verkeersveiligheid – drie pijlers - Wallonie

1

Veiligheidsconstructies voor Wegen

REC - 9 november 2005 – Oostrozebeke

Europese norm NBN EN 1317



verkeersveiligheid – drie pijlers

• gedrag van de bestuurder

• uitrusting van het voertuig

• infrastructuur

2



Elk jaar sterven op europese wegen 42.500 mensen.

Meer dan 3,5 miljoen personen raken elk jaar gekwetst inhet verkeer.

Ongeveer 1 op 3 europese inwoners belanden in hetziekenhuis door een verkeersongeval.

Ongeveer 1 op 80 europeanen sterft 40 jaar te vroeg door een verkeersongeval.



Onderzoek heeft ondubbelzinning uitgewezen dat weginfrastructuuren wegomgeving, en de interactie met de bestuurder en zijn voertuig

bepalende factoren zijn in oorzaken en gevolgen van ongevallen

In Europa zijn botsingen met obstakels gemiddeld in 20-40 % van de gevallen de oorzaak van zwaar gewonde en dodelijke slachtoffers¹. In België bedraagt dit cijfer 31 % van de 11.317 doden en zwaar gewonden ². Bij motorrijders kan in 10 - 15 % van de fatale ongevallen een direct verband gelegd worden met de veiligheidsafbakening³ .

In 46 % van de ongevallen in Frankrijk is er een direct oorzakelijk verband met de weginfrastructuur (bron : campagne „Réagir“ - 20.000 ongevallen geanalyseerd tussen 1983 and 1996)

¹ „Forgiving roadsides“ ETSC (1997)² „Verkeersveiligheid, een zaak van iedereen“ FEBIAC (2003)³ bron : FEMA – Federation of European Motorcyclists Association

3



02468

101214161820

GR P L PL B F E A I IRL D FIN S NL GB

Dodelijke slachtoffers op europese wegen per 100.000 inwoners, 2001



Europese norm NBN EN 1317

Voorlopig 6 delen1. Terminologie en algemene criteria voor beproevingsmethodes

Prestatieklassen, aanvaardingscriteria voor botsproeven en beproevingsmethodes voor

2. Geleideconstructies

3. Obstakelbeveiligers

4. Terminals en overgangen van geleideconstructies (PRENORM)

5. Duurzaamheidscriteria en beoordeling van gelijkvormigheid

6. Afschermende constructies voor wegen voor voetgangers (PROJECT)

4



Uitgangspunt

• behouden en verbeteren van wegveiligheid

• opstelling van beveiligingsconstructies waar nodig

• verhinderen dat voertuigen / voetgangers in gevaarlijke zones binnendringen

• afschermen

• voertuigen geleiden

• voetgangers en andere weggebruikers begeleiden



Doel

• procedure bepalen

• harmonisering nationale reglementen en nationale normen

• in één enkele Europese norm

• toleranties van botsproeven en prestatiecriteria vastleggen

• nationale autoriteiten hebben nog bewegingsvrijheid

• door praktische toepassing van prestatieklassen te bepalen

5



Overweging

• reële ongevallen zijn uitzonderlijk uiteenlopend

• snelheid

• botshoek

• soort voertuig

• gedrag van voertuig en bestuurder

• infrastructuur

werkelijkheid zal dus aanzienlijk afwijken van standaard

• juist gebruik moet toch toelaten eigenschappen te definiëren

• voor maximale veiligheid

• om onaanvaardbare risico’s uit te schakelen



Europese norm NBN EN 1317 - 1

TERMINOLOGIE EN ALGEMENE

CRITERIA VOOR BEPROEVINGSMETHODES

6



Inhoud

Afkortingen

ASI Acceleration Severity Index Botsindex (ernst van de versnelling)

THIV Theoretical Head Impact Velocity Botssnelheid van het hoofd

PHD Post-impact Head Deceleration Vertraging van het hoofd na impact

OIV Occupant Impact Velocity Impact snelheid van de inzittenden

ORA Occupant Ridedown Acceleration Neerwaartse versnelling inzittenden

VCDI Vehicle Cockpit Deformation Index Vervormingsindex van de cabine

VIDI Vehicle Interior Deformation Index Vervormingsindex van het interieur



Inhoud

Terminologie

Afschermende constructies voor wegen

Afschermende constructies voor voertuigen

Geleideconstructie (permanent en tijdelijk – star en flexibel – enkel en dubbel)

