienst van kerkom-

roep.

Communicatie en acties naar gemeenteleden

Ad Wagemakers stuurt zondagsbrief digitaal rond aan de bekende

adressen.

Een gedeelte wordt bezorgd aan ouderen.

15

Actie vanuit activiteitencommissie

De commissie wil een plantje brengen als paasgroet naar alle ge-

meenteleden die Kontakt ontvangen. Graag wil de kerkenraad een

paasgroet toevoegen namens de kerkenraad

Aan Jan van Wijk wordt verzocht om een paasgroet te maken.

Eenieder wil helpen bij de verspreiding van de paasgroet om zo

de activiteitencommissie te ontlasten.

Er worden vanuit meerdere hoeken acties ondernomen. Er zijn

kaartjes verstuurd naar oudere gemeenteleden. Brenda heeft

kaartjes gestuurd naar jeugd van de jeugdkerk. Ouders van jonge

kinderen zijn benaderd om digitaal leuke werkjes met de kinderen

te doen die we anders op de kindernevendienst zouden doen.

Rondvraag

Er zijn geen zaken meer voor de rondvraag.

Henk sluit af met Pelgrimspsalm 134.

ZINGEN BIJ HET HARMONIUM IN ELZENHOVEN Mocht er na 28 april weer wat ruimte ontstaan

om met elkaar iets te gaan doen dan ben ik

weer achter het orgel te vinden in Elzenhoven.

Het zou heel fijn zijn om weer samen te kun-

nen zingen. Misschien zie we elkaar op donderdag

30 april, 14 mei en 28 mei om 11.00 uur.

Henk Hoogendoorn

INLOOPOCHTEND KERK DE BRUG

U begrijpt het natuurlijk al….. dat zal nog niet mo-

gen of kunnen. Samen gezellig bij elkaar….nog

even niet! Maar we hopen dat in de maand juni de

deur weer wagenwijd open kan.

Sterkte, geduld en vertrouwen in deze moeilijke

weken!!!! Het koffieteam: Ellis, Froukje, Ineke, Marian

16

WAT EEN GEDOE DAT ONLINE GEBEUREN,

OF TOCH NIET?! Hoe houd je de jeugd betrokken bij de kerk in deze lastige perio-

de van quarantaine en alles digitaal communiceren? De eerste

week moesten we allemaal even onze draai vinden in onze gezin-

nen, met school en met werk, maar een week of twee later ga je

toch verder kijken en besloten we als jeugdraden PGML dat we

iets met de jeugd wilden gaan ondernemen.

Na overleg met jeugdleiders van de PGML-jeugdraden hebben we

besloten om mee te doen met de online PaasChallenge die ge-

organiseerd is door de Jong Protestanten (nieuwe naam van JOP).

Dit is besloten op woensdag 1 april tijdens een hilarische online

bespreking, we moesten even wennen aan de online omgeving,

maar toch een goed overleg en een mooi besluit. Dat betekende

wel even aanpoten om dit voor 11 april te organiseren. De online

PaasChallenge is direct aangevraagd bij de website van Jong Pro-

testanten, nu de jeugd mobiliseren!!

Als actie hebben we alle jeugd van de PGML thuis een zakje paas-

eitjes gebracht met een paasgroet en een uitnodiging voor de

PaasChallenge. Voordeel is dat ze allemaal thuis waren en we

even ‘hoi’ konden zeggen en op gepaste afstand de eitjes konden

afgeven of afgooien!

De jeugd van Hervormd Sprang en van PG Waalwijk hadden zelf

al initiatief genomen om mee te doen, de rest van de jeugd van

de PGML-kerken is via de jeugdleiding en de Friends app uitgeno-

digd.

Op zaterdagavond 11 april (Stille Zaterdag) hebben we met 5

groepen jeugd tussen de 10 en 17 jaar (Hervormd Sprang en PG

Waalwijk niet meegerekend) een online PaasChallenge gespeeld.

We hebben met leiding en deelnemers WhatsApp groepen ge-

maakt en moesten tussen 20.00 en 22.00 uur keihard werken om

alles in goede banen te leiden en de scores goed bij te houden.

Om exact 20.00 uur zijn we begonnen. Na een introductie op vi-

deo zijn vervolgens ook alle spellen uitgelegd via video’s. In elke

video werd een deel uit het paasverhaal besproken, werd de

17

emotie die erbij hoort uitgelegd en volgde er een spel. Spel 1 was

bijvoorbeeld een deel over Lazarus, het bijbehorende spel was

een mummie maken van wc-papier. We hebben heel wat huiska-

mers overhoop gehaald zaterdagavond. Nu snap je ook waarom

we zo veel wc-papier moesten kopen in de weken hiervoor!

De jeugd bleek bloedfanatiek, heeft geweldig meegedaan en we

hebben heel veel gelachen om de foto’s die gestuurd werden. In

het spel waarin het verhaal van Petrus en de haan die kraaide,

verteld werd, moest de jeugd een haan knippen met een A4’tje en

een schaar. We hebben hele mooie exemplaren voorbij zien ko-

men; van een vierkantje met tee pootjes tot echt lijkende hanen,

echt goed gedaan!

Tijdens het laatste spel heeft de jeugd de buren verrast met een

paasgroet gemaakt van paaseitjes. Dit leverde ook mooie foto’s

op. Namens de leiding van deze vijf groepen wil ik alle jeugd be-

danken die zich opgegeven heeft en zo leuk meegedaan heeft.

Gezien de reacties vonden jeugd én ouders het leuk en gingen we

met een goed gevoel de paasdagen in.

Zo is er een lichtpunt in soms wat bizarre tijden. God heeft geen

quarantaine en houdt ook geen 1,5 m afstand, Hij is er gewoon.

Geloven is makkelijker als je naar de kerk kunt gaan, maar ook

online kun je elkaar inspireren en samen sterk staan voor geloof

en voor elkaar!

Wij hebben dat zaterdagavond bewezen met elkaar.

Blijf geloven in God, in jezelf en in elkaar.

Brenda Kerkdijk

Namens PGML-jeugdraden

18

THUIS ZITTEN

U begrijpt dat het Kontakt van mei 2020 de sfeer zou krijgen van

75 jaar Bevrijding. Dankbaar zijn we te mogen leven in een wel-

varend land met vrijheid op vele terreinen van onze samenleving.

Coranavirus

Wat gebeurt er, wat overkomt ons? Een virus dat de hele wereld

volkomen in haar greep heeft. Een virus dat niet te bestrijden is.

