Kwaliteitszorg & raonalisering - Kind, School en...

1

+

Kwaliteitszorg & rationalisering Internationalisering SESSIE 4

+Kwaliteitszorg&ra/onalisering(boek‘Eenkwarteeuwonderwijsineigenbeheer’:hoofdstuk4–4.3)

2

+

– 3

Inleiding: Een korte blik terug

2

+Situatie voor 1991

n  controlebevoegdheid van de overheid over onderwijs was steeds een delicaat punt:

n  1830 (Belgische grondwet): oorspronkelijke zin over controle door overheid werd expliciet afgewezen

n  school is som van de leerkrachten

n  onderwijskwaliteit = kwaliteit leerkracht in de klas

n  inspecteur is ook begeleider, leerplanschrijver, inscholer

n  inspectie verantwoordelijk voor alles wat met onderwijskwaliteit te maken had

n  voorschrijvende en gedetailleerde regelgeving

+Het decreet van 1991 (ronde 1)

n  school is meer dan som van de leerkrachten

n  het geheel van de vorming moet aan kwaliteitscriteria voldoen

n  invoering ET/OD als minimale kwaliteitscriteria

n  pedagogische begeleiding voor ondersteuning

n  school als geheel is focus

n  overheid bepaalt nog steeds de regels, school voert uit

n  integrale doorlichting als antwoord

+Het decreet van 1991 (ronde 2)

n  een school is een professionele en lerende organisatie

n  economisch managementsbegrip doet intrede in onderwijs

n  autonomie en verantwoording

n  reflectie en zelfevaluatie

n  kwaliteitszorgsysteem

n  leiderschap en beleidsvoerend vermogen komen centraler te staan

n  onderwijs in beweging

n  rijke informatieomgeving en veranderingscapaciteit als antwoord

3

+

n instellingen zijn zelf verantwoordelijk voor hun kwaliteit

n vertrouwen in professionaliteit

n onderwijsinspectie ingezet vanuit verantwoordingsperspectief

n respect voor verschillen tussen scholen wat betreft de rol als eerste verantwoordelijke voor kwaliteit

n gedifferentieerde aanpak als hefboomfunctie voor scholen

Het kwaliteitsdecreet (mei 2009)

+

1.  De Entiteit Curriculum.

2.  De pedagogische begeleidingsdiensten.

3.  De Vlaamse onderwijsinspectie.

Belangrijkste pijlers inzake kwaliteitscontrole en -bewaking

+

= vroegere Dienst voor Onderwijsontwikkeling (DVO)

n  oprichting in 1991: studiedienst van de inspectie (DVO)

n  1999: Entiteit curriculum

-  studiedienst van de minister en de Vlaamse regering

-  taken:

n  formuleren van voorstellen betreffende de ontwikkeling van de opleidingenstructuur

n  ontwikkelen van criteria voor het goedkeuren van leerplannen en handelingsplannen

n  het formuleren van voorstellen inzake ODET

n  het ontwikkelen van analyse- en evaluatie-instrumenten om scholen en centra door te lichten

n  het opstellen van een voorstel m.b.t. het beroepsprofiel en de basiscompetenties

1. De Entiteit Curriculum

4

+

n  netgebonden

n  sinds 1991: adviserende en ondersteunende taak

n  bevorderen de onderwijskwaliteit

n  ondersteunen leerkrachten, schooladministraties, scholen,… om pedagogische projecten te realiseren

