DI~--

4What's up doe?Documentatie

Land- en TuinbouwElsevier

6DossierEnquête

opleidingen

13Junior

Antiquariaat

15Profiel:

Jan van Liere

Vooruitzichten ... ?Journalisten steken de laatste tijd veel energie in terugblikken op een voorbije eeuwen millennium.Dank zij ons kunnen ze dat, want documentalisten garanderen het hergebruik in de toekomst. Geenwonder dat ook de VPOD een traditie van vooruit kijken heeft. Bijna alle activiteiten zijn 'op de toe­komst' gericht. Bij het 25-jarig bestaan was er een kleine historische expositie. Maar voor de rest:vooral veel aandacht voor de toekomst.

Dat thema is een rode draad geworden: zie de

Automatiseringsdagen en de bijeenkomsten over opleiding

(Utrecht 1998), multimedia (Hilversum 1999) en online

publishing (Sdu). Of het nu gaat om bekroonde werkstuk­

ken of om het conserveren van kranten (voor later):VPOD

en documentalisten denken vooruit (die is voor op de

bumper!).

Die houding zit ingebakken in het ambt van schatbewaar­

ders, zo blijkt ook uit de interpretatie die Theo van

Stegeren levert bij de enquête onder VPOD-Ieden. Zijn

scenario is helder en logisch: de bijna hopeloos eenzijdige

liefde van documentatie voor journalistiek moet vroeg of

laat beantwoord worden. Willen kranten de toekomst

overleven.

Heel toepasselijk leverde Nora Paul op 6 juli de methodi­

sche aanpak om die liefde te verzilveren. Haar 'marketing

module' sluit perfect aan bij het pleidooi van Van Stegeren

en is puur toekomstgericht. Een hanteerbaar instrument

voor zelfreflectie en strategiebepaling. Een ouderwetse

'sterkte-zwakte analyse' die prima kan helpen om oude

inzichten van nieuw perspectief te voorzien.

Wat ook prima kan helpen is weer eens een

Automatiseringsdag. In een soort 'kantoor van de toe­

komst', waar (digitale) media-informatie steeds meer een

strategisch belang dient en mobiel werken staande praktijk

is. Dat treft. 'Hoe hoger de uitkijktoren, hoe verder het

(voor)uitzicht'. Ook in dat opzicht levert de locatie voor

I I november a.s., de Interpolis-toren in Tilburg, een uniek

panorama. Zelfs bij helder weer. Met een flinke dosis toe­

komstmuziek op het programma zeker iets om naar uit te

kijken. (WR)

l.lJ>e::c:ou>o

4::~

c:~c:o>

e::s

~ouc-oëu..

voor meer informatie kunt u kontakt opnemen met

DIVISION FILING-SYSTEMS

Postbus 48025953 ZL ReuverTel. (077) 474 18 15Fax (077) 474 5814

JAUMAeJ

Documentair Informatiesysteem voorPers en Omroep

Bestuurlijk Informatiesysteem voorGemeenten

DossierbeheersysteemInternet/Intranet oplossingen

Ontwikkeling/Design Web-sites

Voorbeelden van deze oplossingen zijn:

Binnen al deze oplossingen is een "olledigeintegratie van indexgegevens (databases),teksten (full-text-retrieval), images, beeld

en geluid gerealiseerd.

Telefoon 023 5621213Telefax 0235620044Internet www.arco.be

naar meer ruimte

een kleine stap

Arco InformationNieuweweg 61A2132 CM Hoofddorp

uw partner in documentaire informatievoorziening

riJ Arco Information

Arco Information heeft in de afgelopenjaren een ruime ervaring opgedaanin het realiseren van oplossingen

op het terrein van de documentaireinformatievoorziening.

ConsultancyVooronderzoek

Ontwikkeling en Verkoop

Arco Information is actief op de marktvoor documentaire informatiesystemen.

De aktiviteiten zijn onder te verdelen in:

Lexis-Nexis news indexLexis-Nexis heeft een nieuwe zoekmogelijkheid toege­

voegd, namelijk het zoeken op met onderwerpen en

namen verrijkte Engelstalige nieuwsbronnen. Op een spe­

ciale webpagina staat meer informatie over deze nieuwe

zoekmogelijkheid:

http://ip.lexis-nexis.com/products/index/defau lt. htm

De onderwerpsindex is te vinden op:

http://www.lexis-nexis.com/business/indexl

Outch Li braryDe Dutch library van Lexis/Nexis is in de zomer uitgebreid

tot 26 bronnen. Nieuw zijn: Elsevier,Agrarisch Dagblad, De

Boerderij, Avanta Magazine, Beleggers Belangen, Money,

Missets Horeca, Transport&Opslag, Zorgvisie, Bouwwereld,

Distrifood, Fem/de Week, Logistiek Krant, Pakblad en Next.

In verband met een auteursrecht conflict met een aantal

freelance journalisten (waar hebben we dat meer gehoord)

zijn de Elsevier bronnen voorlopig "selected full text"aan­

wezig.

ELektronisch ArchiefBinnen de Holdingsmaatschappij De Telegraaf ontwikkelt

men een databank voor alle dagbladen en tijdschriften die

onder het concern vallen. Dat zijn onder andere De

Telegraaf, de regionale kranten van Damiate Pers, het

Noordhollands Dagblad, het Limburgs Dagblad, de Gooi-en

Eemlander en tijdschriften als Prive, OOR en Elegance. De

databank zal voor intern gebruik aangewend worden.

Wellicht in het volgende nummer van VPOD-Nieuws meer

hierover.

OnLine information 99De nieuwste ontwikkelingen op het gebied van elektroni­

sche informatie zullen aan bod komen op alweer de 23ste

Online Information Conference & Exhibition. Dit jaar

wordt de conferentie gehouden in de National Hall &

Olympia 2 te Londen, op 7 t/m 9 december 1999.

Onderwerpen zijn o.a. Europa als voorloper in de informa­

tie industrie, kennismanagement, betalen voor informatie,

wetenschappelijke tijdschriften op het Web, en de nieuwste

ontwikkelingen op het gebied van internet en intranet en

het beheer ervan. Voor het volledige programma (vanaf

begin september) en andere informatie: http://www.online­

information.co.uk/oI99/index.html

Juniordag 1999Op 2 december staat bij Sijthoff Pers de VPOD-Juniordag

gepland. De juniordagen vormen dé gelegenheid voor pers­

documentalisten die sinds kort in het vak werkzaam zijn

om met elkaar kennis te maken en ervaringen uit te wisse­

len. Nadere informatie verkrijgbaar bij het extern secreta­

riaat van de VPOD (zie colofon).

iitlllli'rw,,'Oproep redactie

Sinds 1996 maakte Klaaske van der Wekken deel uit

van de redactie van VPOD-Nieuws. Samen met Margot

Bacsa bezocht ze menig documentatie afdeling om ver­

slag te doen voor de What's up-reeks. In dit nummer

vind je haar laatste vaste bijdrage, want ze gaat de

redactie verlaten.

Dat betekent dat VPOD~Nieuws op zoek is naar ver­

sterking. Wil je liever eerst eens (vrijblijvend) een

redactievergadering bijwonen, dan kan dat natuurlijk!

Ook collega's die af en toe een bijdrage willen leveren

worden aangemoedigd te reageren. Heb je interesse,

dan kun je bellen naar het redactiesecretariaat van

VPOD-Nieuws (Margot): 035-6715351.

