VAN ECHTENpersoneelsmagazine Roelof van Echten College

30 voorjaar 2014

Van krijtbord naar Smart TV, van werkboek naar laptop en van

iPad-klas naar Steve Jobs school. De digitalisering doet zijn intrede

in het onderwijs. Of we nou willen of niet. De discussies in

hoeverre dat wenselijk is, worden volop gevoerd in den lande. Is

het wel gezond, gaat het niet ten koste van het leerrendement

van de leerling en van de autoriteit van de docent?

Albert

Terechte vragen, waar we zeker met elkaar over moeten

nadenken. Maar terwijl wij druk met elkaar in gesprek zijn,

volgen de technologische ontwikkelingen elkaar steeds sneller

op. Ook onze samenleving verandert voortdurend. Dat

betekent dat we als onderwijs een taak hebben. De taak om

leerlingen de vaardigheden mee te geven die de 21e eeuw van

ze vraagt. ICT is daarbij een even noodzakelijk als prachtig

hulpmiddel.

En de docent, verdwijnt die naar de achtergrond? Natuurlijk

niet! Want het vraagt ook om nieuwe onderwijsmethoden,

praktijkopdrachten en feedbacktechnieken. Die kunnen alleen

maar ontwikkeld worden door de docent. Daar komt bij dat wij

meer doen dan kinderen leren rekenen en schrijven. Wij

vormen mensen. En juist die mensvorming is een proces dat

nooit gedigitaliseerd kan worden. Want om jezelf als mens te

ontwikkelen, heb je per definitie andere mensen nodig. De

docent zal ook in dat proces altijd een sleutelrol blijven spelen.

Dat neemt niet weg dat de digitale ontwikkelingen volop

kansen bieden om ons onderwijs te verrijken. Via ICT kunnen

we gemakkelijker differentiëren en leerlingen op maat

gesneden onderwijs bieden. Er is een wereld aan online

methodes en educatieve apps beschikbaar, waarmee we onze

lesstof aantrekkelijker kunnen vormgeven. Via software zoals

iBooks-author (waarmee ook dit magazine is gemaakt)

ontwikkel je als docent zelf je eigen lesmethodes. Je maakt een

lesboek over het thema dat je behandelt in de klas. Die vul je

aan met links naar interessante achtergrondinformatie, video-

en fotomateriaal en discussiefora. Zo breng je leerlingen in

aanraking met de wereld achter het thema.

Natuurlijk kost het tijd om dit soort zaken te leren en te

ontwikkelen. Maar het kan je werk ook op verschillende

vlakken gemakkelijker maken. En bedenk wel dat de

hoeveelheid technologie alleen maar toeneemt, ook in het

onderwijs. Dat vraagt als docent dus iets van je ICT-

vaardigheden. En zeg nou zelf: wat is nu mooier dan leerlingen

enthousiast maken voor jouw prachtige vak, op een manier die

aansluit bij de belevingswereld van de jeugd?

2

ALBERT

Terwijl er in het Bentinckspark

hard gebouwd wordt, neemt

ook onze nieuwbouw aan de

Voltastraat serieuze vormen.

Letterlijk, wel te verstaan. De

voorlopig ontwerpfase is in

volle gang. Een hele uitdaging

voor architectenbureau Liag.

Want niet alleen onze locaties

Park Dwingeland, Nicolaas

Beetsstraat en

Griendtsveenweg komen daar

samen, de nieuwe school biedt

ook onderdak aan onze

partners van het speciaal

onderwijs. Remco Bresser,

projectmanager nieuwbouw,

praat ons bij.

Van Echten bouwtNieuwbouw Eduwiek op de tekentafel

Het ontwerpproces aan de Voltastraat ziet er in grote lijnen

hetzelfde uit als voor het Bentinckspark. “Alleen dan

ingewikkelder”, voegt Remco lachend toe. “Er is een aantal

factoren dat het project complexer maakt. In de eerste plaats

komen daar alleen al van het RvEC het vmbo en

praktijkonderwijs vanaf drie locaties samen. Daarnaast biedt

de school ook onderdak aan de leerlingen van RENN4, en

Legato (VSO De Windroos en G.J. van der Ploegschool). Al die

verschillende onderwijsvormen krijgen hun eigen plekje in het

gebouw met hun eigen wensen en eisen. En dan hebben we

het nog niet gehad over de gemeenschappelijke ruimtes en de

faciliteiten die we willen delen. Een gebouw ontwerpen voor

één partij is al best lastig, nu doen we het voor vier.”

Grootkeuken

In het ontwerpproces speelt de klankbordgroep een

belangrijke rol. Afdelings- en clusterleiders van het RvEC en

een aantal teamleiders van de partners vormen het klankbord

voor het ontwerpteam. Zij voorzien de ontwerpers van

informatie die verwerkt moet worden in concrete tekeningen.

Daarnaast hebben ze de taak om de ontwerpen en ideeën van

de architect te spiegelen bij hun clustercollega’s en ze te

informeren en mee te nemen in het proces.

Een extra complicerende factor is dat er een school ontworpen

wordt voor een onderwijsconcept dat nog in ontwikkeling is.

Remco: “Voor de klankbordgroep is het moeilijk voor te stellen

hoe het straks in de praktijk zal gaan. Hoe ga je samen het

onderwijs organiseren en wat betekent dat voor je ruimtes? Je

moet nadenken over je eigen plekje, maar ook over de

gemeenschappelijke onderwijsruimten en faciliteiten. Neem

bijvoorbeeld de grootkeuken. Als je nu aan de deelnemers

vraagt welke voorzieningen daar nodig zijn, krijg je vier

verschillende antwoorden. En we krijgen toch echt maar één

keuken. Dat maakt het voor iedereen best lastig en ook

spannend.”

Goede sfeer

Toch heeft Remco alle vertrouwen in een goed resultaat. “De

discussies binnen de klankbordgroep verlopen in een goede

sfeer. Iedereen staat positief in de ontwikkelingen en ziet het

zitten om samen gehuisvest te worden. Dat is de basis. Juist in

4

VAN ECHTEN BOUWT

5

VAN ECHTEN BOUWT

Een impressie van hoe de nieuwbouw Eduwiek er in grote lijnen uit zou kunnen zien. De indeling in vleugels is goed zichtbaar is.

Let op! Het gaat hier om een voorlopig ontwerp. Het uiteindelijke aanzicht van het gebouw kan nog veranderen.

Impressie Voorlopig Ontwerp Eduwiek

deze fase vraagt het veel passen, meten en schuiven met

ruimtes en functies. Maar uiteindelijk komt er een ontwerp

waar iedereen blij van wordt.”

In die zin was het ontwerpproces in het Bentinckspark

eenvoudiger. Daar bouwen we 1-op-1 een nieuwe school voor

een afgebakende groep gebruikers, namelijk leerlingen voor

mavo, havo en vwo. Daar was dus veel sneller duidelijk welke

functies waar in het gebouw moesten komen. In de

klankbordgroepen konden we ons sneller focussen op de

indeling en ontwerp van de verschillende clusters.”

Pragmatische aanpak

Architect Liag staat dus voor een pittige uitdaging. Het bureau

werkt pragmatischer dan architect RAU bij het Bentinckspark.

“Gezien de complexiteit van het project is dat niet erg,

daarmee houden we de snelheid in het ontwerpproces en de

focus op het eindresultaat. RAU begon de ontwerpfase heel

abstract, onder meer met een variantenstudie”, blikt Remco

terug. “Voor Eduwiek kwam de architect meteen met een

voorstel voor het gebouw en een globale ruimte-indeling. Al

Eduwiek: Klankbord-, stuur- of projectgroep?

