Jaargang 17, nr.66 oktober-november-december 2014, driemaandelijks

België – Belgique P.B.

9120 BEVEREN 1 3/9270

�

Inhoud

Wildlife:

Amerikaanse bizon

Natuur: Ontbossing treft

ook visbestand

The Brooding

Soldier Canada schenkt

Zonnebeke 100000 €

Verdwenen expeditie raakt het hart van Canada

Maatschappelijke zetel vzw, Laurierstraat 44, 9120 Melsele IBAN: BE15 7376 0334 8430 BIC: KREDBEBB Tel: 03/775 42 85 Web : www.vlacan.be e-mail : info@vlacan.be

Afgiftekantoor Beveren 1

P007581

The Brooding Soldier Sint Juliaan in de Westhoek

In#Memoriam##

###Beste#leden,###Op#4#september,#is#Camiel#Peeters#onverwacht#van#ons#heengegaan.#Op#een#leeftijd#van#amper#67#jaar#en#zonder#enige#aanwijzing#van#ernstige#ziekte#moeten#wij#plots#afscheid#nemen#van##een#gedreven#en#enthousiast##lid#van#de#Vlaams#Canadese#Vriendenkring.#Stilstaan#bij#de#dood….#Wanneer#het#zo#onverwacht#is…..#met#nog#zoveel#plannen,#zoveel#te#doen…..#Dit#kan#niet,#dit#is#onwerkelijk.#Wij#hebben#het#geluk#gehad#Camiel#beter##te#leren#kennen#tijdens#de#voorbereiding#van#onze#tentoonstelling:#“Studenten#plukten#tabak#bij#de#VlaamsKCanadese#boeren”.#Daar#ondervonden#wij#hoe#gedreven#en#begeesterend#Camiel#was,#hoe#een#stukje#van#zijn#hart#verbonden#was#met#dat#immense#Canada,#hoe#enthousiast#hij#kon#vertellen#over#het#harde#werk#in#de#tabakspluk.#Jij#voelde#de#verbondenheid#van#Camiel#met#die#stoere#Vlaamse#pioniers,#die#eens#die#grote#stap#naar#dat#verre#land#hebben#gezet.###Camiel#was#altijd#opgewekt,#goedlachs,#maar#altijd#ernstig,#een#man#uit#één#stuk.#Engageerde#Camiel#zich#voor#iets,#dan#wist#je#dit#komt#goed.#Wij#zijn#blij#u#gekend#te#hebben,#en#die#herinneringen#blijven,#Camiel#wij#zullen#je#missen.##dank#voor#alles,#Namens#de#VlaamsKCanadese#vriendenkring##

DE#AMERIKAANSE#BIZON#!!#

De#Noord#Amerikaanse#varianten#van#de#bizon##en#hun#geografische#spreiding#in#het#recente#

verleden#

De moderne bizon zou niet steeds aanwezig zijn geweest op het ganse continent. Archeologische opgravingen bevestigen de oudste blanke bronnen (omstreeks 1540). Deze bronnen hebben geen weet van de bizon in die oostelijke en zuidoostelijke gebieden die door blanken in die periode werden bezocht. (o.a. De Soto, 1539 - 1542) Ook de Mound-Builders zouden geen bizons hebben gekend. Uit opgravingen bleek tenminste dat er onder de afval en etensresten van deze mensen geen bizonbeenderen werden gevonden. Zij lieten talrijke tekeningen na van de hen omringende diersoorten, maar daaronder wordt geen enkele bizon teruggevonden.

In de wetenschap dat de bizon vanuit Beringia het Amerikaanse continent bevolkte, veronderstelt men nu dat deze dieren oorspronkelijk slechts ten westen van de Rockies voorkwamen. Slechts omstreeks het jaar 1000 na Christus ging het dier zich meer oostelijk en zuidelijk verspreiden in de richting van de Mississippi. Enkele eeuwen later, omstreeks 1700 grensde hun gebied aan de oostelijk door blanken bewoonde gebieden.

De vroegere soorten die eerder schaars al deze gebieden bevolkten, waren dan al enkele duizenden jaren uitgestorven.

Rekening houdend met het feit dat de betrouwbaarheid van de getuigenissen in verband met de beschrijving van de bizon eerder twijfelachtig zijn door de vele tegenstrijdigheden die zich voordoen kan men toch stellen dat zeker twee en mogelijk drie soorten moderne bizons voorkwamen. Met zekerheid heeft men de Prairiebison, en vervolgens de woud- en bergbizon. Of de woudbizon en de bergbizon verschillende soorten waren weet men niet met zekerheid. De woudbizon zou groter geweest zijn dan de prairiebizon (Bison Americanus Pennsylvanicus). De bergbizon daarentegen zou kleiner zijn geweest.

De woudbison (in het wild) zou reeds vroeger zijn uitgestorven dan de prairiebizon, redelijk schaars zijn geweest en zijn verspreidingsgebied zou gelegen zijn ten noorden van de Saskatchewan en langsheen de oostelijke flanken van de Rocky Mountains. Zij zouden schuwer zijn geweest dan de prairiebizon en zelden de vlaktes hebben betreden en leefden waarschijnlijk meer individueel dan in grote groep. In de meer westelijk gelegen gebieden, langsheen de Rockies, kwamen de bergbizons voor. Deze dieren waren kleiner dan de prairiebizon en hadden sterkere benen die enig klimwerk moesten mogelijk maken. Zij zouden de kloven in de bergen bewonen,

alwaar ze vers water en stroken gras konden vinden. Zij zouden nog schuwer zijn geweest dan de woudbizon en verdwenen eveneens vroeger dan de prairiebison. Zowel de woud- als de bergbizon zouden ook in Canada zijn voorgekomen. Eind vorige eeuw namen de meeste geleerden de strekking aan als dat

er slechts één enkele variëteit bizon zou bestaan. Geleidelijk aan echter won in deze eeuw de theorie veld die ten minste de variëteit van de woudbizon erkende, en deze benoemde als bison athabascae rhoads. Deze nieuwe strekking zou mede tot stand gekomen zijn door bewijsvoering te zoeken in de indiaanse talen van stammen die op de grensgebieden woonden van woud/vlakte of vlakte/gebergte. Deze stammen zouden aparte benamingen hebben voor de voornoemde verschillende species. Andere stammen die typische plains- en prairiebewoners waren kenden slechts één enkele bizonvariëteit. Terwijl vele bronnen een duidelijke beschrijving geven en onderscheid maken tussen de drie types: prairie- ,woud- en bergbizon, bestaat er een rechtstreekse tegenspraak tussen vele van de beschrijvingen van de woud- en de bergbizon die nu weer de ene soort, dan weer de andere soort groter, imposanter, schuwer, gevaarlijker, donkerder van vacht enz…. maken in vergelijking met de prairiebizon. Vandaar het feit dat nog steeds onduidelijkheid bestaat of de woud- en de bergbizon twee aparte of één enkele subspecies vormen van de bizon….

Van de bosbizon (of woudbizon) waren nog slechts 300 dieren in leven in 1890. ze waren te vinden in de nabijheid van het Groot Slavenmeer. De Canadese regering stichtte later het Nationale Bosbizonpark in dit gebied om deze soort te beschermen. Omstreeks 1920 vreesde men dat de zuivere bosbizon was weggekruist door de import van enige duizenden steppebizons. In 1957 ontdekte men echter een kudde van ongeveer 200 bosbizons, die zich in een afgelegen deel van park als soort hadden gehandhaafd. #

Ontbossing treft ook vis

Wouden rond meren en waterlopen dragen in belangrijke mate bij aan de voedselketen in het water, blijkt uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Cambridge. Ontbossing heeft zo ook een belangrijke impact op het waterecosysteem.

Wouden rond meren en waterlopen dragen in belangrijke mate bij aan de voedselketen in het water.

De wetenschappers onderzochten jonge exemplaren van de gele baars uit verschillende delen van het Daisymeer in Canada, dat deels ontbost is. Ze stelden vast dat de exemplaren in de beboste gebieden vetter zijn dan die in kale delen van het meer.

