vba JAARVERSLAG JOURNAAL 2016 2017najaar 2011 jaarverslag... · Ge rard Langerhorst Drs . Ba s van...

JAARVERSLAG 2016/2017opgericht 29 mei 1961 vijf en vijftigste verenigingsjaar

vba _beleggingsprofessionals

JOURNAALVariabele beloning in vogelvlucht: debat, achtergrond en vooruitblik 8Are performance fees beneficial to mutual fund investors? 14Hoog tijd voor een uniform beloningsbeleid binnen Europa! 18Mensen rennen te hard de verkeerde kant uit 21

jaargang 27_nummer 107najaar 2011


Variabele beloning: weerzin of prikkel?

vba _ beleggin

gsprofessionals JO

UR

NA

AL

jaargang 27_n

um

mer 107 n

ajaar 2011

JAARVERSLAG 2016/2017 vba _beleggingsprofessionals

vba _beleggingsprofessionalsjaarverslag 2016-20172

Inhoudsopgave

Samenstelling Bestuur en Commissies per 30 juni 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3Verslag van het Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9Verslag van de Penningmeester . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Financieel verslag 2016-2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Verslag van de kascommissie over het verenigingsjaar 2016-2017 . . . . . . . . . . . 17Verslag van de Programmacommissie over het verslagjaar 2016-2017 . . . . . . . . 18Overzicht van het programmaseizoen 2016 – 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Verslag van de Accountingcommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22Verslag van de Commissie Asset & Liability Management . . . . . . . . . . . . . . . . 22Verslag van de Commissie Risk Management . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Verslag van de Commissie Verantwoord Beleggen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23Verslag van de Behavioral Economics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24Verslag van de Commissie Private Equity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Verslag van de Commissie Tactische Asset Allocatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Verslag van de Commissie Vastgoed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25Verslag van de Commissie Private Banking . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26Verslag van de Commissie Investment Performance Measurement . . . . . . . . . 27Verslag van de Dutch Commission on Bonds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28Verslag van de Commissie Ethiek en Integriteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Verslag van de Commissie Technische Analyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29Verslag van de redactie van het VBA Journaal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Verslag van de Webredactie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30Verslag van het Seniorenconvent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31Werkgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Externe relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34Stichting Register Risk Manager Financial Institutions . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35Mutaties ledenbestand VBA (2016-2017) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36Overzicht Ereleden van de VBA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41De Gedragscode van VBA beleggingsprofessionals . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42

jaarverslag 2016-20173


Samenstelling Bestuur en Commissies per 30 juni 2017

Bestuur Functie BenoemdProf .Dr . Alfred Slager RBA voorzitter jan 2013Drs . Gerben Jorritsma RBA vicevoorzitter okt 2014Drs . Hikmet Sevdican RBA penningmeester jan 2013Drs . Bas Bosma jan 2014Jens van Egmond MSc jan 2016Melinda Rook MSc okt 2014Ir . Anisa Salomons jan 2016

Drs . Anne-Marie Munnik RBA directeurIrma Willemsen secretariaat

TuchtcommissieDrs . Berry Debrauwer voorzitterMr .drs . T .G .A . Keijzers RBAMr . Rob Kragten

Commissie van BeroepMr . Peter Wortel voorzitterDrs . Hugo HaarboschDr . René Willemsen RBA

ProgrammacommissieDrs . Okko Rabeling RBA voorzitterDrs . Han van Lamoen RBA secretarisCarla Buijink-Alderliesten RBADrs . Muriël Freriksen RBADrs . Haitse Hoos RBAMichel van Mazijk RBAMr . Lex van der SommenDaan van der TuinDrs . Michel Wetser RBADrs . Wynand van der Zandt RBA

AccountingcommissieDrs . John van Scheijndel voorzitterDrs . Hugo HaarboschDrs . Wijnand Heineken RBAHenk Vierhout RBADrs . Jan Vis MBA CMC RV

VBA vertegenwoordiging in de Stichting voor de Jaarverslaggeving:Drs . Hikmet Sevdican RBA

Commissie Asset & Liability ManagementDrs . Eric Mathijssen voorzitterDrs . Helmut Cardon 1e secretarisDrs . Eelco van Dijk RBA 2e secretarisDrs . André Broersma CFADr . Jiajia Cui AAG


Dr . Sibrand DrijverDrs . Twan van ErpDr . Henk HoekDrs . Patty HofmansNiels Horst MScDrs . Tjitsger Hulshoff RBADrs . Anita JoostenTessa Kuijl MScDrs . Jitzes Noorman RBADr . Thomas Pistorius RBADrs . Frank Smeltink RBADrs .ing . Patrick Tijmstra RBAReinout van Tuyll van Serooskerken MSc CAIADrs . Hen Veerman AAG RBADrs . Arjan Vermaire RBADr . Peter Vlaar

Commissie Risk ManagementDr . Bob Out voorzitterJeffrey Hennen MSc RMFI secretarisDrs . Xavier de Baar RBADrs . Rogier de Barbanson RBADrs . Paul de BeusDrs . Robert DaniëlsDrs . Eelco van Dijk RBADrs . Frans DoorenDrs . Richard Hubers CIA CFSADrs . Michel KlasterDrs . Loranne van LieshoutDr . Tjemme van der MeerDrs . Herialt Mens CFADrs . John Oost AAG RBA geaffilieerd lidDrs . Hen Veerman AAG RBADrs . Gertrude Winters

Commissie Verantwoord BeleggenDrs . Robert Klijn RBA voorzitterDrs . David Richert RBA secretarisNadje Franssen MScDrs . Hilde Hagting RBADrs . Adrie HeinsbroekMartijn Huijnen Msc MADrs . Jurgen VeenkerBerrie Verwey

Commissie Behavioral EconomicsDrs . Erik Aalbers RBA voorzitterRobert van Beek CFP® €FADrs . Thomas Benders RBADrs . Annemiek van den Berg RBA



Ivo Beumer RBADrs . Jochen Harkema RBAJan van der Hout RBADrs . Hans Ruis RBAIvan Snurer

Commissie Private EquityDrs . Lodewijk van Pol RBA voorzitterDrs . Remco Haaxman CFADrs . Paul van Hastenberg RBADrs . Jesse de Klerk CFAArianne LeuftinkDrs . Danny van Wijk RBA

Commissie Tactische Asset AllocatieEelco Ubbels RBA voorzitterDrs . Marcel van Ostaden RBA secretarisDrs . Stijn de Bont CFADrs . Rob Brand CMT FRMIr . Jeroen GondrieDrs . Simon Knappstein RBADrs . Lodewijk van der Kroft RBADrs . Ivo Kuiper CFADrs . Coen van de Laar RBADrs . Bert Leffers RBADrs . Ivan Moen RBADrs . Bart Noordman CFADrs . Suzan PeetersDrs . Astrid Smit RBADrs . Ineke Valke RBA

Commissie VastgoedIr . Joris Winters voorzitterDrs . Boris van der Gijp MRE MMO secretarisJorrit ArissenFriso Berghuis MSc RBARuben van der Lecq BBAIr . Egbert Nijmeijer Drs . Sander van Riel CFAIr . Joris Winters

Commissie Private BankingMr . Hans Volberda MM voorzitterDr . Paul BroholmMr .drs . Rogier van HeyningenDrs . Ronald Janssen MFP



Commissie Investment Performance MeasurementDrs .Ing . Casper Lötgerink voorzitter + RIPS-EMEA + GIPS Council lidDrs . Arjan Gort CFADavid Janssen CFADrs . Stanley van Klaveren RBADrs . Bas Leerink RBAHasib Yaqoubi MSc LLMDrs . Eric de Rouw RBADrs . Arjan Huijsen

Dutch Commission on Bonds (DCB)

BestuursledenDrs . Kiemthin Tjong Tjin Joe RBA voorzitterDrs . Jan Matthijssen RBA vice-voorzitterDrs . Bruus-Jan Willemsen RBA secretaris

DeelnemersJurgen Aarts Drs . Arno Blezer RBA Drs . Wilfried Bolt André Broijl MSc CFAIng . Michiel de Bruin RBA Sybo Bruinsma RACarla Buijink-Alderliesten RBA Drs . Rogier CrijnsDrs . Eric Emmer RBA Drs . Ellen Engelhart RBAIr . Jeroen Gondrie FRM Drs . Henk van GorkumDrs . Pieter de Graaf CFA Drs . Rolf-Pieter ter Horst RBADrs . Leo Houtekamer RBA Dr . Patrick HouwelingElise van Kalmthout- Papôt RBA Drs . Marco KemperIng . Gerard Langerhorst Drs . Bas van RhijnDrs . Marc Rovers RBA Drs . Irene Ruis-Sijstermans RBADrs . Michel Salden RBA Arnold SalmDrs . Rolf Vesters RBA Drs . William de Vries RBA

ErelidPeter van der Linde

AuditorSteef AkerboomRegina Doornbos-NeytMonika Zullig

European Bond Commission (EBC)

DeelnemersDrs . Kiemthin Tjong Tjin Joe RBA Drs . Jan Matthijssen RBADrs . Bruus-Jan Willemsen RBA Drs . Rolf-Pieter ter Horst RBA

Commissie Ethiek en IntegriteitDr . Alwin Oerlemans CFA FRM voorzitterMr .drs . Vandana Doekhie secretarisDrs . Diederik Bertens RBA



Mr . Matthijs BolkensteinDrs . Remy GuijtDrs . Pieter van Putten CFAMr . Martijn Schoonhoven RBADrs . Jacintha Spreen CPE CCO

Commissie Technische AnalyseJuus de Kempenaer voorzitterDrs . Rob Brand CMT FRMPeter Spijkman MSc

KascommissieDrs . Niels Oostenbrug RBA voorzitterDrs . Ruud Burm RBADrs . Joris Kuppens RBA

SeniorenconventDrs . Jacques van den Berg RBA voorzitterCarlo Bogerd secretaris

EFFAS Training and Qualification CommissionDrs . Anne-Marie Munnik RBA

VBA vertegenwoordiging in bestuur DSI:Melinda Rook MSc

VBA JournaalDr .ir . Gerben de Zwart CFA hoofdredacteurNoortje Draper MScDr . Dirk GerritsenDrs . Ernst HagenDr . Jan Jaap Hazenberg RBADr . Roy HoevenaarsMr .drs . Manon HosemannProf .Dr . Jaap KoelewijnRonald Kok MSc RBADrs . Gerard Roelofs MBA RBA FRM

WebredactieDrs . Frank Dankers RBA voorzitterRonald Kok MSc RBAEelco Ubbels RBA

Accreditatiecommissie Permanente EducatieFons Lute RBA voorzitterDrs . Justus van HalewijnDrs . Mark Schilstra MSc RBA RMFIDr . Pieter Jelle van der SluisDrs . Astrid Smit RBA



Curatorium Permanente EducatieDr . Cees Dert voorzitterDr . Philip Stork coördinatorDrs . Gerben Jorritsma RBAFons Lute RBADrs . Pim MolDrs . Anne-Marie Munnik RBAMr . Gijs Verschuuren EMoC RMFI

Bestuur van de Stichting VBA Opleidingsinstituut MorreauProf .Dr . Alfred Slager RBA voorzitterDrs . Bas BosmaJens van Egmond MScDrs . Gerben Jorritsma RBAMelinda Rook MScIr . Anisa SalomonsDrs . Hikmet Sevdican RBA

Bestuur van de Stichting Register Risk Manager for Financial InstitutionsProf .Dr . Alfred Slager RBA voorzitterDrs . Bas BosmaJens van Egmond MScDrs . Gerben Jorritsma RBAMelinda Rook MScIr . Anisa SalomonsDrs . Hikmet Sevdican RBA

Curatorium VU-VBA opleiding Investment ManagementProf .Dr . Theo van der Nat voorzitter ad interimTon Berendsen MBADr . Dirk BroedersDrs . Jaap van Dam RBADrs . Anne-Marie Munnik RBAProf .Dr . Alfred Slager RBA



Verslag van het Bestuur

Voor de VBA laat het verenigingsjaar zich het beste beschrijven als betrokken en vooruitkijkend . Betrokken, omdat de vereniging en leden actief en op verschillende manieren bijgedragen hebben, en invulling hebben gegeven aan de discussies en debatten in de financiële sector . Ruim 1300 leden hebben de mogelijkheid gehad om één of meer van de 23 bijeen-komsten te volgen . Microfinanciering, de waardering van verplichtingen, portefeuilleconstructie bij lage rente, beleid inrichten op financiële schokken, green bonds, ALM in een nieuwe wereld, ethiek en integriteit eigen maken door dilemma’s en ontwikkelingen te bespreken . Dit is zomaar een greep uit het diverse aanbod van programma’s dat de programmacommis-sie, of de commissies zelf voor de leden georganiseerd hebben . De onderwerpen spelen vandaag, de keuzes die we maken beïnvloeden morgen . Een debat hierover voeren, met de laatste stand van zowel wetenschap als praktijk, brengt de leden, hun klanten en daarmee de sector steeds een stap verder in kwaliteit en duurzaamheid . Kennisontwikkeling, uitwisseling en toepassing is al jaren een centraal thema voor de vereniging . Daarom is aan alle leden een voucher uitgedeeld om zonder kosten een permanente educatiemodule te volgen . Het permanente educatieprogramma van de VBA wordt in nauwe samenwerking met het curatorium PE en de Vrije Universiteit ontwikkeld . De actualiteit van de onderwerpen, net als de inrichting van het programma met goede docenten, wordt zeer gewaardeerd door de deelnemers . Ten opzichte van normale bijeenkomsten wordt hier echter een vergoeding voor docenten en/of programma ontwikkeling gevraagd . De kosten zouden een drempel kunnen vormen . Om de toegankelijkheid te vergroten en de bekendheid uit te breiden heeft het bestuur de vouchers geïntroduceerd . Uit een rondvraag blijkt dat leden de opzet waarderen; er kan binnen een periode van drie jaar gebruik gemaakt worden van één van de permanente educatiemodules zonder kosten .

Naast betrokken was de vereniging ook gericht op vooruitkijken . Ditmaal niet op rendementsverwachtin-gen, sectoranalyses of beleggingen, maar over haar eigen toekomst . Leden, commissies en besturen van CFA Netherlands en de VBA hebben al jaren een goede samenwerking, en gaandeweg is deze samen-werking intensiever geworden en heeft tot de vraag geleid: zijn de leden en vereniging niet beter af als ze fuseren? Na een aantal verkennende studies, waar het

bestuur de leden steeds over geïnformeerd heeft, luidde voor beide verenigingen aan het begin van het verenigingsjaar het antwoord: ja . We denken dat een fusie goed is voor leden, activiteiten, vereniging, en de impact die het heeft in de sector . Nadat het bestuur deze richting in de ALV van oktober aan de leden had voorgelegd, zijn bestuursleden aan de slag gegaan om een uitgewerkt fusievoorstel op te stellen om aan de leden voor te leggen . Het fusievoorstel is net aan het einde van het verenigingsjaar aan de leden voorgelegd . In de kern vormen de leden van zowel CFA Society Netherlands als VBA beleggingsprofessionals samen een bloeiende en snel groeiende vereniging . Het aanbod aan evenementen, trainingen, opleidingen, magazines en research zal ruim groter zijn . De nieuwe vereniging is de serieuze gesprekspartner voor beroepsorganisaties, de wetgever, bedrijven in de sector en toezichthouder . De nieuwe vereniging zal ook qua leeftijdsopbouw meer in balans zijn, waardoor de commissies (nog) meer actieve en betrokken leden kunnen enthousias-meren voor commissies of bijeenkomsten . Voor de verwezenlijking van haar ambities heeft de nieuwe vereniging toegang tot de middelen van CFA Institute .