2. Pedagogische Begeleidingsdiensten

+

n  in opdracht van de Vlaamse overheid

n  toezicht op de kwaliteit van het onderwijs

n  nagaan of de school haar maatschappelijke opdracht vervult

n  nagaan of de gemeenschapsgelden op verantwoorde wijze worden gebruikt

n  advies uitbrengen over het al dan niet erkennen of subsidiëren van scholen

3. De Vlaamse onderwijsinspectie

+Krachtlijnen van het extern

kwaliteitsonderzoek door de onderwijsinspectie

KIJKEN NAAR KWALITEIT

Everything that can be counted does not necessarily count

Albert Einstein

5

+

Kwaliteit heeft te maken met

n  Externe voorwaarden: vastgelegde onderwijsdoelstellingen

n  Interne voorwaarden: beleidsmogelijkheden waarover de onderwijsinstelling beschikt

n  Intrinsieke voorwaarden: zelf kwaliteit systematisch bewaken

Drie basisregels

+

n CIPO als officieel referentiekader

n voor alle onderwijsniveaus

n één CIPO-kader!

n doorlichten:

n gedifferentieerd

Gericht kijken: een bril met aangepaste glazen

+CIPO

Context

Input

Proces

Output

6

+

n Generiekinstrumentvoorkwaliteitszorgn 4componentenC,I,P,On Proces:4domeinenn percomponent/domein:indicatorenn meesteindicatoren:aantalvariabelen

Wat is CIPO?

+CONTEXT INPUT

PROCES

OUTPUT

Algemeen

Onderwijs

Personeel Logistiek

identificatie inplanting

historiek reglementair kader

personeelskenmerken

leerlingen-/ cursistenkenmerken

personeelsbeheer professionalisering

materieel beheer welzijn

(leer)prestaties

schoolloopbaan

outcomes

tevredenheid

besluitvorming kwaliteitszorg

leiderschap visie C

I P O

curriculum begeleiding evaluatie

+

Referentiekader

n  wat de inspectie onderzoekt

n  waarmee de inspectie rekening houdt bij de beoordeling van de onderwijskwaliteit

Ordeningsmodel

n  vaststellingen ordenen

Relationeel model

n  in welke mate slaagt de onderwijsinstelling erin om rekening houdend met haar specifieke C, I de gepaste processen op gang te brengen om de vooropgestelde O maximaal na te streven en te realiseren?

Waarvoor dient CIPO?

7

+

1.  Vooronderzoek.

2.  Doorlichtingsfase.

3.  Verslag.

Werkwijze van de inspectie

+

Kwaliteits- onderzoek

Vooronderzoek Doorlichtings- fase Verslag

Bronnen analyseren

Onder- zoeken Interpreteren Interpreteren Onder-

zoeken Bronnen

analyseren Bronnen

analyseren Onder- zoeken Interpreteren Delibereren Delibereren Delibereren

+Kwaliteits- onderzoek


Bronnen analyseren


zoeken Bronnen

analyseren Bronnen


Vooronderzoek

8

+

Vooronderzoek Bronnen analyseren

Onder- zoeken Interpreteren Delibereren

Vorige DL- en opvolgingsverslag(en), GOK-verslag, klachten

Schoolrapport en referentietabellen (intern

inspectie)

Informatiedossier

Analyse en synthese

Vragen voor vooronderzoek ter plaatse

+



Inschatting van vermoedelijke sterktes en vermoedelijke zwaktes

Gesprekken Documenten Observaties

Vooronderzoek ‘ter plaatse’

+



Interpreteren Integraal beeld van ingeschatte sterktes en zwaktes

Delibereren

Representatieve selectie van ingeschatte sterktes en zwaktes

Doorlichtingsfocus

9

+



Bronnen analyseren


zoeken Bronnen

analyseren Bronnen


Doorlichtingsfase

+Doorlichtingsfase

Documentenanalyse

n  Outputgegevens

met het oog op beoordeling – advies

n  Procesgegevens

met het oog op verklaring van de outputgegevens

met het oog op stimulering

Bronnen analyseren


+ Doorlichtingsfase

Verder onderzoeken

•  Observaties Lessen, rondgang, vergadermomenten, zorginterventies, …

n  (Groeps)gesprekken •  Doorlichtingsfocus staat centraal •  Aftoetsen van waarde, betekenis van andere gegevens

(documenten) •  Basisvragen als leidraad >> tijdens een doorlichting zoeken de onderwijsinspecteurs een antwoord op drie vragen: -  Voldoet de school aan de erkenningsvoorwaarden? -  Bewaakt de school haar kwaliteit? -  Wat met het algemeen beleid van de school?

