Verstandig beleggen voor de lange termijn Rob... · Gevaren aan “zelf beleggen” Veel handelen...

“Verstandig beleggen voor de lange termijn”

Rob Bauer

Hoogleraar Institutionele Beleggers

Maastricht University, School of Business and Economics

KNR Studiedag in Den Bosch, 26 maart 2014

Vakgroep Financiering 2

CONTEXT Presentatie vier jaar geleden over de “Handleiding Strategisch

Beleggingsplan Religieuze Instituten” op een KNR studiedag

“Formuleer uw visie op beleggen en handel in overeenstemming met die visie

Stel hoge eisen aan deskundigen en vermogensbeheerders. Huur desnoods

expertise in.

Volg een gestructureerd en gedisciplineerd beleggingsproces (Tabel 1

handleiding)

Maak een beleid voor verantwoord beleggen, operationaliseer het en voer het uit

Wees kostenbewust bij alle beleggingsbeslissingen en vraag steeds volledige

transparantie over expliciete en impliciete kosten……”

Sindsdien is de omgeving nogal veranderd:

Wetgeving is veranderd: bijvoorbeeld de Zorgplicht, provisieverbod etc.

Gevolgen van de financiële crisis (denk aan lage rendementen op

staatsobligaties) en de Euro-crisis etc.

Er is veel onzekerheid (onmeetbaar risico) over de (nabije) toekomst…..


AGENDA VANDAAG

Organisatie beleggingsproces

Beheer versus adviesrelatie (provisieverbod)

Mantelcontracten KNR met private banking organisaties

Strategisch Beleggingsbeleid

Strategische allocatie: welke limieten aan de diversificatie gegeven de

grootte van uw vermogen?

Hoe omgaan met lage rente op staatsobligaties?

Kosten (en daaraan gerelateerd: actief versus passief beleggen)

Verantwoord (of duurzaam) beleggen: hoe implementeren?

Keuze van de dienstverlener

Invulling van concreet verantwoord beleggingsbeleid


ORGANISATIE BELEGGINGEN

KNR studiedag 2010:

“….Zorg er voor dat in alle fasen van het beleggingsproces voldoende

deskundigheid aanwezig is

Deze kan intern aanwezig zijn of worden ingehuurd bij onafhankelijke

en deskundige adviseurs

Belangrijk om goed af te spreken wie welke beslissingen neemt (zowel

bij beheer- als adviesrelatie)

Documentatie van afspraken over beleggingen is cruciaal…..”


Gevaren aan “zelf beleggen”

Veel handelen (Alex-onderzoek) leidt tot hoge kosten, te veel of te

weinig risico nemen, waan van de dag etc.

Niet-professionele beleggers zijn geen goede tegenpartij voor

professionele beleggers: asymmetrische informatie, gebrek aan

transparantie, perverse beloningen voor professionele beleggers

Beheer of advies?

Goed onderhandeld beheermandaat past beter bij uw achtergrond

Nauwelijks kostenverschil na wetgeving provisieverbod….

Toegevoegde waarde mantelcontract KNR?

Mantelcontracten niet zinvol voor congregaties met groot vermogen:

kunnen zelf onderhandelen zonder autonomieverlies

Mantelcontracten nog steeds duur voor kleine congregaties

Zou logischer zijn om vermogen te poolen….. (zie contract)

ORGANISATIE BELEGGINGEN


Gevaren zelf beleggen….

6


Mantelcontract: schaalvoordelen?

7


Strategisch Beleggingsbeleid

Hoe invulling geven aan optimale diversificatie?

Vermijd een home bias (Nederland of Europa) maar beleg in de

wereldeconomie (bv. brede aandelenindex)

Voeg goed implementeerbare assets toe (naast aandelen en

staatsobligaties): bijvoorbeeld bedrijfsobligaties, eventueel

grondstoffen, emerging markets (aandelen en obligaties).

Vastgoed: bedenk dat u doorgaans zelf nogal wat vastgoed

bezit…

Vermijd private equity, hedge funds en andere complexe en

intransparante producten vanwege zeer hoge kosten (>5%) en

verkeerde prikkels. En: u kunt dit onvoldoende zelf monitoren….


