Vriendenmagazine 2013-01

februari t/m mei 2013 - jaargang 21 - nr 1

www.bachvereniging.nl

Vriendenmagazine

Interview Shunske Sato, violist“De partituur van Corelli is als een steak zonder zout en peper.”

Matthäus-PassionGastdirigent Peter Dijkstra: “Hoeveel Judas of Petrus zit er in mij? Zo’n vraag blijft actueel.”

8 9 10 16

inhoudsopgave

Bestuur Stichting Vrienden van De Nederlandse Bachvereniging

mr. Laetitia Griffith voorzittermr. Erik Habers secretarismr. Jacqueline van Zwol penningmeesterSiebe HenstraPim Mol BachfondsPol Schevernels

Voor alle informatie en bestellingen:Stichting De Nederlandse Bach verenigingAntwoordnummer 45453500 vg Utrecht(een postzegel is niet nodig)T 030 – 2 513 413 (op werkdagen tussen 10 en 16 uur)F 030 – 2 511 639E [email protected] – Rabobank 1685.1750.7www.bachvereniging.nl

Colofon

Redactie Robin Theel (Communicatiebureau De Kippen),

Siebe Henstra, Sabien Stols

Ontwerp Het Lab ontwerp + advies, Arnhem

Foto’s Bram Budel, Sakai Koki,

Gilles-Marie Zimmerman, Paul Walters, wildundleise.de

Oplage 3500 exemplaren

Het Vriendenmagazine is een uitgave van de Stichting

Vrienden van De Nederlandse Bachvereniging en

verschijnt twee keer per jaar. ISSN 1568-8615

3 Woord van de voorzitter

4 Bach en Corelli Paul Janssen in gesprek met Shunske Sato

8 Beats by Bach educatief project nu al succes

9 De bijbel van Bach opnieuw uitgeven

10 Matthäus-Passion Peter Dijkstra over zijn rol als gastdirigent

14 Uit de pers

15 Terug- en vooruitblik

16 A Universal Sorrow intense afscheidsmuziek aan het eind van het seizoen

3 4

2 | Vriendenmagazine

Welkom en tot ziens!Mijn welkomstwoord heeft een wat curieuze titel deze keer. Het komt omdat ik allereerst Gerdi Verbeet welkom wil heten als secretaris bij het dagelijks bestuur van De Nederlandse Bachvereniging. Wat leuk dat een collega- politica de Bachvereniging komt versterken. Ik wens haar een mooie tijd en verwacht dat zij net zo zal genieten van de muziek als ik.

“Tot ziens” refereert aan het laatste concert van dit seizoen. De Bachvereniging presen-teert dan het zeer aangrijpende programma ‘A Universal Sorrow’. Hierin vormt de muziek die Henry Purcell schreef voor de begrafenis van Queen Mary de inleiding van het concert: Music for the funeral of Queen Mary. Queen Mary was zo populair toen zij op 33-jarige leeftijd overleed, dat het hele Britse volk in algehele rouw verkeerde. In dit ‘afscheids-programma’ zal ook Song for Athene van de Engelse componist John Tavener worden uit-gevoerd. Het werk werd bekend door de be-grafenis van Prinses Diana. Daar klonkt het aan het eind van de dienst, toen de kist met het lichaam van Prinses Diana Westminster Abbey werd uitgedragen. Een waar kippenvel-moment. Ontroerende afscheidsmuziek van verschillende leden uit de Bach-familie completeren dit prachtige laatste concert van het seizoen.

Maar voordat het zover is, zal de succes - volle dirigent Peter Dijkstra eerst bij de Bachvereniging de Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach dirigeren. Ook dit is natuurlijk geen vrolijk verhaal omdat het lijden en sterven van Jezus in dit oratorium wordt bezongen. Toch kijk ik enorm uit naar deze jaarlijkse muzikale traditie van de Bachvereniging. Of het nu in de Grote Kerk in Naarden is of in een prachtige zaal elders in het land: steeds weet deze muziek van Bach mij te ontroeren. Het ervaren geluid van het orkest en de ripienisten wordt jaarlijks aan-gevuld door de fragiele stemmen van het Kampen Boys Choir. Bijzonder dat je op zo jonge leeftijd al alle concerten van de Matthäus-Passion mag uitvoeren met de Bachvereniging.

