weekblad van de neder landse fruitte lers organisat ie

fruitteelt 4 mei 2012, jaargang 102, nr 18

Kwaliteit inwendige peer uitstekend | 11 mei, ALV NFO

Voor veel kleinfruittelers is zetting,

rui en oogst nog koffiedik kijken

2

Inhoud

RubriekenNFO Info 3Deze week 4Marktzicht 14Werkwijzer 16Lezerspagina 18Agenda 19

Artikelen

6 Kleinfruit komt wisselend op gang

8 Variatie in bewaarkwaliteit appel en peer

10 Uitgekocht, en dan…

12 Fruitmasters uit de rode cijfers

13 Algemene Ledenvergadering NFO

6De warme dagen rondom Koninginnedag zorgen ervoor dat de appels nu echt de volle bloei in gaan.

Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

8

10

12

16

Coverfoto

Verkoop Verhuur Leasing Service

De Puyeweg 1 | 4463 NA Goes | Voor verkoop: Dick van Gilst, 06 - 53 37 95 90T 0113 - 23 01 12 | www.gebrweststrate.nl | info@gebrweststrate.nl

Haspel voor het op- en afrollen van druppelbevloeiingenen staaldraden.

Aandrijving via de aftakas.

Rainbowslangoproller

3

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

infonfo

Wandelgangen-akkoord

De NFO vindt dat VVD, CDA,

ChristenUnie, D66 en GroenLinks

vorige week een moedig pakket

hebben opgesteld dat goed is

voor Nederland. De voorgestelde

maatregelen stellen de financië-

le stabiliteit van Nederland veilig

en dragen bij aan het herstel van

ons internationale imago. Bo-

vendien worden hervormingen

doorgevoerd op het gebied van

woning- en arbeidsmarkt. De

pijn van het akkoord wordt ver-

deeld over alle partijen waarin

ondernemers in de fruitteelt ook

hun deel aan bijdragen.

Akkoord treft fruitsector

Het akkoord raakt ook de fruit-

teeltbedrijven. Daar is de NFO

niet gelukkig mee omdat het

economisch al zo moeizaam gaat

in de fruitsector.

Werkgevers gaan de eerste zes

maanden van de WW-uitkering

betalen. Daartegenover staat dat

ontslagvergoedingen worden

beperkt. De duur en hoogte van

de WW-uitkering blijven onge-

wijzigd. Omdat deze wijzigingen

pas in 2014 effectief worden,

wordt de WW-premie voor werk-

gevers in 2013 tijdelijk verhoogd.

Dit zorgt in 2013 voor 500 mil-

joen euro extra inkomsten bij de

overheid.

Daarnaast wordt het hoge BTW-

tarief in oktober 2012 met twee

procentpunt verhoogd van 19

naar 21 procent. Dit leidt tot

extra belastinginkomsten van 4,1

mld. euro in 2013. De fruitteler

krijgt ermee te maken bij de

aanschaf van onder meer mest-

stoffen en gewasbeschermings-

middelen en de inkoop van

diensten. Het lage BTW-tarief

van 6 procent blijft ongemoeid.

Onder het lage tarief vallen veel

voedingsmiddelen. Deze worden

dus niet duurder, hetgeen posi-

tief is om de consumptie van on-

der meer fruit op peil te houden.

Een aantal reserveringen voor

lastenverlichting voor het be-

drijfsleven wordt ingehouden.

Dit levert de overheid 430 mln.

euro op. De bankenbelasting

wordt verdubbeld waardoor de

opbrengst toeneemt van 300

naar 600 mln. euro. Dit heeft

gevolgen voor de tarieven die

de banken hanteren aan hun

klanten.

VergroeningpakketHet akkoord bevat ook een

voorstel voor een fiscaal vergroe-

ningpakket onder meer om het

gebruik van fossiele brandstof-

fen te beperken door energie-

producten zwaarder te belasten.

Het gaat dan om de aardgashef-

fing, kolenbelasting, rode diesel,

leidingwater, eurovignet (totale

opbrengst 890 mln. euro). Ook

verhoging van de accijnzen op

alcohol, tabak en frisdrank staan

gepland (opbrengst 625 mln.

euro).

De afschaffing van de vrijstelling

van accijns voor rode diesel gaat

de fruitteler vooral raken. In

één klap gaat de dieselolieprijs

omhoog. Wanneer dit vergroe-

ningpakket ingaat is nog niet

bekend.

De vergoeding voor woon-

werkverkeer wordt ook belast.

De huidige belastingvrije vergoe-

ding van maximaal 0,19 cent per

kilometer wordt afgeschaft.

Er komt wel 200 miljoen euro

extra geld vrij voor stimulering

in verduurzaming van de eco-

nomie, onder meer voor meer

woningisolatie en duurzaam

bouwen. Er komt ook een onder-

zoek naar het onderbrengen van

zonnepanelen onder het lage

BTW-tarief. E

Uitgelicht

De NFO houdt vol-

gende week vrijdag-

ochtend 11 mei haar

Algemene Leden-

vergadering (ALV).

Het hoofdbestuur nodigt u van harte uit

de ALV bij te wonen. In het afgelopen

jaar is meerdere malen gesproken over

aanpassing van de NFO-structuur. Tijdens

de ALV moeten de vergadering een be-

sluit nemen over deze nieuwe structuur.

Het hoofdbestuur heeft voorgesteld om

productgroepen in te richten. Hierbij

gaat het om de vier productgroepen Ap-

pel, Peer, Steenfruit en Houtig Kleinfruit.

Voor het goed en duidelijk functioneren

van de productgroepen dient de NFO

diverse wijzigingen in de statuten en het

huishoudelijk reglement door te voeren.

Philippe Appeltans, secretaris van het

Verbond van Belgische Tuinbouwcoöpe-

raties vzw geeft een inleiding over de

(toekomstige) positie van Conference

in de markt. De NFO ziet ernaar uit dat

hij de Nederlandse fruitteeltsector een

spiegel komt voorhouden. Appeltans zal

in zijn inleiding vanuit Belgische optiek

uiteenzetten wat de beste aanpak is voor

Conference. Voor beide landen is Confe-

rence het hoofdras. Hoe kunnen Neder-

land en België elkaar versterken om de

positie van Conference in de toekomst zo

goed mogelijk veilig te stellen.

NFO-voorzitter Johan van Haarlem gaat

in op de belangenbehartiging die volop

in beweging is. De sector verandert, de

overheid trekt zicht terug en de pro-

ductschappen staan onder druk. Hij gaat

in op de plek van de NFO binnen de

belangenbehartiging, het takenpakket,

de belangrijke partners van de NFO en

de nieuwe samenwerkingsverbanden

die ontstaan. Daarnaast zal Van Haarlem

ingaan op de actuele thema’s waar de

fruitsector momenteel mee te maken

heeft.

Met de locatie en beide sprekers biedt

het hoofdbestuur de leden en het net-

werk een unieke mogelijkheid om elkaar

te ontmoeten. Dit kan zowel tijdens de

ALV, de informele lunch als na afloop bij

het bezoek aan de Floriade. Meer infor-

matie over de ALV vindt u op pagina 13.

Het hoofdbestuur ziet u graag 11 mei in

Venlo.

Siep Koning

skoning@nfofruit.nl

Welkom op de Algemene Ledenvergadering

het beleid ish e t b e l e i d i s

De ALV moet een besluit nemen over

het voorstel om de productgroepen

Appel, Peer, Steenfruit en Houtig

Kleinfruit in te richten. En dat heeft tot

gevolg dat de NFO diverse wijzigingen

in de statuten en het huishoudelijk

reglement moet doorvoeren.

4

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

4

Deze week

“Een bio-appel is niet gezonder dan een gewone ap-pel.” Deze uitspraak deed de Belgische Tatyana Beloy In de tv-uitzending over de verschillen tussen biolo-gisch en gangbaar geteelde groenten en fruit. Zij werd in haar uitspraak ondersteund door onder-zoeksresultaten uit een laboratorium.Zie voor het filmpje het kopje Nieuwsberichten op www.nfofruit.nl.

Opmerkelijk:In de periode 2000 - 2011

daalde het totale aantal

fruitteeltbedrijven met 28

procent; van 2.335 naar

1.680. De oppervlakte die

deze bedrijven in gebruik

hadden is in dezelfde pe-

riode met 7 procent afge-

nomen, van 22.089 ha naar

20.622 ha. De gemiddelde

bedrijfsoppervlakte fruit

bedroeg 9,46 ha in 2000 en

12,28 ha in 2011. Dat blijkt

uit de laatste cijfers van het

Centraal Bureau voor de

Statistiek.

Het totale aantal land-

bouwbedrijven daalde in

dezelfde periode eveneens

met 28 procent; van 97.390

naar 70.390. De oppervlakte

cultuurgrond die deze be-

drijven in gebruik hadden,

nam met 6 procent af; van

1,975 miljoen naar 1,858

miljoen ha. De oppervlakte

cultuurgrond van een door-

snee bedrijf steeg daardoor

met 30 procent van 20 naar

26 ha.

Opvallend zijn nog de wij-

zigingen in de cijfers voor

wijngaarden. Sinds 2005

houdt het CBS deze in de

statistieken bij. Toen waren

er twintig bedrijven met

wijngaarden met een totale

perceeloppervlakte van 50

ha. In 2011 steeg het aantal

bedrijven naar vijftig met

een totale oppervlakte van

211 ha.

Fors minder fruitteeltbedrijven

De NFO heeft haar website vernieuwd

(www.nfofruit.nl). Informatie voor de

teler is nu gemakkelijk terug te vinden

op het besloten gedeelte van de site

via (momenteel) vijf thema’s (zie de

kopjes bovenin de pagina). De nieuws-

berichten zijn geordend naar thema,

maar zijn ook terug te vinden onder

het kopje ‘Nieuws’ (zie de blauwe blok-

jes). Een tijdelijk thema is het thema

Vorstschade. Dit onderdeel bevat ac-

tuele informatie, het actieplan van de

NFO alsmede informatie over eerdere

vorstjaren.

Het onderdeel ‘NFO’ geeft informatie

over de organisatie, behaalde resulta-

ten en de doelstellingen voor 2012. Via

het kopje ‘Bestuur en medewerkers’

kan een NFO-lid gemakkelijk contact

leggen met een NFO-medewerker of

bestuurder. Bij onderdeel ‘Vakblad

Fruitteelt’ kunnen de agendaberichten

en vangbandjes worden opgegeven.

Via de tweewekelijkse Poll kunt u re-

ageren op een actueel onderwerp. De

uitkomst hiervan wordt iedere twee

weken in Fruitteelt gepubliceerd op

de Lezerspagina (zie pagina 18 van dit

Fruitteeltnummer).

Via een smartphone is de website he-

laas nog niet beschikbaar, dit vanwege

de benodigde Flash Player (weergave-

programma) dat nog niet voor smart-

phones beschikbaar is.

NFO website is vernieuwd!

Service2fruit voor groenten Het digitale handelsplatform Service2fruit is vanaf woensdag 2 mei

ook opengesteld voor de handel in groenteproducten. De eerste

groente die via het digitale handelsplatform verhandeld wordt

is paprika. Vanuit de paprikasector bestaat, vergelijkbaar met de

hardfruitsector, behoefte aan alternatieve afzetmogelijkheden.