Een virus dat ons van vrijheid berooft.

Thuisblijven… thuisblijven … thuisblijven…

Plotseling beseffen we hoe belangrijk de contacten zijn.

Samenkomen, elkaar ontmoeten, elkaar ondersteunen met een

bezoekje, een wandelingetje maken, een fysiek schouderklopje.

Ouderen missen hun kinderen, kleinkinderen, vrienden, hun koor,

bridgeclub. Jongeren missen hun klasgenoten, vrienden, sport-

clubs.

Toch heb ik ondanks dit ‘missen’ een ‘verbondenheid’ ervaren.

Goede Vrijdag ….. we luisterden thuis naar de dienst uit de,

op zes mensen na, volkomen lege kerk De Brug. Toen voelde ik

verbondenheid met onze gemeenteleden die thuis eveneens luis-

terden naar de bemoedigende, inspirerende woorden van

ds. De Graaf. Ik ervaarde dat er, her en der verspreid, mensen op

dat moment dezelfde liederen zongen als wij.

Ik bemerkte dat saamhorigheid niet alleen bestaat als je elkaar

ziet, ontmoet. Het is ook een weten van elkaar, het meeleven met

elkaar, het denken aan elkaar. Een kaartje, telefoontje, appje, het

vindt vaker plaats dan voorheen. Het voelt alsof we dichter bij

elkaar komen, juist vanwege die verplichte afstand.

Je hoort veel berichten over een groeiende saamhorigheid, over

aandacht en hulp voor elkaar. Ik hoop dat daar iets van blijft

hangen na corona.

In dit Kontakt proberen we dit meeleven met elkaar wat te ver-

sterken door gesprekjes met enkele van onze gemeenteleden.

‘Wat heeft dit coronavirus in jullie leven teweeggebracht? Hoe

geef je het een plaats?’

We denken hierbij aan jong en oud, alleengaande mensen en ge-

zinnen. We hopen hiermee een gevoel van onderlinge verbonden-

heid als gemeente te versterken.

Riny Visser-Crielaard

19

Zorgboerderij De bonte hoeve. “Wij zijn twee weken dicht geweest als zorg-

boerderij. Onze cliënten zijn mensen met een

verstandelijke beperking en voor hen is het

isolement heel, heel zwaar. Ze lopen tegen

een muur. Wij, op de boerderij, kunnen naar

buiten maar zij zitten binnen.

We zijn daarom gestart met twee personen per dag te laten mee-

werken. Normaal zijn we met 8 of 10 mensen en 4 begeleiders.

Dus in plaats met 15 man te lunchen zitten we met z’n vieren.

Toch fijn dat we hen zo kunnen helpen. Verder gaat het bij ons

redelijk. Marco gaat nog steeds naar zijn werk en voor ons is er

op de boerderij altijd volop bezigheid. En de ruimte om ons heen

geeft ons niet een gevoel van opgesloten zitten. Dat is op een flat

vijf hoog wel anders. De sociale contacten zijn stil gevallen en dat

is best heftig. Niet meer op zondagochtend gezellig bij mijn ou-

ders op de koffie, mis ik wel. We begrijpen dat we over een paar

weken nog niet uit de problemen zijn maar we leven niet in angst

en hebben vertrouwen in de toekomst.”

Dit was een positieve Connie

NIENKE NEDERVEEN Nienke zit in de brugklas van de Overlaat.

“Hoe verlopen je dagen Nienke en wat mis je het meest?”

“Ja ik zit veel liever op school. Daar heb je veel vrienden om je

heen. In de pauzes gezellige gesprekjes. Dat is thuis wel een

beetje saai hoor. Mama mag niet meer werken en papa werkt

thuis, dus ik ben gelukkig niet alleen en er komen soms wel

vriendinnen bij me in de tuin. Ze komen graag op de trampoline

springen. Iedere morgen om 9.00 uur begint mijn dag achter de

computer. Online leggen de leraren uit wat het huiswerk voor die

week is. Het is niet mega veel hoor. Er is een app met het les-

rooster zodat je weet wanneer die leraar voor die les aanwezig is

om jou te helpen als je met vragen zit. ‘s Middags krijg ik soms

wel praktijk opdrachten en die moet je dan fotograferen. Maar de

meeste middagen ben ik vrij. Ik verveel me nog niet, maar als de

corona het hele schooljaar, thuis blijven! zegt, dan maak ik me

zorgen. Ik moet er niet aan denken.

’s Morgens sta ik een stuk later op....niet meer om 7.00 u. Als ik

om 9.00 u. achter de computer zit is het OK. ‘s Avonds nog een

potje pesten met mijn vader en om tien uur naar bed.”

20

CAROLA GROENENDAAL-DEKKERS Kleuterjuf Carola begint de ochtend tegenwoordig met overleg

van 9.00 tot 10.00 uur met haar collega’s. Hoewel kleuters geluk-

kig leren door gewoon te spelen, is opdrachten aan hen geven

een stuk lastiger. Op de site zetten de juffen elke dag twee activi-

teiten waarvan ze er een zelfstandig kunnen doen en bij de ande-

re wat hulp moeten krijgen. Met filmpjes wordt een en ander on-

dersteund zodat ze de juf ook kunnen zien. Zo wordt b.v. het

paasverhaal voorgelezen, krijgen ze een opdrachtje om dingen in

huis te verzamelen die met een bepaalde letter beginnen en daar

moeten ze dan een foto/filmpje van maken. De ouders worden

gemaild en er is contact via videobellen. Eenmaal per week heeft

Carola oppasdienst op school. Ook Stef werkt thuis en gaat een

keer per week naar kantoor. Carola ervaart deze tijd wisselend.

Het is beangstigend, het maakt je waakzaam, winkelen is een

rare gewaarwording en dat ze haar ouders niet ziet, is heel lastig

als je ze normaal twee keer per week bezoekt. Dankbaar is ze

echter voor het mooie weer en dat ze heel veel tijd met haar

dochter Floor kan doorbrengen.