Uit analyse van de vis bleek dat tot 66 procent van de biomassa van de exemplaren

in de beboste delen afkomstig is van vegetatie rond het meer, terwijl dat bij de vis in de ontboste gedeelten amper 34 procent is.

Ontbossing

"We ontdekten vissen waarbij bijna 70 procent van hun biomassa afkomstig is van de bomen en bladeren rond het meer, eerder dan van het ecosysteem in het water", zegt Andrew Tanentzap van het departement Plantkunde aan de Universiteit van Cambridge, hoofdauteur van de studie. "Terwijl plankton op basis van algen weliswaar voedzamer is, blijkt de organische koolstof afkomstig van bomen rond het meer een enorm belangrijke voedselbron voor zoetwatervissen, die essentieel is voor hun groei en sterkte."

De onderzoekers zijn overtuigd dat de resultaten ook voor andere grote bosgebieden gelden die ten prooi vallen aan ontbossing. "Meer dan 60 procent van het zoetwater ter wereld is in boreale gebieden zoals Canada, Scandinavië en Siberië", zegt Tanentzap. "Die gebieden vallen ten prooi aan menselijke verstoringen zoals bosbouw, mijnbouw en bosbranden als gevolg van de klimaatverandering."

IPS . 19 juni 2014

!!!!!

The$Brooding$Soldier$!Achtergronden$en$ontstaansgeschiedenis$van$het$beroemde$Canadese$

beeld$bij$Sint$Juliaan$Tekst$en$foto's$Hans$de$Regt$

!Het!beeld!van!The!Brooding!Soldier!3!vrij!vertaald:!de!treurende!of!mijmerende!soldaat!3!bij!het!Belgische!Sint!Juliaan!is!van!een!verpletterende!eenvoud!maar!niettemin!zeer!indrukwekkend.!Een!uniek!beeld!waarvan,!zo!dacht!ik,!geen!tweede!bestond.!Dat!bleek!niet!helemaal!waar!te!zijn.!Toen!ik!voor!mijn!werk!in!Canada!was!bleek!daar!een!vrijwel!identiek!beeld!te!bestaan.!Hoe!dat!kan,!leg!ik!in!dit!artikel!uit.!!!The$Brooding$Soldier$?$St$Juliaan$Begin!jaren!negentig!van!de!vorige!eeuw,!ondernam!ik!mijn!eerste!trip!naar!de!slagvelden!van!Ieper.!Het!was!dus!onvermijdelijk!dat!ik!terechtkwam!bij!het!Canadese!

monument!The!Brooding!Soldier!ten!noorden!van!het!Belgische!dorpje!Sint!Juliaan.!Het!beeld!stak!scherp!af!tegen!de!strakblauwe!hemel!en!ik!was!diep!onder!de!indruk.!De!jaren!er!na!ben!ik!vele!malen!terug!geweest!en!vreemd!genoeg!was!het!steeds!mooi!weer!waardoor!dat!indrukwekkende!moment!van!de!eerste!keer!zich!steeds!herhaald!heeft.!Ik!ken!het!beeld!niet!anders!dan!tegen!een!hemelsblauwe!achtergrond.!!In!1995!was!ik!voor!mijn!werk!in!het!Canadese!Regina,!de!hoofdstad!van!de!provincie!Saskatchewan,!een!stad!met!zo’n!170.000!inwoners.!Het!eerste!wat!ik!doe!als!ik!in!den!vreemde!ben!is!het!bestuderen!van!plattegronden.!In!een!telefoonboek!vond!ik!al!gauw!een!paar!detailkaarten.!Vlakbij!het!hotel!bleek!het!Victoria!Park!te!liggen!en!daar!moest!een!monument!te!vinden!zijn.!!De!volgende!dag!reed!ik!even!langs!het!

park!en,!jawel!hoor,!keurig!in!het!midden!stond!een!Cenotaaf.!Maar!tot!mijn!verbazing!was!in!de!cenotaaf!het!beeld!van!The!Brooding!Soldier!verwerkt.!Dit!monument!diende!ter!nagedachtenis!van!de!gesneuvelden!afkomstig!uit!Regina.!Er!was!geen!enkele!verwijzing!te!vinden!naar!22!april!1915.!!Tijdens!mijn!verblijf!kon!niemand!me!vertellen!waarom!dat!beeld!in!dat!monument!was!verwerkt.!Inmiddels!had!ik!wel!een!reputatie!gevestigd!bij!mijn!collega’s.!Ik!bleek!meer!te!weten!over!de!Eerste!Wereldoorlog!dan!deze!Canadezen!en!nog!vreemder!was!dat!ik!een!militaire!begraafplaats!had!gevonden!waarvan!zij!niet!wisten!dat!die!bestond.!Mijn!verhaal!over!The!Brooding!Soldier!ging!er!dan!ook!in!als!koek.!

!Kijk,!als!je!met!een!Canadees!over!Vimy!praat,!gaat!er!wel!een!bel!rinkelen!want!op!school!leren!ze!over!die!succesvolle!aanval.!Maar!met!andere!zaken!uit!deze!oorlog!wordt!de!jeugd!nauwelijks!nog!geconfronteerd.!En!heb!je!iets!meer!interesse,!dan!ben!je!al!snel!een!History!Buff.!!Ik!was!in!die!tijd!al!actief!op!internet!en!zocht!contact!met,!onder!andere,!de!Universiteit!van!Regina,!maar!al!die!pogingen!om!meer!informatie!waren!vergeefs.!Pas!na!mijn!laatste!bezoek!in!2006,!kon!ik!via!internet!meer!informatie!vinden.!!Ontwerpwedstrijd$uitgeschreven$voor$Canadees$oorlogsmonument$Aan!het!eind!van!de!oorlog!werden!acht!locaties!uitgekozen!waar!een!Canadees!oorlogsmonument!kon!verrijzen.!Deze!waren:!Bourlon!Wood,!Courcelette!en!Dury,!Hill!62,!Le!Quesnel,!Passendale,!Sint!Juliaan!en!Vimy.!!In!1920!besloot!de!pas!ingestelde!Canadian!Battlefields!Monument!Commission!een!wedstrijd!uit!te!schrijven!om!een!geschikt!monument!te!kiezen.!De!eisen!waren:!een!goede!zichtbaarheid,!permanent!van!karakter,!figuren!bevattend!en!geschikt!voor!plaatsing!in!een!ontworpen!landschap.!Er!werden!162!ontwerpen!ingezonden.!Het!winnende!ontwerp!werd!in!oktober!1921!bekendgemaakt.!Het!betrof!de!inzending!van!Walter!S.!Allward.!De!tweede!plaats!werd!toegekend!aan!Frederick!C.!Clemesha.!!In!de!zomer!van!1922!koos!de!commissie!Vimy!Ridge!als!de!plaats!voor!het!monument!van!Allward!en!het!zou!daarmee!hèt!nationale!Canadese!monument!worden.!Het!ontwerp!van!Clemesha!zou!worden!uitgevoerd!op!de!resterende!zeven!lokaties.!!The$Brooding$Soldier$Op!8!juli!1923!werd!The!brooding!soldier!bij!Sint!Juliaan!onthuld!door!de!hertog!van!Connaught!in!aanwezigheid!van!Maarschalk!Foch.!Men!vond!het!zo’n!indrukwekkend!gedenkteken!dat!besloten!werd!geen!afbreuk!te!doen!aan!het!unieke!karakter!ervan!door!het!te!kopiëren.!Waarschijnlijk!speelden!kosten!hierbij!ook!een!rol.!Op!de!resterende!zes!lokaties!werden,!op!eenzelfde!platform,!kubussen!van!Stanstead!graniet!geplaatst.!P.E.!Nobbs!was!hierbij!de!architectonische!adviseur.!!Het!beeld!The!Brooding!Soldier,!gedenkt!het!feit!dat!op!22!april!1915!de!Duitsers!hun!eerste!aanval!met!strijdgassen!inzetten!en!dat!deze!aanval!is!tegengehouden!door!18.000!Canadese!soldaten!waarvan!er!2.000!sneuvelden.!The!Brooding!Soldier!3!St.!Juliaan!!Het!gedenkteken!is!uitgevoerd!in!licht!graniet!uit!de!Vogezen!en!ongeveer!11!meter!hoog.!De!buste!is!in!Brussel!gebeeldhouwd.!De!kolom!is!onderaan!gewoon!strak!en!rechthoekig!en!loopt!naar!boven!taps!toe!om!vervolgens!over!te!gaan!in!het!gestileerde!