Klaaske, namens de hele redactie: bedankt voor de

samenwerking de afgelopen jaren!

- NPO ProOp verzoek van het VPOD bestuur was productmanager

Roei Bakker op de bestuursvergadering van 2 september jl.

aanwezig om de recente ontwikkelingen rond NPD Pro toe

te lichten. Hij meldde dat eind september de officiële her­

start van NPD Pro gepland staat.

In de database is van de artikelen van ongeveer 600 free­

lancers voorlopig niet de tekst te vinden - alleen de titel,

bron, datum, paginanummer en aantal woorden. De

auteursnaam wordt overigens niet vermeld. Van de artike­

len van 33 freelancers zullen voorlopig helemaal geen enke­

le gegevens getoond worden, Alleen van de laatste groep is

de volledige namenlijst opvraagbaar bij MediaResultant.

PersonaLiaGijs van Beek verlaat per I oktober SVP Nederland. Van

Beek begon zijn loopbaan als persdocumentalist bij het

Nieuwsblad van het Noorden in Groningen. Daarna

bekleedde hij dezelfde functie bij Sijthoff Pers. Aansluitend

werd hij er hoofd fotodocumentatie.

Toen het commerciële SVP van start ging werd Van Beek

daar account-manager, Hij groeide er door tot hoofd

Marketing en Sales. Per I oktober stapt hij over naar Alroy

& Liddell en wordt daar directeur Marketing en Sales.

-

What's up, doe?

Docu mentati e Land- en Tui

lIwweb..itllonderd__dacht • .,d'I~.. t-nd-entuinbouw1

• PrOlfrrwtroutlpant!,...• Sd/.#fN"cOIIc-ol""ltrsprodllca,

,EOOmt!lm'!D~""

, ~"=iJit.:"IfUfl'"'buMjGt1J!g.smidd<tlynis".1Ir.rmqVl:lOl""tNed..ri;Md$#!

i1kker.til fginboow

.~~

~.~1l:!:!!::!...ll0C!!..l!1

"ietscapl!::AQriWidl!", dIE" inte:rnetsite voor bot"ren en tuinders

Op lntefne~

~tctW'f'Dgl1-..gust""lm.1:2:50wr

.l3liJ~."" U

Gro...ton .ft Frult

Boerderil

Bloomh~torij

01"'_1.. _

.igeflllj.... boeflM ... llIiAóe..

~'\oborkeosen

~~

~­"""" """"OiW"'1N!I"

o

mentalisten weinig mee van doen. Vanwege auteursrechte­

lijke en logistieke problemen is de selectie geautomati­

seerd. Het blijkt dat slechts een beperkt aantal artikelen uit

de krant uiteindelijk in Nexis terecht komt.

Sinds kort zijn Agrarisch Dagblad en Boerderij niet meer

afhankelijk van de Nederlandse Persdatabank. In februari

van dit jaar werd een begin gemaakt met een eigen elek­

tronisch archief voor AgD en Boerderij. Dit archief zal deel

uitmaken van de databank met Elsevier publicaties. Er

wordt gewerkt met het Search97 systeem van Verity.

Dagelijks wordt het AgD uit het redactionele systeem

gehaald. Met een speciaal geschreven applicatie wordt de

krant in stukken verdeeld en worden de artikelen automa­

tisch voorzien van een aantal velden. De documentalisten

bewerken de krant in een gewoon tekstverwerkingspro­

gramma, controleren de artikelen en voegen waar nodig

een aantal kenmerken toe zoals trefwoorden en een

geografische code. Geheel automatisch en op de achter­

grond worden pdf's gemaakt van de krantenpagina's. De

Boerderij wordt op precies dezelfde manier onder handen

genomen. Het oude archief, nu nog in de Nederlandse

Persdatabank, moet ook overgebracht worden naar de

nieuwe database, maar dat levert nogal wat technische pro­

blemen op. _

Het knipselarchief over de jaren 1986 tot 1994 is er ook

nog. De eerste jaren dat AgD en Boerderij in de NPD zaten

werd er ook nog geknipt. Journalisten konden destijds

maar moeilijk afscheid nemen van de knipselmappen maar

tegenwoordig wordt het papieren archief steeds minder

gebruikt. Behalve dat men gewend is geraakt aan de com­

puter is het ook zo dat vooral het recente materiaal

gebruikt wordt. Alle redacteuren, bij het AgD werken onge­

veer veertig journalisten en bij de Boerderij vijfentwintig,

De belangrijkste taak van de documentalisten is het

opslaan en ontsluiten van de eigen publicaties. In 1986

startte het Agrarisch Dagblad. Vanaf het begin werd de

krant gearchiveerd: knipsels werden op onderwerp in knip­

selmappen bewaard. In 1990 werd gekozen voor digitale

opslag in de Nederlandse Persdatabank. Iets later kwamen

daar ook de Boerderij en Nieuwsblad Transport bij.

Inmiddels wordt binnen het Elsevier concern gestreefd

naar volledige digitalisering van alle publicaties.

De verschillende bladen zullen zelf verantwoordelijk blijven

voor de ontsluiting en het aanleveren aan de databank. Dit

streven staat overigens los van databank Lexis/Nexis,

eigendom van Reed Elsevier. Het AgD en de Boerderij ver­

schijnen wel in Lexis/Nexis, maar daar hebben de docu-

We komen te laat. Er blijken in Doetinchemtwee stations te zijn en drie bedrijfsterrei­

nen. Een vluchtige blik op de stadsplatte­grond is niet genoeg. Maar de treintaxi biedt

uitkomst. Het Agrarisch Dagblad kent hijniet, maar de taxichauffeur weet gelukkigwel het Elsevier gebouw te vinden.Elsevier geeft tientallen vakbladen uit voor

uiteenlopende branches en markten. In devestiging in Doetinchem zijn onder anderede redacties van het Agrarisch Dagblad en

weekblad Boerderij gehuisvest. De journalis­ten werken voor dezelfde uitgever, maarbeschouwen elkaar als concurrenten en

komen niet bij elkaar over de redactievloer.De documentalisten concurreren niet, zewerken samen. Tanja Haselhoff zwaait de

scepter over de afdeling DocumentatieLand- en Tuinbouw. Samen met Linda Baart,die verantwoordelijk is voor de Boerderijdocumentatie, vertelt ze hoe het in elkaar

steekt.

Eind vorig jaar verhuisde het Agrarisch Dagblad van Zwolle

naar Doetinchem. In september 1997 veranderde Misset in

Elsevier bedrijfsinformatie. Misset maakte al langer deel uit

van het Elsevier concern maar vanwege de naamsbekend­

heid werden het Agrarisch Dagblad en de Boerderij nog

gepubliceerd onder de naam Misset. En om het nog inge­

wikkelder te maken: ooit werd het Agrarisch Dagblad uit­

gegeven door Kluwer.

De afdeling Documentatie Land- en Tuinbouw bedient de

journalisten van het Agrarisch Dagblad en de Boerderij. De

documentalisten zitten op de redacties. Er werken vier

personen.

nbouwhebben vanaf hun werkplek toegang tot internet. Om het

eigen archief te raadplegen staan publieksterminals op de

redacties. Op het intranet zijn wat naslagwerken beschik­

baar, zoals de cdfoon-gids en woordenboeken.Voor achter­

grondinformatie wordt vooral geput uit de eigen archieven.

