Inleiding:

Doormiddel van dit blog wil ik aan de hand van een gepaste onderwijs ontwerpmodel lessen voorbereiden om meer aansluiting te creëren tussen de onderbouw en de bovenbouw lessen van het vak Frans VMBO Tl. Met name wil ik mij concentreren op lessen die gericht zijn op schriftelijke en mondelinge vaardigheden.

De reden hiervoor is, is dat ik de laatste jaren steeds meer de bovenbouw klassen voor mijn rekening neem. Daardoor merk ik dat leerlingen juist op die twee gebieden gemiddeld erg laag scoren. De vraag heb ik aan de rest van mijn sectie genoten gesteld, ook heb ik het verzoek neergelegd om onze programma te herzien zodat er meer aansluiting tussen de bovenbouw en de onderbouw lessen wordt gecreëerd.

De vijf gekozen onderwijsmodellen:

1- Dick, Carey & Carey Instructional Design Model 3 – ADDIE model 5- 4C I/D model

2- Het curriculaire spinnenweb 4- Format

Model System Approach Model Het curriculaire spinnenweb The ADDIE model Format 4C I/DInfo SA Model

Dick, Carey & Carey (1978)Systeemmodel

-----------J.J.H. van den Akker (2003)Analysemodel

ADDIE ModelFlorida State University (jaren 80) Implementatiemodel

4 MatB. McCarthy (1970)Standaardmodel

4C I/DMerriënboer (jaren 90)Systeemmodel

Kern Het SA-model is een onderwijsontwerpmodel wat bestaat uit 9 verschillende componenten.

Het Spinnenweb-model is eenonderwijs invloed-model wat bestaat uit 10 verschillende componenten.

Het ADDIE model is een onderwijs ontwerpmodel dat bestaat uit 5 fases.

Het 4MAT-model is een onderwijs analyse model wat bestaat uit 4 verschillende vragen.

Het 4C I/D model is een onderwijs analyse model dat uit 4 componenten bestaat.

Doel Het doel van het model is het denk en handelen van de leerling sturen bij het ontwerpen van de instructie.

Het doel van het model is om een richting te bieden om de samenhang in het onderwijs op verschillende niveaus te kunnen analyseren.

Het doel van het model geeft aan hoe men van een idee voor een leerarrangement tot de uitvoering er van komt.

Het doel van het model is om een richtlijn te geven hoe het onderwijs te kunnen aansluiten op verschillende leerstijlen van leerlingen.

Het 4C-ID-model is een model dat richtlijnen geeft voor het ontwerpen van een omgeving waarin complex leren kan plaatsvinden.

Componenten De 9 componenten zijn:

1. Bepalen van de leerdoelen.2. Analyse van de instructiesituatie.3. Bepaal het startgedrag en de kenmerken van de lerende.4. Expliciteer de operationele doelen.5. Werk criterium gebaseerde testen uit.6. Bepaal de afzonderlijke instructiestrategieën.7. Ontwikkel de leerstof die in de leermaterialen wordt gepresenteerd.8. Het ontwikkelen en uitvoeren van een formatieve evaluatie.9. Het ontwikkelen en uitvoeren van een summatieve evaluatie.

In de toepassing van het model kan het onderwijs ontworpen worden door de verschillende stappenvolgens het model te doorlopen.(Dick, Carey, Carey, 1987)

De 10 componenten zijn:

1.Visie2. Doelen3. Inhouden4. Leeractiviteiten5. Rol van de docent6. Leerbronnen7. Groeperingsvorm8. Leeromgeving9. Tijd10. Toetsing

Het model geeft aan dat de visie het uitgangspunt van het spinnenweb is. De draden om de visie vormen het geheel. De draden hebben allemaal met elkaar te maken, omdat ze allemaal aan elkaar verbonden zijn. Het ontwerpen of vernieuwen kan bij ieder component beginnen.

De 5 fases zijn:

1. Analyse van het probleem.2. Ontwerp van de oplossing3. Ontwikkeling van de oplossing4. Implementatie van de oplossing in de praktijk5. Evaluatie van de geïmplementeerde oplossing.

Vier van de vijf fases volgen elkaar als een cyclus op. De vijfde (evalueren) is een permanente controle- en bijsturingsactiviteit. Niet alleen aan het einde, maar juist ook gedurende het ontwerpproces is dit een belangrijke activiteit. Door op verschillende momenten te evalueren, krijgt men zicht op de kwaliteit van het ontwerp en krijgt men mogelijke punten ter verbetering aangereikt.

De 4 vragen zijn:

1. Waarom?2. Wat?3. Hoe?4. Wat als?

In de toepassing van het model dienen de 4 vragen bij het analyseren of ontwerpen van onderwijs of een methode altijd aan bod te komen.