bovenlichaam!van!een!soldaat!met!de!karakteristieke!Britse!helm.!!Zijn!houding!is!die!van!een!militaire!erewacht:!geweer!ondersteboven,!handen!gevouwen!over!het!achtereinde!van!de!kolf!en!het!hoofd!voorover!gebogen.!Deze!houding!zou!in!gebruik!zijn!geraakt!sinds!

de!begrafenis!van!een!voorvader!van!Winston!Churchill,!John!Churchill,!hertog!van!Marlborough,!in!1722.!Nog!steeds!is!dit!de!houding!van!militairen!die!de!dodenwake!houden!bij!de!vier!hoeken!van!de!kist.!!Het!kruispunt!waar!het!monument!staat,!werd!op!Britse!stafkaarten!aangeduid!als!Vancouver!Corner.!Het!beeld!staat!op!een!rond!platform,!omgeven!door!een!keurig!verzorgd!parkje!met!looppaden.!In!het!platform!rond!het!monument!zijn!in!brons!de!omliggende!plaatsen!aangegeven!ter!oriëntatie.!De!ontwerper!heeft!in!de!uitvoering!ervan!een!aantal!zaken!verwerkt!die!versterkend!werken:!!3!tapse!vorm!van!de!kolom!om!perspectief!benadrukken!waardoor!het!beeld!hoger!lijkt,!3!geometrische!uitbeelding!van!het!geweer,!handen,!armen,!munitietassen,!gezicht!en!helm,!3!horizontale!opdeling!van!bovenlichaam!in!twee!lagen!steen,!zodat!de!torso!in!verbinding!staat!met!het!massieve!blok,!3!diep!uitgevoerde!details!voor!sterkere!schaduwen!waardoor!details!van!het!uniform!van!grotere!afstand!zichtbaar!blijven,!3!van!onder!naar!boven!wijder!wordende,!afgeschuinde!hoeken!zodat!de!tapse!vorm!versterkt!wordt,!3!geleidelijke!vermindering!van!de!hoogte!van!de!blokken!graniet!waardoor!de!aandacht!naar!boven!wordt!gevoerd.!!Architect$Frederick$C.$Clemesha$Frederick!Chapman!Clemesha!werd!op!3!augustus!1876!in!Preston,!UK,!geboren.!Hij!werkte!eerst!als!assistent!van!een!theehandelaar,!bracht!vervolgens!enige!jaren!door!op!theeplantages!in!Ceylon,!dreef!drie!jaar!een!ranch!in!Argentinië!en!arriveerde!in!1901!in!Canada.!!Hij!woonde!ten!tijde!van!zijn!ontwerp!van!The!Brooding!Soldier!in!Regina.!Hij!was!daar!in!1903!terechtgekomen,!samen!met!de!golf!immigranten!die!het!land!overspoelde.!De!stad!groeide!gestaag!en!er!was!veel!werk!voor!architecten.!In!1913!stokte!de!bevolkingsaanwas!en!het!uitbreken!van!de!oorlog!veroorzaakte!een!volledige!stilstand!van!de!stroom!immigranten.!Pas!in!de!jaren!twintig!zou!de!immigrantenstroom!weer!op!gang!komen.!!Clemesha!had!met!F.!Portnall!een!succesvol!architectenbureau!dat!in!Regina!een!groot!aantal!karakteristieke!en!historische!gebouwen!heeft!achtergelaten.!Hij!werd!in!1912!benoemd!tot!voorzitter!van!de!Saskatchewan!Association!of!Architects.!In!die!tijd!waren!er!meer!dan!100!architecten!actief!in!de!provincie.!!Aardig!detail!is!dat!hij!op!4!augustus!1914,!uitgerekend!dus!de!dag!van!de!Duitse!inval!in!België,!trouwt!met!Isabel!B.!Riddell!uit!Preston.!Alhoewel!een!Quaker,!meldt!hij!zich!op!15!september!1915!aan!als!vrijwilliger!en!wordt!luitenant!in!het!46e!bataljon!Canadese!infanterie.!!Hij!vertrekt!naar!Europa!en!raakt!in!1918!gewond!aan!zijn!wang.!Na!de!oorlog!hervat!hij!in!Regina!zijn!werkzaamheden!als!architect.!In!de!ontwerpen!van!na!de!oorlog!is!een!aantal!duidelijke!stijlkenmerken!te!bespeuren,!geïnspireerd!op!publieke!gebouwen!in!België!en!Noord3Frankrijk.!!Clemesha!was!niet!alleen!architect!maar!ook!beeldhouwer.!Die!combinatie!bracht!hem!ertoe!een!ontwerp!voor!een!monument!in!te!zenden.!In!1922!vertrok!hij!uit!Regina!en!vestigde!zich!in!Amerika!waar!hij,!in!1958!in!San!Diego,!overlijdt.!

!

De$Cenotaaf$in$het$Canadese$Regina$In!1925!werd!een!ontwerpwedstrijd!gehouden!voor!

een!monument!ter!ere!van!de!inwoners!uit!Regina!die!

tijdens!de!Eerste!Wereldoorlog!sneuvelden.!Het!

winnende!ontwerp!was!van!R.!Heughan!van!het!

architectenbureau!Ross&Macdonald!uit!Montreal.!Dit!

bureau!was!al!in!Regina!actief!bij!de!bouw!van!een!

groot!hotel.!

!

!!

De!cenotaaf!in!Regina!(Saskatchewan!3!Canada)!

!

Het!beeld!is!opgetrokken!uit!Stanstead!graniet!en!lijkt!

veel!op!de!Cenotaaf!in!Londen.!Bovenop!de!kolom!

staat!een!sarcofaag!die!de!betekenis!geeft!aan!het!

monument:!een!leeg!grafmonument!ter!ere!van!de!

doden!waarvan!de!lichamen!elders!zijn!begraven.!Het!

beeld!werd!onthuld!op!Remenbrance!Day,!11!

november!1926.!

!

Tegen!de!voor3!en!achterkant!van!de!kolom!is!een!kopie!van!The!Brooding!Soldier!

verwerkt!met!daaronder!de!inscriptie:!‘Dedicated!by!the!people!of!Regina!in!grateful!

memory!of!their!fellow!citizens!who!fell!in!the!great!war!1914!31919’.!

!

Dat!dit!beeld!is!verwerkt!in!dit!monument!komt!vrijwel!zeker!door!de!architect!die!

Heughan!hielp!bij!het!ontwerp,!Frank!H.!Portnall.!Hij!was!de!voormalige!compagnon!van!

Clemesha!en!heeft!dus!gebruik!gemaakt!van!het!ontwerp!van!zijn!voormalige!

zakenpartner.!Portnall!heeft!een!paar!jaar!later!een!soortgelijk!monument!ontworpen!in!

de!plaats!Sasketoon.!

!

In!1990!wordt!de!cenotaaf!aangepast!om!ook!de!slachtoffers!uit!Regina!te!gedenken!uit!

de!Tweede!Wereldoorlog!en!de!oorlog!in!Korea.!

!

Vlakbij!Victoria!Park!staat!ook!het!gebouw!van!The!Royal!Canadian!Legion.!De!afdeling!

