Stalin

Door Timon Huizinga (H5B) en Sander Verweij (H4A)

Inhoudsopgave:

Inleiding…………………………………………………………………………………………………………………………........3

Voor de tweede Wereldoorlog:

Deelonderwerp 1: Hoe was de Situatie in de Sovjet-Unie voor de Tweede Wereldoorlog?

1.Situatie voor de Tweede Wereldoorlog op politiek gebied…………………………………..4

2.Situatie voor de Tweede Wereldoorlog op militair gebied……………………………………9

3.Situatie voor de Tweede Wereldoorlog op economisch gebied………………………….11

In de tweede Wereldoorlog:

Deelonderwerp 2: Hoe organiseerde en regeerde Stalin zijn leger?

1. Welke veldslagen werden gestreden onder leiding van Stalin?.............................13

2. Hoe organiseerde Stalin zijn leger?........................................................................17

3. Welke propaganda gebruikte Stalin tijdens de Tweede Wereldoorlog?..............20

Voor, in en na de Tweede Wereldoorlog:

Deelonderwerp 3: Hoe en wanneer voerde Stalin zijn terreur uit?

1. Periode van ‘Grote Terreur’ (1936-1938)…………………………………………………………..26

2. Stalin zijn terreur in de Tweede Wereldoorlog……………………………………………..…..32

3. Gevolgen van Stalin zijn terreur………………………………………………………….………..…..33

Beantwoording hoofdvraag..........................................................35

Bronvermelding………………………………37

Logboek...................................................39

Conclusie…………………………………………………………………………………………………………………………….40

Inleiding:

Toen we aan het kijken waren voor een onderwerp voor ons Profielwerkstuk dachten we vrijwel meteen aan Stalin. Dit niet alleen om onze interesse in dictators, maar ook omdat wij meer wouden weten over deze bekende dictator waar wij toch niks meer van wisten dan dat wat ons in de geschiedenislessen was verteld. Vooral over zijn terreur wilden we graag wat meer te weten komen. Aan de andere kant wisten we dat het ook een moeilijk onderwerp zou zijn, waarbij de vragen niet zomaar makkelijk te beantwoorden waren. We hadden al een redelijk plan in ons hoofd over hoe we het aan zouden pakken, en zijn daar uiteindelijk ook niet heel erg veel van afgeweken. De deelonderwerpen die konden we redelijk makkelijk bedenken, waarbij we al een geheel plaatje in ons hoofd hadden over hoe dit Profielwerkstuk eruit zou komen te zien. We hopen dat dit Profielwerkstuk de vragen die we hadden over Stalin beantwoordt en dat anderen ook nog iets aan dit Profielwerkstuk over Stalin hebben.

De situatie qua politiek voor de tweede wereldoorlog in de Sovjet-Unie:

In dit deelonderwerp gaan we laten zien hoe het toenmalige Politieke Stelsel voor de Machtsperiode van Stalin en voor de Tweede Wereldoorlog functioneerde en waar dat uit bestond.

Marxisme-leninisme

De leer in de Sovjet-Unie waarop de CPSU voor de Tweede Wereldoorlog werd bestuurd was het marxisme-leninisme. Deze theorie is gebaseerd op de ideeën van Karl Marx en Friedrich Engels. Het idee van hun was, dat de onderdrukking van de een op de ander alleen maar opgelost kon worden door middel van een opstand. Hierdoor zou het weer eerlijk zijn voor iedereen en bovendien zou iedereen gelijk aan elkaar zijn.

Lenins optreden kwamen alleen helaas niet overeen met de regels die Marx en Friedrich Engels hadden bedacht. Lenin gebruikte het in zijn eigen voordeel om zo zijn dictatuur te creëren en zo te heersen over de burgers.

Door het idee dat de partij van Lenin het per definitie bij het rechte eind had, had te maken met het feit dat het Marxisme-leninisme alles verklaren kan. Het feit dat Lenin het altijd juist had in zijn beweringen maakte dat de burgers als dom werden beschouwd omdat zij volgens de partij van Lenin het verschil tussen wat juist en wat niet juist was niet goed konden onderscheiden en er niet naar leefden. Lenin zorgde er daarom voor dat zij streng gecontroleerd werden om te kijken of ze het nog wel eens waren met Lenin zijn ideeën. Iedereen die het namelijk niet eens was met Lenin, en later ook met zijn opvolger Stalin, werd streng gestraft.

De Opperste Sovjet:

De USSR(Unie van Socialistische Sovjetrepublieken) staat volgens de grondwet van de Sovjet-Unie voor de Tweede Wereldoorlog bovenaan. Het bestaat uit twee kamers:

- Raad van de Nationaliteiten

- Raad van de Unie

De raad van Nationaliteiten bestaan uit vijftien unierepublieken met hun vertegenwoordigers. De Raad van de Unie is een raad waarbij de vertegenwoordigers met elkaar praten. Alle Kamers hebben dezelfde rechten. Elke kamer heeft evenveel vertegenwoordigers van een bepaald gebied. Daarnaast heeft een Unierepubliek ook een eigen Opperste Sovjet.

Om de vijf jaar worden er verkiezingen gehouden om de Opperste Sovjet te kiezen, de sovjets die nog over zijn worden om de 2,5 jaar gekozen. Deze parlementen kunnen niet gezien worden als een organisatie die heel dicht bij de mensen staat. In tegenstelling tot de parlementen die in het toenmalige Westen bestonden, komt de Opperste Sovjet maar 2 keer per jaar bijeen. Dit was dus een hele andere bestuursvorm dan de Westerse landen in die tijd hadden. Dit is grotendeels te verklaren doordat de leden van de Opperste Sovjet eigenlijk al een fulltime baan hadden, en dit er gewoon nog even naast deden.

Het Presidium:

Het presidium is een onderdeel van de Opperste Sovjet. Het Presidium wordt door de twee Kamers gekozen. Het heeft veel macht. Dit Presidium kan alle wetten maken die niks te maken hebben met de eventuele wijziging van de grondwet. Ook is er een voorzitter van het Presidium van dat een functie heeft als staatshoofd van de Sovjet-Unie.

Belangrijke taken van het Presidium zijn:

-Overheidsbeslissingen uitvoeren

-Ministeries aanschaffen

-Benoemen leden ministerraad

Het kan zelfs de oorlog verklaren, omdat het geen goedkeuring van de Opperste Sovjet nodig heeft. De Opperste Sovjet is niet de uiteindelijke beslisser in de Sovjet-Unie. Het stadium dat onder de Opperste Sovjet zit is belangrijker, omdat daarin de hoogste ministeries en andere bevelhebbende machten zitten.

De Ministerraad:

Bovenaan de staatsbureaucratie zit de Ministerraad. Dit is de hoogste uitvoerende macht van de Sovjet-Unie. Ook de Ministerraad wordt uitgekozen door de Opperste Sovjet. Tot en met het jaar 1946 werd deze Ministerraad ‘Raad van Volkscommissarissen’ genoemd. De Ministerraad bestaat uit 100 leden die voor het merendeel uit ministers en voorzitters bestaan.

De taak voor de veel ministers om goede economische plannen te maken die de economische kant en de industrie van de Sovjet-Unie bevorderen. De opperste Sovjet-Unie is bij deze zaken niet betrokken.

De 3 belangrijkste instanties in de Sovjet-Unie zijn dus :

-Opperste Sovjet

-Het Presidium van de Opperste Sovjet

-De Ministerraad.

Verkiezingen:

De verkiezingen in de Sovjet-Unie voor de tweede wereldoorlog gingen per kiesdistrict. Er werd maar één kandidaat per kiesdistrict aangewezen om te stemmen. De mensen die werden aangewezen om te stemmen werden vaak onder druk gezet om te stemmen. Als de deelnemer in het stemlokaal is kan hij kiezen om het biljet met de naam van die ene kandidaat erop in de stembus te stoppen, of om in het stemhokje een andere naam te kiezen.

Het percentage dat wil stemmen zit rond de 98% van de kiezers. Dit werd veroorzaakt door de hier voorgaande oorzaken. Verkiezingen werden gebruikt om hun regime meer aanzien te geven.

Als er een partij gekozen is, dan is het in feite zo dat die partij onder de wet staat. In het geval van de partijen in de Sovjet-Unie was dat niet het geval. In de praktijk stond de partij boven de Wet en heeft daarbij dus alles te zeggen. Hierdoor zijn de verschillen tussen activiteiten die door de partij uitgevoerd worden vaak ver uit hun verband gerukt met wat de wet officieel voorschrijft.

In Maart 1919 werd Stalin gekozen door de Russische Communistische Partij. Stalin greep steeds meer de macht naarmate Lenin zich meer focuste op landbestuur. Hierdoor werd Stalin uiteindelijk in het jaar 1922 secretaris-generaal van de Russische Communistische partij. Dit ambt werd steeds groter en doordat Stalin de macht had om de mensen in deze partij eruit te gooien of er in te halen, had hij in principe alle macht in handen.

De Communistische Partij:

De Communistische Partij kan als volgt worden omschreven binnen het Sovjetstelsel:

-Een leidinggevende kracht van de Sovjetmaatschappij

-De kern van het politieke systeem

-De Communistische Partij van de Sovjet-Unie is bedoeld voor het volk.

De gezaghebber binnen de CPSU is de partijsamenkomst. Het allereerste congres dat plaats Het eerste congres vond plaats in 1898 in Minsk. Toen noemde men het RSDAP. Dit groeide later onder Stalin uit tot de machtigste partij binnen het Sovjet stelsel, terwijl alle macht geleidelijk naar Stalin zelf toeging. Hierdoor konden mensen niks meer zeggen of doen, omdat Stalin de macht al volledig in handen had. De Communistische Partij veranderde onder Stalin langzaam maar zeker in een totalitair bewind dat verre weg van vrijheid was, dan in een volmaakte Communistische Partij.

Het Centrale Comité:

Het Centrale Comité vergadert twee keer per jaar. Alle Partijbesluiten worden met de kracht van het Centrale Comité worden genomen. Het voordeel dat Nikita Crhoesjtjov, de partijleider van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie hiermee behaald heeft is dat hij hiermee zijn positie kon bewaren. Ook hier zijn de meeste leden hoge functie bezetters. Er zijn maar enkele boerenleden. De taak die het Centrale Comité heeft is dat zij Het Centrale Comité kiest het Politbureau en het Secretariaat.

Het Politbureau:

De meest machtigste groep in de Sovjet-Unie was het Politbureau. Het kan doen wat het wil omdat de Sovjet-Unie een eenpartijstaat was en geen rekening hoefde te houden met anderen. Dit werd alleen door mannen uitgevoerd.

Het Politbureau regelt samen met het Centraal Comité bijeenkomsten die werden gehouden. Het centraal Comité bestond uit 20 leden die bij elke bijeenkomst aanwezig waren. De leden die hadden een medaille in bezet ter ere van hun goede werken voor Stalin.

Er werd onder andere rechtgesproken wie schuld had of niet en als het politbureau iets wilde, moest het Centraal Comité luisteren naar het politiebureau.

Van de twintig mensen die van het Centraal Comité lid waren, was de secretaris-generaal het belangrijkste. Verder was er een Voorzitter van Ministerraad lid van, een Voorzitter van het Presidium , minister van Defensie, minister van de KGB (geheime dienst), de minister van binnen- en buitenlandse zaken behoorden ook nog tot die groep.

De secretaris-generaal:

De secretaris-generaal is het hoofd van het Centrale Comité. Hij heeft de meeste macht stuurt het secretariaat aan. Het secretariaat bestaat uit in totaal tien secretarissen.

Taken van het Secretariaat zijn onder andere:

-Het voorbereiden van de beslissingen die het

Politbureau neemt.

-Het toezien op de uitvoering van het Politbureau

-Het ziet ook toe op het Centraal Comité

Jozef Stalin en Nikita Crhoesjtjov beslisten over ingrijpende besluiten vaak in hun eentje, zonder het Politiebureau er over in te lichten. Hier deed Stalin er nog een schepje bovenop door dichtstbijzijnde vrienden of familie, generaals of officieren het doodvonnis op te leggen.