Rondom het project Eduwiek wemelt het van de

stuurgroepen, projectgroepen en klankbordgroepen.

Wie zich daar niet dagelijks mee bezig houdt, raakt

wellicht het overzicht kwijt. Dit komt omdat binnen

Eduwiek twee processen parallel aan elkaar lopen: de

inhoudelijke onderwijsontwikkeling en de realisatie van

de nieuwbouw. Beide processen kennen een eigen

projectstructuur. De projectgroep onderwijs en de

klankbordgroep nieuwbouw zijn daarbij

verantwoordelijk voor de uitvoering. Deze groepen

bestaan uit mensen van de werkvloer en zorgen ervoor

dat er een onderwijsconcept wordt ontwikkeld en dat

er nieuwbouw wordt gerealiseerd. De stuurgroep

bestaat uit de besturen van de partners. Zij bewaken de

visie zoals die is ontwikkeld voor Eduwiek en hebben

een besluitvormende rol.

6

VAN ECHTEN BOUWT

vrij snel ontstond het plan voor een school met verschillende

vleugels met centraal in het gebouw de gezamenlijke

voorzieningen. Zowel de stuurgroep als de klankbordgroep

was al snel van mening dat dit het uitgangspunt moest

worden.”

Eind 2016

Daarmee is een flinke stap gezet richting het voorlopig

ontwerp. Eind april moet dat klaar zijn. “Daarmee verandert

ook de inhoud van de discussies binnen de klankbordgroep”,

blikt Remco vooruit. “Nu hebben we het vooral over de grote

lijnen, de vorm van het gebouw en wie waar komt te zitten. In

de definitieve ontwerpfase zoomen we steeds meer op de

details in. We praten dan over zaken als de materialisatie en

afwerking van de wanden, vloeren en gevel. Maar ook de

plaats van de stopcontacten en de kleur van muren. Het gaat

steeds meer over details. Hoe verder het ontwerpproces

vordert, hoe minder de invloed van de klankbordgroep en hun

achterban. Als keuzes eenmaal vastliggen, komen we er niet

meer op terug. Dat kan ook niet, want eind 2016 moet het

gebouw klaar zijn.”

7

VAN ECHTEN BOUWT

Klik op de afbeelding om meer foto’s te bekijken

Nieuwbouw Bentinckspark in beeld

De Hartstichting is een petitie

gestart die ervoor moet zorgen

dat op iedere school voor

voortgezet onderwijs in

Nederland

reanimatieonderwijs wordt

gegeven. Leerlingen Hans

Zomer, Mike van Rijzewijk

(beiden locatie

Griendtsveenweg) en Ingrid

Verheul (locatie Park

Dwingeland) vertellen in de

bijbehorende campagnefilm

waarom zij reanimatielessen

op school zo belangrijk vinden.

Wie is Van Echten

Klik op de afbeelding om de

campagnefilm te bekijken

Leerlingen RvEC in campagnefilm Hartstichting

Mooie film en een goede oproep! Zijn jullie zelf ook tevreden?

Mike: "Jawel, maar ik heb de film inmiddels wel 1000 keer gezien.

Ik ben er wel een keertje zat van. Maar ik krijg leuke reacties."

Ingrid: "Ik ook. Mensen zeggen dat ze echt respect hebben dat ik

dit heb gedaan. Ze vinden het knap dat ik mijn verhaal voor de

camera durf te vertellen."

Ja, daar zeg je wat. Jullie hebben helaas van dichtbij meegemaakt waarom het belangrijk is dat je kunt reanimeren.

Ingrid: "Dat klopt. Mijn vader heeft een hartinfarct gehad terwijl ik

naast hem zat. Gelukkig is het goed afgelopen, maar ik ben toen

echt geschrokken. Ik hoop dat het nooit weer gebeurt, maar als

dat wel zo is wil ik gewoon kunnen reanimeren."

Ik zat het eigenlijk met een big

smile te vertellen

9

WIE IS VAN ECHTEN

Ingrid Verheul

Hans: “Vijf jaar geleden ben ik mijn vader verloren aan een

hartstilstand. Daarom vind ik het belangrijk dat zoveel

mogelijk mensen leren reanimeren, omdat het levens kan

redden."

Mike: "Dat geldt voor mij eigenlijk ook. Mijn moeder heeft een

hartstilstand gehad. Als de ambulance 2 minuten later was

geweest, had het ook fout af kunnen lopen. Dat is voor mij een

van de redenen geweest dat ik wilde leren reanimeren."

Hoe gingen de opnames in z'n werk?

Mike: "Er kwam een hele crew naar onze school met onder

meer een cameraman, een regisseur, iemand voor het script,

een geluidsman, enzovoort. Eerst werden we individueel

gefilmd en vertelden we waarom we het belangrijk vinden dat

je leert reanimeren."

Hans: "Daarna werden nog opnames gemaakt van een

reanimatieles. Daarbij mocht ik een pop reanimeren. Dat was

best zwaar, want ik moest het vaak opnieuw doen."

10

WIE IS VAN ECHTEN

Mike van Rijzewijk

Was het niet moeilijk om dat verhaal voor een camera te vertellen?

Hans: “Ik vond het wel spannend. In het begin dacht ik ‘dat

doe ik wel even’, maar toen de opnames dichterbij kwamen

werd ik wel een beetje zenuwachtig. Uiteindelijk vond ik het

niet zo moeilijk om mijn verhaal te vertellen. Thuis praten we

er veel over dus dat lukte voor de camera ook wel goed."

Ingrid: "Ik vond het meevallen. Eigenlijk zat ik het met een big

smile te vertellen. Het idee dat veel mensen dit zien is toch

leuk. En het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen leren

reanimeren. Ik hoop dat ons filmpje helpt om veel

handtekeningen te

verzamelen."

Teken hier de petitie

11

WIE IS VAN ECHTEN

Hans Zomer

Lorem Ipsum dolor amet, consectetur

Ze vervullen een rol op de

achtergrond, maar als school kun je

er niet zonder. De medewerkers van

P&O, Facilitair, ICT, Financiën en

Communicatie. Ze komen samen in

de afdeling Bedrijfsvoering & Beheer.

Onder het motto ‘Voortborduren,

voorbereiden en vernieuwen’ werkt

men iedere dag aan ontwikkelingen

die het primaire proces

ondersteunen. En er is nogal wat

werk verzet de afgelopen jaren.

Soms heel zichtbaar, soms ook

helemaal niet. Onze

stafmedewerkers zetten een aantal

ontwikkelingen voor je op een rijtje.

Beleid en zo...Bedrijfsvoering & Beheer

boekt resultaat

Hetty Minnes en Arjan Wilken over Financiën en Personeel & Organisatie

Raet Online

Sinds kort werken we met een nieuw HR-systeem: Raet Online.

Vooral richting de toekomst biedt dit pakket onze school

enkele belangrijke voordelen. Zo kunnen we op termijn

nieuwe functionaliteiten openstellen voor medewerkers. Denk

aan het krijgen van een digitale loonstrook, zelf mutaties

doorgeven (bijvoorbeeld een verhuizing), verlof aanvragen,

declaraties invoeren of clusterleiders die zelf de ziekmeldingen

registreren. Daarnaast kunnen docenten straks hun eigen

bekwaamheidsdossier beheren. Ook zijn we met Raet Online

in staat om interne administratieve processen efficiënter in te

richten. De kosten die we jaarlijks kwijt zijn aan ons

administratiekantoor zullen daardoor lager worden.

Implementatie WKR

Op het Roelof van Echten College hebben we ervoor gekozen

om de werkkostenregeling (WKR) per direct te implementeren.