LOUISE VAN ELDEREN EN JOHAN hebben een chaotische

tijd achter de rug. Midden in een verbouwing thuis valt het co-

ronavirus rauw op hun dak. Dochter Yvonne, die al vijf jaar woont

in woonvoorziening OpenDoor in Kaatsheuvel, mag niet meer be-

zocht worden! Dat is aan hun dochter niet uit te leggen, dus hoe

zal ze daarop gaan reageren dat haar ouders niet meer komen en

ze ook niet meer opgehaald wordt? Zoon Jurgen en zijn vriendin

waren op vakantie in Costa Rica dat op slot ging. Dat levert een

week spanning en geregel op om ze uiteindelijk met de aller-

laatste vlucht op 29 maart terug te laten vliegen. De stage van

hun dochter Mariëlle is afgebroken en de stage in Portugal gaat

ook niet door. Behalve haar wat kwetsbaardere gezondheid, de

corona-angst, zijn er ook onzekerheden over wel of geen studie-

vertraging. Ook kan Louise niet naar haar 86-jarige moeder en

kan ze slechts de boodschappen in de gang zetten. Door haar

vitale beroep gaat ze wel naar haar werk. Als allerergste ervaart

Louise wel het feit dat je elkaar niet lijfelijk kan troosten. Het is

allemaal nogal veel om positief te blijven, maar dat Yvonne zich

nu ook zonder haar ouders redt en niet te veel van streek raakt is

een kleine troost voor de toekomst.

21

NEL BRASPENNING Als ik Nel Braspenning opbel met de vraag hoe het met haar gaat in

deze coronatijd worden we gestoord door haar aardige buurvrouw

die, zo blijkt achteraf, wil weten of ze de ramen van Nel ook nog

moet zemen. Met de hulp zit het daar wel goed denk ik bij mezelf en

dat blijkt ook te kloppen. Ze wordt vaak gebeld door familie en vrien-

den en wordt geholpen door haar buren en andere mensen in de

straat, die een boodschapje voor haar doen. Er valt ook regelmatig

een kaartje op de mat. Dat ervaart ze als een grote steun in deze

voor iedereen zo donkere tijd. Ze is ontzettend dankbaar dat er zo-

veel mensen naar haar omkijken, zeker omdat ze maar alleen is en

ook niet meer zo jong.

In het begin maakte het coronavirus haar angstig, maar toen dacht

ze aan alle mensen over de gehele wereld die dit ook moeten ervaren

onder vaak nog slechtere omstandigheden en kon ze dat overgeven

aan God.

Door alles in Zijn hand te leggen, zich over te geven aan Zijn wil

kwam er rust en vertrouwen in haar hart en vindt ze kracht en troost

in het gebed. Wat er ook gebeurd, Hij is erbij en nabij.

Ze weet niet hoelang dit nog gaat duren maar we moeten vooral

dankbaar zijn dat Nederland zolang gespaard is voor allerlei rampen.

In haar lange leven heeft ze de Tweede Wereldoorlog en de Wa-

tersnoodramp van dichtbij meegemaakt, maar voor de rest waren

oorlogen en rampen altijd ver weg. Ze hoopt dat door deze gebeurte-

nis de mensen weer gaan zien dat niet alles maakbaar is en dat er

maar iets hoeft te gebeuren en de hele wereld ligt stil. Dat de mens

zijn heil niet alleen bij zichzelf zoekt maar terugkeert naar God.

BENNO EN LISIENNE CREZÉE stuurden het onderstaande

bericht vanuit het zonnige en stille Curaçao.

“Ook Curaçao is niet gevrijwaard van het coronavirus.

De eerste besmettingen kwamen hier drie weken geleden voor. Drie

Nederlandse toeristen die hier op vakantie waren, gingen direct in

quarantaine in hun hotel. Van een van hen verslechterde echter de

toestand zodanig dat hij afgevoerd moest worden naar het zieken-

huis. Helaas is deze patiënt overleden. In de loop der tijd zijn er maar een paar patiënten bijgekomen. De teller staat op dit moment

op 13 patiënten. Ondanks de relatief weinig besmettingen heeft de

regering strenge maatregelen genomen.

Onze regering heeft echter direct de grenzen voor het vliegverkeer

van en naar Nederland afgesloten; met uitzondering voor lokale be-

22

woners, die in het buitenland zaten. Sinds 30 maart 2020 kunnen ook

die niet meer terug naar huis en ligt het vliegverkeer helemaal stil.

Slechts zieken die vervoerd moeten worden en vrachtvliegtuigen mo-

gen nog landen. Iedereen moet zoveel mogelijk vanuit huis werken;

zodoende zit mijn vrouw al drie weken thuis. Bij de supermarkten

staan lange rijen mensen te wachten voor ze naar binnen mogen.

Kinderen mogen niet naar school, zelfs het uitje naar de supermarkt

is voor hen verboden. Kerken en andere vormen van samenkomen

zijn verboden. Zelfs de klokken bij het nonnenklooster naast ons lui-

den niet meer en dat is toch wel wennen. Normaal gesproken luidt de

klok iedere morgen om half acht en acht uur voordat de dienst be-

gint. De kerken hebben wel het initiatief genomen om diensten online

aan te bieden. Restaurants zijn dicht, in het begin mochten ze wel

take out aanbieden, maar op dit moment is dat ook niet meer moge-

lijk.

Sinds donderdag 2 april 2020 is er een complete lockdown. We mo-

gen alleen de weg op aan de hand van de letter van de nummerplaat

van de auto. Vanaf zondag 5 april 2020 mag niemand op zondag de

weg op, winkels en supermarkten zijn gesloten (dit geld alleen voor

de zondag). Het is allemaal onrealistisch. De enige mensen die op

straat mogen zijn, zijn degene die in vitale beroepen werken, zoals

bijvoorbeeld in de zorg, politie en dergelijke.

Het is zo stil op de stranden; waar het normaal wemelt van de va-

kantiegangers, is het nu helemaal leeg.

Iedere dag wordt er een persconferentie gehouden met de laatste

stand van zaken en als er weer maatregelen genomen moeten wor-

den, wordt dat ook bekendgemaakt.

Toch proberen we er het beste van te maken door zoveel mogelijk de

normale routine aan te houden. Vroeg uit bed, samen de dagelijkse

dingen doen en samen te koken. Voor het contact met het thuisfront

gebruiken we WhatsApp.

Het is natuurlijk allemaal heel vervelend, maar het is op zich goed als

alles eens een keer wordt stilgezet, zodat we ons realiseren, dat we

zonder God niets zijn. We meer gaan nadenken over wat we met de

wereld en alles wat daarop leeft aan het doen zijn. En we ons realise-

ren dat het zo niet langer kan.