Een hulpmiddel die Stalin hierbij gebruikte was de KGB(Comité voor Staatsveiligheid). Deze staat net zoals Stalin boven de wet. Dus heeft in feite de macht om te doen wat het wil.

De taken van deze KGB zijn:

-Het executeren van iedereen die Stalin aanwijst om uit de weg te ruimen

-Controleert de burgerlijke spionnen en agenten

-Het bespioneren van burgers die andere meningen hebben en hen dwingen om hun informatie te geven over burgers waarvan ze weten dat ze tegen het huidige regime zijn.

De situatie voor de Tweede Wereldoorlog qua politiek in de Sovjet-Unie kan ook worden gezien als een totalitaire staatsvorm. Mensen werden volledig gecontroleerd. De regering wilde hierbij het denken van mensen bepalen en het gedachtegoed van de volgende generatie bepalen. Deze totalitaire Staatsvorm kan je duidelijk zien doordat Stalin deze Politie-eenheden gebruikte volgens zijn eigen ideeën, terwijl de Politie voor Stalins regeren niet de taak had om politieke tegenstanders uit te schakelen, maar bijvoorbeeld de veiligheid te bewaren. Bovendien wilde Stalin met zijn propaganda de mensen zodanig beïnvloeden dat ze zijn ideeën ook zelf goed zouden vinden. Hierdoor hadden de gewone burgers van de Sovjet-Unie geen vrijheid meer om te zeggen wat ze wilden, want overal liepen KGB leden rond. De propaganda van Stalin zullen we later nog uitwerken over hoe Stalin die gebruikte voor zijn doeleinden.

Hoe was de Situatie voor de Tweede Wereldoorlog op militair gebied?:

In dit hoofdstuk gaan we uitleggen hoe de situatie op militair gebied voor de Tweede Wereldoorlog in de Sovjet-Unie was. Voornamelijk willen we ingaan op de rol van het 'Rode Leger'.

Het militaire stelsel in de Sovjet-Unie voor de Tweede Wereldoorlog begint met de oprichting van het rode leger in 1918. Dit ‘leger’ was eerst bedoeld voor de Bolsjewiekenpartij van Lenin. Dit hele plan en idee ervan was bedacht door Leon Trotski. Dit leger dankte zijn succes aan de politieke commissarissen die het leger bestuurden en de soldaten hun opleiding gaven.

De groepen waartegen ‘Het Rode leger’ in de Burgeroorlog vocht waren:

- De Witten Leger’ onder leiding van generaal Jevgeni Miller, geholpen door de Amerikanen.

- De Witten onder leiding van admiraal Koltsjak, ook geholpen door de Amerikanen.

- Het Tsjechisch Legioen

- Een Japans leger

- Witte Kozakken uit het zuidoosten;

- Witten onder leiding van generaal Pjotr Krasnov en Anton Denikin (later generaal Pjotr Wrangel) in het zuiden en Oekraïne, bijgestaan door de Fransen;

Witten onder leiding van generaal Nikolaj Joedenitsj,geholpen door de Britse vloot;

Finnen, Polen, Esten, Letten, Litouwers, Oekraïners, Armenen, Azerbeidzjanen, Georgiërs, Turken en Turkestanen die hun onafhankelijkheid probeerden te bereiken.

Anarchistische groeperingen, die vonden dat de revolutie niet ver genoeg ging en niet van bovenaf moest worden gestuurd maar van onderaf door de bevolking zelf.

Officieel werd het Rode Leger op 23 februari 1918 opgericht. Er bestond daarvoor al een Rode Garde maar dat was meer een soort partijpolitie van de Bolsjewieken dan een leger.

Leon Trotski wordt gezien als de oprichter en organisator. Het Rode Leger had een militaire leiding en een politieke leiding. Naast elke bevelhebber van een legergroep of regiment stond een politiek commissaris. Die commissaris moest ervoor zorgen dat de soldaten en officieren communistisch geschoold zouden worden. Later werden de politieke commissarissen afgeschaft.

In 1920 werd Michail Toechatsjevski opperbevelhebber van het Rode Leger, en dat bleef hij tot 1937. In dat jaar gebruikte de veiligheidsdienst NKVD de angst voor een militaire staatsgreep van Stalin, en werd bijna de hele legertop geëxecuteerd,dit werd omschreven als een zuivering. De lagere officieren werden geëxecuteerd, moesten dwangarbeid doen of werden gewoon ontslagen. De vervangers waren politiek betrouwbare mannen, maar waren minder ervaren en goed geschoolde militairen, wat bij de Duitse aanval op Rusland in 1941 voor een enorme chaos zorgde en het Rode Leger grote verliezen te verwerken kreeg.

In 1935 werden van het Rode Leger door de Raad van Volkscommissarissen vijf personen tot maarschalk van de Sovjet-Unie benoemd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er meer generaals maarschalk van de Sovjet-Unie. Maarschalk Georgi Zjoekov was opperbevelhebber, onder zijn leiding wist het Rode Leger de Duitsers op het oostfront te verslaan.

In het geheel leek het Rode leger op een slecht georganiseerde bende. Onder Lenin was ervoor gezorgd dat er 5.000.000 manschappen beschikbaar waren, hoewel er erg veel desertie voorkwam. Het materieel van het leger van Stalin was in 1941 sterk verouderd. Er werden plannen uitgevoerd voor tanks die op het eind van 1942 klaar moesten zijn. In 1939 begon het leger met reorganisaties, omdat het Stalin verstandig leek om er een sterk leger op na te houden met oog op de onrust in Europa. Toen de Duitsers op 22 juni de Sovjet-Unie binnenvielen had het Rode Leger in het westen maar 2.901.000 soldaten.

In 1935 werden van het Rode Leger door de Raad van Volkscommissarissen vijf personen tot maarschalk van de Sovjet-Unie benoemd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er meer generaals maarschalk van de Sovjet-Unie. Maarschalk Georgi Zjoekov was opperbevelhebber, onder zijn leiding wist het Rode Leger de Duitsers op het oostfront te verslaan.

Hoe was de Situatie voor de Tweede Wereldoorlog op economisch gebied?:

Bij dit onderwerp leggen hoe de economie veranderde onder Stalin en hoe de economische situatie voor de Tweede Wereldoorlog in de Sovjet-Unie?

Voordat Stalin aan de macht was gekomen had Lenin de NEP (Novaja ekonomitjeskaja politika) ontwikkeld, om na de burgeroorlog in 1921 van de Sovjet Unie meer een echte staat te maken dan een oorlogsstaat. Met de NEP mochten boeren weer een eigen bedrijfje hebben. De boeren mochten wat ze overhielden, na de betaling van hun belasting in goederen, op de markt brengen. Er kwamen ook meer mogelijkheden in de industrie en de handel voor de normale werknemers. zware industrie, de banken transport en handel met het buitenland bleven wel in handel van de regering. De NEP was een succes. Rechtlijnige communisten vonden alleen dat de NEP afweek van het echte ware communisme en vonden het niet kunnen dat de boeren zich zelfstandig konden ontwikkelen.

Toen Stalin aan de macht kwam in de Sovjet-Unie, begon hij met een planeconomie. Het uiteindelijke doel hiervan was het industrialiseren van de Sovjet-Unie. Daar was natuurlijk erg veel geld voor nodig. Dit geld was niet beschikbaar, dus moest he ergens vandaan komen. Op dat moment waren er in Rusland heel veel kleine onafhankelijke boerderijen. Deze boerderijen werden samengevoegd tot grote landbouwbedrijven, om de productiviteit te verhogen. Dit is collectivisatie. Deze grote landbouwbedrijven werden kolchozen of sovchozen genoemd. Er waren een aantal verschillen tussen de kolchozen en de sovchozen:

Bij kolchozen hebben de boeren ongeveer een halve hectare grond en bij de sovchozen mogen de boeren helemaal geen grond bezitten.

Bij de boeren van een kolchoz hing hun loon af van de functie die ze hadden of van de prestaties die ze leverden. Boeren die op sovchozen werkten in loondienst en hadden dus een vast inkomen.

De producten van deze boerderijen werden verkocht aan het buitenland. Deze winst werd gebruikt om de industrialisatie op gang te helpen. Dit ging ten koste van de boeren omdat zij erg lage lonen kregen. Daarnaast bleef er ook weinig voedsel over.

Hierdoor ontstonden de koelakken. De koelakken zijn opstandige en zelfstandige boeren die geen zin hadden om te werken voor zulke lage lonen, en ook nog eens honger te lijden. Maar verzet was erg gevaarlijk. Je liep het risico naar Siberië gestuurd te worden, of zelfs vermoord te worden. De keuze was dus; of een langzame pijnlijke dood in Siberië, of een executie.

Omdat er te veel voedsel geëxporteerd werd brak er hongersnood uit, daardoor waren er ook opstanden. In 1928 begonnen de boeren een campagne tegen de graanvordering, maar deze werd getopt omdat de belasting verhoogd werd. Ze moesten wel meewerken aan de collectivisatie. Na de demonstraties liet Stalin zelfs slavenkampen voor de gevangenen bouwen. In 1932 dreigde hij zelfs om hele dorpen uit te roeien. In 1933 gaven de boeren de strijd op.

Stalin behaalde zijn doel. De Sovjet-Unie begon meer te produceren, en er kwamen meer inkomsten. Ze hadden de industriële achterstand op de andere landen langzaam ingehaald. Bovendien was er ook veel werkgelegenheid, als je niet op een boerderij kon werken was er natuurlijk nog werk in de grote fabrieken of de mijnen.

De kosten hiervoor waren echter wel heel hoog. Stalin had letterlijk alles gedaan om zijn doel te bereiken. Er zijn hier veel doden door gevallen. Vooral boeren, zij moesten hard werken, waren slecht gekleed omdat daar weinig geld voor was, en kregen weinig te eten. En het grootste deel van de opstandige boeren die niet gedeporteerd waren, slachtten nog liever hun vee af dan dat ze ermee de kolchoz in gingen. Dat zorgde voor een dramatische vermindering van de veestapel tussen 1929 en 1933, zoals hieronder in de tabel te zien:

(aantallen in miljoenen)

1929

1933

Paarden

34

16,6

Runderen

68,1

38,6

Schapen en geiten

147,2

50,6

Varkens

20,9

12,2

De industrialisatie ging hard vooruit, maar de landbouw ging er hard op achteruit. Daar zijn zelfs nu nog de gevolgen van te merken in het hedendaagse Rusland.

Welke veldslagen werden gestreden onder leiding van Stalin?:

In dit hoofdstuk gaan we kijken naar welke velslagen werden gedaan onder leiding van Stalin en hoe die verliepen.

In de tweede wereldoorlog heeft Rusland ook meegevochten. In dit hoofdstuk noemen we alle belangrijke punten.

Hitler had in Mein Kampf al aangegeven dat zijn doel in het oosten lag. De redenen hiervoor waren dat daar genoeg ‘Lebensraum’ zou zijn, en omdat Hitler de communisten als zijn grootste vijanden zag, en als een groot gevaar voor de hele wereld. Hij had het er zelfs over dat het communisme deel uitmaakte van de grote Joodse samenzwering waar hij het wel vaker over had. Het plan om de Sovjet-Unie te veroveren heet Operatie Barbarossa. In de marsorders van deze operatie werden vooral de moorddadige doelstellingen uiteengezet, ten tegenstelling tot de strategische doeleinden. Het ontbrak de Wehrmacht aan een strategisch einddoel. Hierdoor ontstonden onzekerheden over de strategie die uitgevoerd zou worden. Ook de bevelhebbers ban het aanvalsleger zelf, die het beste overzicht hadden op de strategische situatie konden zich moeilijk vinden in de hen gegeven opdrachten en lagen tijdens de campagne met Hitler én met de generale staven overhoop.