Uiteinde – beginstuk en eindstuk van een opstelling – Verbinding

Geleideconstructie voor kunstwerken

Stootband – geleidende en niet-geleidende

Stuitzone

Afschermende constructie voor voetgangers

Balustrade

Geleideconstructie voor voetgangers

7



Inhoud

Specificaties van testvoertuigen

Massa in kg (voertuig – ballast – mannequin – totaal)

Afmetingen (spoorlijn wielen – straal wielen – asafstand - bumperhoek

Zwaartepunt (plaats – lengte-afstand – zijdelingse afstand – hoogte – belasting)

Soort voertuig

Personenwagens (diverse klassen)

Ongelede vrachtwagen

Bus

Gelede vrachtwagen (semi)



Inhoud

Berekeningsprocedure van de diverse waarden

Meetinstrumenten en plaatsing (sensoren – versnellingsmeter … )

Opstelling van het beproevingsrapport - gedetailleerd

labo

klant

beproefd voorwerp

werkwijze

resultaten

toelichting

reproductie enkel in zijn geheel !

8




GELEIDECONSTRUCTIES




• Bepaling van norm voor wegbeveiligingssystemen

• Voorgesteld door de CEN (Comité Européen de Normalisation) in 1997

• Goedgekeurd in 1998

• Bekrachtigd door de meeste lidstaten (ook in België : NBN EN 1317 - 2)

• Geharmoniseerd 19/5/2005 – zie bespreking deel 5

• Uitgangspunt is veiligheid

• Ongeacht het materiaal waaruit de afbakening is gemaakt

• Prestaties te bewijzen door het uitvoeren van botsproeven

9




T1 TB 21 1.300 80 8

T2 TB 22 1.300 80 15

T3 TB 21 1.300 80 8TB 41 10.000 70 8

N1 TB 31 1.500 80 20N2 TB 32 1.500 110 20

TB 11 900 100 20H1 TB 42 10.000 70 15

TB 11 900 100 20H2 TB 51 13.000 70 20

TB 11 900 100 20H3 TB 61 16.000 80 20

TB 11 900 100 20H4a TB 71 30.000 65 20

TB 11 900 100 20H4b TB 81 38.000 65 20

TB 11 900 100 20

Kerend

vermogen Test

Massa v/h

Voertuig Botssnelheid Botshoek

Lage botshoek - tijdelijk

Normaal kerend vermogen

Hoog kerend vermogen

Zeer hoog kerend vermogen



Geslaagde test automatisch OK voor lager testniveau(behalve N1 en N2 ≠ T3)

Voor hogere testniveau’s moeten 2 botsproeven gebeuren

- de zwaarste test binnen het niveau

- een controletest om na te gaan of hoge weerstand ook veilig is voor lichte voertuigen (auto’s)


10



Kerend vermogen (van T1 tot H4b)

Werkingsbreedte (van W1 tot W8)

Schokindex (A of B)

Bijkomende voorwaarden

4 determinanten




Kerend vermogen T3

DELTA BLOC 50S, TB 41: vrachtwagen, 10 T, 70 km/u, 8°


11



Kerend vermogen H2

DELTA BLOC 100S, TB 51: bus, 13 T, 70 km/h, 20°




Kerend vermogen H2

Prefab Step Barrier met geluidsscherm, TB 51: bus, 13 T, 70 km/h, 20°


12



Kerend vermogen H2

Stalen vangrail, TB 51: autocar, 13 T, 70 km/h, 20°




Alle hogere niveaus : controletest TB 11

TB 11: personenwagen, 900 kg, 100 km/h, 20°


13



Kerend vermogen T1 en T3

TB 21: personenwagen, 1300 kg, 80 km/h, 8°




Hoogste kerend vermogen H4b

DELTA BLOC 100S, TB 81: vrachtwagen, 38 T, 65 km/h, 20°


14



DELTA BLOC 100AS-R Brug, TB 81: vrachtwagen, 38 T, 65 km/h, 20°

Hoogste kerend vermogen H4b




D = Deflection verplaatsing of uitwijking van het elementW = Working Width werkingsbreedte (constructie + voertuig)

Verplaatsing en Werkingsbreedte


15



Verplaatsing

en

Werkingsbreedte




Klasse van Werkingsbreedtewerkingsbreedte

W 1 W ≤ 0,6 m

W 2 W ≤ 0,8 m

W 3 W ≤ 1,0 m

W 4 W ≤ 1,3 m

W 5 W ≤ 1,7 m

W 6 W ≤ 2,1 m

W 7 W ≤ 2,5 m

W 8 W ≤ 3,5 m

16



T3: Vrachtwagen, 10t, 70 km/u, 8° Werkingsbreedte: 125 cm (=W4)

70

Crash bij muisklik !