Regina!is!trots!op!het!feit!dat!zij!Branch!no.1!is.!Deze!organisatie!van!en!voor!veteranen!

is!in!1926!opgericht,!onder!andere!op!aandringen!van!veldmaarschalk!Haig!bij!zijn!

bezoek!aan!Canada!in!1925.!Het!gebouw!bevat!ontmoetingsruimten!en!

herdenkingsruimten.!In!de!grote!hal!zijn!grote!muurschilderingen!aangebracht!en!er!zijn!

prachtige,!gebrandschilderde!ramen.!Een!bezoek!is!gratis!en!een!bezoeker!uit!Nederland!

wordt!zeker!warm!welkom!geheten.!

!The$Legislative$Building$Tijdens!ons!verblijf!in!Regina!wist!ik!mijn!collega’s!over!te!halen!een!bezoek!te!brengen!

aan!het!parlementsgebouw,!The!Legislative!Building,!aan!de!oever!van!Lake!Wascana.!

Het!ging!mij!om!een!rondleiding!door!het!gebouw,!omdat!ik!vooral!geïnteresseerd!was!

in!de!sporen!van!Frederick!C.!Clemesha.!Hij!heeft!namelijk!voor!het!ontwerp!van!The!

Brooding!Soldier!een!aantal!modellen!gemaakt!van!hout!en!gips.!Deze!zijn!bewaard!

gebleven!en!nu!te!bezichtigen!in!de!hal!van!het!gebouw.!

!!

! !!

!

Twee!modellen!van!The!Brooding!Soldier!in!het!The!Legislative!Building!

!

!

!

Links!en!rechts!van!de!trap!staan!de!twee!modellen!van!het!hele!monument!en!op!de!

balustrade!boven!de!trap!staat!een!groter!uitgevoerde!buste!van!de!soldaat.!

De!buste!is!80!cm.!hoog,!de!andere!twee!zijn!172!cm!hoog.!

!

Na!de!nodige!foto’s!te!hebben!genomen!kon!de!rondleiding!beginnen.!De!zeer!

professionele!gids!die!ons!door!het!gebouw!leidde!kon!ik!nog!wel!wat!vertellen!over!de!

achtergrond!van!de!plaats!van!het!monument!in!België!en!de!gasaanval.!Ik!heb!hem!ook!

beloofd!dit!artikel!toe!te!sturen!zodat!hij!dat!kan!verwerken!in!zijn!rondleidingen.!

!

Geraadpleegde!bronnen!

www.canadianencyclopedia.ca!

www.sasarchitects.com!

www.rootsweb.com!

http://en.wikipedia.org!

Johan!Meire!3!De!Stilte!van!de!Salient!

Philip!Longworth!3!The!Unending!Virgil!

Rose!Coombs!3!Before!Endeavours!Fade!

Richard!Heijster!3!Ieper!14/18!

G.!Kingsley!Ward!&!mjr.!Edwin!Gibson!3!Courage!Remembered!

John!Giles!3!Flanders!Then!and!Now!

!

!

©!2007!3!Tekst!en!foto's!Hans!de!Regt.!De!auteursrechten!van!bovenstaand!artikel!

berusten!bij!de!auteur.!Voor!gehele!of!gedeeltelijke!overname!is!uitdrukkelijk!

toestemming!vereist!van!de!auteur.!Dit!artikel!is!eerder!geplaatst!in!De!Groote!Oorlog,!

huisorgaan!van!de!Western!front!Associatie!Nederland.!!

_____________________________________________________________________________________________!

!

!

!

Canada%schenkt%Zonnebeke%ruim%100.000%euro!Bron:!Belga!

!

!

!

!

!

!

Rond%Zonnebeke%bevinden%zich%veel%herdenkingsmonumenten.%©%ap.%!

De%gemeente%Zonnebeke%en%het%Memorial%Museum%Passchendaele%1917%(MMP1917)%

krijgen%160.000%Canadese%dollar%(zo'n%110.000%euro)%van%Canada.%Dat%maakte%de%

Canadese%minister%van%Veteranenzaken%Julian%Fantino%bekend%tijdens%een%kort%bezoek%

vanmiddag.%Het%geld%wordt%gebruikt%om%Canadese%oorlogstoeristen%optimaal%te%

ontvangen%in%Zonnebeke.%%

Fantino%bezocht%in%april%reeds%het%WOIOmuseum%en%kwam%vandaag%terug%met%goed%

nieuws.%Zonnebeke%en%MMP1917%hadden%een%dossier%opgesteld%om%steun%te%krijgen%voor%

een%aantal%projecten%waar%de%Canadezen%een%centrale%rol%krijgen.%Dat%dossier%werd%

goedgekeurd,%waardoor%ze%de%komende%drie%jaar%kunnen%rekenen%op%160.000%Canadese%

dollar.%

%

"Deze%plaats%maakt%nog%steeds%veel%emoties%los.%Vandaar%dat%we%willen%investeren%in%

herdenking%en%educatie",%aldus%Fantino.%"We%mogen%niet%vergeten%wat%hier%gebeurd%is%en%

we%moeten%de%geschiedenis%overdragen%aan%jonge%generaties."%

%

Zonnebeke%en%MMP1917%gaan%nu%werk%maken%van%een%Canadian%Remembrance%Trail,%

met%het%museum%als%startpunt.%Het%wordt%een%route%langs%alle%belangrijke%Canadese%

monumenten%en%slagvelden%in%de%regio.%Er%worden%ook%educatieve%pakketten,%een%gids%

en%infopanelen%gerealiseerd.%

%

Canada%had%een%belangrijke%rol%in%de%Eerste%Wereldoorlog:%60.000%Canadezen%lieten%het%

leven,%waaronder%heel%wat%in%Westhoek.%Flanders%Fields%is%dan%ook%een%belangrijke%

symbolische%plaats%voor%Canada.%

%

Rudi%Rotthier%is%correspondent%voor%Knack.be%in%Noord6Amerika.%%Anemonen&aan&de&noordpool:&verdwenen&expeditie&raakt&het&hart&van&Canada&%'De%vondst%van%de%eeuw',%'de%grootste%vondst%sinds%Toetankhamon',%'de%negentiende6eeuwse%versie%van%de%MH%370',%of%gewoon:%'Gevonden!'%De%Engelstalige%Canadese%pers%vertoonde%een%milde%euforie%toen%premier%Stephen%Harper%de%ontdekking%bekendmaakte%van%een%169%jaar%geleden%gezonken%schip.%Het%teruggevonden%wrak%van%de%Franklin6expeditie%vertegenwoordigt%zoveel%meer%dan%alleen%wat%hout%uit%het%verleden.%

%Het%eerste%sonarbeeld%van%het%wrak%©%Reuters%%Elke%zaterdag%brengt%Rudi%Rotthier,%onze%correspondent%in%Canada%en%de%VS,%u%een%achtergrondverhaal%vanuit%de%stad%of%streek%waar%hij%op%dat%moment%resideert.%%De%recentste%episode%in%de%169%jaar%durende%saga%begon%twee%weken%geleden.%Parks%Canada%is%deze%zomer%met%vier%schepen%op%zoek%naar%restanten%van%de%expeditie.%Het%weer%was%te%guur,%en%de%zee%dreigde%dicht%te%vriezen%in%de%noordelijke%plaatsen%die%men%wou%onderzoeken%en%dus%werd%er%een%meer%zuidelijk%onderzoeksterrein%gezocht%6%aan%de%zuidkant%van%King%William%Island.%Daar,%op%een%plek%waarvan%inuit%('esquimaux'%werden%ze%in%de%oude%Engelse%verslagen%genoemd)%al%lang%hadden%beweerd%dat%er%een%van%de%schepen%was%gezonken,%op%zo'n%tien%meter%diep%(volgens%andere%bronnen%dertig%meter),%registreerde%de%sonar%een%schipachtige%structuur.%Een%onderwatercamera%(zie%video)%bracht%uitsluitsel%dat%het%om%een%van%de%schepen%van%de%Franklinexpeditie%ging,%ofwel%de%Terror,%ofwel%de%Erebus.%%Eens%die%bevestiging%er%was,%zondag%om%22u30,%werd%de%minister%van%Milieu%per%mail%op%de%hoogte%gesteld.%Die%lichtte%premier%Stephen%Harper%in%die%anderhalve%dag%later%de%pers%te%woord%stond%en%het%nieuws%wereldkundig%maakte%(de%vertraging%was%nodig%om%de%leiders%van%de%zoekactie%over%te%vliegen).%Harper%is%zelf%gepassioneerd%door%het%hoge%

noorden%en%door%Canada's%claims%op%dat%gebied.%Hij%heeft%er%eigenhandig%voor%gezorgd%dat%de%zoekactie,%die%enkele%tienduizenden%euro's%per%dag%kost,%mogelijk%werd.%%