Vanwege deze eerste uitbreiding is het platform behalve met de

naam www.service2fruit.com nu ook te bereiken onder de namen

www.service2food.com en www.service2vegetables.com.

Homepage van de nieuwe website

65 jaar ‘Perfect’ In 2012 bestaat Van Wamel BV, fabrikant van Perfect landbouw- en fruitteeltma-chines 65 jaar. Om dit jubileum te vieren geeft het bedrijf een Open Huis op vrijdag 15 juni van 10.00 tot 20.00 uur en 16 juni van 10.00 tot 15.30 uur.Tijdens deze dagen biedt Van Wamel de mogelijkheid om onder het genot van een hapje en een drankje zowel zijn moderne productiefaciliteiten als ook zijn uitge-breide programma te bekijken. Dat omvat tegenwoordig cirkelmaaiers en versnippe-raars voor de fruitteelt en wijnbouw, blo-ters en klepelmaaiers voor de landbouw en cultuurtechniek en sorteermachines voor groente en fruit.Bezoekadres:Van Wamel BVEnergieweg 16658 AE Beneden-Leeuwen

5

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

18

De meeste jaarcijfers over

2011 van de fruitcoöpe-

raties zijn weer bekend

gemaakt. Veiling ZON

boekte over 2011 een

winst van 1,8 miljoen euro.

De winst van The Greenery

kwam uit op 1,9 miljoen

euro. De Ehec-crisis drukte

zwaar op het winstcijfer

van de onderneming die in

2010 nog 4,9 miljoen euro

winst maakte. Fruitmasters

boekte voor het eerst sinds

jaren weer een plus, met

een winst van € 534.000.

Besparing op personeel-

kosten, zeven procent

meer aanvoer van Neder-

lands fruit en verkoop van

vaste activa deden de ba-

lans stijgen (lees meer over

Fruitmasters op pagina 12

van dit Fruitteeltnummer).

De Belgische Veiling Has-

pengouw boekte als enige

een verlies. De beruchte

storm en hagelbuien in

augustus 2011 zorgde

voor een totaal verstoorde

oogst. Het volume aan-

geleverd fruit daalde dan

ook met zeven procent.

Samen met eenmalige

herstructureringskosten

kwam het verlies uit op 1,6

miljoen euro.

Veilingen op winst en verlies

Dé Klein- en Steenfruitdag, die 24

mei plaatsvindt, is een dag met

rondleidingen door proeven en

demonstraties. Tevens is een aantal

leveranciers en fabrikanten gericht

op de klein- en steenfruitsector aan-

wezig. Als centrale verzamellocatie

is gekozen voor het geheel nieuwe

bedrijfsgebouw - inclusief moderne

koelcellen - van de familie Verwoert

te Lienden, ook wel bekend als

het voormalige ‘voorbeeldbedrijf

zachtfruit’. Vanuit deze locatie

houdt de organisatie de gehele dag

door rondgangen, ook op een nabij

gelegen steenfruitperceel. Actuele

thema’s worden door middel van

demonstraties en rondgangen toe-

gelicht. Thema’s die onder andere

aan bod komen zijn; (biologische)

gewasbescherming, bemesting,

teelt(-benodigdheden), watergift,

overkappingen, mechanisatie, spuit-

techniek, bouw- en koeltechniek en

fruitbewaring. Kortom; een gezel-

lige, praktische, leerzame en be-

drijfsgerichte dag. Deze praktijkdag

is een initiatief van DLV Bouw, NFO

StonefruitConsult en het Kennis- en

Innovatie Centrum Kleinfruit (KICK).

Meer informatie vindt u op www.

dlvplant.nl.

Locatie: Mts. Verwoert, Provinciale-

weg 1, 4033 BP Lienden. De Klein-

en Steenfruitdag begint om 13.00

uur en duurt tot circa 20.00 uur.

Klein- en Steenfruitdag komt er weer aan

Peer in de flesDuitse retail-inkopers en

de vakpers hebben op

een ludieke manier ken-

nisgemaakt met de Neder-

landse Conference. Met

de mailing van een luxe

houten kistje met daarin

twee peren, waarvan één

Mild-suss en één Knackig

frisch, werd de ontvangers

gewezen op de eigenschap van Conference dat men

deze peer op twee manieren kan eten. Naast de pe-

ren werd een speciale fles Birnenbrand bijgevoegd

met in de fles een Hollandse Conferencepeer. In een

persoonlijke brief en met een informatiefolder werd

de jaarrond beschikbaarheid van de Conference bena-

drukt. Deze actie maakt deel uit van de B2B-campag-

ne die er voor zorgt dat Conference in Duitsland een

sterkere positie krijgt.

Bron: GroentenFruit Bureau

Circa honderd bedrij-

ven en organisaties

showen hun noviteiten

en specialiteiten tijdens

de Fruitteelt Vakbeurs die

op 6 en 7 juni plaatsvindt in Expo

Houten. De NFO organiseert elke

twee jaar samen met Fruitmasters

dit veel bezochte evenement. De

standhouders op deze beurs zijn

vooral specifieke toeleveranciers

voor groot-, steen- en kleinfruit. De

toegang en parke-

ren zijn gratis. Kijk

op de evenementen

website van de NFO

(www.nfo-evene-

menten.nl) voor al-

gemene informatie

voor bezoekers en

specifieke informa-

tie voor exposanten.

Noteer deze beurs

alvast in uw agenda!

100 deelnemers Landelijke Fruitteelt Vakbeurs

Grote drukte op de laatstgehouden Fruitteelt Vakbeurs in

2010. Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

6

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

De primeurs van de eerste bramen en frambozen die nu de pers halen, zijn zeker niet representatief. Met

uitzondering van aardbeien is er nog amper kleinfruit van eigen bodem. Dat komt in de loop van deze maand op gang uit de onver-warmde tunnels en soms kassen, waarna de diverse rassen en teelten elkaar opvolgen tot de eerste nachtvorst van betekenis in het najaar.Naast aardbei zijn het de kersen die een grote aantrekkingskracht hebben op de klanten van de huisverkoop. Maar klein-fruitbedrijven zijn zeer divers, zo blijkt uit de telers die dit jaar meedoen aan Van knop tot oogst. Veel producten vinden rechtstreeks hun weg naar de consument, zowel via huisverkoop als zelfpluk. Maar grotere volumes gaan naar de veiling. Dat geldt overigens ook voor specialisaties in kleinere volumes.In tegenstelling tot bijvoorbeeld de pe-renteelt lijken de gevolgen van de strenge vorst van februari in het kleinfruit mee te vallen. Braam vormt daarop een uitzonde-ring. Veel buitenpercelen lopen wel uit, maar ogen niet vitaal. Binnen staat het ge-was er beter voor. Marinus Bunt in Herveld plaatste vorige week de bijen bij de eerste open bloemen. “Dat was vrijwel gelijk aan vorig jaar”, zo vertelde hij afgelopen week-end.

De nachtvorst in april en het koude weer in deze periode lijken een grotere impact te hebben op het kleinfruit. Lang niet alle bessen hebben volle trossen en zelfs bij de pruimen is het nog niet zeker of overal vol-doende bloemen tot vruchtzetting komen.

‘Suikerklontje zit er al in’Bij Henri Wisselink in Gaanderen valt de vorstschade aan de bramen mee. “Het is hier in de Achterhoek ook niet kouder dan min vijftien geweest”, licht hij toe. Het is zijn belangrijkste gewas, dat hij zowel buiten in de grond als binnen in containers teelt. Het plantmateriaal kweekt hij zelf op; de stekken zijn inmiddels al uitgegroeid tot stengels van een meter. “Die knippen we dan iets in om de vertakking te stimuleren.” Naast Loch Ness teelt hij Loch Tay, vooral voor de huisverkoop. Ook bij de andere teelten is het sortiment breed en soms onbekend. De directe verkoop speelt dan ook een belangrijke rol, zowel via huisver-

koop als zelfpluk. “Onze vroege rode bes is het nieuwe Zwitserse ras Telake. Die smaakt eerder zoet dan zuur; het suikerklontje zit er bij wijze van spreken al in.” Na dit ras volgt het standaardras Rovada en daarna de latere Roodneus.Bij de frambozen grijpt Wisseling terug op een oud ras als de herfstframboos Zeva na eerder Polka en Autumn Bliss te hebben geteeld. “Niet alle nieuwe rassen zijn wat smaak betreft een verbetering. En dat is in de huisverkoop toch het belangrijkste. De meeste producten wor-den dezelfde avond nog verwerkt of op-gegeten.” Daarom teelt hij ook Tulameen zomerframboos, aangevuld met een beetje gele frambozen voor de zelfpluk.De vroege teelten in de tunnel bestaan ook uit blauwe en zwarte bes. De productie hiervan is grotendeels bestemd voor de vei-ling. Dat geldt ook voor de Boysenberry, een kruising tussen framboos en braam. Die zet Wisselink niet zomaar voor de klok,

Net als bij hardfruit begint ook bij

kleinfruit weer een nieuwe serie

Van knop tot oogst. De oogst valt

waarschijnlijk op een normaal

tijdstip, zo lijkt het na een warme

maand maart en een koel april.

Maar voor veel telers is zetting,

rui en oogst nog koffi edik kijken.

Anton Oostveenfreelance journalistfruitteelt@nfofruit.nl

Kleinfruit komt wisselend op gangNog veel onzekerheid over de teelt bij telers klein- en steenfruit

Serie: Van knop tot oogst, klein- en steenfruit, deel 1

Met de Reine Victoria kan het dit seizoen nog alle kanten opgaan. Foto: NFO

7

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

maar daarvoor heeft hij een vaste afnemer. “Een exporteur op Scandinavië neemt ze mee als aanvulling op exoten”, vertelt hij.De bodem van het bedrijf is net zo geva-rieerd als het sortiment. Klei, leem, geel en zwart zand wisselen elkaar af. Voor de blauwe bes kreeg het natste stuk grond een speciale bewerking. Daarin zijn sleuven ge-graven waarin beukengrond is verwerkt met een pH van amper vijf. “De struiken zijn nu 1.80m en het groeit nog steeds als kool.”

