VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook...

12
VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW JAARGANG 23 • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 2 Vriendenmagazine Hans Ruijssenaars: “Als architect mag ik vorm geven aan andermans verlangen: een voorrecht”

Transcript of VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook...

Page 1: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW

JAARGANG 23 • NUMMER 2 • DECEMBER 2017

2

Vriendenmagazine

Hans Ruijssenaars: “Als architect mag ik vorm geven aan andermans verlangen: een voorrecht”

Page 2: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017

Veel activiteiten,meer Vrienden

De Vrienden kunnen terugkijken op eenaantal zonnige en geslaagdeevenementen. In juni hadden we eenprachtig Vriendenweekend met onderandere een veiling van boeken enkunstvoorwerpen van Vrienden die bijnaduizend euro opbracht. Tijdens de goedbezochte ALV was er een intensieve engestructureerde dialoog over de vraagin hoeverre we als Vrienden ons willenmengen in het maatschappelijk debat.Een van de conclusies was dat meeronderlinge discussie over actuelethema’s in elk geval op prijs wordtgesteld.

Het nieuwe seizoen zijn we begonnenmet een Filosofisch Café in het tekenvan filosoferen met kinderen.(Klein)kinderen van Vrienden en eenaantal kinderen uit Wormer voerden metelkaar en daarna met de zeventigaanwezige volwassenen boeiende envaak ook grappige filosofischegesprekken. Ook de eersteVriendenexcursie kende veeldeelnemers. Op een stralende zondag inoktober was er een filosofischewandeling door Amsterdam onder de

enthousiaste leiding van Erno, Marthe enFlorian van de ISVW.Als bestuur zijn we zeker van plan omop deze weg door te gaan. Vrienden dieideeën hebben voor gezamenlijkeactiviteiten, of die mee willen werken bijde organisatie of communicatie, wordenvan harte uitgenodigd zich te melden!

Een actieve vereniging is bovendienaantrekkelijk voor nieuwe leden. Diekunnen we goed gebruiken om ook inde toekomst de ISVW stevig te blijvenondersteunen. Filosofische Cafés zijnmede bedoeld om familie of vriendenkennis te laten met de ISVW ennatuurlijk om ze dan Vriend te maken.We rekenen op u!

Peter Jurgens, voorzitter

Van het bestuur

Ellie Teunissen waarnemend secretaris

Om de band en de interactie tussen deVrienden te versterken wil het bestuurvoortgaan met het uitbreiden van acti-viteiten zoals Filosofische Cafés, Vrien-denweekend en Vriendenexcursie. Ookwillen we meer aandacht schenken aanhet Vriendenmagazine, de website enFacebook.

Marianne Douma, onze huidige secreta-ris, heeft aangegeven zich liever daaropte richten dan op secretariële werkzaam-heden. Als bestuur hebben we hiermeeingestemd en Ellie Teunissen gevraagdom tot de ALV van juni 2018 de functievan secretaris op zich te nemen. Zoals demeeste Vrienden weten, was Ellie van2010 tot 2016 secretaris van onze vereni-ging. Zij heeft dus volop ervaring op ditgebied. We zijn dan ook blij dat zij dezerol het komende halfjaar weer wil vervul-len. We streven ernaar om op genoemdeALV een nieuwe secretaris te benoemen.Vrienden die geïnteresseerd zijn in dezefunctie kunnen zich [email protected] tot Ellie of ondergete-kende wenden.

Peter Jurgens, voorzitter

Vriendenexcursie bij woonhuis van Descartes

2

Page 3: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

“Vanuit een leegte ruimte maken vooreen nieuwe werkelijkheid die nietnieuw is.” In zijn inaugurale rede bij deaanvaarding van de leerstoelArchitectonisch Ontwerpen aan de TUEindhoven (1989) spreekt HansRuijssenaars over verwondering - “eenprachtig talent dat we allemaalbezitten” - en de vier oerelementenZwaartekracht, Beweging, Groeikrachten Licht die er altijd al waren. Zijnoratie noemt hij een geloofsbrief eneen pleidooi voor de blijvende dingen.“Wil ik essenties intensief duiden, danformuleer ik compacter en neigt mijntekst meer naar poëzie dan naarproza.” De tweede vleugel is onlangsgedeeltelijk opgeleverd en volop ingebruik.

