WWW.OBT.EU

VREE

MDE

GEU

R? H

ERKE

NBA

AR A

ROM

A? Z

.O.Z

.

Dat kan kloppen!

De voorzijde van dit omslag is namelijk gemaakt van koffie en draagt op die manier een stukje bij aan de circulaire economie. Het bestaat uit 40% koffieafval en 60% biobased plastic.

In Nederland ontstaat er jaarlijks zo’n 150 miljoen kilo koffieafval, waarvan steeds meer – direct of indirect – producten worden gemaakt. Zo worden op meerdere plaatsen in Nederland champignons gekweekt op koffieafval, zoals bij de Rotterzwam, gevestigd in Rotterdam in het voormalige Tropicana zwembad en nu BlueCity geheten, en Haagsezwam - The New Farm, te vinden in het voormalige Philips kantoorgebouw te Den Haag.Koffieafval verwerken tot grote vellen is weer een andere manier om afval een nieuwe bestemming te geven. Coffee Based, eveneens gevestigd in BlueCity en producent van o.a. deze vellen, maakt koffieafval hierdoor waardevoller dan slechts een kopje koffie en zet hiermee tevens de koffieketen op zijn kop! Dat in combinatie met de achterzijde van dit omslag en het binnenwerk dat is gedrukt op Cocoon, 100% recycled papier, draagt dit duurzaamheidsverslag bij aan het streven naar een volledig circulaire economie.

VREEMDE GEUR? HERKENBAAR AROMA?

Naast het continu verbeteren van onze service, werken we dagelijks aan onze verbeteringen op MVO-gebied. Een prettige werkomgeving, een flexibele organisatie en optimale efficiëntie van de productie staan hierin centraal. De resultaten van onze doelstellingen van 2017 en onze nieuwe doelstellingen voor 2018 vindt u in bijlage 3a en 3b vanaf pagina 40.

Tot 2013 mochten wij als MKB-bedrijf nog meedoen met de Trans parantie Benchmark van de overheid, waar wij altijd bij de beste 100 behoorden. De GRI-norm is de basis van dit verslag, maar wij zijn met de volledige verslaglegging van de norm gestopt omdat het geen toegevoegde waarde meer had. Wij zijn in 2015 voor de controle en waardering van onze gegevens overgegaan naar Ecovadis waar wij drie jaar op rij de Golden Rating status behaalden. Op dit moment monito-ren wij onze jaarlijkse resultaten met behulp van de Milieu-barometer en de MVO-balans van Stimular, die al vele jaren de basis zijn van onze verslaglegging. Hiermee hebben wij een exacte berekening van CO2 resultaat en door dit te compense-ren bij COOX4Climate produceren wij volledig CO2 neutraal.

DUURZAAMHEIDSVERSLAG OBT 2017Ons MVO-verslag over 2017 is van 100% gerecyclede materialen gemaakt (papier en koffie). Met dit verslag geven wij u op een illustratieve wijze een snelle en trans parante uitleg van onze resultaten. Op detailniveau is het vergelijkbaar met de afgelopen twee verslagen, zodat de cijfers een goede vergelijking geven.

Werken bij OBT18

Bijlagen36

Visie van OBT6

Werken met OBT32

Welkom bij OBT10

Omgeving van OBT24

© OBT bv, april 2018

De cijfers van dit verslag zijn tot stand gekomen vanuit de milieu- en kwaliteitsmanagement-systemen van de twee OBT-bedrijven OBT Opmeer in Den Haag en OBT De Bink in Leiden. Beide locaties zijn onder andere gecertificeerd voor ISO 14001 Milieu, ISO 9001 Kwaliteit en ISO 27001 Informatiebeveiliging.

XO (Xerox OBT)OBT verzorgt samen met Xerox Nederland alle grafische uitingen van de gehele Rijksoverheid. Op de OBT-locatie in Den Haag is een speciale Xerox printservice productieafdeling ingericht, om zo als één team de grafische service voor de Rijksoverheid te verzorgen. In dit verslag zijn hiervan de afvalstromen en verbruik van energie, water en gas mee genomen, omdat de Xerox printservice volledig geïntrigeerd is. Hierdoor is de productie van deze afdeling, net zoals de productie van OBT Leiden en Den Haag, CO2 neutraal.

Voor informatie over dit verslag:Boy Opmeer, OBT Den Haag, 070 2800 850, boy@opmeerbv.nlCarl Smit, OBT Leiden, 071 531 1021, carl@bink.nl

4

Doelstelling

In het 4e kwartaal van 2017 is er bij de verbouwing van de studio een nieuwe spreekkamer gerealiseerd voorstaand vergaderen.

MVOOpmeer4 5

6

Beide aspecten zijn onderwerpen die OBT de komende jaren intern en bij haar relaties en opdrachtgevers onder de aan-dacht blijft brengen. Digitale persoonsgegevens worden al tijden niet meer per e-mail verstuurd, maar via een beveiligde lijn uitgewisseld. Aangaande toegankelijkheid moeten vanaf september 2018 (semi-)overheidsinstanties bij wet aan de richtlijnen voldoen. Onze expertise wordt volop ingezet om hen hierbij te helpen. Zo zorgen wij er gezamenlijk voor dat zowel toegankelijkheid van online informatie als de veilige omgang met digitale (persoons)gegevens wordt geoptimaliseerd.

Duurzaam papierBedrukt of geprint papier is en blijft een van onze belangrijk-ste eindproducten. Onze taak is dan ook om inzicht te blijven geven op welke wijze papier een positieve bijdrage levert aan onder meer goed bosbeheer en de circulaire economie. Daarnaast leveren papieren communicatiemiddelen een

OBT levert communicatiemiddelen en oplossingen. Alle digi-tale, geprinte of gedrukte middelen worden geproduceerd met optimale aandacht voor onze medewerkers, omgeving, kwaliteit, milieu en veiligheid.

Elk jaar leggen we de lat weer hoger. We willen onze presta-ties verder verbeteren en tegelijkertijd onze impact op het milieu en onze leefomgeving verminderen. Met name de razendsnelle ontwikkeling van digitale media blijft een van onze uitdagingen in de continu veranderende communica-tiemarkt. Crossmediaal communiceren, de combinatie van internet, sociale media en print- of drukwerk, is nog steeds ons speerpunt. Daarnaast bieden wij meer en meer onder-steuning bij projecten, zoals uitvoerende werkzaamheden bij de complete aankleding (indoor en outdoor) van bijvoor-beeld bijeenkomsten en evenementen. Onze opdracht-gevers kunnen bij ons terecht voor het gehele pakket aan communicatiemiddelen.

VISIE VAN OBTMet dit achtste duurzaamheidsverslag van OBT brengen wij de resultaten over 2017 in beeld en continueren we onze toppositie op milieugebied binnen de grafische branche. Onze visie op maatschappelijk verantwoord ondernemen, gekoppeld aan onze dagelijkse inspanningen en nieuwe, maatschappelijke dilemma’s, ontwikkelt zich verder in de tijd. We vertellen u in dit verslag daar graag meer over.

Papier levert eenpositieve bijdrage aan een circulaire economie

Digitale toegankelijkheid en veiligheidOnline met elkaar communiceren is een dagelijkse bezigheid en actueler dan ooit. Helaas niet in de laatste plaats vanwege nieuwsberichten omtrent het aftappen van persoonlijke gegevens en dit middels aanpassing van de wet verder legiti-meren. Wij zijn ons er dagelijks van bewust dat omgang met gegevens uiterst zorgvuldig moet plaatsvinden. In 2018 treedt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) in werking. In 2017 hebben wij onze voorbereidingen getroffen om aan alle eisen te kunnen voldoen. Daarnaast ‘vraagt’ bijna een kwart van onze Nederlandse bevolking om het toeganke-lijk(er) maken van digitale informatie. Een blinde, slecht-ziende of anders beperkt valide persoon moet ook toegang hebben tot digitale informatie via websites, social media e.d. In de praktijk blijkt dit echter nog vaak een struikelblok te zijn. De hiervoor opgestelde toegankelijkheidseisen worden door diverse instanties en bedrijven op dit moment nog onvoldoende toegepast.

serieuze bijdrage aan de CO2 reductie in Europa. Papier helpt ons om volledig CO2 neutraal te produceren. Onze doelstelling voor de komende jaren is om in de grafische industrie op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen voorop te blijven lopen. We richten onze inspanningen daarom op meerdere fronten. Op milieugebied gaat het om het versterken van onze milieuprestatie middels het verlagen van het energieverbruik en het verminderen van het afval. Voor onze medewerkers staat lean & mean werken en een veilige, gezonde werkplek centraal. Onze opdrachtgevers adviseren wij proactief op het gebied van duurzaam inkopen en de circulaire economie, waaronder het toepassen van FSC, PEFC en 100% gerecycled papier, zodat zij hiermee bijdragen aan een duurzame productie.

Duurzame inzetbaarheid en partnerschapMet onze innovaties willen we de communicatiemarkt verbreden. Dit gaat met name over de crossmediale moge-lijkheden: de juiste combinatie van drukwerk en digitale communicatiemiddelen. Daarbij dragen onze innovaties bij aan de vergroting van onze flexibiliteit, creativiteit en duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers. En door optimaal te plannen en onze medewerkers functioneel in te zetten, blijven we in staat om snel maatwerk te leveren vanuit een financieel gezonde positie. Dit zorgt ervoor dat we als partner met onze opdrachtgevers kunnen samen-werken en gezamenlijk ook op de lange termijn invulling kunnen geven aan maatschappelijke doelstellingen.

Verantwoord communiceren is voor ons rekening houden met mens en milieu. We zijn hiermee als OBT al 20 jaar constructief aan de slag en gaan hiermee in 2018 ook weer verder.

Samen met onze medewerkers, relaties en leveranciers gaan we voor een duurzame toekomst.