Er is nauwelijks behoefte aan materiaal uit databanken of

andere publicaties.

In tegenstelling tot de Boerderij heeft het Agrarisch

Dagblad een zelfstandige foto redactie. Documentatie archi­

veert de foto's. Alles wordt digitaal aangeleverd en

bewaard. Helaas kan er nog niet elektronisch gezocht wor­

den in het fotobestand. De foto's worden geprint en de

print wordt volgens een trefwoordensysteem ontsloten.

Met de print erbij wordt in de computer de foto opge­

spoord. Documentatie van de Boerderij werkt met de afde­

ling vakfotografie, een afdeling binnen Elsevier die ook

andere bladen van foto's, fotografen en fotoredactie voor­

ziet. Er is wel een pc op de redactie waarmee naar foto's

gezocht kan worden, op naam van de fotograaf en op tref­

woord.

Onder de paraplu van Agriwide, website voor boeren en

tuinders, zijn het Agrarisch Dagblad en de Boerderij sinds

april dit jaar ook te vinden op internet. (www.agriwide.nl)

De websites bieden samenvattingen van verhalen die in de

papieren versies van de bladen verschenen, korte nieuws­

berichten en een discussiehoek. Er is een archief met arti­

kelen die eerder online verschenen. Ook de afdeling docu­

mentatie is op de site aanwezig. Via een online bestelfor­

mulier kunnen artikelen uit het elektronisch archief opge­

vraagd worden. Voor het zoeken wordt f 3,75 per minuut

gerekend. De verzending per post en e-mail is gratis, faxen

kost f 5,- extra.Voor telefonische verzoeken om informatie

gelden dezelfde tarieven. Andere Elsevier bladen en colle­

ga persdocumentaties worden kostenloos geholpen.

Tanja Haselhoff is sinds de start van de site ook internet­

redacteur. Ze werd gevraagd om mee te werken aan de

website. Met de technische kant van het werk en de vorm­

geving heeft ze niets te maken. Het gaat om de selectie van

artikelen en het maken en verzamelen van nieuwsberichten

voor hetAgD online. Eigenlijk heeft ze twee banen, voor de

helft van de tijd is ze hoofd documentatie en voor de ande­

re helft internetredacteur.

Als we na afloop van ons bezoek nog even de redactie

oplopen is het rustig. Tanja demonstreert de interface van

het elektronisch systeem en Linda gaat terug naar haar

eigen redactie. Er is weer werk aan de winkel.

Klaaske van der Wekken (GPD)

Marian Holthuis (de Volkskrant)

BLadwijzers

Eenvoudige zoekmachineGoogle Search is een zeer eenvoudige zoekmachine,

die zeer snel werkt en bijna altijd een goed resultaat

oplevert. Google sorteert de zoekresultaten op rele­

vantie en belangrijkheid. Als je zoekt met de 'Tm fee­

ling lucky" button, brengt hij je meteen bij de pagina

die hij als eerste vindt. Google search heeft geen recla­

me op zijn pagina en start daardoor zeer snel op.

Bovendien heeft Google een cache waarin pagina's

bewaard worden die al weer van het Net verdwenen

zijn.

http://www.google.com

StartpaginaDe naam zegt het al: een pagina om mee te beginnen

als je Internet opstart. De startpagina is opgezet door

een vriendenclub die een overzichtelijke pagina misten

waar je alle favoriete links bij elkaar hebt staan. De

startpagina is zeer overzichtelijk en is gericht op

Nederlandse webpagina's. Je kunt op de pagina ook je

persoonlijke links bewaren en 'm helemaal naar je per­

soonlijke smaak instellen.

http://www.startpagina.nl

Vragen stellen op internetAllexperts is een internetsite waar je vragen kunt stel­

len aan deskundigen op elk gebied. De site is in 1998

opgezet door Steve Gordon, die zich realiseerde dat

zoekmachines niet altijd het juiste resultaat geven. Hij

heeft een aantal deskundigen gezocht en ze verdeeld in

categorieën. Er zijn meer dan 4000 deskundigen op

minstens 1300 onderwerpen.

http://www.allexperts.com

DuitstaLige krantenarchievenEen handige overzichtspagina met alle gratis Duitstalige

krantenarchieven op het net. De pagina somt op alfa­

betische volgorde de kranten op met een gratis Ar­

chief. Verder informatie over de startdatum van het

archief, de methode van zoeken en een commentaar

op de bruikbaarheid.

http://userpage.fuberlin.de/-jpuls/tzdtarchiv.htm

Overhei dspu bLi cati esVoor de afdelingen die niet over een abonnement op

Opmaat beschikken: surf naar www.overheid.nl en

klik op officiële publicaties.

VPOD 5 99/3 5

Dossier Enquête opLeidingen

Wat moeten uitgevers, hoofden personeelszaken, chefs

documentatie en opleidingsmanagers met deze uitkomsten

beginnen? Cynici - en die telt de journalistiek genoeg - kun­

nen zeggen dat er in elk mediabedrijf tal van collega's in

ondersteunende functies zijn die in hun hart het liefst jour­

nalist zouden worden. Net zoals er bij de omroep of in de

theaterwereld secretariaatsmedewerkers en inspiciënten

rondlopen die ervan dromen ooit nog eens voor de came­

ra of op de planken te staan.

Deze cynische kijk gaat voorbij aan de harde realiteit. Die

realiteit is dat de op serieuze journalistiek georiënteerde

kranten, tijdschriften en omroepen het Internettijdperk

alleen kunnen overleven als ze hun informatieaanbod aan

strenge eisen van kwaliteit, diepgang en toegankelijkheid

Harde realiteit

Liefdes,

Er is nog een derde indicatie voor de hang van documen­

talisten naar het journalistieke. In de enquête moeten de

respondenten aangeven of hun voorkeur uitgaat naar een

training met andere documentalisten of naar een training

met zowel documentalisten als journalisten. Laat ons de

trainingen maar samen met journalisten volgen, zegt 57%

van de documentalisten. De overige 43% heeft een voor­

keur voor een trainingsituatie waarbij alleen documentalis­

ten aanwezig zijn.

De avances van documentalisten richting journalistiek blij­

ken allereerst uit de aangegeven opleidingsbehoeften. Van

de 24 mogelijkheden waaruit men kon kiezen, worden die

met journalistieke inslag ergens in de top van de wensen­

lijst geplaatst. Van de tien meest genoemde opleidingsbe­

hoeften (zie kader) hebben er zeven te maken met het aan­

leren of verbeteren van journalistieke vaardigheden.

Ook elders is de interesse in journalistiek werk en het ver­

langen naar een actieve betrokkenheid daarbij tastbaar aan­

wezig. Van de geraadpleegde vakbladen scoort - mijn geluk­

wensen aan de redactie - het VPOD-Nieuws het hoogst.

Minder spectaculair maar even opmerkelijk is de tweede

plaats van het blad De Journalist. Ik noem die voorkeur

opmerkelijk omdat het blad voor een andere beroepsgroep

bedoeld is en inhoudelijk ook nauwelijks aandacht besteedt

aan onderwerpen die de belangen en interesses van de

documentali~t rechtstreeks raken.

De belangrijkste boodschap van de onlangs door VPOD en

Forum gehouden enquête kan de lezer nauwelijks ontgaan.

Waar de geënquêteerde VPOD-Ieden de gelegenheid krij­

gen, geven ze blijk van hun verlangen naar een grotere

betrokkenheid bij het journalistieke proces.