Kersen al als speldenknop“Wat ze in de Betuwe kunnen, moet in Brabant ook lukken”, dacht Arno Ver-meer uit Schijndel toen hij zeven jaar geleden startte met kersenteelt voor de winkel, die het bedrijf al twintig jaar heeft. Daar zet hij nu niet alleen al zijn kersen en pruimen af, maar een compleet AGF-sortiment tot en met ge-sneden groenten. “Seizoensproducten zoals kersen zijn echte publiekstrekkers. Daarmee onderscheiden we ons van het jaarrond aanbod in de supermarkten.”Het jonge perceel kersen van het vroege ras Merchant lijkt zich te herstellen van de wintervorst. “De stammen zagen aan-vankelijk bij het aansnijden behoorlijk bruin. Ik hield mijn hart vast, maar tot en met de bloei hebben ze zich normaal ontwikkeld. Ook Regina is inmiddels uit-gebloeid en bij Burlat zijn de kersen al zo dik als een speldenknop. Die hebben nu vooral voldoende temperatuur nodig om goed uit te groeien.Het aandeel Regina is beperkt tot en-

kele bomen. “Kordia is mijn laatste ras, ik wil voor de bouwvak los zijn met mijn kersen, dan loopt de huisverkoop terug”, motiveert Vermeer zijn rassenkeuze. “We zijn nu bezig de latere rassen die ik heb alsnog te overkappen. Ik was dat niet van plan, maar het lijkt de laatste jaren wel een trend dat het weer begin juli omslaat naar meer regen met veel uitval in de kersen tot gevolg.”De kersen zijn tegen nachtvorst beregend, maar dan wel onderlangs. “Over open bloe-men beregenen is bij kersen funest”, vindt Vermeer. “Onderlangs win je bijna drie graden. Maar dan begin ik nog voor het gras is aangevroren en ’s middags maak ik de boomstroken nog even nat. Ik maak ge-bruik van kleinere sproeiers, die dertig liter per uur geven. Te veel water geven is ook niet goed voor de kersenbomen.”In zijn Reine Victoriapruimen, die na de bouwvak via de huisverkoop worden ver-kocht, is duidelijk dat het beregenen niet voor niets is geweest. “Met uitzondering van de bomen net naast de vuurpotten zijn de bloemen tot anderhalve meter hoogte bevroren. De strenge nachtvorst is ook bij Elstar te zien. Hier is onvoldoende water om appels te beregenen, maar ik heb ook bij nachtvorst altijd genoeg bloemen over gehouden voor een goede productie. Nu is dat niet zo; 95 procent van de bloemen is bevroren.”

Ongelijke trossenDe Reine Victoria van teler Marinus Bunt heeft niet zozeer te lijden gehad van nacht-

vorst als wel van het koude weer in april. “De bomen staan er niet vrolijk bij; het ge-was oogt ontzettend geel”, vertelt hij. “We hebben dan ook helemaal geen ATS of zwa-vel ingezet om bloemen te dunnen. Eerst maar eens afwachten wat er overschiet en dat is dit jaar best spannend. “Maar”, zo re-lativeert hij, “in 2008 hadden we ook zo’n koude bloei en slechte zetting en maakten de prijzen het achteraf goed.”Bij de rode bessen lijkt vooral bij Rolan de zetting te wensen over te laten door het koude weer. “De eerste bloemen kwamen een week eerder los dan de volgende. Wat dat moet worden weet ik niet, maar de kans op ongelijke trossen is daardoor groot.” De bloemen van Rovada waren vo-rige week net open.Bij Junifer in de tunnel was de rui al begon-nen. “Vooral de gewassen in de tunnels hebben geprofiteerd van de hoge tempera-turen in maart. In april was het aanzienlijk koeler, maar dan is de bodem toch op temperatuur. Ook bij kruisbes ruien 20 tot 30 procent van de besjes eraf als gevolg van de nachtvorst. Terwijl ik ze toch had behandeld tegen nachtvorst en de stroken ’s middags nat zijn gemaakt.”“Ik verwacht half juni de eerste Junifer te plukken. Dat is normaal en valt gelijk met de pluk van de eerste bramen. Dat valt op hooguit een paar dagen na altijd samen. Nu loopt alles lekker door met het wegnemen van de overgebleven grondscheuten en het aanbinden van nieuwe scheuten. Als straks de oogst weer echt op gang komt, wordt het weer lekker druk.” E

Met de Reine Victoria kan het dit seizoen nog alle kanten opgaan. Foto: NFO

Kers in de nabloei.

Foto: Marijke van Osssenbruggen, NFO

De nachtvorst en koude weer in april lijken een grotere impact te hebben op het kleinfruit.

Lang niet alle bessen hebben volle trossen. Foto: NFO

8

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

Bij aanvang van de bewaring hield me-nig bewaarder zijn hart vast voor de inwendige kwaliteit vanwege de gro-

te oogst groene, gladde, grove Conference-peren. Maar de Conference gedraagt zich, wat de inwendige kwaliteit betreft, tot op heden uitstekend. Bij Doyenné du Comice merkten we dat de kwaliteit na februari we-derom snel instortte. Het lukt maar niet om een voldoende kwantum geschikte Doyenné voor de langere bewaring te selecteren. Ook dit jaar bleven te veel twijfelachtige partijen te lang in bewaring waardoor deze uiteinde-lijk in het schap tot teleurstelling leiden in de vorm van versleten en bruine vruchten. Er zijn lessen uit te leren.Als eerste heeft, zelfs met de beste tech-nieken, een product een beperkte bewaar-duur. We zullen, bij een langere bewaar-duur, nog scherper naar de uitstalkwaliteit moeten kijken. Hiervoor moeten we het product uit de cel halen en na enkele dagen beoordelen. Ongetwijfeld is de schrik dan groot. Begin met deze waarneming wel bij-tijds. Bij Doyenné al ergens half december. Wachten tot de handel op slot zit, omdat deze vanuit recall de problemen keihard ervaren, is zinloos.Een andere les: de specifieke kwaliteitsitu-atie bij Doyenné (slijtage) is wellicht te voorkomen met betere bewaarmethoden of -condities. Mogelijk kan de bewaarder de bewaarcondities op Doyenné nog iets strikter toepassen. Denk niet alleen aan

strengere CA-condities, maar ook aan het inzetten van SmartFresh. Overigens zijn met SmartFresh bij Doyenné al goede re-sultaten geboekt. Dit vraagt echter nog wel enig onderzoek.

Peren uitwendigZo goed als de inwendige kwaliteit van Conference is, zo duidelijk speelt de minde-re uitwendige kwaliteit. Eerder dit seizoen viel al op dat bepaalde herkomsten last hadden van een sterke schilgevoeligheid (sorteerschade). Ook werd al vroeg schil-zwart gesignaleerd op peren die vanaf 5 -10 september zijn geplukt. Veelal peren uit de noordelijke regio’s van het land. In de lijn van de uitwendige kwaliteit is ook de grondkleur opvallend, het meest van peren van percelen met minder vochtvoor-ziening dat werd versterkt door het droge voorjaar. Naast de typische peren (gele) met ijzergebrek, zijn dit jaar in veel partijen ook vruchten te zien met aan de zonzijde een sterke geelverkleuring. Helaas zien we dat juist deze peren ook gevoelig zijn voor scald. De eerste berichten kwamen eind fe-bruari uit België, maar intussen zijn ook in Nederland partijen met scald gesignaleerd. Het plukmoment lijkt niet bepalend, ook op tijd of zelfs op vroeg geplukte partijen kan zich scald ontwikkelen. Wel zien we dat naarmate de peren later geplukt zijn, en logischerwijs geler zijn, hier meer scald op ontstaat. Houd partijen met een matige grondkleur (een percentage gelere peren) of partijen met een lichtgroene grondkleur extra in de gaten. Haal regelmatig vruchten uit de cel en leg ze bij voorkeur bij 5 tot

10 ºC omgevingstemperatuur om te kijken of scald wordt gevormd. Bij hogere tem-peraturen kan het zijn dat de peer te snel veroudert zonder dat sprake is van scald. Een verklaring voor de scald dit jaar is niet te geven. Alle verklaringen zijn vooralsnog speculatief omdat naar de achtergrond van scald op Conference nog geen onderzoek is gedaan. Inmiddels komen de ervaringen van diverse partijen Conference binnen. Op basis daarvan proberen we richtingen te vinden die het probleem laat verklaren. Bij deze een oproep aan bewaarders en sor-

teerders om bijzonderheden te melden.Bij appel, zo leert de ervaring, is scald te voorkomen door het zuurstofniveau terug te brengen tot minder dan 1,5 procent. Maar daarmee hebben we bij peren alleen slechte ervaringen vanwege het ontstaan van inwendig bruin en hol.

Appels met scaldHoud ook bij appels rekening met de gevoeligheid voor scald. De eerste mel-dingen zijn al binnen, maar in praktisch

We zien de laatste jaren nieuwe vormen van kwaliteitsverlies bij appels

en peren in bewaring. Het bewaarseizoen 2011/’12 laat ook een opval-

lende ontwikkeling in de kwaliteit zien. Bij Conference is de uitwendige

kwaliteit niet optimaal, inwendig is die echter uitstekend. Bij appels is de

inwendige kwaliteit juist minder. Het bewaarresultaat bepaalt sterk het

bedrijfsresultaat want het soms beperkt percentage kwalitatief hoog-

waardig product moet de kosten tot dat moment dragen.

Frank van de GeijnWageningen URFrank.vandegeijn@wur.nl

Variatie in bewaarkwaliteit appel en peerConference gedraagt zich uitstekend, wat de inwendige kwaliteit betreft

Bewaarkwaliteit

9

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

alle gevallen blijken de ULO-condities niet gerealiseerd te zijn of niet te zijn behou-den. Helaas blijkt dit wel steeds meer een geaccepteerde praktijksituatie. Cellen waar de zuurstof langere periode boven de 1,5 procent heeft gestaan, dient u goed op scald-gevoeligheid te beoordelen. Zorg bij cellen met een te hoog zuurstofniveau in ieder geval voor een hogere luchtcirculatie. Belangrijker is uiteraard om het juiste zuur-stofpercentage aan te houden. Informeer derden als het langere tijd niet lukt om het afgesproken zuurstofpercentage te handha-ven. Bij het openen van cellen is een hoge afzetsnelheid noodzakelijk omdat een te lange periode uit de CA-condities toch nog problemen kan geven. Denk vooral aan de rassen Jonagold, Boskoop en eventueel Golden Delicious.

Schilvlekjes Ondanks de natte periode rond de pluk blijven in de eerste periode van de bewa-ring de schilvlekjes beperkt. Veel bewaar-ders ontdekten de zuurstofdaling onder de 1 procent om hiermee de uitstalkwaliteit te verbeteren en schilvlekjes te onder-

drukken. Let wel dat elk jaar zijn eigen mogelijkheden heeft met het verlagen van het zuurstofpercentage. Dit jaar zijn de mogelijkheden bij Elstar zeer ruim. Bij DCS-bewaring zagen we pas vanaf 0,6 procent zuurstof een eerste fermentatie (productie van onder andere alcohol) bij Elstar. Bij Jonagold echter pas bij een hogere waarde. Dit hebben enkele bewaarders ‘aan de lijve’ geconstateerd. Jonagold fermenteert bij herkomsten al direct onder de 1 procent zuurstof. Goede ervaringen met lager zuur-

stof bij Elstar is dus niet zomaar te verta-len naar andere rassen. Wij raden iedereen aan een uitgebreide controle van alcohol-vorming te blijven uitvoeren om onnodige schade te voorkomen. Vanaf medio maart worden wel meer melding gemaakt van schilvlekjes. Zorg voor een duidelijk beeld van uw partij door middel van een vochtige uitstalperiode en voorkom hiermee tegen-vallers in de keten.