Door Paul Troost

Het eerste contact van Hans Ruijssenaarsmet de Internationale School VoorWijsbegeerte stamt uit de jaren tachtig.In die periode bouwde hij debibliotheek en het gemeentehuis inApeldoorn. Met de wethouder daar,Hans Porringa, had Ruijssenaars eengoede professionele relatie. Porringa wasbestuurslid van de ISVW, waardoor ercontact ontstond. Met Paul Wouters,toen directeur, ontwierp hij eenmasterplan voor het hele terrein. Eenpretentieus ontwerp voor de langeretermijn. De renovatie van De Kuilen werdhet eerste project. “Met weinig geld ishet toen gelukt het bestaande gebouwte renoveren, vooral door de structuurintact te laten. We hebben er een nieuwdak opgezet dat ver uitsteekt zodat ereen droog gebied ontstaat, debestaande betonnen dakvloer is eruitgebroken om meer hoogte te krijgen ende piepkleine slaapcellen zijn door eenhal en enkele grote cursusruimtenvervangen.” Het resultaat beviel beide

partijen en toen de ISVW door hetgrotere cursusaanbod wilde uitbreiden,hadden Wouters en Ruijssenaars elkaarsnel gevonden. ‘Dat vind ik de mooisteopdrachten. Die krijg ik niet door eenprijsvraag te winnen, wat natuurlijknooit weg is, maar de opdrachtgevergaat zelf in zee met een architect vanwie hij denkt met die persoon heb ikiets, zijn ideeën over architectuur en zijnmanier van werken bevallen me. Laterwerd die verstandhouding naadloosgecontinueerd met René Gude.”

Hoe klikten jouw ideeën met die van deISVW?

“Daar heb ik twee mooie voorbeeldenvan. Bij de gesprekken over de bouwvan de eerste vleugel ging het overgeld, daar ontkom je nooit aan. Ik hadeen gebogen voorgevel getekend omhet lawaai van de A28 te latenwegglijden en tegelijk het gebiedachter het gebouw met een soortomarming te beschermen. Eéngebogen gevel is weliswaar veelspannender, maar ook circa 10 procent

duurder dan een rechte gevel. Na eenuitvoerige discussie hakten het bestuuren de directie de knoop door en gingenakkoord met mijn voorstel. Dat zijn vandie fantastische momenten, dat eenopdrachtgever in de gaten heeft watiets betekent.”

“Met René Gude heb ik hetzelfdemeegemaakt. Wil je de gasten van ISVWtegen weer en wind beschermen als zenaar hun kamers lopen, dan zou ik eendichte gevel moeten maken. Ook datzou aanzienlijk duurder zijn en pastetoen niet in het budget. René zag er eenSpartaanse Stoa in, koud maar droog.Wat het geworden is, kan iedereen zien:een open trap met lange houtenkolommen, waardoor het tweeverdiepingen hoge gebouw oogt alséén samenhangend geheel. Het gebruikvan kolommen is de meestgeconcentreerde manier om met eenvan die onontkoombare oerelementen,de zwaartekracht, om te gaan. Met dekolommen kun je ook een anderoerelement, het daglicht, fantastischvormgeven: licht, geen licht, licht,schaduw, zicht, geen zicht, reflectie, eendriedimensionale gevel, bijnaonuitputtelijk.”

Je noemt zwaartekracht en licht die eenbelangrijke rol spelen. Hoe zit dat metbeweging en groeikracht?

“Alles om ons heen beweegt, in de tijden ter plekke, al zijn we ons daar meestalniet van bewust. Je observeert doorbeweging, je telt observaties op, smeedtze aaneen, zoals je een boek leest of naarmuziek luistert. Voor mij zijn de tweevleugels één grote beweging, hetmateriaal werkt en de vleugels beeldenbeweging uit. Ook de trappen. InNederland zijn trappen stiefkinderen. Wezijn een land van molgoten en stoepjes,van twee of tien centimeter. Ik ben dol

“Als architect mag ik vormgeven aan andermans verlangen: een voorrecht”

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 20173

Page 4: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

op trappen. Voor de ISVW heb ik een luietrap bedacht, met lange treden,waardoor je langzaam en comfortabelnaar boven gaat, terwijl je toch voelt datje hoger komt. Als de fysieke inspanningminder is, kun je tijdens het omhooggaan blijven nadenken. Je viert dat jeomhoog gaat.”