Bronnen analyseren


10

+ Doorlichtingsfase

BASISVRAGEN

-  Welke ondersteunende initiatieven neemt de onderwijsinstelling om de inspanningsverplichting en/of resultaatsverplichting waar te maken?

-  Welke effecten wil het team met deze initiatieven bereiken?

-  Welke ontwikkelingen zijn aan de gang?

-  Hoe verantwoordt het team de keuzes die gemaakt werden?

Bronnen analyseren


+ Doorlichtingsfase

‘Gegevens op instellingsniveau brengen’

In welke mate getuigen de bekomen gegevens van

-  een weloverwogen aanpak (visie)

-  in de onderwijsinstelling algemeen verspreide trends (afspraken, sturing, …)

-  samenhang (gradatie, continuïteit, samenhang tussen doelstellingen, aanbod, proces en evaluatiepraktijk,…)

Bronnen analyseren


+ Doorlichtingsfase

Rekening houdend met de verzamelde gegevens, context en input:

n  Realiseert de onderwijsinstelling met haar leerlingen/cursisten in voldoende mate de wettelijk vastgelegde verwachtingen? (onderwijsreglementering respecteren – art. 38 §1)

n  Onderzoekt en bewaakt de onderwijsonderwijsinstelling op systematische wijze haar eigen kwaliteit? (art. 38 § 1)

Bronnen analyseren


11

+ Doorlichtingsfase Wat betekent het voor u?

Einde van de doorlichting ‘debriefing’.

Gesprek over sterktes/zwaktes, mogelijk al een aanduiding van het advies.

Bronnen analyseren


+



Bronnen analyseren


zoeken Bronnen

analyseren Bronnen


Verslagfase

+Verslag

n  inspecteurs werken aan het verslag

n  afspraak voor ‘verifiëringsgesprek’

n  ontwerpverslag bezorgd aan de onderwijsinstelling

n  bespreking ontwerpverslag (verifiëring)

n  finaliseren van het verslag

n  inspecteur-verslaggever stuurt het verslag naar het doorlichtingssecretariaat in Brussel

n  doorlichtingssecretariaat verstuurt het verslag naar de directie en het bestuur

Bronnen analyseren


12

+Verslag

Structuur van het verslag: -  Titelblad -  Inleiding -  Relevante kenmerken = context / input -  Samenvatting -  Focus van de doorlichting -  Vaststellingen-conclusie-motivering per leergebied in de focus -  Kwaliteitsprofiel (variabelen in de focus) -  Aspecten van de werking/Beleid -  Sterktes en zwaktes = goed / aanbevelingen / tekorten -  Advies -  Regeling voor het vervolg = indien beperkt gunstig advies

Openbaarheid: www.doorlichtingsverslagen.be

+Verslag

Advies Decreet artikel 39 § 4

n  Het advies, dat betrekking heeft op de hele onderwijsinstelling of op een structuuronderdeel afzonderlijk, kan op drie manieren worden uitgebracht :

n  1° een gunstig advies : dat houdt in dat de verdere erkenning van de onderwijsinstelling of van structuuronderdelen gunstig wordt geadviseerd;

n  2° een beperkt gunstig advies : dat houdt in dat de erkenning van de onderwijsinstelling of van structuuronderdelen gunstig wordt geadviseerd als binnen een bepaalde periode voldaan wordt aan de voorwaarden, vermeld in het advies;

n  3° een ongunstig advies : dat houdt in dat geadviseerd wordt om de procedure tot intrekking van de erkenning van de onderwijsinstelling of van structuuronderdelen op te starten.

Enkel bij een ongunstig advies geeft de inspectie aan of de onderwijsinstelling zonder of met externe ondersteuning de vastgestelde tekortkomingen zal kunnen remediëren.