(60%)(57%)(55%)

(52%)

(52%)

(50%)(49%)

(46%)(45%)

(42%)

(35%)(31 %)

De meeste bedrijven hebben geen opleidingsplannen voor hun

documentatiemedewerkers klaarliggen.

VPOD 5 99/3

Belangstelling voor Kennismanagement en Projectmanagement

bestaat vooral onder leidinggevenden. Dit is logisch gezien de

vragen die momenteel leven: hoe zet ik nieuwe ontwikkelingen

op een projectmatige manier in gang? Hoe maak ik informatie

beter binnen de eigen organisatie toegankelijk, met name voor

journalisten?

Belangstellenden voor opleiding in Gebruik nieuwsgroepen,

Computer Assisted Research, Electronic publishing, Kennis- en

projectmanagement en Webresearch melden dat het bedrijf

hun ontwikkeling actief stimuleert.

Opvallende resuLtaten uitde VPOD-enquête

Over de gehele linie bestaat weinig of geen ervaring in het wer­

ken met Internet-nieuwsgroepen en met het publiceren op het

Internet.

Bij de meeste cursussen tonen vooral de dagbladmedewerkers

veel belangstelling. Omroepmedewerkers hebben een voorkeur

voor de onderwerpen On-Iine zoeken in externe databanken,

Zoeken op Internet, Gebruik van Internet-nieuwsgroepen en

Kennismanagement.

Het VPOD-lid geeft aan veel ervaring te hebben met papieren

archieven, elektronische opslag, online zoeken in zowel interne

als externe databanken, e-mail en Internet.

De grootste belangstelling is ervoor de volgendecursussen:Gebruik van internet-nieuwsgroepen

On-Iine zoeken in externe databanken

Computer-assisted research

Kennismanagement

Projectmanagement

Oriëntatie op de journalistiek

Zoeken op internet

Onderzoeksjournalistiek

Elektronische opslag

Webresearch

Schriftelijke communicatievaardigheden

Mondelinge communicatievaardigheden

Windows is het meest gebruikte besturingssysteem; Mac­

gebruikers zijn schaars.

Het gemiddelde VPOD lid is achter in de dertig, heeft een Hbo­

opleiding en werkt inmiddels een jaar of tien in de

pers/omroepdocumentatie.

Beduidend meer VPOD-Ieden werken in full-time dan in part­

time dienstverband.

erkLaring wacht op antwoordweten aan te passen. Daarbij is het 'alle hens aan dek': de

journalist, die doorgaans over veel haast en weinig specia­

listische zoekexpertise beschikt, heeft de hulp van de docu­

mentatieafdeling hard nodig.

Bij de dagbladen is de verbetering van deze samenwerking

het meest urgent. Het Britse blad The Economist gaf

onlangs een angstaanjagende analyse van de toekomst van

het dagblad bedrijf. In het Internettijdperk raken kranten

zelfs het laatste restje van hun rol als snelle nieuwsleve­

rancier kwijt. Voor een deel moesten ze die al prijsgeven

aan de radio en de televisie, die zich beiden tot populaire

bronnen van actueel nieuws ontwikkelden. Inmiddels is in

de VS het Internet de radio alweer als bron van snel nieuws

voorbijgestreefd. Het Internet biedt kort 'headlinenieuws'

dat elke vijf minuten wordt geactualiseerd. Welk medium

kan daar nog tegenop?

De Amerikaanse kranten zijn in deze race hopeloos ach­

terop geraakt. Het lukt ze niet om zichzelf tot snelle

nieuwsleverancier op het Internet te transformeren, al was

het alleen maar omdat hun organisatie niet op de continue

doorlopende Internetdeadline is berekend. Persbureaus (in

samenwerking met America On-Iine en Yahoo), omroepen,

en nieuwe services als MSNBC slagen daarin wel. De best

genoteerde krant op het web, USA Today, staat op een

19de plaats. Er is geen enkele reden om te denken dat

Nederlandse kranten het er wat dit betreft beter van af

zouden brengen.

Breed of diep?

Jammer, kun je zeggen, maar laat de kranten dan naar de

andere kant van het spectrum opschuiven en zich in diep­

gang specialiseren. Ze beschikken over bergen informatie

en interessante netwerken, die via het Internet te gelde te

maken moeten zijn. Jammer genoeg lijken de dagbladen ook

voor die missie (nog?) onvoldoende geëquipeerd. Zoals een

vertegenwoordiger van Britain's Associated Newspapers

het in The Economist uitdrukt: 'The trouble with newspa­

pers is that they are a mile wide and an inch deep. Websites

that work best are an inch wide and a mile deep."

Ziedaar het probleem in een notendop: kranten coveren

heel veel onderwerpen maar publiceren over al die onder­

werpen maar een heel klein beetje. Daardoor worden ze

op tal van terreinen - economie, sport, auto's, onroerend

goed etc. - door clevere, gespecialiseerde internetexploi­

tanten voorbijgestreefd (of zal dat in de nabije toekomst

gaan gebeuren).

Tijdschriftuitgevers hebben het wat dit betreft gemakkelij­

ker: zij hebben de keuze voor een bepaalde branche of spe­

cial interest meestal al gemaakt.

Mijns inziens staat dagbladuitgevers maar een ding te doen:

definieer de onderwerpen waarvan je het meeste afweet

en het interessantst voor je lezers zijn, en zorg dat je die

beter, diepgaander en toegankelijker dan wie ook covert,

op papier en via het web. Vergeet daarbij het verschil tus­

sen vandaag (lees: journalisten) en gisteren (lees: documen­

talisten), want op het net vloeien actuele en historische

informatie voortdurend in elkaar over.

Natuurlijk moet er meer gebeuren (denk aan het weglek­

ken van personeel-, onroerend goed en auto advertenties

naar andere websites), wil de krant de Internetrevolutie

overleven. Maar verrijking en verdieping van informatie

(door toegang te geven tot eigen archieven, dynamische

databases aan krantenpagina te koppelen, aan te haken bij

andere websites, interactieve graphics te gebruiken etc.)

zullen onmisbare bestanddelen van elke overlevingsstrate­

gie zijn.

En nu?

Of de VPOD-Ieden deze ontwikkelingen in het achterhoofd

hadden toen ze hun enquêteformulier invulden, weet ik

niet. Feit is wel dat hun voorkeur voor een meer journalis­

tieke rol perfect bij de zojuist beschreven strategie past.

De vraag is of ook h_un werkgevers en chefs al zo ver in hun

denken en planvorming zijn. Prettig is dat redelijk veel

bedrijven (40%) hun documentatiemedewerkers actief in

hun ontwikkeling stimuleren. Maar dat voor 77% van de

geënquêteerden nog geen individueel opleidingsplan klaar­

ligt, geeft weer te denken.

Verontrustender is dat in meer dan de helft van de geval­

len ook geen opleidingsplannen voor afdelingen beschik­

baar zijn (of moeten we het positief bekijken, en vaststel­

len dat die er in 38% van de gevallen wel aanwezig of in de

maak zijn?).Als bedrijven geen opleidingsdoelen en plannen

hebben, wordt het moeilijk om scholing van individuele

documentalisten de juiste richting mee te geven.