55 cm verplaatsing



Tijdelijke rijbaanafscheider - staal



T3: Vrachtwagen, 10t, 70 km/u, 8° Werkingsbreedte: 80 cm(= W 2)

39


41 cm verplaatsing



Delta Bloc 65S

65cm

13,6

17



H1: Vrachtwagen, 10t, 70 km/u, 15°

DELTA BLOC 100S, K150: enkele rij op asfalt

Werkingsbreedte:135 cm (=W5)

64 cm

100

cmCrash bij muisklik !

71 cm verplaatsing





H2: Autocar, 13t, 70 km/u, 20°

PREFAB STEP BARRIER STANDAARD: enkele rij op asfalt

Werkingsbreedte: 170 cm (=W5)

54,2cm

90cmCrash bij muisklik !

115,8 cm verplaatsing



18




STEPPROFIEL TER PLAATSE GESTORT


58 cm

97cmCrash bij muisklik !

Nauwelijks verplaatsing






STALEN VANGRAIL


80 cm


150 cm verplaatsing

Verplaatsing en werkingsbreedte


19



H4b: Vrachtwagen met oplegger, 38t, 65 km/u, 20°

DELTA BLOC 100, K280: enkele rij op beton

Werkingsbreedte 180 cm (=W6)

70 cm

100

cm


110 cm verplaatsing(108 statisch)

Verplaatsing en werkingsbreedte




Constructie =

Bij opstelling in twee rijen totale breedte inclusief tussenruimteBij enkelvoudige opstelling breedte van het element


OPGELET !! :

W – waarde is breedte van constructie inbegrepen


20



A. ASI ≤ 1,0 = zeer veilig voor inzittenden

B. ASI ≤ 1,4 = veilig voor inzittenden

C. ASI > 1,4 = onveilig voor inzittenden

Schokindex


Indien geen alternatief aanwezig mag de schokindex eventueel buiten beschouwing worden gelaten (maar moet informatief vermeld worden)

THIV ≤ 33 km/h PHD ≤ 20 g



• Veiligheidsafbakening mag niet bezwijken

• Voertuigen op juiste pad brengen – dus geen overschrijding toegestaan

• Voertuig moet binnen de “box” blijven – slechts beperkt uitwijken

• Geen grote brokstukken die (derden) verwonden

• Geen indringing van onderdelen in passagierscompartiment

• Belangrijke vervorming passagiersruimte niet toegestaan

• Voertuigen moeten rechtop blijven

• Slippen en tollen (beperkt) aanvaardbaar

Bijkomende voorwaarden


21



1. Bepalen van het voor te schrijven kerend vermogen bv H4B

2. Bepaling van de toegestane werkingsbreedte bv W = 5

3. Bepaling of weglating van schokindex A of B

Praktische werkwijze

Juiste volgorde is erg belangrijk !




werkingsbreedte zo laag mogelijk =

kerend vermogen zo hoog mogelijk

hoger kerend vermogen heeft altijd lagerewerkingsbreedte bij crash van lager niveau!



22



Overheid moet er zich van vergewissen dat de botsproeven wel degelijk zijn uitgevoerd en de resultaten controleren.


voorleggen testrapporten




1. Bepalen kerend vermogen

2. Bepalen van werkingsbreedte

3. Bepalen van schokindex

Praktische werkwijze - voorbeeld

( juiste volgorde is erg belangrijk ! )


H 2

W5

B

23



Configuraties en testresultaten

H2 BW5



Testrapporten moeten op vraag van de overheid voorgelegd wordenConfiguraties en testresultaten

24




OBSTAKELBEVEILIGERS




Norm voor obstakelbeveiligers

Positieve testen op basis van

• snelheidsklassen

• voertuigbaan

• schokniveau

• werkingsruimte

• zijdelingse verplaatsing

25




Snelheidsklassen

• 50 km/u

• 80 km/u

• 100 km/u

• 110 km/u

2 types

• kerende obstakelbeveiligers

• niet-kerende obstakelbeveiligers




Aanvaardingscriteria voor de botsproeven

26




5 BOTSPROEVEN

1. Frontaal op het midden

2. Frontaal op ¼ voertuigbreedte v/h midden

3. Frontaal onder hoek 15° op het midden

4. Flankbotsing onder een hoek van 15°





12

3

45

5 BOTSPROEVEN

27







TERMINALS EN OVERGANGEN

28




PRENORM voor terminals en overgangen

Positieve testen op basis van

• prestatieklassen

• gebruik (A/U/D)

• voertuigmassa

• voertuigbaan

• schokniveau

• werkingsruimte

• zijdelingse verplaatsing




TERMINALTYPE

a)

b)