Stalin had de confrontatie tussen Nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie het liefste willen voorkomen. In augustus 1939 hadden de Sovjet-Unie en Nazi-Duitsland het Molotov-Ribbentrop Pact gesloten, en hierdoor dacht Stalin dat hij de Sovjet-Unie wel uit de oorlog zou kunnen houden. Hitler en Stalin hadden in het geheim Oost-Europa verdeeld. Voor Hitler was dit vooral een verzekering dat de Sovjet-Unie zich niet zou bemoeien met de oorlogen in West-Europa, want dat kon hij niet gebruiken. Voor Stalin was het een manier om zijn land uit te breiden met behulp van het machtige Duitsland, en uit de dreigende oorlog te blijven. Helaas voor Stalin was dit een illusie.

Operatie Barbarossa:

De Duitsers vielen de Sovjet-Unie aan met het idee om zo snel mogelijk op te trekken naar Moskou en het Communisme te vernietigen. Dit gebeurde met een enorme legermacht. Het waren ongeveer 19 pantserdivisies van elk ongeveer 150 tot 200 tanks sterk, 15 gemotoriseerde infanteriedivisies, 600.000 paarden voor het vervoeren van voorraden en artilleriestukken, 119 infanteriedivisies, 2770 vliegtoestellen en 358.140 Roemeense soldaten. Vanaf het begin waren er al problemen voor het Duitse leger omdat er nauwelijks verharde wegen waren en de spoorlijnen waren smaller dan die in Europa, waardoor de veroverde Franse en de eigen Duitse treinen niet inzetbaar waren voor bevoorrading en het sturen van versterkingen. Het moest een snelle overwinning worden, anders kon het moeilijk worden.

Op papier was een Sovjetdivisie ongeveer gelijk aan een Duitse infanteriedivisie met 14.483 manschappen, verdeeld over drie regimenten van drie bataljons, twee regimenten artillerie, een licht tankbataljon en ondersteuningseenheden. In juni 1941 waren de divisies sterk onderbemand en hadden gemiddeld niet meer dan 8.000 soldaten. Doordat er in mei 1941 800.000 reservisten werden opgeroepen, waren de divisies redelijk aangevuld, maar de reservisten hadden geen ervaring. Een Sovjetleger bestond in juni 1941 uit drie korpsen fuseliers, die weer waren samengesteld uit twee tot drie divisies fuseliers. In de praktijk bestond een Sovjetleger in juni 1941 dus maar uit zes tot tien divisies, ondersteund door een onderbemand gemechaniseerd korps en een groot gebrek aan ondersteunings- en verbindingseenheden.

Nog steeds een roversbende dus. De luchtmacht van Stalin was in aantallen het grootste van de hele wereld in 1941, alleen de toestellen waren hopeloos verouderd.

Door de gebiedsuitbreiding naar het westen moesten nieuwe vliegvelden worden aangelegd. In juni 1941 waren er nog weinig luchthavens die echt in gebruik genomen konden worden. Het merendeel van de toestellen stond in de openlucht opgesteld omdat er te weinig hangars beschikbaar waren om de vliegtuigen voor het oog van de Luftwaffe te verbergen en tegen het weer te beschermen. Ook was er op de luchthavens een groot gebrek aan luchtafweergeschut.

De bevelvoering bij de Rode Luchtmacht was ook slecht geregeld. Er waren luchtdivisies die er waren voor het ondersteunen van grondeenheden. Andere stonden onder het bevel van de Generale Staf, terwijl weer andere eenheden waren ingedeeld in de regionale luchtverdediging. Het ontbrak de Rode Luchtmacht aan een goede bevelstructuur, waardoor het moeilijk was om een tactiek te gebruiken om de krachten van de luchtmacht landmacht en marine samen te gebruiken. Bovendien waren de gebruikte tactieken erg verouderd.

Ook in de marine werd in 1940 sterk georganiseerd. In de tijd van de tsaar had je de traditionele rangen van admiraal en viceadmiraal, die werden weer ingevoerd.

De Rode Marine had de verantwoordelijkheid voor de verdediging van de Oostzeekust (Baltische Vloot met als thuisbasis Kronstadt), de kust in het hoge noorden (Noordelijke Vloot met haar basis in Moermansk) en de Zwarte Zeevloot moest de Russische kust aan de Zwarte Zee te verdedigen (basis te Sevastopol). De Rode Marine had er door de inlijving van de Baltische staten een aantal nieuwe vlootbases bij, waardoor ze in het geval van oorlog een grotere kans hadden om van de Kriegsmarine te winnen. De Rode Marine was gedwongen een defensieve strategie te volgen bij een oorlog met Duitsland. Het grootste gedeelte van de productiemiddelen werd besteed aan de bouw van onderzeeboten. De Rode Marine had overigens haar eigen luchtmachteenheden en grondtroepen voor de verdediging van de thuisbases.

De Sovjet-Unie werd op 22 juni 1941 aangevallen door de Duitsers. Op dat punt waren ze eigenlijk op hun zwakst, wat ook te zien was aan hoe de oorlog in het begin verliep.

Verloop aanval Duitsland:

Over het verdedigingsplan van de Sovjet-Unie voor het begin zijn veel discussies en meningsverschillen. Stalin is door tientallen bronnen ingelicht over een dreigende Duitse invasie, dus het is zeer onwaarschijnlijk dat Stalin verrast werd door de aanval.

In de vroege morgen van zondag 22 juni 1941 om 3.15 uur opende de Duitse artillerie langs een front van 1.800 kilometer het vuur op de Sovjetgrenzen. Ze mikten op communicatiecentra, brandstof- en munitiedepots, grensposten en barakken. Tijdens het spervuur vlogen Duitse bommenwerpers hun eerste missie naar het oosten om Sovjetvliegvelden en steden te bombarderen. Enkele minuten later weerklonk door de Duitse radio het codewoord 'Dortmund' dat het startsein was voor de 3.050.000 Duitse soldaten, 3.350 tanks en 600.000 paarden voor de grootste militaire operatie die ooit door een leger ondernomen was. Operatie Barbarossa was begonnen.

De Duitse strijdmacht was verdeelt in de volgende groepen en hadden de volgende doelen:

HeeresGruppe:

Bevelhebber:

Aantal divisies:

Doel:

Nord

Generalfeldmarschall Wilhelm Ritter

26

Langs de Oostzeekust naar Leningrad

Mitte

Generalfeldmarschall Fedor von Bock

51

Moskou

Süd

Generalfeldmarschall Gerd von Rundstedt

42

De Oekraïne en het Donetsbekken

Het leger van Hitler behaalde eerst enorme successen op dat van Stalin. Hoe reageerde hij hierop?

Stalin had ervoor gezorgd dat hij niet al zijn troepen aan de grens had staan. Hitler had gedacht dat de opmars alleen maar sneller zouden verlopen nu ze al zo ver waren omdat de vijandelijke weerstand in zou storten. Dit was een misvatting, want er stonden verderop al nieuwe Sovjetlegers klaar om de Duitsers op te vangen. Om deze nieuwe legers te verslaan moesten de Duitsers herbevoorraad worden. Dan zou het tijdschema van de Duitse opmars in de war raken. Als de Duitsers nu geen genoegen zouden nemen met het veroverde gebied en vrede te sluiten, dan was de totale nederlaag redelijk realistisch. Hitler en de Duitsers zagen dit echter niet in door de al behaalde overwinningen. Vanaf hier behaalde de Duitsers nog enige kleine overwinningen, maar werden ze toch langzaam maar zeker teruggedreven door de legers van Stalin. Na Leningrad, en het bepalende verlies van de Duitsers in Stalingrad werden de Duitsers steeds sneller de Sovjet-Unie uit gedreven en uiteindelijk kwamen de Sovjets zelfs in Duitsland.

Hoe organiseerde Stalin zijn leger?:

In dit hoofdstuk gaan we kijken naar de een paar belangrijke veldslagen die werden gestreden met Stalins techniek. Ook kijken we naar de verschillen tussen beide partijen en hoe die verschillen te zien zijn in de veldslagen.

Het leger was ontstaan vanuit de Bolsjewiekenpartij die bedoeld was om een opstand te kunnen neerslaan. Daarna breidde het zich uit met generaals die natuurlijk allemaal door Stalin benoemd werden. Zij hadden de taak om te strijden voor Stalin en als het goed ging Stalin zelf de eer op kon strijken. Daarnaast waren er veel politieke leiders en militaire leiders. Het grote aantal was te verklaren doordat er veel sovjet burgers werden opgeroepen om te vechten voor de vrijheid. De soldaten zelf waren slecht getraind en beschikten over slechte bewapening. Toen Duitsland in 1941 de Sovjet-Unie werd aangevallen door de Duitsers wat al was doorgegeven door Spionnen, weigerde Stalin het te geloven en werd hierdoor het rode leger grote verliezen leed door en de slechte organisatie plus de slechte bewapening.

Om het Rode leger te kunnen voeden werd opgelost door hetgeen dat werd bedacht door Stalin zelf. Namelijk het middel ´Planeconomie´, dat al vanaf 1928 in werking was gezet. De ´Kolchozen´ (de boeren zoals die werden genoemd) moesten hierdoor in grote industriebedrijven werken en 95% van hun oogst afstaan aan de staat(dus aan Stalin), wat Stalin dan weer kon gebruiken om zijn leger te voeden.

Militaire parades[footnoteRef:1] die door het Rode leger werden georganiseerd, waren ook belangrijk onderdeel van Stalins plan. Hierdoor zou de Sovjet-Unie zien dat de Sovjet-Unie machtig was, en niet te stoppen was. Hier dus ook weer een manier van propaganda, wat bovendien het Westen ook beïnvloedde in de zin van onder de indruk zijn van. Stalin zag hierdoor kans om de macht van de politieke commissarissen nog meer te verminderen. Dit deed hij door bepaalde rangen en standen in te voeren. Het leger was eigenlijk een samenraapsel van 20 twintigers á dertigers die later pas uitgegroeid zijn tot een goed ontwikkeld leger in die tijd. Deze ontwikkelingen waren mogelijk geweest door de ontwikkelingen Georgi Zjoekov(de generaal van het rode leger), waardoor er meer vertrouwen was in een betere behandeling als soldaat. Uiteindelijk werd toch altijd door Stalin besloten wat er gebeurde met het leger en als het hem niet zinde liet hij  Georgi Zjoekov makkelijk liquideren. [1: Een bizar experiment: de lange schaduw van de Sovjet-Unie (1917-1991)]

In het begin van de Tweede Wereldoorlog moest Stalin zijn leger terugtrekken, omdat de Duitser simpelweg te sterk waren. Dit was onder andere te verklaren door de goede technologie van de Duitsers waar zij dus al een stapje voor op de russen waren. Terwijl de Russische troepen terug trokken, werd alles wat eetbaar en bewoonbaar was, vernietigd om zo Duitsland het leven zuur te maken. Stalin gebruikte politieke verzetsstrijders, ook wel Partizanen genoemd, om de achterhoede van de Duitse linie kapot te maken. Deze strijders werden door Stalin zelf uitgekozen en moesten de in de achterhoede de Duitsers telkens uitputten door kleine aanvallen te houden. Stalins tegenoffensief moest vanuit Siberië de Duitsers gaan omsingelen, maar dat mislukt. Ook hier weer wordt de informatie die de Sovjet-Unie tot zich kon nemen verdraaid. Toen de Duitsers de Hoofdstad Moskou op zo´n 50 kilometer naderden besloot Stalin om toch maar terug te trekken, en naar het plaatsje ´Kuibyshev´ te gaan. Vanuit hier bestuurde hij de Sovjet-Unie verder.

De belangrijkste slag die gestreden werd: de slag om Stalingrad.

Het Rode Leger moest de Duitsers verdrijven. Toen het Rode Leger daarin slaagde om Stalingrad in te nemen werden ze omsingeld door de Duitsers. Stalingrad moest en zou in bezit blijven volgens Stalin zelf.

Het was zo belangrijk dat de Stad in Russische handen bleef, dat er complete zelfmoordacties door Russische soldaten werden gedaan. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld dat Sovjetsoldaten zonder enige bewapening op de vijand afstormen. Teruggaan was ook geen optie, omdat de generaals hun dan afschoten(die wel een geweer hadden.)