De 4 componenten zijn:

1. leertaken2. ondersteunende informatie3.procedurele informatie4. deeltaakoefeningen.

Deze componenten vormen dan ook de richtinggevende principes voor het ontwerpen van trainingsprogramma’s om complexe vaardigheden aan te leren.

Visie De visie van het model heeft een cognitivistische benadering. Binnen deze stroming gaat men er vanuit dat informatie niet automatisch wordt opgenomen. Dit vereist actieve verwerking.

De visie van het modelpast bij alle leertheorieën.

De visie van het model heeft geen specifieke leertheorie.

De visie van het model is verbonden met constructivistischleer theorieën.

De visie van het model past goed bij het constructivistische onderwijs, dat  is een wijze van overdragen van kennis, inzichten en vaardigheden gebaseerd op het Constructivisme. Dat gaat uit van de opvatting dat leren start wanneer de lerende een storende discrepantie ervaart tussen zijn eigen wereldbeeld en dat van anderen. De lerende is dan geneigd om dit gebrek aan overeenstemming zo effectief mogelijk weg te willen nemen door de betekenis die hij zelf construeert voor zijn omgeving samen met anderen bewust te worden en te verkennen.

Conceptverklaring Het SA- model is een moeder-model, waarmee je het totale proces van het ontwerpen van onderwijs kunt monitoren.

De kern en de negen draden van het spinnenweb verwijzen naar tien onderdelen van het curriculum die elk een vraag over het (plannen van) leren door leerlingen betreffen. In het spinnenweb fungeert het onderdeel ‘visie’ als centrale, verbindende schakel; de overige onderdelen (leerplanaspecten) zijn verbonden met die visie. Idealiter zijn ze ook met elkaar verbonden, zodat er sprake is van consistentie en samenhang.

Het model is een zogenaamd watervalmodel, waar de ene fase als een soort van waterval naar de volgende fase gaat. Het model wordt onder andere gebruikt bij software-ontwikkelingstrajecten.

Het model is gebaseerd op de werking van de linker- en rechter hersenhelft. Hiernaast is de theorieverbonden aan de leerstijlen vanKolb. Kolb onderscheidt 4gedragingen en 4 bijbehorende leerstijlen.

Het vier componenten instructiemodel vormt de basis om complexe taken aan te leren. Bij complexe taken wordt er verondersteld dat zowel kennis, vaardigheden en attitudes aan bod komen, of in andere woorden: dat competenties aan bod komen.

Overeenkomsten

Verschillen

Voordeel Het model heeft als voordeel dat er alleen geleerd wordt wat er vooraf bepaald is.De stappen zijn herhaalbaar. Het model kan toegepast worden op complexe taken.

Het voordeel van het model is dat het direct duidelijkheid biedt.Wanneer men een onderwijs plan gaat ontwerpen dan kan er rekening worden gehouden met dit proces en de stappen die elkaar beïnvloeden.

Het goed doorlopen van deze cyclus heeft als voordeel dat de drie meest basale vragen van een ontwerper, ongeacht het ontwerp, beantwoord worden:- Wat wil ik bereiken?- Hoe wil ik dat bereiken?- Hoe weet ik of ik dat uiteindelijk heb bereikt?

Het voordeel van het model is dat het een plan van aanpak geeft waarmee rekening gehouden kanworden met verschillende type leerlingen. Hiernaast is een voordeel dat het model op verschillende niveaus kan worden toegepast.

Het voordeel van het model is dat het ontwerpresultaat een curriculum heeft dat herkenbaar is (voor werkveld, leerlingen endocenten) transparant en overzichtelijk is.Het model kan toegepast worden met nodige vrijheid en is niet gebonden aan bepaaldeonderwijsvormen (PGO, projectonderwijs e.d).Het model leent zich uitstekend om digitale middelen in te zetten als ondersteuning vanhet leren.

Nadeel Een nadeel van het model is dat het lesplan vooraf door de docent is bepaald. Er is weinig inbreng van de leerlingen.Het motiveert niet om leerlingen ook eigen initiatief te gaan brengen bij het oplossen van een taak en of probleem.

Het nadeel van dit model is dat het geen onderwijsontwerpmodel is, maar eenanalysemodel.

Het nadeel van het model is dat als er problemen zijn gevonden tijdens de evaluatiefase bij het project dan moet men terug gaan naar het 'analyse' fase.

Het nadeel in dit model is dat er geen expliciete plaats is voor evaluatie.

Een nadeel van het model is dat het veel van de leerlingen vraagt (arbeidsintensief). Beperkte flexibiliteit. Taken kunnen niet opgedeeld worden want anders kan het ertoe leiden dat de samenhang voor de leerlingen verloren gaat.