Hoewel de invoering wettelijk nog niet verplicht is, hebben wij

13

BELEID EN ZO...

ervoor gekozen de nieuwe regeling nu alvast in te voeren. Dit

zorgt ervoor dat we bepaalde kosten die een werknemer

maakt, netto kunnen vergoeden. En dat zie je terug op je

salarisstrook. Daarnaast levert het de school financiële en

fiscale voordelen op. Zo hebben we bijvoorbeeld de iPads

onbelast kunnen verstrekken aan het personeel.

Fiscale mogelijkheden voor het RvEC

We blijven even bij de fiscale ontwikkelingen. Alles wat we als

school aanschaffen, betalen we in principe altijd inclusief BTW.

Via een aantal regelingen kunnen we in sommige gevallen die

BTW terugvragen. Samen met een extern adviesbureau zijn we

daar ingedoken en hebben we plannen doorberekend en

uitgevoerd om met terugwerkende kracht de BTW terug te

vragen. Dat heeft ons over de afgelopen 5 jaar een groot

belastingvoordeel opgeleverd. Ook in relatie met de

nieuwbouw zorgt dit voor een extra besparing. En de

verwachting is dat we ook in de toekomst voordelen blijven

boeken met betrekking tot de BTW. 

Digitalisering

Op het gebied van de administratie hebben we een grote

efficiencyslag gemaakt door de digitalisering van processen.

Zo hebben we de ouderbijdrage gedigitaliseerd met WIS-

collect. Ouders ontvangen per e-mail een link waarmee ze de

ouderbijdrage online betalen. En met de invoering van SOM

hebben we een slag gemaakt op het gebied van de

leerlingadministratie. Ook in de nabije toekomst verwachten

we vergelijkbare stappen te maken. Denk daarbij aan het

14

BELEID EN ZO...

digitaliseren van inkoopfacturen en digitaal contractenbeheer.

Ook dit levert weer besparingen op in tijd en geld.

Arbo in eigen beheer

Ons beleid op het gebied van bedrijfshulpverlening en

veiligheid heeft zich onder aanvoering van Françie Sprakel

enorm ontwikkeld. Alle veiligheidsactiviteiten voeren we in

eigen beheer uit. Trainingen en cursussen worden door eigen

instructeurs gegeven op de eigen locatie. Dit zorgt ervoor dat

oefeningen en cursussen zo dicht mogelijk de praktijk

benaderen, rekening houdend met de specifieke

eigenschappen van de locatie. Zo werken we samen aan een

veilige school voor iedereen.

Martin Wering over de invoering van de huisstijl

5 jaar PR en Communicatie – huisstijl als kers op de taart

‘Het Roelof van Echten College slaagt er niet in om haar

boodschap aan de belangrijkste stakeholders (ouders,

leerlingen, personeel en basisonderwijs) over te brengen. Een

van de oorzaken daarvan is dat de school zich niet herkenbaar

profileert, passend bij de gewenste identiteit.’

Het is een van de conclusies uit het imago-onderzoek dat in

2009 werd uitgevoerd. In de jaren daarna hebben we diverse

activiteiten ondernomen om daar verandering in te brengen.

We zijn begonnen met de herformulering van onze missie &

visie en hebben dat vertaald in een concrete boodschap: ‘Een

succesvolle leerloopbaan voor ieder kind’. We hebben de

contacten met het basisonderwijs verbeterd en onze externe

communicatie geprofessionaliseerd. Denk daarbij aan de

ontwikkeling van onze magazines, een nieuwe brochurelijn,

kindgerichte open avonden en een actiever persbeleid.

15

BELEID EN ZO...

De invoering van de nieuwe huisstijl in januari 2014 vormde de

kers op de taart. Die huisstijl zorgt ervoor dat we op een

moderne, frisse en herkenbare manier onze boodschap uit

kunnen dragen. Op een manier die past bij het RvEC van

vandaag en van morgen.

Digitale communicatie

Als het gaat om de communicatie met ouders en leerlingen

hebben we ook flink gedigitaliseerd. Via het ouder- en eduweb

kunnen gebruikers iedere dag hun cijfers, rooster en absentie-

en presentiegegevens inzien. Het ouderweb dient daarbij als

informatiebron over schoolaangelegenheden. Via SOM en de

leerlingen e-mail kunnen we ouders en leerlingen nu ook per

e-mail benaderen. Het is sneller, effectiever en scheelt een

hoop ‘verdwenen’ briefjes in de schooltas van leerlingen.

Erik Kuiper over ICT ontwikkelingen:

Mensen vragen me wel eens: ‘Erik, waarom verander je

zoveel?’ Het antwoord is simpel: ‘Omdat de technologische

ontwikkelingen zo snel gaan.’ Dat is soms best lastig, want

onze werkzaamheden gaan nooit onopgemerkt voorbij. Maar

als we niets doen, houden bepaalde systemen gewoon op met

draaien. We hebben grote stappen gezet de afgelopen jaren.

Onze infrastructuur is dusdanig ingericht dat we het onderwijs

veel beter kunnen bedienen dan voorheen. Daarvoor hebben

we veel veranderingen ondergaan:

Virtualisering serverpark

We hebben ons serverpark gevirtualiseerd. Servers zijn de

computers waar alle systemen van onze school op draaien.

16

BELEID EN ZO...

De complete ICT-omgeving van het RvEC draait op de

apparaten tussen de vingers van Erik Kuiper.

Dat zijn nu veel minder fysieke apparaten, maar virtuele

servers. En dat levert grote voordelen op. Ten eerste hebben

we veel meer rekenkracht tot onze beschikking, waardoor we

ook de nieuwste applicaties kunnen draaien. Daarnaast is het

veel groener en milieuvriendelijker. Alleen al in het

stroomverbruik verdient deze investering zich in 5 jaar terug.

Introductie iPads leerlingen

Na de introductie van WiFi en de iPads voor docenten hebben

nu ook 200 brugklasleerlingen een iPad. Daarmee hebben we

400 extra apparaten erbij gekregen om te beheren binnen het

netwerk. Hoewel het aantal vaste PC’s op termijn zal afnemen,

legt dit op dit moment wel een grote druk op de afdeling. Zo’n

2000 leerlingen en 300 personeelsleden maken iedere dag

vrijwel probleemloos gebruik van een stabiel netwerk.

Vervanging printers

Het nieuwe printerbeheersysteem, Uniflow, is

geïmplementeerd. De nieuwe printers hebben twee

belangrijke voordelen. Het is veiliger: door het gebruik van de

pincode ligt er nooit meer zomaar een documentje op de

printer. Ervaringen van vergelijkbare organisaties als de onze

met dit systeem leren dat het gemiddeld 10 procent

papierverbruik scheelt. Helaas zien we nog wel dat het aantal

storingen met de printers relatief hoog is. Een probleem waar

veel grote organisaties mee kampen overigens.

E-mail voor leerlingen

Onlangs zijn we overgestapt naar een nieuwe e-mailomgeving.

Alle leerlingen hebben nu een @myrvec e-mailadres.

Daarnaast maken ook medewerkers gebruik van de nieuwe

omgeving. Een belangrijke toevoeging is dat je als docent

adreslijsten kunt gebruiken. Daarmee kun je op klasniveau e-

mailberichten versturen. We zijn overgestapt van ‘versie 2007’

naar ‘versie 2012’ omdat de oude software op steeds minder

apparaten goed zal worden weergegeven.

Toekomst: Bentinckspark, data-ontsluiting en digiborden

De technologische ontwikkelingen volgen elkaar snel op. Onze

ICT-omgeving zal zich ook de komende jaren blijven

ontwikkelen. Zo zijn we bijvoorbeeld bezig met het zoeken

naar een oplossing om documenten van onze werkpc’s te

17

BELEID EN ZO...

koppelen aan je mobiele apparaten. Dat betekent dat die

documenten beschikbaar zijn op elk gewenst apparaat: thuis

op je pc, op de iPad, je telefoon, waar en wanneer je maar wilt.

