Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen...

14
23-11-2016 1 Waarneming in ASS: Hypopriors Christian Utzerath Leonid Afremov Image credit: University of Minnesota; Taalenhersenen.nl; Scientific American Blog Network; Frontiers Research topic: Oscillations in Human Communication Waarneming

Transcript of Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen...

Page 1: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

1

Waarneming in ASS: HypopriorsChristian Utzerath

Leonid Afremov

Image credit:

University of Minnesota; Taalenhersenen.nl; Scientific American

Blog Network; Frontiers Research topic: Oscillations in Human

Communication

Waarneming

Page 2: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

2

Waar we onderzoek naar doen

Mensen zijn geen camera’s:

Waarneming = prikkels x verwachting

Zien, ruiken, voelen, horen

Maar ook taal, grapjes, ironie, interactie

Recente theorieën zien een veranderde balans tussen

prikkel en verwachting als beste beschrijving van ASS

(bijv. Pellicano & Burr, 2012, Van de Cruys et al., 2013)

Wij testen deze theorieen op het niveau van de hersenen

Aan de hand van goed bestudeerde visuele fenomenen

Page 3: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

3

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld

weten: we combineren altijd prikkels en verwachting.

Dit proces – en de balans tussen verwachting en prikkels - vindt

je in de hersenen terug in de vorm van feedback-effecten.

Deze feedback-effecten kunnen tussen mensen verschillen

Drie thema’s voor vandaag

Onze waarneming is ingekleurd

door wat we over de wereld weten

Page 4: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

4

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Bar, 2004

Verwachtingen verminderen ambiguïteit

BADKAMER

KLUSSEN

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Verwachtingen hebben invloed op reflexen

Foto’s van zon een maan

even veel licht

En toch: foto van zon

wekt pupilreflex. Hoe?

Pupilreflex

licht -> pupil verkleind

Binda et al., 2013

Page 5: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

5

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Verwachtingen helpen emoties lezen

Halberstadt et al. (2009). Psychological Science (20): 1254-1261

Ekman (1999). Basic Emotions. In: Handbook of Cognition and Emotion

Makkelijk leesbaar (simpel) Moeilijk leesbaar (complex)

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Verwachtingen helpen moties lezen

Halberstadt et al. (2009). Psychological Science (20): 1254-1261

Ekman (1999). Basic Emotions. In: Handbook of Cognition and Emotion

“Blij”

“Boos”

“Slim”

Spieren ‘lachen’ (zygomaticus > corrugator).

Geen spiereffect (maar gezicht riep later

negatieve associaties op).

Geen spiereffect.

Foto: Langlois lab (Utexas)

Page 6: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

6

We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de

wereld weten. Dit maakt waarnemen makkelijker.

Dit soort effecten doordringt onze waarneming, van hele ‘lage’

processen (pupildilatie) tot hele ‘hoge’ processen (emoties lezen).

Wat als we de balans tussen verwachting en prikkel veranderen?

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Veranderde balans maakt waarneming niet beter of slechter, maar anders

?

Zoeken werkt beter

!

?Je laat je minder snel misleiden

?Niet door ‘groot geheel’

afgeleid

Page 7: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

7

Hoe kunnen we de balans tussen

pr ikkels en verwacht ing dan nagaan?

Omdat onze verwacht ingen sporen

achter laa t in de hersenen:

verrass ing , i l lus ies .

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Hersenen kunnen verrast worden

Utzerath et al. (in preparation)

= VERRASSING

Page 8: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

8

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Hersenen kunnen verrast worden

Utzerath et al. (in preparation)

= VERRASSING

Hoog AQ maakt minder verschil tussen

verrassende en niet verrassende prikkel s

(in een motorisch gebied dan).

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Wandell et al. (2007). Neuron 56(2), 366-83

Illusies baseren op feedback

Page 9: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

9

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Peter Kok et al. (2014/16)

Zonder dat er iets op scherm staat! Dus: feedback

Illusies baseren op feedback

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar (!! Lopend onderzoek !!)

Controls

Location main effect: p < 0.001

Location * Illusion interaction: p < 0.001

Patients

Location main effect: p < 0.001

Location * Illusion interaction: p < 0.001

Illusies baseren op feedback

Page 10: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

10

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Oppervlakkige en diepe lagen

- Ontvangen feedback van hogere gebieden(van Kerkoerle et al. (2014), PNAS 111(40))

- ‘Geboost’tijdens illusie (Kok et al., 2016)

Lagen in het midden

- Geven informatie naar boven door (van Kerkoerle et al.

(2014), PNAS 111(40))

- Worden geremd tijdens illusie(van Kerkoerle et al. (2014),

PNAS 111(40); Kok et al., 2016)

Tijdens illusies heeft feedback dus zowel

verlagende als verhogende effecten. In ASS

vindt mogelijk geen verlaging plaats, maar

het verhogende effect wel: ongeremde perceptie?

Illusies baseren op feedback

We zijn geen camera’s: onze werkelijkheid is een combinatie van

prikkels en verwachting.

Deze afweging laat sporen in de hersenen achter: feedback-

effecten tijdens verrassende prikkels en illusies.

Autisme heeft invloed heeft op je waarneming in de hersenen

hebben: mogelijk minder geremd, minder verrassingseffect

Kan dit misschien sommige stressvolle ervaringen verklaren?

Wat hebben we tot hier toe geleerd?

Page 11: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

11

Iris

Schmits

Elexa St. John-

Saaltink

Peter

Kok

Floris

de Lange

Jan

Buitelaar

Al onze

deelnemers!!

Aanvul lende info .

Page 12: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

12

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Hersengebieden voorspellen de wereld door feedback

Stefanics et al. (2014). Frontiers 8(666)

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

No statistical testing until sample is collected and dataset is finalized!

Page 13: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

13

Feedback maakt verwachtingen zichtbaar

Hinds et al. 2008

Example subject, localizer contrasts on top of T1

Inducer voxels

Foveal voxels

1. Predict V1 w. Freesurfer: predict V1

2. Identify portions of V1 coding triangle / inducers

Illusies als context-effect

Onze waarneming is ingekleurd door wat we over de wereld weten

Geheugenspoor

Page 14: Waarneming - Autismeinservice-autisme.nl/site/wp-content/uploads/2016/... · 23-11-2016 6 We wegen externe prikkels af tegen hetgene dat we over de wereld weten. Dit maakt waarnemen

23-11-2016

14

Waar we onderzoek naar doen

Probabilistische structuren

en zintuigelijke verrassing

(fMRI, gaande)

Ruimtelijke context

in illusies

(fMRI, gaande)

Familiariteit

(MEG, 2017)