Inwendig bruinZo groot als de meevaller is over de inwen-dige kwaliteit van peren, zo groot is de tegenvaller over de inwendige kwaliteit van appels. Het aantal partijen met problemen valt misschien mee, maar de structurele situatie over de vele rassen zowel in Ne-derland als in de ons omliggende landen, is dit jaar op zijn minst opvallend. De ver-schijningsvormen van het inwendig bruin zijn redelijk gelijk. Veelal is een scherp begrensde bruine vlek in het vruchtvlees te vinden die bij indroging tot holten leidt. De koppeling met CO2-gevoeligheid is snel gemaakt vanwege de grote gelijkenis met CO2-schade bij Conference (hol en bruin). Door de holtes in de appels lijkt de schade al vroeg te zijn opgetreden hetgeen de mogelijke CO2-oorzaak nog versterkt. Bij Jonagold is de bruinverkleuring dichter tegen het klokhuis aan te vinden. Bij de andere rassen ligt het meer midden in het vruchtvlees. In veel gevallen overigens aan de kroonzijde van de vrucht. Alleen bij ernstigere aantasting is de bruinverkleuring ook aan de steelzijde te vinden. Omdat de kroonzijde van de vrucht een zone is waar ook kurkstip eerder optreedt, is de koppe-ling met lagere calciumniveaus al geregeld gemaakt. In absolute zin is er echter weinig

relatie te vinden tussen de bruinverkleuring en de niveaus aan calcium. Binnen de partij zijn het wel steeds de vruchten met het laagste calciumwaarden die de verkleuring geven. Inwendige CO2-schade duidt op een moeizame uitwisseling van CO2 in de vrucht. Bij diverse partijen is glazigheid geconstateerd die deze uitwisseling nog moeizamer maakt.

BewaarrotDe sorteerresultaten geven tot op heden een acceptabel beeld over de rotontwik-keling. We weten dat er voorbeelden zijn waarbij in een relatief korte bewaarperiode al een enorm percentage rot werd gereali-seerd. Lenticelspot die vaak als rot wordt opgemerkt, en de visogenrot, veelal gevon-den op Conference, laten grote uitvalper-centages zien. Beide zijn zeer moeilijk te sorteren omdat er altijd enkele vruchten doorheen glippen en in de keten terechtko-men. Vroegtijdige herkenning is erg lastig ondanks alle moeite die bewaarders nemen met productbeoordelingen. Naarmate het bewaarseizoen vordert waarin het product vatbaarder wordt en langer onder extreme omstandigheden ligt, neemt de kans op rot toe. Krijg een beeld van de vochtstatus van de cel. Cellen met een opvallende schimmel-ontwikkeling op de kisten of cellen met een groter percentage zichtbaar bewaarrot, vragen om een tijdelijke opening om op kistniveau het risico van visogenrot in te schatten. Let er wel op dat deze bewaarrot een korte omslagperiode lijkt te hebben. Binnen enkele weken kan de aantasting zich sterk negatief ontwikkelen. Blijvende controle is dus nodig. E

Conference

met scald.

Foto: NFO

Elstar met

schilvlekjes.

Foto: Marijke van

Ossenbruggen, NFO

10

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

Je krijgt al snel het stempel: O, ze zijn uitgekocht, zo kan ik het ook”, vertelt Frank Diks. Hij werd zo’n drie jaar ge-leden uitgekocht en besloot in

Meteren opnieuw te beginnen. Er werd 10,5 hectare verkocht, het woonhuis en de schuur bleven in eigendom. Frank heeft sa-men met zijn neef ook nog 8 hectare pacht (ieder 4 hectare) in Schalkwijk. Frank en Jacqueline Diks zeggen dat zij inderdaad een leuk bedrag kregen, maar stoppen met ondernemen en geld op de bank zetten, waarbij de Belastingdienst vervolgens even komt afrekenen, dat zit niet in hun bloed. Rentenieren zat er qua bedrag trouwens ook niet in. Beiden zijn afkomstig uit een ondernemersfamilie en besloten opnieuw te beginnen. Afwachten in Schalkwijk zagen zij niet zitten. Frank: “Je kunt er goedkoop blijven zitten, maar je bent wel de controle kwijt.” Jacqueline vult

hem aan: “Op het nieuwe bedrijf hebben we ook onzekerheid, maar je hebt wel alles in eigen beheer.”Steef, de vader van Frank, is afkomstig uit een fruittelergezin en heeft zich destijds in Schalkwijk toegelegd op de teelt van rozen-bottels. In de latere jaren werd hij adviseur van deze teelt. Door een goede staat van dienst werd het mogelijk 11 hectare grond te kopen. Frank en zijn vader zetten begin jaren negentig vanuit het niets hun fruitbe-drijf op. In 2006 nam Frank het bedrijf van zijn vader over, hetgeen ook gepaard ging met redelijk wat kosten. Jacqueline: “We hadden net alles op orde in Schalkwijk. Het gehele bedrijf van 11 hectare groot was omgeturnd naar de teelt van peren. Het huis was verbouwd en de kinderen zaten hier op school en dan is daar ineens een projectontwikkelaar.” Het bedrijf is speculatief verkocht, oftewel

Het zware weer waar de fruit-

sector in zit is een feit. Als je dan

wordt uitgekocht veranderen

de zaken. De familie Diks in het

Utrechtse Schalkwijk werd enkele

jaren geleden uitgekocht. Wat ga

je dan vervolgens doen? Opnieuw

een fruitbedrijf beginnen bete-

kende weer grote investeringen

doen, maar rentenieren betekende

weggeven aan de Belastingdienst.

De familie begon opnieuw in het

Betuwse Meteren.

Marijke van Ossenbruggenvakredacteur Fruitteeltmvossenbruggen@nfofruit.nl

Uitgekocht, en dan…Verkoop, vergunningen en herinvestering

Bedrijfsreportage

“

Frank en Jacqueline Diks

tussen de Conference.

11

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

de familie heeft nog zes jaar het vruchtge-bruik daarna wordt de situatie van jaar tot jaar bekeken. Frank merkt op dat de grond verkocht werd nog voor de economische crisis in zicht was. Het zag er destijds naar uit dat het ook gelijk volgebouwd zou worden, dat was echter niet zo.

Het vruchtgebruik heeft de familie ook hard nodig aangezien er in Meteren van de 16 hectare nog geen peer geplukt kan worden. In 2011 is het blok van 8 hectare met Conference ingeplant (winter-vorstschade heeft de familie niet, de bomen waren goed aangeaard). Op het huisblok plant Diks binnenkort 8 hectare Beurré Alexander Lucas.

HerinvesterenNa een jaar van praten en onderhan-delen werd het bedrijf in Schalkwijk verkocht. Vervolgens kreeg Diks vanuit de fiscus drie jaar de tijd om te herinvesteren. De familie stond voor vele vragen. Nieuwbouw op een geschikt stuk grond met wat water of een bestaand bedrijf kopen? En waar ga je dan heen, ook denkend aan de drie kinderen? Vergunningen regelen? Ze bezochten diverse Nederlandse be-drijven. De conclusie was meestal dat de bedrijven of wat verouderd waren, de teelten niet aansloten of qua opzet niet in hun wensenlijstje pasten. In Meteren troffen zij een jaar na ver-koop 17 hectare weiland en een welwillen-de gemeente Geldermalsen aan. Jacqueline: “Ik zag er tegenop om de vergunningen aan te vragen.” Uiteindelijk duurde het ‘maar’ 1,5 jaar om van weiland naar huis en schuur te gaan. Je komt in een nieuw gebied waar-door je niet weet wie je moet hebben. Het is belangrijk dat je met zoiets de goede mensen om je heen hebt. Van Kessel Bouw-bedrijf heeft ons daar goed bij geholpen.” Omdat de familie in de buurt een vreemde eend in de bijt was, deelde zij folders uit aan de buurtbewoners met informatie over wie zij is en welke plannen ze had.Bij de herinvestering telde de 10,5 hec-tare die Diks verkocht had mee voor de herinvestering. Gemeente Geldermalsen was volgens Jacqueline niet de moeilijkste gemeente, wel werden zij en haar man gescreend of de nieuwbouw wel menens was. Eerst moest 50 procent van de hectare

zijn ingeplant en ook een gedeelte van de schuur er staan alvorens beiden verder mochten met het huis. De bouw van tien ULO-cellen met een capaciteit van 1,1 mil-joen kg, is in de richtlijn van hetgeen ze straks gaan produceren. Frank koos voor ammoniakkoeling, een vrij dure investering

voor 1,1 miljoen kg. Het is echter zo dat ammoniak-koeling in zijn geheel mee-telt voor de herinvestering. Koeling opzetten met freon telt slechts voor 30 procent mee, plus de onzekerheid

over freon in de toekomst.De familie woont momenteel in de schuur, die straks kantoor en kantine wordt. Te-vens is er een ruimte in de schuur gebouwd

die na de pluk van dit jaar als kapsalon-ruimte gaat dienen voor Jacqueline. Rond de zomer verwacht men het woonhuis te kunnen betrekken

TeeltenDe teelten op het nieuwe bedrijf zijn opge-zet als snoeren (3m x 0,65cm). Deze manier van telen (makkelijk dunnen en snoeien) en het werken erin bevallen Frank goed. “We wilden het bedrijf ook zodanig indelen dat het zo makkelijk mogelijk werken is.” Uiteraard ook met zo weinig mogelijk per-soneel om de kosten laag te houden. Met de meerrijige spuit zijn de percelen ook snel af te rijden. “Dit is onze visie nu. We moeten zien of het ook zo uitpakt.” Alle hectares beschikken over vaste beregening en fertigatie.Diks is van oudsher een ‘perenman’, de keus om daar in verder te gaan lag voor de

hand. Ook dat er 8 hectare Conference in moest, was snel bepaald. Hij twijfelde wel over de aanplant van Xenia en Sweet Sen-sation. Een clubrasconcept en twijfels over de afzet hebben hem doen beslissen om voor Beurré Alexander Lucas te gaan. “Deze peer heeft zich toch wat meer bewezen.” Daar komt bij dat de peer naast de Confe-rence mooi in het plukvenster past. Na vier weken plukken zijn ze straks klaar.Diks verkoopt zijn fruit via eigen afzet. Dat kan zijn vanuit de cel of op het hout. Eigen sortering heeft hij niet. Ook werkt hij sinds kort met de verkoop via Service2fruit. “Je hebt het voordeel dat je snel je geld beurt. Het is een moeilijke tijd voor hen om te starten, maar je ziet nu dat ze over elkaar heen bieden.”

ToekomstDoor wederom opnieuw te beginnen in de fruitteelt geeft Diks aan dat hij nog wel toekomst ziet in de sector. “Het is nu zwaar weer in de fruitteelt en er zullen wel wat bedrijven afvallen. Het zijn de details waar het vaak om gaat. Net die ene be-spuiting wel of niet doen. Op een bepaald moment je fruit verkopen. Het is misschien niet altijd vakmanschap, soms komt er ook wat geluk bij kijken.”Een zwak van de sector is volgens hem dat bedrijven helaas niet meer investeren, sim-pelweg omdat het op de meeste bedrijven niet kan. Jacqueline hoopt dat de consu-ment het Nederlandse fruit wat meer gaat waarderen. De teler teelt zijn fruit immers zo bewust mogelijk en wordt door de su-permarkten al gemangeld als het gaat om residuen. E

“We wilden het bedrijf zodanig indelen dat het

zo makkelijk mogelijk werken is.”