Een belangrijk verschil tussen de Duitse- en Russische Soldaten was dat de Duitsers betere ontwikkeling van wapens hadden. De Russische soldaten hadden hiertegen wel het voordeel dat ze met een 2 keer zo groot manschap aantal waren. Maar het aantal soldaten dat in Stalingrad stand moest houden was minder dan de Duitse troepen. Zo'n rond de 1 miljoen Russische soldaten hebben gevochten tegen de rond de half miljoen Duitse sa-solodaten. zich in Stalingrad en moesten vechten tegen 270.000 Duitsers. Het leger dat uiteindelijk de Duitsers omsingelen zou bestaan uit Roemeense,

De Russen hoopten vurig dat de productie van de tanks snel klaar zouden zijn. In Stalingrad zelf werd voor elke vierkante meter gevochten. De Russen worden teruggedrukt, en krijgen hulp van hulptroepen per boot via de rivier Wolga. Helaas voor de Russen werd een groot deel van de hulptroepen door Duitse troepen neergeschoten.

De bewapening die de Soldaten werd meegegeven was zo slecht dat per 2 soldaten er maar 1 geweer beschikbaar was. Zo kon het geweer van een overleden soldaat worden gebruikte door de soldaat die er geen één had. Talloze Russische soldaten stormden naar voren als ze moesten aanvallen en velen van hen werden afgeslacht door de Duitsers met hun machinegeweren. Als een Russische soldaat niet durfde te vechten werd hij pardoes doodgeschoten door de Russische officieren. Hierdoor had natuurlijk niemand zin om te vechten. Generaal Vasili Chuikov zorgde met zijn verbeterde strategieën(waaronder een betere verdeling van manschappen en voertuigen) voor dat het leger beter vocht.

Vanaf dit moment kwam het Duitse leger klem te zitten. Stalin zorgde er namelijk voor dat de Russen het Roemeense leger versloegen, waardoor een omsingeling van de Duitsers mogelijk was. Dus nu zaten er een paar Russische eenheden in Stalingrad, eromheen Duitsers en daaromheen weer Russen.

Het Duitse leger onder leiding van Von Paulus, kon volgens een aantal Duitse generaals ontsnappen met behulp van het leger van von Manstein. Hitler besloot dat ze moesten blijven waar ze op dat moment waren. Dit was niet slim, want de Duitsers die hielden geen rekening met de Russische winter.

De Duitsers zaten dus in Stalingrad en konden niet bevoorraad worden omdat de wegen die naar Stalingrad voerden allemaal waren afgesloten door de Russische legers. De kleren van de Duitsers waren niet gemaakt op extreem koud weer, dus hadden de Duitsers zwakker door de Kou. Dit was juist Stalin zijn bedoeling, omdat het Duitse leger te zwak was om te vechten was het alleen nog maar wachten op het moment dat de Duitsers geen voedsel meer hadden en bevroren.

OP 31 januari 1943 gaf de bevelhebber van het Duitse leger Friedrich Paulus zich over.

De slag om Stalingrad (vroegere naam van Wolgograd, een Russische stad aan de Wolga rivier) was gewonnen door de Russen.

Welke propaganda gebruikte Stalin tijdens de Tweede Wereldoorlog?:

In dit deelonderwerp gaan we uitleggen welke propaganda Stalin gebruikte en wat voor gevolgen al deze soorten propaganda hadden op de Sovjet-Unie. Daarvoor behandelen we de propaganda die voor de Tweede Wereldoorlog in de Sovjet-Unie aan bod kwam.

Voor de Tweede Wereldoorlog:

De propaganda van in de Sovjet-Unie voor de Tweede Wereldoorlog begon al door toedoen van Lenin. Lenin schreef als eerst het boek 'Wat moet er gebeuren'. In dit boek kon je duidelijk zien dat Lenin 2 soorten propaganda wilde laten maken. De eerst zou 'Actie propaganda' worden, wat van toepassing was op het normale domme volk van de Sovjet-Unie. Dit is gemaakt voor domme mensen die toch alles erin laten stampen, omdat ze geloven dat de regering wel verstand van zake heeft. Daarnaast zou er propaganda gemaakt moeten worden voor de mensen die simpelweg slimmer zijn en dus die truc die aan het normale burgervolk voorgeschoteld wordt doorhebben. Deze moeilijkere propaganda werd gemaakt door de propagandisten die daarmee overweg konden. Voor het domme volk kon men makkelijk speeches houden die het volk zou overtuigen dat de Regering gelijk had. De slimmere mensen letten meer op wat er gezegd werd in plaats van hoe de domme burger keek naar hoe het gezegd werd. Om dit te kunnen volbrengen moesten al het drukwerk in handen zijn van de Staatsonderneming. Hierbij controleerde Lenin ook nog of er niet gefraudeerd werd bij de drukpersen. Ook maakte Lenin een extra afdeling die alle boeken, tijdschriften en kranten censureerde.

Het probleem van de posters met tekst erop was dat ze vaak door analfabetisme niet gelezen konden worden. Al gauw werd daar een oplossing voor bedacht. Er zouden op plaatsen zoals bibliotheken en winkels of musea radio moeten komen die het bericht van de propaganda zouden laten horen aan de mensen. Hierdoor hoefden de mensen het niet meer te lezen en moeite ervoor te doen om de boodschap te begrijpen. Het werd de gemiddelde Sovjetburger nu meer opgedrongen dan toen alleen nog de posters er waren. Daarnaast werden er hangschilderijen van Stalin gemaakt die er voor zorgden dat de idealen ook goed in beeld waren. De mensen kregen dus een beeld van wie tegen hun sprak via de radio.

De religie was volgens Lenin het ergste wat de Sovjet-Unie in de weg kon staan en moest daarom zo snel mogelijk met de grond gelijk gemaakt worden. Door dit besluit werden heel veel kerken en andere bezittingen van de kerk kapot gemaakt en de geestelijken voortdurend aangevallen. Er werd hier duidelijk gefocust op hetgeen wat in het land zelf heerste. Later in het zwart maken van andere landen of Werelddelen overgegaan.

Een voorbeeld hiervan is de propaganda tegen het Westerse Kapitalisme. Hierbij beweerde de propaganda dat zij naar vrede streefden en dat de vijand oorlog zochten. Ook zou het volgens de Sovjet-Unie ideaal zijn als iedereen gelijk was aan elkaar, terwijl dat in werkelijkheid zeker niet het geval was. Wat wel het geval was, is dat de staat steeds meer toegroeide naar een totalitaire staat. Halve waarheid en slogans om de mening van het publiek te beïnvloeden waren hiermee verbonden.

Vanaf 1928 gebruikte Stalin het Ministerie van Agitatie en Propaganda van de Communistische Partij, wat het gedachtegoed van de mensen controleerde. Dit gebeurde op de films die werden geproduceerd, kranten die werden geschreven, de nieuwsberichten die via de radio verzonden werden en in de opvoeding die de kinderen kregen. Stalin spitste zich vooral toe op de Westerse cultuur die niet te vertrouwen was. Daarnaast wilde hij mensen laten zien dat hij het beste met de Sovjet-Unie voor had.

In de Tweede Wereldoorlog:

Er waren aardig wat veranderingen doorgevoerd omdat Stalin aan de macht was in de Tweede Wereldoorlog. Het was zo in die tijd dat Stalin de Nazi’s als een grotere vijand beschouwde dan het ook gevaarlijke kapitalisme in Amerika. De propaganda werd onder leiding van Stalin toen alleen nog maar gebruikt voor de oorlog en het nationalisme. Stalin gebruikte propaganda om steun te krijgen bij de bevolking. Daarvoor deed hij net alsof hij 'op de posters' heel erg met kinderen betrokken was en voor ze opkwam. In werkelijkheid was dit schijn.

De propaganda werd zo neergezet dat Duitsland slechts was. Op posters werd Duitsland zichtbaar slechter dan de Sovjet-Unie gemaakt door bijvoorbeeld een Duitse soldaat aan boeien, voorgetrokken door een sterke Sovjet-Unie soldaat te tekenen.

De overeenkomst tussen de propaganda van de Sovjet-Unie en de Nazi’s was dat ze eigenlijk op precies dezelfde manier en met de dezelfde middelen elkaar probeerden zwart te maken. Iets was de Stalin wel gebruikte en Hitler niet was de propagandatrein.

De manieren waarop Stalin zijn propaganda aan de Sovjet-Unie liet zien:

Film:

De film heeft tijdens Tweede Wereldoorlog ook deel uitgemaakt van de propaganda.

De film die het meeste succesvol was ‘Raduga’ . Deze film was verfilmd naar de roman van Wanda Wasilewska en werd gepubliceerd in 1944. Deze film is een voorbeeld van propaganda in de vorm van het zwartmaken van de vijand. Het doel van Stalin was om de Nazi’s weer te geven in de vorm van slechte mensen, en waar volgens Stalin de gehele Sovjet-Unie slachtoffer van was. De schuld lag overigens nooit bij de Sovjet-Unie. Deze film moest de mensen beelden laten zien, die zomaar ook in het echt zouden kunnen gebeuren. Het moest steeds meer dichterbij komen voor de gemiddelde Sovjetburger. Ze moesten een steeds beter beeld krijgen van hoe erg het wel niet was. Stalin gebruikte dit niet heel vaak.Stalin probeerde met zijn films de burgers te laten zien dat zij zelf een slachtoffer waren van die verschrikkelijke Nazi’s en hoopte dat ze daarbij haat gingen voelen voor de Duitsers.

Radio:

Ook werd er propaganda via de Radio uitgezonden, wat vooral betrekking had op de lagere bevolkingsgroepen. Hierbij bepaalde Stalin precies wat er uitgezonden werd. Hij had het volledig in zijn hand. Niet iedereen had geld voor een radio, dus liet Stalin radio’s op centrale plekken zetten zodat ze gezamenlijk naar de uitzendingen konden luisteren en zodat men alleen nog maar kon luisteren naar wat Stalin te vertellen had. Voor de Tweede Wereldoorlog bestond de boodschap die over de radio werd verkondigd voornamelijk uit het feit dat de Sovjet-Unie aan Stalin heel wat had en dat Stalin een geweldige leider was. In de Tweede Wereldoorlog bestond de boodschap vooral uit het zwart maken van de Duitsers.

Posters:

De Posters die werden gebruikt voor de propaganda van Stalin kan gezien worden als het grootste deel van Stalins propaganda. De poster moest voldoen aan het feit dat het makkelijk te begrijpen was en dat er duidelijk te zien was wie er beter was dan de ander. In de posters die gebruikt werden voor de propaganda moest altijd de keur rood duidelijk zichtbaar zijn, zodat de lezer kon zien dat het om de Communistische Partij ging. Hierbij verwerkte Stalin de Sovjet-Unie als een groot- en sterk afgebeelde man, terwijl Duitsland juist klein en miezerig werd afgebeeld. Een typisch voorbeeld van denigreren dus. Stalin gebruikte ook verschillende figuren in zijn propaganda. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld het moeder-kind figuur en hulpeloze kinderen. Daarbovenop prentte Stalin de Sovjet-Unie ook in met het idee dat die Duitsers maar een moordzuchtig volk waren. Stalin maakte ook posters die lieten zien hoe goed de samenwerking tussen de Sovjet-Unie en de Geallieerden was. Samen zouden ze de Duitsers wel kunnen verslaan.

Stalin wist natuurlijk dat hij soldaten nodig had om samen met de Geallieerden de Duitsers te verslaan en had dus strijdlust nodig om ze te motiveren om te gaan vechten. Ook wilde hij de soldaten ervan verzekeren dat ze de strijd op voorhand al beslist was.

Deze posters werden opgehangen op vooral de openbare plekken waarvan de meeste mensen standaard al gebruik maakten. Zoals Stations, postkantoren, cafés en andere openbare gelegenheden. Vooral de plaatsen waar het 'Domme volk' te vinden was.

