Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op het platteland?
description
Transcript of Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op het platteland?
Vergrijzing en zorg, de uitdaging anders op
het platteland?
Bert Meulemans
1Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het
platteland
Veroudering en zorg? • Veroudering lange termijn %65+
– 1840-1920 7% - 2008 17%– 2040 25% - 2060 26%– Ritme wijzigt – versnelling
• 2015 pensioenen 2030 zorg
• Beschikbaarheid-betaalbaarheid van zorg?– Economische component: moeilijk voorspelbaar
• Activiteitsgraad : laag 55-64j• Overheidsfinancieën• Economische conjunctuur
– Institutionele : formele – informele zorg– Inkomenspositie van ouderen
• Regionale spreiding behoeften – voorzieningen – draagkracht– Uitdaging anders stad – platteland ?
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 2
VEROUDERING – ZORGBEHOEFTE
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 3
80+ % totale bevolking
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 4
Vergrijzing regionaal
• Aantal 80-plus : – Hoog: kust, landelijke regio’s en agglomeratiesteden– Laag: Antwerpse Kempen, noord en midden Limburg
• Aantal 0-4j hoog:– Vlaams-Brabant (Leuven), Antwerpen noorden –
aanzuigeffect als tewerkstellingspool– Kernsteden Gent, Antwerpen, Mechelen – migranten
• Verwachte veroudering: – Het scherpst: Antwerpse Kempen, Noord-Midden
Limburg– Migratie-effecten belangrijker
• Veroudering op dorps- en wijkniveau
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 5
BESCHIKBAARHEID VAN ZORG
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 6
Institutionele dimensie
• Zorgmodellen in EU– Scandinavisch model hoge formele zorg
• vb. Denemarken, Nederland, Frankrijk
– Zuiderse landen hoge informele zorg
• België– Hoge graad van zorg (formeel en informeel)– Combinatie formele (matig) + informele– Zweden middenpositie
• Mantelzorg – Partner – kinderen (trekker)– Buren niet-intieme, huishoudelijke dagelijkse zorg
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 7
Rusthuisbedden % 80+
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 8
Uren poets- en gezinshulp 70+
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 9
Centra voor dagverzorging en kortverblijf als ‰ 80+
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 10
Beschikbaarheid van zorg
• Rusthuisbedden en serviceflats regionaal• Provinciaal: Limburg 21%, Vl.-Brabant (Leuven)
Antwerpen, West-Vl., Oost-Vl. 29%• Stad-platteland beperkt: agglomeratie+banlieu
kleinstedelijk+landelijk
• Poetshulp- en gezinszorg regionaal• Provinciaal: W-Vl. 37u/70+ Vl-Br 27u• Stad-platteland: aggl. 23u (Bra & Antw) landelijk
36u
• Nieuw aanbod: dienstencentra, dag- of kortverblijf stedelijk
• Vnl. stedelijk (agglomeraties en kleinere steden)• Provinciale verschillen niet eenduidig
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 11
LOKALE DRAAGKRACHT VOOR ZORG
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 12
Inkomenspositie ouderen
• Leefomstandigheden – Armoede: 65+ 30% 24-65 10%– Levensstijl aanzienlijk beter
• eigenaars, consumptie, rondkomen…
• Verklaring – Lage wettelijke minimumpensioenen
en lage vervangingsratio– Hoog privaat vermogen
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 13
Voorkeursregeling in de ziekteverzekering
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 14
Gemeentelijk belastingsvermogen
Gemeentelijk belastingsvermogen berekend als de (ingecohierde) belastingsopbrengst per hoofd van de bevolking aan een gelijke (mediaan) belastingsvoet: AVP aanvullende personenbelasting 7% en OPC onroerende voorheffing 1250. Nis 2003, verwerking studiedienst Boerenbond.
Financiële draagkracht voor zorg
• Armoede niet uitsluitend stedelijk– Stedelijk:
laag inkomen – hoge huur – bejaard / migrant– Platteland:
laag inkomen – slecht huisvesting – (hoog)bejaard
• Lokaal belastingsvermogen– Belastingsopbrengst per hoofd
• aanvullende personenbelasting (AVP) 7% • onroerende voorheffing (OPC) 1250
– Landelijke regio’s residentiële rand
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 16
VEROUDERING ANDERS OP HET PLATTELAND?
Bert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het platteland 17
Uitdaging anders?
• Veroudering = regionaal – Scherpst in Antwerpse Kempen, Limburg – Aanzuigeffect tewerkstelling– Naar de toekomst platteland belangrijker
• Aanbod bejaardenvoorzieningen – Regionaal: residentieel en thuiszorg– Stedelijk: vernieuwend zorgaanbod
• Lokaal financieel draagvlak – solidariteit – Eigenheid armoede platteland: bejaarden– Beperkt belastingsvermogen landelijke
gemeentenBert Meulemans - Veroudering uitdaging voor het
platteland 18