Foto’s: Marijke van Ossenbruggen, NFO

‘Het huis was verbouwd en de kinderen zaten hier op school en dan is daar ineens een projectontwikkelaar’

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

12

Tijdens de Algemene Ledenvergade-ring schonk de Fruitmasters-directie aandacht aan de situaties die de

redenen waren geweest voor de jarenlange verliezen en ze gaf inzicht in de nu beschei-den winst van € 534.000. Fruitmasters-directeur Kees de Kat: “Door de verbreding van activiteiten van de Fruitmasters Groep stond de teler de afgelopen jaren te weinig centraal.” Volgens hem waren er daardoor veel aandachtpunten die te wensen over-lieten.Met het businessplan ‘Terug naar de basis’ kwam Fruitmasters weer uit de rode cijfers. Als eerste steeg de ledenomzet (Fruitmas-ters heeft iets minder dan 500 leden) met 5 procent die vooral werd gerealiseerd door een toename van het volume Nederlandse producten. Er werd 7 procent meer kilo’s van Nederlandse telers aangevoerd. In totaal bespaarde Fruitmasters zes miljoen euro op de kosten.Besparing op personeelskosten, deels veroorzaakt doordat arbeidscontracten werden beëindigd, zijn ook een belangrijke

teller voor het positieve resultaat. Daar-naast werden de kosten verlaagd door het afstoten van importbedrijf Indigo, hetgeen de belangrijkste reden was voor de daling van de totale omzet met 29 miljoen euro. De reorganisatie van Citronas, de verkoop van Fruitmasters Juice en Ready Fruit (ver-koop in 2012, dus telt niet mee voor de cijfers van 2011) zorgden eveneens voor geld in het laatje.Financieel-directeur Sjors Kruiper: “We hebben een periode gehad dat we voor de breedte gingen, maar achteraf bekeken, heeft dit ons gewoon geld gekost.” En daaroverheen kwam nog eens de crisis, zegt Kruiper. Investeren in een bedrijf is altijd belangrijk, maar Fruitmasters maakt voorlopig toch nog even pas op de plaats als het om grote investeringen gaat zoals nieuwbouw van een groot gedeelte van het cellencomplex in Geldermalsen.

Fruitprijzen Winst voor Fruitmasters is uiteraard een gezond teken, maar de prijzen die de telers nu voor hun hardfruit krijgen zijn een stuk minder rooskleurig. Het geeft sommige telers het gevoel dat Fruitmasters de appels maar weggeeft. Kruiper: “Wij vinden niet

dat we ze weggeven, maar snappen wel dat telers dat zo kunnen ervaren. Er is mo-menteel veel aanbod en de vraag valt niet mee.” De perenprijs trekt weer wat aan, maar de appelmarkt heeft het zwaar tot nu toe. “Deze oogst is voor de gangbare ras-sen een moeilijk seizoen.” De verkoop van Kanzi verloopt volgens hem een stuk beter omdat de consument deze appel goed waardeert. Het aandeel clubrassen groeit binnen de organisatie, maar de kwaliteits-eisen liggen hoog. Kruiper merkt daarbij op dat Fruitmasters erg veel waarde hecht aan lange termijn relaties met haar klanten.

Teler centraalDe teler centraal stellen houdt onder meer in dat Fruitmasters kostenposten voor de telers binnen de afzetorganisatie verlaagt of opheft. Enkele wijzigingen die hen nu ten goede komen zijn: afschaffing van de toeslag op kleine partijen en de conditio-neringheffing; het verlagen van de monito-ring- en certificeringkosten en het verlagen van de tarieven voor het pakstation, de omzetprovisie en de houtverkoopprovisie. Sjors Kruiper zegt dat Fruitmasters ook nieuwe, betrouwbare afzetmarkten in ont-wikkeling heeft, maar dat dit tijd kost. E

Fruitmasters heeft na diverse jaren

van verlies een positief resultaat

geboekt over 2011. Kostenverla-

ging en het afstoten van aange-

kochte bedrijven zijn de punten

waarmee Fruitmasters aangeeft

dat zij teruggaat naar de basis:

de teler centraal, waarde toevoe-

gen en fruit verkopen. Fruitteelt

ging in gesprek met Sjors Kruiper,

financieel-directeur van Fruitmas-

ters, over de toekomst en de te-

genvallende hardfruitprijzen van

dit moment.

Marijke van Ossenbruggenvakredacteur Fruitteeltmvossenbruggen@nfofruit.nl

Terug naar de basisFruitmasters uit de rode cijfers

Economie

Het directieteam van Fruitmasters. Vlnr: Leonard

Kampschöer, Kees de Kat en Sjors Kruiper.

Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

De NFO houdt vrijdag 11 mei haar jaarlijkse Algemene Leden-vergadering. Deze houdt de NFO dit jaar op de Floriade in Venlo.

De agendaHuishoudelijk gedeelte (9.30 – 11.00 uur)• Opening door de voorzitter, Johan van Haarlem• Notulen Algemene Ledenvergadering 7 april 2011• Ingekomen stukken en mededelingen• Jaarverslag van de NFO over 2011• Aanpassing NFO-structuur• Productgroepen• Aanpassing NFO-statuten• Aanpassing huishoudelijk reglement

• Financiën • Jaarrekening van de NFO over 2011 • Begroting van de NFO voor 2012 en 2013 • Voorstel voor de contributie in 2013 • Benoeming financiële commissie voor 2012• (Her)benoemingen en afscheid leden en plaatsvervangen-

de leden van het hoofdbestuur• Rondvraag• Sluiting huishoudelijk gedeelte

Algemeen gedeelte (11.30 – 13.00 uur)• Jaarrede: Belangenbehartiging in beweging, door Johan van

Haarlem• Inleiding: De (toekomstige) positie van Conference in de

markt, door Philippe Appeltans• Forumdiscussie• Sluiting• Lunch (tot 14.00 uur)

Gelegenheid om de Floriade te bezoeken

De uitnodiging met de complete agenda en routebeschrijving vindt u op de NFO-site, www.nfofruit.nl.

Aanpassing NFO-structuur De NFO stelt voor om binnen de vereniging vier productgroe-pen in te richten die zich focussen op marktzaken. NFO-leden worden lid van de voor hem of haar relevante productgroep. De voorzitters van de productgroep worden lid van het NFO-hoofdbestuur. Productgroepen krijgen net als kringen en af-delingen een eigen verantwoordelijkheid binnen de NFO. Net als afdelingen en kringen kunnen productgroepen contributie innen.

Jaarrede van Johan van HaarlemJohan van Haarlem zal ingaan op de belangenbehartiging en de bewegingen die daarin plaatsvinden. De sector verandert, de overheid trekt zicht terug en de productschappen staan onder druk. De NFO-voorzitter staat stil bij de plek die de NFO in-neemt binnen de belangenbehartiging; het takenpakket van de NFO; de belangrijke partners van de NFO en de nieuwe samen-werkingsverbanden die ontstaan. Daarnaast gaat hij in op actu-ele thema’s waar de fruitsector momenteel mee te maken heeft.

Lezing van Philippe AppeltansDe (toekomstige) positie van Conference in de markt Philippe Appeltans is algemeen secretaris van het Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties vzw (VBT). Hij houdt een inlei-ding over de (toekomstige) positie van Conference in de markt. Conference was de afgelopen vijftien jaar het paradepaardje voor de Nederlandse en Belgische fruitteelt en zorgde voor een stabiele inkomstenbron voor de fruitteeltondernemers.Door de sterk toegenomen productie, die bovendien de ko-mende jaren nog verder groeit, staat deze positie onder druk. Appeltans zal in zijn inleiding vanuit de Belgische optiek uit-eenzetten wat de beste aanpak is voor Conference om de posi-tie zo goed mogelijk veilig te stellen. Waar liggen nog kansen in de markt om de afzet voor Conference te vergroten? Welke aanpak is hiervoor nodig in termen van marketing, promotie en kwaliteitsbeleid? Voor beide landen is Conference het hoofdras. Hoe kunnen Nederland en België elkaar versterken om de posi-tie van Conference veilig te stellen?

ALV-locatie op de FloriadeDe Floriade is uitstekend bereikbaar. Gelegen aan de snelwe-gen A73 en A67 is de parkeerplaats eenvoudig te vinden. Volg eerst de borden richting Venlo en daarna de borden Floriade 2012 en vervolgens P auto. Houd rekening met 30 minuten reis-tijd van de parkeerplaats naar de vergaderlocatie. De NFO houdt haar jaarvergadering op de eerste verdieping van de Innovatoren in het Auditorium. Bij de Floriade-entree passeert u de kassa’s zonder entreekaart. Na de kassa’s neemt u de voetgangersbrug over de snelweg naar de ontvangsthal van de Floriade. Vanuit deze ontvangsthal gaat u vóór de toegangs-controle naar de Innovatoren.

Bezoek aan de FloriadeDe ALV wordt om 13.00 uur afgesloten met een informele lunch tot 14.00 uur, waarna u de Floriade kunt bezoeken. Een entreekaart hiervoor en een parkeerkaart ontvangt u van de NFO na afloop van de ALV.

Namens het NFO hoofdbestuurir. Siep Koning, NFO-secretaris

Algemene Ledenvergadering NFO

Een bezoek aan de Algemene Ledenvergadering kunt u combi-neren met een bezoek aan de Floriade. Foto: Zebra Fotostudio’s

14

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

MarktzichtBinnenland

CBS helder over nieuwe rassen

De cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek vo-rige week over het hardfruit presenteerde, werpen een interessante blik op de ontwik-keling van de nieuwe rassen. De

productie van Junami nam vorig jaar sterk toe. Met 17 miljoen kg evenaarde dit ras van Inova Fruit de productie van Kanzi. De productie van Rubens nam vorig jaar nog toe met een miljoen kg, maar het areaal bleef onver-anderd. Gezamenlijk vertegen-woordigen de nieuwe rassen 13 procent van het areaal appel.De ontwikkeling bij Junami en Kanzi verloopt in golven, zo

duiden de statistieken aan. De afgelopen jaren kwamen veel percelen Junami in productie. Het areaal nam van 2010 tot 2011 slechts met een paar procent toe, maar de pro-ductie steeg met 70 procent. Ten opzichte van 2010 lag de productie van Kanzi vorig jaar slechts twee miljoen kg hoger.

Daarentegen nam het areaal weer behoorlijk toe met bijna 10 procent. Wellicht dat de productie de komende jaren sterker toeneemt als van deze percelen geoogst kan worden.Het CBS heeft de productie van alle rassen uitgesplitst. Dat geeft ook inzicht in de verde-ling van de categorie overige rassen bij de maandelijkse voorraadcijfers van het Product-

schap Tuinbouw. Hierbij zijn de nieuwe rassen nog in deze categorie opgenomen. Dat is niet terecht, want zowel Kanzi als Junami kunnen zich qua productie nu al meten met Bos-koop en binnen afzienbare tijd waarschijnlijk ook met Golden Delicious.De handelsproductie die het PT

voor dit seizoen hanteert voor de overige rassen komt nagenoeg overeen met de productie die het CBS aanhoudt voor deze catego-rie, vermeerderd met Cox’s, Junami, Kanzi en Rubens. Het verschil be-draagt een miljoen kg, maar dat lijkt met zoveel ras-sen een logische afrondingsfout. Cox’s, Rubens en zeker de zomer-rassen liggen niet of nauwelijks meer in de cellen. Daaruit volgt dat

de huidige voorraad overige rassen min of meer gelijk is ver-deeld over Kanzi en Junami.Opvallender zijn de verschillen tussen de handelsproductie van het PT en de productie die het CBS hanteert. Bij Jonagold is de productie van het CBS 5 procent groter, bij Boskoop 20 procent en bij Elstar en Golden Delicious 15 procent. Misschien zit het verschil in het aandeel dat aan het begin van het jaar direct is afgezet in de industrie. Dat zou ook de overeenkomst kunnen verklaren bij de nieuwe rassen, waarbij dit niet voor de hand ligt.