Tot slot wil ik u graag attenderen op de bijzondere uitgave van de Bijbel waarover u verderop in dit magazine kunt lezen. Dit is een exacte kopie van de bijbel die Bach in huis had en die hij van persoonlijk commen-taar heeft voorzien. Het boek is na het overlijden van Bach en diens tweede vrouw Anna Magdalena verdwenen. In de vorige eeuw dook de bijbel in de Verenigde Staten op en het bleek om de bijbel van Bach te gaan waarin zijn aantekeningen te herkennen zijn. Uitgeverij Van Wijnen uit Franeker zal een complete kopie van dat exemplaar – bestaande uit ruim 5.000 bladzijden – in drie boekdelen uitgeven. Wat een aanwinst voor de boekenkast!

Ik hoop u binnenkort bij één van onze concerten te mogen begroeten.

Laetitia Griffith, voorzitter Stichting Vrienden van De Nederlandse Bachvereniging

woord van de voorzitter

3

interview

Een kennismaking met violist

Shunske Sato


“Ik zie er erg naar uit om met Richard Egarr te spelen. Hij is eenvoudigweg alles wat een musi-cus zich wensen kan.” De Japanse violist Shunske Sato zegt het met een innemende glimlach. “Hij zit vol ideeën. Naar mijn idee is er niets dat voor hem onmogelijk is op een toetsenbord en als musi-cus.” Sato kan het inmiddels weten. In 2010 ontmoette hij Egarr als jurylid van de zeventiende Bach Competitie in Leipzig. Sato won er zowel de tweede prijs als de

publieksprijs en vestigde zijn naam als één van de meest veel-belovende barokviolisten van de jongste generatie. Egarr pakte het direct op en nodigde de creatieve violist uit om in oktober 2011 met de Academy of Ancient Music het Tweede vioolconcert in b van Paganini uit te voeren. En in februari speelt Sato bij De Neder-landse Bachvereniging samen met Egarr een kamermuziek-programma rond de barokke triosonate. Samen belichten ze

aan de hand van triosonates van Bach en Corelli de nieuwe barok-praktijk: hierin wordt de triosonate niet met drie of zelfs vier musici uitgevoerd, maar met één toets- en één solo-instrument. En dat geeft ruimte voor risico en impro-visatie. “Richard is een notoire risiconemer dus ik verheug mij er op,” zegt Sato met pret lichtjes in zijn ogen. Die ruimte zit dan voor-al bij Corelli. “Bij hem kun je niet louter spelen wat er in de partituur staat. Hij daagt je uit om risico te nemen. Zijn partituur is niet meer dan een geraamte, een schets. Het is een steak zonder zout en peper. We moeten wel improviseren om de kleuren en de spanning toe te voegen. Bach is meer het omge-keerde, veel gedetailleerder. Alles is uit geschreven, zelfs de basso continuo. Die is bij Corelli niet meer dan een baslijn.”

BachDat Sato Bach, zijn ‘bron van inspiratie’, bij De Nederlandse Bachvereniging mag spelen, doet hem goed. “Ik ben eigenlijk nieuw voor De Nederlandse Bach-vereniging. Ik heb in mei 2012 als concertmeester meegewerkt met het programma ‘Pasen, Hemel-vaart en Pinksteren op een dag’ en toen ook uitgebreid kennis gemaakt met Jos van Veldhoven en zijn werkwijze. Dat was heel interessant. Je hebt in het orkest

Een kennismaking met violist

Shunske Sato

De van oorsprong Japanse violist Shunske Sato wordt beschouwd als één van de meest veelbelovende violisten van zijn generatie. In februari speelt hij samen met Richard Egarr een programma met triosonates van Bach en Corelli. Ter kennismaking een gesprek over risico’s nemen, emoties en zijn ontdekking van de barokviool.