Ook het welslagen van samenwerking tussen documenta­

listen en redacteuren komt dan in gevaar. Het tragische van

de uitkomsten van deze enquête is natuurlijk dat de liefde

van de documentatiemedewerker nog maar mondjesmaat

door de journalistiek wordt beantwoord. Ik ken geen per­

centages van journalisten die zich regelmatig in het VPOD­

Nieuws verdiepen, maar ik vrees het ergste. En van een

sterk verlangen onder journalisten om zich samen met

documentalisten te laten scholen, heb ik ook niet zoveel

gemerkt.

Willen de avances tot iets moois leiden, dan moet dat van

bovenaf gestimuleerd worden en door de journalisten zelf

gedragen worden. Dat vergt de nodige beleid- en pIanvor­

ming. Maar ook daarmee zijn we er nog niet. Veel docu-

e_,_,

,-'.:-...._........g

Ruimte is kostbaar. Alle reden om uw archief zo klein mogelijk te maken. Maar tijd is zo mogelijk nogkostbaarder. En wat eenmaal in uw archief zit, haalt u er niet zo snel en gemakkelijk meer uit. Terwijl hetzo simpel kan zijn. Wilt u ruimte én tijd besparen, bel dan met Ben H Microdata Systemen. Documenten-,boeken- en microfilmscanners. Apparatuur voor microverfilming, readers en reader/printers tot en metA2-formaat. En systemen voor het razendsnel verschalen van rnicro- tot grootfonnaat (AD! j.

Met B en H wordt document management ook meteen time management!

Onderdeel van:

REGMA

Exclusief distributeur van:

BEI1tHDWELL l.iI FWI FILM

i,I"i••II':I'•••II'iIIIIM

IBel (0320) 26 78 20

Postbus 2140, 8203 AC Lelystad. Fax 0320-267830. E-mail: benh@regma.nl www.regma.nljbenh

mentalisten zullen zich assertiever in hun bedrijven moeten

manifesteren. Ze moeten wervende notities schrijven, met

voorstellen de redactie oplopen en ook eens met anderen,

bij voorbeeld verslaggevers, de lunch gebruiken. Een

Amerikaanse journalist drukte het tijdens een workshop

News Research and the Newsroom Seminar mooi uit, toen

hij zei dat zijn bedrijf behoefte had aan een 'take-charge, in­

your-face kind of library manager".

Om dat niveau van functioneren te bereiken, is soms trai­

ning in mondelinge en schriftelijke communicatieve vaar­

digheid nodig. De enquête laat zien dat daarvoor de nodi­

ge belangstelling bestaat. Het is duidelijk dat er onder

documentalisten behoefte is aan cursussen op maat, om bij

te kunnen blijven in een werkveld dat bol staat van nieuwe

ontwikkelingen. Een concreet cursusaanbod op dit gebied

ontbreekt echter nog. Forum voor Cursussen en

Consultancy is in samenwerking met het VPOD bezig met

het ontwikkelen van dit cursusaanbod. Wellicht kan de lief­

desverklaring aan de journalistiek zo enige kracht bijgezet

worden.

Theo van Stegeren - directeur Forum voor Cursussen en

Consultancy, Hogeschool van Utrecht. Met medewerking van

Saskia Hanssen.

De volledige enquêteuitslag ligt ter inzage bij het extern secre­

tariaat.

V1 In welke sector werkzaam?

35

:30

25III..-III0

.I: 20III~111='111..='~ 15III..0~111

10

5

o

-'h

x,

'---

~

1I- r- ..-- r- - "f- - r- - '---

,..- ~ l-

r- LIJ LIJ J[,....., LlL- c- L-

o dagblad

lil omroep

o periodie~.er

• anders

1/30 \/31 1/32 1/33 1/% 1/41 \/43 1/44 1/45 1/46

soorl cursus

V30 belangstelling voor cursus zoeken in externe

bestanden

V31 belangstelling voor cursus zoeken op internet

V32 belangstelling voor cursus gebruik van Internet­

nieuwsgroepen

V33 belangstelling voor cursus publiceren op internet

V36 belangstelling voor cursus orientatie op de journalistiek

V41 belangstelling voor cursus computer assisted

research

V43 belangstelling voor cursus electronic publishing

V44 belangstelling voor cursus kennismanagement

V45 belangstelling voor cursus project-management

V46 ervaring met web-research

'"

On/Ij for the well-infonned.

ti LEXIS·NEXIS@

Probablya waste of time - ij ever;; search you submit takes fivetimes longer than you'ye got.And staggers back v"'ith ten times the information ~·ou need.

As the worJd's leading Online Business. ProfessÎonal andLegal Information Service, our technology has to be as up~to­

the-minute as the data we remeve for you. It's the only waywe can offer the kind of precise, high-speed searches thatdeliver exactly what you want, ",hen you want.

Whether you're after Company news, Product news, Legalnews - even Peaple ne'l-"s - call (020) 688 03 33 or e-mailinfo@cobidoc.nl today for more infomlation.We promise not to keep you waiting

& A member of the Reed Elsevier plc group

LEXIS and NEXIS are registcreJ trademarks of R"""d Elsevier Propt'rties lne., uscd under liC€nseTh", INFO&\1ATION ARRAY logo is a trademark of Reed Else\'il.'r Properties Inc.., used Wlder lioonsc© Copyright 1998 LEXIS-NEXI5, a division of R"",d Elscvier [ne. All rights rescr\'ed

'T MEEST BIJZONDERE CADEAU.IDEE!

Detachering in bibliotheek en

doc:umentatiec:entrum

Internet bedrijfscursussen

Informatie - (snel)zoekdienstLiteratuuronderzoek

DE ORIGINELE KRANTVAN UW GEBOORTEDAG, TROUWDAG, JUBILEUM, etc.

Die heeft u natuurlijk niet meer, maar het Junior Antiquariaat datgespecialiseerd is in oude kranten, tijdschriften en andere drukwer­

ken vanaf de 17e eeuw tot heden, zoekt in haar uitgebreide archievende krant van uw geboortedag, de huwelijksdag van uw ouders of bij­voorbeeld van de dag dat de jubilaris bij de firma in dienst kwam.

We kunnen u voor 95% garanderen dat er eenkrant voorradig is.

Bestaat er een leuker cadeau voor U zelfof voor uw familie dan de originele,

authentieke krant van de betreffende datum?~

ADie

De kranten kunnen worden besteld door het invullen en gefrankeerd opsturen van hetmachtigingsgedeelte aan onderstaand adres. Binnen één week na ontvangst wordt uw

bestelling thuis bezorgd. Kunnen wij de krant van de gevraagde datum niet leveren,dan ontvangt u de kaart retour.

Het Junior AntiquariaatZuiderdiep 52, 9521 AT Nieuw Buinen. Kranten van vrijwel iederePostbus 53, 9520 AB Nieuw Buinen. datum leverbaar uit deTel. 0599 (616443) periode 1901.1996Fax. 0599 (621819) Prijs per krant

f 84,- excl. 6% btw.

Attendering nieuwe publikaties

Inhoudsopgaven tijdschrijften

Vakdatabanken

Adie levert informatie binnen 24 uur

bel 055 5268450fax 055 5268499

of raadpleeg: www.bibl-apeld.nl/adic

ActueelDocumentatieen Informatie

Centrum

••• 00000000 •••••••••••

I

Dagboek 29 juni en 6 juLi 1999JHeLLo, does anyone know we're here?'