Tony OpmeerAlgemeen directeur OBT

6 7

8

Doelstelling

Naast de samenwerking met Xerox voor het Rijksoverheidscontract, wil OBT bij de top 3 blijven behoren in aanbestedingen. In 2017 scoorde OBT 10 van de 22 aanbestedingen.

EconomieOBT8 9

10

Onze missieOBT wil voor haar klanten een betrouwbare en betrokken partner zijn door een hechte relatie te onderhouden, pro-actief mee te denken over gerelateerde (maatschappelijke) onderwerpen, zonder restricties problemen op te lossen en eindproducten zonder afwijkingen op tijd te leveren. Waarbij de gewenste kwaliteit wordt geleverd met de kortst mogelijke doorlooptijd, tegen een scherpe prijs en CO2 neutraal geproduceerd. Zij wil een volwaardige en voor uit-strevende partner zijn op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.

De visie wordt jaarlijks vertaald naar doelstellingen en maat-regelen in een jaarplan. Het jaarplan wordt ieder kwartaal geëvalueerd in het KAM-overleg en gecommuniceerd naar de organisatie.

BeleidsuitgangspuntenCompliance. Via het managementsysteem realiseert OBT de naleving van wettelijke bepalingen op gebied van kwaliteit, milieu, (informatie)beveiliging en arbo. OBT wordt jaarlijks gecertificeerd voor de volgende normen: ISO 14001, ISO 9001, ISO 12647, ISO 27001, FSC, PEFC en Duurzaam Inkopen Overheid. Zie voor het complete overzicht pagina 15. Tevens wordt jaarlijks de CO2 uitstoot berekend volgens de Milieubarometer (CO2 Prestatieladder) en gecompenseerd.

Innovatie. Door continue investering in technologie en kennis is OBT in staat probleemoplossend in haar productieproces te opereren.

Leverbetrouwbaarheid. Dankzij de beheersing van het produc-tieproces, bijna volledige productie in eigen huis en flexibele inzetbaarheid van medewerkers en middelen, kan OBT de

Het doel is het bundelen van de krachten en de specialismen op het gebied van grafimedia om hiermee aan zeer grote opdrachtgevers zekerheid en continuïteit te bieden. Ge zamenlijk worden heel succesvol aanbestedingen op grote projecten verricht en dat resulteert in een onderscheidende positie in de markt.De directies van beide bedrijven vormen de directie van OBT. Er zijn geen medewerkers in dienst. Bij de twee OBT-bedrijven werkten in 2017 in totaal 118 mensen.

Onze visieOnze inzet voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen komt voort vanuit onze sterke wens om iets bij te dragen aan de wereld. We willen helpen de (mondiale) samenleving in een meer duurzame richting te sturen.

We zetten ons daarom zowel lokaal als mondiaal in om een bijdrage te leveren aan het behoud en het duurzaam gebruik

van de omgeving. Daarom produceren wij onze producten op een duurzame manier. Dat wil zeggen met respect voor het milieu, de mens en de omgeving. Ons beleid is erop gericht om energieverbruik, hoeveelheid afval, waterverbruik en CO2 uitstoot te verlagen.

Op lokaal niveau willen we een voorbeeldfunctie vervullen, bijvoorbeeld door kennis te delen en stage plekken aan te bieden. Mondiaal investeren we in duurzame (energie)bronnen en ondersteunen we projecten op het gebied van natuurbehoud en bedreigde diersoorten. Intern streven we efficiëntie na waarbij de medewerkers centraal staan. Tevreden en gezonde medewerkers is ons doel.

Naar de markt toe hebben we een uitgelezen visie op de ontwikkeling van communicatiemiddelen en daarbij de rolverdeling van digitaal, print- en drukwerk. Dit vertaalt zich in onze crossmediale aanpak.

WELKOM BIJ OBTOBT is een besloten vennootschap met twee aandeelhouders: Opmeer in Den Haag (opgericht in 1969) en De Bink in Leiden (opgericht in 1882). In 1996 kozen de twee succesvolle grafische ondernemingen voor deze marktgerichte, strategische alliantie. Een samenwerking die nog steeds uniek is in de grafische industrie.

OBT wil een volwaardige en voor uitstrevendepartner zijn op het gebied van MaatschappelijkVerantwoord Ondernemen

10 11

12

Onze continue investering in kennis, technologie en milieu vertaalt zich in de nieuwste communicatiemiddelen waarmee wij onze opdrachtgevers van dienst zijn. Hierdoor is een klant-vriendelijke organisatie ontstaan, die meedenkt en oplossingen aanbiedt, waardoor onze opdrachtgevers optimaal rendement halen uit de bij OBT ondergebrachte opdrachten. Met de kennis van de organisaties van de opdrachtgevers en met behulp van managementrapportages maken wij steeds weer een slag in efficiëntie, duurzaamheid en kostenreductie. OBT loopt voorop in nieuwe ontwikkelingen en trends in de communicatiewereld. Er is onder andere veel ervaring met de automatisering van communicatie oplossingen, waarbij klantsystemen gekoppeld worden aan deze mogelijkheden voor het bestellen of creëren van middelen.

Gezien de structuur van OBT wordt ingestaan voor alle voor-komende werkzaamheden. Dankzij de flexibiliteit en back-up faciliteiten (twee productielocaties) kan worden voldaan aan bijna elke wens van de opdrachtgever. Ook de goede relatie met de leveranciers draagt bij aan de garanties die OBT kan waarmaken.

OBT heeft veel ervaring als totaalaanbieder en neemt daarvoor ook de gehele verantwoording. Van digitale communi catiemiddelen tot complete campagnes inclusief ware housing, fulfilment en aankleding van congressen worden door OBT gerealiseerd. Onze kennis draagt bij aan de doelstellingen van onze opdrachtgevers.

Onze klanten en productenOBT verzorgt de leveringen en service van media-uitingen volgens klantspecificatie. Onze klanten zijn onder andere grotere organisaties, gemeenten, ministeries en onderwijs-instanties zoals hogescholen en universiteiten in heel Nederland die door middel van aanbestedingen hun opdrachten vergeven. Mediaproducties worden verzorgd met een hoge presentatiewaarde in digitale vorm en hoog-kwalitatief conventioneel drukwerk (crossmedia). Voorbeel-den zijn infographics, e-magazines, e-pubs, brochures, huisstijlen, periodieken, jaarverslagen etc.

Onze activiteitenOBT levert een breed scala aan communicatiemiddelen zowel op papier als in digitale oplossingen. Daarnaast verzorgen wij totaaloplossingen voor onder meer voorraadbeheer, geperso-naliseerde (digitale) mailingen en nieuwsbrieven, het printen en verzenden van facturen en salarisspecificaties en het aankleden van congresdagen en campagnes. Hieronder een kleine toelichting:

Coördinatie De accountmanagers verzorgen samen met de ordermana-gers van de twee OBT bedrijven de voorbereiding, de begeleiding en de planning van de producties gedurende het gehele traject alsmede voor de administratieve onder-steuning. Zij zijn het vaste aanspreekpunt voor onze relaties.

Vormgeving en PrepressDe studio verzorgt het traject van ontwerp tot aan de productie. Vormgeving en de gehele opmaak van brochures, folders, posters en andere middelen. Maar ook infographics, inter actieve pdf’s en digitale documenten die aan de webricht lijnen moeten voldoen, zodat ze online toegankelijk zijn voor blinden, slechtzienden en mensen met beperkingen.

Digitale activiteitenEen speciale afdeling van softwareontwikkeling en database-management verzorgt en bouwt alle klant specifieke wensen voor mailingen, koppelingen met bestelsites of eigen sites, alsook apps en controle software. Voor klanten die regel matig terugkerende producten op een simpele manier zelf willen opmaken, bouwen wij een eigen design portal waarmee zij binnen hun eigen huisstijl en met vaste templates de eigen middelen kunnen produceren en bestellen.

SignOp deze afdeling worden prints op groot formaat voor binnen- en buitengebruik geprint. Van roll-up banners, posters, abri’s, zelfklevende materialen tot aan complete congresaankledingen.

capaciteit eenvoudig aanpassen en elke gewenste levertijd waarmaken.

Foutloos product. Dankzij vroegtijdige en continue controles in het primaire proces wordt een foutloos en voorspelbaar product gerealiseerd.

Continu verbeteren. Onze heldere structuur van overlegvormen, verantwoordelijkheden, bevoegdheden en passende commu-nicatieve en leidinggevende vaardigheden dragen bij aan het inspelen op veranderingen en het leren van fouten. Het bijhouden van vakkennis is essentieel om in te spelen op ontwikkelingen in de markt.

Veiligheid. OBT is goed voorbereid op de bijzonderheden, eisen en wensen die het werken voor grote professionele organisa-ties met zich meebrengt. De medewerkers zijn zich bewust van de vertrouwelijkheid van elke opdracht en hebben daarvoor

ook getekend. OBT voldoet aan de eisen voor het vervaardigen van vertrouwelijke communicatiemiddelen en is gecertificeerd voor ISO 27001 waardoor de veiligheid van het pand, het netwerk en data- en persoonsgegevens gegarandeerd zijn.

StrategieOntzorging van opdrachtgevers, kennis van hun problematiek en persoonlijke aandacht staan voorop. Samen snel kunnen schakelen en efficiënt te werk gaan, vinden wij belangrijk. Daarom werken wij met vaste contactpersonen in de binnen- en buitendienst, dat resulteert in korte lijnen met een vertrouwde contactpersoon.

Duurzaam produceren en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zijn geïntegreerd binnen de beleidsvoering, met het doel de laatste ontwikkelingen in de praktijk door te voeren. In het Duurzaamheidsverslag worden jaarlijks onze doelstellingen en de realisatie hiervan weergegeven.