Daarnaast denken we samen met docenten na over de

toekomst van de digiborden. Willen we die houden of

vervangen we ze door bijvoorbeeld een smart-TV en

whitebord? Tot slot werken we op dit moment hard aan de

inrichting van de ICT infrastructuur in het Bentinckspark. Ons

complete netwerk wordt daar opnieuw ingericht en

opgebouwd, zodat we op de juiste plek de juiste prestaties

kunnen leveren.

Ronnie Geuzinge: directeur B&B

Eindverantwoordelijke voor al deze ontwikkelingen is Ronnie

Geuzinge, directeur Bedrijfsvoering & Beheer.

Hoe kijk jij naar deze ontwikkelingen?

“Als je het zo allemaal achter elkaar zet, dan is er de afgelopen

jaren nogal wat gebeurd. We maken steeds meer gebruik van

de technieken van vandaag. Dat zorgt dat je als organisatie

flexibeler bent en het biedt volop mogelijkheden.”

Zoals?

“Kijk naar alle online versies van de softwarepakketten die we

hebben gekregen: Raet, AFAS, SOM, maar ook de upgrade van

onze e-mail. Tel daar straks de ontsluiting van onze bestanden

bij en we kunnen altijd en overal aan het werk. We zijn,

onafhankelijk van keuzes die we nog gaan maken, voorbereid

op de toekomst. Als we morgen besluiten dat alle leerlingen

met een eigen laptop of iPad gaan werken, dan kan dat. Ik zeg

niet dat dit gebeurt, maar we zijn er wel klaar voor. Daar komt

nog bij dat we ons op een goede manier voorbereiden op de

nieuwbouw.”

18

BELEID EN ZO...

Wat heeft dat ermee te maken?

“Door de digitalisering van bestaande pakketten en het

terugbrengen van het aantal fysieke servers, hoeven we niet

zoveel mee te slepen naar het Bentinckspark. De

infrastructuur komt pas in een later stadium achter ons aan.

Maar alle systemen draaien straks ‘gewoon zoals het hoort’ in

de nieuwbouw. Ik zeg gewoon, maar zo gewoon is het niet.”

Nee?

“Ik vind het best bijzonder. Niet alleen de ontwikkelingen op

het gebied van ICT, maar alle voorbeelden die hier worden

genoemd. Die zorgen er niet alleen voor dat we het onderwijs

beter kunnen ondersteunen, maar ook dat we als organisatie

steeds flexibeler worden. Daar komt bij dat het ons extra

financiële middelen oplevert, die we weer in het primaire

proces kunnen stoppen. Dit alles doen we met een steeds

kleiner wordende bezetting. Natuurlijk brengt dat soms ook

hobbeltjes met zich mee, maar ik denk dat we als

ondersteuning grote stappen hebben gemaakt. Daar mogen

we best trots op zijn.”

19

BELEID EN ZO...

Van Echten ontwikkeltVruchtbare samenwerking RvEC en bibliotheek

Zorgen dat leerlingen de techniek

van het lezen beter beheersen, maar

ze vooral ook laten zien dat lezen

heel plezierig is. Dat zijn twee

belangrijke doelen waarin het Roelof

van Echten College en de Bibliotheek

Hoogeveen elkaar gevonden hebben.

Na drie jaar intensieve

samenwerking is het tijd om de

balans op te maken. Een gesprek

met Klaas Blanksma, clusterleider

Maatschappij en docent Nederlands

op locatie Julianastraat en Evelien

Leenders, domeinspecialist Educatie

bij de bieb.

Op 20 maart werd de schoolwinnaar van het landelijke leesproject De Jonge Jury bekend gemaakt op locatie Dwingeland. Een van de favoriete boeken van de leerlingen daar is ‘Slagveld’ van rapper 50 Cent. Leerlingen schreven die ochtend een eigen rap onder begeleiding van een echte rapper.

“In Hoogeveen hebben we een dubbel probleem”, valt Klaas

meteen maar met de deur in huis. “Allereerst is er sprake van

algemene ontlezing in onze maatschappij. Met de hoeveelheid

internet en sociale media zijn we steeds vluchtiger geworden

en minder gaan lezen. Daar komt bij dat er in onze regio

sowieso weinig leestraditie is. Dat zie je terug in de lees- en

schrijfvaardigheden van leerlingen. En die zijn zo belangrijk

voor het succes van hun leerloopbaan. Als school hebben we

daar een taak.”

De bieb als verlengstuk

“Dat is precies het punt waarop we elkaar gevonden hebben”,

reageert Evelien. “Als bibliotheek willen wij een bijdrage

leveren aan de taal- en leesontwikkeling van jongeren in

Hoogeveen en omgeving. Daarvoor hebben we faciliteiten in

huis die iets kunnen toevoegen aan het onderwijs. Toen we

elkaar in het najaar van 2010 vonden hadden we als

doelstelling om van de bibliotheek een verlengstuk te maken

van de school. In samenspraak met het onderwijs hebben we

een actieplan opgesteld met vier speerpunten: een

internetcursus voor docenten, taal- en leesbevordering,

persoonlijke ontwikkeling van leerlingen en

ouderbetrokkenheid.”

Lange lijst

Vanuit die pijlers is een lange lijst aan activiteiten ontwikkeld:

alle brugklassers van het RvEC krijgen een rondleiding door de

bibliotheek, er zijn schrijversbezoeken en voorleesprojecten

georganiseerd, er is een wisselcollectie Engels voor het vmbo

samengesteld, leerlingen van het Technasium hebben een

aangepaste les zoekvaardigheden gekregen en voor leerlingen

uit 4 havo en vwo is een schrijversadvies opgesteld. Docenten

konden deelnemen aan een cursus internetvaardigheden en in

februari organiseerde de bibliotheek een workshop

jeugdliteratuur voor docenten van het RvEC en leerkrachten

groep 8 van de PricoH-scholen. En dat is nog maar een greep

uit het enorme aanbod.

21

VAN ECHTEN ONTWIKKELT

Onderwijs als uitgangspunt

“Het belangrijkste vind ik dat al deze activiteiten tot stand zijn

gekomen op initiatief van het onderwijs”, vertelt Evelien.

“Activiteiten zijn steeds inhoudelijk afgestemd op de wensen

van de docent, aansluitend bij zijn of haar lessen. Het

onderwijs is steeds ons uitgangspunt geweest.”

Ook Klaas kijkt tevreden terug op die reeks activiteiten.

“Projecten zoals de schrijversbezoeken vind ik echt geweldig.

Dat zijn ook de dingen die ik me herinner uit mijn schooltijd.

Maar nog belangrijker vind ik dat alle leerlingen in de eerste

drie leerjaren wegwijs zijn gemaakt in de bibliotheek.

Leerlingen hebben klassikaal een rondleiding gekregen en zijn

automatisch lid. Het is belangrijk, en niet alleen voor het vak

Nederlands, dat leerlingen daar hun weg weten te vinden.”