29




Aanvaardingscriteria voor botsproeven en prestatieklassen

specifieke combinaties van botsproeven voor modelgroepen afgeleid van een hoofdtype




4 BOTSPROEVEN

1. Frontaal op het midden

2. Frontaal op ¼ voertuigbreedte v/h midden



30




4 BOTSPROEVEN TERMINAL TYPE a

1

45

2




4 BOTSPROEVEN TERMINAL TYPE b

1

45

2

31




SCHOKINDEX TERMINALS




BIJKOMENDE VOORWAARDEN

• geen enkel onderdeel van de terminal dringt in passagiersruimte

• geen andere indringing in passagiersruimte met gevaar voor inzittenden

• geen vervorming passagiersruimte met gevaar voor inzittenden

• geen belangrijk onderdeel mag volledig loskomen en belanden buiten de zones Da en Dd

• verankeringen en bevestigingen moeten zich gedragen zoals voorzien (specifiëren)

32




OVERGANGEN

• definitie

• botsproeven

• prestatieklassen

• kerend vermogen

• werkingsbreedte

• verplaatsing

• schokindex incl THIV en PHD

• aanvaardingscriteria

CFR NBN EN 1317 - 2




OVERGANGEN

TELKENS 2 BOTSPROEVEN

1. licht voertuig voor schokindex

2. zwaar voertuig voor kerend vermogen

CFR NBN EN 1317 - 2

33




OVERGANGEN

REKENING HOUDEN MET

1. Kritische botsrichting

2. Kritisch botspunt

is gedeeltelijk bepaald in de norm + gedeeltelijk te bepalen door testlabo




DUURZAAMHEIDSCRITERIA EN BEOORDELING

VAN GELIJKVORMIGHEID

“CE MARKERING”

34



Europese norm NBN EN 1317 - 5SCOPE

VERWIJZING NAAR ANDERE NORMEN

TERMINOLOGIE EN DEFINITIES

VOORSCHRIFTEN

TECHNISCHE BESCHRIJVINGEN

EVALUATIE VAN CONFORMITEIT

OPSPOREN VAN AFWIJKINGEN

INSTALLATIE

BIJLAGE A

BIJLAGE B

BIJLAGE ZA




SCOPE

• geleideconstructies

• obstakelbeveiligers

• terminals

• overgangen

• afscherming voetgangers / voertuigen (enkel kerend vermogen voertuigen)

• duurzaamheidsvoorschriften ivm weer

VAN TOEPASSING OP NIET VAN TOEPASSING OP

• afschermingen enkel voor voetgangers

• andere duurzaamheidsvoorschriften

• tijdelijke geleideconstructies

35



Europese norm NBN EN 1317 - 5VOORSCHRIFTEN

Prestaties volgens specifieke deel van de NBN EN 1317

Minimaal kerend vermogen

geleideconstructies N1

obstakelbeveiligers Klasse 50

Terminals P1

Verbindingen N1

Afscherming auto/voetganger N1



Europese norm NBN EN 1317 - 5BIJLAGE ZA (informatief) - voorbeeld CE - markering

CE - symbool

Identificatienummer van notified body

Naam en adres van de fabrikantLaatste 2 cijfers van jaar van toekenningNummer van het certificaat

Nummer van de normOmschrijving van het product

Karakteristieken cfr voorschriften van de norm

Specifieke karakteristieken ivm duurzaamheidEventuele gevaarlijke stoffen

36




STAND VAN ZAKEN

NBN EN 1317-5 is aangenomen op 19/5/2005

Beschikbaarheid voorzien november 2005 (1 beroep hangende)

Vertaling in het Nederlands zo snel mogelijk

Beschikbare delen van NBN EN 1317 worden geharmoniseerd

CE-markering mogelijk vanaf september 2006

CE-markering verplicht vanaf september 2007

Opname voorzien in nieuwe SB 250




JURIDISCH

VROEGER Middelenverbintenis

NU Resultaatsverbintenis

• grotere verantwoordelijkheid fabrikant

= moet getest zijn en moet conform zijn

• grotere verantwoordelijkheid overheid

= verantwoording bij ongevallen

37




Afschermende constructies voor wegen bestemd

voor voetgangers

niet behandeld – is enkel project

werkzaamheden zouden voorlopig stil liggen

ten vroegste voorzien 2008



Ernstige gevolgen indien gebrekkige afbakening

38





39





40



DANK VOOR UW AANDACHT

verkeersveiligheid – drie pijlers - Wallonie

Documents

Transcript of verkeersveiligheid – drie pijlers - Wallonie