Wat is palliatieve zorg?

20
Pijnbehandeling als onderdeel van palliatieve zorg Themamiddag SOG over palliatieve zorg, 3 september 2012

description

Presentatie voor de operatieafdeling van het Erasmus MC Kanker Instituut op een themamiddag in september 2012.

Transcript of Wat is palliatieve zorg?

Page 1: Wat is palliatieve zorg?

Pijnbehandeling als onderdeel van palliatieve zorg

Themamiddag SOG over palliatieve zorg, 3 september 2012

Page 2: Wat is palliatieve zorg?

‘Pijn hoeft niet meer tegenwoordig’

Nieuwe medicijnen

Slimme pompjes

Zenuwen uitschakelen

Knappe dokters

Nooit bijwerkingen

Geen wachtlijsten

Overal geld voor

Page 3: Wat is palliatieve zorg?

Acute pijn

www.paullieverse.nl

Page 4: Wat is palliatieve zorg?

Chronische pijn

www.paullieverse.nl

Page 5: Wat is palliatieve zorg?

Stefan Verwey, 1986

Page 6: Wat is palliatieve zorg?

Pijn meten

Kwantitatief, bv. VAS (meetlatje, gezichtjes)

Kwalitatief

Hoe voelt de pijn aan? (dof, elektrisch, enz.)

Heeft u ook nog een andere pijn?

Functioneel

Hindert de pijn uw slaap?

Kunt u vanwege de pijn zichzelf wassen, zelf eten, enz.?

Page 7: Wat is palliatieve zorg?

Pijn bij kanker – diverse oorzaken

Ziekteproces bv. botmetastase

Behandeling bv. fantoompijn

Lichamelijke conditie bv. decubitus

Plaatje verwijderd i.v.m. publicatie

op internet

Page 8: Wat is palliatieve zorg?

Basisregels bij de behandeling

Serieus nemen

Aandacht voor niet-lichamelijke aspecten

Planmatige aanpak

Realistische voorlichting en uitleg

Nieuwe mogelijkheden van behandelen

Mythen rondom morfine nadelig

www.paullieverse.nl

Page 9: Wat is palliatieve zorg?
Page 10: Wat is palliatieve zorg?

Vooroordelen bij kankerpijn

Pijn hoort erbij!

Morfine-achtige middelen geven verslaving

Morfine-achtige middelen geven ademdepressie

... alleen voor wie opgegeven is

Eén standaard-dosering

Er is een bepaalde maximum dosering

“Zo nodig” in het voorschrift voldoet

Patiënt meldt zich als het niet gaat

www.paullieverse.nl

Page 11: Wat is palliatieve zorg?

18

38

18

0,2 4

40 40

25

90

90

20

Medisch gebruik van morfine

5

hoog

midden

laag

nihil

18

Page 12: Wat is palliatieve zorg?

Palliatie… méér dan pijnbestrijding

Lichamelijke problemen

Psychosociale & spirituele problemen

Incontinentie

Vermagering

Misselijkheid

Obstipatie

Stank

Kortademigheid

Moeheid

Slaapproblemen

Jeuk

Angst

Boosheid

Depressie

Afhankelijk voelen

Body image

Financiële zorgen

Eenzaamheid

Waarom-vragen

Afscheid en verlies

Page 13: Wat is palliatieve zorg?

Curatief vs. palliatief

tijd

Page 14: Wat is palliatieve zorg?

Plaats van palliatieve zorg

Klein plekje in de opleiding tot arts

Bezien als de softe sector

Ervaren als “handdoek in de ring gooien”

Kennis wel aanwezig, maar weinig toegepast

Groeiende aandacht vanuit de politiek

Page 15: Wat is palliatieve zorg?

“Total pain”

Fysieke klachten

Psychisch lijden

Sociale pijn

Spirituele noden

Cicely Saunders (1918 – 2005)‏

Page 16: Wat is palliatieve zorg?

Wat verlies je door ziekte?

Gevoel van veiligheid

“Onsterfelijkheid”

Toekomstperspectief

Kunnen genieten

Relaties

Geloof in een goede God

Mijn lichaam is mijn bondgenoot

www.paullieverse.nl

Page 17: Wat is palliatieve zorg?

Professional, vrijwilliger, mantelzorg

Logboek bijhouden

Heldere afspraken maken over “wie doet wat”

www.paullieverse.nl

Page 18: Wat is palliatieve zorg?

Spoed in de palliatieve zorg

Page 19: Wat is palliatieve zorg?

Bibian Harmsen, 1971 – 2012

Medisch Contact, 31 augustus 2012

Uit: Paniekspinnen (september 2012)

Page 20: Wat is palliatieve zorg?

Palliatieve zorg – méér dan pijnbestrijding

Doel Ruimte geven zich te prepareren op de toekomst

ook als dat maar acht maanden is

Hoe

Lichamelijke klachten: pijn, vermagering, vermoeidheid

én niet-lichamelijke klachten: angst, zorg om kinderen

Patiënt én naasten, dus niet alleen Bibian maar ook Klaas en hun drie kinderen

Interdisciplinaire benadering:

huisarts, ziekenhuis, thuiszorg, vrijwilliger, hospice