22

VAN ECHTEN ONTWIKKELT

Evelien Leenders - domeinspecialist Educatie Klaas Blanksma - clusterleider Maatschappij

Diataal

Hoewel de ontlezing voor een belangrijk deel veroorzaakt

wordt door de digitalisering van onze samenleving biedt die

ontwikkeling ook kansen. Klaas: “Als cluster zetten wij in op

twee sporen. We willen leerlingen de techniek van het lezen

bijbrengen, maar minstens zo belangrijk is dat we ze het

plezier van lezen en schrijven laten ontdekken. De moderne

middelen bieden daartoe allerlei mogelijkheden. Een mooi

voorbeeld daarvan is de methode TiO (Taalonderwijs in

Ontwikkeling), die we sinds dit schooljaar gebruiken in de

brugklassen havo/vwo. Via een online programma werken

leerlingen aan hun schrijfvaardigheid. En die kinderen vinden

het hartstikke leuk. Daarnaast gaan we binnen ons cluster met

ingang van het schooljaar 2014-2015 werken met Diataal, een

leerlingvolgsysteem dat de leesvaardigheid van een leerling

vaststelt. Via landelijk genormeerde toetsen wordt de

woordenschat van een leerling in kaart gebracht en kunnen we

eventuele leesproblemen opsporen. De methode biedt ook op

maat gesneden oplossingen om aan de vaardigheden te

werken. Dat betekent dat we makkelijker kunnen

differentiëren en de leerling werkt op een leuke manier aan

zijn leestechniek. Dat is precies wat we willen.”

Lezen in de nieuwbouw

Klaas: “Ook in de inrichting van ons cluster in de nieuwbouw

koppelen we de pijlers lees- en schrijftechniek en plezier aan

elkaar. Ons cluster bestaat uit twee open ruimtes, met daarom

heen een aantal theorielokalen. Een van die open ruimtes

gebruiken we voor de lessen TiO, de ander richten we in als

leeslokaal. De samenwerking met de bibliotheek komt ook hier

om de hoek kijken. We vragen ze om mee te denken over hoe

we zo’n lokaal kunnen inrichten. Maar bijvoorbeeld ook hoe

we kunnen omgaan met het gebruik van de mediatheek. Wat

willen we zelf nog in huis hebben en op welke gebieden

kunnen we gebruik maken van de bieb? Ook op die vlakken

kunnen we samenwerken en elkaar versterken.”

Alle docenten zijn taaldocenten

Klaas en Evelien benadrukken nog maar eens het belang om

leerlingen te blijven stimuleren veel te lezen. “Omdat het

aantoonbaar goed is voor de ontwikkeling van een kind”,

23

VAN ECHTEN ONTWIKKELT

vertelt Klaas. “Veel lezen vergroot je woordenschat en het

helpt leerlingen om te begrijpen wat ze lezen. Dat laatste is

essentieel voor het succes van de leerloopbaan van onze

leerlingen, omdat het ze helpt om kennis te verwerven uit

teksten. En dat heb je niet alleen nodig bij het vak Nederlands,

maar bij alle vakken. Ik roep ook wel eens dat eigenlijk alle

docenten taaldocenten zijn. Kijk maar eens hoeveel tekst er

staat in een examen wiskunde. Goed kunnen lezen is dus een

belangrijk instrument om je taalvaardigheid voor scheikunde,

biologie of geschiedenis te ontwikkelen.”

“Maar lezen is vooral ook erg leuk”, reageert Evelien. “Er wordt

wel eens gezegd dat er kinderen zijn die lezen echt niet leuk

vinden, maar ik geloof daar niet in. Voor iedereen is wel een

boek te vinden die hem of haar interesseert. Het is ook leuk

om te zien dat leerlingen dat ontdekken. Een aantal derdejaars

leerlingen van het vmbo bijvoorbeeld heeft meegedaan aan

een project waarbij ze kleuters voorlezen. Voor sommige

leerlingen was dat de eerste positieve ervaring die ze hadden

met lezen.”

24

VAN ECHTEN ONTWIKKELT

Taalontwikkeling begint thuis

Ook ouders spelen daarbij een cruciale rol. “Een goede

taalontwikkeling begint thuis”, vertelt Evelien. “Je ziet een grote

kloof tussen de woordenschat van een kind die geletterd

wordt opgevoed en van kinderen waarbij dat niet het geval is.

En die kloof blijkt in de praktijk bijna niet meer te dichten. Het

is heel belangrijk dat je als ouders kinderen voorleest en ze

stimuleert om zelf te lezen. Maar ook praten over wat je hebt

gelezen in de krant of een tijdschrift draagt bij aan de

taalontwikkeling van kinderen. Die ouderbetrokkenheid is een

onderdeel van onze samenwerking die we in de toekomst

graag nog verder vorm en inhoud willen geven.”

25

VAN ECHTEN ONTWIKKELT

Gratis bibliotheekabonnement

Medewerkers van het Roelof van College kunnen via de

afdeling personeelszaken een bibliotheekabonnement

aanvragen. Personeelsleden hebben daarmee de

mogelijkheid om tot 6 weken materialen te lenen bij de

bibliotheek. Als het e-mailadres bekend is krijgen ze ook

een inleverattendering. Aan het abonnement zijn geen

kosten verbonden. Interesse? Stuur een e-mail naar Anita

Gort: a.gort@rvec.nl

Ruimte voor de professional en

de docent in de positie van

onderwijskundig leider. Vanuit

die gedachte werken we sinds

dit schooljaar in een nieuwe

organisatiestructuur. Maar hoe

bevalt ons dat eigenlijk? In

deze rubriek praten we telkens

met een afdelings- of

clusterleider over het werken

in de matrix. In deze eerste

editie: Guus Veldhuis,

clusterleider Talen op het

vmbo.

Het onderwijs aan zet

“Lesgeven is al 35 jaar mijn passie. De voorbereiding, het

lesgeven, je verdiepen in het wel en wee van de leerling. Voor

de klas staan is gewoon het mooiste dat er is. Toch heb ik -

toen ik vorig jaar de gelegenheid kreeg om te solliciteren voor

de functie van clusterleider - die kans met beide handen

aangegrepen. Ik vind het namelijk een mooie uitdaging om

samen met de docenten in het cluster het beleid uit te zetten

en het onderwijs in ons cluster te ontwikkelen. In het

Convenant Leerkracht wordt gepleit om meer

managementtaken op de werkvloer neer te leggen. Een idee

dat me erg aanspreekt en waar ik me op het RvEC al sinds de

Guiding Coalition mee bezighoudt.

Midden in het primaire proces

Het eerste half jaar was wel heftig. Het is allemaal nog zoeken,

wennen en ontdekken. Zowel voor mijzelf als de collega’s in

het cluster. Er zijn veel taken op me afgekomen die nieuw voor

mij zijn. Denk aan de nog te voeren POP-, functionerings- en

beoordelingsgesprekken, clustervergaderingen organiseren en

uitval coördineren. Het vraagt veel tijd en energie. Daarom wil

ik het lesgeven ook voor geen goud missen. Want van de

leerlingen en de vruchtbare samenwerking met collega’s krijg

ik juist de nodige energie. En wil je het onderwijs ontwikkelen,

dan is het belangrijk dat je middenin het primaire proces blijft

staan. Dat kan niet vanachter een bureau alleen.

“Voorheen accepteerde je dit

soort zaken, nu probeer je ook

zelf mee te denken.”

Focus op lesgeven

Binnen ons cluster is zeker ruimte ontstaan voor

onderwijsontwikkeling. Toch wil ik daar nog wel stappen

maken. Ik merk dat ik me als clusterleider veel bezighoudt met

randzaken, die overigens ook heel belangrijk zijn. Wat mij

betreft mag de focus nog meer op onderwijs. Ik heb nu een

begin gemaakt met het bundelen van vakwerkplannen voor

Engels, Duits, Frans en Nederlands in een clusterjaarplan. Een

jaarplan waar alle docenten zich in kunnen vinden en dat ze

houvast geeft in hun werk. Het is namelijk belangrijk dat de

docent zich kan focussen op het lesgeven en op de kwaliteit

27

HET ONDERWIJS AAN ZET

van onze lessen. Dat is het doel waar we met z’n allen aan

moeten werken.