5

“Oude muziek moet leven. Dan houd je de traditie in stand...”

met echte persoonlijkheden te maken en Jos weet de pure passie voor de muziek over te brengen en er een eenheid van te smeden. Het voelde meteen erg goed.” Ook de kennis making met Nederland als land van oude muziek, was voor Sato als een warm bad. “Oude muziek moet leven. Dan houd je de traditie in stand. De oudemuziek praktijk wordt in Nederland werkelijk gestut door passie en liefde. En dat is precies waar ik naar op zoek ben.”

Sato was nog heel jong toen zijn zoektocht begon. Op tweejarige leef-tijd kreeg hij een viool in handen. “Je hebt dan geen groot vocabulaire om je uit te drukken, maar met de viool kon ik direct veel vertellen. Mijn moeder speelde piano en merkte op dat ik erg vrolijk werd van mijn viool. Ze nam mij mee naar de plaatselijke vioolschool en de docent viel meteen voor de ongekende geconcentreerdheid waarmee ik als twee-jarige de kinderen bestudeerde die er viool zaten te spelen. Zo is het begonnen.” En daarna is het nooit meer opgehouden. Hij verhuisde op vier jarige leeftijd met zijn ouders naar de Verenigde Staten waar hij terecht kwam bij onder anderen Dorothy DeLay en Jaime Laredo. Later vertrok Sato naar Europa waar hij uitgroeide tot de violist die hij nu is. “Ik heb eigenlijk nooit een keuze gemaakt. Ik had een viool en was er gelukkig mee. Ik gaf mijn eerste concert toen ik twaalf jaar was en omdat ik het goed kon en het leuk vond, ben ik altijd door-gegaan. Zo is het nog steeds. Ik heb geen ambitie; het is iets dat ik doe omdat ik het ontzettend leuk vind. Ik ben niet op zoek naar een carrière, ik wil goede muziek maken met vrienden en nieuwe muziek

ontdekken. Het najagen van een carrière geeft maar stress.”

BarokvioolOmdat hij zich niet richt op een carrière is hij net zo makkelijk thuis op de moderne viool als op de barokviool. “Ik ben opgeleid op de moderne viool. De liefde voor de oude muziek begon wel in de Verenigde Staten, maar daar komt alle informatie in feite uit de tweede hand. Ik voelde in het werk van onder anderen Bach een emotie, een vorm van romantiek die ik naar buiten

wilde brengen, maar dat kreeg ik op mijn moderne viool niet voor elkaar. Alles werd voor mijn gevoel veel te vlak. Ik kreeg op de Juilliard School een fantastische training om een werk door en door te leren kennen, om te begrijpen hoe een componist werkt, om de achtergronden van een werk te


“Ik ben violist en ik wil alles spelen.”

achterhalen. Maar ik leerde er niet hoe ik barokmuziek moest spelen. Pas toen ik naar Europa kwam en in een actief oudemuziek circuit stapte, begon ik dat te ontdekken.”

Sato luisterde veel naar anderen, leende op een gegeven moment een barokviool en werd naar eigen zeggen ‘buitengewoon gepassioneerd’. “De verschillen tussen de barokviool en de moderne viool zijn op zich niet zo groot. De viool staat anders dan de vele toetsinstrumenten nog dicht bij zijn oorsprong. Het verschil tussen de moderne viool en de barokviool werd vroeger nogal overdreven om de barokviool te positio-neren, maar het is uiteindelijk vooral een verschil in articulatie, deels gevoed door de andere wijze waarop men de barokviool vasthoudt en de strijkstok hanteert. De melodielijn in de triosonates van Corelli is niet meer dan een richtlijn. In het Viool-concert van Sibelius, dat ik ook graag speel, staan alle noten vast.”