“Groeikracht is beweging op moleculairen atomair niveau. Ongekende krachtenspelen daar een rol. Gebouwenverkruimelen, de groeikracht van eenwortel tilt een huis op. In warme landenzoals India en Mexico slokt de natuurversneld complete tempelcomplexenop. Bergen worden morenen. Verval isdeel van ons bestaan.”

In je oratie zeg je dat er altijdsamenhang is. Strooi je ons dan met hetmetselwerk dat je bij de gevels gebruiktgeen zand in de ogen?

“Samenhang is er altijd, al kost het somsmoeite om die te zien. Het gebouw vande ISVW is een geheel. Loop eraandachtig omheen, dan zul je desamenhang ervaren. Vergelijkarchitectuur met een muziekcompositie.Die kun je ook niet in een secondebevatten, maar je moet het geheelbeluisteren om die samenhang tekunnen waarderen.”

“Die stenen zijn eigenlijk restklinkers,misbaksels die meestal tot puinvergruisd worden. Er is nog één fabriekin Nederland, een oude ringoven, waar

die misbaksels nog geproduceerdworden. Die fabriek bestaat nog dankzijde vraag die wij indertijd naar diemisbaksels hadden, want ik had diestenen al eerder bij andere bouwwerkengebruikt. Ze verkleuren al naar gelang dehitte waarmee ze in de oven gebakkenworden, ze sinteren of verglazen zelfs bijextreme hitte. Ze zijn vaak prachtiggenuanceerd van kleur.”

“Onze directievoerder, Joep Damstra, enik hebben de metselaars vanBouwbedrijf Hertzinger uit Leusdengeïnstrueerd hoe ze zo’nongestructureerde muur moetenmetselen. Dat was volstrekt anders danze gewend waren. Normaal metselen zede bakstenen netjes op een rijtje, metkeurige rechte horizontale en verticalevoegen. Eentonig productiewerk dus.

Maar nu mochten ze metselen zoals zewilden. Dat was even wennen voor ze,die jongens moesten ‘ontleren’ en datwas best moeilijk voor ze. Als je bij deeerste vleugel goed kijkt, kun jeplaatselijk zien dat ze in het begin nognetjes, zoals ze op school geleerdhadden, bleven werken. Gaandewegkregen ze er plezier in en werd hetruiger, zodat Chantal Orth, de directeurvan de ISVW die toezicht op bouw hield,af en toe moest optreden, want anderswas het een klimmuur geworden.Frappant is dat als ik een van demetselaars vraag welke stenen hijgelegd heeft, hij die precies kanaanwijzen. Kennelijk moet elke steenbewust gelegd worden en ontstaat ertoch samenhang in het wilde verband.”

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 4

Page 5: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 20175

Page 6: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

Door Katja Blauw

Met ons verstand kunnen we veel zakenbegrijpen, meldt de Programmagids vande ISVW over de Summerschool waarbijJoyce Pijnenburg komende zomerbetrokken is. Maar wat vermag de redejuist niet? Zijn er andere manieren omde wereld te begrijpen, mystieke manie-ren, die ons verstand te buiten gaan?

Je houdt je graag bezig met alternatievedenkwijzen. Bijvoorbeeld met degeschiedenis van hermetische filosofie.Waarom?

“Voor filosofie had ik al in mijn tienerja-ren belangstelling, sinds mijn dertiende,geloof ik. Alles wat buiten de gevestigdewetenschap en filosofie valt, boeit me:alternatieve wereldbeelden, alchemie eneen beweging als de Rozenkruisers. Datis zo gebleven tot op de dag van van-daag en dat zal wel zo blijven. De afge-lopen drie jaar werk ik bijvoorbeeld aanprogramma’s voor een vereniging voorondogmatische levensbeschouwing enfilosofie bij VG Amsterdam, een his-torisch rebels instituut waar religie altijdal anders benaderd werd; in feitefilosofischer.”

“Over de hermetische filosofie, die vol-gens historici aan de basis van onzewesterse cultuur staat, kreeg ik in mijnstudie weinig informatie. Daar kwam ver-andering in, toen ik in Venetië een ten-toonstelling bezocht die nota bene doorde Amsterdamse Bibliotheca Philosophi-ca Hermetica georganiseerd was. Diebibliotheek kende ik niet, terwijl ik aande Universiteit van Amsterdam studeer-de. Terug in Nederland werd ik een trou-we bezoeker. Toen kwam ik er ook achterdat de vakgroep Hermetische filosofievan de UvA vakken op bachelor- enmasterniveau aanbiedt. Een buitenkansvoor mij, want zo kon ik mijn interessevoor filosofie combineren met historischonderzoek. Het resulteerde in een aan-stelling bij de bibliotheek.”