Tijd en structuur

Tijd en structuur zijn daarbij de essentiële factoren. Zelf ben ik

een groot voorstander van regelmatig overleg. Eén keer in de

maand bijeenkomen voor een overleg in cluster- en/of

afdelingsverband kan er toe bijdragen dat je, zoals zo mooi

gezegd, up to date blijft met de ontwikkelingen in het

onderwijs.

Ik zie nu al mensen denken, ja dat wordt me teveel. De

overlegmomenten zouden dan ook korter kunnen worden. Je

ziet dan toe op de kwantiteit en bewaakt vervolgens de

kwaliteit. Begrijp me niet verkeerd, ik ben geen voorstander

van vergaderen om te vergaderen. Maar regelmatig overleg en

afstemming is heel belangrijk. Je zou bijvoorbeeld de dinsdag-

en donderdagmiddag kunnen inplannen als overlegmiddagen.

Dat zorgt voor duidelijkheid en structuur en zo zou, indien het

roostertechnisch kan, ook iedereen binnen het cluster

aanwezig kunnen zijn. Tijdens die overlegmomenten pak je

concrete zaken bij de kop en zorg je ervoor dat je stappen

maakt. Nu komen er ad hoc zaken tussendoor en dat gaat ten

koste van de effectiviteit.

Wij verwachten structuur van de leerlingen, dan vind ik ook

dat je in alles die structuur moet uitstralen en borgen. Samen

met een aantal clusterleiders binnen het vmbo wordt er over

nagedacht hoe we dit volgend jaar eventueel anders zouden

kunnen organiseren. Die stap hebben we dus al gemaakt.

Voorheen accepteerde je dit soort zaken, nu probeer je ook

zelf mee te denken en te zoeken naar constructieve

oplossingen die acceptabel zijn voor een groot aantal collega’s.

28

HET ONDERWIJS AAN ZET

Mijn maatje

Gelukkig krijg ik in dat proces veel steun van collega’s binnen

mijn cluster, maar ik heb ook waardevolle gesprekken gehad

met Roland Baas over mijn nieuwe rol. Anita Gort en Hetty

Minnes helpen me met personele zaken en Erna Bork wil altijd

wel administratieve ondersteuning bieden.

Ik hoop dat we als organisatie het

geduld opbrengen om door te

gaan op de ingeslagen weg.

Maar vooral het contact met mijn maatje Hilbrand Bodewits

(clusterleider Creatief vmbo) is van grote waarde. We praten

over onze nieuwe rol, wisselen ideeën uit, filosoferen over de

lange termijn en leren van elkaar. Dat is enorm waardevol en

zou ik niet meer willen missen.

Vooral doorgaan

Kort samengevat is het dus allemaal nog een beetje zoeken.

Ook voor de docenten is het een kwestie van gewenning. Maar

ik vind het in ieder geval goed om te zien dat docenten binnen

ons cluster bereid zijn om enthousiast en constructief mee te

doen. Ik zie dit schooljaar als een ervaringsjaar. Ik hoop dat we

als organisatie het geduld opbrengen er iets moois van te

maken en vooral door te gaan op de ingeslagen weg. Het is

soms moeilijk en het is een proces van vallen en opstaan.

Maar als we elkaar op blijven zoeken, met elkaar in gesprek

gaan en elkaar verder helpen dan ben ik ervan overtuigd dat

onze organisatie en de kwaliteit van ons onderwijs straks staat

als een huis.”

29

HET ONDERWIJS AAN ZET

Met ingang van 1 augustus

2014 wordt de nieuwe Wet op

Passend Onderwijs van kracht.

Wat gaat er veranderen in

augustus en zijn we daar als

Roelof van Echten College wel

klaar voor? En hoe verhoudt

dat alles zich tot onze Eduwiek-

plannen aan de Voltastraat?

Kortom, een heleboel vragen.

Carla van der Spek, onze

projectleider passend

onderwijs, zet de belangrijkste

voor je op een rijtje.

Succesvolle leerloopbaan10 vragen...

...over passend onderwijs

1. Wat en voor wie is passend onderwijs?

Passend onderwijs is voor alle leerlingen in het speciaal en

regulier onderwijs. Het doel is om leerlingen op maat

gesneden onderwijs aan te bieden. Daarbij geldt het

uitgangspunt: regulier als het kan, speciaal als het moet. Met

andere woorden, we gaan uit van wat leerlingen wél kunnen in

plaats van focussen op de tekortkomingen. Als school is het

onze plicht om passende onderwijsarrangementen aan te

bieden, uitgaande van de mogelijkheden van de kinderen en

onze eigen mogelijkheden. Dat kan dus regulier of speciaal

onderwijs zijn, maar ook gemengde arrangementen of

schakeltrajecten vallen daaronder. Dat alles moeten we

thuisnabij aanbieden, dus zonder dat leerlingen ver hoeven te

reizen. Daarmee voorkomen we dat kinderen onnodig thuis

blijven zitten.

2. Wat verandert er precies per 1 augustus 2014?

De belangrijkste veranderingen zitten in de invoering van de

zorgplicht voor scholen en de afschaffing van het

leerlinggebonden budget (de rugzakjes). Vanaf 1 augustus

hebben schoolbesturen een zorgplicht. Dit betekent dat we er

als school voor moeten zorgen dat iedere leerling een

passende onderwijsplaats krijgt aangeboden. De zorgplicht

vraagt van ons dat we zorgvuldig onderzoeken wat een kind

nodig heeft en dat we dit zoveel mogelijk proberen zelf te

realiseren. Onze school mag dus nooit leerlingen weigeren. Als

we een leerling niet zelf een passend arrangement kunnen

bieden, dan moeten we een passend arrangement bij een

andere school inkopen.

‘Sorry, maar we kunnen uw kind

niet helpen’ bestaat straks niet

meer.

Voor de meeste leerlingen geldt dat plaatsing in het regulier of

speciaal onderwijs het beste past, maar voor sommige

leerlingen zullen ook gecombineerde trajecten goed mogelijk

zijn. Ook zullen we gedurende de hele schoolloopbaan blijven

monitoren wat een leerling nodig heeft. Dat betekent dus ook

dat we kunnen schakelen in ons aanbod. Als een leerling in het

praktijkonderwijs zich bijvoorbeeld goed ontwikkelt en hij/zij

31

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

(delen van) het vmbo kan doen, dan is het onze taak om dat

ook mogelijk te maken. Om die zorgplicht waar te kunnen

maken, is het noodzakelijk dat scholen samenwerken met het

speciaal onderwijs. Die samenwerking krijgt vorm in regionale

samenwerkingsverbanden. Ons regionale

samenwerkingsverband bestaat uit alle scholen voor

voortgezet onderwijs in Hoogeveen, Meppel en Steenwijk. In

Hoogeveen zelf geven we het passend onderwijs natuurlijk

vorm met onze samenwerkingspartners in Eduwiek.

3. Wat verandert voor de docent?

Passend onderwijs vraagt van de docent vooral een

denkomslag. Het gaat erom dat je de mogelijkheden gaat zien

van leerlingen. Daarmee zeg ik niet dat dit nu niet het geval is.

Integendeel, ik denk juist dat wij op het RvEC over een

docentenkorps beschikken dat bereid is te investeren in

kansen voor kinderen.