Ontwikkeling 10-jaars rente NL?


LAGE RENTE OP STAAT?

Markten geven een boodschap, neem die serieus

Maar: reële rente is negatief..! Is dat houdbaar?

Wanneer keren we terug naar normaal? Wat is normaal?

U heeft een lange horizon: u kunt ook de rit uitzitten. Bedenk dat

switchen naar hoger renderende (staats)obligaties ook gepaard

gaan met meer risico.

Breed gespreide portefeuille van staatsobligaties met

substantiële positie in Nederland en bedrijfsobligaties ligt voor

de hand.


KOSTEN: WEES KRITISCH!

Actief beleggen is een “zero-sum game”

Waar een winnaar is, zal ook een verliezer zijn

Kunt u concurreren met professionals op financiële markten?

Hoort u bij de winnaars?

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat professionele

beleggers nauwelijks in staat zijn om de markt (de index)

systematisch te verslaan

Ben dus kritisch op hetgeen u wordt voorgesteld in een

prospectus en let vooral op hoogte beheer-fee


PRESTATIES FONDSEN


ACTIEF?

Actieve beleggingsfondsen in de VS presteren gemiddeld 3%

slechter dan de beursindex

De kosten van die fondsen zijn gemiddeld 1,5% – 2,0%

Dus ook voor kosten presteren deze fondsen slechter dan een

index

Dus: waarom zou u actieve beleggingsfondsen kopen?

Uw belangen lopen niet parallel met die van het fonds

Ze presteren gemiddeld slechter

Bent u in staat de goede fondsen te selecteren?


WELKE KOSTEN?

Waarneembare kosten:

Beheerfee (zit in koers verwerkt)

Exit- en entreekosten

Distributiekosten

Provisie tussenpersonen etc.

Niet waarneembare kosten:

Als gevolg van belangenconflicten (agency costs)

Voorbeelden zijn perverse beloningssystemen voor portefeuille

managers en zogenaamde “soft dollars”


HOE AGENCY KOSTEN VERLAGEN?

Door efficiënte pooling van assets:

Samen heeft u meer onderhandelingskracht naar financiële

marktpartijen (grotere klanten hebben lagere kosten)

U kunt eventueel beleggingsfondsen vermijden, maar een aparte

portefeuille eisen. Deze kunt u beter monitoren.

Hierdoor dus minder asymmetrie tussen aanbieder en u

Kies voor passief beleid

De kosten zijn laag en de aanbieder moet een onafhankelijk

vastgestelde index volgen

Agency costs nihil


IMPACT KOSTEN?


BELEID VERANTWOORD BELEGGEN

Hoe verantwoord is de organisatie van uw

vermogensbeheerder?

Heeft deze bijvoorbeeld de Principles for Responsible Investing

(de PRI) getekend?

Of anderszins verantwoord beleggen op een authentieke wijze

ingebed in de eigen bedrijfsvoering?

Hoe verantwoord zijn de beleggingen zelf?

Welk type verantwoord beleggen?

Welke asset classes worden aangeboden?

Heeft de asset manager genoeg zelf kennis van deze materie of

moet hij dit inhuren?


VERANTWOORD BELEGGEN

Grofweg drie manieren om verantwoord

beleggen te implementeren:

1. Uitsluiting (subjectieve keuzes, ethisch)

2. Insluiting: gebruik informatie over duurzaamheid van de

onderneming (Environmental, Social en Governance: “ESG”)

bij de beleggingsbeslissingen (kopen of verkopen)

3. Ga de discussie aan met ondernemingen over de ze ESG

thema’s (en andere): “Engagement”. Er zijn meerdere

verschijningsvormen (stemmen, rechtszaak, publieke druk,

bilaterale gesprekken)


1. Uitsluiting


“Exclusion of companies from the investment universe where there is considered to be an unacceptable risk of contributing to:

Serious or systematic human rights violations, such as murder, torture, deprivation of liberty, forced labour, the worst forms of child labour and other child exploitation

Serious violations of individuals’ rights in situations of war or conflict

Severe environmental damages

Gross corruption

Other particularly serious violations of fundamental ethical norms.”