De Kranten:

Stalin gebruikte de krant ook in zijn propaganda. De krant stond ook wel bekend onder de naam Pravda. Deze krant was al actief sinds 1912, maar werd ook in de Tweede Wereldoorlog gebruikt door Stalin als propaganda. De kranten werden net zoals de Radio, posters en de Films gecensureerd. In de krant werden alleen maar zaken die over de Sovjet-Unie gingen vermeld. Op een gegeven moment werden de burgers dat zat en lazen ze de krant op een gegeven moment bijna niet meer. De krant die al bijna niet meer gelezen werd was de enige informatiebron die de Sovjet-Unie had om zich te vermaken, omdat andere zenders en kranten streng verboden waren. Hiermee kon Stalin iedereen alles op de mouw spelden wat hij wilde. Zo werden bijvoorbeeld terreurorganisaties van de Joden gesteund en verteld dat andere landen zoals Duitsland het heel slecht hadden.

Propagandatrein:

De propagandatrein was een middel dat alleen in de Sovjet-Unie voor vanaf het jaar 1940 gebruikt werd toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. De trein was aan de buitenkant bedekt met propaganda. In de trein waren er mensen die informatie gaven over de Sovjet-Unie. Ook werden hier propagandafilms gedraaid. Daarnaast werden er toespraken gehouden om de mensen ervan te overtuigen dat de Nazi’s een slecht volk was. Hierbij gebruikte Stalin zijn eigen ideeën over het Nazisme en verspreidde dat op deze manier. Het was er slim bedacht van Stalin om een trein te gebruiken voor zijn propaganda omdat je in een korte tijd een groot publiek mee kon bereiken.

Schilderijen:

Eerder in de Sovjet-Unie werden schilderijen geschilderd over verschillende levenssituaties. Dit gebeurde onder leiding van Lenin. De schilderijen die geschilderd werden onder leiding van Stalin hadden hetzelfde doel als de propagandaposters. Een aspect die de schilderijen anders maakt dan de posters was het socialistisch realisme doormiddel van de poster. Schilderijen werden niet veel meer gemaakt voor de volkspropaganda. Stalin veranderde dit gedurende de Tweede Wereldoorlog naar het heroïsche realisme. Hij vond dat het belangrijker was dat men de boodschap makkelijk kon herkennen dan dat men een leefwijze ontdekte die optimaal was volgens het schilderij.

Het bekendste schilderij is gemaakt in het jaar 1937. Dit is gemaakt door Vera Mukhina. Het symbool van de hamer en sikkel wat de Sovjet-Unie moest voorstellen. Met ook rode aspecten weer.

Opvoeding van kinderen

Al eerder voor de Tweede Wereldoorlog bestond de organisatie die ‘’ Komsomol’’ heette waarbij de jeugd een grotere kans op een baan had, omdat diegene daar gezeten had. Deze organisatie werd al opgericht in 1922. Stalin wilde de kinderen van de Sovjet-Unie vormen naar zijn idee. De kinderen werden eigenlijk al geraakt door alle propaganda die er is beschreven. De organisatie ´Komsomol´ heeft in de Tweede Wereldoorlog gewoon zijn werk door kunnen doen. Juist ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was zo'n organisatie handig om wat hoop en inspiratie te geven. Aangezien de slechte omstandigheden van het volk, moest er iets tegenoverstaan dat het wat bemiddelde. Dit was precies wat de organisatie 'Komsomol' ten tijde van de Tweede Wereldoorlog gedaan heeft.

Wat zijn de gevolgen van de propaganda van Stalin geweest?

De belangrijkste feiten die veroorzaakt zijn door de propaganda van Stalin:

* Stalin wilde allereerst zijn ideeën en gedachten overbrengen op de Sovjet-Unie. Het nationale gevoel dat versterkt werd door de propaganda is hier een voorbeeld van. Stalin maakte gebruik van push en pull propaganda. De burgers konden alleen maar zijn informatie tot zich nemen en waren hiermee dus alleen van de ideeën van Stalin op de hoogte. Dit is hem gelukt, omdat de jeugdorganisatie ´Komsomol´ nog lang bestaan heeft nadat Stalin overleden was. Ook in tijden van Oorlog steunde het volk op hem omdat ze dachten dat hij het beste met hun voor had.

* Door de propaganda had Stalin in de Tweede Wereldoorlog een reden voor de dingen die het volk kon zien, dat hij deed. Hij deed verschrikkelijke dingen, maar het werd niet zo gezien door het volk of het volk wist het niet. Het gebeurde vaak in hogere kringen dan waar de gemiddelde Sovjet burger tot behoorde. De Sovjet-Unie dacht dat wat Stalin deed goed was.

* Op de jeugd heeft Stalin bereikt dat ze zich gingen gedragen als een communist. Zo zie je wat propaganda met mensen doet, en door ze vanuit één perspectief te laten kijken, zorg je ervoor dat ze alles gaan geloven wat je zegt. Dit is in het geval van Stalin wel degelijk gelukt.

* Daarnaast heeft propaganda ook veel invloed gehad op de blik die de gemiddelde Sovjetburger op Duitsland had. Door de slechte benadering van de propaganda van Stalin heeft op lange termijn ertoe geleid dat de mensen ook daadwerkelijk gingen denken dat de Duitsers slecht waren. Ook het Westen werd zwart gemaakt door de Propaganda. Het Westen werd ook bekritiseerd door Stalin omdat hij vond dat er tegen het nationaalsocialisme gestreden zou moeten worden.

* Een ander gevolg van de propaganda van Stalin is dat door alle ontevredenheid die zich in het Rode Leger schuilhield door de gigantische verliezen, verrekend werd door de Russische soldaten toen zij op 16 april 1945 Berlijn binnenvielen. Stalin gaf natuurlijk de Duitse schoften zoals hij hen noemde de schuld. Stalin gaf hierbij Zjoekov en Konev de opdracht om Berlijn binnen te vallen dat enig rivaliteit opwekte.

Door de duitsers werd hierdoor weer propaganda gemaakt door Goebels die het duitse volk vertelde dat als ze zich overgaven de Russische soldaten hun zouden plunderen mishandelen en op grote schaal de duitse vrouwen zouden gaan verkrachten.

De Russische soldaten hadden natuurlijk weer de propaganda van Stalin er tegenover staan die men ook zeker aan streng totalitair kon toeschrijven en waren bovendien wraakzuchtig voor de oorlog die de Nazi's in de Sovjet-Unie hadden uitgevoerd. Niet alleen waren ze stonden op hun manier bloot aan hevige propaganda van een totalitair regime en namen bovendien wraak voor de wrede vernietigingsoorlog die de nazi’s in hun vaderland hadden gevoerd.

Periode van ‘Grote Terreur’ (1936-1938

In dit deelonderwerp gaan we uitleggen hoe Stalin zijn terreur uitoefende op de Sovjet-Unie en wat voor gevolgen dat had voor de Sovjet-Unie.

Periode van 'De grote Terreur' van Stalin voor de Tweede Wereldoorlog

Aan het begin van zijn grootste tijdperk van Stalins terreur in 1935 had Stalin 2 zeer belangrijke plannen. Het eerste plan bestond uit het verwijderen en vernietigen van de oude Partij. De belangrijkste mannen waardoor hij werd beïnvloed waren Lenin en Trotski. Door onder andere de uitspraak van Lenin dat de oude bolsjewiekenpartijen belachelijk waren, maakte Stalin zijn blik op de revolutionairen sterker. Na het 17e congres stond één ding zuivering was ook bedoeld om de partijbazen te ontdoen van hun macht. Hij vond dat zij weinig verstand van zaken hadden en daarom zo snel mogelijk opgeruimd moesten worden. Stalin heeft zich zelfs voorgenomen om zijn terreur nog meedogenlozer uit te voeren als de partijleiders deden.

Op 1 december 1934 is het terreurplan begonnen zichzelf te ontplooien. Stalins vriend Kirov wordt als eerste slachtoffer waarna nog miljoenen andere slachtoffers zouden volgen en Stalin elke keer de schuld aan iemand anders gaf. Voor de dood van Kirov werden Medved en Zaporozjets verbannen. De reden die kan worden gegeven voor het wrede optreden van Stalin was omdat je volgens hem met alle mensen die niet bij de Partij hoorden mocht doen wat je wilde. Die waren dom, onverschillig, lui en stonden niet open voor andere ideeën of veranderingen. Hetzelfde gold voor de partijleiders waar Stalin een gruwelijke hekel aan had. Zij werden het uitschot genoemd door Stalin en later ook door de onderdanen van Stalin die dachten dat ze goed bij Stalin op het kaartje stonden.

Voor de dood van Kirov had Stalin geen haast om het aan het publiek duidelijk te maken wat de oorzaak was. Het publiek was volgens hem het laatste punt om aandacht aan te geven. Die zouden toch niks met de informatie vanuit zijn meesterbrein kunnen. Zijn eerste plan was alle mensen vernietigen die hem in de weg stonden. Doordat Stalin zijn kosmische plannen nog niet had verteld aan Jagoda, arresteerde jagoda priesters en grootgrondbezitters om de moord in de schoenen te schijven van de 'vijanden van de arbeidsklasse'. Het eerste doelwit van Stalin waren de aanhangers van Zinovjev.

Voor het uitvoeren van de plannen die Stalin wilde was er nog een goede assistent nodig. Hiervoor was Jezjov de geschikte persoon. Voor hem had Stalin de taak om de tweede helft van Stalins zijn plannen uit te voeren. Stalin zorgde ervoor dat Jezjov snel hogerop kwam in het bestuur en zorgde er uiteindelijk ook voor dat Jezjov voorzitter van de Centrale Controlecommissie werd en secretaris van het Centraal Comité. Daarnaast gebruikte Stalin Jezjov ook nog voor zijn propaganda die hij voorstelde alsof hij in zijn handen de vijanden van de Partij vermorzelde. Hij was in het echt helemaal vergelijkbaar met de persoon die op de posters werd afgebeeld. Terwijl Jezjov die een trouwe onderdaan van Stalin was, beroemde revolutionairen doodschoot was Stalin al bezig met de rechtse kant van de activisten. Jezjov was geschikt om het linkse activistenfront aan te pakken waardoor Stalin de tijd had om de rechtse kant aan te pakken.

Verder werden Zjdanov, Malenkov en anderen door Stalin gekozen om hoge posities te betreden. De hoge functies werden nu vervuld door mensen die Stalin goed kende en wist dat ze hem gehoorzaamden. Het uitkiezen van mensen die een hoge functie moesten vervullen was een belangrijke taak waar Stalin uiteraard zelf alleen de besluiten over nam. Bovendien nam hij ook de verdere besluiten en het gehele denkwerk van het besturen van de Sovjet-Unie voor zijn eigen rekening. De rest die onder hem zat voerde alleen slechts zijn bevelen uit. Een suggestie tegen Stalin of een bepaald besluit niet verstandig was kon zomaar de doodstraf betekenen.

Stalin begint zijn terreur met het meest mysterieuze proces. Dat waren eigenlijk processen waar toeschouwers bijzaten en zwaar bewapende NKDV-beveiliging bij aanwezig was.

In het jaar 1936 werden er 16 mensen in het Huis van de Vakbonden gebracht. In totaal waren er ruim driehonderd toeschouwers die de het tafereel gingen toeschouwen. Het mysterieuze aan deze gebeurtenis is dat de verdachten vloeiend achter elkaar bekenden zonder zichzelf te verdedigen. De 16 personen werden beschuldigd van het feit dat ze lid waren van het Moskouse en Leningradse Centrum. Stalin die zei dat er een contrarevolutionaire organisatie zou bestaan die samen met de Duitse Gestapo leden Stalin zelf en alle politiebureauleden vermoorden. Ook beschuldigde hij hem ervan dat zij medeplichtig waren aan de moord op Kirov. Aangezien de meeste mensen het eerste al geloofden wat Stalin zei, was het ook heel waarschijnlijk dat het publiek het tweede waarvan Stalin de verdachten beschuldigde waar zou zijn. De moord op Kirov was gepleegd door een zekere Nikolayev die na zijn arrestatie zei dat hij in z'n eentje was geweest. Later zei hij dat hij was gedwongen door aanhangers van de oppositieleden Zinovjev en Kamenev. Het is niet zeker of Stalin zelf de opdracht heeft gegeven om Kirov te vermoorden. Aangezien Stalin hierdoor een hele mooie kans had om zich te wreken op de leninistische en bolsjewistische partijleden is er wel een zekere kans geweest dat hijzelf de opdracht heeft gegeven om Kirov te vermoorden.  