Toch verandert er wel iets. Er vindt een verschuiving plaats,

waarbij de mogelijkheden van een kind centraal komen te

staan. Dat vraagt van docenten leren kijken naar kinderen en

leren differentiëren in klassen in een positief pedagogisch

klimaat. ‘Sorry, maar we kunnen uw kind niet helpen’ bestaat

straks niet meer. Van docenten wordt verwacht dat ze zichzelf

afvragen wat ze moeten doen om die leerling wel te helpen en

(indien mogelijk) in het regulier onderwijs te houden. Dat

vraagt om bereidheid om jezelf te ontwikkelen en veranderen,

zodat je optimaal kunt inspelen op de onderwijsbehoefte van

de leerling. En het vraagt om de durf om hulp te vragen als het

even niet lukt met een leerling. Kan de school echt niet aan de

onderwijsondersteuningsbehoefte van de leerling voldoen,

dan moeten we vanuit de zorgplicht een plek zoeken waar aan

die behoefte kan worden voldaan.

4. Dus het probleem wordt bij de docent neergelegd?

Nee, de docent staat er echt niet alleen voor. Het verschil is

wel dat je als docent zelf de verantwoordelijkheid hebt om

hulp te zoeken als je er niet uitkomt met een leerling. De

docent kan zijn ondersteuningsbehoefte kenbaar maken.

Daarvoor hebben we allerlei deskundigen binnen onze

organisatie die daarbij kunnen ondersteunen. Denk aan de

32

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

ambulant begeleider of de gedragsdeskundigen van ons

Expertisecentrum. Ook kun je als docent cursussen volgen via

de Eduwiek Academie. Hoe die ondersteuning precies vorm

krijgt, moet zich nog uitkristalliseren. Daarvoor zijn talloze

mogelijkheden. Daarom is het ook belangrijk dat docenten

meepraten over passend onderwijs.

5. Hoe ziet zo’n passend leerarrangement eruit?

Belangrijk om te weten is dat vanaf 1 augustus iedere leerling

wordt aangemeld bij het regulier voortgezet onderwijs. Tijdens

de intake wordt gekeken waar de leerling het best geplaatst

kan worden. In de meeste gevallen zal dat ‘gewoon’ regulier

zijn, in een aantal gevallen zal dat speciaal onderwijs zijn. Maar

het kan ook zo zijn dat een leerling een aangepast traject volgt,

bijvoorbeeld een paar vakken op het VSO en een paar vakken

in het reguliere onderwijs.

Voor leerlingen die gecombineerde trajecten volgen wordt in

samenspraak met de zorgcoördinator, gedragsdeskundigen

van het expertisecentrum en de afdelingsleider (samen

vormen zij de Commissie Arrangeren) in overleg met de

33

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

Groenhorst Velp biedt naast vmbo ook lwoo. Toen er

steeds meer leerlingen met specifieke vragen op school

kwamen, hadden leraren behoefte aan extra

ondersteuning. Nu is er iedere dag een ambulant

begeleider op school aanwezig.

Klik op de afbeelding om het filmpje te bekijken.

Praktijkvoorbeeld: Groenhorst VelpEen voorbeeld van hoe kan worden omgegaan met ondersteuning in de klas. Kijk voor meer voorbeelden op www.passend onderwijs.nl

ouders een Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) opgesteld.

Daarin staat welke faciliteiten de leerling nodig heeft en wat de

uitstroompotentie is. Een voorbeeld: een leerling die een

storing heeft in het autistisch spectrum kun je aanbieden dat

hij na de klassikale uitleg in rust mag werken in een ander

lokaal, of een time-out mag nemen als dat nodig is. Deze

leerlingen komen in alle afdelingen van onze school voor.

We hebben absoluut een

voorsprong door Eduwiek

Ik vind de dyslexie-pas zoals we die nu gebruiken wel een

mooie vergelijking. Afhankelijk van de mate waarin de leerling

dyslexie heeft, staat op zijn pas welke faciliteiten hij mag

gebruiken. Een groter lettertype, meer tijd voor een toets,

werken met Kurzweil, enzovoort. Op dezelfde manier kunnen

we (gaan we) straks ook met andere zorgvragen omgaan.”

Er zijn ook leerlingen die alleen basiszorg nodig hebben. Dat is

de zorg die we zelf in huis hebben, bijvoorbeeld de begeleiding

van een leerling met dyslexie. Wat we als RvEC precies

aanbieden staat beschreven in ons ondersteuningsprofiel. Dit

is te downloaden op het

personeelsweb.

6. Welke rol speelt de afdelingsleider hierbij?

De afdelingsleider is in de eerste plaats

betrokken bij de intake, zoals dat ook

nu het geval is. Wat wel nieuw is, is dat ze meedenken over de

leerarrangementen voor leerlingen die extra zorg nodig

hebben. Een afdelingsleider weet wat er aan basiszorg

beschikbaar is binnen zijn afdeling en kan aangeven waar

extra expertise nodig is. Nadat het Individuele

Ontwikkelingsplan van de leerling is vastgesteld ziet de

afdelingsleider erop toe dat de gemaakte afspraken ook

worden nageleefd. Afstemming met de clusters is hierbij

natuurlijk van groot belang.”

7. Over hoeveel leerlingen praten we?

Vooral in het eerste jaar zal de instroom niet zo groot zijn,

omdat leerlingen zich tot 1 augustus gewoon nog bij het VSO

aanmelden. Als je sec kijkt naar het aantal leerlingen dat nu

34

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

nog in het VSO geplaatst wordt en straks in het regulier

onderwijs dan hebben we het maar over een enkeling. Voor

een aantal leerlingen is meteen duidelijk dat ze beter op hun

plaats zijn in het speciaal onderwijs. Maar onder het motto

‘regulier als het kan, speciaal als het moet’ zal het aantal

leerlingen dat een passend leerarrangement of een

schakeltraject volgt de komende jaren wel toenemen. Als

kinderen een groei doormaken en we kansen zien om ze in het

regulier onderwijs te plaatsen, dan zullen we ze die kansen

geven.

8. Mogen we leerlingen nog wel doorverwijzen naar het VSO?

Ja, dat mag. Maar dat betekent ook dat we de bijbehorende

gelden van die leerling mee moeten geven. Het ‘rugzakje’,

ofwel de leerlinggebonden financiering, verdwijnt namelijk per

1 augustus. Het geld van de rugzakjes komt bij de

schoolbesturen in een regio (het samenwerkingsverband). Bij

ons is dat dus het Samenwerkingsverband Hoogeveen –

Meppel – Steenwijk. Als school bepalen we hoe we het geld zo

doeltreffend mogelijk inzetten in de klas. De school kan er

35

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

extra begeleiding van leerkrachten en leerlingen mee betalen.

Of de school kan er het VSO mee bekostigen. Voor leerlingen

die doorverwezen worden naar het VSO stelt de Commissie

Arrangeren een advies op. De ‘Commissie Toelaatbaarheid’ van

het samenwerkingsverband geeft de definitieve

toelaatbaarheidsverklaring voor VSO af.

9. Hebben wij een voorsprong door onze Eduwiek-plannen?

Ja, daar ben ik van overtuigd. Waar veel scholen voor regulier

en speciaal onderwijs elkaar nog maar net leren kennen, zijn

wij al jaren bezig met onze samenwerking. We hebben al

ervaring met elkaar opgedaan en hebben de komende 2,5 jaar

tot de nieuwbouw om elkaar nog beter te leren kennen. De

gedragsdeskundigen van RENN4, Legato, Ambiq en RvEC

nemen al samen leerlingdossiers door, om te leren hoe het

straks in de praktijk gaat. En in het praktijkonderwijs en locatie

Park Dwingeland hebben we al ervaring opgedaan met

gecombineerde arrangementen. De problemen die we daar

tegen het lijf liepen, waren praktisch van aard. Geen boeken

beschikbaar, lessen dubbel geroosterd, dat soort zaken. Die

zijn eenvoudig op te lossen, je moet het alleen willen. Die wil is

bij ons zeker aanwezig. Gecombineerde arrangementen zijn op

al onze locaties mogelijk. De gezamenlijke nieuwbouw aan de

Voltastraat levert voor alle leerlingen voordelen op. Wij

hebben straks alle expertise en onderwijs binnen handbereik,

zonder fysieke grenzen.