%Een%glunderende%premier%Harper,%bij%de%aankondiging%van%het%nieuws%©%Reuters%%Intussen%gaat%de%speuractie%onder%moeilijke%omstandigheden%verder.%Duikers%zijn%in%de%weer%om%zo%snel%dat%kan%een%deel%van%het%mysterie%te%ontsluiten,%en%eventueel,%dat%is%niet%onuitgegeven,%leesbare%logboeken%of%brieven%uit%het%ruim%te%halen.%De%eerste%duik%gebeurde%tussen%twee%stormbuien%door,%bij%een%watertemperatuur%van%1%graad%boven%nul.%%Zuidland,&seks&en&wilden&%Waarom%die%hoogdringendheid?%Waarom%vier%gespecialiseerde%vaartuigen%uitsturen%en%honderdduizenden%dollars%spenderen%om%schepen%terug%te%vinden%die%zonken%toen%Canada%nog%niet%bestond?%%De%expeditie%die%genoemd%werd%naar%de%bevelhebber%John%Franklin%was%op%zich%uitzonderlijk.%%In%het%verre%Engeland%was%de%Noordwestpassage%op%dat%moment,%in%1845,%de%natte%droom%van%zeevaarders.%Eerst,%in%de%achttiende%eeuw,%had%de%Admiraliteit%eindeloos%geïnvesteerd%in%expedities%die%het%Zuidland%moesten%vinden.%Dat%Zuidland,%waarvan%men%had%verondersteld%dat%het%even%groot%kon%zijn%als%Azië%en%Europa%samen,%bleek%uiteindelijk,%gaf%men%node%toe,%niet%te%bestaan.%Maar%al%zoekend%naar%iets%dat%niet%bestond%vonden%ontdekkingsreizigers,%zoals%de%begenadigde%James%Cook,%interessante,%tot%de%verbeelding%sprekende%eilanden,%zoals%Tahiti,%met%6dacht%men6%vrije%seks%en%edele%wilden.%%

De%negentiende%eeuw%was%iets%minder%tuk%op%vrije%seks%en%edele%wilden.%Het%Zuidland%had%men%afgevinkt,%de%tropen%waren%voor%een%groot%stuk%in%kaart%gebracht,%maar%het%hoge%noorden%en%de%Noordwestpassage%moesten%nog%ontdekt%worden.%%Met%de%Noordwestpassage%zocht%men,%in%een%tijd%dat%er%nog%geen%Panamakanaal%of%Suezkanaal%bestond,%naar%een%snelle%doorgang%voor%de%handel%met%Azië%en%met%de%westkust%van%Amerika.%Men%ging%er%zonder%enige%bewijs%van%uit%dat%die%doorgang%bestond%en%al%was%het%maar%in%de%zomer%makkelijk%bevaarbaar%zou%zijn.%%%Krokant&koekje&%John%Franklin,%59%en%eigenlijk%veel%te%oud%en%te%dik,%werd%uitverkoren%om%de%expeditie%te%leiden.%Hij%was,%in%de%onvergetelijke%woorden%van%Margaret%Atwood,%"niet%het%krokantste%koekje%in%de%doos".%Hij%was%allicht%evenmin%de%in%vrouwenkleren%paraderende%sul%die%een%andere%Canadese%schrijver,%Mordecai%Richler,%van%hem%maakte.%Hij%was%gedegen,%betrouwbaar.%Zoals%de%voorzitter%van%de%National%Geographical%Society%het%indertijd%formuleerde:%"De%naam%Franklin%alleen%al%is%een%nationale%waarborg".%Hij%had%enige%faam,%omdat%hij%tijdens%een%vorige%expeditie%in%het%hoge%noorden%aan%de%hongerdood%ontsnapt%was%door%zijn%schoenen%op%te%eten.%Hij%was%zo%tuk%op%de%leiding%van%deze%expeditie%dat%men%zei%dat%hij%zou%doodgevallen%zijn%mocht%hij%ze%niet%hebben%gekregen.%%Zijn%schepen%waren%de%beste%ooit.%De%Terror,%het%vlaggenschip,%had%tijdens%de%Engels6Amerikaanse%oorlog%nog%deelgenomen%aan%de%beschieting%van%Baltimore,%maar%was%nu%opgekalefaterd.%Allebei%de%schepen%waren%voorzien%van%metalen%platen,%en%vooral%6%voorzien%van%een%motor%die%in%noodgevallen%de%zeilen%kon%bijstaan%of%vervangen.%Men%stouwde%voldoende%ingeblikte%proviand%om%het%met%129%opvarenden%drie%jaar%te%kunnen%uitzingen.%8.000%blikken%vlees,%tonnen%gedroogd%vlees,%tien%ton%soep,%en%daarnaast%onder%meer%3.200%kilo%tabak,%900%liter%wijn,%4.200%kilo%chocola,%citroensap,%havermeel,%2.900%boeken,%materiaal%om%de%analfabeten%aan%boord%te%leren%lezen%en%schrijven,%twee%draaiorgels%met%elk%50%liedjes%(waaronder%de%psalmen%voor%de%religieuze%diensten,%Franklin%was%een%gelovig%man),%en%natuurlijk%alle%wetenschappelijke%instrumenten%om%gebied%in%kaart%te%brengen.%En%daarnaast,%met%onduidelijke%functie:%een%hond%en%een%aapje.%%%

%%John%Franklin,%iet%of%wat%afgeslankt%weergegeven%©%/%%Dit%alles%vertrok%met%groot%rumoer%in%1845.%%In%1847%begon%men%zich%in%Groot6Brittannië%enige%zorgen%te%maken.%Als%alles%volgens%plan%was%verlopen,%had%men%eind%1846%nieuws%kunnen%hebben.%En%met%de%dag%werden%de%zorgen%groter.%Men%dacht%wel%dat%de%voorraden%wat%langer%zouden%meegaan,%misschien%drie%maanden%langer,%en%daarna%kon%men%nog%altijd%de%schoenen%opeten%(en%