Door de verklaring van Nikolayev kon Stalin inderdaad doen wat hij heel graag wilde oden. Namelijk het afrekenen met de leninistische en bolsjewistische partijleden. De oorzaak van het groot aantal van showprocessen die daarna kwamen, waren niet het gevolg van de Kirov maar van de machtlust van de grote Baas die nogal wat tegenwerkingen binnen zijn eigen partij teweegbracht. Dit was voor Stalin het moment om 'ja' te zeggen tegen de massamoorden op overige partijleden met voor Stalins idee een goede reden.  

Stalin begon zich na dit besluit bezig te houden met het indoctrineren van zijn medewerkers. Hij liet hun geloven dat Nikolajev, de moordenaar, een aanhanger was van Zinovjev. Stalin wilde dat in 1937 de revolutie voortgezet zou worden. De reden die Stalin hiervoor gaf was dat de leiders waren verslapt en er oude idealen moesten komen om te strijden tegen de gedegenereerde partijleden. Daar kwam nog bij dat de dreiging de Hitler uitoefende op Stalin.

Zinovjev en Kamenjev(partijleiders die rond 1932 een actief partij centrum) hadden waren volgens Stalin tegen zijn partij geweest. De grote baas heeft één week met ze onderhandeld waaruit bleek wie hun aanhangers waren en welke vijanden ze hadden ontmoet. Hij beloofde hun gratie te verlenen, maar trok het in en gaf ze gevangenisstraffen. Doordat deze hoge personen die Stalin had op laten werken, niet in de gastenlijst werden vernoemd, was het ook veel moeilijker te achterhalen dat ze in contact met Stalin waren geweest of dat ze nooit een bezoek aan Stalin hadden gebracht.

Op een gegeven moment kwam Stalin erachter dat Jagoda niet goed genoeg was voor zijn taak. Jagoda was te zacht in het behandelen van de partijleden. Stalin wilde van Jagoda af, want hij wilde alleen trouwe honden om zich heen die alles deden precies op Stalins manier.

Om zijn onderdanen het gevoel te geven dat ze hun werk goed deden, promootte Stalin ze keer op keer. Hij liet kostuums die hun eer bewezen voor ze maken en gaf ze belangrijke taken. Dit zorgde ervoor dat niet alleen de onderdanen van Stalin zoals Jagoda dachten dat ze belangrijk waren, maar ook een stimulans hierdoor kregen om tot het uiterste te gaan.

Een andere onderdaan, genaamd Jezjov, zorgde er bijvoorbeeld voor dat NKVD afdeling 4 keer zo groot werd en dat het hele Sovjet-Unie onder een gigantisch netwerk kwam te liggen. Ook hij deed dit omdat hij dacht dat hij zo goed bezig was voor de Grote Baas. Het voordeel van deze vergroting van de NKVD afdeling voor Stalin was dat hij hiermee makkelijker kon afrekenen aan wie hij een hekel had. Ook Jezjov en de andere NKVD-informanten werden regelmatig gepromoot.

De Bolsjewistische partijen

Een paar jaar voor de periode van de grote terreur van Stalin in 1934 vond het zeventiende congres plaats. Stalin had op dat moment Trotski en andere leden die hem niet naar aanstonden verslagen. Ook was de hongersnood ook over de ergste periode heen door Stalins hoge industrialisatietempo wat heel veel levens heeft gekost. Stalin had nog wel een zekere groep rivalen op dat moment. De oude bolsjewieken kenden het testament van Lenin waaruit bleek dat Stalin in geen geval een goede kandidaat leek om de Sovjet-Unie verder te besturen.

Desondanks waren de oude bolsjewieken Lenins testament nog niet vergeten. Zij wilden Kirov als secretaris-generaal promoveren en Stalin lager te plaatsen. Jagoda kwam achter het plan en vertelde het aan Stalin. Dit is waarschijnlijk het enige complot dat door de oude bolsjewieken partij georganiseerd is.

Het resultaat van het uitbrengen van de stemmen van het Centraal Comité was verbazend nadelig in het nadeel van Stalin. Het bleek dat maar liefst tweehonderd van de ruim 1200 leden een stem tegen Stalin gaven. De uitslag van de stemming werd echter wel zo gemanipuleerd dat de Sovjet-Unie zag dat er slechts drie stemmen tegen Stalin waren.Toen Stalin van de uitslag hoorde besloot hij om maar de oude partij compleet te vernietigen. Aangezien hij nu wist dat hij van de Bolsjewistische partij geen steun had was dit een zwak punt in de partij van Stalin.

Stalin wilde iets hebben waarmee hij leden van het politiebureau kon overtuigen dat er een complot tegen hem werd gesmeden door de Bolsjewistische partij. Het is natuurlijk wel vreemd dat Stalin elke keer opnieuw het politiebureau kon overhalen om zijn verzonnen ideeën te geloven. Het maakte Stalin ook niet uit of de slachtoffers die hij ergens van beschuldigde niks misdaan had. Als het slachtoffer volgens Stalin afweek van zijn partij was er volgens Stalin al genoeg reden om hem te laten executeren.

De showprocessen die aan het begin de periode van Stalins grote terreur werden gehouden lieten het politiebureau zien dat er al iets fout zat. Daarnaast kon Stalin de afgelegde getuigenissen door de verdachtes ook goed gebruiken voor verdere overtuiging van het politiebureau.  

De kijk van de Westerse landen op StalinIn de Westelijke landen waren de mensen verbaasd dat de aanhangers van Lenin zo makkelijk hun schuld bekenden. Dit was zeer onwaarschijnlijk vonden de Westerse landen. Het bleek later dat ze gelijk hadden gehad. Door een aantal verkeerde uitspraken bleek dat de processen gemanipuleerd waren.

Een voorbeeld van een gemanipuleerd proces was het proces van Sedov, die de zoon van Trotski bleek te zijn. De NKVD(volkscommissariaat voor interne zaken) liet de aanklager Vysjinski zeggen dat het plan gesmeed zou zijn een Hotel, wat achteraf niet zo bleek te zijn. Dit gaf het Westen een verduidelijking van het gevoel dat ze al hadden.

Stalin ging ongeacht wat het Westen over hem dacht door met het uitmoorden van de linkse partij, waaronder Zinvojev en Kamenev. Tijdens deze zaak werden Nikolaj Boecharin en Karl Radek beschuldigd omdat zij volgens Stalin lid waren van een criminele organisatie die zich tegen de collectivisatie en de invoering van de markteconomie.  

De showprocessen die door Stalin werden georganiseerd moesten ook laten zien dat hetgeen wat gebeurde in de Sovjet-Unie geheel wettelijk kon en dat het bijvoorbeeld niet achter de rug van de Sovjet-Unie en de rest van de wereld om gebeurde. Zelfs invaliden werden vermoord, omdat ze arbeidsongeschikt waren. Economisch gezien was het uitmoorden niet handig voor de economie. De vijf-jaren plannen werkten niet goed en door slechte leiding en geen goede regels was de economie van Stalin door zijn terreur achteruitgegaan. De hoge mensen die gingen over dat soort zaken zoals economie waren al geëxecuteerd. Het voordeel van het executeren van Stalin was dat hij hierdoor de oude slecht opgeleide partijleiders en andere hogere mensen in het bestuur kon vervangen door jongere en beter opgeleide revolutionairen.

Redenen van beschuldigingen

Stalin gebruikte voor zijn slachteroffers van zijn terreur meestal het argument dat ze samen zouden werken met bijvoorbeeld de Duitse geheime diensten of andere contacten in het buitenland. Of ze zouden samen een aanslag hebben beraamd op Stalin. En als partijleiders die tegen Stalin waren dat deden dan zouden ze ook meteen het gezag aantasten van het communisme en daarmee ook het marxisme. Daarnaast gebruikte Stalin ook nog een keer propaganda die de Sovjet-Unie vertelde dat het communisme voortdurend werd aangevallen door de kapitalistische oppositiepartijen die tegen de partij van Stalin waren. Hierdoor wilde kon Stalin ook weer zo hard optreden tegen de partijen die tegen de partij van hemzelf waren. De periode van grote terreur laatste stukje waarna Stalin het machtigste is van de Sovjet-Unie.

Boecharin en Radek waren volgens Stalin nog nodig voor het volgende showproces waarbij Stalin de gehele oude partij van Lenin mee zou kunnen uitroeien. Dit keer mocht de journalist Radek beschuldigen van verraad aan de partij en samenzwering. Hij zorgde ervoor dat Pjatakov,Serebrajkov, Moeralov werden vermoord. Dit waren personen die actief waren bij de Zware Industrie. Stalin wilde het volgens hem door Japan en Duits geterroriseerde netwerk om zeep helpen, omdat zij teveel ongelukken op het spoor hadden toegelaten. Dit was natuurlijk volstrekt onzin, omdat de echte reden hiervoor was dat het industrialisatietempo van het vijfjarenplan veel te hoog lag. Dit kon Stalin weer goed gebruiken om zo achter elkaar de showprocessen hun gang te laten gaan en zo telkens weer andere mensen te vermoorden. Dus door de één te veroordelen voor een bepaalde misdaad, kon Stalin weer een andere ervoor aansprakelijk stellen.  

De zuivering in de NKVD

In 1937 was Stalin van plan om de NKVD zeer in te perken door weer duizenden mensen te liquideren. Zo werden bijvoorbeeld Polen, Joden, Lenins geheime politie en andere personen geliquideerd. De meesten van deze genoemde personen hadden zich opgewerkt tot partijfunctionarissen. Door deze zuiveringen kreeg Stalin steeds meer macht in NKVD. Hij bepaalde steeds meer in en buiten de organisatie en zette hij Nikolaj Jezjov in de plaats van Jagoda. Onder andere door optreden van Jezjov werd het systeem van de NKVD steeds meer uitgebreid, waarbij de gewone Sovjetburgers steeds strenger werden afgeluisterd of er bijvoorbeeld geen listen en aanslagen op Stalin werden voorbereid. Maar de Sovjetburgers die andere Sovjetburgers verraadden stonden goed bij Stalin in het blaadje. En als je goed bij Stalin in het blaadje stond, had je meer zekerheid.

Om er voor te zorgen dat Stalin zeker wist dat zijn geheime afdeling ook wilde controleren, omdat hij zelf zijn geheime afdeling niet genoeg vertrouwde. Hij verzamelde daarom een hele kleine groep mensen die dicht om hem heen stonden die weer de geheime afdeling controleerden. Dit waren mensen die hij zozeer vertrouwde en die alles voor hem deden wat hij hem opdroeg.

Na een paar maanden gewacht te hebben, liet Stalin - zoals hij eerder al van plan was geweest - Jagoda arresteren. Hij liet een rechtszaak aanspannen die zei dat Jagoda een spion van de Duitse kant zou zijn. Stalin liet hem alleen nog niet executeren. Daarnaast zou de maarschalk van het Rode Leger, Michail Toechatsjevski, een plan hebben bedacht om Stalin te dwarsbomen. Stalin kon door middel van deze beschuldiging weer een ander vlak pakken waar hij nodig vond dat er nog gezuiverd moest worden. Het zou niet lang meer duren voor Stalin begon met het zuiveren van het Rode Leger. Nadat Jagoda al veroordeeld was, werd een paar maanden later generaal Toechatsjevski van het Rode Leger met vele andere officieren van het Rode Leger om het leven gebracht. Nu bijna alle officieren weg waren had Stalin kans om het gehele Rode leger door te gaan om te zuiveren. Dit was achteraf gezien niet slim van Stalin. Aangezien hij nu volledig de macht in handen had en niemand hem iets kon doen, had hij wel zijn Legermacht ongelofelijk verzwakt. Hier zou Hitler goed van kunnen profiteren als hij de Sovjet-Unie nog een keer aan zou willen vallen.