Een van de zegeningen van e-mail is dat je elkaar zo makkelijk

kunt bereiken, dag en nacht, ongeacht tijdsverschillen. 'Zekwam weer naar Nederland voor een tweetal seminars en tus­sendoor een paar dagen Londen voor dat Netmedia-gedoe',schreef ze begin dit jaar. En of ik zin had om wat over hetVNU­project te vertellen? Een collegiale uitruil was snel beklonken.Ik zou op haar seminar komen en zij zou iets doen voor deVPOD. Om EJC niet te bruuskeren (want die betaalden detransatlantische transfer en een deel van haar verblijf) zou

daags na hun deadline de aankondiging uit kunnen. 'Meetingwith Nora Paul', dan konden we alle kanten uit.

29 juni 1999. Het seminar News

Library Leadership werd bevolkt

door veel Scandinaviërs (met al jaren

goede onderlinge contacten, gezien

dat clubje dames van middelbaar en

ouder, pinten hijsend op een zonnig

Maastrichts terras), veel

Nederlanders, een enkele Belg en

Brit. Anderhalf uur spreken en dis­

cussiëren in het Engels viel niet mee,

na afloop komt altijd de planken­

koorts alsnog vrij. Maar ik hoop dat

mijn waarschuwende woorden goed

onthouden zijn: "als je terug bent,

komt de koude douche; er is niets

veranderd, behalve jijzelf; maar ver­

geet niet je nieuwe doelen. vecht

ervoor, al duurt het jaren." Tsja, ik

had het drie jaar eerder al eens mee­

gemaakt.

Die avond spraken we over haar rol

op 6 juli. De slimmerik vroeg hon­

derduit, maar wist al lang wat ze zou

gaan doen. Haar marketing module

'Heilo, does anyone know ... I' staat

als een huis en ze had absoluut geen

zin om een speciale PowerPoint voor

te bereiden. Als er maar niemand van

het seminar aanwezig was, dan zat ze

geheid goed. Maar eerst nog een

paar dagen Londen.

6 juli 1999.ln minder dan twee minu­

ten ontaardt een heel serieuze

bestuursvergadering in een levendige

entr'acte tussen het orakel uit

Florida en een bijna voltallig bestuur.

Op het moment dat ze binnenstapt

gaan 'de veters los' en ontstaat een

van de meest dynamische discussies

die ik ooit meemaakte. Een spervuur

van vragen en 'Littie Dynamite'

warmt zich op.

Haar optreden, na de voortreffelijke

lunch van Dagblad de Limburger (de

vijfde krant van Nederland, wist u

datl) voelt als een kleine tornado.

Hoofdredacteur George Vogelaar

had eerst een halfuurtje in het

Nederlands verteld hoe hij onder­

zoeksjournalistiek ('investigative

journalism') structureel ingebouwd

heeft over alle redactieonderdelen.

Inclusief procedures om blunders en

hoax te voorkomen. Met die aanpak

heeft De Limburger naam gemaakt

en veel rechtszaken gewonnen.

Nora kon het niet allemaal volgen,

maar de slimmerik was binnen 10

minuten au fait. Door in een korte

discussie alle punten waar de zaal

het wel en niet mee eens was boven

tafel te halen.

Om daarna met haar marketingshow

te beginnen. Met een korte vragen­

lijst legt ze alle sterke en zwakke

punten pijnlijk bloot. En in no time

tovert ze, in een actieve zaaIdiscus­

sie, haar 'Top 9' op een sheet:

Mission, Accuracy, Roles, Key,

Efficiently, Time, Information,

Network en Goals. En de adviezen:

Make choice, Anticipate needs,

Require respect, Keep up our skilIs,

Empathize, Turn meetings into pro­

motion, Instruct them, Notice them,

Give it a chance. 'What's that spelI?'

Voor we het weten is het drie uur

later. Nog wat cadeautjes als aanden­

ken (ze spaart 'klein antiek' en een

vuurvergulde kerkkandelaar past

altijd wel ergens in een koffer) en de

zaal loopt leeg. Beetje duizelend,

maar met nog eens drie uur trein

voor de boeg om te herkauwen. Nog

een hapje en een drankje, terug naar

het hotel en weg is de wervelwind.

Morgen begint er weer een seminar. (WR)

Dit najaar komt de vierde druk uit van Pauls

standaardwerk Computer assisted research ­

online tapping of information. Niet langer gra­

tis op de Poynter-site, maar dat mag niemond

weerhouden.

July 19, 1999

Poynter's Nora Paul flexes onlinemusde on WSJ front page:

Addressing the issue of online privacyin the July 19 Wall Srreer Journal, mepaper's Alan Murray wrires: "The con­cern isn't just the exisrence of the infor­marion, but me ease and rapidity withwhich ir may be used. In less man 10minutes, Nora Paul at rhe PoynrerInsritute for Media Studies in St.Perersburg, Fla., was abIe to puttogether an online dossier on thiscolumnist that included address, SocialSecurity number, height and weight,wife's maiden name, and me purchaseprice of our home. All rhar came frompublic records. But never before has irbeen remorely possible to search such afar-flung array of public records soquickly."(Bron: Poynrer Online:www.poynrer.org/shorrlshorrrakes.hrm)

VPOO 5'''~

Junior Antiquariaat: HandeLt •1n het IStel, je bent bezig voor een documentaire. Er is beslist een ori­gineel exemplaar nodig van de National Geographic van 1925.Waar moet je dàt nu weer vandaan halen? Grote kans dat je inNieuw Buinen zoekt wat je vindt. Daar staat een enorme boer­derij uit 1899, vol met periodieken. Bij het Junior Antiquariaatkun je als documentalist of bibliothecaris terecht voor kranten,tijdschriften, maar ook folders en brochures (grijze literatuur­sfeer!). Nederland telt wel 700 antiquariaten, maar slechts één

daarvan verkoopt kranten en tijdschriften.

En dan niet zomaar tot een jaar of

tien terug maar zelfs uit de zeven­

tiende eeuw. Als je eigen collectie

incompleet blijkt, kun je hier het mis­

sende exemplaar bestellen.

Momenteel werken er vier mensen

in vaste dienst. In het weekend lopen

er meestal vijf mensen rond.

Geschiedenis

Het is allemaal begonnen met verza­

melen. In 1983 werkte de huidige

eigenaar, Henk Groenhof als maga­

zijnchef in een aardewerkfabriek. Als

hobby verzamelde hij postzegels en

sigarenbandjes, die hij verkocht op

de vlooienmarkt in Eelde. Op die

markt trof hij een keer een doos

Spiegels en Panorama's uit de jaren

vijftig aan. Hij bedacht dat als je als

verzamelaar je collectie wilde aan­

vullen je eigenlijk nergens terecht

kon. Dus besloot Henk voor zichzelf

te beginnen. Sindsdien is hij nog altijd

de enige antiquair met zo'n breed

assortiment aan kranten en tijd­

schriften. "Junior" slaat dan ook

zeker niet op de collectie, maar heeft

te maken met vader en grootvader

die ook zo heten.

Het eerste verkooppunt bestond uit

een rijtjeshuis met garages. In 1987

werd het een boerderij in Nieuw­

Buinen. Maar ook deze huisvesting

werd al gauw te klein. Gelukkig stond

aan de andere kant van het

Zuiderdiep nog een grote landbouw­

schuur. Daarnaast bezit Henk nog

een loods in Stadskanaal. De collec-

IE-

tie wordt er goed bewaakt: "Op het

platteland heb je vaak last van mui­

zen.Vooral na de oogst zijn ze actief.