Het bestuur is verheugd geweest over de betrokkenheid van leden om het fusievoorstel vorm te geven . De vereniging, en daarmee ook de toekomstige richting van de vereniging, is van, voor en door leden . In de discussie is ook veel ruimte voor begrijpelijke zorgen . De besturen stellen een verandering voor, en dat gaat altijd gepaard met onzekerheid . Het gaat om gevoelens van eigenheid, onafhankelijkheid, het gevoel ergens bij te horen en competentie . Die gevoelens zijn volstrekt begrijpelijk . Mochten de leden in het verenigingsjaar 2017/18 de fusie bekrachtigen, dan zal de nieuwe vereniging twee culturen vermengen met sterk overlappende waarden . De toekomstvastheid van de VU-VBA Investment Managementopleiding, en de RBA titel zijn belangrijke aandachtspunten die door leden aan het bestuur zijn meegegeven om uit te werken . Daarnaast hecht het bestuur van de VBA er aan om zijn werkgeversrol voor het verenigingsbureau zorgvuldig in te blijven vullen, om de door de leden zeer gewaardeerde medewerkers in het geval van een fusie een even interessant en uitdagende functie te realiseren . Het zwaartepunt en besluitvorming over het voorstel tot fusie zal in het komende verenigingsjaar zijn beslag krijgen .



Ik wil graag op deze plek mijn waardering uitspreken voor het enthousiasme en betrokkenheid van de leden, en het bestuursbureau, die ook dit verenigingsjaar weer tot een succes gemaakt hebben . Daarbij wil ik ook het bestuur van de VBA bedanken . In het afgelopen verenigingsjaar hebben bestuursleden zich als drijvende kracht achter veel zichtbare initiatieven getoond en hebben op deze manier veel betekend voor de strategie van de vereniging en de verbinding met andere partijen .

Alfred Slager, voorzitter

Verslag van de Penningmeester

In het jaarverslag treft u aan de jaarrekening van VBA beleggingsprofessionals, Stichting VBA Opleidings-instituut Morreau en Stichting Register Risk Manager Financial Institutions; tevens is een geconsolideerd overzicht gemaakt . Tenslotte is de begroting voor het verenigingsjaar 2017/2018 bijgevoegd die zo zijn opgesteld dat het recht doet aan de verwachte advies kosten VBA/CFA én het gegeven dat er nog geen formeel besluit genomen is omtrent de fusie .

Toelichting bij de jaarrekening 2016/2017 VBA, Opleidingsinstituut Morreau en Stichting RMFI .

Jaarrekening VBA 2016/2017

Opbrengsten• Contributie: De contributie inkomsten worden

conservatief begroot op basis van het ledental aan het begin van het boekjaar . Het boekjaar 2016/2017 werd afgesloten met 1351 leden . De instroom van nieuwe leden in het boekjaar bedroeg 82, de uitstroom 63 . De uitstroom betrof een scala aan redenen, zoals een switch uit de sector, verande-rende werkzaamheden of pensioen . Per saldo zijn de contributie-inkomsten in lijn met de begroting .

• Bijeenkomsten: Per saldo komen de opbrengsten van bijeenkomsten enigszins hoger uit dan begroot als gevolg van een hoger dan verwachte deelname van (betalende) niet-leden .

• Publicaties: Per saldo komen de inkomsten van publicaties enigszins lager uit dan begroot .

Kosten• Bijeenkomsten: De kosten van bijeenkomsten

waren hoger dan begroot doordat bijeenkomsten enigszins boven verwachting gerealiseerd werden .

• Bestuur: De verkenning naar intensievere samenwerking met CFA Society Netherlands hebben geresulteerd in additionele kosten . Voor het boekjaar 2017/2018 verwachten we dat deze kosten verder zullen stijgen, welke we in de begroting ook apart benoemen .

• Publicaties/VBA Journaal: De begroting was gebaseerd op reguliere uitgaven van het VBA Journaal en publicaties . Er zijn dit verenigingsjaar echter geen publicaties uitgebracht waardoor de realisatie lager is uitgevallen .

• Bureau: De kosten van het bureau kwamen lager uit, doordat de begrote ondersteuning ten behoeve van het bureau slechts ten dele is benut . Daarnaast



heeft er een correctie op de waarborg plaats-gevonden waardoor deze vrijvalt en beschikbaar komt in het vermogen .

• Commissies: De commissies hebben slechts ten dele van het beschikbare budget gebruik gemaakt .

PR + Marketing: Mogelijkheden om de VBA te profileren worden terdege afgewogen op basis van kosten en effectiviteit . In de afweging kwamen weinig zinvolle aanwendingen van het budget voor PR + Marketing naar voren, waarbij de werkzaamheden voor de fusiegesprekken met CFA Society Netherlands ook de nodige aandacht vergden .

Balans• De post Crediteuren omvat o .a . een betaling aan de

belastingdienst van EUR6 .273 .

Jaarrekening Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau 2016/2017

Opbrengsten• Royalties: Deze post betreft de royalties die de VBA

ontvangt van de VU inzake de opleiding . In het betreffende boekjaar volgden minder studenten de opleiding dan verwacht .

• Permanente Educatie: Deze opbrengsten zijn met name hoger dan begroot door de masterclass die in samenwerking met de VU is georganiseerd in het kader van de DSI Periodieke Toets . De reguliere Permanente Educatie inschrijvingen zijn licht boven verwachting geëindigd waardoor ook dit deel positief is uitgevallen ten opzichte van de begroting .

Kosten• Doorbelasting Bureau: De doorbelasting komt lager

uit, aangezien de bureaukosten zelf ook lager uitkomen .

• Permanente Educatie: De uitgaven in verband met de masterclasses zorgen ervoor dat de totale uitgaven op permanente educatie hoger zijn dan begroot . De reguliere uitgaven op de PE modules zijn tevens licht hoger uitgevallen dan begroot .

Jaarrekening Stichting Register Risk Manager Financial Institutions

Opbrengsten• Er waren dit jaar wederom geen opbrengsten .

Kosten• Er waren dit jaar wederom geen kosten .

Toelichting bij de begrotingIn de begroting is evenals vorig jaar een post “Advieskosten VBA/CFA” toegevoegd die betrekking heeft op financiële en juridische consequenties van een intensievere samenwerking in verband met de verregaande fusiebesprekingen . Ook de post “Doorbelasting PE” keert dit jaar weer terug waardoor leden wederom in staat worden gesteld gratis Permanente Educatie modules te volgen, wat consequenties heeft voor de begroting van de VBA en Morreau . Deze twee punten dragen ertoe bij dat de VBA inteert op haar reserves . Binnen Morreau zijn daarnaast investeringen gepland voor de verdere doorontwikkeling van permanente educatie . Beide begrotingen zijn bewust zo opgesteld dat het recht doet aan de verwachte advieskosten VBA/CFA én het gegeven dat er nog geen formeel besluit genomen is omtrent de fusie .


Resultatenrekening VBA 2015/2016 2016/2017 2016/2017

Opbrengsten Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd

Contributie € 359.167 € 345.000 € 346.603

Rente 5.093 4.000 2.828

Bijeenkomsten 27.504 3.500 6.149

Publicaties 21.391 15.000 13.741

Doorbelasting Bureau 29.152 30.500 27.415

Diverse Baten 1.987 1.500 2.009

Totaal Opbrengsten € 444.294 € 399.500 € 398.745

Kosten Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd

Bijeenkomsten € 69.129 € 50.000 € 53.681

Bestuur 9.188 25.000 26.772

Publicaties/VBA Journaal 43.117 50.000 33.062

EFFAS/ACIIA 16.395 20.000 20.083

Bureau 233.338 244.000 220.701

Commissies 3.499 10.000 5.027

Website 1.925 5.000 4.754

PR + Marketing 10.655 10.000 1.880

Doorbelasting PE 51.000 23.800

Niet aftrekbare voorbelasting 11.923 10.000 10.945

Diverse Lasten 6.804 7.000 9.827

Totaal Kosten € 404.971 € 482.000 € 410.530

Overschot/Tekort € 39.323 € – 82.500 € – 11.786

Balans VBA per 30 juni 2017

ACTIVA 30-jun-15 30-jun-16 30-jun-17

Banktegoeden € 637.348 € 686.842 € 674.138

Te vorderen contributie 1.023 300 674

Te vorderen Morreau 29.257 29.152 27.415

Debiteuren 19.550 15.664 11.230

€ 687.177 € 731.958 € 713.457

PASSIVA

CrediteurenTe betalen MorreauDotatie voorziening Lustrum 2016

€ 41.600

7.500

€ 54.557 € 24.04223.800

Vermogen 638.077 677.401 665.615

€ 687.177 € 731.958 € 713.457

Financieel verslag 2016-2017



Resultatenrekening Opleidingsinstituut 2015/2016 2016/2017 2016/2017


Royalties € 14.829 € 20.000 € 21.537

Rente 3.454 2.500 1.789

Permanente EducatieDoorbelasting PE

105.192 44.50051.000

162.44823.800

Diverse Baten 0 0 0


Kosten Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd

Leerstoel VU 15.795 16.000 15.795

Permanente Educatie 78.897 96.000 157.325

Doorbelasting Bureau 29.152 30.500 27.415

Diverse Lasten 572 0 609

Totaal Kosten € 124.416 € 142.500 € 201.144

Overschot/Tekort € – 941 € – 24.500 € 8.430

Balans Opleidingsinstituut per 30 juni 2017


Banktegoeden € 383.937 € 355.748 € 308.739

Debiteuren 17.473 14.829 74.219

€ 401.410 € 370.577 € 382.958

PASSIVA

Crediteuren € 80.039 € 50.148 € 54.099

Vermogen 321.371 320.429 328.859

€ 401.410 € 370.577 € 382.958



De Stichting Register Risk Manager Financial Institutions heeft geen baten en lasten noch is er vermogen ingebracht .

Resultatenrekening Stichting Register RMFI 2015/2016 2016/2017 2016/2017


Diverse Baten € 0 € 0 € 0

Totaal Opbrengsten € 0 € 0 € 0

Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd

Kosten

Diverse Lasten € 0 € 0 € 0

Totaal Kosten € 0 € 0 € 0

Overschot/Tekort € 0 € 0 € 0

Balans Stichting Register RMFI per 30 juni 2017


Banktegoeden € 0 € 0 € 0

€ 0 € 0 € 0

PASSIVA

Vermogen € 0 € 0 € 0

€ 0 € 0 € 0



Resultatenrekening geconsolideerd 2014/2015 2015/2016 2016/2017

Opbrengsten Gerealiseerd Gerealiseerd Gerealiseerd

Contributie € 354.680 € 359.167 € 346.603

Royalties 17.198 14.829 21.537

Rente 11.267 8.547 4.617

Bijeenkomsten 5.876 27.504 6.149

Publicaties 12.256 21.391 13.741


Diverse Baten 4.941 1.987 2.009


Kosten Gerealiseerd Gerealiseerd Gerealiseerd

Bijeenkomsten € 39.047 € 68.129 € 53.681

Bestuur 5.156 9.188 26.772

Leerstoel VU 15.500 15.795 15.795

Publicaties/VBA Journaal 48.034 43.117 33.062

EFFAS/ACIIA 17.329 16.395 20.083

Bureau 231.133 233.338 220.701

Commissies 3.881 3.499 5.027

Website 4.414 1.925 4.754


PR + MarketingNiet aftrekbare voorbelasting

1.648 10.655 1.88010.945

Diverse Lasten 20.464 19.299 10.439

Totaal Kosten € 484.243 € 500.237 € 560.464

Overschot/Tekort € 68.830 € 38.380 € 3.360

Balans geconsolideerd per 30 juni 2017


Banktegoeden € 1.021.285 € 1.042.590 € 982.877

Te vorderen contributie 1.023 300 674

Debiteuren 37.023 30.493 40.112

€ 1.059.331 € 1.073.383 € 1.023.663

PASSIVA

Crediteuren € 92.382 € 76.553 € 29.189

Vermogen 966.949 996.830 994.474

€ 1.059.331 € 1.073.383 € 1.023.663



Begroting VBA 2016/2017 2017/2018

Opbrengsten Begroting Begroting

Contributie € 345.000 € 345.000

Rente 4.000 1.000

Bijeenkomsten 3.500 3.500

Publicaties 15.000 15.000

Doorbelasting Bureau 30.500 30.600

Diverse Baten 1.500 1.500

Totaal Opbrengsten € 399.500 € 396.600

Kosten Begroting Begroting

Bijeenkomsten € 50.000 50.000

Bestuur 25.000 5.000

Advieskosten fusie VBA – CFA NL 30.000

Publicaties/VBA Journaal 50.000 50.000

EFFAS/ACIIA 20.000 20.000

Bureau 244.000 243.000

Commissies 10.000 10.000

Website 5.000 5.000

PR + MarketingDoorbelasting PENiet aftrekbare voorbelasting

10.00051.00010.000

15.000 50.000 15.500

Diverse Lasten 7.000 7.000

Totaal Kosten € 482.000 500.500

Overschot/Tekort € – 82.500 € – 103.900

Begroting Opleidingsinstituut 2016/2017 2017/2018

Opbrengsten Begroting Begroting

Royalties € 20.000 € 29.000

Rente 2.500 800

Permanente EducatieDoorbelasting PE

44.50051.000

44.500 50.000

Totaal Opbrengsten € 118.000 € 124.300

Kosten Begroting Begroting

Leerstoel VU € 16.000 € 16.300

Doorbelasting BureauPermanente Educatie

30.50096.000

30.600 100.000

Diverse Lasten 0 500

Totaal Kosten € 142.500 € 147.400

Overschot/Tekort € – 24.500 € – 23.100



Verslag van de kascommissie over het verenigingsjaar 2016-2017

De kascommissie (KC) is, voor de controle over het boekjaar 2016-2017, op 22 mei en 7 september bijeen gekomen . De balans en resultatenrekening van de VBA en het opleidingsinstituut Morreau zijn besproken, en specifieke aandacht is besteed aan posten die wat grotere schommelingen lieten zien .

We hebben de begroting van de VBA en het opleidings-instituut vergeleken met de gerealiseerde posten, en zoals gebruikelijk hebben we de saldi van de bankreke-ningen van de VBA en de Stichting gecontroleerd en vergeleken met de afschriften . Ook hebben we van een aantal grootboekposten de originele nota’s gecontro-leerd . Een eventuele fusie van de VBA met CFA NL, vormde eveneens een onderwerp van gesprek .

Van de twee sessies is een schriftelijk verslag gemaakt . Deze notulen zijn verstuurd aan het secretariaat van de VBA, penningmeester Hikmet Sevdican en de leden van de KC .

Niels Oostenbrug, voorzitter

Hierbij verklaren wij dat de staat van inkomsten en uitgaven van de VBA en van de Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau over het boekjaar 2016-2017 alsmede de beide balansen per 30 juni 2017 door ons werden gecontroleerd en akkoord bevonden .

Amsterdam, september 2017

Drs . Niels Oostenbrug RBA, voorzitter

Drs . Ruud Burm RBA

Drs . Joris Kuppens RBA



Verslag van de Programmacommissie over het verslagjaar 2016-2017

De programmacommissie heeft ook het afgelopen verslagjaar weer haar best gedaan bijeenkomsten te organiseren en te faciliteren die voor haar leden als input kunnen dienen bij te nemen (beleggings)beslissingen . Met 23 georganiseerde bijeenkomsten kan weer worden teruggeblikt op een geslaagd bijeenkomstenjaar .