uitwerpselen,%zoals%tijdens%de%eerdere%expeditie%van%Franklin).%Toen%in%1847648%de%eerste%zoekactie%vertrok,%ging%men%er%nog%van%uit%dat%men%overlevenden%zou%vinden.%%Er%zijn%sindsdien%ontelbare%zoekacties%geweest,%die%dikwijls%niets%en%sporadisch%iets%opleverden.%In%1854%werd%met%de%uitbetaling%van%de%lonen%gestopt,%en%werd%de%expeditie%feitelijk%opgegeven.%%%Piramides&%Maar%wat%was%er%gebeurd?%%Een%van%de%eerste%zoekacties%had%in%het%noordelijke%Beechey%Island%drie%graven%ontdekt,%twee%daarvan%gedateerd%uit%januari%1846,%een%derde%uit%april%van%dat%jaar.%Men%vond%ook%de%resten%van%een%kamp%terug.%Dat%alles%wees%erop%dat%de%expeditie%tot%dan%goed%was%opgeschoten.%Hier%had%men%de%eerste%poolwinter%ten%minste%gedeeltelijk%doorgebracht,%de%maanden%van%gruwelijke%kou,%zonder%zonlicht.%%Dat%er%op%dat%moment%al%drie%doden%gevallen%waren,%wekte%verwondering.%Toen%al%werd%de%stelling%gelanceerd%dat%er%iets%mis%was%met%het%blikkenvoedsel.%%%De%bemanning%had%tijdens%de%overwintering%lege%blikken%gevuld%met%steengruis%en%er%piramiden%mee%gebouwd,%tot%ruim%twee%meter%hoog.%En%elders%ontdekte%men%de%resten%van%een%tuintje%dat%de%bemanning%had%aangelegd.%Er%bloeiden,%enkele%jaren%na%hun%passage,%anemonen...%%Die%piramides%vormden%een%mysterie,%werden%zelfs%als%dusdanig%uitgelegd,%een%teken,%een%smeekbede,%het%begin%van%een%nieuwe%religie%misschien.%'Pile%the%empty%cans%sky6high%for%a%sign',%schreef%Henry%David%Thoreau%(de%leden%van%de%zoekactie%braken%de%piramides%af,%goten%de%steentjes%weer%uit,%op%zoek%naar%verborgen%briefjes%die%er%niet%bleken%te%zijn).%De%anemonen%in%een%ijswoestenij%vielen%dan%weer%goed%in%het%tuinlievende%Engeland.%Je%moest%toch%wel%hoop%hebben,%en%moed,%en%inventiviteit,%om%op%die%plek%anemonen%te%planten.%Want%wat%is%een%tuin%anders%dan%een%investering%in%de%toekomst?%Wie%weet%leefde%de%rest%van%de%bemanning%toch%nog,%ergens,%tuinierend%in%het%ijs?%%%Boodschappen&%%Weer%enkele%jaren%later,%in%1858,%vond%een%andere%zoekexpeditie%veel%zuidelijker,%op%King%William%Island%een%opgerold%briefje%met%twee%boodschappen,%gedeeltelijk%achterstevoren%geschreven%(met%de%hoofdletters%aan%het%eind%van%de%zin).%De%eerste%boodschap%dateerde%van%28%mei%1847,%en%meldde%dat%de%twee%schepen%voor%de%kust%van%King%William%Island%lagen%en%vastzaten%in%het%ijs.%"All%well",%luidde%het%laconiek.%In%de%volgende%boodschap%was%niet%alles%meer%oké.%Ze%dateerde%van%28%april%1848.%Ze%meldde%dat%Franklin%gestorven%was%op%11%juni%1847%(enkele%weken%na%de%eerste%boodschap),%dat%er%intussen%24%doden%waren%gevallen,%dat%de%overlevenden%de%schepen%hadden%verlaten%en%zouden%proberen%over%het%ijs%naar%het%vasteland%te%wandelen.%%

%De%enige%boodschappen%die%van%de%expeditie%zijn%terugvonden,%zijn%rond%dit%gedrukt%papier%gekribbeld%©%/%%%%%Met%ruim%100%man%ging%men%op%stap.%Sommigen%bereikten%het%vasteland,%maar%allen%stierven%ze%voor%ze%een%hulppost%konden%bereiken.%Men%vond%het%lijk%van%een%man%die%ogenschijnlijk%met%het%gezicht%naar%de%grond%was%doodgevallen.%Van%uitputting,%scheurbuik,%kou.%Van%tuberculose%misschien.%%Dat%was%een%groter%mysterie%dan%de%piramiden:%in%de%best%uitgeruste%expeditie%ooit%stierven%mensen%bij%bosjes.%En%ook:%waarom%was%men%naar%King%William%Island%gevaren?%Dat%leek%een%onlogische%weg.%%%

%&&Open&ogen&%%Fast%forward%naar%de%jaren%1980.%%Nadat%in%de%negentiende%eeuw%tientallen%expedities%hadden%gezocht,%begon%een%team%van%de%Universiteit%van%Alberta%onder%leiding%van%archeoloog%Owen%Beattie%een%nieuwe%zoektocht.%Het%team%kamde%William%Island%nog%eens%uit,%vond%beenderresten%en%nieuwe%bewijzen%voor%oude%claims%6%dat%de%bemanning%in%laatste%instantie%mekaar%had%opgegeten,%en%dat%ze%was%verzwakt%door%loodvergiftiging,%te%wijten%aan%de%blikken%en%misschien%aan%andere%bronnen%van%vergiftiging%(de%loodconcentratie%in%de%beenderen%is%zo%hoog%dat%ze%niet%alleen%door%de%blikken%te%verklaren%is).%%De%expeditie%van%Beattie%keerde%ook%terug%naar%de%drie%graven%op%het%eiland%met%de%anemonen%(juister:%intussen%zijn%de%anemonen%weer%verdwenen).%Beattie%kreeg%toestemming%om%een%lijkschouwing%uit%te%voeren.%%De%lijken%zaten%ongeveer%een%meter%diep%in%permafrost,%en%waren%dus%goed%bewaard.%Er%werden%foto's%gemaakt,%er%werd%gefilmd.%De%autopsies%zouden%worden%uitgevoerd,%en%vervolgens%zouden%jongemannen%opnieuw%worden%begraven.%%

De%eerste%die%aan%de%beurt%was,%was%John%Torrington,%een%twintigjarige%stoker.%Hij%woog%op%het%moment%van%zijn%dood%nog%40%kilo.%Eens%hij%was%ontdooid,%kwam%hij%tevoorschijn%

met%open%ogen,%een%grijnzende,%spookachtige%blik,%tanden%bloot.%Hij%leek%niet%helemaal%dood.%Het%was,%zei%Beattie%later,%alsof%hij%na%een%lange%slaap%enigszins%verwonderd%ontwaakte.%Je%kunt%via%Torrington,%en%via%de%andere%twee,%die%ook%met%open%ogen%in%hun%graf%lagen,%de%dood%in%de%ogen%kijken.%Je%wilt%niet%kijken,%maar%je%kunt%ook%niet%wegkijken.%%%John%Hartnell,%een%van%de%drie%eerste%doden%©%/%%%

%%%Waarom&is&de&Franklinexpeditie&zo&belangrijk&voor&Canada?&%Dat%was%ze%in%eerste%instantie%niet.%Die%Noordwestpassage%was%heel%ver%van%het%gemiddelde%bed,%en%men%had%wel%andere%zorgen.%Maar%geleidelijk%aan%raakte%het%land%in%de%ban%van%de%onopgeloste%vragen,%en%later%van%de%open%ogen%van%Torrington%en%zijn%gezellen.%%Maar%er%is%meer%aan%de%hand.%Canada,%met%zijn%ondergrondse%malls,%en%tientallen%kilometers%van%ondergrondse%winkelgalerijen%die%het%mogelijk%maken%om%bij%minder%30%en%sneeuw%toch%knus%zonder%jas%rond%te%lopen,%heeft%een%avontuurlijk%zelfbeeld.%Het%oude%idee%van%in%de%zomer%vrijen%in%een%kano%(je%wel%insmeren%tegen%zandvliegen!),%en%in%de%winter%ijshockey%spelen%in%open%lucht%en%huisdeuren%openlaten%om%mensen%in%nood%de%kans%te%geven%te%komen%schuilen%voor%de%kou,%is%diep%geworteld.%Een%hele%serie%heldhaftige%ontdekkingstochten,%van%Pierre6Esprit%Radisson%of%Samuel%Hearne%tot%Franklin,%waarbij%schoenen%opeten%nog%een%klein%ongemak%was,%passen%in%dat%plaatje.%Avontuur%is%pas%echt%avontuur%als%het%kan%mislopen,%en%mislopen%deed%het%bij%Franklin.%%De%Franklinexpeditie%heeft%het%bijkomend%voordeel%dat%ze%in%het%ongewisse%eindigde.%We%weten%niet%wat%er%gebeurde,%en%dus%is%de%ruimte%vrij%om%in%te%vullen.%We%vermoeden%onvoorstelbaar%leed,%en%doorzettingsvermogen.%We%zien%de%lijken%die%grijnzen%van%de%pijn%of%van%de%extase.%We%kunnen%Franklin%zien%als%de%idioot%die%de%zaak%verklootte,%of%als%de%het%slachtoffer%van%een%industrieel%experiment%(blikvoeding%stond%in%zijn%tijd%nog%niet%op%punt).%Margaret%Atwood%suggereert%nog%een%verklaring%voor%de%Franklin6fascinatie.%Die%heeft,%schrijft%ze,%misschien%te%maken%de%winkelregel:%potje%breken%potje%betalen%(if%you%break%it,%you%own%it).%De%Franklinexpeditie%is%in%Canada%gebroken,%dus%Canada%voelt%zich%verantwoordelijk.%%Misschien%maken%de%duikers%ons%de%volgende%weken%wijzer.%

Liftende(robot(voltooit(zijn(reis(dwars(door$Canada!Geschreven)door)Caroline)Kraaijvanger)

Kan!een!robot!van!de!ene!naar!de!andere!kant!van!Canada!reizen!door!te!liften?!Ja!!HitchBOT!is!–!na!een!reis!die!startte!in!Halifax!en!meer!dan!6000!kilometer!lang!was!–!in!Victoria!gearriveerd.!Met!dank!aan!tal!van!automobilisten!)