Kanzi blijft in beeldHet promotieteam van Ko-ninklijke Fruitmasters blijft Kanzi bij grote evenementen onder de aandacht brengen van het publiek. Zo kregen de deelnemers aan de Rode Kruis Bloesemtocht ieder een appel als gezonde start van de tocht die onder meer voerde door de achtertuin van de afzetorganisa-tie. Over de Linge kwamen voor deze tocht op diverse plaatsen pontons te liggen, waaronder bij Fruitmasters.

Tabel. Ontwikkeling nieuwe rassen

Ras Productie (miljoen kg) Areaal in hectare 2005 2010 2011 2005 2010 2011

Junami 0 10 17 26 429 442Kanzi 0 15 17 51 380 410Rubens 0 7 8 31 192 192

Bron: CBS

Kanzi, een blijvertje. Foto: NFO

De productie van Junami nam vorig jaar sterk toe.

Foto: NFO

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

15

Deze fysieke verspreiding van Kanzi wordt zoals gebruikelijk gecombineerd met het verbete-ren van de digitale verspreiding van deze appel. Deelnemers werden tijdens de wandeling op een aantal plaatsen uitgenodigd met het promotieteam op de foto te gaan. Het was de bedoe-ling deze foto’s op het internet te plaatsen. Wie daarbij de meeste bezoekers trok, maakte kans op een weekend weg in de Ardennen.

Aanbod frambozen iets groter

Gerard Vos in Driel heeft vorige week de eerste frambozen aan-gevoerd bij Koninklijke Fruit-masters. Het betreft Tulameen uit de verwarmde kas. Bij The Greenery zijn onlangs ook de eerste frambozen aangevoerd, zodat dit product van eigen bodem weer verkrijgbaar is. Zo-als gebruikelijk ging de eerste opbrengst naar een goed doel, in dit geval naar de KWF Kan-kerbestrijding.Bij de groothandel zijn de

Nederlandse frambozen nog in zeer beperkte mate beschik-baar. Voor de supermarken zijn deze volu-mes volstrekt onvoldoende. De meeste frambo-zen op de markt hebben nog een buitenlandse, meestal Spaanse herkomst. Na volgende week komende eerste frambozen uit de onverwarmde tunnels en kas-sen weer in pro-ductie. Pas dan neemt het aan-bod frambozen weer in betekenis toe.

Vierkante verpakking voor framboos

Het internationale zachtfruit-bedrijf Driscoll’s brengt een nieuwe verpakking op de markt voor frambozen. Daarin moeten de eigen rassen van het bedrijf beter tot hun recht komen. Uit consumentenonderzoek zou blijken dat de verpakking de impulsaankopen flink kan laten toenemen. Bijna 90 procent van de consumenten vindt de frambozen er aantrekkelijker in uitzien.De verpakking kenmerkt zich door de vierkante vorm en is vrij plat. Desondanks gaat er zoals gebruikelijk voor de su-permarkten 125 gram in. Ook gebruikelijk is de omverpakking van twaalf van deze punnets in een doos. De belading van een pallet zou echter 30 tot 40 pro-cent hoger uitkomen. Volgens Driscoll’s neemt daardoor ook de CO2-voetafdruk van deze frambozen navenant af. Ook met dit aspect denkt de zacht-fruitleverancier een betere posi-tie bij afnemers te verwerven.

Buitenland

Meer appels uit Nieuw-Zeeland

Appelexporteurs in Nieuw-Zee-land verleggen hun handelsstro-men weer van Azië naar Europa, meldt de correspondent van Groenten en Fruit in dit land. Dat is een opmerkelijk bericht want door het grote aanbod in Europa en de moeizame afzet daarvan zoeken veel exporteurs op het zuidelijk halfrond naar alternatieven in bijvoorbeeld het verre oosten. Daardoor zou de export naar Europa zo ver afnemen, dat exporteurs in Nieuw-Zeeland hier weer nieu-we mogelijkheden zien.De Nieuw-Zeelandse exporteurs verwachten voor het sortiment van het zuidelijk halfrond voor-al een relatief tekort aan appels van goede kwaliteit en maat.

Daar is de situatie in Nieuw-Zeeland niet in het minst debet aan. Door het late en koele groeiseizoen laat de maat van de appels gemiddeld te wensen over. Vorig jaar gingen van Royal Gala gemiddeld 116 ap-pels in een standaard telescoop-doos van 18 kg, dit jaar zijn dat waarschijnlijk 125 appels. Het aantal dozen daalt daardoor van 5,8 naar 5,2 miljoen. Het aantal dozen Braeburn wordt geraamd op 3 miljoen, wat een daling is van 30 procent ten opzichte van vorig jaar.Het is de vraag in hoeverre de

import vanuit Nieuw-Zeeland toeneemt en wat het effect zal zijn op de Europese markt. Het land is in kwantitatief opzicht een van de kleinere exporteurs op het zuidelijk halfrond. Bovendien is het aanbod van bovengemiddelde kwaliteit, waardoor de Europese markt niet snel verstoord zal raken. Het Duitse ministerie van Land-bouw signaleert inmiddels dat de import uit Nieuw-Zeeland weer toeneemt. Maar het is nog onbekend of dat de gebruike-lijke opbouw is aan het begin van het seizoen of dat er meer wordt ingevoerd ten opzichte van vorig jaar.

Eerste blauwe besDe Belgische veiling Coobra uit Zelliken heeft vorige week de eerste blauwe bessen geveild. Het gaat om bessen van het ras

Nui die zijn geteeld in een ver-warmde kas. Aanvoerder KTA Horteco in Vilvoorde wil de ko-mende weken regelmatig klei-nere hoeveelheden aanvoeren. Veiling Coobra specialiseerde zich de afgelopen jaren in de afzet van houtig kleinfruit. Daarbij voert ze nadrukkelijk ook biologisch geteelde bessen, bramen en frambozen in het sortiment. E

Anton Oostveen

freelance journalist

fruiteelt@nfofruit.nl

De framboos Maraville, een ras van Driscoll’s.

Foto: Marijke van Ossenbruggen, NFO

Het aantal dozen Braeburn daalt. Foto: NFO

TeeltGrootfruit

Chemische dunning appel

Het zijn de variabellen: ras;

hoeveelheid bloemen; vorst-

schade; oogst van vorig jaar;

hoeveelheid bestuivers; en

groeikracht die bepalen of che-

mische dunning noodzakelijk

is ja of nee. Op veel bedrijven

zullen telers dit jaar vanwege

verwachte zwakke bloemknop,

vorstschade en een start met

minder bloemen, weinig che-

misch dunnen. Uiteraard zijn er

uitzonderingen waar wel een

chemische dunning van belang

is. Wanneer u chemische dun-

ning toepast kunt u kiezen uit:

Ethrel in ballonstadium; ATS

van begin bloei t/m bloei een-

jarig hout; MaxCel of combina-

ties van deze middelen.

Ethrel. Het dunningmoment

voor Ethrel is op veel bedrij-

ven alweer gepasseerd. Het

advies luidt dit toe te passen

in het ballonstadium tot ca 20

procent open bloem. Ethrel

is een verouderingshormoon

de werking ervan berust op

twee principes: veroudering

waardoor afname effectieve

bestuivingperiode; remming

auxine transport (afstoot

zwakke vruchtjes). Ethrel heeft

behoefte aan een temperatuur

van circa 18 oC en een hoge

relatieve luchtvochtigheid.

Hoe hoger de temperatuur

des te sterker de werking in

combinatie met voldoende

luchtvochtigheid. Boven de 22-

23 oC niet meer toepassen of

in een veel lagere dosering. Bij

mindere weersomstandigheden

dosering iets verhogen. De al-

gemeen geadviseerde dosering

is 0,4-0,7 per hectare.

ATS. Veelal toegepast net na

volle bloei en later op bloei

van het eenjarige hout. ATS

(ammoniumthiosulfaat) is een

zout dat de bloemen verbrandt

waardoor ze niet meer be-

stoven kunnen worden of tot

zetting kunnen komen. Wel

geeft het wat bladschade en

daarmee stress aan de boom.

De boom produceert daardoor

ethyleen dat ook een dun-

nende werking heeft. Spuiten

in doseringen van circa 8 tot 15

kg. Gewas moet droog zijn bij

toepassing en het moet opdro-

gen na bespuiting om nadelige

bladverbranding te voorko-

men. Voeg geen uitvloeier,

maar een fungicide toe die een

uitvloeiende werking heeft.

Herhaal de bespuiting wanneer

een bespuiting niet voldoende

effect bereikt.

MaxCel. Toegepast wanneer

vruchtjes 8-18 millimeter groot

zijn. De werking van MaxCel

berust op het geven van een

korte groeischeut waardoor de

concurrentie in de vruchtclus-

ters groter wordt en vruchtrui

plaatsvindt. Voordeel dit jaar:

u kunt wat later beslissen om

wel of niet nog chemisch te

dunnen. Normaal hoort MaxCel

thuis in een dunstrategie met

meerdere middelen omdat

het alleen vaak onvoldoende

werking geeft. Uitzonderingen

daargelaten. Hoe meer groei

in het perceel des te sterker de

werking van MaxCel en hoe

minder groei des te zwakker

de werking. MaxCel werkt

optimaal bij een oplopende

temperatuur vanaf 18 oC. Met

name de twee dagen na de be-

spuiting moet de temperatuur

minimaal 18 oC zijn en oplo-

pend om een maximaal effect

te bereiken.

Combinaties. Vaak is het een

samenspel van één of meer

keren ATS en MaxCel, Ethrel

en MaxCel die noodzakelijk

zijn om voldoende dunning te

bereiken. Ook combinaties van

Ethrel en ATS behoren tot de

mogelijkheden.

Complex. Chemische dunning

is complexer dan het lijkt om-

dat we niet precies weten wat

het perfecte moment is om in

te grijpen. Wanneer is de eicel

bevrucht? Hoe reageren de

zwakkere bloemen op de mid-

delen. Hoeveel licht en klima-

tologisch gunstige of negatieve

omstandigheden verwachten

we tijdens en vlak na de bloei?

Wees voorzichtig dit jaar. Uit-

eindelijk moet u zelf, wel of

niet in samenwerking met uw

voorlichter, de keuzes maken

naar gelang uw eigen omstan-

digheden.

Joris Wisse

Centrale Adviesdienst Fruitteelt

jcwisse@caf.nl

Gewas-bescherming

Grootfruit

Schimmelcomplex peer

Op nagenoeg alle perenper-

celen is de bloei ten einde. Nu

we in 2012 geen beschikking

meer hebben over thiram als

breedwerkend basisfungicide

is wat meer aandacht nodig in

de bestrijding van het totale

schimmelcomplex op peer. Het

gaat hierbij om de volgende

schimmels.

