Isabelle Verhaegen

Aardrijskunde – Wiskunde

1 SA 4

OPDRACHT 5: DIDACTISCH ATELIER AARDRIJKSKUNDE

Culturele activiteit (film, boek, tentoonstelling)

Kadering van de activiteit binnen de eindtermen en VOETEN (1 e en/of 2 e graad)

1 e graad

3. Een kaart en een aardrijkskundig element in een atlas vinden en lokaliseren aan de hand van de

inhoudstafel en het namenregister.

22. Milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden met landbouwactiviteiten.

23. Leerlingen leren open ruimten als waardevol, duurzaam, maatschappelijk bezit waarderen.

2 e graad

1. Op kaarten aanduiden en benoemen: continenten en oceanen;

2. Bestudeerde regio's en thema's op eenvoudige thematische wereldkaarten situeren.

3. De eigenheid van regio's beschrijven aan de hand van natuurlijke en menselijke kenmerken.

13. De lokalisatie van verschijnselen, ruimtelijke gegevens en aardrijkskundige relevante

gebeurtenissen uit de actualiteit opzoeken.

18. Zelfstandig een aangepast en beperkt aardrijkskundig onderzoek uitvoeren met aandacht voor:

- analyse van een aardrijkskundig verschijnsel;

- zoeken en selecteren van relevante informatie;

- een samenhangende presentatie van een aantal bevindingen;

- het formuleren van een eigen standpunt rond mogelijke bevindingen.

19. Nemen een kritische houding aan ten opzichte van aardrijkskundige informatie in de media.

23. Brengen aandacht op voor het fascinerende van de wereld.

Kadering van de activiteit binnen het leerplan aardrijkskunde (1 e en/of 2 e graad)

1 e graad

Enkele belangrijke gebeurtenissen uit de actualiteit situeren op een passende kaart en op eenvoudige

wijze duiden.

2 e graad

3.1 De lokalisatie van verschijnselen, ruimtelijke gegevens en aardrijkskundig relevante gebeurtenissen uit

de actualiteit opzoeken.

3.2 De lokalisatie van aardrijkskundig relevante gebeurtenissen uit de actualiteit op de wereldreferentiekaart

en op eenvoudige wereldkaarten aanduiden.

3.3 Een kritische houding aannemen t.o.v. aardrijkskundige informatie in de media.

5.3 Aandacht opbrengen voor het fascinerende van de wereld.

6.2 (U) Aan de hand van werkbladen uit de tentoongestelde materialen in een museum, wereldatelier,

… de kenmerken en problemen van de voorgestelde regio exploreren.

3. (U) Door analyse van beelden, kaarten en andere informatiebronnen een actuele gebeurtenis in een

land of regio in relatie brengen met fysische en/of menselijke aardrijkskundige kenmerken.

5. (U) Door analyse van beelden, van kaarten en van andere informatiebronnen een agrarisch ontwikkelings-

project als oplossing voor een aantal (geografisch relevante) ontwikkelingsproblemen in een regio onderzoeken.

6 (U) Door analyse van beelden, van kaarten en van andere informatiebronnen de relaties tussen plantage-

Landbouw en de fysische en sociale omstandigheden nagaan.

Korte samenvatting:

The Impossible is een Engelstalige Spaanse rampenfilm die gebaseerd is op het waargebeurde

verhaal van María Belón en haar familie tijdens de Tsunami van 2004.

Maria Bennett, haar echtgenoot Henry en hun zonen Lucas, Thomas en Simon zijn naar Khao Lak,

Thailand afgereisd om daar de eindejaarsfeesten door te brengen. Het begint als een idyllische

vakantie, maar door de tsunami raakt Maria gewond. Samen met haar oudste zoon, Lucas is ze

gescheiden van Henry, Thomas en Simon. Henry laat Thomas en Simon meereizen met een transport

naar een veilige plaats in de bergen, terwijl hij zelf blijft zoeken naar zijn vrouw en Lucas. Ze worden

echter vervolgens naar een voor Henry onbekende bestemming verder getransporteerd. Toevallig

vinden de vijf elkaar weer.