De)robot)startte)zijn)grote)avontuur)eind)juli.)Uitgerust)met)bewegende)armen,)een)camera,)een)glimlach)en)een)vriendelijk)praatje)moest)deze)verschillende)automobilisten)zo)ver)zien)te)krijgen)dat)ze)hem)in)de)auto)zetten)en)hielpen)om)zijn)lange)reis)van)de)ene)naar)de)andere)kant)van)Canada)te)volbrengen.)“Meestal)maken)we)ons)zorgen)over)of)we)robots)wel)kunnen)vertrouwen,”)vertelde)onderzoeker)Frauke)Zeller,)kort)voor)de)mede)door)haar)ontwikkelde)robot)aan)zijn)reis)begon.)“Dit)project)stelt)de)vraag:)kunnen)robots)mensen)vertrouwen?)HitchBOT)moet)vertrouwen)op)mensen)om)zich)te)verplaatsen)en)laat)zich)daarbij)onder)meer)door)mensen)in)een)gordel)vastzetten,”)voegde)onderzoeker)David)Harris)Smith)toe.)

En)nu)blijkt)dat)robots)–)of)in)ieder)geval)HitchBOT)–)vertrouwen)heeft)in)de)mensheid.)Na)bijna)een)maand)onderweg)te)zijn)geweest)is)de)robot)in)Victoria)gearriveerd.)Niet)helemaal)heelhuids,)overigens.)Zo)praat)de)robot)niet)meer)zo)vlotjes)als)aan)het)begin)van)de)reis)en)zit)er)een)scheur)in)het)plastic)dat)zijn)LEDQschermen)moest)beschermen.)Maar)dat)is)ongetwijfeld)allemaal)per)ongeluk)gegaan.)

De)onderzoekers)mogen)dan)ook)tevreden)terugkijken)op)hun)experiment,)bedoeld)om)meer)te)weten)te)komen)over)de)interactie)tussen)robots)en)mensen.)HitchBOT)–)die)kan)praten,)vol)met)grappige)feitjes)zit)en)vragen)kan)beantwoorden)–)bleek)charmant)en)sociaal)genoeg)om)in)totale)afhankelijkheid)van)mensen)de)reis)dwars)door)Canada)te)voltooien.))

)

!

Bryan!Adams!op!6!december!‘14!in!het!Sportpaleis!

te!Antwerpen.!

!

Op!dit!eigenste!moment!trekt!de!

Canadese!rockheld!Bryan!Adams!nog!

steeds!de!wereld!rond!met!zijn!‘The!

Bare!Bones!Tour’.!Gewapend!met!niets!

meer!dan!zijn!akoestische!gitaar!en!

legendarische!stem!gidst!hij!zijn!

publiek!al!jarenlang!live!doorheen!zijn!

grootste!hits!in!een!intieme!setting.!!

Na!dit!akoestische!avontuur!ziet!de!

meest!gesmaakte!singerGsongwriter!

van!zijn!generatie!het!nu!allemaal!wat!

grootser.!Hij!plant!een!nieuwe!

wereldtournee!naar!aanleiding!van!het!

dertigjarig!bestaan!van!zijn!

succesvolste!en!beroemde!plaat!

‘Reckless’.!En!deze!keer!mag!het!

knallen!!De!verjaardag!van!het!album!

dat!hits!voortbracht!als!‘Summer!Of!

69’,!‘Run!To!You’!en!‘Heaven’!moet!

één!groot!feest!worden.!Bryan!Adams!

wordt!tijdens!zijn!‘Reckless!30th!

Anniversary!Tour’!voor!de!gelegenheid!dan!ook!bijgestaan!door!een!voltallige!band.!!

Bryan!Adams!en!zijn!fullband!laten!naast!nummers!uit!‘Reckless’!ook!andere!toppers!

uit!zijn!indrukwekkend!palmares!de!revue!passeren.!Luidkeels!meezingen!kan!dus!

ook!met!tophits!als!‘Kids!Wanna!Rock’,!‘(Everything!I!Do)!I!Do!It!For!You’,!‘Please!

Forgive!Me’,!‘Cuts!Like!A!Knife’!en!‘Thought!I’d!Seen!Everything’.!En!dat!geldt!ook!

voor!de!Belgische!fans,!want!de!verjaardag!tournee!houdt!op!zaterdag!6!december!

halt!in!het!Sportpaleis.!

!Voelt!u!zich!geroepen!om!als!bestuurslid!bij!onze!club!mee!de!weg!te!

bepalen.!Graag!een!seintje!naar!info@vlacan.be!

!!!

Dit$restaurant$laat$dove$obers$schitteren)en)klanten)bestellen)in)

gebarentaal!Door:%Karen%Van%Eyken%%

Bron:%The%National

© Screenshot%YouTube.

In%het%Signs%restaurant%vallen%bestellingen%letterlijk%in%dovemans%oren%en%dat%is%