Wat de ontwikkelingen van economieën, rentes en beurzen aangaat, kunnen we vaststellen dat de twee laatstgenoemde het afgelopen verslagjaar beide eenzelfde richting kozen: omhoog . Dat viel op, daar hogere rentes meestal lagere aandelenkoersen tot gevolg hebben . Tot op heden is dit echter niet het geval . De Europese economieën lagen er gemiddeld goed bij, wat onregelmatigheden als problematische Italiaanse banken, tegenvallende Portugese groeicijfers en Griekse liquiditeitstekorten daargelaten . Maar de Brexit, zo’n beetje de belangrijkste Europese economische en politieke gebeurtenis, heeft hoege-naamd geen invloed gehad op de financiële markten . Wel daalde de wisselkoers van het pond en nam daardoor de inflatie in het Verenigd Koninkrijk toe, doch daarmee is ruim een jaar na het referendum, het Brexit-effect vooralsnog in kaart gebracht, ondanks allerlei eerdere gloom en doom verhalen . Gloom en doom verhalen staken opnieuw de kop op toen tegen de verwachtingen in, bij de Amerikaanse verkiezingen Donald Trump tot president werd gekozen . Als Trump’s economische plannen worden bezien, die overigens niet echt van de grond komen, hangt daareen flink prijskaartje aan . Dat zou normaal gesproken tot gevolg moeten hebben, dat de Treasury méér gaat lenen en dat zou dan weer tot hogere rentes moeten leiden . Inderdaad, de rente in de VS stijgt, maar hard gaat het niet . De grote vraag is momenteel: gaat die rente echt verder omhoog, of valt het allemaal mee? De Federal Reserve hanteert sedert 14 juni een federal funds rate van 1,25% . De markt houdt rekening met een stijging van deze rente naar 1,5% eind 2017, naar 2,0% in 2018 en naar 3,0% in 2019 . Geen percentages om van te schrikken . De Amerikaanse economie draait intussen redelijk, zij het wel een tandje minder; de Amerikaanse beurzen bereikten nieuwe hoogtepunten en de Europese beurzen deden het in de tweede helft van ons verslagjaar ook goed . Hier en daar beginnen beleggers echter wat hoogtevrees te krijgen, maar tot op heden is dat vooralsnog niet terecht gebleken .

Het verslagjaar werd afgetrapt met het druk bezochte seminar “Ethiek & Integriteit: “Outside in – in gesprek

met de samenleving” . Een achttal deskundigen, beleids- en opiniemakers kwamen aan het woord waaronder minister Dijsselbloem . Er werd gesproken over de ethische dilemma’s, de morele stand van de financiële sector en de mogelijkheden voor verbeteringen .

Ook dit verenigingsjaar heeft de samenwerking tussen verschillende commissies weer interessante bijeenkom-sten voort gebracht . Zo kwam de bijeenkomst “Maatschappelijk verantwoord beleggen en transparante performance meting” tot stand uit de samenwerking tussen de commissie verantwoord beleggen en de commissie Investment Performance Measurement . De bijeenkomst “Microfinanciering” was een samenwer-king tussen de commissie verantwoord beleggen en de Dutch Commission on Bonds . Daarnaast is in samenwerking met SeCo de bijeenkomst “Het risico van crowdfunding” georganiseerd, een in populariteit winnend beleggingsalternatief maar zeker niet zonder risico . Bovendien was er in samenwerking met de CFA nog een Environmental, Social and Governance bijeenkomst “ESG – Green bonds: Principles put into practice – finding out what matters” waarin een klein, maar snelgroeiend gedeelte van de obligatiemarkt werd besproken . Gezien alle focus van de professionals op duurzaamheid was dat dus ook bij de VBA in dit verenigingsjaar een regelmatig terugkerend thema .

Tijdens de bijeenkomst “Hoe verenigen vastgoedbeleggers duurzame en financiële rendementen?” is ingegaan op de toegevoegde waarde van duurzaamheid in vastgoed . Gepresenteerd werden de academische literatuur over dit onderwerp en praktijkvoorbeelden hoe invulling gegeven kan worden aan duurzaamheid . Daarnaast kwam vastgoed tevens aan bod tijdens de bijeenkomst “Veranderende structuur woningmarkt: nieuw evenwicht of polarisatie?” waar een viertal sprekers vanuit het perspectief van beleggers, banken en lokale overheden ingingen op de prijsontwikkeling, asset management, regionale dynamiek en nieuwe concepten op deze markt . In 2016 bestond de Vastgoedindex 20 jaar . Dat was reden voor een feestelijke terugblik én een blik op de toekomst . Het “Researchseminar IVBN-VBA-ROZ De Vastgoedindex op waarde geschat” stond in het teken van de Vastgoedindex en performancemeting . Hoe deden we dat in het verleden, hoe doen we het nu en in de toekomst?

Net als in voorgaande jaren is er aandacht besteed aan de macro-economische ontwikkelingen en de impact



hiervan op de beleggingen . De bijeenkomst “Macro-economische vooruitzichten 2017” ging in op de (politieke) gebeurtenissen in 2016 en de consequenties die deze op de economie in 2017 zouden kunnen hebben . Tijdens de bijeenkomst “2017 en daarna, welke (lange) termijn trends zijn relevant?” werd onder meer ingegaan op de mogelijke gevolgen van het extreem verruimende monetaire beleid van de centrale banken wereldwijd en het beleid van Trump .

Beleggen betekent ook: risico’s nemen, waarbij de regelgeving een steeds meer afgebakend kader aanbrengt was te horen tijdens de bijeenkomst “MiFID II: De impact op liquiditeit en hoe te handelen” . Regelgeving neemt een steeds dominantere positie in rondom beleggingsbeslissingen . Hierdoor ontstaat een soort beleggingsgedrag dat in beleggingstermen wel bekend staat als “herding behavior” . Dit kan aanzienlijke beleggingsconsequenties hebben .In de bijeenkomst “MiFID II: Product Governance, Inducement en kosten” stond de regelgeving voor beleggingsondernemingen en handelsplatformen die van kracht wordt in januari 2018 centraal . De bijeenkomst “Central CounterParties (CCPs) – De-risking the financial system?” gaf meer inzicht in hoe de kredietcrisis het gebrek aan (toe-)zicht op de OTC derivatenhandel pijnlijk duidelijk heeft gemaakt . Wie heeft welke positie, hoe risicovol zijn deze posities en bij welke partij komen de grootste risico’s samen? Asset managers vragen een potentiële belegger altijd naar zijn risicobereidheid . Welk risico kan èn wil hij lopen? Het risico dat een belegger kan lopen is redelijk goed in te schatten met een financiële planning . Maar het risico dat een belegger wil lopen (de emotionele risicobereidheid) is ingewikkelder te bepalen . In de bijeenkomst “Hoe bepaalt u de risicohouding van uw klant?” werd nader op deze materie ingegaan . De rente heeft nog steeds een laag niveau en daardoor blijven de dekkingsgraden van pensioenfondsen laag . Kortingen op pensioenuitkeringen worden steeds vaker doorgevoerd en de inflatie compensatie blijft achterwege . Steeds meer verzekeraars stoppen met het aangaan van lange termijn garanties voor levenslange pensioenen . Als belegging zijn risicoloze vastrentende waarden met een lange duur beperkt beschikbaar . Tijdens het seminar “Waardering van verplichtingen: prudent disconteren of gedurfd naar groei?” gingen een zestal sprekers uitgebreid in op deze materie .

Onder leiding van de Radboud Universiteit en de universiteiten van Utrecht, Innsbruck en Gotenburg is

tijdens de bijeenkomst “Experiment op het beleggingsge-drag” het gedrag van beleggers op aandelenmarkten onderzocht . Hoe rationeel we ook denken te zijn, veel van ons gedrag wordt gestuurd vanuit ons prehistori-sche brein . Dit elementaire gedrag is funest op de lange termijn . De kern van het vak beleggen is keuzes maken . De bijeenkomst “Geavanceerd beleggen met een prehistorisch brein. Hoe duurzaam is dat brein?” stond helemaal in het teken van behavioral economics . Daarnaast helpen technische hulpmiddelen ons trends en omslagpunten te onderscheiden . Hierdoor kan beter worden ingespeeld op marktbewegingen . Een indicator die een duidelijk signaal “koop” of “verkoop” afgeeft, zorgt er tevens voor dat afwijkend beleggingsgedrag minder kans krijgt . In de bijeenkomst “Kate Stockton about Technical Tools for Trend Followers” is hier diepgaand op ingegaan .

Anno 2017 zijn er weer de nodige nieuwe ontwikkelin-gen te melden op het gebied van niet-financiële informatie in de gangbare rapportages . Tijdens de bijeenkomst “Integrated Reporting” is hier uitvoerig bij stilgestaan .

Aansluitend op de “55e jaarvergadering van de VBA” was er weer het traditionele jaardiner, waar professor Arnoud Boot als gastspreker optrad . Hij ging nader in op hoe de spanning tussen de samenleving en de financiële sector kon worden verminderd . Bankencrises zijn van alle tijden . Tijdens de “Nieuwjaarsbijeenkomst” werd dit thema belicht vanuit een historisch perspectief ten tijde van de minister van financiën Hendrik Colijn, die in 1924 moest optreden toen de grootste bank van Nederland op omvallen stond . Vervolgens was er de traditionele prijsuitreiking van de Sweepstake 2016 met aansluitend de nieuwjaarsborrel .

Last maar zeker not least het jaarlijkse ALM-congres “ALM in de nieuwe wereld” wat in het teken stond van de veranderingen in de wereld en hoe ALM daarin mee moet veranderen . Vanuit verschillende perspectieven werd hierna gekeken: vanuit de wetenschap, de bestuurspraktijk, de economie en met PensioenLab vanuit de “toekomst”, maar liefst 10 inspirerende sprekers maakten hun opwachting .

Okko Rabeling, voorzitterHan van Lamoen, secretaris



Overzicht van het programmaseizoen 2016 – 2017

Bijeenkomst Datum Plaats Locatie

Ethiek & Integriteit: “Outside in – 1 september 2016 Amsterdam Auditoriumin gesprek met de samenleving” WTCSprekers: Jeroen Dijsselbloem, Gerard van Olphen, Fieke van der Lecq, Don Ginsel, Berend de Jong, Maurits Olijve, Jacob Kohnstamm, Alfred Slager en Diana Matroos (dagvoorzitter)

Veranderende structuur woningmarkt: 27 september 2016 Amsterdam Rosariumnieuw evenwicht of polarisatie?Sprekers: Paul de Vries, Roderik Ponds, Victor van Bommel, Christiaan Schouten en Johan van der Ende (dagvoorzitter)

MiFID II: De impact op liquiditeit en hoe te 6 oktober 2016 Amsterdam RosariumhandelenSprekers: Philip Warland

Researchseminar IVBN-VBA-ROZ 11 oktober 2016 Breukelen Nyenrode BusinessDe Vastgoedindex op waarde geschat UniversiteitSprekers: Henk Jagersma, Rudolf de Soet, Paul Hilbers, Peter van Gool, Paulus van Wetten, Ian Cullen en Tom Berkhout (dagvoorzitter)

Central CounterParties (CCPs) 13 oktober 2016 Amsterdam RosariumDe-risking the financial system?Sprekers: Robert Daniels, Leontien van den Oever, David van Bragt, Derek Milner en Ralph van Daalen (dagvoorzitter)

VBA 55e Jaarvergadering en jaardiner 25 oktober 2016 Amsterdam IGCGastspreker: Arnoud Boot

VBA ALM-conferentie 2016: 3 november 2016 Amsterdam NEMOALM in de nieuwe wereldSprekers: Alfred Slager, Vojtech Pivny, Guy Coughlan, Han de Jong, Niels Horst, Tjitsger Hulshoff, Thomas Pistorius, Jens van Egmond, Bram van den Langenberg en Martijn Vos (dagvoorzitter)

Technical Tools for Trend Followers 8 november 2016 Amsterdam RosariumGastspreker: Katie Stockton

SeCo – Pensioen en Beleggingen 9 november 2016 Amsterdam RosariumSprekers: Aldrik Venemans en Wim van Iersel

Dutch Performance Measurement 23 november 2016 Amsterdam RosariumRoundtable 2016Sprekers: Robert Klijn, Maurice Versaevel, Ita Demyttenaere en Erwin Jager (dagvoorzitter)

Macro-economische vooruitzichten 2017 15 december 2016 Amsterdam RosariumSprekers: Anton Brender en Florence Pisani

Nieuwjaarsbijeenkomst 10 januari 2017 Amsterdam IGCSpreker: Lodewijk Petram



Hoe bepaalt u de risicohouding van uw klant? 19 januari 2017 Amsterdam Auditorium SymphonySprekers: Ronald Janssen, Marc de Ceuster, Arjen Schepen, Femke de Vries en Gerben Jorritsma (dagvoorzitter)

2017 en daarna, welke (lange) termijn trends 27 januari 2017 Amsterdam Rosariumzijn relevant Spreker: Vincent Juvyns

Hoe verenigen vastgoedbeleggers 9 februari 2017 Amsterdam Zuidparkduurzame en financiële rendementen?Sprekers: Piet Eichholtz, Matthijs Storm, Bernardo Korenberg en Edwin Bouwers (dagvoorzitter)

SeCo – Het risico van beleggen in 15 februari 2017 Amsterdam Symphony OfficesCrowdfundingSpreker: Gerard Langerhorst

Green bonds: Principles put into practice – 23 maart 2017 Amsterdam Rosariumfinding out what mattersSprekers: Yo Takatsuki, Julia Haake, Olaf Brugman, Anne-Marie Allier, Robert Klijn en Cees Harm van den Berg

Experiment on Investment Behavior 6 april 2017 Amsterdam Crown Hotel

Behavioral Finance en Duurzaam beleggen 24 mei 2017 Amsterdam RosariumBeleggen met de kop in het zandSprekers: Martijn Huijnen, Hendrik Jan Boer, Jochen Harkema en Ben Granjé

Waardering van verplichtingen: prudent 8 juni 2017 Amsterdam Auditorium Symphonydisconteren of gedurfd naar groei? Sprekers: Lars van den Berg, Marcel Lever, Antoon Pelsser, Herialt Mens, Ernst Visser en Paul de Beus (dagvoorzitter)

MiFID II: Product Governance, 15 juni 2017 Amsterdam RosariumInducement en kostenSpreker: Dan Hedley

Microfinance 16 juni 2017 Amsterdam Auditorium SymphonySprekers: Kiemthin Tjong Tjin Joe, Theo Brouwers/Nikkie Pelzer, Peter Johnson, Margot Quaegebeur en Femke Bos (dagvoorzitter)

Integrated Reporting 27 juni 2017 Amsterdam RosariumSprekers: Mohamed El Harchaoui, Simon Braaksma, Angeli van Buren, Sandra Schoonhoven, Kavita Nandram en Robert Klijn (dagvoorzitter)

Bijeenkomst Datum Plaats Locatie



Verslag van de Accountingcommissie

De Accountingcommissie is het afgelopen verenigings-jaar een aantal malen bijeengeweest . Tijdens deze bijeenkomsten lag de nadruk op het onderwerp “Integrated Reporting” . Het belangrijkste aspect hierbij was hoe het kan bijdragen aan de optimalisering van de bedrijfswaardering .