Schurft. Blijf bestrijden in een

preventieve aanpak met de

basisfungiciden captan (merk-

namen Malvin of Merpan) of

Delan. Peer blijft gedurende

de komende periode nog zeer

gevoelig voor schurft. Ouder-

domsresistentie op met name

vruchtjes treedt bij peer in

tegenstelling tot appel niet op,

waardoor deze even gevoelig

blijven voor schurft dan jonge

bladeren. In geval van een cu-

ratieve bestrijding maak dan

vanaf nu gebruik van Score EC,

dit heeft eveneens 35-50 pro-

cent nevenwerking op meel-

dauw, roest en zwartvruchtrot.

Meeldauw. Dit kan met name

actueel zijn op Doyenné du

Comice en Sweet Sensation,

maar afgelopen jaar bleek ook

Conference gevoelig. Schade

ontstaat in de vorm van verru-

wing op vruchtjes. Infecties van

meeldauw vinden onder droge

en relatief warme omstandig-

heden vrijwel dagelijks plaats.

Soort schimmel en levenswijze

is vergelijkbaar met appel. Zet

vooral in op een specifi eke

aanpak bij optimale infectie-

omstandigheden. De sterkste

middelen voor meeldauwbe-

strijding op peer zijn Topaz en

de strobilurinen Flint en Stroby.

Perenroest. Infectie hiervan

kan optreden vanaf einde

bloei tot juli. Opvallend zijn de

TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring

16

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

Schade door chemische dunning met ATS. Foto: Caroline van Assche, NFO

TeeltBladvoedingen Volop in bloeiBewaring

Werkwijzer

Fruitteelt 18, 4 mei 2012, jaargang 102

17

Volop in bloei Bewaring Na de oogst Na de pluk

Gewasbescherming

Bespuitingen

oranje spikkels op het blad die

in tweede instantie aan de on-

derzijde vruchtlichamen gaan

vormen die zorgen voor ver-

dere verspreiding. Perenroest

leeft in de wintermaanden

op diverse juniperus soorten

(conifeerachtigen) en heeft

deze wisseling van waardplan-

ten nodig voor overleving.

Afgelopen jaren was er volop

aandacht voor de bestrijding

van perenroest en zijn in de

omgeving van perenpercelen

diverse juniperusbomen en

-struiken gerooid. Infectie

treedt vooral op in vochtige

perioden. De sterkste middelen

voor bestrijding van perenroest

zijn Folicur, de strobilurinen

Flint en Stroby en Topaz.

Zwartvruchtrot. Deze schim-

mel Stemphylium vesicarium

leidt in de Zuid-Europese

teeltgebieden plaatselijk tot

grote problemen. Sinds 1997

komt ze in Nederland voor,

in wisselende hoedanigheid.

Over deze schimmel is nog

vrij veel onduidelijk, bekend

is wel dat warme en vochtige

omstandigheden zorgen voor

infectie, met de maanden mei

en juni als zwaartepunt. Dood

en levend organisch materiaal

functioneren als waardplant.

Bekend is ook dat zwakkere

percelen of gedeelten in per-

celen met stress door allerlei

oorzaken gevoeliger zijn voor

zwartvruchtrot. De komende

periode is waakzaamheid ge-

boden. De sterkste middelen

tegen zwartvruchtrot zijn

Switch, Score en de strobiluri-

nen Flint en Stroby.

Alternaria. Deze schimmel is

één van de veroorzakers van

dode knoppen op peer, naast

de bacterie Pseudomonas.

Alternaria is een zwaktepara-

siet. Daarnaast bleek deze uit

vensterproeven bij PPO toe te

slaan bij de aanleg van bloem-

knoppen voor het nieuwe jaar,

een proces wat in mei – juni

loopt. De noodzaak van goede

perenknoppen is dit jaar groter

dan ooit, ook de aanleg van

voldoende en goede knop-

pen voor 2013. Uit onderzoek

bleken twee bespuitingen met

Switch, 1 keer in mei en 1 keer

in juni het meest optimaal wat

bestrijding betreft.

Advies. Een eenduidig advies

voor alle percelen is lastig te

geven. Algemeen advies is wel

om de komende periode cap-

tan of Delan regelmatig aan te

vullen. Strobilurinen en Folicur

hebben een voorkeur op basis

van werking en prijs/prestatie.

Kies echter op basis van uw

eigen percelen, ervaringen uit

2011 en de sterkste combina-

ties in de bestrijding van het

totale schimmelcomplex.

Aryan van Toorn

Centrale Adviesdienst Fruitteelt

avtoorn@caf.nl

Klein- en steenfruit

KeversSchadelijke keversoorten zijn

snuitkevers zoals de bloesem-

steker. Deze kevers voeden

zich door te prikken in plan-

tencellen en vervolgens eieren

af te zetten in de bloemknop-

pen. Vervolgens worden deze

bloemknoppen afgestoken

waarna ze aan de plant verdor-

ren. Andere snuitkevers kun-

nen ook massaal vraatschade

aan bladeren geven. De larve

van de frambozenkever kan in

vruchten vraatschade aan de

bloembodem laten zien. De

gegroefde lapsnuitkever, ook

wel taxuskever genoemd is de

schadelijkste keversoort en kan

voorkomen in verschillende

fruitgewassen. Deze kever kan

niet vliegen en verbergt zich

overdag vaak in de grond of

onder containers. In de nacht is

de kever actief en vreet ronde

hapjes uit bladeren bij onder

andere framboos, braam en

blauwe bes. In kassen en tun-

nels kan de kever meerdere

maanden achtereen eieren

leggen en zijn soms gedurende

het hele jaar larven aanwezig.

Deze larven leven in de grond

of het substraat en vreten aan

wortels. De larve is crèmekleu-

rig, circa 9 mm groot, zonder

duidelijke poten en heeft een

bruine kop. Controleer uw

gewas op de kenmerkende

bladschade of bij afwijkende

groeikracht de (pot-)grond op

larven.

Bij aanwezigheid van taxus-

kevers kan de bestrijding het

beste op de larve in de bodem

of het substraat gericht wor-

den. Naast het in (pot-)grond

doormengen van sporen van

de insectenpathogene schim-

mel Metarhizium anisopliae

(BIO1020) is het gebruik van

insectenparasitaire aaltjes of

nematoden zoals Heterorhab-

ditis bacteriophora mogelijk.

Na toediening zoeken de

aaltjes actief naar de larven

en dringen deze binnen. De

larven verkleuren rozerood tot

bruin en sterven binnen enkele

dagen. Zorg voor een egale,

vochtige bodem of substraat

voor en na toepassing voor een

optimaal resultaat.

Galmuggen Galmuggen kennen vaak meer-

dere generaties per jaar af-

hankelijk van het teeltsysteem.

De mug zet haar eieren af in

scheuttoppen (bladgalmug-

gen) of in kleine scheurtjes in

de bast (schorsgalmuggen). De

larven (maden) van de blad-

galmug veroorzaken bladmis-

vormingen en groeiverstoring

als gevolg van zuigactiviteit.

Naast bramen, frambozen en

bessen worden ze soms ook in

bedekte kersenteelten waar-

genomen. De schorsgalmug

veroorzaakt op framboos het

loslaten van de bast, waardoor

ook schimmelziekten kunnen

binnendringen. Controleer nu

met vangplaten of feromoon-

vallen het vluchtverloop. Vaak

kunt u tegen schorsgalmuggen

volstaan om de onderste 50 cm

van de aanplant te behandelen

met bijvoorbeeld deltamethrin.

Combineer bij aantasting met

een fungicide tegen stengel-

ziekten. Door gebruik van een

selectievere methode, zoals de

toepassing van nematoden op

de bodem (Larvanem), kunt u

wellicht ook op praktijkschaal

verdere onderdrukking van

deze plagen realiseren in een

geïntegreerd teeltsysteem. E

Heino van Doornspeek

DLV Plant

h.vandoornspeek@dlvplant.nl

Zwartvruchtrot bij peer. Foto: NFO

De gegroefde lapsnuitkever

(taxuskever) is de meest schadelijke

keversoort. Foto: DLV Plant

Bewaring Na de oogst Na de pluk

GewasbeschermingGewasbescherming

Bespuitingen

18

Frui

ttee

lt 1

8, 4

mei

201

2, j

aarg

ang

102

LezerspaginaStelling

Wintervorst, nachtvorst, slecht bloeiweer en hagelschade: de oogst is verloren

Ed Schouten, perenteler in

Zwaagdijk-West is het niet

eens met de stelling. Hoewel

er landelijk zeker een oogstre-

ductie bij Conference komt,

betekent dat nog niet dat de

oogst verloren is. “Op een jaar

als afgelopen jaar met zo’n

enorme productie en slechte

prijzen zit natuurlijk niemand

meer te wachten. Met een 30

procent kleinere oogst, zou

de prijs wel eens twee keer zo

hoog kunnen liggen en dat is

toch beter.”

In Noord-Holland viel de nacht-

vorst tot nu toe wel mee en van

hagelbuien heeft Schouten tot

nu toe geen schade ondervon-

den. “Wel heb ik behoor-

lijk schade opgelopen van de

wintervorst in de Conference.

Op 3 februari was het hier

-20 ºC”, legt de perenteler uit.

Toch is hij zeker niet van plan

om GA3 in te zetten. “Van pil-

lenbehandeling krijg je alleen

maar lelijke, kleine peren en

het blijft nog in de boom zitten

ook. Daar heb je volgend jaar

nog last van. Een uitzondering

zijn de tweejarige Conference-

bomen. Daar is GA3 wel nodig

omdat er anders niets van te-

recht komt. Ik denk overigens

dat het met de zetting van de

Conference nog wel zal mee-

vallen. Met weinig bloemen,

verwacht ik juist een grotere

zetting, ook omdat er van na-

ture al meer gibberellinen in

de boom voorkomen door de

nachtvorst.” Schouten is wel

van plan om in de broek van de

boom Regalis in te zetten om

de vruchtzetting te verbeteren.

“Daar heb ik nog geen nade-

lige bijwerkingen van gezien.”

De lage temperaturen tijdens

de bloei vallen in Noord-Hol-

land wel mee. Met Doyenné du

Comice in volle bloei omstreeks

Koninginnedag, toen de tem-

peraturen net iets opliepen,

maakt Schouten zich daar niet

echt zorgen over.

Banken te somber“Het blijkt dit voorjaar maar

weer hoe grillig het in de fruit-

teeltsector kan zijn”, steekt

Wim Bruijnzeel in Kruiningen

van wal, en hij voegt eraan toe

het niet eens te zijn met de

stelling. “De oogst is zéker niet

verloren”, benadrukt hij.

“De banken stellen dat de

slechte prijsvorming structureel

is en zien geen veranderingen

voor de komende jaren. Ze

schetsen een sombere toe-

komst. Daar ben ik het perti-

nent niet mee eens. Vorst over

Europa en we hebben te ma-

ken met een heel andere situ-

atie”, legt Bruijnzeel uit, doe-

lend op hogere afzetprijzen.

“Dat hebben we in het verle-

den al vaker gezien en dat is

misschien dit jaar weer aan de

hand want er komen berichten

uit verschillende teeltgebieden

dat er schade ontstaan is.”

“De grillen van de natuur ma-

ken het wel moeilijk om een

planning te maken. Het begro-

ten van kosten en opbrengsten

is erg moeilijk in de fruitteelt-

sector.” Op zijn bedrijf ziet het

er ‘nog aardig’ uit, zegt hij.