ook%helemaal%de%bedoeling%in%deze%eetgelegenheid%in%Canada%waar%dove%obers%de%

dienst%uitmaken.%Een%uniek%restaurant%zowel%voor%het%personeel%als%de%klanten,%

dat%het%voor%een%keer%niet%moet%hebben%van%mondGtotGmondreclame%maar%wel%

van%gebarentaal.%%

Prachtig%hoe%het%Signs%restaurant%in%Toronto%aan%dove%mensen%de%kans%geeft%om%

te%schitteren.%De%jobs%voor%personen%met%deze%handicap%liggen%nu%eenmaal%niet%

voor%het%grijpen.%Toen%de%eetgelegenheid%vacatures%uitschreef,%boden%meer%dan%

tweehonderd%dove%mensen%zich%aan.%Uiteindelijk%werden%er%vijftig%weerhouden.%

HorecaGervaring%hadden%ze%niet,%enthousiasme%des%te%meer.%

%

Op%de%menukaart%staat%naast%elk%gerecht%het%gebaar%dat%je%moet%gebruiken%om%

het%te%bestellen.%En%dat%valt%blijkbaar%in%de%smaak%want%een%reservatie%is%

tegenwoordig%nodig%om%een%tafeltje%te%bemachtigen.%

%

Eigenaar%Anjan%Manikumar%wil%het%restaurant%een%plaats%laten%zijn%"waar%dove%

mensen%kunnen%werken%en%dineren%maar%ook%waar%mensen%met%een%goed%gehoor%

kunnen%bijleren%over%de%dove%gemeenschap".%

%

Een%fantastisch%initiatief%waar%het%geluid%de%stilte%ontmoet%en%omgekeerd.%%

http://youtu.be/VPgh5Yk2HaY%%

GAZETTE&VAN&DETROIT&–!1914"!2014%–!THE$ONLY$BELGIAN$NEWSPAPER$IN$NORTH$AMERICA#

FEESTPROGRAMMA+2014"!GAZETTE&van&DETROIT"!Afdeling)Vlaanderen):! Op#14#September#2014!:"Viering'van'100'JAAR'GAZETTE'van'DETROIT'te'DETROIT"!MI"USA.# Op#10"11"!12"17"18"19"24#en#25#oktober#2014!,"telkens'om'20'uur:"Toneelvoorstelling,‘DE,RED,STAR,LINE’ in#een#West"Vlaamse'versie,'gebracht'door'toneelkring*‘DE*SPEYE’*uit*LEKE*in*O.C.$‘LECCA!‘"Lekedorpstraat,"31,"8600"!LEKE"!DIKSMUIDE.# Op#Vrijdag#14#November#2014#om#20u#–!CC.’$DE$BUNDER’$te$MOORSLEDE,%BOEKVOORSTELLING,.PERSVOORSTELLING.&.OFFICIËLE.OPENING.TENTOONSTELLING)(met%uitgebreide%receptie%voor$de$genodigden)$met$presentatie$door$#Dirk%MUSSCHOOT.###Zaterdag(15(november!:"Tentoonstelling"open"van"9"!12#u#en#van#14u30#tot#17.00uur.!!#Zondag'16"november!:"Tentoonstelling"open"van"10"!tot#12#uur#en#van#14u"tot#17uur#(permanentie*verzorgd*door*heemkundige*kring)###ZONDAG'16'NOVEMBER:"FEESTMAAL(voor(alle(Vlaamse(lezers(en(sympathisanten(van$de$GAZETTE$van$DETROIT,"naar"aanleiding"van"100"JAAR"GAZETTE#van#DETROIT#in#HOF$TER$MOLEN’$te$LEKE"DIKSMUIDE.###Zaterdag(#22"november:"Tentoonstelling"open"van"9"12uur%en%van%14u30%tot%17.00%uur.###Zaterdag(29(november:"Tentoonstelling"open"van"9"12u$en$van$14u30$tot!17.00%uur.###Zondag'30'november!:"Laatste"dag!van$de$Tentoonstelling$–open%van%10"!12uur%en%van%14u$tot$17u.###Zondag'30'november'om'10'uur:'voordracht/'lezing'door'Martina'De'Ridder!in#verband(met(haar(leven(in(CANADA"!‘GOUDGELE'VIRGINIA’"!org.%Heemkundige%kring%Moorslede.!!!Verder%is%de%tentoonstelling%tijdens%de%week%open!op#de#openingsuren#van#de#Bibliotheek*‘De*Bunder’*–nl:!!#Maandag&16"!18u,%Dinsdag%10"!12u$en$16.00uur"!19.00%uur.#Woensdag)15"!18uur,&Donderdag&10"!12u$–!1700uur&–!20.00uur.#Vrijdag(#16.00uur'tot'18.00'uur'.###PRAKTISCHE+INFO+:!De!tentoonstelling)zou)opgebouwd)worden)in)4)delen):!1°Het&leven&van&Camille&Cools&en&zijn&familie&in&MOORSLEDE&en&DETROIT&(USA)&voor&een#groot#stuk#samengesteld#door#de#heemkundige#kring.!2°#DE#GAZETTE#van#DETROIT"!voorstelling+van+de+diverse+aspecten+van+de"GAZETTE.!3°#Emigratie#naar#de#USA"!CANADA.!4°#Tabakspluk#door#Vlaamse#studenten#in#CANADA.!

Verontrustende ontwikkeling: nu ook super bacterie gevonden in voeding

In Canada is voor het eerst een super bacterie, die resistent is tegen de bekende antibiotica, ontdekt in voeding. Tot nog toe beperkte de strijd tegen de bacterie zich vooral tot de ziekenhuisomgeving.

Het is de eerste keer dat een super bacterie, die resistent is tegen de bekende antibiotica, ontdekt is in voeding.

De bacterie Pseudomonas fluorescens werd ontdekt in een pak rauwe inktvis bij een Chinese kruidenier in de Canadese stad Saskatoon, zo schrijft de Washington Post op basis van een Amerikaans rapport.

De ontdekking in menselijke voeding is belangrijk, want de strijd tegen de bacterie beperkte zich tot nog toe vooral tot ziekenhuisomgevingen. Besmettingen daarbuiten, zoals een uitbraak in 2011 waarbij zeven mensen omkwamen, waren meestal terug te voeren op besmette patiënten die een ziekenhuis hadden verlaten.

Gevaarlijke genetische mutatie

Dat de bacterie nu voor het eerst in menselijke voeding vastgesteld is, betekent dat de consument een veel groter risico loopt, zeggen deskundigen. De bacterie zou het koken of bakken van de inktvis niet overleven, maar kan wel overgedragen in de keuken als handen niet naar behoren gewassen worden of het kookoppervlak niet wordt schoongemaakt. Een gezond persoon wordt niet ziek, maar voor mensen met een verzwakt immuunsysteem is deze super bacterie wel erg gevaarlijk.

Wetenschappers maken zich vooral zorgen over de mogelijke gevolgen voor andere bacteriën. De ontdekte variant is immers een genetische mutatie van een veel voorkomende bacterie in de grond en in water. Deze variant bevat een gen dat ze immuun maakt voor antibiotica, en de wetenschappers vrezen dat dit gen ook gedeeld kan worden met andere bacteriën in het menselijk lichaam, zoals bijvoorbeeld de E-coli-bacterie, een darmbacterie die blaasontstekingen veroorzaakt. (IPS/TE)

Bron: Knack

Zondag 19 oktober 2014 ‘Get Together + Reünie Oud-Tabaksplukkers’

Brunch voor leden, oud-tabaksplukkers, vrienden en sympathisanten

Vlaams Canadese Vriendenkring te Beveren-Waas.

Waar: feestzaal ‘Olympia’ Kruibekesteenweg 8

9120 Beveren Wij beginnen stipt om 11 uur tot 16 uur.

Aperitief Ontbijtgerechten Koude gerechten Warme gerechten

Dessert Koffie en Thee.

Water naar believen

Inschrijven kan tot maandag 13 oktober door storting op reknr: BE15 7376 0334 8430 van VlaCan

Vriendenkring met vermelding ‘Brunch en het aantal personen’.

Prijs p/p 36 €, tot 12 jaar 16 €, tot 6 jaar gratis.

!

!

Explore CanadaYours to discover

Met een breed reisaanbod is Explore Canada dé one-stop-shop voor reizen naar Canada.Of u nu informatie zoekt over dit prachtige land, een typisch Canadese lodge zoekt in

de Rockies, een retourtje Montreal wil boeken of het plan heeft met de personeelsverenigingnaar Quebec te gaan: Explore Canada is hét adres!

Ontdek onze site en zomerbrochure met tal van mogelijkheden

Voor meer informatie surf naar www.explorecanada.bemail naar

info@explorecanada.beof contacteer ons op 059274787

Wenst u de brochure thuis te ontvangen. Mail naar info@explorecanada.be

Explore Canada is a division of Q-Travel. Lic A7127

• Lid worden van Vlaams Canadese Vriendenkring, lid 10 euro,

steunend lid 15 euro. Rekeningnummer: IBAN: BE15 7376 0334 8430 - BIC: KREDBEBB

• Zondag 19 oktober 2014.

Brunch ‘Get Together, reünie oud-tabaksplukkers’. Waar:Feestzaal Olympia, Kruibekesteenweg 8, 9120 Beveren. We beginnen stipt om 11 tot 16 uur. Prijs p/p 36€,tot 12jaar 16€, tot

6 jaar gratis. Inschrijven kan tot maandag 13 oktober.

• Zondag 15 maart 2015. ‘Canadian Day’.

Waar: OC Boerenpoort, Grote baan, 9120 Melsele. Canadees ontbijt, reisfilms en emigratie. Meer informatie in de volgende nieuwsbrief, website en op Facebook.

• ‘CELEBRATION LUNCH’ Zondag 16 november 2014 - 11uur. ‘HOF TER MOLEN’ te LEKE-DIKSMUIDE. Naar aanleiding 100 jaar Gazette van Detroit. Bijeenkomst en feestmaal voor alle lezers en sympathisanten van de Gazette. 11u : Samenkomst in ‘Hof ter Molen’- feestzaal ‘De Graanschuur’ 12u30: Gezellig feestmaal. Prijs p/p 52 €. Info: info@gazettevandetroit.be

Deze keer maken we reclame voor eigen winkel.

Bezoek ons ook Facebook