twitter.com/janrotmans

Verandering van Tijdperk:unieke kans voor de bouwsector

TSM Business School, Twente, 5 Juni 2014

We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken

Kantelperiode

1. samenleving wordt decentraal en bottom-up

2. economie wordt decentraal en circulair

3. nieuwe macht ontstaat

centrale systemen zijn niet meer nodig

voor

geld, data, kennis, zorg, muziek, energiefilms, verzekering, boeken, reizen, educatie

BurgerInitiatieven

Broodfondsen

Lokale energiemaatschappijen

Lokale zorg coöperaties

DoorontwikkelingsfaseVoorontwikkelingsfase

Horizontaal

Decentraal

Bottom-up

Verticaal

Centraal

Top-down

Tijd

Opbouw van Samenleving 3.0

We zitten hier

Kantelperiode

Overgang naar Samenleving 3.0

• Energiebedrijven vallen om

• Massale ontslagen in thuiszorg

• Welzijnsorganisaties verdwijnen

• Bouwbedrijven saneren op grote schaal

Kantelperiode

Oude orde Nieuwe orde

banken financiële coöperaties

energiebedrijven lokale energie initiatieven

bouwbedrijven 3D-netwerken / hubs

verzekeringsbedrijven broodfonds netwerken

thuiszorg organisaties lokale zorg initiatieven

Oude Orde vs Nieuwe Orde

Oude paradigma Nieuwe paradigma

exploitatieco-operatie

structurenmensen

waarde ontlenen waarde creëren

lineaircyclisch

Paradigma Wisseling

CO2-arm

biobased kleinschalig circulair

maatwerk bottom-up

nieuwe maakindustrie

Economie 3.0

Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam

Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat

Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst

Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht

Waar zien we die wisseling?

Bouw 1.0

Symptomen

leegstand kantorenverrommeling

tekorten grondexploitaties

versnippering horizonvervuiling

wildgroei aan bedrijventerreinen

Systeemfouten

Perverse Prikkels

financiële prikkels dwingen tot nieuwbouw

economische prikkels exploiteren omgeving

maatschappelijke prikkels sluiten klant buiten

we bouwen wel goed, maar niet de goede dingen

we bouwen vooral ten koste van leefomgeving

we bouwen niet wat de gebruiker wil

Transitie Bouwsectortransitie van de bouwsector is noodzakelijk

vannaar

aanbodvraag

product dienst

economischmaatschappelijk

Transitie

“van Bob de Bouwer

naar Victor de Verbouwer”

Visie op Duurzaam Bouwen in 2039

Lessons

Lessons

Dutch Research Institute For Transitions

twitter.com/janrotmans

Wat betekent dit nu

voor de bouwsector?

Focus op Renovatie

komende 10-20 jaar weinig nieuwbouw

focus op renovatie van bestaande gebouwde omgeving

afgelopen 60 jaar hebben we voor 7 miljoen mensen

huizen, gebouwen, infrastructuur gebouwd. Komende

tientallen jaren bouwen we voor 700.000 mensen

Focus op Duurzaamheid

verduurzaming van bestaande bouw

alle kantoren, winkels, ziekenhuizen bioscopen, sportgebouwen, kerken in 2030 energieneutraal

Focus op Diversiteit

geschikt maken van gebouwen / huizen

voor andere doelgroepen dan gezinnen

klant/gebruiker/burger

komt in alles centraal te staan

onderscheid minstens 5 verschillende typen klanten

breng woon- en leefomgeving van klanten in kaart

faciliteer volledige behoefte(n) van klant

ontwikkel businessmodellen langs die lijnen

vraagt om transitie binnen bouwbedrijf

Dé klant/gebruiker bestaat niet

bouw heeft onvoldoende mensen

die verstand hebben van mensen

Bouwproces Verandert

bouwketen wordt doorgeknipt, klantgericht

klant zit aan het stuur

relatie opdrachtgever / opdrachtnemer verandert

klant wil volledig gefaciliteerd worden

integraal: ontwerpen, bouwen en beheren in één

Taken en Verdienmodel Veranderen

bouwer wordt leidend in het proces

architect wordt dienstbaar aan bouwer

beide dienstbaar aan klant

verdienmodel op basis van co-productie met klant

denken en handelen vanuit de klant

Over 10 jaar wordt meer geld verdiend

met de software dan met de hardware

Verdient niet zozeer geld met bouwen

maar met het faciliteren van de klant

decentrale energie

telecommunicatie

interieurinrichting

Bouw Bedrijf 3.0

3 van 5 bedrijven sneuvelenin kantelfase van transitie

Survival of the Fittest

niet de grootste bedrijven overleven,

ook niet de slimste bedrijven, maar

de meest adaptieve bedrijven

ontwikkel een permanente

veranderstrategie

focus op renovatie en transformatie

focus op duurzaamheid en innovatie

onderzoek klanten in optima forma

zoek samenwerking met nieuwe partners

Transitie Agenda Bouw