ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN KBC

Koen De Leus

Senior Economist KBC Groep

20 juni 2013

Belangrijkste boodschappen

1. Economische divergentie

– VS gematigde groei

• Gedragen door consument, geremd door besparingen.

– Herbalancering Eurozone

• Dankzij periferie, ondanks Duitsland.

• Strijd tegen zombiebanken dient zich aan.

– China

• Naar lagere maar evenwichtigere groei?

• Einde industrialisatie = einde supercyclus grondstoffen.

2. Monetaire uniformiteit

– Start ‘tapering’ vanaf najaar 2013, maar verstrakking nog veraf.

– ECB op zoek naar instrumenten in toolbox.

– ‘Euthanasie van de spaarder’ (J.M. Keynes)

ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN

Economische divergentie

Monetaire eensgezindheid

2010Q1

2010Q2

2010Q3

2010Q4

2011Q1

2011Q2

2011Q3

2011Q4

2012Q1

2012Q2

2012Q3

2012Q4

2013Q1-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

6

Matig groeiherstel(bijdrage aan reëel bbp (in %-punten)

Private Conumptie Investeringen Overheidscons.

Netto export Voorraden Reëel bbp

VSPrivate Consumptie stuwt herstel

Reële persoonlijke consumptie-uitgaven en geaggregeerde reële inkomensgroei (in %)

Jan-0

5

Jan-0

6

Jan-0

7

Jan-0

8

Jan-0

9

Jan-1

0

Jan-1

1

Jan-1

2

Jan-1

3-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

6

Persoonlijke consump-tieuitgaven

Geag-gregeerde reële loongroei

Situatie arbeidsmarktJobcreatie

VSRobuuste arbeidsmarkt

Bron: Thomson Financial Datastream 5Ja

n-00

Jan-0

1

Jan-0

2

Jan-0

3

Jan-0

4

Jan-0

5

Jan-0

6

Jan-0

7

Jan-0

8

Jan-0

9

Jan-1

0

Jan-1

1

Jan-1

2

Jan-1

3-1000

-800

-600

-400

-200

0

200

400

600

Totale economiePrivéScenario

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

62

62.5

63

63.5

64

64.5

65

65.5

66

66.5

67

WerkloosheidsgraadRuime werkloosheids%Drempel FedParticipatie%

2007 2008 2009 2010 2011 2012 20130

2

4

6

8

10

12

Matige groei volstaat voor terugdringen groot begrotingstekort (in % of bbp,

voortschr.gem. 12 maanden)

VSFiscale consolidatie zet zich door

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

Amerikaanse overheidsschuld(in % bbp)

Verwachtingen CBO

-2.0

-1.5

-1.0

-0.5

0.0

0.5

1.0

1.5

2.0

DuitslandFrankrijkBelgiëGIPS-gemiddelde

(*) GIPS = Griekenland, Italië, (Ierland), Portugal & Spanje

Producentenvertrouwen verwerkende nijverheid (SD-afwijking v. LT-gemiddelde)

EurozoneEconomische herstel en inflatie

Q1 1999

Q4 1999

Q3 2000

Q2 2001

Q1 2002

Q4 2002

Q3 2003

Q2 2004

Q1 2005

Q4 2005

Q3 2006

Q2 2007

Q1 2008

Q4 2008

Q3 2009

Q2 2010

Q1 2011

Q4 2011

Q3 2012100

105

110

115

120

125

130

135

140

FrankrijkBelgiëGIIPS (*)

Relatieve arbeidskosten per eenheid product t.o.v. Duitsland, (2005=100)

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

-5

0

5

10

Duitsland België

Periferie werkt aan evenwichtsherstel, Duitsland niet..Lopende rekening (in % BBP)

…waardoor nu ook de Euro-kern onder toenemende druk komtLopende rekening (in % BBP)

EurozoneEenzijdig evenwichtsherstel

19992000

20012002

20032004

20052006

20072008

20092010

20112012

20132014

-15

-10

-5

0

5

10

Eurozone Duitsland SpanjeItalië Portugal Ierland

Bron:Eurostat

Apr-07

Aug-07

Dec-07

Apr-08

Aug-08

Dec-08

Apr-09

Aug-09

Dec-09

Apr-10

Aug-10

Dec-10

Apr-11

Aug-11

Dec-11

Apr-12

Aug-12

Dec-12

Apr-13

4

5

6

7

8

9

10

11

DuitslandFrankrijkBelgië

Werkloosheidsgraad (in % van beroepsbevolking)

Welke afloop is te verwachten mbt. Frans-Duitse beleidsdebat- gebrek aan “structurele hervormingen”, versus- gebrek aan Duitse ‘reflatie’ (te veel austeriteit?)

0%

1%

2%

3%

4%

Afgesloten loonovereenkomsten tot nog toe

EurozoneEindstrijd in zicht?

19991999

20002001

20022003

20042005

20062007

20082009

20102010

20112012

0

2

4

6

8

10

12

Italy

Spain

Non performing loans (in % totale leningen)

EurozoneStrijd tegen zombiebanken

20052006

20072008

20092010

20112012

2013-20

-15

-10

-5

0

5

10

15

20

25

Kredietverlening banken aan niet-fi-nanciële ondernemingen (jaarstijging in

%)

EMUVS

Investeringen, consumptie en uitvoer (in % van BBP)

19801982

19841986

19881990

19921994

19961998

20002002

20042006

20082010

0

10

20

30

40

50

60

Private consumptie Publieke consumptie

investeringen Uitvoer

ChinaLagere, maar evenwichtige groei?