“Praktisch geen schade door

wintervorst, maar ik ga de

bomen wel zo goed mogelijk

verwennen om een zo goed

mogelijke zetting te verkrijgen.

Op een perceel dat vorig jaar

extreem vol hing, zal de pro-

ductie dit jaar kleiner zijn. Daar

zaten minder knoppen, maar

dat heeft niets met de vorst te

maken. Dat kon ik verwachten.

Op één perceel is wel fl ink veel

hagel gevallen en daar is veel

clusterblad door beschadigd.

De schade daarvan is nog niet

in te schatten. De peren groei-

en gelukkig wel door”, besluit

de Zeeuwse perenteler. E

Caroline van Assche

vakredacteur Fruitteelt

cvassche@nfofruit.nl

Nijlgans in de bomen

Bij een fruitteler in Tull en ‘t Waal spotte Ad van Krieken deze brutale nijlgans die hoog boven de bomen een valkenkast had ge-kraakt om er haar eieren in te leggen en uit te broeden. Sinds het einde van de jaren zestig is de nijlgans in Nederland een gewone verschijning geworden en de populatie lijkt explosief te groeien.Nijlganzen komen oorspronkelijk uit Egypte. Toch weten ze zich hier uitstekend te handhaven. De aantallen nemen nog altijd sterk toe; elk jaar produceert ieder ganzenpaar zo’n vier nako-melingen.De nijlgans broedt onder meer in bomen, in grote nesten van an-dere vogels en in de vork van boomstammen. Maar voor uw fruit hoeft u ze niet te vrezen. De nijlgans voedt zich voornamelijk met gras. Foto: Ad van Krieken

Uitslag Poll‘In de toekomst zijn er alleen nog maar clubrassen’.

Totaal aantal stemmen: 47

Eens: 9

Oneens: 36

Geen mening: 2

Ga naar www.nfofruit.nl en stem op onze nieuwe poll:

Stelling: “Ik eet mijn Conference…..”HardZachtIk eet geen ConferenceGeen mening

Fruitteelt vraagt u via een poll op de NFO website naar uw mening over uiteenlopende zaken.

9 36 2

eens 9

oneens 36

geen mening 2

Poll

De telers zijn duidelijk: de oogst is zeker

niet verloren.

Foto: Caroline van Assche, NFO

19

Flevo-NoordDinsdag 8 mei

Avondexcursie over actualiteiten in

de gewasbescherming aan de hand

van een rondleiding op fruitbedrijf

Sander van de Rijdt met medewer-

king van AgroBuren/Van Wesemael

Groep. Locatie: fruitbedrijf Sander

van de Rijdt, Professor Zuurlaan 1,

Biddinghuizen. Aanvang: 19.30 uur.

Midden-Nederland TerwoldeDonderdag 24 mei

Avondexcursie over de actualiteiten

in het groeiseizoen. Locatie: Fruit-

bedrijf T. Horstink, Prinsenmaatweg

3, 7224 NE Rha. Aanvang 19.00 uur.

Zeeland/Noord-Brabant

Delta-NoordMaandag 14 mei

Veldbijeenkomst met aandacht

voor vruchtdunning, groeibeheer-

sing en diverse actuele onder-

nfo agenda

werpen onder leiding van Pieter

Aalbers (Alliance). Locatie: familie

Flikweert, Loensweg 24, Nieuwer-

kerk. Aanvang: 19.00 uur.

Oost-Brabant Maandag 14 mei

Bedrijfsbezoek onder leiding van

Erik Buitenhuis (EB Fruit Projects

BV). Locatie: Bedrijf van Rik Jurrius,

Goorsebaan 16, Helmond.

Aanvang: 19.30 uur.

NFO-productgroep Houtig Kleinfruit

Maandag 7 meiBijeenkomst over houtig kleinfruit

Vangbandje

door middel van een bedrijfsbe-

zoek aan de kleinfruitbedrijven van

Tonnie van Eeuwijk en Michel van

Doremaele, beide in Velddriel. Van

Eeuwijk teelt Junifer in de kas en

van Doremaele teelt buiten rode

bes en aardbei in de kas. Geert van

Gessel (CAF) zal ingaan op de ac-

tiviteiten rond de bloei en zetting

van rode bes. Locatie: De bijeen-

komst begint op het bedrijf A. van

Eeuwijk, Voorstraat 125, 5334 JS

Velddriel en krijgt een vervolg bij

M. van Doremaele, Hamstraat 13,

5334 NT Velddriel.

Aanvang: 19.00 uur.

Fruitteelt is het verenigingsor-gaan van de Nederlandse Fruitte-lers Organisatie. Abonnementen zijn alleen te verkrijgen door leden van de organisatie.

Opzegging: schriftelijk, minstens drie maanden voor het einde van het kalenderjaar. Wijziging bedrijfsgegevens: schriftelijk tot 1 januari.

AdresgegevensPostbus 3442700 AH ZoetermeerLouis Pasteurlaan 62719 EE ZoetermeerTelefoon: (079) 368 13 00Fax: (079) 368 13 55

E-mail NFO-secretariaat en ledenadministratie: info@nfofruit.nl

E-mail redactie: fruitteelt@nfofruit.nl Website: www.nfofruit.nl

RedactieHerman Bus (hoofdredacteur)Caroline van AsscheMarai EbbenMarijke van Ossenbruggen

RedactiecommissieH. BalkhovenA. GoesA. OostveenM. RaveslootH. ReindersC. UijttewaalB.J. van WestreenenR. van ’t Westeinde

Advertentie-acquisitieRuud van ViersenPostbus 20, 2040 AA Zandvoortr.vanviersen@bureauvanvliet.comTelefoon: (023) 571 47 45Fax: (023) 571 76 80

DrukkerijDeltaHage, Den Haag

VormgevingRichard van RheenenGrafisch!OK

Uitgever en auteurs verklaren dat Fruitteelt op zorgvuldige wijze en naar beste weten is sa-

mengesteld en aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijk-heid voor schade, van welke aard ook, welke het gevolg is van handelingen en/of beslis-singen die gebaseerd zijn op bedoelde informatie. Gebruikers van Fruitteelt wordt met nadruk aangeraden deze informatie niet geïsoleerd te gebruiken, maar af te gaan op hun professionele kennis en ervaring. Niets uit deze uitgave mag op enige wijze worden verveelvoudigd, opge-slagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

C O L O F O N

Agendaberichten opgevenAgendaberichten voor deze

rubriek kunt u indienen tot

maandagochtend 09.00 uur van

de eerste week waarin de redac-

tie het bericht moet plaatsen.

In principe plaatst de redactie

het bericht in twee achtereen-

volgende bladen. De Agendabe-

richten opgeven via het digitale

formulier op de homepage van

www.nfofruit.nl > Vakblad

Fruitteelt

TE KOOPGebruikt kopjuk 60 cm, 114 stuks. Gebruikt

tussenjuk 80 cm, 931 stuks.

Crapaldraad 6500 meter. Alles 4 jaar oud.

Tel. 06 1010 4074.

TE KOOPUit koelcel, Long canes Tulameen voor oogst

2012, met naakte wortel, NAK gekeurd.

Hendriks Fruit BV. Tel. 06 5477 1318.

TE KOOP GEVRAAGD1250 Conferencebomen, kwee MC, 4 takkers.

Tel. 0032 475 80 22 95 of 0032 473 748 742.

Fruittelers (die tevens NFO-lid zijn)

kunnen vangbandjes indienen. Aan-

vragen kan alleen via: www.nfofruit.

nl / link: Opgave vangbandjes. Insturen

vóór maandag 12.00 uur.

Prijs: € 27,50 incl. btw voor vijf

regels; elke regel meer kost € 2,50.

Uw informatie mag geen handelsdoel-

einden betreffen.

Schulp schenktwinstkansen.

Schulp schenktwinstkansen.

Schulp schenkt

Sap van fruit uit uweigen boomgaard.

www.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlwww.schulp.nlSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenSchulp Vruchtensappen, BreukelenTelefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: Telefoon: 0346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 300346-25 96 30

De Productgroep Houtig Kleinfruit kwam in april 2011 bij elkaar voor een

avondexcursie bij Frambozenbedrijf Van den Heijkant in Dreumel. De fram-

bozentelers kregen een rondleiding door de rassenproeven onder glas.

Foto: NFO

Gebruikte fruitteeltmachinesNew Holland TN75V, 2002, 3600 uur, cabine 4WDNew Holland TN75V, 2002, 4900 uur, cabine 4WDNew Holland TN75V, 2003, 3536 uur, cabine 4WDFord 4610 met Cosmag hefmast, 2WDHolder C9.88H, 2009, cabineRenault Super5, 2WDSteyr 8075 2WD, 6860 uur, cabineSteyr 8085 4WD, cabineDouven Delta boomgaardspuit, 1998KWH Victory dwarsstroomspuitKWH D1000 dwarsstroomspuit, bj.2002KWH D1000-MP torenspuit, 1999KWH Kombi 90 dwarsstroomspuitKWH Kombi 60 torenspuitTurbine boomgaardspuitKWH onkruidspuit, elektr. kranenBurg boomgaardmaaierVotex Kombi 200 maaier (2x)Perfect versnipperaar, 1,8 m (2x)Humus versnipperaar, 1,8 mVotex snoeicompressor, met slanghaspelsGijssel wortelsnoeierPerfect 220 hefmast, elektr, ventielenBurg hefmast

Gebr. Weststrate B.V.Dick van Gilst, tel. 06-53 37 95 90Krabbendijke Goes Koudekerke0113-230112 – info@gebrweststrate.nlKijk voor meer gebruikte machines op:

www.gebrweststrate.nl

fruit-weststrate 120423.indd 1 23-04-2012 11:16:01

Monsterweg 47, 4454 AA Borssele Tel 0113-352207, fax 0113-352616

Drainage bedrijf

Scaldis maakt

onderdeel uit

van de H4A-

groep.

www.h4a.nl

D r a i n a g e b e d r i j f

S C A L D I S

Drainage?• Drainage met sleuf/sleufloos• Drainage in bestaande boomgaard• Doorspuiten van drainage• Egalisatie met kilverbord met laserinrichting

Meer informatie: tel. 06-22600597

Waarom weerpolis bij de Vereinigte Hagel?Premie betalen voor 15 oktoberVrije keuze verzekerde waardeAantrekkelijke calamiteitendekkingGegarandeerde schade-uitkeringMinimale premieverhoging na schadeGewoon de beste dekking!Vraag een vrijblijvende offerte

VEREINIGTE HAGEL - Vestiging NederlandPostbus 7 . 9422 ZG SMILDE

Tel.: 0592 415581 . Fax: 0592 415865info@vereinigte-hagel.nl . www.vereinigte-hagel.nl

KIES VOOR ZEKERHEID, KIES VOOR DE NR. 1 IN EUROPA

Secufarm_98_135.indd 1 2/28/2012 11:35:08 AM

Ter bescherming van uw vruchtgewassen tegen vogels, diverse maaswijdtes. Alle gewenste afmetingen.

Nettenfabriek “De Noordzee”Postbus 3046 2220 CA Katwijk aan Zee

Telefoon: 071 - 40 21 660 Telefax: 071 - 40 30 792www.tuinnetten.nl

Tuinnetten