12 13

14

Drukkerij en printHier vindt het feitelijke print- of drukproces plaats met verschil-lende technieken zoals kleur en zw/w printwerk, offsetdruk, digitaal druk (hoogkwalitatief printwerk), foliedruk (een dunne metaalfolie overgezet op papier, bijvoorbeeld zilverfolie) en pregen of blindpregen. Bij dit laatste proces wordt met een matrijs een reliëf stempel in het drukwerk aangebracht.

BinderijDe binderij is een verzamelplaats voor nabewerking behande-lingen die OBT op beide locaties in eigen beheer uitvoert. Het gaat hierbij om onder meer de technieken snijden, vouwen, hechten, lamineren, stansen, verpakken, adresseren en sealen.

Magazijn en expeditieHet magazijn en de expeditie verzorgen de verpakking en verzending van de producten. OBT heeft 2800 palletplaatsen met producten van klanten op voorraad, gekoppeld aan online toegang voor onze relaties voor inzage in de voorraad en bestel-mogelijkheid. Dit maakt just-in-time levering mogelijk. Het bewaken van alle minimum voorraden en de geconditioneerde opslag is de garantie voor continuïteit voor onze klanten.

Onze stakeholdersOnze stakeholders bepalen voor een groot deel de waarde-ring en het succes van de beide OBT-bedrijven. Met alle stakeholders wordt zorgvuldig en actief gecommuniceerd, waarbij de frequentie en intensiteit wordt afgestemd op de betreffende stakeholder. De output van de gesprekken en de reacties op de communicatiemiddelen van OBT worden gebruikt bij het bepalen van nieuw beleid en doelstellingen. We claimen dat de impact van onze bedrijfsvoering relatief beperkt is voor onze stakeholders. Op het gebied van milieu (o.a. energie, water, afval) hebben we een impact op al onze stakeholders. Voor het personeel is de belangrijkste impact het gebruik van gevaarlijke stoffen. Door bijna volledig IPA-vrij te drukken en het vervangen van vluchtige stoffen door K3 en K4 die minder vluchtig zijn, hebben we inmiddels bijna een maximale verbetering gerealiseerd. De organisatie heeft daarnaast een klachtenprocedure, waarbij ook klachten over milieu kunnen worden behandeld.

Onze certificeringenOnze certificeringen tonen aan dat wij volgens bepaalde standaarden werken als het gaat om mens en milieu. Daar-naast zetten wij ons in voor verantwoorde en efficiënte verpakkingen om verspilling van verpakkingsmateriaal te voorkomen. Verder zitten vertegenwoordigers van OBT binnen twee grafische duurzaamheidskringen en het KVGO bestuur. Deze instanties werken aan verbetering in de keten, zowel nationaal als internationaal.

OBT in de wereldVanuit onze visie om daadwerkelijk iets bij te dragen aan de wereld ondersteunen wij verschillende partijen, lokaal in Nederland maar ook enkele projecten die verder weg worden uitgevoerd. We kiezen deze projecten vanuit een triple-P-perspectief.

People: lokale organisaties met een maatschappelijke functie, zoals Stichting Ambuskaters.

Planet: organisaties die een bijdrage leveren aan natuur-behoud of natuurverbetering, zoals Aurora Borealis en de Duurzaamheidskring Midden Nederland en Breda.

Profit: organisaties met een economische relatie met OBT zoals het KVGO en ondernemingsverenigingen.

Een overzicht van sponsoring en projecten is te vinden in bijlage 2 op pagina 38.

Het triple-P-perspectief

People Medewerkers Kwartaalbespreking, afdelingsoverleg, functioneringsgesprek, interne nieuwsbrief en duurzaamheidsverslag. Inspectie SZW Geen communicatie, alleen bij afwijkingen

gevonden door inspectie.

Planet Bevoegd gezag (Gemeente Den Haag en Gemeente Leiden)

Meldingen bij wijzigingen activiteiten of locatie, duurzaamheidsverslag.

Buurbedrijven (leden van de ondernemingsverenigingen)

Overleg belangenverenigingen, duurzaamheids-verslag.

Profit Klanten (dit betreft zowel de OBT klanten als de individuele klanten van Opmeer papier pixels projecten en De Bink) en diverse potentiële klanten

Duurzaamheidsverslag, offertes en media, nieuwsbrief, mondelinge communicatie via onze medewerkers.

Leveranciers (OBT heeft langdurige relaties met haar grootste en belangrijkste partners)

Duurzaamheidsverslag, offertes en media, nieuwsbrief, mondelinge communicatie via onze medewerkers, algemene eisen aan onze leveranciers.

Overige relaties (onderaannemers zoals afwerkers, tekst schrijvers, fotografen en andere relaties)

Duurzaamheidsverslag, offertes en media, mondelinge communicatie via onze medewerkers.

Onze certificaten zijn:

ISO 9001 Gecertificeerd voor kwaliteitISO 14001 Gecertificeerd voor milieuISO 12647-2 en 12647-7 Gecertificeerd voor

kleurmanagement voor offsetdrukken en proefdrukken (ISO 12647-7 voor proefdrukken sinds 2015)

ISO 27001 Interne en externe informatiebeveiliging

Meldplicht datalekken Voldoet aan de meldplicht datalekken

Cyber-check Voldoet middels periodieke uitvoering van een PEN-test

ISO 2846-1 Onze inkten voldoen aan deze ISO norm

CO2 footprint CO2 berekeningsmethode van de Milieubarometer conform de CO2 prestatieladder

Duurzaam inkopen Verklaring voor Duurzaam Rijksoverheid Inkopen RijksoverheidFSC Gecertificeerd voor FSC

(Duurzaam beheerde bossen)PEFC Gecertificeerd voor PEFC

(Duurzaam beheerde bossen)Geclassificeerd Medewerkers zijn gescreend voor

beveiligde opdrachten Papiervezelconvenant Aangesloten en voldoen

aan eisenARBO-convenant ARBO richtlijnen KVGO (RIE)Social return plaatsen OBT zet werklozen in en heeft

stageplaatsen, daarnaast heeft OBT een binderij afdeling (MoBi) waar mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt onder begeleiding worden ingezet.

14 15

16

Doelstelling

Door de uitbreiding van elektrische transportmiddelen zijn de werkomstandigheden sterk verbeterd.

ArboDe Bink

16 17

18

Tevreden en gezonde medewerkers is ons uitgangspunt. We bieden daarom maximale ontplooiingsmogelijkheden en een optimale werkomgeving met specifieke aandacht voor gezondheid, veiligheid, verlichting van de werkdruk en beper-king van de risico’s. Mét resultaat: het verloop is beperkt, er zijn geen ongevallen of (bijna)ongelukken en we hebben een relatief laag arbeid gerelateerd ziekteverzuim.

PersoneelsbeleidMensen vormen het hart van de OBT-organisatie en we zorgen dan ook zo goed mogelijk voor onze medewerkers.Iedere medewerker heeft een individueel contract. De arbeids voorwaarden zijn vastgelegd in de CAO Grafimedia. In het bedrijfsreglement van beide bedrijven staan onder andere afspraken over verlof, ziekteverzuim, veiligheid, vertrouwelijkheid en algemene regels die gelden in het pand en bij de verschillende werkzaam heden. Daarnaast wordt er gewerkt aan een “Privacy Policy” die begin 2018 rond zal zijn.

WERKEN BIJ OBTOnze medewerkers zijn cruciaal voor het realiseren van onze doelstellingen. Het zijn gedreven en deskundige mensen die zich met hart en ziel voor onze bedrijven inzetten. We hebben er 118 in getal (2 meer dan in 2016) waarvan 98 mannen en 20 vrouwen, 9% van onze medewerkers werkt parttime.

Het aantal vrouwen bij OBT willen wij graag verhogen naar 30% om de man-vrouw verhouding beter in balans te krijgen

OBT en de twee bedrijven beschikken niet over een Arbo-commissie of ondernemingsraad (OR). De mede werkers hebben aangegeven hieraan geen belang te hechten. Communicatie met de medewerkers vindt plaats door regel-matig arbeidsoverleg en door de functionerings gesprekken. Ook kunnen medewerkers rechtstreeks bij de directie of de vertrouwenspersoon terecht.

OBT heeft een actief beleid voor arbeidsomstandigheden. Dit beleid kenmerkt zich door het creëren van een veilige werkomgeving. Daarnaast is de werkdruk een continu aan-dachtspunt. Deze is relatief hoog door het soort orders en de omvang van de orderportefeuille. Door opleiding en aandacht voor persoonlijke ontwikkeling proberen we onze mede-werkers met de soms hoge werkdruk te laten omgaan.

De Copyshop MoBi past heel goed binnen ons duurzaam-heidsbeleid. Deze copyshop is in 2013 opgericht door De Bink

en Reprocentrum Movens (onderdeel van GGZ Rivierduinen). MoBi maakt drukwerkmiddelen voor bedrijven en particulie-ren. Zij doet dit met mensen met een GGZ (psychische) achtergrond. Deze mensen krijgen bij MoBi een zinvolle dagbesteding en de mogelijkheid om zich te ontwikkelen in het grafische vak. Hierdoor hebben ze een grotere kans om te re-integreren op de arbeidsmarkt.

Ontwikkeling, kennis en vaardighedenOBT beoogt een werkklimaat met maximale ontplooiings-kansen voor iedereen. Dit betekent dat het ontwikkelen van kennis en vaardigheden binnen ons bedrijf volop aandacht krijgt. Het leidt tot hogere kwaliteit van de producten en diensten en het zorgt ook voor tevreden medewerkers die veiliger werken. Het beleid van OBT is dat de medewerker elke opleiding kan volgen die hij of zij nodig heeft voor het uitvoeren van de functie.