Ook binnen de Internationale Accounting Standard Board (IASB) leeft dit onderwerp getuige de toespraak van Hans Hoogervorst, voorzitter van het bestuur, op 26 april 2017 op een bijeenkomst van de International Integrated Reporting Counsil (IIRC) . Hierin gaf hij aan dat het bestuur zich bewust is van de beperkingen van financiële rapportage in enge zin en dat zij reeds voorzichtige stappen heeft ondernomen op het gebied van een bredere bedrijfsrapportage . Tevens stelde hij dat het primaire doel van een integrated report is om aan de verschaffers van financieel kapitaal uiteen te zetten hoe een organisatie waarde creëert in de tijd . Als commissie zijn wij dan ook verheugd dat dit onderwerp binnen de accounting breed wordt gedragen .

De VBA heeft op 27 juli 2017 een bijeenkomst gewijd aan dit onderwerp waarbij mevrouw Angeli van Buren, werkzaam bij PPGM en lid van de IIRC, bereid is gevonden een overzicht te geven van de wereldwijde ontwikkelingen ten aanzien van Integrated reporting .

Naast bovengenoemd onderwerp zijn er vele ontwikkelingen op het terrein van de accounting . Met een zekere regelmaat verschijnen er vanuit de IASB nieuwe richtlijnen met betrekking tot de International Financieel Reporting Standards (IFRS) . De board publiceert discussie nota’s en vraagt om commentaar aan de hand waarvan aanpassingen kunnen plaatsvin-den . Tevens gaat de IASB zich richten op het beter inzichtelijk maken van de jaarrekening . Het overvloe-dig gebruik van alternatieve winstbegrippen is de standaardmakers een doorn in het oog .

Het geheel overziende kunnen we stellen dat er op gebied van de bedrijfsrapportage veel gaande is en dat er nu en in de toekomst voor onze commissie de nodige uitdagingen liggen .

Henk Vierhout, commissielid

Verslag van de Commissie Asset & Liability Management

De Asset & Liability Management (ALM) commissie bestaat al enige tijd uit circa 20 personen . Naast de meerderheid hiervan, die bestaat uit onderzoekers en beleidsmakers van pensioenfondsen, zijn consultancy-bedrijven, verzekeraars en banken in de ALM-commissie vertegenwoordigd . Als nieuw lid werd Arjan Verm aire (Pensionfonds Vervoer) begroet . Er waren dit jaar geen uittredingen uit de commissie .

De commissie komt gemiddeld eens per twee maanden bijeen . Voorbeelden van ALM-dialogen die tijdens deze bijeenkomsten afgelopen jaar gehouden zijn: decompositie van dekkingsgraadrisico, strategisch beleggingsbeleid als functie van dekkingsgraad en marktwaardering, faktor beleggen en de nieuwe dynamiek in FX hedging . Tevens werd er uitgebreid gediscussieerd over de huidige status van het pensioendebat en het toekomstige pensioencontract .

Het jaarlijkse VBA ALM-congres met deze keer als thema “ALM in de nieuwe wereld”, werd in november 2016 in Amsterdam georganiseerd . Voor pensioen-fondsen en verzekeraars werd vanuit diverse invalshoeken de rol en techniek van ALM kritisch bekeken waarbij diverse sprekers suggesties aandroe-gen om verbeteringen in de ALM techniek en dialoog aan te brengen . Er waren ruim 100 beleggingsprofessionals met vertegenwoordiging hoofdzakelijk vanuit pensioen-fondsen (ca . 30% van de aanwezigen), verzekeraars (20%), vermogensbeheerders (25%), consultants (20%) en banken (5%) . Sprekers waren Alfred Slager (TIAS), Vojtech Pivny (Allianz), Guy Coughlan (University Superannuation Scheme UK), Han de Jong (ABN Amro), Thomas Pistorius (Pensioenfonds Vervoer) en Jens van Egmond en Bram van den Langenberg (Pensioenlab) terwijl Martijn Vos (Ortec Finance) als dagvoorzitter optrad .

De VBA ALM-commissie is bezig met het programma voor het volgende ALM-congres dat op donderdag 2 november 2017 in Amsterdam zal plaatsvinden .Het thema van de dag zal zijn “Sturen op risico” . Hierbij zal o .a . ingegaan worden op de vraag welke risicobronnen als beloond gezien worden, factor beleggen en de balans tussen marktperspectief, investment beliefs en regelgeving .



Sprekers vanuit Achmea Investment Management, ASR, BMO, MN, Morgan Stanley en Shell Pensioenfonds hebben inmiddels toegezegd .

Voor het komende jaar plannen we binnen de ALM-commissie vele nieuwe discussies en hopen we de traditie om een ALM-congres met een actueel thema te organiseren in stand te kunnen houden .

Helmut Cardon, secretaris VBA ALM commissie

Verslag van de Commissie Risk Management

Risicomanagement is een integraal geheel binnen de werkzaamheden van beleggingsprofessionals in Nederland . De VBA-commissie Risk Management heeft als ambitie om een relevante bijdrage te leveren op het brede terrein van risicomanagement voor beleggingsprofessionals in de Nederlandse financiële sector .

De commissie komt een aantal keren per jaar bijeen voor afstemming en voor het inhoudelijk bespreken van diverse onderwerpen op het brede terrein van risicomanagement . Binnen de commissie heeft ieder lid zijn/haar verantwoordelijkheden voor de inhoude-lijke en/of operationele zaken .

Een belangrijke doelstelling van de commissie is haar kennis uit te dragen . De commissie doet dit door enerzijds het organiseren van ronde tafels en/of seminars over actuele riskmanagement thema’s, anderzijds door nauw betrokken te zijn met de opleidingen Risk Management for Financial Institutions en Investment Management en door een nauw samenwerkingsverband met het Actuarieel Genootschap (AG) .

In oktober 2016 is een bijeenkomst georganiseerd in het kader van de risico’s bij gebruikmaking van Central Counter Parties (CCPs) teneinde derivaten transacties te faciliteren . Er is ingegaan op de vraag waar gebruikers praktisch rekening mee moeten houden .

In juni 2017 is een bijeenkomst georganiseerd samen met het AG over de discontocurve van lange termijn pensioenen verzekeringsverplichtingen en hoe beleggingen/beleggingsresultaten daardoor beïnvloed worden .Tevens heeft de commissie aan een aantal redactionele kolommen bijgedragen voor het VBA Journaal .

De VBA Commissie Risk Management is altijd op zoek naar enthousiaste en gedreven risk managers die hun steentje bij kunnen dragen . Dit jaar is nieuw toegetreden Richard Hubers .

Bob Out, voorzitterJeffrey Hennen, secretaris

Verslag van de Commissie Verantwoord Beleggen

De Commissie Verantwoord Beleggen (CVB) bespreekt regelmatig de actuele ontwikkelingen en haar activiteiten in (telefonische) vergaderingen . Het aantal leden is 7 tot 10 . Met dit aantal kunnen alle leden voldoende actief zijn en is het netwerk voldoende om goede sprekers voor de twee tot drie bijeenkomsten die zij organiseert te kunnen vragen .

Haar huidige acht leden vertegenwoordigen zes beleggers, een consultant en een toezichthouder . Het afgelopen jaar hebben Hilde Hagting, Manager Portfolio Implementation bij TKP Investments en Adrie Heinsbroek, Head of Responsible Investment bij NN Investment Partners zich bij de commissie gevoegd . De commissie heeft afscheid genomen van Nina Hodzic en Marieke de Leede .

CVB organiseert graag bijeenkomsten in samenwer-king met andere VBA-commissies . Op 23 maart organiseerde zij eerste bijeenkomst in samenwerking met CFA Netherlands over greenbonds . De interesse in kennis over groene obligaties neemt snel toe . De bijna 100 deelnemers tijdens de bijeenkomst bevestigen dit beeld . Door het succes van de klimaattop COP21 in Parijs in december 2015 zijn nieuwe uitgevende



instellingen toegetreden, zoals banken en bedrijven uit China en India in 2016 .

Op 24 mei was de eerste bijeenkomst in samenwerking met de commissie behavioral economics over hoe duurzaam ons brein is . Onder begeleiding van commissieleden discussieerden de deelnemers in groepen over hoe en waarom we duurzaam beleggen . Dit format met discussies werd zeer gewaardeerd .

Tijdens de tweede bijeenkomst over Integrated Reporting in samenwerking met de accountingcom-missie op 27 juni jl . werden nieuwe ontwikkelingen besproken . Bijna de helft van het publiek werkte op de een of andere manier al in haar werkzaamheden met Integrated Reporting . Achtereenvolgens gaven een wetenschapper, twee Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen, de toezichthouder en de belegger hun visie .

Een belangrijke doelstelling van de CVB is het integreren van ESG (environmental, social, gover-nance) in diverse (financiële) opleidingen inclusief de VBA-opleiding . Robert Klijn en Berrie Verwey hebben op de middagen van 28 maart en 4 april de Permanente Educatie module Verantwoord Beleggen gegeven . Samen met Marleen Janssen Groesbeek, Lector Sustainable Finance & Accounting aan Hogeschool Avans, gaven zij les aan een mix van pensioenfondsbe-stuurders en vermogensbeheerders .

Robert Klijn, voorzitter

Verslag van de Behavioral Economics

Behavioral Economics houdt zich bezig met sociale, cognitieve en emotionele factoren en de invloed die deze factoren hebben op consumenten- en investeer-dersgedrag . De commissie Behavioral Economics bestaat inmiddels ruim 6 jaar .

De commissie, momenteel bestaande uit 10 leden, is in het afgelopen jaar 5 keer bij elkaar gekomen . Deze vergaderingen worden met name besteed aan het discussiëren over behavioral finance gerelateerde

onderwerpen en artikelen en het doornemen van actualiteiten .

De commissie heeft een tweetal bijeenkomsten georganiseerd . Ten eerste werd op 19 januari tijdens een goedbezochte bijeenkomst in Amsterdam stil gestaan bij het begrip ‘emotionele risicobereidheid’, ofwel het bepalen van het risico dat een belegger wil lopen . Vanuit verschillende invalshoeken, waaronder die van de AFM, werd dit onderwerp belicht . De bijeenkomst werd mede georganiseerd met de commissie Private Banking . De reacties op de middag waren positief en de werkgroep die de lezing heeft georganiseerd is hiermee verder aan de slag gegaan . Voor het volgende jaar zal dan ook één van de speerpunten van de commissie zijn om de wijze waarop we deze emotionele risicobereidheid kunnen bepalen, verder in kaart te brengen . Hiertoe wordt wederom samengewerkt met de commissie Private Banking .De tweede bijeenkomst werd op 24 mei georganiseerd in samenwerking met de commissie Duurzaam Beleggen . Deze bijeenkomst had als thema of duurzaam beleggen en behavioral finance wel samengaan . Tijdens een geslaagde middag werden een aantal presentaties verzorgd en gingen de aanwezigen in groepjes aan de slag om ideeën uit te werken .

Verder hebben de commissieleden Robert van Beek, Ivo Beumer en Erik Aalbers een artikel geschreven over behavioral finance en risicoprofilering dat dit voorjaar in het VBA journaal is geplaatst .

De commissie richt zich voor het komende jaar, naast het eerder genoemde project ‘Emotionele Risicobereidheid’ op het verder onder de aandacht brengen van behavioral finance en zal zeker trachten dit middels 1 of meerdere bijeenkomsten en/of publicaties verder vorm te geven .

In het afgelopen jaar heeft Arjen Vermaire besloten om, wegens drukke werkzaamheden, te stoppen met zijn commissiewerk . Gedurende het jaar zijn met Ivan Snurer en Cor Dücker twee nieuwe leden tot de commissie toegetreden . Naar verwachting kunnen we in het najaar nog een of twee nieuwe leden begroeten

Erik Aalbers, voorzitter



Verslag van de Commissie Private Equity

De commissie private equity heeft als primaire doelstelling kennis en informatie over private equity te structureren en te presenteren aan de leden van de VBA .

De commissie is dit jaar eenmaal bijeengekomen om een update van de marktontwikkelingen te delen . Vooralsnog is besloten in 2017 geen nieuwe activiteiten te ontplooien .Wel wordt mogelijk toenadering gezocht in de samenwerking met andere commissies, mede in het perspectief van de voorgenomen fusie met de CFA .

De commissie staat open voor nieuwe ideeën en verwelkomt nieuwe leden .

Lodewijk van Pol, voorzitter

Verslag van de Commissie Tactische Asset Allocatie

In het afgelopen jaar is de commissie een keer bij elkaar geweest . Het onderwerp was door de leden vooraf aangegeven en de bijeenkomst werd door de commis-sieleden goed bezocht .

Asset Allocatie en Factor InvestingBij deze bijeenkomst zijn twee white papers besproken te samen met een presentatie van een van de leden . De papers “The Global Multi-Asset Market Portfolio, 1959–2012” en “The Siren Song of Factor Timing” kwamen als eerste aanbod . De eerste paper gaf een voorzet of asset allocatie ook passief zou kunnen . Daarna werd de asset class aandelen beetgepakt, om te kijken of het timen van factoren zinvol is . Beide onderwerpen waren aanleiding voor een levendige discussie, waarna een van de leden ook een presentatie gaf, hoe implementatie in de praktijk in zijn werk gaat .

Nieuw EventDoelstelling van de commissie is om ook een event te organiseren dat openstaat voor alle VBA leden . Afgelopen jaar is het daar niet van gekomen . Het thema staat nog niet vast .

Nieuwe Leden Er bestaat van oudsher altijd veel belangstelling om deel te nemen aan de TAA commissie . In het afgelopen jaar is één nieuw lid toegetreden .

Eelco Ubbels, voorzitter

Verslag van de Commissie Vastgoed

De VBA commissie Vastgoed is één van de vakinhou-delijke commissies van de VBA en stelt zich ten doel het kennisniveau omtrent vastgoed als beleggingscate-gorie te vergroten en te verspreiden binnen de VBA . Dit gebeurt vooral via bijeenkomsten, ronde tafel discussies, publicaties en de LinkedIn-groep .

In het afgelopen verslagjaar heeft de commissie twee bijeenkomsten georganiseerd .

De eerste bijeenkomst, op 27 september 2016, had als thema ‘Veranderende structuur woningmarkt: nieuw evenwicht of polarisatie’ . Sinds 2014 is de woningmarkt het toneel van grote veranderingen, zoals de invoering van de Woningwet, de toetreding van diverse buitenlandse beleggers zijn toegetreden en een forse groei in prijzen- en transactievolumes . Sprekers waren Paul de Vries (senior woningmarkt econoom bij Rabobank), Roderik Ponds (senior onderzoeker bij Atlas Nederlandse Gemeenten), Christian Schouten (acquisitie manager woningen bij Bouwinvest) en Victor van Bommel (directeur / oprichter van Orange Capital Partners) . Tijdens de presentaties alsook in de paneldiscussie onder leiding van dagvoorzitter Johan van der Ende was er veel interactie met de circa 60 toehoorders . Gevraagd naar wat men de Minister van wonen zou adviseren ten aanzien van aanpassingen in het woningmarktbeleid werd gesproken over de wenselijk-heid van het verruimen van mogelijkheden voor meer geliberaliseerde huurwoningen in



bestemmingsplannen en meer ruimte voor hoogbouw-projecten . Geconcludeerd werd dat de huidige omgeving voor beleggingen in Nederlandse huurwo-ningen gunstig is .