Met je proefschrift over een wel een heelbijzondere alternatieveling als GiordanoBruno ga je met je interesse voor hetnon-conformistisch door?

“Dat klopt. Mijn dissertatie heeft als voor-lopige titel ‘The Magic of Modernity:Giordano Bruno and the Lamp of theThirty Statues’ en gaat over zijn laterewerk. Bruno was bij uitstek een alterna-tief denker. Een Italiaan die in de zestien-de eeuw in Europa constant buiten depaden van de gevestigde orde liep. Hijwas lid van de orde der Dominicanen,ging op de vlucht uit de kerk en zwierfdoor Europa, maar kreeg overal proble-men door zijn tegendraadse ideeën overfilosofie, religie en het heelal. Hij moestzijn eigengereide ideeën uiteindelijk metde brandstapel bekopen. Hij was anders,hij was iets nieuws op het spoor en durf-de dat radicaal te omarmen. Dat is opzijn zachtst gezegd inspirerend, toch?”

Je verdiept je in vrouwen in de filosofie.Bewandelen zij ook een alternatieveweg?

“Daar ligt mijn interesse ook. Tot aan deverschillende feministische golvenwaren vrouwen alleen bij uitzonderinghoog opgeleid. Maar door de eeuwenheen hebben zij zich ook uitgesprokentegen de gevestigde orde. In zijnbeschrijving van de ideale staat heeftPlato overigens gezegd dat vrouwenook een maatschappelijke positie zou-den moeten krijgen. Aristoteles dachtdaar anders over en legde de intellectu-ele basis voor de doctrine van de onge-lijkheid tussen man en vrouw. Die werkttot vandaag door in onze cultuur.”

“Er zijn altijd vrouwen geweest die heb-ben willen studeren. Sommigen haddengeluk dat hun vader ze stimuleerde, in

Denkers in de alternatievegeschiedenis van de filosofie

Bekijk je haar curriculum vitae,dan kun je er niet omheen,Joyce Pijnenburg is eenveelzijdig persoon. Ze isfilosoof, docent in degeschiedenis van de westersecultuur en (mystieke) filosofieen schrijft een dissertatie overGiordano Bruno, eenrevolutionair denker uit de 16e

eeuw. Daarnaast is zeprogrammamaker, filosofischconsulent bij haar Bureau DeFilosoof, bestuurslid vanSociety for Women inPhilosophy en De Hoofdzaken,een netwerk van praktischfilosofen. Sinds 2015 is Joycedocent aan de ISVW. Van 23 tot27 juli verzorgt ze er samenmet Michel Dijkstra de Sum-merschool ‘Voorbij hetverstand, een mystieke kritiekvan de rede’.

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 6

Page 7: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

Door Gerard Teunissen en Peter Jurgens

De Vrienden van de ISVW vormen eengroep van ruim negenhonderd bij defilosofie en de ISVW betrokken mensen.Ze vertegenwoordigen een rijk scala aanachtergronden en ervaringen, zienswij-zen en ideeën. Door meer activiteitenvoor en door de Vrienden te organiserenworden de onderlinge verbanden ver-sterkt.

De vraag die het bestuur aan de deelne-mers van het Vriendenweekend van 17juni jl. heeft voorgelegd, is of de Vrien-den ook in de buitenwereld van zich wil-len laten horen, zo ja, in welke mate.Hierbij in gedachten houdend de missievan honderd jaar geleden om bij te dra-gen aan het overbruggen van de polari-satie en om grote maatschappelijkeonrust te voorkomen, door een dialoogtussen uiteenlopende groeperingen, inbinnen- en buitenland, te bevorderen ente faciliteren.

Aan de hand van een viertal actuelemaatschappelijke thema’s, verdeeld overvier domeinen, is getracht een beeld tekrijgen hoe de leden over deze vraagdenken.

• Aantasting van de rechtstaat(politieke domein)

• Dogmatisch religieuze standpunten(religieuze domein)

• Voltooid leven (zorgdomein)• Meet- en beheerscultuur

(onderwijsdomein).

Met plezier kan worden geconstateerddat de Vrienden in een beperkte tijd van1,5 uur tot een zeer goede dialoogkunnen komen over de vier niet-eenvoudige thema’s. Naast de goedegespreksleiders (Marthe, Florian, Brendaen Erno) en de gestructureerde opzet

droeg met name de dialoogdisciplinevan de deelnemers hieraan bij.