Toch blijven we er de goede moed inhouden. We blijven bidden en

vertrouwen erop dat God ons ook door deze coronacrisis zal helpen.

Met groetjes vanuit een nog steeds zonnig en het vooral stille

Curaçao.”

23

RIEK VERDUIJN

Ik belde Riek op en ze was meteen bereid om samen een gesprek

te hebben over haar thuissituatie.

Riek is blij dat de verpleging één keer per week komt. De verple-

ging blijft gelukkig komen en loopt niet met een mondkapje op.

Er komt niemand binnen en Riek gaat nergens naar toe.

Ze vertelt dat ze vol vertrouwen zit, het komt weer goed.

Ze denkt dat het coronavirus ons wakker schudt. Het is een pas

op de plaats, dit komt niet zo maar. We moeten stil staan bij het

feit dat wij het in Nederland zo goed hebben. Riek blijft bellen

naar mensen waarvan ze denkt dat die wel wat belangstelling

kunnen gebruiken. Dit deed ze al en blijft ze doen.

Deze negatieve periode probeert ze om te buigen. Blijf positief

omzien naar elkaar, is haar advies. Ze is niet bang of angstig, ze

heeft vertrouwen op haar geloof. Wel leeft ze mee met alle men-

sen, die afscheid moeten nemen van een dierbare. Dat vindt ze

nu extra verdrietig. Ze wordt iedere dag gebeld door familie en is

daar tevreden mee. Het is niet anders. Rutte is duidelijk geweest,

zegt ze. Thuisblijven en niet samenscholen. Blijf positief, er is

altijd licht aan de horizon nu en na deze crisis.

CARMEN DE BONT

Carmen een app gestuurd of ik haar mocht interviewen. Zoals het

gaat met studenten, was Carmen bezig voor school en ze appte

me of ze me later die dag mocht terug appen.

Carmen wil graag vertellen hoe zij de laatste tijd, de dag door-

brengt. Haar studie loopt door, anders dan anders. Thuisopdrach-

ten en videobellen met de docenten. Haar tentamens zijn gewij-

zigd. Hierdoor had Carmen wat stress, want hoe zou het gaan of

moeten gaan. Gelukkig kwam er snel duidelijkheid en valt alles op

zijn plek.

Carmen mist wel haar vriendinnen. Ze videobelt veel maar toch is

het anders. Het is jammer dat het zo moet. Ze houdt zich aan de

regels van het RIVM. Ze is niet angstig voor zichzelf wel voor ou-

dere mensen die zijn meer beperkt, zoals haar oma, die niet meer

uit haar appartement komt. Voor die groep ouderen wordt het

blikveld en de belevingswereld een stuk kleiner. Al met al voelt

Carmen zich niet beperkt in haar ontwikkeling op school of in haar

contacten. Het gaat alleen op een andere manier.

Blijf op 1,5 meter afstand en blijf binnen!

24

JAN POTHOF Toen we Jan Pothof telefonisch spraken was hij een week eerder

met zijn vriendin vanuit Friesland weer teruggekomen naar Was-

pik. Hier kunnen ze genieten van alle rust en ruimte in en om het

huis. De tuin, de vijver en de kas voor tomaten e.d. bieden alle

mogelijkheid voor nuttige bezigheid en ontspanning. Corona heeft

op hun leven maar beperkte invloed. Zijn lieve dochter zorgt voor

de boodschappen, zelf blijven ze toch maar thuis. Schrik is er

vanwege de buurman die met corona ernstig ziek is opgenomen

en geen bezoek mag.

Er is geen directe link vanuit corona naar de oorlogsjaren, waar-

aan hij nog wel sterke herinneringen heeft. Bijvoorbeeld aan de

hongerwinter van 44/45, waarin hij vanuit de randstad als 8-

jarige naar de Veluwe ging, waar wel eten was!

En nu genieten ze samen van elkaar en van wat er nog wel kan.

In de tuin, en in huis met een grote puzzel die na 2007 en 2012

opnieuw op tafel ligt en die bij gelegenheid aandacht krijgt. Tot

alles weer keurig in elkaar past.

DINANT EN MIRJAM Wij zijn de familie Paardenkooper; papa Dinant, mama Mirjam,

zoon Ruben (4 jaar) en dochter Mariël (3 jaar). Dinant werkt als

IT-er door corona nu vanuit huis. Mirjam werkt als verpleegkundi-

ge oproepkracht in de thuiszorg, waar de omstandigheden ingrij-

pend veranderd zijn. Ruben krijgt van de Koningschool huiswerk-

pakketten en vlogs van de juffen. Bijzonder is dat we nu meer als

gezin bij elkaar zijn. We kunnen altijd samen eten en meer spelen

met de kinderen. Gelukkig hebben we een tuin en droog weer! Er

wordt gespit op zolders van buren en familie op zoek naar puzzels

of leuke spellen om eens uit te wisselen. We zoeken naar extra

creatieve ideeën om 'school' in te vullen. Sociaal contact houden

we via videobellen en dus nauwelijks fysiek. Kerk volgen we onli-

ne en we kijken naar Hour of Power op tv. En we zijn dankbaar

dat we werk hebben! Ondanks dat dit een tijd is van onzekerheid

brengt het ook rust omdat er veel minder activiteiten zijn waarbij

we verwacht worden en ons op tijd moeten melden zoals school,

zwemclub, vergaderingen etc. Er lijkt in die zin een soort bevrij-

ding omdat we minder 'moeten'. We wensen iedereen alle goeds

toe en hopelijk snel tot ziens!

25

ALLES ANDERS Wat gisteren nog heel gewoon was,

kan vandaag weer anders zijn. Wat gisteren een vast patroon was,

blijkt nu geen houvast meer te zijn.

En wat vandaag nog heel normaal lijkt, houdt morgen heel misschien wel op.

Eén druppeltje maakt alles anders en zet de wereld op zijn kop.

Je dacht gewoon te kunnen leven. Je was gewend om vrij te zijn,

om zorgeloos een hand te geven, een knuffel en nabij te zijn.

Je was gewend aan samen delen,

samen sporten, samen uit. Misschien maak jij je nu al zorgen

als iemand dichtbij hoest of snuit.

Maar alles wat je hebt verloren in deze wereld op zijn kop

en waar je spijtig naar verlangt nu, komt weer terug en bloeit weer op.

Want wat vandaag niet blijkt te kunnen, kan morgen heel misschien weer wel. Of overmorgen, of nog later…

Al vraagt het tijd: er komt herstel.