De dieren vormen een dusdanig

grote bedreiging dat we daarvoor

permanent twee katten inzetten."

Klanten

Het soort mensen dat gebruik maakt

van het Junior Antiquariaat is zeer

divers. Henk: "Je spreekt bedrijven

die een cadeau nodig hebben voor

een jubilaris. Daar hebben we een

mooi product voor gereed liggen.

De krant van de geboortedag ver­

pakt in lichtvrije bewaardoos. Er

loopt nu een tentoonstelling in het

Westerbork Herinneringscentrum.

Daar liggen ook koffers met daarin

verfrommelde kranten uit de oor­

logstijd. Die kochten ze bij mij".

Uit de persdocumentatiewereld

komen ook vragen. Bijvoorbeeld om

originele knipsels in beeld te kunnen

brengen voor documentaires. De

kranten- en tijdschriftendocumenta­

ties kunnen Junior ook gebruiken als

back-up of voor vervanging. Henk:

"De meeste kranten hebben wel een

archief met alle nummers of leggers.

Als bij raadpleging daarvan blijkt dat

die collectie incompleet is of een

nummer is beschadigd, komen wij in

beeld."

Collectie

De lezer vraagt zich wellicht af waar

het Junior Antiquariaat al z'n materi­

aal vandaan haalt. Henk vertelt met

plezier over zijn collectie: "Je

gebruikt verschillende bronnen. Veel

uitgeverijen kennen mij. Eigenlijk zie

je een drieluik aan leveranciers. Om

te beginnen kopen wij van archieven.

De tweede is verkoop aan archieven.

Tenslotte geven zij ons adres door.

Daar reageren dan ook weer men­

sen op. Die laatste categorie

bestaat bijvoorbeeld uit gemeenten,

pastorieën maar ook allerlei particu­

lieren. Eén tot anderhalf miljoen

periodieken telt de collectie van

Henk Groenhof. Zo'n gigantische

hoeveelheid bladen vraagt natuurlijk

om ontsluiting. Henk: "Ik weet veel

uit mijn hoofd. Verder weten de

meeste klanten zelf al wat ze willen.

Dan komen ze naar de winkel en

daar is alles op titel doorzoekbaar. In

de toekomst kunnen we nog veel

meer beschikbaar stellen, omdat er

nu nog veel in dozen ingepakt staat."

Museum

Voor de geschiedenis van de pers

moet een museum komen, vindt

Henk. Daar zouden bijvoorbeeld de

nul- en proefnummers die nu nog in

dozen zitten tentoongesteld kunnen

worden. In Borger moet het nieuwe

museum verrijzen, er is al een optie

op de grond genomen. Het wachten

is nu op het bestemmingsplan.

Gevraagd naar de relatie met het

Nederlands Persmuseum in Amster­

dam, antwoordt Henk: "Ik heb

gesproken met Mariëtte Wolf, de

conservator. Er zit overlap in onze

verzameling. Het Persmuseum gaat

meer in de diepte, ik ga meer in de

breedte." Michel Reijns heeft hier­

over ook gesproken met Wolf, blij­

kens een artikel van zijn hand uit

Elsevier van 10-1-1998.Wolf zou het

antiquariaat niet echt als concurrent

zien omdat dat zich vooral richt op

verkoop. Henk heeft echter genoeg

voorbeelden die dat tegenspreken.

ersverledenBijvoorbeeld dat van die twee poli­

tiemannen, die een Telegraaf uit 1960

zochten. Zij zochten bewijsmateriaal

voor een zaak!

Jan van Liere

(Documentatie FGH bank)

Junior Antiquariaat, tel. 0599-616443,

fax 0599-621819, geopend di,woe,do

13.30-18.00, vrij 10.00-18.00, za

10.00-17.00 uur. Kosten van bijv.

losse krant als cadeau voor jubilaris

of trouwpaar: f84,- ex BTW. Overige

prijzen op aanvraag.

Is nieuwsdocumentatiehetzelfde als news recycling?

Nieuwsbank biedt het nieuwsvan de bron, vers en onbedorven.

www.nieuwsbank.nl

Zoek dat eens uit SVP!OOK U ZIT VAST WEL EENS MET EEN VRAAG. BEL DAN SIMPELWEG SVP EN MET 34 VESTIGINGEN OVER DE HELE WERELD. WAAROM ZOU U MET

U KRIJGT SPOEDIG HET ANTWOORD. SVP BESCHIKT OVER TEAMS VAN BRANDENDE VRAGEN BUJVEN ZITTEN? VRAAG HET SVP. DAT KAN OP

BRANCHE-GESPECIAUSEERDE RESEARCHERS, EEN AROffi'F WAARIN ~ AD-Hoc BASIS MAAR OOK CONTINU MIDDELS EEN DAGEUJKSE

MENIGEEN zou VERDWALEN, ENTREE TOT DUIZENDEN EXTERNE W SIGNALERING. UW EERSTE VRAAG IS NATUURUJK: HOE \VEJU..'T DAT

INFORMATIEBRONNEN, WAARONDER ONUNE VERBINDINGEN MET _ PRECIES? BEL GIJS VAN BEEK VOOR EEN VERHELDEREND ANIWOORD,

DE INTERNATIONALE DATABANKEN, EN EEN COLLEGIALE INTERACTIE Il<SVPQ TELEFOONNUMMER °7° - 319° 756.

I2"DEJlLF\~

Koopmansstraat 9, 2288 Be Rijswijk, Telefoon 070 - 3190 756, Fax 070 - 3901 408. E-mail: mail@svp.nl

Op elke vraag het antwoord!

SVP op Internet. www.svp.nl

t~~t

"Gesprek met" Jan van Liere. ~~ ~. "~~

IIIk zie graag tevreden menseGeheel in de geest van deze tijd; een profiel

in de vorm van een e-mail interview. Net

terug van vakantie of bijna weg voor vakan­

tie. Druk, druk, geen tijd voor een persoon­

lijk gesprek. Dankzij Internet en e-mail is

het toch gelukt om Jan van Liere, bestuurs­

lid van de VPOD, aan het woord te laten.

Over de wens om in een gevechtseenheid te

functioneren en de snelle wereld van de

pers- en omroepdocumentatie.

Heb je de bibliotheek- en documentatieop­

leiding gedaan?Ja. ik heb het eerste jaar volgemaakt. Genoeg studiepunten,

ik had alleen een onvoldoende voor statistiek. Toch mocht

ik door naar het tweede jaar. als ik dan wel dat vak

opnieuw zou doen. Uiteindelijk wilde ik graag meer prak­

tisch bezig zijn naast mijn studie dus ik ben GO gaan doen.

Heb je na de middelbare school bewust

gekozen voor die richting?

Nee helemaal niet. Eigenlijk wilde ik persé in militaire

dienst. het liefst bij een gevechtseenheid.

Na Mavo en Detailhandelsschool ben ik wel beland bij de

Prinses Irene Brigade, maar na een half jaar dienstplicht

wist ik dat het voor mij allemaal te bureaucratisch was.

Hoe kwam je terecht in de persdocumenta­

tie?

Na de militaire dienst heb ik ruim een jaar bij ICS Black

Box gewerkt, een firma die boordcomputers produceert.

Maar dat leverde weinig plezier op. Toen heb ik een oud­

decaan gesproken en die adviseerde eens te gaan kijken bij

de opleidingen Journalistiek of BDI.