Resultaten van de dialogenOp metaniveau was men het er al snelover eens dat ‘moeten’ of ‘dienen’ en’voor of tegen’ niet op de weg van hetfilosofisch denken liggen. De vraag naarhet moeten is moralistisch en niet filoso-fisch. We vragen ons dus af of de Vrien-den naar buiten willen treden.

In alle groepen werd ook een helderonderscheid gemaakt tussen Vriendenals individu en Vrienden als collectief.Individuele leden kunnen zich op per-soonlijke titel vrijelijk uiten in welk debatdan ook. Graag zelfs!

De Vrienden als vereniging hebben ineerste instantie een stimulerende enfaciliterende rol bij het vormen en toet-sen van inzichten en meningen. Een vei-lige en vrije omgeving en pluriformiteitzijn van wezenlijk belang voor een goe-de interne dialoog. De vereniging kanworden gezien als een ‘proeftuin vanmeningen’.

Actuele thema’s & externe dialoogReflectie op actuele thema’s binnen devereniging wordt breed gesteund. Eencasus inbrengen kan een goed middelzijn en de Filosofische Cafés daarvooreen uitstekend platform. Het succes vande zeepkistsessies in de afgelopen tijdonderstreept dit. De Vrienden nodigenhet bestuur dan ook uit de actualiteithoog op de agenda van de FilosofischeCafés te zetten. Externen kunnen uitge-nodigd worden om deel te nemen.Denkbaar is ook dat de Vrienden eenbredere, externe dialoog over een actu-eel thema entameren en faciliteren. Bij-voorbeeld in geval een maatschappe-lijke discussie die vastloopt, of als de filo-sofische kwaliteit van die discussietekortschiet. Ook dan kan een casus

een paar gevallen kregen ze de kans omles te geven. Met de moderniteit kwa-men er steeds meer vrouwelijke filoso-fen, maar nog steeds zijn ze niet zobekend. Het traditionele beeld van eenfilosoof is dat van de witte man met eenbaard. Ik probeer een steentje bij te dra-gen om daar verandering in te brengen,onder meer door lezingen enleesgroepen over vrouwen in defilosofie.”

In juli ben je docent bij de Summerschool‘Voorbij het verstand’. Wat kunnen weverwachten?

“Ik vind het inspirerend om met MichelDijkstra samen te werken. Hij is gespecia-liseerd in de oosterse en ik in de wester-se mystieke filosofie. Tijdens de Summer-school gaan we, onder andere met oefe-ningen, met de cursisten aan de slag:wat zijn de overeenkomsten en de ver-schillen? We zien dat er veel denkers zijngeweest die we wel degelijk filosofenkunnen noemen, maar die vaak wordenweggezet als mystici. Ze vertegenwoor-digen niet het dualisme van lichaam engeest en associëren filosofie niet metrationalisme of redelijkheid. Ze verdie-nen aandacht. De vraag luidt: is er filoso-fie voorbij de rede? Die vraag gaan we inde Summerschool ook onderzoeken.Een ondubbelzinnig antwoord kan ikniet garanderen.”

Katja Blauw studeert toegepaste filosofieen journalistiek aan de Hogeschool voorToegepaste Filosofie in Utrecht. Bij deISVW loopt ze stage op de marketingaf-deling en is o.a. betrokken bij iFilosofie.

De Vrienden en de buitenwereld: nieuweuitdagingen? Samenvatting en conclusies dialoogsessie Vriendenweekend 2017

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 20177

Page 8: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

goed werken. Eventueel kunnen deresultaten van een eerder gevoerdeinterne dialoog naar buiten wordengebracht. Met een dergelijke externe rol van deVrienden wordt beoogd een bijdrage televeren aan een relevante maatschappe-lijke discussie en de naamsbekendheiden reputatie van Vrienden en ISVW tevergroten.

PrincipesEen inhoudelijk standpunt namens alleleden naar buiten uitdragen, is niet

gewenst, noch mogelijk, gelet op hetgegeven dat niet alle negenhonderdleden aan de dialoog deel (kunnen)nemen. Hoewel sommige leden daarbijaantekenen dat het bestuur of eenledenvertegenwoordiging daarbij tocheen zekere rol kan spelen. Hier ligt ookde vraag of de Vrienden extern niet kun-nen opkomen voor de inhoudelijke ver-dediging van een aantal principes vanonze samenleving: vrijheid, gelijkheid,rechtvaardigheid, emancipatie, mense-lijkheid, verantwoordelijkheid. Een mooionderwerp voor een Filosofisch Café?