Dan zullen we elkaar omhelzen.

Dan zijn we van een last bevrijd, en alles zal weer anders voelen.

Dan is vandaag verleden tijd. Greet Brokerhof-van der Waa

26

De steppe zal bloeien ………….

Ik -Tolleke- zit regelmatig in de kerk ‘De Brug’. Was u er

ook op zondag ………… Dat zinnetje kan nu niet meer. Want

we zijn er niet meer. In de kerk bedoel ik. Barre tijden be-

leven we. Maar er is toch wel wat te beleven op zondag-

morgen. Tolleke heeft nog nooit zoveel kerkdiensten ge-

hoord en gezien dan de laatste tijd. Maar hij wil eigenlijk

toch alleen naar zijn eigen kerk ‘De Brug’. Soms hoor je

zeggen dat het niet uitmaakt waar je bent om een preek te

horen. Maar bij Tolleke ligt dat toch even anders. Geloven

doe je samen en het liefst in je eigen kerkgemeenschap.

Maar het is op zondagmorgen wel

een gevecht met die kerkomroep om

bij je eigen dienst te komen. Tolleke

maakt daar iets mee wat je in werke-

lijkheid nooit meemaakt. Op een

gegeven moment is de kerk vol. Je

kunt er niet meer bij. Geen verbin-

ding. Niet getreurd. Dan maar naar

ds. De Reuver op tv luisteren en kij-

ken. Dat is ook genieten en geloven. Vooral als je Lenny Kuhr (van

De Troubadour) hoort zingen over ‘de steppe die zal bloeien, lachen

en juichen’ (Lied 608). En dat in een tijd die veel weg heeft van een

dorre steppe. Maar het bemoedigende nieuws is nog niet op. Tolleke

bleef maar kijken en luisteren. Een jonge vrouw zingt het lied ‘You

raise me up’. Wat zingt dat altijd lekker mee. Vaak zonder dat de

boodschap tot je door dringt. Maar deze keer is het bij Tolleke anders

als hij hoort: “I am strong, when I am on Your shoulders.” (Ik ben

sterk, als ik op Uw schouders zit.)

Later op die eerste paasdag nog eens op mijn gemak naar Rob Favier

geluisterd in onze eigen kerk. Dat is ook altijd genieten. Vooral van

zijn gewone manier van doen; je hoort er echt bij. Van zijn gewone

taalgebruik. Hij steekt ons een riem onder het hart om te zorgen dat

ons de moed niet in de schoenen zinkt. Tolleke kan wat met zijn

boodschap: God kent ons bij name. Tolleke wordt even stil van zijn

laatste woorden. De volgende keer als hij weer in ‘De Brug’ preekt, krijgen we allemaal een knuffel van hem. Als dat maar niet weinig

mensen in de kerk oplevert.

Tot een zondag,

Tolleke Bijbelvast

27

De dichter Leo Vroman zegt:

Kom vanavond met verhalen

hoe de oorlog is verdwenen,

en herhaal het honderd malen:

alle malen zal ik wenen.

In maart hadden we als redactie besloten om in het Kontakt van mei

het thema ‘75 jaar vrijheid’ veel aandacht te geven.

Maar corona strooit een virus door onze plannen.

Toch willen we twee verhalen die hier o.a. voor bedoeld waren samen

met u delen.

VIJFENZEVENTIG JAAR BEVRIJD

Vlak voor de oorlog geboren in augustus 1939 op de zandgrond van

Boxtel draag ik nog veel herinneringen aan de bevrijding met mij

mee.

In onze straat stonden alleen een paar boerderijen. Daar woonden en

werkten mijn grootouders en drie van mijn ooms, de broers van mijn

vader. Wij woonden in een mooie dienstwoning, gebouwd op een

talud, bij een proefboerderij van de Nederlands Christelijke Boeren-

bond. Daar was mijn vader bedrijfsleider. Hij voerde er een driehon-

derd varkens en kruide dagelijks de mest naar de vaalt.

Mijn vroege katholieke jeugdjaren beschrijf ik in “De geur van var-

kens in de kleren die van wierook in het haar” uit 2015.

“De Heer heeft de mens in het begin gemaakt en hem de vrijheid

gegeven zelf te beslissen.” (Wijsheid van Jezus Sirach 15,14)

Tijdens de bevrijding door de Canadezen zit ik voor het laatst op de

bewaarschool bij de nonnen in Esch (waar we ook kerk gaan).

De soldaten brengen de kinderen die ver weg wonen van school met

hun jeep naar huis. Ook mij. Krijg een oranje muts op mijn weerbor-

stels en een rood-wit-blauw vlaggetje in de handjes gedrukt. Ik

mocht naar school mijn feestblouse aan die mama gemaakt heeft van

een parachute die in het weiland was achtergebleven. Ik zag hem

samen met twee van mijn kleine broertjes neerdalen samen met een

blinkende mosgroene jeep.

De Canadese bevrijders rekenden op een warm onthaal. Dat viel te-

gen. Zij maakten in de bloementuin van mama voor zij mij afzetten

een soort van wheely die in slechte aarde viel bij papa en zijn knecht.

Als de Tommies weer weg zijn en mama mij knuffelt, weet ik weer

waarom papa zo boos werd. Twee dagen daarvoor waren er Canade-

zen bij ons binnengekomen. Toen huilde mama plots. Ik zag dat een

28

soldaat in haar billen kneep. En toen heb ik papa gehaald en riep

mama angstig tegen papa: “Thé, doe die riek weg!”

Mama vond vast de Duitse soldaten die enkele weken daarvoor ge-

vlucht waren veel aardiger. Die waren heel jong, zeker de helft jon-

ger als de bevrijders. Zij waren ook beleefd en heel bang. 's Avonds

kwamen zij wel eens binnen om met mama te bidden. “Kanonen-

fleisch” werden zij spottend genoemd, vertelde oom Wim. Niet dat

mijn ouders pro Duits waren, allerminst. Oom Wim was uit Dachau

ontsnapt en totaal overspannen thuisgekomen. Opa en oma wisten

zich jarenlang geen raad met hem.

Mijn vader verleende in de hongerwinter onderdak aan hongerige,

verkleumde mensen uit het noorden van ons land in de verwarmde,

lege varkensstallen, bakte brood voor hen, haalde melk, groenten,

eieren, boter en vlees bij zijn broers. Vele vluchtelingen kwamen na

de bevrijding bij ons langs om mijn ouders te bedanken.