98

20mannen

vrouwen

30%9%

61%45-65 jaar

30-45 jaar

15-30 jaar

18 19

20

Meer ziekte verzuim

1,64%

Ongevallen in 2017

0

Ziekte verzuim

3,98%

OBT kent al vele jaren een aantal maatregelen om risico’s en ziekteverzuim verder te reduceren en de gezondheid te verbeteren. Centraal hierin staan: gehoorbescherming, gezondheid, werkplek, ziekteverzuim, preventie.

De gewenste opleiding wordt bepaald aan de hand van het onderdeel persoonlijke ontwikkeling tijdens het functione-ringsgesprek, vaktechnische ontwikkelingen en ontwikke-ling en in de organisatie. In 2017 hebben 118 medewerkers in totaal 345 dagen besteed aan opleidingen.

Ziekteverzuim en ongevallenIn 2017 was het verzuimcijfer 3,98% (2016: 2,34%). Dit is inclusief langdurige ziektegevallen. Eind 2017 heeft een griepgolf bijgedragen aan de verhoging van het ziektever-zuim. Daarbij komt de verhoging door een stijging van het aantal langdurig zieken bij De Bink. Geen van deze verzuim-gevallen had een relatie met het werk. Er zijn in 2017 geen ongevallen geweest.

Het ziekteverzuim in de grafische industrie is niet bekend. In de totale industrie bedroeg het ziekteverzuim in 2017 volgens cijfers van het CBS 4,9%. Ten opzichte van dit verzuim scoort OBT goed.

Dagen besteed aan opleidingen

345ArbeidsomstandighedenDe werkzaamheden bij OBT zijn niet gevaarlijk. We nemen wel diverse maatregelen om het gebruik en de emissie van gevaar-lijke stoffen te reduceren, waardoor dit geen gevaar voor medewerkers vormt. Sinds eind 2016 wordt er binnen OBT bijna volledig alcoholvrij geproduceerd. Ook is het gebruik van vluchtige reinigingsmiddelen sterk verminderd. Bij Opmeer is er nog één K3 stof die incidenteel gebruikt wordt. Bij De Bink wordt in 2018 onderzocht hoe de K3 stoffen kunnen worden vervangen door K4 stoffen.

Ook bij de keuze van grondstoffen spelen arbeids omstandig-heden een belangrijke rol. Risico’s voor werknemers worden zoveel mogelijk bij de bron voor komen of we vervangen producten door andere producten zonder of met beperkte arbeidsrisico’s. Indien nodig worden aanvullende maatregelen genomen door persoonlijke beschermingsmiddelen voor te schrijven.

WerkplekOnder andere goede verlichting, geluiddempende plafonds, ergonomische stoelen en bureaus en diverse adviescursussen voor de juiste zit/werkhouding zorgen voor een goede werk-omgeving. Naast veel daglicht op de werkplekken, is de temperatuur overal geoptimaliseerd door energiezuinige systemen. In 2017 is de studio van Opmeer verbouwd om meer werkplekken te realiseren met direct daglicht en meer rust op de afdeling te creëren.

ZiekteverzuimActieve betrokkenheid bij ziekmelding. Daarnaast zijn beide bedrijven aangesloten bij het verzuimsteunpunt grafische bedrijven, zodat medewerkers die langdurig ziek zijn ook vanuit deze kennisbank maximale ondersteuning krijgen.

PreventiePreventief Medisch Onderzoek en diverse activiteiten om meer te bewegen.

Bij OBT zijn geen eisen vastgelegd met betrekking tot sociale criteria zoals kinderarbeid, dwangarbeid, gelijkheid (tussen man en vrouw), discriminatie (geslacht en ras) en vrijheid van vereniging (association). Omdat vrijwel alle producten door de organisatie zelf worden gemaakt, zijn deze niet van toepassing. Incidentele uitbesteding is bij organisaties die voldoen aan nationale wetgeving voor milieu en arbo.

Een belangrijk onderdeel van de arbeidsomstandigheden is de mentale gezondheid van de medewerkers. Een van de onder-delen van het functioneringsgesprek is daarom de verbetering van de arbeidsomstandigheden. Verder krijgen medewerkers die moeten overwerken dit weer in uren gecompenseerd, zodat zij op rustige momenten vrij zijn. In enkele gevallen worden de uren financieel gecompenseerd, zoals bij nacht en weekend werkzaamheden.

OBT kent al vele jaren een aantal maatregelen om risico’s en ziekteverzuim verder te reduceren en de gezondheid te verbeteren:

GehoorbeschermingAlle medewerkers aan machines hebben autoplastieken.

GezondheidSinds 2006 geldt een rookverbod. We blijven de mogelijkheid bieden tot het volgen van een cursus ‘Stoppen met roken’. Til- en zitcursussen worden aangeboden (zie ook onder Werkplek). Sinds eind 2016 wordt bijna volledig alcoholvrij gedrukt. Gezondere leefstijl bevorderen, bijvoorbeeld door minder koffie en meer water te drinken. De aanschaf van koffie-bonenmachines in 2017 bij Opmeer draagt hier direct aan bij. Tevens is een werkgroep opgesteld met de doelstelling om medewerkers bewust te maken van het feit dat de gezondheid belangrijk is en hen te motiveren om te bewegen, bewust om te gaan met de levensstijl en eetgewoontes.

20 21

22

Doelstelling

Door 1.700 m2 dak te isoleren en te vernieuwen, ontstaat er een veel betere werkomgeving en zal het energieverbruik afnemen.

Milieu / EnergieOpmeer

22 23

24

Om milieu te integreren in ons bedrijfsbeleid en onze bedrijfs-voering hebben we een gecertificeerd milieu management-systeem (ISO 14001). Dit richt zich met name op het beheersen en verbeteren van onze prestaties op milieugebied.

We moeten voldoen aan de wet- en regelgeving én streven naar permanente verbetering. Daarnaast zijn we gecertificeerd voor het gebruik van papier uit duurzaam beheerde bosbouw (FSC en PEFC) en hebben we een Verklaring Duurzaam Inkopen Overheid, waarmee we voldoen aan de criteria van de overheid voor het duurzaam inkopen. Daarnaast berekenen we onze CO2 uitstoot in de Milieubarometer conform de berekenings-wijze van CO2 prestatieladder. Onze CO2 uitstoot compenseren we vanaf 1 januari 2017 via COOX4Climate. Na 5 jaar de compen satie via het Klimaatfonds Haaglanden te hebben geregeld, vonden wij het tijd worden voor een ander project. cook stoves zijn kleine kooktoestellen die worden ingezet in Afrika en India.

DE OMGEVING VAN OBTOBT wil bewust omgaan met haar leefomgeving en eventuele risico’s voor het milieu zoveel mogelijk beperken. We streven naar continue verbetering van onze milieu en duurzaamheidsprestaties. Daarin gaan we verder dan wordt vereist.

Cookstoves zijn kleine kooktoestellen die wordeningezet in Afrika en India, voor een gezonderleefklimaat in de hutjes waarin de mensen leven

Hiermee wordt 40% minder hout gebruikt om te koken. Door hun efficiënte ontwerp verbranden cook stoves minder hout, en komt veel minder schadelijke roet vrij. Zo ontstaat er een gezonder leefklimaat in de hutjes waarin deze mensen leven.

Een andere maatregel op het gebied van milieu is dat we onze klanten adviseren om milieubewuste grondstoffen te kiezen. En dat onze medewerkers hier milieubewust mee omgaan. Deze werkwijze is ook vast onderdeel bij de training van nieuw personeel en wordt geëvalueerd bij functionerings-gesprekken.

Jaarlijks formuleren we onze doelstellingen om de milieu-prestatie nog verder te verbeteren. Het resultaat van de doelstellingen van 2017 en nieuwe doelstellingen van 2018 zijn opgenomen in bijlage 3a en 3b vanaf pagina 40.

OBT in de ketenOBT staat niet los van haar omgeving maar is onderdeel van een keten met veel schakels. Ons doel is om bij te dragen aan het verduurzamen van de keten.

In alle stappen in de keten is er een impact op mens en milieu. De menselijke impact zal het grootst zijn bij die stappen die buiten Nederland of Europa worden uitgevoerd. We denken hierbij aan de arbeids omstandigheden in de bosbouw en bij grondstoffen van de chemicaliën.

Bij OBT wordt 94% (91% in 2016) van het papier ingekocht van bewezen duurzaam beheerde bossen (PEFC en FSC).

Onze bijdrage aan het verduurzamen van de keten bestaat met name uit een verantwoorde keuze voor de inkoop van grondstoffen, de inkoop van groene energie, opwekken van eigen energie met zonnepanelen, overleg met klanten over

keuze van grondstoffen, de juiste balans tussen drukwerk en digitaal en het overleggen met toeleveranciers over grond-stoffen en het transport daarvan.

Milieuaspecten en milieugetallenOnze absolute milieuregistraties houden geen rekening met de verandering in de productiviteit. Daarom presenteren we hier milieukengetallen voor elektriciteit, gevaarlijk afval en waterverbruik, die gebaseerd zijn op de omzet (per miljoen euro omzet). In het verleden werden deze kengetallen uitge-rekend op basis van het productie volume per 1000 kg gereed product. Deze berekening klopte echter steeds minder omdat er steeds meer digitale producten worden gemaakt. De kengetallen zijn daarom omgerekend op basis van omzet. De absolute getallen zijn vastgelegd in bijlage 4 vanaf pagina 47.

24 25

26

TransportWat betreft transport zijn er zo veel mogelijk ritten gecombi-neerd en wanneer dit inefficiënt bleek, uitbesteed aan transpor-teurs die ritten met verschillende klanten kunnen combineren.

Bij Opmeer is het aantal kilometers afgenomen. Er is een chauffeur minder, waarvan de werkzaamheden deels intern zijn opgevangen en extern middels de inzet van transporteurs voor een efficiënter (overnight) transport. Bij De Bink is het aantal iets toegenomen.