19992001

20032005

20072009

2011

2012 Q1

2012 Q3

2013 Q1

0

2

4

6

8

10

12

14

16 Reële BBP(jaarstijging, in %)

GrondstoffencyclusOver de piek?

Positieve aanbodschok

– Positieve desinflatie/deflatie

– Toename koopkracht stuwt consumptie

Centrale bankiers hebben handen vrij voor aanhouden soepel monetair beleid.

Bron: Super-cycles of commodity prices since the mid-nineteenth century, Erten B. and Ocampo J.A. (2012)

ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN

Economische divergentie

Monetaire eensgezindheid

Federal Reserve‘Tapering’ inkoop obligatie

FOMC

– Meer optimistisch groei & tewerkstelling, opletten voor lage inflatie.

– Tapering vanaf later dit jaar. Eind mogelijk midden 2014

– Data afhankelijk

Maar:

– Geen verstrakking

– Obligaties nog lang op balans

Volatiliteit op de rentemarkten(Du., Japanse & VS 10Y overheidsobligaties, in %)

Als gevolg van ‘tapering’rente VS naar 3%.

0

0.5

1

1.5

2

2.5

VS Duitsland Japan

08/04/2023 151999

20002000

20012002

20032004

20052006

20072008

20092010

20112011

2012100

150

200

250

300

350

400

450

500

550

600

650

US EMU Japan

Europese Centrale BankGeen speelgoed ter beschikking?

Monetaire basis(M0, Feb 1999=100)

19992001

20032005

20072009

20112013

70

80

90

100

110

120

130

140

JPY per USD

Wat indien men spel niet meespeelt(JPY versus USD)

Europese Centrale BankEn wat nu?

Fixed rate / full allotment procedure liquiditeitsoperatie tot midden 2014

– Voorkomen financieringsproblemen

Toolbox

– Aanvullende renteverlaging

– Versoepelen onderpandvoorwaarden

– Quantitative Easing (obligatiemandjes)

– Gecoördineerde ingreep op wisselmarkten

Jan/2007

Jul/2

007

Jan/2008

Jul/2

008

Jan/2009

Jul/2

009

Jan/2010

Jul/2

010

Jan/2011

Jul/2

011

Jan/2012

Jul/2

012

Jan/2013

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

6

EMU Duitsland Frankrijk Spanje

Deflatie(gevaar) in perifere landen(inflatie, % JoJ)

08/04/2023 17

Globaal dalende rentevoeten

20002000

20012002

20032003

20042005

20062006

20072008

20092009

20102011

20122013

0

1

2

3

4

5

6

7

0

1

2

3

US (left)

Germany (left)

Japan (right)

Hoge correlatie(VS & Duitsland 0.92, Duitsland & Japan 0.65)

20052005

20062006

20072007

20082008

20092009

20102010

20112011

20122012

2013-2

-1

0

1

2

3

4

EMU (Bund) US Japan

Negatieve reële rentevoeten(Rente 10Y minus inflatieverwachtingen)

‘Euthanasie van de rentenier’ (J.M.Keynes)

Economische vooruitzichten

Globale groei Beleidsrente (in %, jaargemiddelde) Vandaag +3M +6M +12M

2013 2014 EUR 0,50 0,50 0,50 0,50EMU -0,6 1,1 USD 0,25 0,25 0,25 0,25België 0,1 1,3 JPY 0,10 0,10 0,10 0,10Duitsland 0,4 2,0 GBP 0,50 0,50 0,50 0,50Frankrijk -0,4 0,6Italië -1,8 0,5 Wisselkoers Vandaag +3M +6M +12MIerland 1,0 2,4 USD per EUR 1,32 1,27 1,25 1,20Nederland -0,9 1,2 JPY per USD 97.8 98,00 100,00 100,00Spanje -1,8 0,4 JPY per EUR 129.6 124,46 125,00 120,00

GBP per EUR 0,86 0,84 0,83 0,82VS 2,2 2,7 USD per GBP 1,54 1,51 1,51 1,46Japan 1,1 1,6

Tienjaarsrente Vandaag +3M +6M +12MChina 7,6 7,4 Duitsland 1,64 1,60 1,80 2,10

VS 2,37 2,30 2,50 2,90België 2,46 2,35 2,50 2,75Japan 0,84 0,90 0,90 1,00VK 2,28 2,10 2,35 2,75

Belangrijkste boodschappen

1. Economische divergentie

– VS gematigde groei

• Gedragen door consument, geremd door besparingen.

– Herbalancering Eurozone

• Dankzij periferie, ondanks Duitsland.

• Strijd tegen zombiebanken dient zich aan.

– China

• Naar lagere maar evenwichtigere groei?

• Einde industrialisatie = einde supercyclus grondstoffen.

2. Monetaire uniformiteit

– Start ‘tapering’ vanaf najaar 2013, maar verstrakking nog veraf.

– ECB op zoek naar instrumenten in toolbox.

– ‘Euthanasie van de spaarder’ (J.M. Keynes)

ECONOMISCHE VOORUITZICHTEN

Economische divergentie

Monetaire eensgezindheid

http://www.kbceconomics.be/