Op 9 februari 2017 organiseerde de commissie een bijeenkomst over duurzaamheid, getiteld ‘Hoe verenigen vastgoedbeleggers duurzame en financiële rendementen?’ De aandacht voor duurzaam beleggen is de afgelopen jaren verschoven van reputatierisico, naar financieel risico en naar kans op (out)perfor-mance . Het doel van de bijeenkomst was om handvaten te bieden op welke wijze financiële rendementen te verenigen zijn met investeringen in duurzaamheid binnen een vastgoedportefeuille . De bijeenkomst werd gehouden op een toepasselijke locatie Zuidpark in Amsterdam: een herontwikkeld en verduurzaamd kantoor . Sprekers waren Jan Huijbregts (ontwikkelaar van Zuidpark), Piet Eichholtz (hoogleraar vastgoedfinanciering Maastricht University), Matthijs Storm (hoofd vastgoed bij Kempen Capital Management) en Bernardo Korenberg (CSR manager bij Bouwinvest) .Tijdens de paneldiscussie bleek men het er unaniem over eens te zijn dat het louter investeren in koplopers in duurzaamheid een enorme gemiste kans is: beleggers missen dan de kans om echt het verschil te maken . Zij laten bedrijven die oudere panden op mindere locaties bezitten en het kapitaal het hardste nodig hebben om te verduurzamen links liggen . Een op dit moment nog onderbelicht aspect binnen duurzaam-heid is gezondheid, zoals de luchtkwaliteit binnen bijvoorbeeld kantoren, woningen en zorgen onderwijsgebouwen .

Beide bijeenkomsten kenden een grote opkomst en veel interactie tussen de sprekers en de zaal .

De commissie was voorts actief in de organisatie van de jaarlijkse research bijeenkomst in samenwerking met IVBN, ASRE, de Stichting ROZ Vastgoedindex en VOGON . Het thema was De Vastgoedindex op waarde geschat .

Daarnaast werd vanuit de commissie een vastgoed case study opgesteld voor de VBA opleiding .

Voor het komende jaar heeft de commissie veel ideeën voor organisatie van bijeenkomsten, zoals een ronde tafel discussie over integriteit in de vastgoedsector .

Tot slot zijn we verheugd te melden dat er twee nieuwe commissieleden zijn aangetreden: Wendy Verschoor, CBRERuben van der Lecq, Conscious real estate risk services

Daarnaast hebben wij, gelet op het beëindigen van de 5 jaar termijn als lid van de commissie, afscheid moeten nemen van enthousiaste commissieleden, waaronder de voorzitter: Marieke van Kamp, NN GroupMarleen Bosma – Verhaegh, Bouwinvest

Wij bedanken Marieke en Marleen voor hun enorme inzet en bijdrage de afgelopen jaren .

Joris Winters, voorzitter

Verslag van de Commissie Private Banking

De commissie Private Banking heeft zich ten doel gesteld om in VBA verband seminars te organiseren waarbij de kwaliteit van de dienstverlening centraal staat en trends in de branche nauwlettend worden gevolgd . De commissie wil de komende jaren meer richtinggevend functioneren voor de Private Banking leden binnen de VBA . Afgelopen verenigingsjaar stond in het teken van het vernieuwen en uitbreiden van de commissie en de intensieve samenwerking met de commissie Behavioral Econoimics . De commissie heeft het afgelopen jaar twee nieuwe commissieleden mogen begroeten, Rob Berbee, Wealth Manager bij ING en Jelmar Everwijn, Directeur Stichtingen en Verenigingen bij Theodoor Gilissen Bankiers . Zij zijn vol enthousiasme begonnen en nemen in ieder geval de organisatie van een seminar in het najaar op zich .

Samen met leden van de commissie Behavioral Economics en de betreffende dossierhouders van de AFM hebben we zoals reeds eerder gemeld in december 2015 een Ronde Tafel discussie gevoerd over hoe de (mentale) risicobereidheid van beleggers te herkennen en meetbaar te maken . Dit met het uiteindelijke doel om in de inventarisatiefase de



adviseur meer tools en houvast te kunnen bieden met betrekking tot dit complexe onderwerp .

Dit heeft geresulteerd in een door beide commissies georganiseerd seminar op 19 januari 2017, met als titel: “Hoe bepaalt u de risicohouding van uw klant?” . Het risico dat een belegger kan lopen is redelijk goed in te schatten met een financiële planning . Maar het risico dat een belegger wil lopen (de emotionele risicobereid-heid) is ingewikkelder te bepalen . Tijdens deze middag is onder de bezielende leiding van dagvoorzitter Gerben Jorritsma, bestuurslid VBA, het onderwerp vanuit verschillende kanten belicht en kwamen de volgende vragen aan de orde: • Moet de inventarisatie van risicobereidheid

plaatsvinden op rekening (doel) of klantniveau?, door drs . Ronald Janssen van Ortec Finance;

• Welke methodieken worden er reeds toegepast?, door prof . dr . Marc de Ceuster, Hoogleraar Financiële Economie, Universiteit van Antwerpen;

• Hoe kun je risicobereidheid meten?, door mr . Arjen Schepen FFP CFP;

• Welke plek krijgt de risicobereidheid bij de intake van nieuwe en bestaande cliënten en op welke wijze kun je de risicobereidheid meenemen in het adviesproces?, door dr . mr . Femke de Vries, Hoogleraar Toezicht aan de RUG en lid van het bestuur van de AFM .

Er was een hoge opkomst en we kunnen spreken van een zeer levendig seminar . Dit onderwerp krijgt binnen de VBA en mogelijk daarbuiten zeker een vervolg .

Voor het komende verenigingsjaar zijn we alweer druk bezig . En met een vervolg op de samenwerking met de commissie Behavioral Economics, samen met Gerben Jorritsma van het VBA bestuur, in het project “Risicoprofilering”, en met het organiseren van een seminar op het gebied van Impact Investing .

Namens alle leden van de commissie PB,Hans Volberda, voorzitter

Verslag van de Commissie Investment Performance Measurement

De commissie Investment Performance Measurement (IPM) wil u graag kennis geven van de activiteiten en ontwikkelingen van het afgelopen verenigingsjaar en welke plannen er zijn voor het verenigingsjaar 2017-2018 .

Terugblik:In het najaar van 2016 hebben we onze achtste Performance Round table gehouden met deelnemers van verschillende Nederlandse financiële instellingen . Het thema van deze bijeenkomst was ‘Maatschappelijk verantwoord beleggen en transparante performance meting’ . Om theorie en praktijk in balans te houden kwamen de sprekers met een verschillend perspectief aan het woord . Als eerste sprak Robert Klijn als voorzitter van de Commissie Verantwoord Beleggen over de wereld van ESG-performance tools . Vervolgens sprak Maurice Versaevel vanuit een vermogensbeheerder over hoe klanten bediend kunnen worden met performance rapportages op het gebied van ESG en wat hier momenteel in de praktijk al op gebeurd . Als laatste sprak Ita Demyttenaere vanuit een dienstverlenersoptiek hoe data verzameld wordt en hoe ESG performance berekend wordt . Met hun presentaties gaven de sprekers daarbij de aanzet tot een goede discussie .

Naast de jaarlijkse Round table sessie hebben we afgelopen jaar ook verdere aansluiting gevonden bij de internationale vakgroepen op Investment Performance Measurement zowel op Europees verband, waar we bijvoorbeeld ook een toelichting hebben gegeven op onze bevindingen vanuit de bovengenoemde Round table alsook op wereldwijd niveau bij het GIPS® (Global Investment Performance Standards) seminar in Boston .

Door het jaar heen heeft de commissie gereageerd op ‘guidance statements’ vanuit GIPS die internationaal vanuit CFA zijn geïnitieerd om hiermee een vanuit Nederland gedragen visie op de invulling van Investment Performance Measurement te geven .



Vooruitblik:In het volgende verenigingsjaar gaan wij ons als commissie focussen op de volgende punten:• Organiseren van de Dutch Performance Round

table 2017 . De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang . De Roundtable zal waarschijnlijk in november 2017 georganiseerd worden

• Als forum dienen voor vragen omtrent investment performance measurement vanuit onze achterban

• Bieden van verdieping op investment performance measurement aan de leden door het schrijven van artikelen

• Behartigen van belangen van Nederland in de internationale CFA GIPS-organisatie

De afgelopen periode hebben we de samenstelling van de commissie ververst . Wij hebben afscheid genomen van Stefan Roelofs en hem bedankt voor zijn inzet de afgelopen jaren . Wij hebben Eric de Rouw, Tony Zhang en Arjan Huijsen bij de commissie mogen verwelkomen .

Casper Lötgerink, voorzitter

Verslag van de Dutch Commission on Bonds

De DCB organiseerde het afgelopen verenigingsjaar een VBA bijeenkomst en twee reguliere vergaderingen .

16 juni: Microfinance bijeenkomstTijdens deze geslaagde bijeenkomst werd Microfinance vanuit verschillende invalshoeken belicht . Nikkie Pelzer (Actiam) vertelde dat Actiam in 2007 startte met het eerste institutionele beleggingsfonds . Dit fonds haalde een jaarlijks netto-rendement van 6%, terwijl de vergelijkbare marktindex 3% behaalde . Het fonds verstrekt leningen aan MFI’s (Micro Financierings Instituten) in ontwikkelingslanden, die op hun beurt geld uitlenen aan lokale micro-ondernemers . Peter Johnson (DWM, Developing World Markets) beschreef hoe een concrete investering werkt: een MFI vraagt een lening aan bij het Institutioneel Microfinancieringsfonds . DWM screent elke leningaanvraag van MFI’s en bezoekt ook hun klanten

(micro-ondernemers) . Het Investment Committee van Actiam beslist vervolgens over opname in het fonds .Margot Quaegebeur (Wire Group) beschreef de ontwikkeling van Microfinance in de afgelopen 10 jaren . Waar Microfinance vroeger kleine leningen verstrekken aan vrouwelijke ondernemers in ontwikkelingslanden betrof, ligt de focus momenteel op meer financiële diensten zoals spaarrekeningen en verzekeringen voor mannen en vrouwen . Tegelijk is er genoeg “werk te doen”, omdat wereldwijd nog steeds 2,3 miljard mensen geen of beperkte toegang hebben tot bankdiensten . Femke Bos (Triodos) vervulde het dagvoorzitterschap .

27 januari: Investment Grade Credits Het thema van deze vergadering was Investment Grade Credits .Paul Watters (Standard & Poor’s) beschreef dat vanwege het aantrekken van de Europese economie Europese bedrijven de macro-economische onzekerhe-den (zoals Brexit) makkelijker aankunnen, terwijl dit op wereldwijde schaal minder zeker is .Nathan Kirk (IHS Markit) legde uit dat Markit als data-specialist analyses heeft uitgevoerd naar marktliquiditeit . Deze wezen uit dat de liquiditeit in de creditmarkt redelijk is, terwijl de perceptie bij beleggers en banken is dat deze erg laag is .Julian Marks (NB, Neuberger Berman) vertelde dat NB zich meer zorgen maakt over bepaalde Zuid-Europese landen dan het Verenigd Koninkrijk . NB is overwogen in banken, omdat deze sinds de crisis in 2008 sterker zijn geworden .

7 oktober: Central Clearing Tijdens deze vergadering waren sprekers over Central Clearing uitgenodigd .Bruus-Jan Willemsen (Blue Sky Group) legde uit dat de huidige variation margin regels een groot beslag leggen op de kaspositie en de interne organisatie van pensioenfondsen . Lex Hoogduin (LCH Clearnet) vertelde over de positie van LCH als Clearing House . Er zijn vele waarborgen in diverse stappen om te voorkomen dat het eigen vermogen van LCH wordt aangesproken .Elwin de Groot (Rabobank) gaf een mooie nuance over het Euro-skepticisme . Sommige landen zoals Griekenland komen in de media erg kritisch over . Er bestaat echter een onderscheid tussen bijvoorbeeld de Griekse oppositiepartij De Gouden Dageraad, die uit



de EU wil, en regeringspartij Syriza, die slechts Eurokritisch is .

Kiemthin Tjong Tjin JoeVoorzitter Dutch Commission on Bonds

Verslag van de Commissie Ethiek en Integriteit

De VBA commissie Ethiek en Integriteit wil het gesprek over ethiek en integriteit stimuleren en zo bijdragen aan een gezonde financiële sector . De klant centraal: welke dilemma’s brengt dat met zich mee? Hoe kan een zorgvuldige belangenafweging ingebed worden in het gedrag van marktpartijen in de financiële sector en de mensen die er werken? Kan het beloningsbeleid hieraan bijdragen? Moeten we toe naar meer of juist minder regels? Of zijn open normen het antwoord? Wat is het morele kompas voor ons handelen? Hoe zorg je dat een gedragscode ook werkelijk bijdraagt aan beter handelen in de sector? Brengen technologische veranderingen en big data nieuwe (privacy)uitdagingen met zich mee? Met experts van binnen en buiten de sector en de leden wil de commissie hierover in gesprek .

De werkwijze van de commissie is om door de organisatie van activiteiten het gesprek te voeren . In de commissie is de samenwerking op ethiek gebied tussen VBA en CFA Netherlands verder ingevuld . De commissie is flink vernieuwd met de komst van vier nieuwe leden en het afscheid van Philip Jan Looijen, John van Beek en Patrick Bronger .Op 1 september 2016 vond in een vol WTC op de Zuid-As de derde editie plaats van het congres Ethiek en Integriteit in de financiële sector met als thema Outside-in – in gesprek met de samenleving . Dagvoorzitter Diana Matroos zorgde voor een open en direct gesprek over dilemma’s in de financiële sector . Tijdens het congres gaven Minister Jeroen Dijsselbloem, voorzitter van de raad van bestuur van APG Gerard van Olphen, hoogleraar Pensioenmarkten aan de VU Fieke van der Lecq en oud-voorzitter van de Autoriteit Persoonsgegevens Jacob Kohnstamm hun persoonlijke visie en uitdagingen . Fintech experts Don

Ginsel, Maurits Olijve en Berend de Jong legden uit hoe fintech een zegen of vloek kan zijn voor de consument . Om vertrouwen te herstellen moet de financiële sector zich deel voelen van de samenleving . Het zorgdragen voor het geld van anderen brengt daarbij een grote verantwoordelijkheid met zich mee .Op 3 juli 2017 stond de gedragscode centraal bij een rondetafel in Den Haag met Muel Kapteijn, hoogleraar business ethics and integrity management op RSM . Verder is in het voorjaar 2017 de vierde editie van het jaarcongres voorbereid dat op 20 september 2017 zal plaatsvinden in Amsterdam .

De commissie wil het gesprek over ethiek en integriteit bevorderen door samenwerking met andere commis-sies en bijdragen aan de website en het VBA Journaal . De commissie telt acht leden, zowel vanuit institutio-neel vermogensbeheer als private wealth management . Er is nog ruimte voor nieuwe leden in de commissie .

Alwin Oerlemans, voorzitter

Verslag van de Commissie Technische Analyse

In het verenigingsjaar 2016-2017 heeft de Commissie Technische Analyse één bijeenkomst georganiseerd . We hadden op 8 november 2016, een memorabele datum, Katie Stockton als gastspreker . Katie is Director of technical research bij BTIG financial services in New York .Zij deelde haar manier van werken en actuele marktinzichten van dat moment met de aanwezigen . Gezien de datum, presidentsverkiezingen in de VS, een spannend moment om dat te doen .Nu terugblikkend kunnen we vaststellen dat ze een scherpe kijk op de ontwikkelingen heeft gehad .