Hij blijft daarom beide instrumenten naast elkaar spelen. “Ik ben violist,” zegt hij stellig. “En ik wil alles spelen.” Dat zijn aan-dacht nu meer bij de barokviool ligt, heeft vooral te maken met zijn interesse van dit moment. “Voor mijn generatie is het nor-maal dat de Brandenburgse Concerten op darmsnaren worden gespeeld,” zegt hij. “Dat hoeven we niet meer te veroveren. Het is zelfs zo, dat we nauwelijks vragen stellen; het is makkelijk om lui te worden. Maar er valt nog veel te ontdekken. Ik houd bijvoorbeeld erg veel van de negentiende eeuwse muziek. Het meeste behoort tot het standaardrepertoire en dat wordt gespeeld door moderne orkesten op moderne instrumenten. Ik heb de 24 Caprices van

Paganini opgenomen met een barokviool en dat was een verrassende uitdaging. Het bracht mij naar vragen als: ‘Waarom wordt veel negentiende eeuwse muziek gespeeld zoals het gespeeld wordt?’. De emotie is afgevlakt, vind ik. Door er naar te kijken vanuit een nieuw perspectief, zoals er veer-tig jaar geleden naar Bach en Monteverdi gekeken werd, kun je de muziek heront-dekken en de emotie meer naar buiten brengen. Ook bij de negentiende eeuwse muziek passen extremen. Dat wil ik laten horen.”

door Paul Janssen

7

programmaarcangelo corelli (1653-1713)

– Sonate in D op. 5 nr. 1 – Sonate in g op. 5 nr. 5

johann sebastian bach (1685-1750)Uit Das Wohltemperierte Klavier – Preludium en Fuga in f, BWV 857– Preludium en Fuga in E, BWV 878– Sonate nr. 5 in f, BWV 1018– Sonate nr. 3 in E, BWV 1016

uitvoerenden Shunske Sato viool Richard Egarr klavecimbel

concerten februari 2013 vr 15 Rotterdam – Prinsekerk Rotterdam

www.bachvereniging.nl za 16 Leeuwarden – De Harmonie

www.harmonie.nl zo 17 Utrecht – Geertekerk


nieuws

Goed nieuws over Beats by Bach. De bestellingen voor dit nieuwe lespakket van de Rabobank en De Nederlandse Bachvereniging stromen flink binnen. De afgelopen vier maanden zijn er zestig lespakketten besteld door scholen uit heel Nederland. Letterlijk, want op dit moment werken er havo- en vwo-scholieren in alle provincies van Neder-land met het pakket.

CampagneWe zijn heel blij met de tientallen bestellin-gen. Beats by Bach is immers pas afgelopen september landelijk van start gegaan. Omdat het lespakket gloednieuw is, ging de start gepaard met een promotiecampagne. Middelbare scholen in heel Nederland zijn op diverse manieren geïnformeerd over het pakket. Op lokaal en regionaal gebied zijn de bankfilialen van de Rabobank hierbij van groot belang. Zij bieden het pakket namelijk direct aan scholen in hun omgeving aan.

Beats by BachMet Beats by Bach verandert een klas voor vijf CKV-lessen in een filmset. De muziek van Bach vormt de leidraad voor een film die leerlingen zelf maken. Zij playbacken in de film een fragment van de zangpartij uit het Weihnachtsoratorium. Om de leerlingen extra te motiveren, doen alle filmpjes mee aan een landelijke wedstrijd die plaatsvindt in juni 2013.

Wilt u betrokken zijn bij Beats by Bach? Volg het project dan op Twitter via @BeatsbyBach. Retweets helpen het lespakket aan meer bekendheid en zijn dus erg welkom! U kunt Beats by Bach ook ‘liken’ op Facebook.

Beats by Bach verovert Nederland


Bestel en win een masterclassWilt u een school attenderen op het les-pakket? U kunt een folder van het project opvragen (via [email protected]) om aan een docent te geven. Docenten kunnen het pakket ook direct bestellen via hun lokale Rabobank of via www.beatsbybach.nl. Bestellingen voor 1 februari 2013 maken kans op het winnen van een masterclass door een musicus van De Nederlandse Bachvereniging!

In juni van het jaar 1934 werd in het Amerikaanse plaatsje Frankenmuth een bijzondere ontdekking gedaan. Een Lutherse predikant logeerde bij zijn neef en herkende op de titelpagina van een grote bijbeluitgave de handtekening van Johann Sebastian Bach.