VOORBEELD: Norwegian Pension Fund


VOORBEELD UITSLUITING

“Walmart Blacklisted by Major Pension Fund

Over Poor Labor Practices” (WSJ, 3rd January 2012)


VOORBEELD: THE VICE FUND


2. INSLUITING


BETER RENDEMENT?


GOVERNANCE EN RENDEMEMT Authors Ratings Scope Period Long-short criterion 4-factor alpha

Gompers et al. (2003) IRRC U.S. 1990-1999 Takeover Defenses * 8.52%

Bauer et al. (2005) Deminor EMU 1997-2002 Overall Governance 1.83%

Deminor UK 1997-2002 Overall Governance 6.93%

Bauer et al. (2008) GMI Japan 2000-2004 Overall Governance * 7.92%

Board Accountibility 1.20%

Disclosure & Control * 7.08%

Shareholder Rights * 4.80%

Remuneration * 4.32%

Market for Control -2.16%

* Annual alpha is statistically significant

Strong governance portfolios outperform weak governance

portfolios on a variety of governance criteria


WORDT “G” AL INGEPRIJSD??


WAARSCHIJNLIJK ….. Bebchuk et al. (2010)

In order to profit (as an investor) from good governance in the long

term it is essential to increase governance quality from poor to good:

the business case for shareholder engagement!


28

Vakgroep Financiering 29 29

The Economist - “Investors … have driven down its (BP plc's) value by $89 billion since the well erupted (after adjusting for declines in the wider stock market), far in excess of all but the most dire forecasts of the ultimate costs of the spill.”

IMPACT OP OBLIGATIES?


Reputation Risk?


3. ENGAGEMENT


Engagement sterk toegenomen door groter belang van

institutionele beleggers in ondernemingen (bijvoorbeeld

pensioenfondsen en vermogensbeheerders)

Soorten engagement

– Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen: sterk toegenomen (vaak

wordt tot 90% van de ondernemingen gestemd)

– Rechtszaken: vooral in Angelsaksische ondernemingen (muis bijt in zijn

staart?)

– Briefwisseling (alleen effectief als je grote belegger bent)

– Bilaterale gesprekken (idem)

– Publieke druk (bijvoorbeeld bij benoemingen bestuurders)

– Shareholder proposals: alleen effectief als je grote belegger bent

– De “Wall-Street-Walk” (verkopen: zoals WalMart) etc.

SOORTEN ENGAGEMENT


4. VASTGOED:

VOORBEELD ENGAGEMENT


ESG IN VASTGOED?

Vastgoedsector is een notoire energieverslinder: energiekosten zijn 30% van de operationele kosten van een gebouw

Business case van energie efficiency:

Minder energieverbruik en minder emissies CO2

Hogere huren (3%)

Langere levensduur gebouw (?)

Hogere bezettingsgraad (8%)

Hogere transactieprijzen (15-20%)

Interessant? Als de investering minder is dan de extra opbrengst…


3

5

35

GIS METHODE


3

6

GROENE GEBOUWEN IN VS


MIJN BOODSCHAP

Schaal (poolen) leidt tot lagere kosten en toegang tot bredere

pallet aan beleggingsopties (en dus diversificatie)

Vermogensbeheer betere optie dan advies zeker nu

adviesrelatie duurder wordt door veranderde wetgeving

U bent een lange termijn belegger, vergeet dat niet……

Passief beleggen in publieke markten is goedkoop (lage

kosten) en beschermt u tegen verkeerde prikkels in de

financiële wereld

Implementatie van verantwoord beleggen kent vele

verschijningsvormen: inventariseer welke activiteiten een

potentiële vermogensbeheerder reeds heeft geïmplementeerd


Zijn er vragen?


CONTACT?

Check ECCE website

Of mail naar:

[email protected]

http://www.corporate-engagement.com

mailto:[email protected]

Verstandig beleggen voor de lange termijn Rob... · Gevaren aan “zelf beleggen” Veel handelen...

Documents

Transcript of Verstandig beleggen voor de lange termijn Rob... · Gevaren aan “zelf beleggen” Veel handelen...