Op het internationale vlak is er in 2016 een en ander veranderd . Na jarenlang als “vereniging” lid te zijn geweest van de IFTA (International Federation of Technical Analysts) werd de commissie geconfron-teerd met een bericht van de IFTA dat zij de DCTA niet als een op zichzelf staande vereniging meer zien en derhalve geen lid meer kon blijven van de IFTA . Een



teleurstellende gang van zaken aangezien de DCTA al zeker meer dan 10 jaar op deze wijze functioneerde als volwaardig lid van IFTA .

Gelukkig kent de Amerikaanse CMT Association dergelijke vereisten niet en was de DCTA al een “Chapter” van de CMT Association . Onze internatio-nale contacten blijven langs deze weg derhalve gewaarborgd .

De jaarlijkse IFTA conferentie vindt dit jaar (2017) plaats in Milaan, Italië . Het jaarlijkse symposium van de CMT Association zal zoals gebruikelijk in April (2018) plaatsvinden in New York .

Juus de Kempenaer, voorzitter

Verslag van de redactie van het VBA Journaal

Het verslagjaar 2016-2017 was een prima jaar voor de redactie, waarin de samenwerking met de vereniging uitstekend verliep . De redactie heeft de indruk dat de reputatie van het VBA Journaal goed is . Auteurs verspreiden hun publicaties in het VBA Journaal proactief op conferenties, seminars en internet . Dit is ook goed voor de reputatie van de vereniging .

Iedere editie kent een centraal thema en in alle artikelen bespreken de auteurs dit thema vanuit verschillende invalshoeken . Hierdoor zijn de bijdrages divers, variërend van uitgebreide inhoudelijke en (semi-)wetenschappelijke bijdragen, tot korte opiniërende stukken en bijdragen uit de praktijk . De band met de vereniging komt naar voren door de rubrieken ‘Uit de Vereniging’ en ‘Scriptie’ . In de praktijk blijkt het uitzetten van de ‘call voor papers’ goed te werken . Voor ieder nummer zijn er (meer dan) voldoende aanmeldingen die bovendien veelal kwalitatief aanvaardbaar zijn . De thema’s uit het verslagjaar zijn:

Najaar FactorbeleggenWinter De Wereld Draait Door na Quantitative

Easing!?Voorjaar Manipuleren, maskeren en masserenZomer Denken over het ondenkbare

De relevantie van de thema’s, de kwaliteit van de inhoud en het waken voor niet-onafhankelijke bijdrages, die onvoldoende losstaan van de commerci-ele belangen van de auteurs en hun werkgevers, blijven een voortdurend aandachtspunt van de redactie .

Binnen de redactie zijn een aantal wijzigingen opgetreden . Na vele jaren als hoofdredacteur van het VBA Journaal te hebben opgetreden, heeft Jaap Koelewijn de hoofdredactie overgedragen aan Gerben de Zwart . Wij zijn Jaap bijzonder dankbaar voor zijn inspirerende en originele inzet voor ons mooie blad . Jaap blijft lid van de redactie . Hiernaast hebben Huub van Capelleveen en Arianne Leuftink deze zomer met respectievelijk 15 en 20 dienstjaren afscheid genomen van de redactie . Wij zijn beiden erkentelijk voor hun waardevolle en actieve bijdragen . Roy Hoevenaars heeft de redactie in 2017 versterkt . Tenslotte hebben wij bedroefd kennisgenomen van het bericht dat onze vaste en zeer gewaardeerde columnist Michael Damm op 30 december is overleden . Ter nagedachtenis heeft de vereniging Michaels columns gebundeld en deze in een boekje uitgebracht .

Namens de redactie,Gerben de Zwart, hoofdredacteur

Verslag van de Webredactie

Website Voor de communicatie met de VBA-leden is de website (www .vbabeleggingsprofessionals .nl) een belangrijk communicatiemiddel . Dit blijkt o .m . uit de bezoekers-cijfers: ongeveer 5000 raadplegingen per maand . De webredactie is een aanvulling op het redactiewerk van het bureau van de VBA dat vrijwel de volledige content verzorgd . Ook dit jaar was de bijdrage van de webredactie zeer bescheiden .

Planning De intensieve samenwerking met CFA Netherlands kan op het gebied van de website nieuwe informatie inhouden . Voor de webredactie een goede aanleiding om zich te bezinnen op haar rol en betekenis . Vooralsnog wordt de reeks interviews met voorzitters van de verschillende VBA-commissies voortgezet . Als

http://www.vbabeleggingsprofessionals.nl



het wel iets voor uzelf . Misschien nu al, of binnenkort . Dan kunnen wij u vanaf nu al op de hoogte houden van de geplande bijeenkomsten . Een berichtje naar het secretariaat van de VBA is voldoende . U bent méér dan welkom .

PlannenVoor het najaar is een mini-seminar gepland over de Biotech sector, waar SeCo de laatste jaren met succes relatief veel aandacht aan besteedde .Daarnaast zullen weer bijeenkomsten plaatsvinden in het kader van de SeCo-sociëteit .

Op de sociëteits-bijeenkomsten houden SeCo en andere VBA-leden een inleiding over een onderwerp dat hun na aan het hart ligt, waarbij een hoge mate van interactiviteit tussen de aanwezigen wordt nagestreefd . Een ieder wordt uitgenodigd hiertoe zo mogelijk een bijdrage te leveren

Wederom danken wij het VBA-secretariaat en in het bijzonder Irma Willemsen, voor de waardevolle ondersteuning .

Jacques van den Berg, voorzitter Carlo Bogerd, secretaris

we een voor de doelgroep belangrijk thema signaleren (zoals de gevolgen van MiFID2 voor beleggings-research in het vorig verslagjaar), zullen we daarop ingaan . Het eerder vermelde plan om een maandelijkse asset allocatie poll onder VBA-leden te starten is helaas nog niet gerealiseerd . Ideeën en suggesties voor de website blijven van harte welkom!

Frank Dankers, voorzitter

Verslag van het Seniorenconvent

VBA leden die niet meer full time in het vak actief zijn, komen in aanmerking voor het SeCo lidmaatschap . De rol die SeCo vervult bestaat vooral uit het stimuleren van de onderlinge contacten tussen de leden en het organiseren van bijeenkomsten die de kennis rond ondernemingen en beleggingsvak verdiepen .

BijeenkomstenGedurende het verslagjaar werden weer verschillen de bijeenkomsten georganiseerd:7 december 2016: “Het risico van beleggen in Crowd Funding” door Gerard Langerhorst .

Op 11 januari 2016 hield SeCo zijn jaarvergadering in de Industrieele Groote Club .

De belangstelling voor de georganiseerde bijeen-komsten was sterk wisselend .

LedenbestandAangezien SeCo zich richt op de senioren binnen de VBA is het natuurlijk verloop relatief hoog . Het ledental bedraagt aan het eind van het verenigingsjaar 51 .

VBA leden die niet meer full time in het vak actief zijn, komen in aanmerking voor het SeCo-lidmaatschap . Zij hebben toegang tot alle faciliteiten die de VBA biedt, plus het extra dat SeCo hieraan toevoegt . Wat dit extra inhoudt? … Hierboven werd reeds een tipje van de sluier opgelicht .

Waarschijnlijk zijn er in uw omgeving lieden die voor een lidmaatschap in aanmerking komen . Mogelijk is



Werkgroepen

Verschillende werkgroepen zijn het afgelopen verenigingsjaar actief geweest om commissie overstijgende en/of tijdelijke thema’s op te pakken . Dit heeft geleid tot verschillende bijeenkomsten en een geactualiseerd rapport .

De werkgroep Actief beheer (Masja Zandbergen, Jeroen Bos, Joris Franssen, Oskar Geldof, Jan van der Hout en Arjan Palthe) is sinds 2014 actief . In eerste instantie ligt de focus op actief aandelenbeheer op basis van fundamentele aandelenstrategieën . De werkgroep onderzoekt niet of financiële markten efficiënt zijn, maar kijkt vooral welke strategieën effectief zijn, en houdt zich op de hoogte van nieuwe onderzoeken op dit vlak .Eens per maand komt de werkgroep bij elkaar . In de bijeenkomst wordt telkens één van de beleggingsstrate-gieën van de werkgroepleden onder de loep genomen . Dit varieerde van lange termijn beleggingsstrategieën in mid caps tot manager-selectie en incorporatie van duurzaamheid in de beleggingsstrategieën .

Sinds 2015 buigt de werkgroep Risicostandaarden Beleggingen (huidige samenstelling Ineke Valke, Fred Wouters, Ronald Janssen en Yves van den Berk) zich jaarlijks over de actualisatie van de VBA risicostan-daarden . De VBA risicostandaarden zijn in 2010 geïntroduceerd . Het betreft de aanbevelingen van de VBA met betrekking tot de te hanteren risicoparame-ters – standaarddeviaties en correlaties – van belang bij het maken van een kwantitatieve risicoanalyse van beleggingscategorieën en beleggingsportefeuilles .In mei 2016 heeft de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) de Risicometer Beleggen geïntrodu-ceerd waarmee particuliere beleggers de verschillende risicoprofielen van beleggingsportefeuilles beter met elkaar kunnen vergelijken . De NVB maakt bij de Risicometer gebruik van de risicostandaarden . De VBA heeft de risicostandaarden ontwikkeld met het oog op een behoefte in de sector . Zo gebruikt de NVB deze risicostandaarden . De VBA risicostandaarden dragen op deze manier bij aan de verbetering van de onderlinge vergelijkbaarheid van de aangeboden beleggingsportefeuilles in de markt . De werkgroep heeft onlangs de jaarlijkse actualisatie van de standaarden afgerond . Dit heeft geresulteerd in het rapport VBA Risicostandaarden 2017 .

Externe relaties

De dialoog met DSI is dit jaar geïntensiveerd, mede omdat MiFID II voor de deur staat . Vanwege de vorderingen in het fusietraject trekt VBA logischerwijs met CFA Netherlands op in dit gesprek . AFM heeft aan DSI de regierol uitbesteed om ervoor te zorgen dat de MiFID II richtlijnen, ten aanzien van de beleg-gingsprofessional, goed geïmplementeerd worden binnen de sector . Het uitgangspunt van de VBA en CFA Netherlands is dat voor de leden zich geen stapeling van examens of toetsen voordoet wanneer zij moeten voldoen aan de MiFID II richtlijnen . Hierover hebben de VBA en CFA Netherlands een overeenstem-ming met DSI bereikt . De details van de overeenkomst worden momenteel uitgewerkt en worden later dit jaar bekend . Op hoofdlijnen zal het betekenen dat zowel de VBA opleiding, het CFA programma en de perma-nente educatie programma’s van VBA en CFA Netherlands voldoende zijn voor een beleggingsprofes-sional om zich aan te melden voor het MiFID II basisregister (bijgehouden door DSI) . Alle permanente educatie (seminars/studies/examens etc) die buiten de VBA en CFA worden aangeboden kunnen door de VBA en CFA Netherlands worden getoetst of zij in aanmerking komen voor MiFID II accreditatie . Daarmee kunnen leden zoveel mogelijk gebruik maken van bestaand aanbod, zowel binnen als buiten de vereniging .

De VBA heeft in samenwerking met de VU-VBA opleiding Investment Management vier masterclasses met aansluitend een toets georganiseerd voor de bij DSI geregistreerde (senior) effectenhandelaren . De nadruk bij de masterclasses lag op de vaktechnische ontwikkeling van de beroepsgroep, ontwikkelingen op het gebied van voorwetenschap en marktmisbruik, en integriteit en professioneel gedrag . De masterclasses vonden plaats in het kader van de periodieke DSI-toetsing . 263 effectenhandelaren hebben deelgenomen, deelnemers ervoeren de masterclass als waardevol en effectief .

In internationaal verband praat de VBA ook binnen de overkoepelende Europese organisatie voor analisten-verenigingen, EFFAS, over de ESMA richtlijn . Een belangrijk gespreksonderwerp binnen de TQC is permanente educatie . Andere verenigingen willen dit ook prominenter op de agenda zetten en denken na over verplichtstelling en aftoetsing . De VBA loopt binnen dit Europees verband vooruit op dit onderwerp



qua aandacht dat al aan permanente educatie wordt besteed en bijvoorbeeld registratiemogelijkheden . Het ontwikkelen van dergelijke opleidingen die direct aansluiten op wet- en regelgeving is belangrijk voor EFFAS dat last heeft van de druk op de reguliere diploma’s en andere specialistische diploma’s .

In Nederland wordt CFA een steeds belangrijker gesprekspartner voor de VBA om mee op te trekken richting externe relaties . Gezamenlijk kan immers een nog steviger standpunt namens de beroepsgroep worden ingenomen . Gesprekken over een verdere, structurele samenwerking met CFA Society Netherlands, zijn het afgelopen verenigingsjaar geïntensiveerd . Er is een gezamenlijke missie en doel geformuleerd . Op basis van deze visie werkt het VBA bestuur de mogelijke samenwerking met CFA Society Netherlands verder uit waarin de kwaliteiten, tradities en het gezicht van de VBA en CFA Society Netherlands als verenigingen en als opleidingen goed tot zijn recht komen . Doel van de werkgroep is om in 2017 een position paper aan de leden voor te leggen hoe alle leden de vruchten plukken van een verdergaande samenwerking tussen de VBA en CFA Society Netherlands, hoe een eventuele nieuwe organisatie er uit ziet, en wat er verandert voor de leden . Het bestuur zal vervolgens over de mogelijke samenwerking de komende periode met leden nader in gesprek gaan, tijdens informele sessies, een-op-een, of op een officieel moment als de algemene ledenvergadering .

De VBA levert ook een bestuurszetel in de Stichting voor de Jaarverslaggeving (SJ) . De SJ heeft als doel de externe financiële verslaggeving door rechtspersonen en andere organisaties binnen Nederland te bevorde-ren . De Raad voor de Verslaggeving (RJ) is het uitvoerend orgaan van de SJ, waarop het bestuur van de SJ toezicht uitoefent . De VBA levert een bijdrage aan deze doelstelling door de verbinding met gebruikers van jaarverslagen vanuit de hoek van (institutionele) beleggers . Afgelopen jaar heeft de VBA na een oproep aan haar leden succesvol kandidaat Ralph Ousen voorgedragen voor de RJ .

De VBA heeft een zetel in de raad van advies van SPO . SPO heeft het afgelopen jaar haar strategisch meerjarenplan herijkt om beter in te kunnen spelen op de veranderende institutionele omgeving . Specifieke aandacht is uitgegaan naar de ontwikkeling richting een pensioenlandschap met een kleiner bestand

professionele bestuurders die reeds hoog en multidisci-plinair zijn opgeleid . SPO zal meer nadruk gaan leggen op in-company trainingen (maatwerk) en geschikt-heidsadvisering . Daarnaast wordt er gewerkt aan het opzetten van een nieuwe dienst Permanente Educatie . Deze richt zich op continu leren op elk moment en elk apparaat, door direct toepasbare kennis, vaardigheden en actualiteiten op maat . Als onderdeel van de content van deze dienst wil SPO gebruik maken van interac-tieve video’s om kort en krachtig leren mogelijk te maken . VBA denkt hierin mee .



Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau

Verslag van de ExamencommissieIn totaal zijn er 18 diploma’s uitgereikt . Thans zijn er 1660 gediplomeerde beleggingsanalisten in het door de Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau bijgehouden register ingeschreven .