S.n., internet, http://nl.wikipedia.org/wiki, geraadpleegd op 06/06/2014

Verslag:

De integratie van het Tsunami in mijn lessen zou vooral draaien rond de 3 vraag: wat?, waar? en

waarom daar? Zowel in de eerste als in de tweede graad zullen leerlingen een kritische bril moeten

opzetten.

In de eerste graad zal ik een onderwijs-leergesprek aangaan over ‘wat’ een tsunami eigenlijk is. In de

film zie je voor en na het Tsunami veel beelden van de natuur. De actualiteit erbij te betrekken lijkt

mij een goed idee. Op die manier zouden ze zelf een definitie kunnen vormen die ik eventueel zal

bijsturen. Vervolgens gaan de leerlingen het Tsunami moeten kunnen situeren op een kaart. De

omliggende landen die het slachtoffer waren van deze vloedgolf aan de Indische Oceaan moeten ze

eveneens kunnen aanduiden. Wat ik persoonlijk het belangrijkste vind, is dat de leerlingen een

mening hebben over dit gebeuren. Vragen als: ‘Wat zou jij doen als je Lucas was?’ , ‘Wist je al dat de

natuur zo krachtig kon zijn?’, ‘Wat kan een oplossing zijn?’. Leerlingen zouden op deze vragen een

duidelijk antwoord kunnen geven doordat de film goede beelden laat zien. In het begin van de film,

voor het Tsunami, is het groen in de kijker gezet. De hoge palmbomen, het mooie strand,

enzoverder. Lucht-en panoramabeelden lieten de kijker zien wat een Tsunami kan teweegbrengen.

Net als in de 1e graad, is het ‘wat’ gedeelte heel belangrijk. Het Tsunami in theorie bekijken, het

omzetten naar iets abstract kan voor sommigen een moeilijkheid zijn. Met behulp van de atlas en

korte documentaires zou ik de leerlingen willen laten kennis maken met het verhaal van de

platentektoniek. Deze visualisatie zal het voor de leerlingen duidelijk maken wat er juist is gebeurd.

Het ‘waar’ component loopt gelijk met de eerste graad. Het aanduiden van de gebeurtenis op een

eenvoudige kaart en op de wereldreferentiekaart. Niet alleen het ‘wat’ gedeelte wordt verder

uitgediept, ook het ‘Waarom daar’ moeten de leerlingen met een kritischere blik waarnemen. Door

het analyseren van beelden, kaarten en andere informatiebronnen gaan de leerlingen relaties

ontdekken. Artikels en foto’s, kortom de actualiteit, speelt hierbij ook een grote rol. Hoe staan zij

tegenover de gedachtegang van de auteur? Zijn ze het daarmee eens? Door hun ‘The Impossible’ te

laten bekijken wil ik de interesse opwekken van de leerlingen. De natuur en het drama zijn de 2

hoofdthema’s die deze film kaderen. Vanuit het waarnemen stap ik over naar het concretere. De

actualiteit betrekken en een eigen mening vormen is voor leerlingen zeer belangrijk. Op die manier

wil ik hun laten groeien in het kritisch bekijken van beelden en artikels. Dit zou ik dan ook doen met

een klassikaal gesprek.

Didactische beelden/teksten

Het Tsunami in 2004 was een hevige zeebeving die zich plaatsvond in de Indische Oceaan. Er

ontstond een vloedgolf die zich in verschillende richtingen verplaatsten met zo’n 230 000 doden als

gevolg. Deze natuurramp heeft te maken met platentektoniek. Het Tsunami is een verticale

beweging van de zeebodem die zich plaatsvond onder ruim één kilometer diep zeegebied.

Filmpjes:

https://www.youtube.com/watch?v=BAvZtsIjZ6Y

https://www.youtube.com/watch?v=vyReBV5yJFQ