ElektriciteitDe hoeveelheid elektriciteit is met 7% toegenomen, maar dit staat in verhouding met omzetstijging van 8,4%. Gerelateerd aan de omzet is de hoeveelheid elektriciteit gedaald.

Gevaarlijk afvalIn 2016 is vanwege de grote verbouwing bij De Bink veel meer gevaarlijk afval afgevoerd dan normaal gebruikelijk. Veel stoffen die alleen voor de oude persen werden gebruikt, zijn afgevoerd en omdat er gekozen is voor een milieuvriende-lijker inktsysteem zijn er veel restpartijen inkt afgevoerd. De hoeveelheid gevaarlijk afval in 2017 is gerelateerd aan de omzet gedaald.

WaterverbruikIn 2016 is de hoeveelheid water toegenomen door defecten in de toiletten van De Bink en ook door extra waterverbruik tijdens de grote verbouwing. Het waterverbruik in 2017 is gedaald, maar nog niet terug op het niveau van 2015 vanwege een hoger aantal medewerkers.

Waterverbruik

2015 2016 2017

110

67

89

(m3) per miljoen omzet

Transport (km x 1000)

2015Personenauto’s Vracht-/bestelauto’s

2016 2017

313275 267

199

284

193

Gevaarlijk afval

2015 2016 2017

319

493

299

(kg) per miljoen omzet

Elektriciteit(kWh) per miljoen omzet

2015 2016 2017

70.749

75.822 74.849

GasverbruikHet gasverbruik wordt opgegeven per gewogen graaddag omdat hiermee de invloed van het weer kan worden uit-gesloten. Het gasverbruik is ongeveer gelijk gebleven maar gerelateerd aan het aantal graaddagen iets toegenomen.

Duurzaam inkopenDe overheid heeft als doelstellig om voor 100% duurzaam in te kopen. Ten aanzien van drukwerk zijn hiervoor criteria opgesteld. OBT beschikt over een Verklaring Duurzaam Inkopen Overheid die jaarlijks door SGS Nederland wordt gecontroleerd tijdens de audit van ISO 14001 en 9001. Dit betekent dat onze duurzame prestaties zijn getoetst met de gestelde criteria van de overheid. Voor veel aspecten zijn we verder dan de gestelde eisen.

De belangrijkste criteria voor het duurzaam inkopen van drukwerk geven we hierna weer en laten hierbij de positie van OBT zien.

Gasverbruik (m3) per gewogen graaddag

2015 2016 2017

20,37 21,8519,07

26 27

28

Belangrijkste criteria duurzaam inkopen

PapierOBT stimuleert klanten om gebruik te maken van FSC of PEFC papier, recycled papier of Ecolabel papier. Voor alle verschil-lende papiersoorten wordt aan de leverancier een garantie gevraagd of het papier aan de criteria voldoet.

InktOffsetdrukinkt bestaat voor een belangrijk deel uit oliën. OBT gebruikt biologische inkt die voor 100% uit plantaardige oliën bestaat.

Vluchtige organische stoffenBij gebruik van isopropylalcohol (IPA) en reinigings middelen komen er dampen van koolwaterstoffen vrij. Deze zijn slecht voor het milieu, hebben invloed op de medewerkers en zijn daardoor arbeid hygiënisch minder verantwoord. In de duur-zaamheidscriteria duurzaam inkopen is IPA-vrij drukken niet als eis opgenomen, maar wordt het wel gunstiger gewaar-deerd. Binnen OBT zetten we ons in voor minimaal gebruik van IPA. Sinds eind 2016 produceert OBT IPA-vrij. Er is nog één uitzondering en dat is een kleine drukpers bij De Bink die vanwege zijn leeftijd niet alcoholvrij kan draaien. Hierdoor werkt De Bink nog met een zeer beperkte hoeveelheid alcohol.

Ook bij het gebruik van reinigingsmiddelen verdampen vluchtige stoffen (VOS). De duurzaamheidscriteria geven aan dat deze reinigingsmiddelen een vlampunt moeten hebben van minimaal 55˚C (K3). Bij OBT worden daarom voor het wassen van drukpersen geen K1 vloeistoffen gebruikt. Deze hebben een lager vlampunt dan 55˚C. Bij Opmeer wordt, met uitzondering van één incidenteel product (K3), alleen nog met K4 (vlampunt 100˚C) reinigingsmiddelen gewerkt. Bij De Bink zullen de K3 wasmiddelen in 2018 zoveel mogelijk vervangen worden door K4.

APEO, halogenen, ftalatenOBT gebruikt geen APEO (alkylfenolethoxylaten, schadelijk voor waterorganismen), geen halogenen (slecht biologisch afbreekbaar) en geen ftalaten (weekmakers, schadelijk voor mens en milieu).

Risico-stoffen (H-zinnen)Risicostoffen zoals genoemd in de inkoopcriteria worden door OBT niet gebruikt.

Milieubesparende maatregelenMilieubesparende maatregelen vind je bij OBT overal terug. Bij iedere investering of wijziging aan de gebouwen wordt gekeken naar de milieuaspecten. Ook bij de inkoop van machines, onderhoud en transport is energieverbruik een van de selectiecriteria. Er zijn diverse maatregelen genomen om het energie- en waterverbruik te reduceren zoals ledver-lichting, bewegingschakelaars, tijd schakelaars, nieuwe machines, zonnepanelen (de Bink), isolatie en plaatproductie zonder water. Alle verbruiken worden omgerekend naar CO2.

Grondstoffen en afvalreductie worden onder andere gereali-seerd door gebruik van inkt via centrale pompsystemen (De Bink) en bij Opmeer door inkt in kokers waardoor er minder afval is. Maar ook door de inkoop van papier op maat is er minder snijafval en minder gebruik van inschietpapier. Het kleurbeheer van een order wordt beheerst en geborgd middels certificering voor ISO 12647, hierdoor is er minder uitval. Waar mogelijk stimuleert OBT haar klanten om duurzame keuzes te maken voor grondstoffen en productie. Hiermee wordt het product milieuvriendelijker en beter recyclebaar.

ProductverantwoordelijkheidOBT kiest haar leveranciers zorgvuldig. Ze moeten aansluiten op de criteria van OBT ten aanzien van mens en milieu zoals al in het voorgaande hoofdstuk benoemd. Daarom is het aantal vaste leveranciers beperkt en hebben wij met hen een lang-durige werkrelatie.

Samen zoeken we naar producten en productiemethodes die minder belastend zijn voor het milieu en gemaakt worden op een ‘mens waardige’ manier. Kortom, hoogwaardige produc-ten en goederen tegen een goede prijs waarmee we onze kwaliteit hoog kunnen houden en concurrerend in de markt blijven.

Leveranciers die zich niet houden aan de afspraken worden door OBT gecontroleerd en bij herhaling van de leveranciers-lijst verwijderd.

Ook OBT wil de wereld leefbaar houden voor generaties na ons. Daarbij speelt inkoop een cruciale rol. Door middel van MVI kunnen wij bijdragen aan de verduurzaming van onze gehele keten en dat sluit aan bij onze MVO verbeterdoelen die wij ons jaarlijks stellen. Wij willen graag dat onze communicatiemiddelen op een duurzame manier worden geproduceerd en wij willen daarvoor ook verder kijken dan onze eigen organisatie.

ISO 20400 is de manier om dat te realiseren, OBT gaat zich in 2018 verder verdiepen in Maatschappelijk Verantwoord Inkopen volgens deze richtlijn. Hiermee helpen wij onze leveranciers met een stuk bewustwording op dit gebied.

28 29

30

Doelstelling

Naast het efficiënter inzetten van energie,wordt onderzoek gedaan om nog meeraansluiting te krijgen op circulair produceren.

Milieu / EnergieOpmeer

30 31

32

OBT heeft alle kennis en capaciteit in huis voor het produceren, beheren, verzorgen en leveren van alle communicatiemiddelen en het verzorgen van communicatieprojecten. Deze kennis en ervaring die we in vele jaren hebben opgebouwd met Europese aan bestedingen is de kern van onze organisatie. Met deze aanpak realiseren wij een flexibele en efficiënte werkwijze, die resulteert in de meest economische uitvoering. Daarnaast kunnen we, ook in geval van calamiteiten, altijd de levering van opdrachten garanderen. De organisatiestructuur, locatiespreiding en back-up apparatuur geven hiervoor alle waarborgen.

Met behulp van onze vele certificeringen zoals kwaliteits- en milieumanagementsystemen staan we garant voor een kwalitatief en verantwoord product.

WERKEN MET OBTOBT wil een betrokken en betrouwbare partner voor haar klanten zijn. Werken met OBT betekent dan ook optimale service en kwaliteitsproducten, zowel op grafisch als digitaal gebied. En natuurlijk geven we de garantie voor 100% vertrouwelijke behandeling van de gegevens.

geleverde gegevens op een veilige manier worden verzonden en verwerkt.

Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) / Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)Conform de Wbp heeft OBT er alles aan gedaan om ervoor te zorgen dat de persoonsgegevens bij ons veilig worden beheerd en verwerkt. In 2017 hebben wij gecontroleerd of we klaar zijn voor de invoering van de AVG in mei 2018. Een groot deel van de voorbereidingen hiervoor is uitgevoerd en OBT zal ruim voor mei 2018 voldoen aan de eisen die de AVG stelt. Een groot voordeel hierbij is dat beide bedrijven al gecertificeerd zijn voor ISO 27001.

Daarnaast worden er regelmatig beveiligingscontroles uit-gevoerd op onze interne en externe netwerken. Al onze medewerkers zijn gescreend en hebben getekend voor geheimhouding. Tevens worden zij getraind op awareness.