Onderstaand treft u de nieuwe RBA’s!

Naam Geboortedatum RBA-nr.

Vincent van Antwerpen MSc RBA 22-1-1977 1645Melinda van der Arend MSc RBA 15-3-1984 1646Drs . Ralf van Baast MSc RBA 16-4-1975 1647Drs . Jan-Teun de Bakker MSc RBA 27-11-1977 1648Ruth van de Belt MSc RBA 12-7-1982 1649Richard Buijtendijk MSc MSRE RBA MRICS 29-9-1981 1650Mathijs Gerritsen MSc RBA 30-1-1979 1644Ellen Groeneveld MSc RBA 12-1-1983 1651Koos Henning MSc RBA 19-7-1984 1652Drs . Noura Ismail MSc RBA 14-11-1989 1643Sven te Kaath MSc RBA 20-10-1988 1653Drs . Sai Kit Lam MSc RBA 28-12-1975Thom Redelijkheid MSc RBA 14-12-1990 1654Drs . Thijs van Uchelen MSc RBA 2-2-1970 1655Drs . Lode Vorstermans MSc RBA 16-6-1964 1656Ronald van Wanrooij MSc RBA 13-11-1978 1657Ir .drs . Raoul Wolters MSc RBA 7-4-1972 1658Ir .drs . Bertjan Kobus RBA 19-10-1982 1659



Stichting Register Risk Manager Financial Institutions

In mei 2014 is het Register Risk Manager Financial Institutions opgericht welke door de Stichting Register Risk Manager Financial Institutions wordt beheerd .

In het boekjaar 2016-2017 zijn 37 afgestudeerden aan de Risk Management for Financial Institutions opleiding bijgeschreven in het Register Risk Manager Financial Institutions .Thans zijn er 60 gediplomeerde risk managers in het door de Stichting Register Risk Manager Financial Institutions bijgehouden register ingeschreven .

Onderstaand treft u de geregistreerde RMFI’s!

Naam Geboortedatum RMFI-nr.

Drs . Lars Wouters MSc RMFI 18-8-1982 24Wesley Appels MSc CFA FRM RMFI 27-12-1985 25Drs . Serge Bekooij MSc RMFI 9-5-1977 26Drs . Mark Geene RBA RMFI 11-7-1973 27Drs . Vincent Grandia RMFI 9-5-1977 28Drs . Rutger Groot RBA RMFI 10-8-1972 29Drs . Alae Laghrich RMFI 19-9-1979 30Drs .Ing . Casper Lötgerink RMFI 14-12-1978 31Drs . Jan Matthijssen MSc RBA RMFI 12-6-1973 32Drs . Roger Meijer MSc RMFI 26-7-1960 33Drs . Henk Radder RBA RMFI 3-5-1971 34Drs . Guido Smidt RMFI 12-8-1958 35Drs . Dennis Weijers RMFI 1-6-1972 36Drs . Arnoud van Zelderen RMFI 18-8-1982 37Loek Gelling MSc RMFI 11-12-1979 38Drs . Jolanda van den Bosch RA CIA MSc RMFI 14-9-1965 39Oege Pennin BSc Msc RMFI 19-2-1988 40Drs . Mark Prins FRM RMFI 3-7-1972 41Rens Dominicus MSc MiF RMFI 7-5-1964 42Drs . Ed van Gent MBA MSc RMFI 28-12-1959 43Marc Boidin RE RMFI 17-10-1978 44Nicolaas Jochemsen MSc RMFI 7-5-1982 45Gerard Boonstoppel MSc LLM RMFI 26-5-1981 46Mr .drs . Ramon Ory RMFI 26-4-1977 47Drs . Nathalie Struijk RA CIA RMFI 7-11-1977 48Joost de Bakker MSc RMFI 3-5-1987 49Drs . Gaby Wilgenhof-Bouwman MBA RMFI 19-9-1967 50Ir . Jean-Louis Brunet de Rochebrune MSc MBA MBI EMoC RMFI 21-8-1960 51Drs . Bouke Buitenkamp MSc RMFI 26-9-1972 52Jens van Egmond MSc RMFI 15-10-1987 53Ir .drs . Martin Hage FRM RMFI 31-5-1968 54 Ir .drs . Mohamed El Morabit RMFI 23-2-1984 55Eric van Nieuwkerk AAG MSCI RMFI 5-6-1963 56Mr . Sabine Poeschmann RMFI 27-8-1981 57Drs . Alfonso Vera Evertman RMFI 8-7-1974 58Drs . Jos Verstraelen MSc RMFI 24-9-1964 59Drs . Yvonne Voorhorst RMFI 29-12-1989 60



Mutaties ledenbestand VBA (2016-2017)

Aan het einde van het verenigingsjaar 2016-2017, zijnde 30 juni 2017, bedroeg het aantal leden van de VBA 1351, dit is inclusief 1116 gewone leden, 28 geassocieerde leden, 18 proef leden, 13 ereleden, 40 seniorleden, 8 buiten-gewone leden, 133 aspirant leden, 2 student leden en 16 pensioenfondspakketten .In het afgelopen verenigingsjaar zijn 82 nieuwe leden toegelaten, waarvan 29 gewone leden, 26 aspirant leden van de VU-VBA Investment Management (RBA) opleiding en 13 aspirant leden van de Risk Management for Financial Institutions (RMFI) opleiding, 6 geassocieerde leden en 8 proef leden . 63 leden hebben hun lidmaat-schap beëindigd, door verschillende redenen, zoals pensioen, verandering van werkgever, etc . 3 proefleden hebben hun proeflidmaatschap niet verlengd, 3 pensioenfondspakketten en 6 aspirant leden (3 RBA en 3 RMFI) zijn met de opleiding gestopt .

Nieuw ingeschreven leden VBA

Drs . Serge Bekooij MSc RMFI Autoriteit Financiële Markten Senior Strategic AdvisorMr . Matthijs Bolkenstein Eversheds Sutherland PartnerDrs . Marlies van Boom RBA EPP AEGON Asset Management Director Integrated SolutionsDrs . Jolanda van den Bosch RA CIA MSc RMFI Rabobank Audit ManagerRichard Buijtendijk Syntrus Achmea Research Analyst International MSc MSRE RBA MRICS Real Estate & Finance Real EstateDrs . Marianne Bruin RBA Fountain Capital VermogensbeheerderRens Dominicus MSc MiF RMFI ING Bank Project and Program ManagerDrs . Mathijs Eikelenboom Altera Vastgoed Manager Investor RelationsDrs . Ed van Gent MBA MSc RMFI ING Bank Hoofd Portfolio Management SME en Mid CorporatesDrs . Arjan Gort CFA PGGM Performance AnalystKarel van de GumsterDrs . Adrie Heinsbroek NN Investment Partners Head of Responsible InvestmentDrs . Harry van den Heuvel RBA CAIA Achmea Investment Senior Portfolio Manager ManagementDr . Roy Hoevenaars Blenheim Capital Portfolio Manager ManagementDrs . Jack Holtrop RBABenno Honsdrecht RBA De Volksbank Fixed Income Portfolio ManagementDrs . Bart Janssen RBA MRE ABN AMRO Senior VermogensbeheerderNicolaas Jochemsen MSc RMFI MN Senior Portfolio ManagerMr . Lucas Lustermans Eversheds Sutherland AdvocaatRutger Maenen RBA Goldman Sachs Asset Executive Director ManagementDrs . Eric Pouwels First Investments Directeur Institutionele RelatiesSilvio Pravisani RBA Van Lanschot Bankier Hoofd Bonddesk & Hoofd retaildeskDrs . Tom Reuser RBA RC ABN AMRO MeesPierson Manager BeleggenDrs . Eric de Rouw RBA APG Asset Management Senior Performance & Risk AnalistDr . Gaston SiegelaerDrs . Guido de Smidt RMFI Aon Risk Solutions Account DirectorMark van de Weijer RBA Mark van de Weijer | Zelfstandig professional regie en realisatie



Wilfred Westerhuis RBA Blauwtulp Wealth Vermogensbeheerder & Management BeleggingsspecialistMichel Zoodsma PGGM Performance Analyst

Geassocieerd lid

Dr . Muriel van den Berg AAG MBA Pensioenfonds Vervoer Senior Investment OfficerDrs . Saskia van den Dool-Gietman PGGM Senior Advisor Responsible InvestmentMaarten Heikoop MFP FFP CFP De Nederlandsche Bank Senior toezichthouder pensioenfondsenArjan Huijsen Achmea Investment Manager Performance, Management Mandaatcompliance en Management RapportageRik Plomp PGGM Senior Investment ManagerHasib Yaqoubi MSc LLM EY Senior Advisor

Proef lidmaatschap

Jorrit Arissen Kempen Capital Management Senior Portfolio ManagerDr . Svetlana Borovkova VU Amsterdam Associate ProfessorDrs . Duurt Jan van Dijk MBA Rabobank Senior Relationship Banker NBFILoek Gelling MSc RMFI Deutsche Bank Senior Credit OfficerPaul Mensink Blue Sky Group Senior Investment StrategistDrs . Jacintha Spreen CPE CCO PGGM Senior Compliance professionalStijn Steenbakkers MSc MA Rabobank RelatiemanagerDrs . Jasper Streefland CFA SEI Investments Head of Institutional Sales Netherlands

Nieuw ingeschreven aspirant leden

VU-VBA Investment Management (RBA) opleidingLennart Appels MSc MN Services Portfolio ManagerJoost Baeten Ministerie van Financiën BeleidsmedewerkerMohamed el Bakali MSc Albarakah Real Estate FounderLoek de Blauw MSc Delta Lloyd Senior Actuarial AnalistAlexander Bremmers RA MSc APG Asset Management Investment Accounting and Reporting OfficerRob Courtens MSc Blue Sky Group Investment Strategist Real EstateLars Gijzen MSc RA APG Asset Management External Reporting & Valuation SpecialistDrs . Franklin Hagel RA Travix International CFODrs . Clemens Heijne RA CPC Holland Casino Directeur pensioenfondsDrs . Ruud van Heijningen AAG Achmea ActuarisNick Jacobs MSc Shell Asset Management Officer Corporate Actions CompanyDrs . Charles Kalshoven PGGM Senior Investment StrategistWouter Knecht MSc LLM Aegon Nederland ALM & Guarantee Hedging SpecialistJean-Paul Koopmans MSc APG Asset Management Portfolio Manager



Bob de Leeuw MSc KAS Bank Trader Execution DeskLéon Nauta MSc SCPS Financial Assets Executive Consultant SearchBart Osinga MSc BSc KAS Bank Performance & Risk AnalystWard Poirters MSc Van Lanschot Bankiers Private BankerGul Poslu MSc Achmea Investment Business Development Director ManagementBart Reidsma MSc PGGM Investment ManagerMichael Sanders MSc RT NWB Bank Dealer / Account ManagerIvo Smits SPF Beheer Portfoliomanager Extern BeheerHans Staring MSc AAG PGGM BalansrisicomanagerLeander Tijssen MSc Delta Lloyd Senior Actuarial AnalistDirk de Wit MSc KWPS ConsultantIr . Ilja Zaanen MSc Achmea Investment Risk Manager Management

Risk Management for Financial Institutions (RMFI) opleidingRene Brienesse ABN Amro ControllerTahnee Hofman De Nederlandsche Bank ToezichthouderIr .ing . Martien Kok Appolaris Controller / Risk ManagerDrs . Florence Molster AAG Timeos Pensioendiensten ActuarisPieter Moore MSc De Nederlandsche Bank Risk Manager (beleidsmedewerker)Lindsey van der Neut Cardano Risk ManagerDrs . Paul Salomons Propertize Manager ProvisionsKevin van Schagen MSc Delta Lloyd Asset Operational Risk Officer ManagementArjan Siebers De Nederlandsche Bank Toezichthouder specialistEelco Sijtsma MSc LLM PwC Senior AssociateMerette Schuurman MSc Deloitte Senior ConsultantDrs . S .P . Verschuren AAG Sprenkels & Verschuren ConsultantDrs .ing . Alexander Verweij RC Rabobank Finance & Risk Data Analyst

Lidmaatschap beëindigdIr . Clemencia Abreu Barclays Capital AVPDrs . Erik Bakker Oolders, Heijning & Voogelaar Managing PartnerDr . Muriël van den Berg AAG MBA Pensioenfonds Vervoer Senior Investment OfficerGerard Bergsma RBA Montae Pensioen Ritsaart Bergsma Drs . Roel van de Bilt RBA FGH Bank Statutair directielidDrs . Jorn van Breukelen RBA Autoriteit Financiële Markten PortfoliomanagerDrs . Miranda Broens RBA RC Bayer Division ControllerIr . T . Brouwer Oddo & Cie Fixed Income SalesStefaan Coosemans Candriam Investors Group Head of Dutch BranchDrs . Edwin Cuppen RBA CAIA NN Investment Partners Senior Portfolio ManagerProf .Dr . Michael Damm overleden Reade Klif Advies EigenaarDrs . Saskia van den Dool-Gietman PGGM Investments Senior Advisor Responsible InvestmentDrs . Lisette Doorn-Gröniger RBA ING Real Estate Investment Chief Executive ManagementMr .drs . Aziz Doubi Doubi Heijckmann



Jaap Gelderloos Stroomzicht Jos Gerards MBADrs . Ewout Gillissen RBA Aegon Asset Management Key Account Client Relationship ManagerJan Willem Hessels De Friesland Zorgverzekeraar Portfolio ManagerDrs . Nina Hodzic Allianz Global Investors ESG Integration ManagerJohn Hoek DQS Absolute Return Fund FondsmanagerDrs . Jack Holtrop RBA Frank Husken Af Advisors Managing PartnerPing Ip MSc RBA PGGM Vermogensbeheer Investment ManagerErwin Jager CFA CIPM Syntrus Achmea Manager A&RJochem Jansen Rabobank Relationship ManagerDrs . Monique Jansen-Deurman Hogeschool van Amsterdam Docent, onderzoeker, coordinatorDrs . Tjebbo Kessler MBA RBA CF KesslerConsult & Family Personal Finance Manager OfficeDrs . Frederik Kooij Wealth Management Partners Senior relatiemanager stichtingenDirk Koppedraaijer wanbetaler Cohen Brothers Financial Executive Director ServicesMike Kraus CFA UBS Global Asset Associate Director ManagementMr . Philip Lambert Unilever Head of Corporate Pensions DivisionMr . O . de Lange Pensioenbestuurders .nl DirecteurMr . Marieke de Leede MA Kempen & Co Director Responsible InvestmentIr . Theo van der Meer RBA Barclays Capital Hoofd Inst . RelatiesDrs . Gert-Jan Mostert RA MSc RMFI De Nederlandsche Bank Senior ToezichthouderEduard van Nes AllianceBernstein Account ManagerIr . Egbert Nijmeijer Kempen & Co Senior Portfolio ManagerHidde van Nouhuijs wanbetaler Intercollege Business School StudentHarry Olieman Drs . Ad van den Ouweland RBA MKB Multifunds Managing DirectorDrs . Wouter Peters RBA Aegon Asset Management Chief Operating Officer NLDrs . Henk-Jan Pijper ECR Research Analyst financial marketsAlexander Pronk Credit Suisse (Luxembourg) Director, Market Leader The NetherlandsDrs . Stefan Roelofs MN (Senior) Performance AnalystIr . Drs . A . Roelse overleden Drs . Remco Stam wanbetaler Delta Lloyd Financial Risk ManagerJaap Tol RBA Tyca Holding PartnerJoke Verbaan AAG N .V . Levensverzekering- Operationeel manager Maatschappij De HoopWilma Verduin RBA Zelfstandige Drs . Jurcell Virginia KKR Head of Benelux, Client & Partner GroupDrs . Peter van der Vliet RBA APG Investments Senior Risk ControllerDrs . Pierre Voncken Jacqueline van Voorthuizen RBA PGB Pensioendiensten Portfolio Manager Balance Sheet ManagementIneke de Vries MSc Timeos Junior Portfoliomanager ALMHenk van Vugt Hevavu Senior Vermogensbeheerder