Het bleek om de prachtig bewaard gebleven driedelige bijbel van Bach te gaan. Daarmee was plotseling een boekwerk tevoorschijn gekomen dat rechtstreeks uit de bibliotheek van de grote componist afkomstig was. En dat Bach zijn bijbel intensief gebruikte, weten we daardoor nu ook. Hij onder-streepte gedeelten die hij van belang vond, corrigeerde fouten die hij tegenkwam en schreef opmerkingen in de kantlijn. Met de vondst van deze bijbel kwamen we plotse-ling heel dicht bij Bach te staan. “We kunnen even naast hem zitten,” zo verwoordde Jos van Veldhoven het.

Van deze volstrekt unieke driedelige ‘Bach-Bijbel’ verschijnt in de komende tijd een bij-zondere zogenaamde facsimile-heruitgave: een volledige, getrouwe kopie van het origi-neel. Daarmee wordt dat ‘naast Bach zitten’ echt mogelijk. We kunnen in Bachs eigen bijbel meelezen met de teksten die hij zo onnavolgbaar op muziek heeft gezet.De Nederlandse uitgeverij Van Wijnen uit het Friese Franeker heeft het initiatief tot dit project genomen en de wereldrechten voor een complete heruitgave verworven. “Nederland is toch een beetje het Bach-land van de wereld, dat blijkt maar weer. Ik ben er trots op dat straks mensen uit de hele wereld deze Bijbel-facsimile uit Nederland krijgen,” zegt uitgever en jarenlange

Bachvereniging-vriend Dingeman van Wijnen. Het gaat om een kostbare uitgave. “Maar we willen zoveel mogelijk mensen de gelegenheid geven dit unieke werk te bezitten. Daarom bieden we de mogelijk-heid om de betaling over twee jaar te spreiden.” De verschijning van de facsimile- uitgave staat gepland voor 2014. Uitvoerige informatie en de mening van Jos van Veldhoven en anderen over dit project is te vinden op www.bachbijbel.nl.

Beats by Bach verovert Nederland

De bijbel van Bach wordt herdrukt

Bibliothecaris David O. Berger en uitgever Dingeman van Wijnen bestuderen de bijbel van Bach

9

ReserverenDe verkoopprijs bedraagt e 5.500,- of e 4.800,- bij voorinschrijving. Dit bedrag kan worden voldaan in 24 termijnen van e 200,- per maand. Bij vooruitbetaling is de prijs nog lager. Van de heruitgave worden 1.000 exemplaren met de hand genum-merd en voorzien van een certificaat. De nummers worden toegekend naar volgorde van bestellen. Voor Vrienden van De Neder-landse Bachvereniging reserveert de uit-gever tot 1 maart 2013 25 nummers onder de vijftig. U kunt een uitvoerige folder aan-vragen of direct reserveren bij Uitgeverij Van Wijnen via [email protected] of 0517-394588.

interview

Op zoek naar kleur en d ynamiek


“In mijn studententijd heb ik al eens een periode meegezongen met het koor van De Nederlandse Bachvereniging. Dat zal in 1995 geweest zijn. Ook zong ik in het solistenensemble Cappella Figuralis.

En de eerste keer dat ik bij De Nederlandse Bachvereniging dirigeerde – in een programma met werk van Bach en Mendelssohn – was in seizoen 2007-2008. Ik ben toen gevraagd om in 2013 de Matthäus-Passion te dirigeren. En nu is het zover. De tijd vliegt. Ik vond het al een eer om als jonge zanger mee te werken, maar als dirigent is het hele-maal fantastisch. Ik herinner mij van destijds vooral de sfeer. Je bent met een geweldige club musici twee weken onderweg. Een hele intense ervaring. Maar ook afmattend, want ik studeerde overdag gewoon. Ik geloof dat ik met de paasdagen met mijn benen omhoog lag.”