OBT verzorgt voor vele relaties de veilige verwerking en opslag van geclassificeerd drukwerk

Samen met onze specialisaties in online diensten, ontwikkeling van digitale communicatie, moderne afwerkings- en verpak-kingsapparatuur, geconditioneerde magazijnen en voor-raadbeheer en het eigen transport, maakt dat ons tot een betrouwbare partner. Producten kunnen op afroep bij de verschillende vestigingen van de klant worden afgeleverd. Dankzij geavanceerde systemen zijn ze optimaal vindbaar binnen de 2800 palletplaatsen die OBT voor haar klanten inzet.

Veilig en betrouwbaarBetrouwbaarheid betekent ook dat we een garantie geven voor bijvoorbeeld de privacy van onze klantgegevens. OBT verzorgt voor vele relaties de veilige verwerking en opslag van geclassificeerd drukwerk. Het aanleveren van bestanden waarin persoonsgegevens zijn opgenomen, kan bij OBT alleen nog via een beveiligde verbinding. Daar-mee worden de persoonsgegevens met encryptie verzonden. Op deze manier zorgen wij ervoor dat de aan ons

KlanttevredenheidMinimaal één keer per kwartaal evalueren wij het orderver-loop met onze klanten om te kijken of wij nog verbeteringen kunnen realiseren in onze producten of onze service. Door de vele controlegrendels proberen wij fouten te voorkomen en zo levertijden te garanderen. Mocht er toch iets fout gaan dan staan we voor een adequate klachtenafhandeling met een snel resultaat.

Klachten worden nauwkeurig geregistreerd. Bij iedere klacht wordt er, samen met de klant, eerst gewerkt aan een oplos-sing en daarna beoordeeld hoe deze is ontstaan.

Eén keer per kwartaal worden de behandelde klachten door de directie geanalyseerd. Het klachtenpercentage van de beide OBT-vestigingen lag eind 2017 op 1,47%. Een verbete-ring ten opzichte van 2016 toen het percentage op 1,57% lag. In 2017 is extra aandacht besteed aan controlegrendels om

32 33

34

het klachtenpercentage te verlagen. De kosten als gevolg van klachten zijn hierdoor met 20% afgenomen.

Eisen aan leveranciersOBT stelt harde eisen aan haar leveranciers als het gaat om MVO. Het is wellicht mogelijk dat bij de winning of productie van de grondstoffen die we gebruiken mensenrechten worden geschonden of sprake is van omkoping of corruptie. Bij onze leveranciers wordt hier expliciet naar gevraagd.

Leveranciers worden ook beoordeeld op milieu- en kwaliteits-aspecten. Bij kwaliteit kijken we naar leverbetrouwbaarheid en kwaliteit van producten en diensten. Daarnaast stimuleren wij het hebben van bepaalde managementsystemen en certificaten.

Door middel van een leveranciersbeoordeling controleren we regelmatig of leveranciers aan de eisen van OBT voldoen. Bij afwijkingen worden afspraken ter verbetering gemaakt waarbij ook de termijn wordt aangegeven. Bij blijvende afwijkingen wordt een nieuwe leverancier gezocht.

De leveranciers waarmee we regelmatig werken, hebben ook een geheimhoudingsverklaring getekend voor al onze producten en de inhoud van de gegevens. Doelstelling

Stimuleren van beweging door een fitnessregelingte implementeren.

ArboDe Bink

34 35

36

31 december 2017 31 december 2016

Eigen vermogenAandelenkapitaal 30.272 30.272

Agioreserve 750.000 750.000

Overige reserve 1.247.951 1.408.026

2.028.223 2.188.298Schulden op korte termijnHandelscrediteuren 962.599 549.125

Belastingen 117.991 84.538

Overige schulden en overlopende passiva 128.690 177.392

1.209.280 811.055

3.237.503 2.999.353

SolvabiliteitDe solvabiliteit geeft de mate aan waarin de onderne-ming is staat is op langere termijn aan haar verplich-tingen te voldoen.

Solvabiliteit ratio: 63% (2016: 73%)NB. De solvabiliteit geeft het percentage van het eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen weer.

Rentabiliteit De rentabiliteit geeft het rendement aan dat de onderneming met haar vermogen in het boekjaar heeft behaald.

Rentabiliteit: 41% (2016: 32%)N.B. De rentabiliteit van het eigen vermogen is het rendement dat de onderneming met de financiële middelen van aandeelhouders in het boekjaar heeft verkregen.

31 december 2017 31 december 2016

Vaste activa

Financiële vaste activa 0 300.000

0 300.000Vlottende activaHandelsdebiteuren 3.059.529 2.410.995

Overige vorderingen en overlopende activa 3.092 2.200

Liquide middelen 174.882 286.158

3.237.503 2.699.353

3.237.503 2.999.353

Kengetallen vertellen iets over de financiële positie en de rentabiliteit van de onderneming. Zij dienen op regelmatige tijdstippen te worden berekend om zo de ontwikkeling van de onderneming te kunnen volgen. Zij hebben slechts betekenis in samenhang met meerdere cijfers en in vergelijking met de kengetallen van voorgaande perioden.

Bedragen op de balans zijn in euro's.

LiquiditeitDe liquiditeit geeft de mate aan waarin de onderneming in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen.

Current ratio: 2,68% (2016: 3,33%)NB. Indien de factor groter of gelijk is aan 1,00 dan is de onderneming in staat de kortlopende schulden met kortlopende vorderingen te voldoen.

BIJLAGE 1Balans per 31 december 2017

36 37

38

OBT ondersteunt verschillende partijen, lokaal maar ook enkele projecten verder weg. Hiervoor kiezen we projecten vanuit een triple-P-perspectief.

People: Lokale organisaties met een maatschappelijke functie, zoals Stichting Ambuskaters.

Planet: Organisaties die een bijdrage leveren aan natuur-behoud of natuurverbetering, zoals Aurora Borealis, Stichting Painted Dog Conservation en de Duur-zaamheidskringen projecten Midden-Nederland en Breda.

Profit: Organisaties met een economische relatie met OBT zoals het KVGO, VNO-NCW en ondernemings-verenigingen.

Scholen/onderzoek• Het bolwerk in Leiderdorp;• Bonaventura College in Leiderdorp;• De Singel in Leiden;• Doe-dagen VMBO in Leiden;• Haagse Hogeschool.

Beide OBT-locaties zijn erkend als leerbedrijf Grafische Industrie.

Sponsoring/ondersteuning• Painted Dog Conservation in Zimbabwe;• Artcentrum, naschools project bij de Wilde Honden;• Rhinoclub Mkomazi National Park in Tanzania;• Ecomare, zeedierenopvang op Texel;• Stichting Ambuskaters (ambulance, politie e.d. skaten voor

Stichting Kika);• Flanderijn Foundation “The Boost”;• Basketbalvereniging ZZ Leiden en korfbalvereniging Pernix;• Voetbalverenigingen Rijnsburgse Boys en ROAC;• Stichting Willem Alexander Kinderfonds;• Vrienden voor Isoria;• Leidens Ontzet;• SchuldHulpMaatje Leiden;• Platform Samen Werken• Avondvierdaagse Leiden;• Stichting voor Elkaar Leiden;• Stichting Leiden Culinair;• Katwijks Museum;• Ondersteuning diverse basisscholen met papier.

Bestuursfuncties OBT-directieleden leveren ook een bijdrage als lid of bestuurslid in diverse organisaties:• Penningmeester van Stichting Aurora Borealis.

Doelstelling van deze stichting is de schoonheden en veranderingen in de natuur in de breedste zin vast te leggen en te presenteren, om daar de aandacht op te vestigen. De interesse gaat niet alleen uit naar gebieden in Nederland, maar ook bijvoorbeeld in (sub)arctische gebieden en wereldzeeën;

• Bestuurslid bij het KVGO (interne en externe communicatie);

• Algemeen bestuurslid VNO-NCW namens KVGO;• Coördinator NCD district 2, Den Haag;• Voorzitter Stichting hogedrukgebied.

Deze stichting draagt de kennis van de oude ambachtelijke druktechnieken over en heeft een grafisch atelier ter beschikking voor workshops;

• Lid Grafimedia Duurzaamheidskring Midden-Nederland;• Lid Grafimedia Duurzaamheidskring Breda.

De duurzaamheidskringen zijn samenwerkingsverbanden binnen de sector. Hier wordt kennis gedeeld en komen de milieuaspecten van de organisaties en de verbeter-mogelijkheden in de bedrijven en in de keten aan de orde.

Vanuit de functies bij het KVGO is er de mogelijkheid om invloed uit te oefenen en mee te denken bij de ontwikkelingen van duurzaam inkopen en eventueel andere normen voor de toekomst.

Naast voorgaande functies zijn de OBT bedrijven lid van volgende organisaties:• KVGO - Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen

(lid postcommissie en ambassadeur kalenderwedstrijd);• CMBO - Kennisvereniging op het gebied van de technologie

van de communicatiemedia;• Partner MVO Nederland;• Grafimedia Duurzaamheidskringen Breda en

Midden-Nederland;• GOC Grafisch Opleidingscentrum;• VNO-NCW;• NCD (Nederlands Centrum van Directeuren en

Commissarissen);• ZKD (Belangenvereniging Zichtenburg, Kerketuinen,

Dekkershoek: Opmeer);• BV Leiden (ondernemersvereniging: De Bink);• Ondernemersvereniging Rooseveld/ Trekvliet (De Bink);• Grafische studiegroep GSOB;• Premier Partners Xerox.

BIJLAGE 2Sponsoring, ondersteuning en lidmaatschappen

38 39

BIJLAGE 3A Doelstellingen 2017Voordat we vooruitblikken op 2018 en verder, vinden we het belangrijk eerst nog even terug te blikken op wat we in het afgelopen jaar hebben bereikt. Dit doen we door te kijken naar de realisatie van de doelstellingen van 2017.

OpmeerDoor de groei van het aantal medewerkers op de studio, is de ruimte wat krap geworden en wordt met name het geluid over de gehele afdeling order management en studio als storend ervaren. Met een kleine verbouwing zal worden getracht om het geluid en de kwaliteit van de werkplekken te verbeteren.