Om goed beslagen ten ijs te komen heb ik eerst nog in

negen maanden de Havo gedaan. bij het Luzac college. Dat

heb ik zelf gefinancierd met mijn baan bij ICS.

Je bent lang verantwoordelijk geweest voorde documentatie van het Reformatorisch

Dagblad, wat vind je leuk aan pers- en

omroepdocumentatie?

Het is een snelle wereld. Het is leuk om te scoren met een

snel antwoord en je ziet regelmatig de resultaten van je

research terug in artikelen.

Het valt me op dat veel media achter hetzelfde onderwerp

aanhollen en het is leuk als jouw krant een primeur heeft.

Inmiddels heb je een andere baan, bij een

bank, bevalt het werk?

Ongeveer een derde van mijn werk bestaat uit attendering

en dat is erg leuk. Vooral omdat het als zeer nuttig ervaren

wordt, dat blijkt uit gebruikersonderzoek. Daarnaast ver­

zorg ik de abonnementen- en boekenadministratie en doe

ik een deel van het analistenwerk. Dat betekent gewoon

het beantwoorden van inlichtingen vragen en research ple­

gen.

Zijn er overeenkomsten of verschillen met

het werk bij het Reformatorisch Dagblad?Bij het Reformatorisch Dagblad was ik meer bezig met het

toegankelijk maken en onderhouden van het digitale

archief, ontsluiting dus. Daarnaast hadden we veel externe

klanten. Bij FGH werk ik vrijwel alleen met interne klanten

en de Duitse contacten.

Overeenkomsten zie ik in contact met vakgenoten. Hoewel

ik nog maar kort bij de bank zit haal ik toch veel uit exter­

ne contacten. Tip: koester je relaties, investeer in je net­

werk. Ook al kost je dat privé wat tijd en geld. je haalt er

veel plezier uit! Overigens komt er binnenkort wel meer

ontsluiting bij Jijken, maar de nadruk ligt op research en

attendering.

Heeft de verdergaande digitalisering jewerk veranderd?

In tegenstelling tot in het tijdperk van kaartenbakken kun

je nu qua lay-out een veel mooier product aan je klanten

leveren. Probeer dat maar eens met microvormen. Dat is

ook goed voor de interne PR van jezelf en je afdeling.

Tevens is het leuk mensen te zien die nog steeds verbaasd

zijn over de snelheid en de compactheid waarmee je nu

een pakket informatie door een lijntje laat suizen. Je kunt

nu dezelfde dag iets leveren per email waar vroeger beslist

de slakkenpost voor nodig was'

Wat vind je het allerleukste van je werk?

Ik ben graag dienstverlenend bezig. Zie graag tevreden

mensen om me heen. Dat blijft altijd zo, waar ik ook werk.

Verder bevalt het me wel dat je moet onderhandelen over

alles wat je nodig hebt, van software tot commitment, van

een kladblok tot het beargumenteren dat iets als vakgeno­

tencontact in het belang is van jouw bedrijf.

Hoe ben je bij de VPOD terechtgekomen?

Het Reformatorisch Dagblad is bedrijfslid van de VPOD. Er

zouden overigens best meer bedrijfsleden mogen zijn. Mijn

II.

om mij heen"eerste kennismaking met de VPOD was volgens mij in een

bunker uit de Tweede Wereldoorlog, wat mij betreft een

zeer interessante omgeving vanwege mijn geschiedkundige

interesse.

Wat doe je bij VPOD Nieuws?Dat hangt ervan af, hoe ervaart men mijn werk? Ik ben

nogal op de achtergrond bezig. Af en toe een artikel in

VPOD Nieuws, volgens mij lever ik daar nu ook een bij­

drage aan. Verder probeer ik wat bij te dragen aan de

inkomsten van de Vereniging. Ik doe de advertentieverkoop

en -administratie voor het blad. Vorig jaar was een topjaar.

Tenslotte probeer ik bruggen te slaan met soortgelijke

clubs, zoals de afdeling Literatuuronderzoekers van de

NVB.

Je zit ook in het bestuur van de VPOD, watis je taak?

Ik mag meedenken over het beleid van de VPOD. Verder

probeer ik vooral commercieel van nut te zijn. En zoals ik

al eerder opmerkte, ik ben nogal voor samenwerking met

anderen of het gebruiken van ideeën van collega's buiten de

pers.

Je bent dus ook actief in andere documenta·tieclubs?

Voor mijn komst bij de VPOD heb ik een jaar mogen oefe­

nen bij de NVB-Li. Dat was erg leuk. Ik heb daar bijvoor­

beeld een bedrijfsbezoek aan het informatiecentrum van

VNO-NCW georganiseerd, die hadden net een mooi intra­

net operationeel, een netwerk o.a. toegankelijk voor

ondernemers.

Blijf je ook in de toekomst actief voor

VPOD?Zolang de leden het nog zien zitten en mijn huidige werk­

gever de faciliteiten geeft, wil ik mijn steentje blijven bij­

dragen.

Tenslotte: hoe zie jij de toekomst?In de toekomst kijken vind ik altijd een beetje natte vin­

gerwerk. Uiteindelijk draait heel veel leuks om twee din­

gen: je eigen creativiteit en het geld dat je beschikbaar

hebt. Ik denk dat je voor veel informatie meer en vaker zult

moeten gaan betalen. (KvdW)

CoLofon

VPOD • Nieuws

Kwartaalblad van de Vereniging van

Pers- en Omroep Documentalisten.

Redactiesecretariaat:Postbus 28000 1202 LA Hilversum

tel. 035-6715351 fax 035-6715421

margot.bacsa@tros.nl

Redactie:Margot Bacsa (secretariaat)

Wil Roestenburg (eindredactie)

Peter Jonkman

jan van Liere

Simone Post

Klaaske van der Wekken

Marian Holthuis

Frank Verkuylen

Advertenties:jan van Liere 055·5495202

Vormgeving:

Gerard van der Krogt Utrecht

Druk:

Drukkerij Ecoplus Utrecht

Extern secretariaat:

Voor inlichtingen over onder andere

aanmelding nieuwe leden, adreswijzi­

gingen, wijzigingen in en aanvragen

van het YPOD Handboek (f 25,·):

Yolijn van der Krol, Speulderbos 34,

1447 TK Purmerend. Tel. 020­

5159760, fax 020-5159757 (postgi­

ronr. 4351827 t.n.v.VPOD te Tilburg)

De inhoud van dit blad valt onder de

verantwoordelijkheid van de redac­

tie met uitzondering van artikelen

geschreven op persoonlijke titel.

ISSN 1383-2492

Doelstelling

De VPOD stelt zich ten doel een

hoogstaande beoefening van het

beroep van pers- en omroepdocu­

mentalist te bevorderen. jaarlijks

organiseert de VPOD gespreksbij­

eenkomsten en excursies waarbij

specifieke problemen en nieuwe

ontwikkelingen in de pers- en

omroepdocumentatie aan de orde

komen.

VPOO 5 99/3

o@

0'

"• I ~ ,

o 0

.:,

Web publishing in customizable HTML

High·quality printable PostScript™ output

Electronic distribution in Adobe PDP'

Efficient production of electronic press clippings

.Flexible reformatting of article layout

Some Features:

o Optical Character Recognition as amodular extension

o "Interfacing to ailleading Full Text Retrieval engines