+Opvolging

Opvolgingscontrole? Decreet artikel 40. Enkel opvolging na advies ‘beperkt gunstig’.

n  Tijdens de opvolgingsdoorlichting gaat de inspectie na of de vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies:

n  1° een gunstig advies : dat houdt in dat de verdere erkenning van de onderwijsinstelling of van structuuronderdelen gunstig wordt geadviseerd;

n  2° een ongunstig advies : dat houdt in dat geadviseerd wordt om de procedure tot intrekking van de erkenning van de onderwijsinstelling of van structuuronderdelen op te starten.

13

+

n 22 januari 2007: De Standaard, Gazet van Antwerpen & Het Belang van Limburg publiceerden gelijktijdig uittreksels van verslagen van doorlichtingen van secundaire scholen

n recht op openbaarheid = zinvol recht?

n vanaf 2008: nieuw verslagconcept

- toegankelijke taal en vorm

- duidelijke boodschap

- iedere lezer moet gemakkelijk kunnen afleiden of de school over het

vermogen beschikt om de maatschappelijk vastgestelde doelen te

realiseren

Openbaarheid van doorlichtings-verslagen

+Keuzevrijheidvandeouders.Ja,rapportenoverscholenmoetenpubliekgemaaktworden.Zokunnenoudersenleerlingenkiezenopbasisvanduidelijke,objec/eveinforma/eoverscholen.Kortom,hetondersteuntoudersbijhunkeuzeprocesenrespecteertdusdekeuzevrijheidvandeouders.A.  True

B.  False

+Belangvandecontextuitgewist.Neen,rapportenoverscholenkunnenhetbestnietpubliekgemaaktworden.Dewerkingvaneenschoolhangtechterheelsterksamenmetdecontextvandeschoolenenkelopbasisvandiesamenhangkaneenuitspraakgedaanwordenoverdewerkingvandeschool.A.  True

B.  False

14

+Informa/ebehoeWevanscholen.Ja,rapportenoverscholenkunnenhetbestpubliekgemaaktworden.Scholenhebbenerimmersnoodaanomnietalleeninforma/etekrijgenoverdepresta/esvandeeigenschool,maarzijnookgeïnteresseerdindepresta/esvananderescholen.Zowetenzeofzegoedbezigzijn,wathunsterktesenzwakteszijninvergelijkingmetanderescholen.A.  True

B.  False

+Toenemendeuniformisering.Neen,rapportenoverscholenkunnenhetbestnietpubliekgemaaktworden.Kleinescholenmetspecifiekedoelgroepenzoudenverdwijnendooreentelaagaantalleerlingen.Hierdoorzoudenweminderscholenkrijgendiegroterzijn.Hierdoorverdwijnterheelwatdiversiteitinhetonderwijslandschapenblijvenerenkelscholenoverdiesterkopelkaarlijken.A.  True

B.  False

15

+Interna/onalisering(boek‘Eenkwarteeuwonderwijsineigenbeheer’:hoofdstuk4–4.4)

43

+Internationale samenwerking in lager en secundair onderwijs

n  eerder internationale samenwerking dan internationalisering

n  via OESO

n  in OD/ET

n  Buurlandenbeleid

n  uitwisseling tussen de taalgemeenschappen

n  Europees Programma voor Levenslang Leren >> Comeniusprogramma

+Internationalisering van het hoger onderwijs

n  lange tijd afgeremd door strikte taalwetten

n  vooral qua onderzoek ingeschakeld in Europese en mondiale context

n  Bologna-verklaring:

-  vergroten aantrekkingskracht Erasmusprogramma

-  vrijwillig eigen onderwijsstelsel hervormen: structuurdecreet 2003

-  algemeen Europees creditsysteem (ECTS)

Kwaliteitszorg & raonalisering - Kind, School en...

Documents

Transcript of Kwaliteitszorg & raonalisering - Kind, School en...