De verbouwing in de studio is gerealiseerd. Als conclusie kunnen wij trekken dat er meer rust is op de afdeling en er een betere werkomgeving is ontstaan. Door de open trap deels dicht te maken, zijn er meer werkplekken met direct daglicht ontstaan.

OBTNaast de samenwerking met Xerox voor het Rijksoverheidscontract, wil OBT bij de top 3 blijven behoren in aanbestedingen. Dat vraagt om innovatie en onderscheidend vermogen.

In 2017 heeft OBT haar aanpak veranderd en veel meer als adviserende partij ingeschreven op aanbestedingen. Hierdoor heeft OBT naast de lopende contracten twee (2) aflopende contracten opnieuw gecontinueerd en zes (6) nieuwe contracten gescoord.

De BinkHet realiseren van een stijging van interne verbetermaatregelen met 10% voor een efficiëntere productie.

De efficiëntie is verbeterd door een daling van de wachttijden met ruim 10% en een daling van 80% van de switchverschillen in de drukkerij.

De BinkNa de vele veranderingen en nieuwe productie middelen is het doel van De Bink om de kwaliteit van de producties te verbeteren en daarmee het aantal externe klachten met 20% terug te brengen.

Er is een daling van 10% gerealiseerd. De stropkosten zijn met 20% gedaald. Project wordt voortgezet in 2018.

OBTDe technieken en mogelijkheden breiden zich continu uit. OBT wil daarmee vooroplopen. In 2017 zal er gekeken worden naar een structuur waarbij de accountmanagers van OBT worden geïnformeerd en getraind om met deze kennis, onze klanten nog beter te adviseren over communicatiemiddelen en projecten.

Deze doelstelling loopt nog. In 2017 is een eerste training wel geheel afgerond, maar beide bedrijven hebben besloten om dit traject voort te zetten met een training in het eerste half jaar van 2018.

MVO

Economie

Kwaliteit

Milieu / Energie

Arbo

Doelstelling

Realisatie

De BinkNu de oude productiemiddelen geen belemmering meer geven zal er worden getest met de meest milieuvriendelijke wasmiddelen K4. Dit zal steeds per soort worden ingezet.

Het testen van K4 middelen is door geschoven naar 2018

De BinkBij het vervangen van de auto’s zal men de medewerkers stimuleren om over te gaan op hybride of elektrische auto's.

Bij de aanschaf van 2 nieuwe auto’s is voor hybride gekozen en deze worden nu voor het bedrijfspand opgeladen.

De BinkUitbreiding begeleiding gehoor-bescherming met nulmeting, gehoorscan en metingen in de diverse ruimtes door nieuw abonnement.

Dit project is uitgevoerd en de metingen zijn verricht, waardoor nu meer medewerkers gehoor-bescherming hebben gekregen.

De BinkGeluidreductie bij lamineermachine, vouwmachine en werkplekken Rahim/Wesley.

Dit is meegenomen in het totale project van de uitbreiding gehoor-bescherming en daarmee opgelost.

De BinkUitvoeren luchtmeting Ufoil en indien noodzakelijk het verbeteren van de luchtkwaliteit op deze werkplek.

Dit project is doorgeschoven naar 2018.

OpmeerEind 2016 is Opmeer gestart met het project Duurzame inzetbaarheid. Hiervoor is een werkgroep samengesteld, waarbij van iedere afdeling één medewerker is aangesloten. De eerste resultaten zullen medio 2017 zichtbaar worden.

De werkgroep is actief bezig met de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. Gezondheid en beweging staan centraal. Er is een groep naar de sportschool geweest voor een introductieles. Elk kwartaal komt deze groep samen om e.e.a. te bespreken. Wordt vervolgd in 2018.

41

OpmeerIn de binderij worden nu met de nieuwe controlegrendels, ook tekortkomingen van de apparatuur gesignaleerd. In 2017 zal worden gekeken wat daaraan verbeterd kan worden.

De nieuwe procedure is in 2017 gestart en in het 4e kwartaal geëvalueerd. Deze is door de directie goedgekeurd en toegevoegd aan het proces.

De BinkAls gevolg van de nieuwe productiemiddelen en de veranderingen van de processen, zal er in 2017 een project worden gestart voor het optimaliseren van de orderzak.

Er is nu een optimale orderzak ontstaan waaraan eenieder een bijdrage heeft geleverd voor betere registratie van de controlegrendels. Het project is hiermee afgerond.

OpmeerEind 2017 zullen alle afvalstromen opnieuw worden bekeken om te bepalen of hierbij toch nog verbeteringen realiseerbaar zijn.

De afvalstromen zijn gecontroleerd. Chemisch afval is afgenomen, verdere verbetering is op dit moment niet haalbaar.

De BinkOok in 2017 zal De Bink verder onderzoeken en testen om inschiet van het papier per order te verlagen.

De inschiet is wel verlaagd, maar het verbeterproject loopt door naar 2018.

De BinkInventarisatie uitvoeren met het doel een verbetering te realiseren in de interne transportmiddelen.

Overgestapt van elektrische heftrucks per afdeling naar meer elektrische pompwagens voor de geselecteerde werkplekken.

De BinkAanschaf grotere snijmachine om de toegenomen hoeveelheid 70/100 drukwerk ergonomisch te kunnen verwerken.

In 2017 is er een nieuwe snijstraat gekocht met volledige periferie, waardoor de hoeveelheid snijwerk veel makkelijker kan worden uitgevoerd.koffie

MVO

Economie

Kwaliteit

Milieu / Energie

Arbo

Doelstelling

Realisatie

OBTOBT is in 2016 opnieuw gestart met ISO 26000 en zal deze norm in 2017 verder integreren, samen met de nieuwe MVI-norm.

ISO 26000 blijkt veel te algemeen en daardoor minder toepasbaar binnen onze branche. OBT heeft besloten hier niet verder mee te gaan. Aan de nieuwe MVI-norm wordt gewerkt en die zal in 2018 worden afgerond.

OpmeerZoals uit het Preventief Medisch Onderzoek is gebleken, bewegen mensen nog steeds te weinig, drinken ze te veel koffie en te weinig water. Opmeer gaat kijken wat zij hierin kan bijdragen, in samenwerking met het team voor Duurzame inzetbaarheid.

Er worden actieve bedrijfsuitjes georganiseerd. In 2017 zijn er 2 actieve uitjes geweest, waaronder ‘Escape the city’ (lopend door het centrum van Den Haag) en outdoor lasergamen op een groot terrein. Tevens zijn nieuwe koffiemachines aangeschaft met koffiebonen, waardoor (uit extern onderzoek is gebleken dat) men minder koffie gaat drinken. Uit de eerste metingen komt naar voren dat de hoeveelheid koffie afneemt.

OBTOBT werkt nu 3 jaar met EcoVadis als controleorgaan op de MVO-zaken die zij uitvoert. OBT zal onderzoeken of zij wederom met EcoVadis door gaat of dat een andere partij wordt gekozen.

Er is besloten niet door te gaan met EcoVadis omdat te weinig klanten hiervan gebruik maken. Gekozen wordt om het ISO 14001 certificaat uit te breiden met een CO2 certificaat volgens het certificatieschema CO2 van SCCM.

42 43

BIJLAGE 3B Doelstellingen 2018

In de loop der tijd zijn bepaalde onderwerpen binnen onze langetermijnvisie niet nieuw, maar vergen zij wel hernieuwde aandacht. Of moet het accent op een specifiek onderwerp worden verlegd. Denk bijvoorbeeld aan onze privacy, waarop de nieuwe AVG-wet direct invloed heeft. De ingeslagen weg blijven we volgen en de hierop aansluitende zijwegen worden meegenomen in onze overwegingen en formuleringen. Ook voor 2018 hebben wij onze duurzaam-heidsdoelstellingen mede middels voortschrijdend inzicht bepaald.

Zoals in het verslag is aangegeven, richt het duurzaam heidsbeleid op de lange termijn (3 jaar) zich op: • Versterken van onze marktpositie door in te spelen op marktontwikkelingen

(versterken van het totaalconcept van communicatie in plaats van alleen het leveren van drukwerk);

• Het verder verbeteren van onze milieuprestatie (reductie van energie, water, milieubelasting grondstoffen);

• Het versterken van de arbeidsomstandigheden in de breedste zin van het woord (veilige en gezonde werkplek en gezonde medewerkers);

• Het versterken van onze relatie en communicatie met partijen uit de keten om gezamenlijk te komen tot een duurzamere productketen, onder andere vanuit onze bijdrage bij het KVGO.

Mede op basis van deze langetermijnvisie zijn de volgende doelstellingen voor 2018 geformuleerd. Alle genoemde doelstellingen zullen eind december 2018 gereed zijn.

OBTNaast integratie van de MVI-norm in haar beleid, zorgt OBT voor (meer) bewustwording (awareness) van MVO en MVI, zowel intern binnen de organisatie als bij haar opdrachtgevers. Waaronder het verder uitdragen van de circulaire economie en het inzetten van duurzame producten.

De BinkOnderzoek naar vervanging kozijnen in de gevel door dubbel glas.

OpmeerOpmeer gaat aan de slag met De Energie Prestatie Keuring (EPK). Dit is een systeem dat energiebesparing makkelijker en voorspelbaar maakt. De EPK is een keuring en helpt bij het inzichtelijk maken van energiebesparende maatregelen en de resultaten.

OpmeerDe werkgroep Opmeer in beweging is continu bezig met de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers. Er is een ergonomische zitbal en een bureaufiets aangeschaft. Deze gaan rouleren door het bedrijf. Mocht dit positief ontvangen worden, zullen er meer gekocht worden.

De BinkStimuleren van beweging door een fitnessregeling te implementeren.

De BinkVerbeteren voedingspatroon door gratis melk met als doel minder frisdrank gebruik en 1x per week een fruitmand voor de medewerkers.