Van deze tijd“De passietraditie in Nederland is uniek, die kent men zelfs in Duitsland niet, maar ik laat mij er verder niet door beïnvloeden. Ik heb een basisidee over het werk, en het is toch elke keer weer nieuw. De musici en zangers hebben ook invloed op het re sultaat.” Voor Peter Dijkstra is de Matthäus-Passion nauw verbonden met zijn eerste muzikale indrukken. Hij was een jongetje van een jaar of negen toen hij met het Roder Jongenskoor van zijn vader Bouwe Dijkstra met De Nederlandse Bachvereniging meereisde en zong in het openingskoor. “Daardoor leerde ik toen vooral het eerste deel kennen. Het tweede deel kwam

Gastdirigent Peter Dijkstra over ‘zijn’ Matthäus-Passion

Op zoek naar kleur en d ynamiek

11

veel later pas. Maar het is en blijft een heel sterk stuk met een enorme lading. Een heel dramatisch en plastisch verhaal waar je je niet aan kunt onttrekken. En met de bood-schap uit deze passie kan iedereen wat doen. Ook als je geen christen bent. Hoeveel Judas of Petrus zit er in mij? Zo’n vraag blijft actueel. En ook Jezus als martelaar is, met een blik op Syrië of Egypte waar mensen zichzelf opofferen voor een betere wereld, heel erg van deze tijd.”

Kleur en dynamiekJuist dat verhaal, die emotie, wil Peter Dijkstra naar voren brengen. “Natuurlijk ken ik de oudemuziekpraktijk, en elementen daaruit zal ik zeker toepassen, maar het omzetten van die principes vertelt niet het hele verhaal. Dat verhaal zit in de vocale

“Hoeveel Judas of Petrus zit er in mij? Zo’n vraag blijft actueel.”


programmajohann sebastian bach (1685-1750)

Matthäus-Passion, BWV 244

uitvoerenden De Nederlandse Bachvereniging

Kampen Boys Choir jongenskoor Peter Dijkstra dirigent Marcel Beekman tenor (evangelist) Monika Mauch sopraan Heleen Koele sopraan Maarten Engeltjes alt Alex Potter alt Robert Getchell tenor Mikael Stenbaek tenor Andreas Wolf bas Jelle Draijer bas André Morsch bas (alleen 16 maart)

concerten maart 2013 za 16 Utrecht – Vredenburg Leidsche Rijn

www.vredenburg.nl ma 18 Rotterdam – De Doelen

www.dedoelen.nl di 19 Eindhoven – Muziekgebouw

Frits Philips www.muziekgebouweindhoven.nl

wo 20 Amsterdam – Het Concertgebouw www.concertgebouw.nl

do 21 Tilburg – Concertzaal www.theaterstilburg.nl

za 23 Aardenburg – St. Baafskerk www.bachcomite.nl

zo 24 Naarden – Grote Kerk www.bachvereniging.nl

di 26 Naarden – Grote Kerk www.bachvereniging.nl

do 28 Naarden – Grote Kerk www.bachvereniging.nl

vr 29 Naarden – Grote Kerk www.bachvereniging.nl

za 30 Naarden – Grote Kerk www.bachvereniging.nl

lijnen, in het drama. Daarom heb ik ook stemmen gekozen met een dramatischer en lyrischer klank dan vaak gebruikelijk is. Het zangerige, de muziek vanuit het hart uit-voeren, dat is wat ik belangrijk vind. Ook is het koor bij mij iets groter dan de laatste jaren gebruikelijk bij De Nederlandse Bachvereniging. Als je het volk hoort, wil ik dat er meer klinkt dan een klein ensemble. Ook dat draagt bij aan het dramatisch accent. Kleur en dynamiek, dat zijn de kwa-liteiten die ik zoek in de Matthäus-Passion.”

door Paul Janssen

13

lamentaties 2013De uitvoering van lamentaties door De Nederlandse Bachverening in de vroege ochtend van Goede Vrijdag en Paas-zaterdag is inmiddels uitgegroeid tot een traditie die zich heeft verbonden met de Matthäus-Passion. In de Grote Kerk in Naarden voeren vocale en instrumentale solisten onder leiding van Lionel Meunier de Lamentationes Hieremiae Prophetae van Emilio de’ Cavalieri uit.