Tot slot In het besef dat geen mening ook eenmening is, echte neutraliteit niet bestaaten bij het agenderen van thema’s tochook gestuurd wordt, gaat het bestuurvan de Vrienden de uitdaging aan omeen actieve reflectie op actuele thema’sonder de leden te bevorderen.

P.S. De verslagen van de afzonderlijkedialogen zijn op te vragen bij hetbestuur.

Verbazing over koopje op veiling Vrienden

Bijna 1000 euro was de opbrengst van de veiling die tijdens het Vriendenweekend werd gehouden. Het idee van Herma Kib-beling om de leden te vragen spullen voor deze veiling ter beschikking te stellen sloeg aan. Het ISVW-filosofenteam (ErnoEskens, Marthe Kerkwijk en Florian Jacobs) had het op zich genomen om de koopwaar aan te prijzen en had er duidelijk zinin. Met veel plezier en humor werden de verschillende items in de schijnwerper gezet. Boeken, etsen en beeldhouwwerkwisselden, na afgeslagen te zijn door veilingmeester Gerard Teunissen, van eigenaar en met de opbrengst werd de kas vande vereniging gespekt.

Niet alles werd verkocht, vooral omdat het aanbod zo groot was en de tijd om alles te veilen beperkt was. Achter de scher-men werd alles door Stefan en zijn echtgenote in goede banen geleid, zodat de afrekening van de items goed verliep. Hetovergebleven aanbod - het grootste deel boeken dat door de ISVW ter beschikking is gesteld – blijft ‘in stock’ en zal te zijnertijd met behulp van boekenverkoper Peter Jansen ter verkoop worden aangeboden.

Veilingverkoop een succes

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 8

Page 9: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

Hallo allemaal,

We gingen in een bus van 41 jaar oud,die wel 5 keer de wereld rond geredenheeft, naar de filosofieschool in Leusden.In de bus deden we spelletjes totdat weaankwamen, de rit duurde een uurtje.Toen we aankwamen, kregen we eennaamsticker met een kleur. De kleurbetekende bij welk team je hoorde. Weliepen naar de grote zaal, dat voelde heelerg spannend. Er stonden wel meer dan85 stoelen klaar voor het publiek. Wegingen even op onze stoelen in de kringzitten om te voelen hoe het was om daarte zitten.Daarna gingen we buiten spelen enwandelen over het landgoed. Het wasfijn en ontspannen om een wandeling temaken. We kregen limonade bij de bar.

En toen ging het beginnen. De zaal was helemaal vol met mensen.Sommigen van ons kregen rillingen vande spanning, maar het was wel leukespanning. Het leukste was dat we eenmicrofoon kregen om in te praten, zodatde mensen achterin het veel beterkonden horen.Tijdens het gesprek merkten we eigenlijkniet meer dat er ook andere mensen bijwaren. We praatten over de verschillendesokken die juf Brenda aangetrokken had.Dat vonden we grappig en ook raar.Maar eigenlijk kwamen we erachter dathet prima is om andere sokken aan tehebben. Je hoeft het niet te doen, omdatde meeste mensen het hebben. Juf hadook babysokken mee. Juf vroeg of baby’skunnen weten of ze een jongen of eenmeisje zijn.

Het fijnste was dat we met z’n allen in dekring waren en dat we samen achternieuwe dingen zijn gekomen. We willenallemaal graag nog een keertje met jufmee naar de filosofieschool.

Groeten van de kinderen van Weremere

Filosoferen met kinderenVerslag 17 september 2017

Filosofisch KidsCafé - Filosoferen is fun for life!

Kinderen hebben een grote ‘denkbehoefte’ en zij beleven doorgaans veel plezieraan het denken in een groep. Het Filosofisch Café met het thema Filosoferenmet Kinderen en Jongeren, dat gehouden werd in september 2017, kon rekenenop grote belangstelling en smaakte naar meer.

Vanaf zondag 21 januari 2018 organiseertde ISVW daarom elke derde zondag vande maand het Filosofisch KidsCafé voorkinderen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. Zijzullen zich, onder begeleiding van BrendaRaa (docent basisonderwijs en deelnemeraan de beroepsopleiding FMKJ), bezighouden met filosofische activiteiten ophet mooie landgoed van de ISVW.