Nadat het leger genoeg gezuiverd was naar Stalin idee, gingen de zuiveringen door naar het land. Hierbij werden leiders die onder Stalins bewind stonden aangespoord om vijanden die tegen de wil van Stalin waren allemaal uit te moorden. Dus hier legde Stalin een verantwoordelijkheid bij de lagere 'overheid'.

Nationaal consulaat:

Stalin wilde dat iedereen aan zijn plan meewerkte en vond dat de burgers ook elkaar moesten aangeven. Het kon Stalin niks schelen als er onschuldige slachtoffers vielen. Als de vijanden van Stalin maar gepakt werden. Dan vond Stalin alles best. Hierdoor ontstond ook jaloezie tussen de burgers en werd er al snel zonder dat er echt een reden was iemand aangegeven bij een nationaal consulaat, waarvan het gevolg van was dat aangegeven burgers werden geliquideerd. Dit door toedoen van Stalin heeft ook een groot deel gehad in de terreur die in de Sovjet-Unie aanwezig was. Hierdoor zijn heel veel onnodige slachtoffers gevallen. Hierbij werden mensen zoals Polen, Duitsers, Grieken, Joden en andere buitenlanders vaak sneller verlinkt dan de normale Sovjetburger.

Door de angst voor Stalin en het strenge volgen van de marxistische leer door mensen die dicht bij Stalin stonden, was er niet veel verzet tegen Stalin. De angst zorgde daar ook voor, maar ook de marxistische leer waarvan het Communisme uitging. Aangezien door de propaganda Stalin ook al zodanig vereerd werd, kon hij ook makkelijker zonder dat mensen hem durfden te dwarsbomen zijn zuiveringspolitiek door laten gaan.

Zuivering van de Rechtse partij:

Stalin had nu heel wat gezuiverd, maar was nog niet helemaal tevreden. De linkse partij was nu zo goed als gezuiverd maar de rechtse partij moest nog wat aan gebeuren. In 1938 werd Boecharin, de leider van de rechtse partij, beschuldigd van complottheorieën tegen Stalin. Hij zou samen met andere partijleden Stalin en andere politiebureauleden willen vermoorden. Ook hier weer een reden voor Stalin om de rechtse partijleider te liquideren.

Stalin wilde alleen nog Jezjov vermoorden. Hij had hier ook weer een excuus voor nodig. Aangezien hij Jezjov de opdracht had gegeven om koste wat het kosten mocht de antirevolutionaire leiders te vermoorden, kostte het ook de levens van veel Sovjetburgers. Hij hoefde nu alleen nog maar te zeggen dat de NKVD de verkeerde mensen had aangepakt en Jezjov daarvoor aansprakelijk te stellen. In 1939 tijdens het 18e congres maakte Stalin bekend dat de NKVD grove fouten had gemaakt. Een tijdje na het 18e congres werd Jezjov uiteindelijk ook gearresteerd en geëxecuteerd.

Het einde van ‘De grote Terreur’:

Ongeveer rond laat in 1939 werd Stalin terreur in grote stappen minder. Het meest voor de hand liggende reden was dat de partijen die tegen Stalin waren gezuiverd. Er was nu geen partij meer die het voor Stalin moeilijk kon maken, waardoor Stalin nog meer de macht had. De gehele Sovjet-Unie was bang voor Stalin en zijn geheime politie. Op dit moment kan worden gezegd dat hij absolute macht had in de Sovjet-Unie. In de periode van zijn ‘Grote Terreur’ heeft Stalin maar liefst zo’n anderhalf miljoen mensen, waaronder vaak ook hoge partijleiders en partijfunctionarissen, laten arresteren. Van deze mensen werden zo’n achthonderdduizend geëxecuteerd. Deze executies begonnen met de showprocessen en liepen door tot de moord op Jezjov. Het andere deel van het totaal aantal slachtoffers van Stalins terreur werd, of zat nog steeds opgesloten in werkkampen die Stalin voor zijn doel had laten maken. Bovendien kwam de spanning met Duitsland steeds meer op gang en moest Stalin uitkijken met de legermacht van Hitler die eraan stond te komen.

Stalins terreur in de Tweede Wereldoorlog:

Eind jaren 30 stopte de Grote Terreur, omdat Stalin bang begon te worden voor machtige landen als Japan en Duitsland. Stalin had immers zoveel legerofficieren geliquideerd dat hij wel een nieuwe legerleiding op moest zetten. Hierna zou het Rode leger niet nog meer gezuiverd worden. Het land wilde Stalin ook beschermen nu het zo voor de hand lag dat Duitsland en Japan samen zouden werken in de Tweede Wereldoorlog. Het terreur van Stalin zou ook sowieso niet meer nodig geweest zijn in de Tweede Wereldoorlog aangezien Stalin eind jaren 30 al absolute macht was. Dus men zou kunnen zeggen dat zowel de oorlogsdreiging tussen Duitsland en de Sovjet-Unie ervoor zorgde dat het misschien overige antirevolutionairen dat Stalin wilde uitmoorden geluk heeft gehad. Stalin heeft natuurlijk wel veel mensen vermoord, maar niet alle mensen. Maar wel zodanig dat de groepen waarin hij heeft gezuiverd, geen vat meer op Stalin hadden in de Tweede Wereldoorlog.

Gevolgen Stalins terreur:

Het is erg opmerkelijk dat De Grote Terreur, die miljoenen mensen het leven kostte, in Rusland niet eens herdacht wordt. Is dat een gevolg van de propaganda van Stalin? Of willen mensen gewoon niet meer herinnerd worden aan de vreselijke dingen die zijn gebeurd tijdens de regeringsperiode van Stalin? Of is het een soort van trots van het Russische volk, dat zoiets als terreur niet in hun grote roemrijke geschiedenis past?

Slachtoffers van:

Aantal (in mensen):

De collectivisatie

22 miljoen

De zuiveringen tussen 1935 en 1941

18 miljoen

De onderdrukkingsacties tussen 1941 en 1953

9 miljoen

Ook zijn er nog 32 miljoen mensen omgekomen in de oorlogen die zich in de regeringstijd van Stalin hebben afgespeeld. Dus in totaal zijn er 81 miljoen slachtoffers.

Onder Chroesjtsjov werd een officieel onderzoek ingesteld naar de misdaden van Stalin, maar omdat dit van alle kanten werd tegengewerkt, werd dit uiteindelijk gewoon in de doofpot gestopt. Het gaat om vierenzestig dikke delen documenten van getuigenissen van slachtoffers en getuigen van Stalins tirannie.

Stalin heeft al deze mensen vermoord omdat hij vreselijk bang was om macht te verliezen, en steeds meer macht wilde. Hij was bang dat de mensen van de partij die hij liet vermoorden hem zouden tegenwerken. Het uiteindelijke doel van de terreuracties was dus totale macht, en dat de andere ‘machthebbers’ loyaal aan Stalin zouden zijn. Dit doel is uiteindelijk bereikt, maar of dat nou uiteindelijk goed is geweest voor de Sovjet-Unie is de vraag. Zonder deze terreur zouden de oude legercommandanten uit het oude rode leger van Lenin nog op hun positie gezeten hebben met operatie Barbarossa. En een van de redenen dat deze operatie slaagde is dat de legerleiding van de Sovjet-Unie onervaren was, omdat zij gewoon door Stalin waren aangesteld en meestal geen echt gevechtservaring hadden. Als de oude legerleiding nog op hun plek hadden gezeten was Barbarossa misschien op niks uitgelopen, en had de oorlog zelfs veel sneller afgelopen kunnen zijn, of er was toch weer een loopgravenoorlog ontstaan, hoewel dat laatste me redelijk onwaarschijnlijk lijkt aangezien de Duitsers de Blitzkrieg niet voor niks bedachten.

De reden dat de russen zelfs nu geregeld nog overwegend positief zijn over Stalin is grotendeels de propaganda natuurlijk. Hoe zorgde Stalin ervoor dat hij niet veel beschuldigingen te verwerken kreeg, of zelfs erger? Stalin zorgde ervoor dat het leek dat iemand anders erachter zat, of dat het compleet terecht was.

De reden dat de russen zelfs nu geregeld nog overwegend positief zijn over Stalin is grotendeels de propaganda natuurlijk. Hoe zorgde Stalin ervoor dat hij niet veel beschuldigingen te verwerken kreeg, of zelfs erger? Stalin zorgde ervoor dat het leek dat iemand anders erachter zat, of dat het compleet terecht was.

Stalin zorgde met zijn wreedheden en terreur ervoor dat hij een soort ontastbaarheid creëerde. Hij was de grote sterke man, en wie tegen hem inging zou dat nog wel merken. Op die manier schep je angst van je volk en de mensen om je heen, waardoor zij naar je luisteren en je kan doen en laten wat je wil. Op die manier kreeg hij de macht om te doen wat hij wilde in de Sovjet-Unie, zonder dat iemand hem op zijn fouten kon wijzen, want dat accepteerde hij simpelweg niet. Zo zorgde Stalin er onder andere voor dat mensen niet of weinig slecht over hem durfden te spreken, en daardoor was er weinig verzet. Want elke kleine aanwijzing dat iemand het niet met hem eens was werd bestraft, soms was er niet eens een aanwijzing. Dat er weinig verzet was zorgde er weer voor dat de Sovjet-Unie lang heeft kunnen bestaan, van binnenuit kwam er geen of weinig verzet of opstanden waardoor de leiders konden doen wat zij dachten wat het beste was. Zo zit een totalitaire staat ook vaak in elkaar, de mensen wordt de schrik aangejaagd waardoor zij niet in opstand durven te komen. Natuurlijk zette de propaganda Stalin neer als een aardige goede man die het beste voorhad met de Sovjet-Unie, maar de mensen zagen de mensen om hun heen wel verdwijnen, en er waren ook verhalen. Door de propaganda ontkenden vel mensen dit ook, maar zij wisten echt wel dingen. Niemand wist alle vreselijke misdaden die er werden gepleegd door de leiders van de Sovjet-Unie, maar er waren zeker genoeg mensen met vermoedens. Alleen waren deze vermoedens te gevaarlijk om uit te spreken, en werden ze dan maar weggestopt omdat de propaganda ook andere dingen zei, Stalin zou zulke dingen echt niet doen. Dat is de echte kracht van propaganda, het kan zelfs de ergste vormen van terreur verbergen. Stalin was in werkelijkheid een paranoïde machtsbeluste man die overal vijanden en gevaren zag. Als zo’n man aan de macht komt in zo’n enorm land als de Sovjet-Unie, zijn de gevolgen vreselijk, kijk naar Hitler.

Het wapen van de NKVD:

De terreur van Stalin is nu ondertussen wel aan het licht gebracht, maar alsnog zijn er genoeg Russen die het ontkennen, of het er niet over hebben. Dat is denk ik trots, en het idee dat een terreurverleden niet bij hun roemrijke geschiedenis hoort, dat past niet in de geschiedenis van een trots land. Het wordt ook echt niet ontkent in het Rusland van nu. Er is een wet van rehabilitatie, die er voor zorgt dat alle politieke slachtoffers de staat kunnen vragen schuld te bekennen en hen te erkennen als hun slachtoffer. Dit betekent het terugdraaien van de gerechtelijke beslissing die leidde tot de veroordeling en het terugdraaien van de officiële erkenning dat de veroordeling gebaseerd was op politieke redenen. De gerehabiliteerde krijgt een officieel document waarin staat dat hij `slachtoffer van politieke repressie' was, maar de staat geeft geen schadevergoedingen. Wel krijgt de gedupeerde een pas die hem kortingen geeft op bijvoorbeeld het openbaar vervoer, dat zal de pijn van jarenlange onterechte gevangenschap zeker verzachten.