concerten maart 2013 vr 29 Naarden – Grote Kerk

www.bachvereniging.nl za 30 Naarden – Grote Kerk


Bij de Bachvereniging ben je het beste uit Jos van Veldhoven pakt met Händel royaal uit. Het verhaal rond de geboorte, het lijden en de wederopstanding van Jezus luistert hij op met 26 koorzan-gers en 31 instrumentalisten. In de Doelen zoog Charles Daniels alle aandacht naar zich toe. Deze tenor liet merken dat Händel, de operacomponist, ook van Bijbel-citaten drama kon maken. Guido van Oorschot in de Volkskrant, december 2012

Muziekstrijd Bach vs. Zelenka Zelenka neemt een grote voorsprong met zijn sterk dramatische en Vivaldi-achtige muziek uit het Officium Defunctorum en zijn krachtige Miserere. Maar dan komt Bach opzetten. Twee roerende delen uit de cantate Weinen, klagen, sorgen, zagen en de Trauerode in passiestijl Lass, Fürstin, lass noch einen Strahl. Voor-al dankzij die ingetogen passages met twee theorbes en twee gamba’s wordt de eindstand nog net 1-1.Kasper Jansen in NRC Handelsblad, oktober 2012

Met de Messiah door het land Jos van Veldhoven doet als artistiek leider van de Bachvereniging aan dieptepeiling zoals het publiek van hem gewend is. Hij lijkt te willen aantonen dat het retorische verbond tussen woord en toon bij Händel niet minder machtig is dan bij Bach. Het leidt tot adembenemende momenten. De tenor Charles Daniels en bas Peter Harvey staan er merkbaar van te genieten dat zij in hun moederstaal mogen zingen. Zij leven zich overtuigend uit.Thiemo Wind in de Telegraaf, december 2012

Vereniging brengt frisse ‘Messiah’ Zijn (Jos van Veldhoven red.) interpretatie bruist van energie en levenskracht. Van Veldhoven heeft zijn gezelschap dan ook voorzien van een dubbele motor. Niet één maar twee complete basso-continuogroepen. Aan weerszijden opgesteld zorgen ze voor ritmische voortstuwingskracht en rijk gekleurde ondergrond. Daarboven glanzen de strijkers en bejubelt het koper de wederopstanding.Winand van de Kamp in het Haarlems Dagblad, december 2012

uit de pers

De Nederlandse Bachvereniging is ook actief op diverse sociale media. We nodigen u uit om mee te praten op:

www.youtube.com/bachverenigingwww.twitter.com/Bachvereniging www.facebook.com/bachsociety


Gerdi Verbeet bestuurslid bij De Nederlandse BachverenigingGerdi Verbeet is toegetreden als secretaris van het dagelijks bestuur van De Nederlandse Bachvereniging. Zij volgt daarmee Kees Beuving op, die zowel secretaris als penningmeester is. Hij blijft in functie als penningmeester. Gerdi Verbeet is een groot Bachliefhebber: “De Nederlandse Bachvereniging ligt me na aan het hart. Ik houd erg van muziek, zeker als die – zoals bij de Bachvereniging – authentiek en met gedrevenheid wordt gebracht. Dan raakt het je het meest, want muziek gaat over emotie. In het bestuur wil ik me graag sterk maken voor een nieuwe generatie Bachliefhebbers.”

terugblik

vooruitblik

Vriendenrepetitie 23 januariDit seizoen organiseerden wij twee avonden waarbij u als vriend kon ervaren wat er no-dig is voor De Nederlandse Bachvereniging om tot een uitvoering te komen. In oktober was de eerste gelegenheid. Toen repeteer-den het koor en orkest het programma ‘Trauerode’. Op 23 januari jl. waren er opnieuw heel wat Vrienden aanwezig in de Geertekerk. Ditmaal stond tijdens de repetitie het programma van ‘Tweemaal Ein Deutsches Requiem’ op de lessenaars. Jos van Veldhoven opende de avond met een uitleg over het programma en het repetitieproces.