Op de rooms-katholieke gemengde lagere school in Esch hoorde ik

later dat de Joden in de oorlog betaald hadden gekregen voor wat zij

Jezus hadden aangedaan.

En papa noemde een koopman bij wie hij iets teveel voor een pony

moest betalen een Jood.

Die leverde hem immers een jodenstreek. En daar was hij niet van

gediend.

Zo ging dat in die dagen. En ik schreef als een van de laatste kinde-

ren met een griffel op een lei, tot ik ziek werd, doodziek. Boven op

mijn kamertje moest ik wekenlang in quarantaine blijven. Difterie

had ik. Niemand mocht boven komen. Alleen mijn ouders die zich op

de overloop steeds moesten verkleden. Achterin het weiland zwaai-

den mijn broertjes, de overburen, mijn grootouders, ooms en tantes

mij toe. Ik snakte naar adem.

“Wie zich spiegelt in de volmaakte wet die vrijheid brengt, en dat

blijft doen, niet als iemand die hoort en vergeet, maar als iemand die

ernaar handelt- hem valt geluk ten deel, juist om wat hij doet.” (De

brief van Jakobus 1,25)

Een deel van de voorbereiding op de eerste communie miste ik door

mijn ziekte. Toen ik in mijn nieuw matrozenpakje in een plechtige

viering de hostie op de tong kreeg gelegd, ging ik er in mijn mond

omzichtig mee om, opdat ik Onze Lieve Heer niet zou bijten en

daarmee pijn zou doen.

29

Mama kon prachtig verhalen vertellen. Voor het slapen gaan, kwam

ze bij mij op de bedrand zitten. Zo hoorde ik van haar het droevige

verhaal over de beeldschone, jonge koningin Astrid uit België. Zij

kwam oorspronkelijk uit Zweden. Drie kinderen had zij. Haar tweede

zoon heette Albert. Over hoe zij, pas 30 jaar jong, de dood vond bij

Küssnacht in Zwitserland toen haar man in een ravijn reed. Mama

had een pracht album vol plaatjes die zij eens gespaard had bij cho-

coladerepen. En zij verklapte mij dat zij mij naar Astrids tweede

zoontje genoemd had. Even oud waren we.

Zij mocht maar 45 jaar oud worden, die lieve moeder van mij die mij,

haar inmiddels tachtigjarige zoontje, iedere avond welterusten wenst

en met hem bidt.. Dat de mensen die het benauwd hebben weer

goed kunnen gaan ademen en dat alle mensen die in quarantaine zijn

gauw beter mogen worden.

Nooit vergeet ik die dag, een paar maanden na de bevrijding, dat ik

met papa door het plat geregende roggeveld van opa liep. Vlak voor

onze voeten lag daar een Duitse soldaat. Wat schrok ik. Papa zei dat

ik door moest lopen. Ik zag echter hoe hij met zijn klomp voorzichtig

de afgevallen helm bij het hoofd vandaan duwde. De volgende dag

stond die helm bij de kippen in de ren. In een kuiltje wat papa met

zijn klomp had gemaakt. Tot in lengte van jaren hebben al onze kip-

pen steeds eerbiedig het hoofd gebogen voor zij eruit dronken.

Voordat papa ging slapen, maakte hij altijd een rondje om te kijken

hoe het de varkens, de koe, het paard, de kippen, de haan, de hond

en de katten het stelden. Dan stonden we naast elkaar en deden een

bevrijdende plas in het gras. Na zijn overlijden schreef ik voor hem:

Vader

Hij slaat zijn ogen ten hemel en

met een zucht van verlichting

pist hij stralend

een kuiltje in het zand.

Zo loopt de hemel

in de aarde uit de hand.

“Broeders en zusters, u bent geroepen om vrij te zijn. Misbruik die vrijheid niet om uw eigen verlangens te bevredigen, maar dien elkaar

in liefde, want de hele wet is vervuld in één uitspraak: “Heb uw naas-

te lief als uzelf.” (De brief aan de Galaten 5.1,13)

Albert Megens

30

INWONER VAN SPRANG-CAPELLE OVERLEEFT

VIER CONCENTRATIEKAMPEN

Hulp aan Joodse onderduikers

In het dorp Sprang-Capelle wordt, met

gevaar voor eigen leven, onderdak ver-

leend aan Joodse onderduikers. Eind 1941

worden de eerste Joodse onderduikers in

Sprang-Capelle geplaatst.

Theo van Alphen (30), Teeuw zoals hij in

het dorp wordt genoemd, woont samen

met zijn vrouw Bets van Kooperen in een

klein, oud, wat scheefgezakt huisje aan de Waspiksedijk 22. Hij is

horloge- en klokkenmaker van beroep en staat bekend om zijn

vakmanschap en inventieve geest. Een bijzondere man.

Mensen die niet toekeken

Eind 1942 hebben Theo en Bets van Alphen een ouder Joods

echtpaar Cohen-Levi uit Groningen in huis genomen. Theo zegt

dat ze gewoon moeten doen alsof zij een oom en tante zijn van

Bets. Maar om een onduidelijke reden wil het echtpaar Cohen die

rol blijkbaar niet spelen. Na vier maanden komt er iemand de dijk

aflopen. Het echtpaar verdwijnt vlug naar het achterkamertje en

Bets ruimt snel kop en schotels op. Een commies uit Waalwijk. Na

een kort babbeltje vertelt hij, dat hij heeft gehoord dat bij van

Alphen Joden zitten ondergedoken. Theo quasi kwaad: hoe komen

ze daar nou bij? Wij hebben zelf amper ruimte in dit huisje om te

leven en te werken. Na nog een praatje en een controlerondje in

en om het huis, vertrekt de man. Theo en Bets beseffen dat het

echtpaar Cohen niet langer bij hen kan blijven. Diezelfde dag nog

brengen ze het echtpaar Cohen, naar zijn schoonvader in Dongen,

die ook drie Joodse jongens in huis heeft.

Twee weken later wordt de familie Cohen, met de drie jongens in

Dongen opgepakt. Op donderdagmorgen 7 april 1943 komen twee

politieagenten in Sprang-Capelle Theo arresteren. Hij moet mee

naar Breda. Daar wordt hij verhoord en ondergebracht in de Koe-

pelgevangenis.