Beantwoording hoofdvraag:

Na de deelonderwerpen te hebben behandeld zijn we tot de volgende conclusie gekomen:

Door de hier aan voorgaande deelonderwerpen kunnen wij de hoofdvraag:

"Hoe veranderde de blik van de Sovjet-Unie op Stalin tijdens de Tweede Wereldoorlog" beantwoorden, omdat wij onder andere weten hoe de propaganda van Stalin uitwerkte op de bevolking van de Sovjet-Unie, hoe en wanneer en waarom hij zijn terreur uitvoerde, hoe de Situatie voor- en na de Tweede Wereldoorlog was en wat precies de rol van Stalin was in deze periode.

Allereerst zijn wij erachter gekomen dat bijvoorbeeld de Situatie in de Sovjet-Unie voor de Tweede Wereldoorlog op politiek gebied onrustig was met woekeringen van linkse- en rechtse partijen. Toen Stalin aan de macht kwam zorgde hij er uiteindelijk voor dat voor de oorlog alles was zoals hij dat wilde. Dus in het proces voor de Tweede Wereldoorlog was er in de Sovjet-Unie nog verdeeldheid over het idee of Stalin nou werkelijk oppermachtig was in de Sovjet-Unie. In de Tweede Wereldoorlog zelf vertrouwde de Sovjet-Unie volledig op Stalins ideeën, gedeeltelijk door de propaganda. Door dit vertrouwen kwamen de burgers ook niet in opstand als ze bijvoorbeeld hun boerderijen in brand moesten steken, vee uit moesten moorden en het gebied waar ze woonden moesten verlaten.

Daarnaast weten wij nu dat door de propaganda voor de Tweede Wereldoorlog het vooral ging om de verheerlijking van het communisme en dat wanneer Stalin aan de macht komt hij vooral propaganda voor zichzelf en zijn eigen partij maakt. In de Tweede Wereldoorlog verandert de propaganda wel degelijk, omdat Stalin de propaganda meer richtte op het zwart maken van Duitsland. Deze propaganda werd gemaakt nadat Stalin succesvol de propaganda van zijn eigen partij en zichzelf aan de Sovjet-Unie had laten zien. Ook is hierbij belangrijk om te weten dat Stalin ook speciaal propaganda had laten maken om de Duitsers de schuld te geven voor bijvoorbeeld het feit dat zoveel mensen hun boerderijen, vee en allerlei andere spullen waren kwijtgeraakt. In feite maakte Stalin het niks uit of al die mensen zo hun spullen en boerderijen achter moesten laten. Dus voor Stalin zijn verschrikkelijke opdrachten en terreur geeft hij in dit geval de Nazi's de schuld. Hierdoor dacht de Sovjet-Unie weer dat Stalin gelijk had, dat het allemaal de schuld was van de Nazi's. Bij dit soort zaken nam je aan wat het meest voor de hand lag en aangezien Hitler de Sovjet-Unie wilde veroveren was de veronderstelling dat het allemaal de schuld van Hitler was snel genomen desondanks dat Stalin veel tactisch foute beslissingen gemaakt had.

Door ons te verdiepen in de terreur die Stalin uitvoerde op de Sovjet-Unie zijn wij erachter gekomen dat ook hier weer Stalin de schuld afschoof op samenwerking met een Sovjetburger of partijfunctionaris en een Buitenlander. Stalin gebruikte telkens weer een ander iemand om het vuile werk te doen voor hem en hem vervolgens zelf te executeren. De terreuraanslagen hadden als doel om Stalin zelf oppermachtig te krijgen, waarvoor alle andere oppositiepartijen niet geduld werden. Doordat Stalin zijn onderdanen promootte vergrootte dat het inzetvermogen van zijn onderdanen, waardoor er een normale relatie was tussen Stalin en zijn onderdanen.

We kunnen met deze informatie de hoofdvraag op de volgende manier beantwoorden:

Zo'n 20 tot 30 jaar voor de Tweede Wereldoorlog komt Stalin aan de macht en gaat steeds meer indoctrinatie op de Sovjet-Unie uitoefenen en wordt steeds machtiger. De propaganda gaat van voor de Tweede Wereldoorlog verheerlijking van het communisme naar het verheerlijken van Stalin zelf en het verafschuwen van de Nazi's, Japan, Joden en het Westen in de Tweede Wereldoorlog. De terreur was voor zo'n 30 jaar voor de Tweede Wereldoorlog bij lange na niet zo aanwezig als de periode van 'Grote Terreur' van Stalin van vlak voor de Tweede Wereldoorlog. Pas tegen het aanbreken van de 'Tweede Wereldoorlog' stopte de Terreur. De rol van Stalin is voor de Tweede Wereldoorlog het zichzelf op nummer 1 qua machtspositie zetten en iedereen uitschakelen waarvan Stalin verdenkt dat die persoon te machtig wordt. In de Tweede Wereldoorlog neemt Stalin meer zijn verantwoordelijkheid als leider van de Sovjet-Unie en besluit om weer in het Rode Leger te gaan investeren aangezien de Sovjet-Unie in gevaar loopt om veroverd te worden door de Duitsers.

De verandering van de blik van de Sovjet-Unie op Stalin gedurende de Tweede Wereldoorlog zou als volgt omschreven kunnen worden:

* De blik van de Sovjet-Unie was eerst terughoudend, omdat het niet zeker was of Stalin wel een goede leider was en er ook veel verdeeldheid was eerst tussen rechtse- en linkse partijen. Met propaganda kon Stalin door die onzekerheid van de Sovjet-Unie heenprikken en zorgde hij ervoor dat het volk meewerkte aan zijn plannen. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog was het volk bang voor de Duitsers en al helemaal omdat de Sovjet-Unie verzwakt was door de zuiveringen van Stalin. In de Tweede Wereldoorlog werd Stalin gezien als een held die koste wat het kost de Sovjet-Unie wilde beschermen tegen die afschuwelijke Duitsers. Ook was de Sovjet-Unie blij dat de zuiveringen klaar waren en was vooral blij voor Stalin omdat hij het recht had om de machtigste te zijn.

*Kortom: De blik van de Sovjet-Unie veranderde positief op Stalin gedurende de Tweede Wereldoorlog aangezien het volk dacht dat alles wat Stalin zei en deed goed was. Hier zorgde Stalin voor door zijn propaganda en zijn showprocessen die aangaven hoe verschrikkelijk de andere oppositiepartijen wel niet waren.

Bronvermelding:

· http://nazipropaganda.wordpress.com/makers/de-sovjet-unie/

· http://en.wikipedia.org/wiki/Propaganda_in_the_Soviet_Union

· http://www.britannica.com/EBchecked/topic/9224/agitprop

· http://en.wikipedia.org/wiki/Rainbow_(1944_film)

· http://www.filmaffinity.com/en/film633871.html

· http://www.moviemeter.nl/film/75372

· http://www.masterandmargarita.eu/nl/09context/propagandamiddelen.html

· http://www.allworldwars.com/Russian%20WWII%20Propaganda%20Posters.html

· http://en.wikipedia.org/wiki/Agitprop

· http://www.casahistoria.net/Stalin_plans_and_terror.htm

· http://en.wikipedia.org/wiki/Heroic_realism

· http://russiapedia.rt.com/of-russian-origin/stalins-purges/

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Komsomol

· http://www.go2war2.nl/artikel/50/KV-1.htm?page=3

· http://www.go2war2.nl/artikel/50/KV-1.htm?page=4

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Microdistrict#Jaren_.2720_tot_jaren_.2750

· http://books.google.nl/books?id=h_uN0NepLawC&pg=PA31&lpg=PA31&dq=kiesdistrict+sovjetunie&source=bl&ots=zeTE8GARss&sig=6q5BeB_zt8fPPoxQ6kDKGWDltu8&hl=nl&sa=X&ei=1u4mVJaJOMPP7gbNhIDAAQ&ved=0CCEQ6AEwAA#v=onepage&q=kiesdistrict%20sovjet-unie&f=false

· http://www.blikopdewereld.nl/samenvattingen/cse/europa/3658-cse-de-sovjet-unie-in-de-jaren-1924-1964

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Sovjet-Unie

· http://spartacus-educational.com/RUScollectivization.htm

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Communistische_Partij_van_de_Sovjet-Unie

· http://history1900s.about.com/od/people/ss/Stalin_9.htm#step-heading

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_Sovjet-Rusland_en_de_Sovjet-Unie_(1917-- 1927)

· http://www.johndclare.net/Russ12.htm

· http://www.verzetsmuseum.org/museum/nl/tweede-wereldoorlog/achtergrond/achtergrond,communisme

· http://nl.wikipedia.org/wiki/Georgi_Zjoekov_%28generaal%29

· http://www.geschiedenis.nl/index.php?go=content.dossier&dossierID=287

· http://www.scientias.nl/waarom-klimaat-blij-sovjetunie-uiteenviel/92890

· http://wetenschap.infonu.nl/economie/33439-de-economische-politiek-van-de-sovjet-unie.html

· https://www.marxists.org/nederlands/trotski/1936/1936grondwet.htm

· http://www.digibron.nl/search/detail/012ea65b8b2ae8c0c9e3afe9/sovjet-unie-krijgt-nieuwe-grondwet

· http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/26015/sluw-strateeg-stalin.html

· http://www.rusnet.nl/nl/encyclo/s/stalingrad.shtml

· http://www.volkskrant.nl/buitenland/russische-soldaten-trekken-op-in-de-buurt-van-stalingrad-1943foto-ap~a739077/

· http://www.blikopdewereld.nl/samenvattingen/cse/europa/3658-cse-de-sovjet-unie-in-de-jaren-1924-1964

· http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/diversen/51934-planeconomie-rusland.html

· http://www.historischnieuwsblad.nl/

· http://www.distributedrepublic.net/archives/2006/05/01/how-many-did-stalin-really-murder/

· http://www.casahistoria.net/Stalin_plans_and_terror.htm#4._The_Terror

· http://www2.warwick.ac.uk/fac/soc/economics/staff/mharrison/archive/hunger

· http://www.blikopdewereld.nl/samenvattingen/cse/europa/3658-cse-de-sovjet-unie-in-de-jaren-1924-1964

· http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/diversen/51934-planeconomie-rusland.html

· .http://www.historien.nl/moskou-1937-de-grote-terreur/

· http://www.blikopdewereld.nl/geschiedenis/europa/rusland/826-honderd-miljoen-slachtoffers-de-historische-prestaties-van-de-sovjet-unie

· http://www.blikopdewereld.nl/geschiedenis/europa/rusland/823-maakte-stalin-af-wat-lenin-begon

· http://www.geschiedenis.nl/index.php?go=home.showBericht&bericht_id=628

· http://www.geschiedenis.nl/index.php?go=home.showBericht&bericht_id=440

· http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1399251/2007/07/05/Stalin-Vergeten-verleden.dhtml

· http://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/6895/de-grote-terreur-1936-1938.html

· http://www.go2war2.nl/artikel/67/Stalin-Joseph-V.htm?page=6

Gebruikte boeken:

- Stalin (onthullingen uit geheime privéarchieven)

Auteur: (Edward Radzinsky)

Uitgeverij: van Halewyck

Logboek Timon Huizinga (H5B) en Sander Verweij (H4A):

Datum

Activiteit (verrichte werkzaamheden)

Tijdbesteding Timon Huizinga

Tijdbesteding Sander Verweij

Ma maart

PWS presentatie avond

3

3

Di maart

Verslag PWS avond schrijven

1

1

april

Voorlichting PWS

1

1

1e pauzes

Overleg met vakdocent gehad over onderwerp

3

3

PWS-keuze maken (overleg met partner)

2

2

Op internet gezocht op sites

10

9

20 Oktober 2014

15 januari 2015

Timon: boeken gezocht:

-Riemsdijk, Hans van(A) – Noorda, Kees(A)-Stalin, I. V; Biografieën (TW) -Radsinsky, Edward Stalin, I. V. (TW) – Biografieën (TW)

Sander:Boeken gezocht:

-Slag om Stalingrad (Stephen Walsh)

- Tweed