Seizoenbrochure 2013 – 2014Hoewel we midden in het huidige seizoen staan, zijn wij al bezig met de seizoen-brochure van het komende seizoen. U kunt onze brochure rond 1 mei in uw brievenbus verwachten. Naast kaarten voor de jaarlijk-se kerstconcerten en de Matthäus-Passion kunt u dan ook uw kaarten voor de overige concerten bestellen. Dit kan zowel via de website als via het bestelformulier in de brochure.

Concerten april 2013Van 24 t/m 28 april brengt de Bachvereni-ging het programma ‘Bach en Handel’ met prachtige kamermuziek voor twee violen en basso continuo. Deze triosonates waren in de 17e en 18e enorm populair en zijn dan ook in grote aantallen gecomponeerd. Cecilia Bernardini (viool), Sayuri Yamagata (viool), Lucia Swarts (cello) en Siebe Henstra (kla-vecimbel) voeren een mooie selectie kamer-muziek uit van Bach, Handel en Goldberg.

15

Op 5 maart 1695 overleed Queen Mary II van Engeland op 33-jarige leeftijd. Haar dood bracht een landelijke rouw – ‘a uni-versal sorrow’ – teweeg. In Westminster Abbey klonk tijdens de begrafenisplech-tigheid Henry Purcells Music for the funeral of Queen Mary. Hoewel enigszins sober, is deze muziek tot op de dag van vandaag van een verrassende expressivi-teit. Purcell treft in dit werk de ideale emotionele toon: extreme dissonanten, ingetogen melodielijnen en sombere kleuren. Naast dit pakkende meesterwerk dirigeert Jos van Veldhoven Song for Athene van de hedendaagse componist John Tavener. Dit ontroerende werk zal voor velen verbonden blijven met de begrafenis van Prinses Diana in 1997. Net als Queen Mary overleed Diana op zeer jonge leeftijd; zij was pas 36 jaar. Song for Athene versterkte het emotionele moment waarop de kist van Lady Di Westminster Abbey verliet. Mensen over de hele wereld treurden om het tragische verlies van deze immens populaire prinses.

In de tweede helft van het programma klinken dubbelkorige motetten uit de nalatenschap van de familie Bach. Deze stukken zijn vaak uitgevoerd tijdens begrafenissen en herdenkingsdiensten. En het is vooral aan Johann Sebastian te danken dat deze stukken niet verloren zijn gegaan. Hij was degene die de muziek verzamelde en koesterde. Het 8-stemmig motet waarmee De Nederlandse Bach-vereniging het seizoen afsluit, is Komm,

Jesu, komm (BWV 229) dat Bach tussen 1723 en 1734 componeerde. Hoewel uit de muziek de milde berusting van het naderend afscheid spreekt, zal het menig toehoorder niet onberoerd laten.

concert

A Universal Sorrow aangrijpende afscheidsmuziek aan het einde van het seizoen

programmahenry purcell (1659-1695)

– Music for the funeral of Queen Mary – Remember not, Lord, our offences

sven-david sandström (geb. 1942) – Hear my prayer

john tavener (geb. 1944) – Song for Athene – Funeral Canticle

johann bach (1604-1673) – Unser Leben ist ein Schatten

johann christoph bach (1642-1703) – Lieber Herr Gott, wecke uns auf

johann michael bach (1648-1694) – Herr, ich warte auf dein Heil

johann sebastian bach (1685-1750) – Komm, Jesu, komm, BWV 229

uitvoerenden De Nederlandse Bachvereniging

Jos van Veldhoven dirigent

concerten mei 2013 zo 12 Rotterdam – De Doelen

www.dedoelen.nl di 14 Naarden – Grote Kerk

www.bachvereniging.nl wo 15 Maastricht – Onze Lieve

Vrouwe Basiliek www.bachvereniging.nl

vr 17 Utrecht – Geertekerk www.bachvereniging.nl

za 18 Amsterdam – Muziekgebouw aan ’t IJ www.muziekgebouw.nl


Vriendenmagazine 2013-01

Documents

Transcript of Vriendenmagazine 2013-01