Tijdens het KidsCafé gaan we ontdekken wat filosofie nu precies is, leren we ietsmeer over ‘grote denkers’ uit het heden en verleden en doen we samen denkoe-feningen. Voor drinken en iets lekkers tussendoor wordt uiteraard gezorgd.

Data: 21 januari, 18 februari, 25 maart en 15 aprilTijd: 15:00 – 17:00 uurIntroductieprijs: € 10,00 per keerAanmelden: stuur een e-mail met naam, adres en leeftijd naar [email protected]

Voor actuele informatie kijkt u op de website of de Facebookpagina van deVrienden.

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 20179

Page 10: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

we de nodige ideeën voor de invullingdaarvan, maar van harte nodigen weVrienden uit om met suggesties tekomen of medewerking te verlenen.

Met het grotere aantal Cafés en deelne-mers zijn vanzelfsprekend de kosten flinkgestegen. In lijn met wat we in de ALVvan juni 2017 hebben besproken, zalvanaf februari 2018 een toegangsprijsvan € 10,- gelden. Daarbij is inbegrepen

een eerste drankje aan de bar en borrel-happen. Aarzelt u niet om ook vriendenen bekenden mee te nemen. De Filosofi-sche Cafés zijn een laagdrempeligemanier om kennis te maken met deISVW en de Vrienden, om daarna natuur-lijk Vriend te worden.

Namens het bestuurPeter Jurgens

FilosofischeCafés in 2018In 2013 zijn we van start gegaan met hetorganiseren van drie of vier FilosofischeCafés per jaar om de onderlinge bandvan de Vrienden te versterken. Daarbijwerd vaak een bekende spreker uitge-nodigd die naar aanleiding van eenrecent verschenen boek een inleidinghield, gevolgd door discussie. De groei-ende belangstelling bracht ons ertoe in2017 een achttal Filosofische Cafés teorganiseren en onder andere met enke-le ‘zeepkist’-bijeenkomsten de interactietussen de Vrienden te vergroten. DeCafés kunnen inmiddels op zeventig tottachtig deelnemers rekenen.

We zijn dan ook van plan om in 2018 opdeze voet door te gaan. Ongeveer achtkeer per jaar, in de regel op de derdezondag van de maand, uitgezonderd dezomermaanden, is er een FilosofischCafé van 15u tot 17u. Soms met eeninleider en in elk geval met ruime gele-genheid tot dialoog. Als bestuur hebben

Peter Jurgens overhandigt namens de Vrienden een cheque aan Maureen Sie, voorzitter Stichtingbestuur ISVW.

Filosofisch Cafe met Ton de Kok

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 10

Page 11: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

Het huis met de vleugels

Knisperende bladeren

Een glibberig pad

Prikkelingen

Gesuis van een snelweg versmelt

met geruis van de wind

De laatste bladeren aan de bomen

glinsteren als matglanzend goud

Tussen groene naalden

gefladder in de schemering

De zang van een merel

Hier staat het huis

Het huis met de vleugels

Om gedachten te vangen

Begrip te vatten

Opgetild te worden

Door vleugels van vuur

Zoemende stemmen

Schrille geluiden

Een trilling van ver

Dit is wat wij willen

Momenten van helderheid

Van klaarheid

Van zachtheid zo goed verborgen

in momenten van stilte

Marianne Douma

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 201711

Page 12: VERENIGING VRIENDEN VAN DE ISVW Vriendenmagazine · vaak ook grappige filosofische gesprekken. Ook de eerste Vriendenexcursie kende veel deelnemers. Op een stralende zondag in oktober

Coördinatoren Filosofische Leesgroepen Amersfoort 1Mevrouw Ineke KiersBruggensingel N 213823 BA Amersfoort(033) 455 95 [email protected]

Amersfoort 2Mevrouw Lamprose-Smilde(033) 456 61 [email protected]

Amsterdam e.o. 1De heer Robbert MahlerReijgershof 21191 CS Ouderkerk a/dAmstel(020) 496 85 [email protected]

Amsterdam e.o. 2Annelies van AllerOrteliusstraat 324-h1056 PR Amsterdam(020) 616 73 [email protected]

Ede e.o.De heer Sjoerd HoornstraVeldheimweg 2,6871 CD [email protected]