31

Transport naar concentratiekamp Vught

Op 20 april 1943, de verjaardag van Hitler, wordt hij samen met

10 anderen, waaronder het echtpaar Cohen, naar het

SS-concentratiekamp in Vught gebracht. Vught is een gevangen-

kamp, een werkkamp en voor de Joden een doorvoerkamp.

De eerste tijd moet Theo werken bij het ‘zandcommando’. Dat

was zwaar werk. Met klompen aan de voeten aan de schop of de

houten kruiwagen met zand kruien. Later werkt hij bij het Philips-

commando. Men heeft blijkbaar zijn technische kwaliteiten ont-

dekt. Het eten in Vught is weinig en slecht. Eind mei 1944 worden

de Philipswerkplaatsen ontruimd. Alle Joden worden op transport

gesteld naar de vernietigingskampen.

Op transport

Theo wordt na 13 maanden Vught, geboeid overgebracht naar

Kamp Amersfoort. Daar is het niet veel beter. Hij krijgt weer een

technische baan in de seintoestellenfabriek. Half oktober 1944

worden alle gevangenen van Kamp Amersfoort getransporteerd

naar concentratiekamp Neuengamme.

Ontmoeting met Waalwijkers

Drie dagen en drie nachten zit hij met anderen opeengepakt in

een goederenwagon. Theo ontmoet in de trein ook een aantal

Waalwijkers: Kees van Loon en vier zoons van Frans Slaats, zij

zullen geen van allen de oorlog overleven. In Neuengamme wordt

het transport gesplitst. Theo moet naar een zgn. buitencomman-

do om in Sleeswijk-Holstein en Denemarken tankvallen te graven.

Brutaliteit en technische vaardigheden

In Sleeswijk-Holstein, waar Theo van Alphen werkt, is het een

beestenleven. Alles gebeurt met de hand en met oude, houten

kruiwagens. Slecht eten, koude barakken, veel mishandelingen,

geen medicijnen. Velen vinden de dood in deze zogenaamde bui-

tencommando’s. Pogingen om te vluchten worden bestraft met de

dood. Onverwacht komt er voor Theo verandering. Hij hoort dat

er metaalarbeiders worden gevraagd. Brutaal meldt zich bij de

‘schreibstube’. Daar hoort de Duitse officier dat hij “Uhrmacher”

is. Zo iemand kunnen ze wel gebruiken want ze komen instru-

mentenmakers tekort. Theo moet aantonen dat hij een vakman is

en wordt dan naar Neuengamme teruggestuurd.

32

Weer op transport

Korte tijd later wordt hij naar concentratiekamp Wannsleben ge-

transporteerd. Hij krijgt werk in een vliegtuigfabriek 400 meter

onder de grond. Repareren van fijngevoelige apparatuur. Relatief

gezien heeft hij het daar goed. Want hij wordt betaald met eten.

Rond 12 april 1945 komen de Amerikanen dichterbij en worden de

gevangenen geëvacueerd. Onder zware bewaking gaan zij te voet

op weg. Theo vlucht die nacht de bossen in en verstopt zich in

een akker. Hij loopt terug naar Wannsleben. De Amerikanen heb-

ben het kamp al bezet. Hij blijft daar tot de capitulatie van Duits-

land. Vervolgens gaat hij met de trein en liftend naar huis.

Nederland bevrijd!

Op 5 mei 1945 is het dan zover: Nederland is bevrijd.

In spanning wacht Betsie van Alphen of Theo nog leeft. Waar is

hij en is hij nog in leven?

Na twee bange jaren en verblijf, onder erbarmelijke omstandig-

heden, in vier concentratiekampen komt op 17 mei 1945 Theo

van Alphen na een lange, moeizame reis weer thuis.

Wat een weerzien!

Zijn menslievendheid heeft hem bijna zijn leven gekost. Theo is

sterk vermagerd, maar pakt direct zijn oude werk weer op. En

jaren later zie je hem zo af en toe nog lopen met de streepjes-

broek of -jas in het huisje aan de Waspiksedijk in Sprang-Capelle.

Het is dan zijn werkkleding.

Herinnert u zich nog hoe

dit huisje aan de Was-

piksedijk 22 later vol

klokken hing?

Piet Pruijssers,

voorzitter

heemkundevereniging

Sprang-Capelle

33

Beste orchidee liefhebbers, Helaas kunnen we dit jaar door de coronacrisis vanuit de

Jeugdraad geen orchideeën leveren rond Moederdag. Omdat de

kerk dicht is, wordt de organisatie lastig maar dat is niet de be-

langrijkste reden.

Ik ga de mooie orchideeën altijd ophalen bij mijn oom in Wad-

dinxveen maar ook zij hebben zware tijden nu met de coronacri-

sis. In overleg heb ik daarom besloten ze deze keer niet te belas-

ten en in december weer te kijken of we weer orchideeën kunnen

halen voor de kerstmarkt. We hopen dat we dan weer ‘normaal’

kunnen leven.

Het is jammer maar wel wijs om het nu even zo te laten. Als u de

jeugd van onze kerk toch wilt sponsoren dan is een gift natuurlijk

altijd heel welkom.

Bedankt,

Brenda Kerkdijk, namens de Jeugdraad

EEN FIJNE

MOEDERDAG!

34

“GEDENKT UW VOORGANGERS” (25)

Ds. A.B. van Lummel (1937-1946)

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat we bevrijd zijn en daarom gaan

we in ‘Gedenkt uw voorgangers’ een stukje verder in de tijd en

gedenken we deze maand ds. A.B. van Lummel.

Waarom deze dominee? Ten eerste omdat hij predikant was in

Sprang ten tijde van de Tweede Wereldoorlog en ten tweede om-

dat hij een grote rol heeft gespeeld in het plaatselijk en landelijk

verzet; maar daarover later.

Berend Adriaan van Lummel wordt op 2-10-1904 geboren te Delft

als zoon van de bekende ds. C.W.J. van Lummel en Cornelia Nij-

man. Zijn vader is naast zijn werk als predikant actief in de poli-

tiek als secretaris voor de Anti-Revolutionaire Partij van Abraham

Kuyper. Verder is hij een begenadigd spreker, erelid van de kies-

vereniging Nederland en Oranje en reist hij heel het land door

voor velerlei toespraken en toerustingsavonden. Doordat velen

hem zien en horen wordt hij al snel de adjudant van Abraham

Kuyper genoemd. Kuyper laat zich vaak zien in huize Van Lum-

mel. Als Abraham op de thee kwam, gingen de schuifdeuren dicht

en werd er in de voorkamer een bijzondere kachel aangestoken,

die ook als openhaard gebruikt kon worden vanwege grote open-

slaande deurtjes. (Leuk detail is dat anno 2020 deze kachel nog

steeds in die voorkamer te Delft staat.)