OBTDe technieken en mogelijkheden breiden zich continu uit. OBT wil daarmee vooroplopen. In 2018 wordt de ingezette koers voortgezet en de structuur verder uitgewerkt waarbij de accountmanagers van OBT worden geïnformeerd en getraind om met deze kennis, onze klanten nog beter te adviseren over communicatiemiddelen en projecten.

De BinkVoortzetten project reduceren klachten naar 2,3%.

OBTMaatschappelijk Verantwoord Inkopen: OBT wil een betrokken en betrouwbare opdrachtgever zijn, waarbij inkoop een middel is om een positieve maatschappelijke impact te leveren. In 2018 wordt een enquête gehouden onder de huidige leveranciers om te zien wat zij (verder) aan MVO doen.

OBTNaast de samenwerking met Xerox voor het Rijksoverheidscontract, wil OBT bij de top 3 blijven behoren in aanbestedingen. Dat vraagt om innovatie en onderscheidend vermogen.

OpmeerDoor deelname aan de Circulair Economy Challenge van Rabobank, KPMG en MVO Nederland, wordt onderzocht wat Opmeer nog kan toepassen op circulair gebied.

MVO

Economie

Kwaliteit

Milieu / Energie

Arbo

Doelstelling

Realisatie

In de afgelopen jaren is in de praktijk bevestigd dat inzetten op duurzaamheid een voortdurend proces is. En dat dit vooral samen moet gebeuren. Samen met onze medewerkers en samen met onze partners. Stap voor stap komen we verder.

44 45

OBTOBT zorgt voor up-to-date expertise voor het verder ontwikkelen en realiseren van optimale digitale toegankelijkheid van online documenten en het veilig verwerken van digitale (persoons)gegevens. Zij zorgt voor (het vergroten van de) bewustwording hieromtrent bij haar opdrachtgevers.

OpmeerVia Scansis wordt de software aangeschaft voor het automatiseren van de inkoopfacturen. De doorlooptijd van de controle en betaling zal dan korter worden. Ook op het secretariaat wordt hiermee een efficiency slag gemaakt.

OpmeerEr komen in 2018 twee nieuwe Peugeot Partners die voldoen aan de euro 6 norm.

De BinkVerbetering klimaatbeheersing en luchtverversing voor secretariaat en bedrijfskantoor. Door hogere bezettingsgraad is vernieuwing van de installaties noodzakelijk.

De BinkProef met ander meubilair: invoeren sta-overleg in twee spreekkamers en test met hoog-laag bureau en zadelkrukstoel.

OpmeerOm het energieverbruik te verlagen, wil Opmeer het dak op KW 6 vernieuwen. Uit onderzoek is gebleken dat niet alleen het dak moet worden vervangen en geïsoleerd, maar ook de goten en de dakranden moeten worden vervangen. Realisatie in 2018.

OpmeerOpmeer gaat in 2018 voor de certificering van de nieuwe norm 14001+. Dit betreft een uitbreiding van ISO 14001, waarbij de energie berekening wordt toegevoegd om tot een CO2 berekening te komen.

OpmeerIn het 4e kwartaal van 2017 is er een spreekkamer gerealiseerd waarbij men moet staan, hierna volgen er staande bureau werkplekken. Dit wordt in 2018 gestimuleerd.

BIJLAGE 4 Milieuregistraties

In hoofdstuk 4 zijn de milieukengetallen van OBT weer-gegeven. In deze bijlage wordt een samenvatting van de milieu registraties weergegeven met een toelichting op de afwijk ingen van 2017 ten opzichte van 2016. De milieu regi straties worden bijgehouden in de Milieu-barometer. Met behulp van de Milieubarometer kunnen de twee vestigingen van OBT worden vergeleken en is het eenvoudig om kengetallen uit te rekenen.

4.1 Elektriciteit, gas en water

Verbruik 2015 2016 2017

Elektra (kWh) 1.277.719 1.285.637 1.347.286

Gas (m3) 52.841 52.976 53.063

Water (m3) 1.210 1.605 1.594

CO2 (ton) 408 375 369

ElektriciteitHet elektriciteitsverbruik is met 7% toegenomen, dit is minder dan de omzetstijging van 8,4%. Uit het elektriciteits onderzoek bij Opmeer blijkt dat de bedrijfs tijdberekening van elektriciteit is verkort waardoor de machines efficiënter zijn ingezet.

GasGas wordt alleen gebruikt voor verwarming. Hierdoor is het gasverbruik volledig gerelateerd aan de buiten temperatuur en aan het aantal gewerkte uren. De temperatuur in de gebouwen moet gedurende de wintermaanden binnen vastgestelde minimale en maximale waarden blijven.

2017 was een warmer jaar dan 2016, toch is het gasverbruik gerelateerd aan graaddagen iets toegenomen.

WaterHet waterverbruik in 2016 is toegenomen door defecten in de toiletten van De Bink en extra waterverbruik tijdens de grote verbouwing. Er hebben geen ongelukken of incidentele lozingen plaatsgevonden. Het waterverbruik in absolute zin is gelukkig weer afgenomen, maar nog niet terug op het niveau van 2015, dit vanwege een groter aantal medewerkers.

4.2 AfvalDe stijging van 24% gevaarlijk afval in 2016 is veroorzaakt door het extra opruimen en afvoeren van gevaarlijke stoffen, onder andere van oude inkt tijdens de veranderingen in productiemiddelen. De hoeveelheid gevaarlijk afval in 2017 is weer afgenomen en zelfs lager dan in 2015. Dit is voornamelijk het resultaat van de nieuwe productiemiddelen bij De Bink.

Gevaarlijk afval 2015 2016 2017

(kg) 5.757 7.189 5.376

Niet-gevaarlijk afval wordt gescheiden in verschillende afvalstromen. Papier (bont, rijfels en wit) en karton, kunst-stoffolie, hout, aluminium platen en bouw- en sloopafval worden gescheiden afgevoerd. Overige afvalstoffen worden afgevoerd als gemengd bedrijfsafval. In totaal is er 724.562 kg niet gevaarlijk afval afgevoerd tegen 657.909 kg in 2016. Een toename van 10% maar gerelateerd aan de omzet slechts een

MVO

Economie

Kwaliteit

Milieu / Energie

Arbo

Doelstelling

Realisatie

4746

48

stijging van 1,5%. De hoeveelheid bedrijfsafval wordt geschat op basis van het volume van de containers. Dit betekent dat de exacte hoeveelheid niet kan worden gegeven. De grootste niet-gevaarlijke afvalstromen zijn aluminium platen en papier, die beide aangeboden worden voor hergebruik.

Bedrijfsafval 2015 2016 2017

Papier (kg) 633.645 607.833 657.944

Aluminium platen (kg) 25.003 23.792 28.449

Door het meer intern afwerken van producten ontstaat meer papierafval. De hoeveelheid aluminium platen is toegenomen door vergroting van de omzet en kleinere orders waardoor meer platen per order nodig zijn.

4.3 Woon-werkverkeerOverzicht gereden kilometers woon-werkverkeer.

Vervoersmiddel 2015 2016 2017

OV 39.055 90.411 128.031

Fiets/lopend 50.802 78.683 86.620

Auto/motor/brommer 634.818 584.549 569.125

Het aantal kilometers woon-werkverkeer is toegenomen. Dit wordt veroorzaakt door toename van medewerkers die op langere afstand wonen. De toename van het OV-gebruik komt door de invoering van betaald parkeren in het gebied van De Bink.

4.4 Lozingen naar afvalwater en luchtemissiesEr zijn geen cijfers te geven van lozingen via de riolering en de emissie naar lucht. Deze worden niet gemeten. De lozingen via de riolering worden steeds kleiner. Naast sanitair afval-water wordt alleen vochtwater van de drukpersen geloosd. Bij het ontwikkelen van platen wordt geen water meer gebruikt. De zeepoplossing waarmee de platen worden

uitgewassen, wordt opgevangen en als gevaarlijk afval afge-voerd. Emissie naar lucht vond tot eind 2016 alleen plaats door de emissie van isopropylalcohol (IPA) uit het vochtwater, emissie van schoonmaakmiddelen en van koelmiddelen in geval van lekkage. De hoeveelheid IPA is afgenomen waar-door ook de emissie naar lucht is afgenomen. Inmiddels is de emissie van IPA sterk gereduceerd, aangezien er sinds eind 2016 bijna IPA-vrij wordt geproduceerd, met uitzondering van één kleine pers bij De Bink. Reinigingsmiddelen waren al vervangen door K3 en K4 middelen waardoor de emissie nagenoeg nul is. De emissie van koelmiddelen was in 2017 0 kg. Er hebben geen lekkages van de koelsystemen plaatsge-vonden.

4.5 GrondstoffengebruikIn de tabel hieronder worden de belangrijkste grondstoffen aangegeven. Bijna alle grondstoffen laten een stijging zien (onder andere papier, drukplaten, ontwikkelaar en rubber doeken) veroorzaakt door de productietoename maar vooral door de toename van kleinere orders. Het grondstoffen-gebruik neemt daardoor in verhouding toe. De afname van IPA wordt veroorzaakt door het alcoholvrij drukken. Afname van wasmiddelen door een veel efficiëntere wasinstallatie in de nieuwe persen van De Bink.

Grondstof 2015 2016 2017

Papier (kg) 2.441.528 2.408.724 2.781.586

Inkt (kg) 16.306 16.293 17.200

Oplosmiddel/IPA (l) 2.020 2.020 200

Toevoegmiddel vochtwater (l)

2.740 2.385 2.990

Wasmiddelen (l) 5.098 5.158 2.271

Ontwikkelaar (l) 920 1.150 1.180

Offsetplaten (kg) 25.621 23.508 27.543

Rubberdoeken (st) 420 334 566

48 49