FrieslandMevrouw Anja WoutersNieuwe Straatweg 548061 CP Giekerk(058) 256 21 [email protected]

’t Gooi-Noorddhr. Gerard Grubben(024) 844 54 [email protected]

GroningenDe heer Bert Garssen(050) 312 62 [email protected]

Haaglanden 1De heer Ernst van BeemenHofvliet 51 2251 TH Voorschoten(071) 561 79 7106 19 83 30 [email protected]

Haaglanden 2De heer Jan DiekemaVirulylaan 212267 BR Leidschendam(070) 399 74 0906 29 22 13 [email protected]

Haaglanden 3Mevrouw AngeliqueSchreuderLaan van Clingendael 1132597 CC Den Haag(070) 406 76 7906 30 95 90 [email protected]

Noord Brabant 1(Oss/Uden)De heer Hans TrompHeihoekstraat 1A5345 HC Oss(0412) 63 80 [email protected]

Noord-Brabant 2 (Den Bosch/Rosmalen)Mevrouw Hetty Gouds-waard-ten BrinkDriebergenlaan 95242 AM Rosmalen(073) [email protected]

Noord-Holland NoordMevrouw Henriette VeluHoog en Laag 531851 CX Heiloo(072) 533 16 [email protected]

Oost-NederlandMevrouw Anna KnottenbeltVilderstraat 37241 BZ Lochem(0573) 25 03 [email protected]

Rotterdam e.o.De heer Jannes H. MulderWestzeedijk 128E3016 AJ Rotterdam(010) 418 15 [email protected]

UtrechtJoop van TubergenAlbertus Perkstraat 381217 NT Hilversum(035) 737 04 [email protected]

VlaardingenDe heer Jos van der HeideAletta Jacobskade 1663137 TE Vlaardingen06 44 46 00 [email protected]

ZeelandMevrouw A.F.A.M. Humme-lenHerengracht 1224331 PZ Middelburg(0118) 63 72 [email protected]

Bestuur Vrienden:Peter Jurgens, voorzitterEllie Teunissen, secretaris a.i.Gerard Teunissen, penningmeesterPaul Troost, bestuurslid communicatie Stefan Steenkamp, bestuurslid Marianne Douma, bestuurslid

Redactie Vriendenmagazine:Paul Troost, (eind)redacteurBijdragen: Peter Jurgens, MarianneDouma, Gerard Teunissen, StefanSteenkamp, Katja Blauw, Jannes Mulder,leerlingen OBS WeremereFoto’s: Vrienden ISVW Vormgeving: Henk Droog | Platland

Bezoek nu ook de Vrienden op Facebook en de nieuwewebsite http://vrienden-isvw.nl/

Colofon

De betekenis vanlokale ISVW-leesclubs

Met circa zes mensen, geografisch uit jedirecte omgeving, stilstaan bij een filoso-fisch boek. Van Achterhuis, Zizek of vanRené ten Bos over Antropoceen. Mon-taigne kan ook of Arendt, eventueelKant. We spreken af dat we het boekserieus lezen (1), dat iedereen ook naarelkaar luistert (2) en dat ieder in degedachtewisseling een inbreng heeft(3). In Rotterdam sinds 2007, eens per 6 -8 weken met deelnemers - jong en oud- die komen en soms weer gaan. Allesdoen we zelf; niet onder leiding van eenfilosoof of voorzitter. Gedisciplineerdkomt eerst ons huiswerk (= het boek)aan de orde. Dat gedeelte van de avondsluiten we af - meestal vrij chaotisch -met de vraag wat de betekenis van hetbesproken boek voor ons gewone levenis. Daarna, tegen tienen komt de wijn optafel inclusief alle wederwaardighedendes levens (werk, vakantie, huwelijk,kleinkind en zo meer).

Ik raad aan eventueel met z’n tweeënzelf een leesclub op te zetten. Tweeredenen: een filosofisch boek ‘moeten’lezen dat je niet zomaar zelf zou hebbenaangeschaft, is zeldzaam. Nog buitenge-woner is bij zo’n boek thuis stilstaan,erover nadenken en er later doelbewustmet anderen over filosoferen. De combi-natie - discipline plus gezelligheid -maakt een lokale ISVW-leesclub demoeite van het proberen waard.

Jannes H. Mulder, Rotterdam en [email protected] voor even-tuele praktische suggesties.

VRIENDENMAGAZINE • NUMMER 2 • DECEMBER 2017 12