Hij had ook een bekende grootvader: de schrijver, onderwijzer en

pedagoog J.H. van Lummel die in Utrecht een eigen school had

waar de schrijver W.G. van der Hulst op gezeten heeft. Die

schreef in 1948 zelfs een boekje over het leven en werk van deze

bijzondere man. Kortom Van Lummel was een bekende gerefor-

meerde familie in die dagen.

Als jongste zoon treedt Jan in de voetsporen

van zijn vader en gaat theologie studeren aan

de Vrije Universiteit te Amsterdam. In 1934

wordt hij als hulppredikant aangesteld in

Zwijndrecht, hier blijft hij tot 1936. In 1937

woont hij als kandidaat te Willemstad en

trouwt met Adriana van der Perk. In datzelfde

jaar wordt hij beroepen te Sprang. Hij wordt

op donderdag 14 oktober door zijn vader in

het ambt bevestigd met dezelfde tekst uit

psalm 50 waarbij senior 50 jaar eerder in het ambt bevestigd

35

werd. Verder lezen we in de Echo van het Zuiden; “ Het kerkge-

bouw zat stampvol omdat men vanuit Zwijndrecht met twee au-

tobussen en enkele luxe wagens was gekomen. Dit moet ze grote

voldoening geschonken hebben en ze zullen deze groote belang-

stellin zeker op hoogen prijs hebben gesteld.”

Ondertussen wordt de oorlogsdreiging steeds sterker en vanuit

de gereformeerde kerk wordt in de jaren vlak voor de oorlog al

gewaarschuwd tegen het Nationaal Socialisme. Als de oorlog uit-

breekt gaat ds. Van Lummel daarmee door. Hij verspreidt allerlei

illegale blaadjes en door vooroorlogse contacten via de gerefor-

meerde jongelingenvereniging en de ARP verzameld hij een

groepje mensen om zich heen. Zo breiden de medewerkers en de

werkzaamheden zich snel uit. Men brengt onderduikers onder en

brengt bonkaarten rond, maar het blijft vooral plaatselijk. Men

wist wel van het bestaan van andere verzetsgroepen maar sa-

menwerking kwam niet echt van de grond. Dit kwam ook door de

toen nog sterke verzuiling in Nederland. Door contacten met ds.

Slomp, alias Frits de zwerver, komt ds. Van Lummel ook in het

landelijke verzet terecht en volgt ds. Slomp op als voorzitter wan-

neer deze moet onderduiken. Dit blijkt niet de beste zet. Ds. Van

Lummel is een leidersfiguur maar ook eigengereid, niet gewend

aan samenwerking en duldt ook weinig tegenspraak. Hij probeert

op eigen houtje contacten te leggen en stoot daarbij allerlei men-

sen tegen het hoofd. De irritaties lopen op en men wil van de ei-

genzinnige dominee af. Hij klaagt er regelmatig over dat hij angst

heeft dat hij als voorzitter gezocht en opgepakt zal worden. Dat

brengt de verzetsorganisatie op een ludiek idee. Verzetslieden

doen zich voor als een Duits arrestatieteam en stoppen bij de

hervormde pastorie in Sprang en vragen naar Van Lummel en

vertrekken verder naar de gereformeerde pastorie. Van Lummel,

ondertussen gewaarschuwd, vlucht met zijn vrouw de tuin in en

ze verschuilen zich achter een boom. Hij is zo bang dat hij zelfs

geen contact durft op te nemen met de landelijke organisatie en

meldt zich bij de andere in Sprang-Capelle gevestigde verzets-

groep van kapitein Andre (Jos van Wijlen). Van Wijlen en Lummel

waren niet de beste vrienden en als ds. Van Lummel hem om een

vals persoonsbewijs vraagt, krijgt hij er een met de naam van een

inwoner van Sprang-Capelle die niet al te gunstig bekend staat.

Van Lummel verdwijnt met zijn vrouw naar Bodegraven en zal pas

na de oorlog weer terugkeren. Tijdens zijn afwezigheid wordt hij

36

in de gemeente vervangen door hulpprediker Molenaar. Tijdens

de dienst van Hemelvaart 1945 viert ds. Van Lummel zijn terug-

keer in de gemeente. Hij wordt door ouderling Verdoorn toege-

sproken met de woorden: “Gij moest vluchten als een veldhoen

op de bergen maar de Heere heeft u gespaard en u tot ons we-

dergebracht.” Van Lummel spreekt zijn dankbaarheid uit en her-

denkt ook de jonge vriend Jan de Rooij die ons ontvallen is.

In maart 1946 neemt hij afscheid van onze gemeente en vertrekt

hij samen met zijn vrouw naar Nederlands-Indië om daar als le-

gerpredikant te dienen. Na een periode van twee jaar komt hij

terug en woont een jaar in Katwijk aan de Rijn. In 1949 wordt hij

beroepen te ’s Gravendeel. Dit zal zijn laatste gemeente zijn.

Door niet nader te noemen gebeurtenissen wordt hij op eigen

verzoek ontheven uit het ambt en scheidt hij van zijn vrouw. Over

zijn verdere levensloop is niets meer bekend.

- wordt vervolgd –

Dieter Verbeek

DS. ANNE-MARIE VAN DER WILT EN KUNST

Zij ging voor in de eredienst op zondag 1 maart. Het was een

dienst van Woord en Beeld. Zij is naast theoloog namelijk ook

kunstenaar.

Zo heeft ze haar eigen website: https://www.zin-in-kleur.nl/

Kunst als troost

In deze verwarrende moeilijke periode die

iedereen treft maakt ze een serie filmpjes met

als titel: KUNST ALS TROOST.

Ze laat kunstwerken en moderne iconen zien

die ze afgelopen jaren heeft gemaakt en ver-

telt daarover. De kunstwerken zijn gebaseerd

op Bijbelverhalen, die troost, bemoediging en

steun kunnen bieden in een verwarrende donkere tijd als deze.

Haar youtube-kanaal https://youtube/JhjcVGs6t_A.

Ze wenst u en jullie allen moed, kracht, vrede en alle goeds!

En hopelijk een behouden gezondheid!

Op zondag 17 mei is zij voorganger in De Brug