Drs . Kors van der Werf CFA KAS Bank Risk ManagerDrs . Cor Worms RBA Danchen Zhao CFA PGGM Investment AnalystDrs . Paul-Jeroen Zweep RBA

Stichting Pensioenfonds AZL Stichting Pensioenfonds RBS NL Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten



Overzicht Ereleden van de VBA

Erelid sinds:

Robert Jan van Doorn RBA 19-11-1986 (tevens drager gouden VBA insigne)Drs . Jaap Soutendijk 23-11-1988Drs . Ted van Heese 24-11-1992Mr . Ruurt Hazewinkel 24-11-1992Roel Kromkamp 24-11-1992Drs . Jaap Peters 24-11-1992Dr . Aad Jacobs 19-11-1996Drs . Hugo Haarbosch 18-11-1997 (tevens drager gouden VBA insigne)Drs . Rob Clement 18-11-1997Mr . Harry Panjer 16-11-1999 (tevens drager gouden VBA insigne)Daan van der Tuin 01-01-2000Dr . René Willemsen RBA 30-10-2008Drs . Hans de Ruiter 30-10-2012 (tevens drager gouden VBA insigne)

Drager gouden VBA insigneDick Wenting AAG RBA 01-06-2006Drs . Corné Reniers RBA 01-11-2007Drs . Niels Kortleve 23-05-2012Drs . Jan Overmeer 18-04-2016



De Gedragscode van VBA beleggingsprofessionals

1. INLEIDINGVBA beleggingsprofessionals is een vereniging van en voor beleggingsprofessionals . Als leden van de VBA beheren wij vermogens, of adviseren over de inrichting ervan . Deze vermogens zijn “andermans geld” . Onze cliënten moeten er op kunnen vertrouwen dat de door hen toevertrouwde vermogens professioneel en integer beheerd worden, waarbij het belang van die cliënten voorop staat . Ook onze collega’s en vakgenoten moeten daarop kunnen vertrouwen . De termen ‘professioneel’ en ‘integer’ worden in de praktijk vaak gebruikt, maar ook verschillend geïnterpreteerd . Onze gedragscode geeft daarom duidelijke uitgangspunten voor het professioneel en integer gedrag van ons als beleggingsprofessionals .

VBA ledenOns gedrag is maatgevend voor hoe cliënten en de maatschappij als geheel naar de beleggingssector en beleggingsdienstverlening in Nederland kijken, en naar de financiële markten . Wij nemen onszelf dan ook de maat als het om ons gedrag gaat . Onze gedragscode is daarom gekoppeld aan een tuchtreglement met duidelijke bevoegdheden om gedrag bij te sturen of te berispen .

Deze code biedt duidelijke handvatten voor het gewenste gedrag van ons als beleggingsprofessionals verenigd binnen de VBA .

2. TOEPASSINGDe gedragscode is van toepassing op alle leden van de Vereniging met volledige rechtsbevoegdheid: VBA beleggingsprofessionals, statutair gevestigd te Amsterdam (de Vereniging) . Als leden van de Vereniging zijn wij gebonden aan deze Gedragscode op grond van artikel 18 lid 5 van de statuten van de Vereniging .

3. DOEL VAN DE GEDRAGSCODEHet doel van deze gedragscode is om uitgangspunten te geven voor ons gedrag als leden van de Vereniging . De gedragscode is een uitwerking van de waarden die wij belangrijk vinden en geeft aan hoe we omgaan met het (beleggend) publiek, (potentiële) cliënten, werk- of opdrachtgevers, werknemers, collega’s, toezichthou-ders, leveranciers van producten en diensten, medeleden, de politieke en rechterlijke macht en de samenleving als geheel . Als VBA leden gedragen en handelen wij conform de (geest van) de gedragscode .

Wij vinden de volgende waarden belangrijk:• integriteit• professionaliteit• zorgvuldigheid

Wij gedragen ons bij de uitoefening van ons beroep integer en professioneel, en handelen zorgvuldig jegens de genoemde betrokkenen . Wij vermijden of voorkomen gedrag dat de reputatie of integriteit van onze beroepsgroep, onze Vereniging, de door haar gehouden registers en titels, de goede naam van de door haar gehouden collectieve merken en /of haar opleidingsinstituut in twijfel kan doen trekken of beschadigt . Wij treden altijd professioneel, competent, zorgvuldig en integer op zodat wij recht doen aan de reputatie van de Vereniging .

4. WIJ STAAN VOOR ONZE WAARDEN

4.1 Onafhankelijkheid en objectiviteitWij oordelen en handelen onafhankelijk en objectief in onze professionele activiteiten . Zo nodig nemen we een sociaal minder gewenst standpunt in . We bieden geen geschenk, voordeel, vergoeding of beloning aan, of lokken uit of aanvaarden, waarvan redelijkerwijs kan worden verwacht dat deze onze eigen onafhankelijk-heid en objectiviteit of die van anderen in het gedrang zal brengen . Ook (de schijn van) afhankelijkheid vermijden we zoveel mogelijk .

4.2 DeskundigheidWij hebben door onze opleiding en door relevante werkervaring de benodigde kennis en vaardigheden om het vak van beleggingsprofessional uit te oefenen . Wij onderhouden onze kennis en vaardigheden om professioneel competent te blijven . Wij moedigen andere leden aan hetzelfde te doen . De Vereniging bevordert dit met behulp van permanente educatie en geeft daarvoor voorschriften in het Reglement Permanente Educatie . Wij onderschrijven het belang van permanente educatie en conformeren ons aan het geldende Reglement Permanente Educatie . Indien wij ons niet aan de voorwaarden houden zoals hierin gesteld, kunnen maatregelen worden opgelegd .

4.3 ZorgvuldigheidAls wij een advies geven, een opinie opstellen of een beleggingsbeslissing nemen, zowel persoonlijk, vanuit de beroepsgroep of namens onze werk- of



opdracht gever, dan doen we dit op een professionele, zorgvuldige en weloverwogen manier .

4.4 MisleidingWij leggen geen verklaringen af, die een misleidende indruk kunnen wekken over de werking van een financieel instrument of een door ons of onze werk- of opdrachtgever gerealiseerd beleggingsresultaat of een redelijkerwijs te verwachten beleggingsresultaat . Onze presentatie van een beleggingsresultaat is juist, nauwkeurig, volledig en niet misleidend . Deze zorgvuldigheid betrachten wij bij mondelinge en schriftelijke uitingen, waaronder digitaal verkeer en uitingen via sociale media . Wij zijn extra waakzaam de waarschijnlijkheid en/of accuraatheid van resultaten of conclusies niet te overschatten . Wij geven aan waar resultaten of conclusies onzeker zijn .

4.5 Wangedrag Wij onthouden ons van gedrag dat neerkomt op oneerlijkheid, bewuste benadeling van anderen, fraude of bedrog .

4.6 Wetten en regelsWij, als leden van de Vereniging, houden ons op de hoogte van de wetten, regels, voorschriften en richtlijnen/leidraden, die op onze beroepsgroep van toepassing zijn . Deze kunnen door Nederlandse of Europese instanties, de Vereniging en door onze werk- of opdrachtgevers zijn gesteld . Wij houden ons daaraan .

5. WIJ DRAGEN BIJ AAN DE INTEGRITEIT VAN FINANCIËLE MARKTEN

5.1 VoorwetenschapWij maken geen gebruik van niet-publieke, koersgevoe-lige informatie . Wij houden ons aan regels over voorwetenschap van de toezichthoudende instanties, de zelfregulerende organisaties, de werk- of opdracht-gever, en aan andere relevante wettelijke bepalingen .

5.2 Marktmanipulatie Wij onthouden ons van praktijken die de handelsprij-zen vertekenen, het handelsvolume of de markten op andere manieren kunstmatig beïnvloeden, met welk doel dan ook . Wij houden ons aan regels over marktmanipulatie van de toezichthoudende instanties, de zelfregulerende organisaties, de werk- of opdracht-gever, en aan de betreffende wettelijke bepalingen .

5.3 Vertrouwen in financiële marktenOns gedrag draagt bij aan het vertrouwen in het adequate functioneren en de integriteit van financiële markten .

6. WIJ STELLEN HOGE EISEN AAN ONZE RELATIE MET CLIËNTENWij gaan op een integere, professionele en zorgvuldige manier om met onze cliënten en het brede publiek wanneer we adviseren, beleggingsaanbevelingen verspreiden, belangrijke veranderingen in eerdere aanbevelingen verspreiden of beleggingsbeslissingen nemen . Wij geven de grenzen aan van onze eigen kennis en van de aangeboden (beleggings)dienstverlening .De genoemde verplichtingen gelden net zo wanneer het gaat om de dienstverlening aan onze interne cliënten, ofwel collega’s .

6.1 ZorgplichtWij nemen in onze dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht en houden daarbij naar beste vermogen rekening met belangen van (interne) cliënten . Dit is de definitie voor zorgplicht die wij hanteren . Wij stemmen onze zorgplichtinspanningen af op de mate van professionaliteit van de cliënt . Dit kan betekenen dat wij cliënten schriftelijk waarschu-wen of zelfs diensten of transacties onthouden . Wij passen ook onze uitleg en ons advies aan op de mate van professionaliteit van onze cliënt .

6.2 GeschiktheidWanneer wij een derde een belegging aanbevelen of een beleggingsbeslissing nemen voor een derde, dan wel voor een specifieke portefeuille, houden wij rekening of die aanbeveling of beslissing geschikt is voor die derde of die portefeuille . We kunnen die geschiktheid desgewenst onderbouwen .

6.3 Onderbouwing Ons advies of onze opinie inzake risico en/of beleggingen (in de breedste zin van het woord) is onafhankelijk, evenwichtig en deugdelijk gemotiveerd . Aan elke beleggingsbeslissing, aanbeveling en/of advies ligt een redelijke, te beargumenteren basis ten grondslag . Wij vermelden de feiten en aannames die van belang zijn voor ons advies of onze opinie, als ook die in tegenspraak zijn met het advies of de opinie . Wij doen wat redelijkerwijs van ons verlangd mag worden om te voorkomen dat er over ons advies of onze opinie



een onjuiste indruk kan ontstaan, zonder daarbij afbreuk te doen aan onze onafhankelijkheid en objectiviteit .

6.4 Vertrouwelijkheid Wij behandelen informatie die ons door een cliënt wordt meegedeeld vertrouwelijk binnen het specifieke kader van die relatie . Wij behandelen informatie over huidige, vroegere en potentiële cliënten vertrouwelijk tenzij de informatie onwettige activiteiten van de cliënt of potentiële cliënt betreft, een melding aan bevoegde instanties wettelijk verplicht is, of de cliënt of potentiële cliënt expliciet toestemming geeft voor openbaarma-king van de informatie .

7. WIJ STELLEN HOGE EISEN AAN ONZE RELATIE MET ONZE WERK- OF OPDRACHTGEVERWij stellen onze werk- of opdrachtgever er van op de hoogte dat wij in de uitoefening van ons beroep invulling geven aan de waarden van de VBA en dat wij ons daarmee binden aan de statuten en de Gedragscode van de VBA . Wij leggen geen verklaringen af, mondeling of schriftelijk, waardoor een onjuiste indruk kan ontstaan over de diensten of producten die wij of onze werk- of opdrachtgever kunnen aanbieden, onze eigen kwalificaties, de kwalificaties van onze werk- of opdrachtgever of van de financiële sector in zijn algemeenheid .Wij realiseren ons dat er diverse belangen spelen en wegen deze zorgvuldig af . Wij leggen verantwoording af over de belangenafweging en zorgen ervoor dat de wijze waarop de overweging is gemaakt reconstrueer-baar is .

8. WIJ VERMIJDEN BELANGENCONFLICTENWij voorkomen en vermijden (een potentiële) verstrengeling van eigen belangen met die van onze cliënten zoveel mogelijk, en informeren onze cliënten ten aanzien van (potentiële) belangenverstrengelingen . Indien er een tegenstrijdig belang is, onthouden wij ons van (een beleggings)advies of beslissing ten behoeve van onze cliënten . Dit geldt bijvoorbeeld wanneer wij een, direct danwel indirect, materieel belang hebben bij een belegging die ons vermogen om een objectief advies te geven of een objectieve beslissing te nemen beïnvloedt . Wij gedragen ons en handelen zodanig dat transacties voor onze eigen rekening of een rekening waarbij we een belang hebben, niet in strijd zijn met het belang

van onze cliënten of dat van onze werk- of opdrachtgever . In geval van prioritering van beleggingstransacties stellen wij het belang van de cliënt(en) op de eerste plaats, daarna het belang van onze werk- of opdracht-gever en daarna pas het belang van ons zelf als individuele medewerker .

Wij openbaren alle zaken die redelijkerwijs onze verplichting van onafhankelijkheid en objectiviteit tegenover onze cliënten, potentiële cliënten en werk- of opdrachtgever kunnen aantasten, terstond en volledig .

9. WIJ GEVEN INVULLING AAN ONS LIDMAATSCHAP VAN DE VBAWij verklaren ons bekend met de Gedragscode van de VBA en houden ons aan reglementen en regelingen die door de algemene vergadering of het bestuur op basis van de statuten van de Vereniging zijn vastgesteld, en aan verplichtingen die daaruit voor ons voortvloeien . In het bijzonder, doch niet uitsluitend, geldt dit voor verplichtingen uit het Reglement Permanente Educatie, het reglement Tuchtcommissie en Commissie van Beroep en de reglementen op het gebruik en toezicht van de door de VBA gevoerde collectieve dienstmerken en door de VBA geïnitieerde en gevoerde titels .

10. ONZE GEDRAGSAFSPRAKEN ZIJN NIET VRIJBLIJVEND Wij realiseren ons dat op grond van artikel 19 lid 4 van de statuten van de Vereniging maatregelen kunnen worden getroffen wanneer wij in strijd zouden handelen met de VBA-Gedragscode . Daartoe is door de Vereniging een tuchtcommissie ingesteld . Bij afzonderlijk reglement wordt de werkwijze van de Tuchtcommissie vastgesteld . In dat reglement wordt tevens bepaald welke maatregelen door de Tuchtcommissie kunnen worden opgelegd en is voorzien in de mogelijkheid van hoger beroep bij de Commissie van Beroep .

Vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering van VBA beleggingsprofessionals Amsterdam, 28 oktober 2014

Opmaak en realisatieza az grafisch serviceburo bv, www.az-gsb.nl

IllustratiesMax Kisman

vba beleggingsprofessionals Gustav Mahlerplein 109-111

1082 MS Amsterdam

vba JAARVERSLAG JOURNAAL 2016 2017najaar 2011 jaarverslag... · Ge rard Langerhorst Drs . Ba s van...

Documents

Transcript of vba JAARVERSLAG JOURNAAL 2016 2017najaar 2011 jaarverslag... · Ge rard Langerhorst Drs . Ba s van...