10. Wat kan ik als docent doen om me hierop voor te bereiden?

In de eerste plaats is het belangrijk om te weten wat er op je af

komt. Passend onderwijs komt snel dichterbij, maar dat is

geen reden voor paniek. Verdiep je in het onderwerp. Lees

bijvoorbeeld de lerarenbrochure van passend onderwijs.nl en

denk na over wat dit voor jou betekent. Misschien wil je wel

extra scholing volgen bijvoorbeeld. Dat kan via de Eduwiek

Academie. De expertise en ervaring van docenten is van groot

belang. Heb je vragen of ideeën over hoe wij met passend

onderwijs omgaan, laat het dan weten. Het is belangrijk dat we

erover met elkaar in gesprek gaan.

36

SUCCESVOLLE LEERLOOPBAAN

Beleid en zo...

De verzuimtrend op het RvEC: (links MHV,

rechts vmbo): de blauwe lijn geeft het twaalfmaands

gemiddelde weer. De groene lijn het

verzuimpercentage per maand.

Spectaculaire daling ziekteverzuim personeel RvECHet Roelof van Echten College

behoort tot de 25 procent

scholen met het laagste

ziekteverzuim van Nederland,

zo blijkt uit cijfers van de

Benchmark VO. In het

schooljaar 2012-2013 daalde

het ziekteverzuim van

personeelsleden naar 4,11

procent. Het landelijk

gemiddelde ligt op 5,09

procent.

Ook uit de gegevens van OSG, ons administratiekantoor, blijkt

de dalende trend. Lag het percentage in het kalenderjaar 2009

nog op 7,19, in 2012 is dat percentage nog maar 6,48. En

kijken we naar het kalenderjaar 2013 dan blijkt het verzuim

nog verder afgenomen. Binnen het vmbo is het

verzuimpercentage onder het onderwijzend personeel gezakt

van 5,37 procent in januari 2013 naar 2,79 procent in

december. Voor MHV is dat percentage in dezelfde periode

gedaald van 3,99 naar 1,29 procent.

Matrixorganisatie

De daling van het ziekteverzuim is niet helemaal los te zien van

de invoering van de matrixorganisatie. “Met de invoering van

de matrix is de personele zorg, en dus ook het

verzuimmanagement, een taak geworden van de

clusterleiders”, zegt Hetty Minnes, staffunctionaris P&O. “De

verwachting was dat de clustervorming in de matrix ruimte

zou bieden om werkzaamheden tijdelijk van elkaar over te

nemen. Het is goed om te zien dat collega’s er alles aan doen

om uitval te voorkomen, ook op dagen waarop zij zich niet zo

goed voelen. Daarvoor verdient iedereen een groot

compliment wat mij betreft.”

Preventie

Deze cijfers zorgen vanzelfsprekend voor grote tevredenheid.

“De impact van verzuim is namelijk enorm”, zegt Hetty.

“Lessen vervallen, er vallen gaten in het rooster en het

jaarprogramma komt onder druk te staan. Het inzetten van

vervangende docenten is bovendien een tijdrovende en

kostbare klus. Die middelen kunnen we nu op een reguliere

manier inzetten in het onderwijs.”

Hetty hoopt dat we de trend voort kunnen zetten en het lage

ziekteverzuim vast weten te houden. Inzetten op preventie is

daarbij een van de speerpunten. “In december hebben alle

clusterleiders een training gevolgd om zo goed mogelijk te

anticiperen op ziekte-uitval van collega’s. Onze bedrijfsarts

Luuk Haze adviseert daarnaast om te overwegen of zieke

collega’s nog wel een gedeelte van hun werk kunnen doen, dat

past bij hun beperkingen op dat moment. Ziek worden kun je

immers niet voorkomen, maar lesuitval proberen we wel met

z’n allen te bestrijden.”

38

BELEID EN ZO...

Lorem Ipsum dolor amet, consectetur

Minder kanker, meer genezing

en een betere kwaliteit van

leven. Dat is het doel van het

Alp d’huZes. Onder het motto

"Opgeven is geen optie" wordt

op één dag de legendarische

Alpe d'Huez tot maximaal 6

keer beklommen op de fiets of

te voet. Daarmee zamelen

deelnemers zoveel mogelijk

geld in voor de strijd tegen

kanker. Dit jaar staat collega

Klazien Schonewille aan de

start.

Wie is Van Echten

Klazien Schonewille: Doet mee aan de Alp D’huzes

Al volop in training?

“Jazeker, ik sta twee keer per week in de sportschool op de

loopband samen met mijn teamgenoten van Team T(h)alent.

Dat doen we bij Move2Be in Hoogeveen, die ons gratis de

fitnessruimte en materialen ter beschikking stelt. Daarnaast

lopen we ook regelmatig buiten. Ons team bestaat uit 5

fietsers en 3 wandelaars. Daarnaast gaat een aantal

vrijwilligers mee die ons ondersteunen tijdens het

evenement.”

Waarom doe jij mee?

“Omdat ik – in het jaar dat ik 60 jaar word – een bijdrage wil

leveren aan de bestrijding van die vreselijke ziekte. Ik kan

helaas veel te veel mensen opnoemen in mijn nabije omgeving

die ermee te maken hebben. Mijn schoonzus is overleden aan

borstkanker, een neef van 32 aan een hersentumor. Afgelopen

week is één van mijn vrienden geopereerd aan

alvleesklierkanker en ook op het werk hebben we helaas

collega’s die niet gespaard blijven. Het zijn er simpelweg teveel

om op te noemen. Ik hoop dat ik op mijn manier een steentje

kan bijdragen en dat we van kanker geen dodelijke, maar een

levensbedreigende ziekte kunnen maken.”

De organisatie van Alp d’huZes is onlangs flink in opspraak

geraakt omdat er geld aan de strijkstok verdween. Heb jij

nog overwogen om daarom niet mee te doen?

“Nee, geen seconde! Ik heb die berichten ook gehoord en het

is natuurlijk heel kwalijk allemaal. Maar als wij achterover gaan

leunen, wordt er helemaal geen geld meer ingezameld, zo

helpen we die vreselijke ziekte nooit de wereld uit. En er zijn

teveel mensen in mijn omgeving waarvoor ik juist wel die berg

wil oplopen.”

Wat kunnen collega’s doen om jou te steunen?

“Ik kan nog veel sponsoren gebruiken. Ik heb inmiddels ruim

500 euro bij elkaar verzameld, maar heb in totaal 2500 euro

nodig. Dus collega’s: sta ook op tegen kanker en steun mij

tijdens de Alp d’huZes. Alle kleine beetjes helpen.”

Klik hier om Klazien te steunen!

40

Wie is Van Echten

Hij heeft zijn

sollicitatiegesprek net achter

de rug. “En het ging best goed”,

zegt Bjorn de Wit, leerling uit

het tweede leerjaar van het

praktijkonderwijs. “Maar het

was geen echte sollicitatie

hoor. Het was een

oefengesprek met meneer

Buijs om te kijken waar ik later

stage kan gaan lopen. Als ik

dan in het echt ga solliciteren,

weet ik wat je wel moet doen

en wat juist niet.”

Wat er verder gebeurdeAssessments in het praktijkonderwijs

Het sollicitatiegesprek is onderdeel van het assessment dat

onder alle leerlingen in leerjaar 2 wordt afgenomen. “Het doel

ervan is om in te schatten in hoeverre een leerling

stagegeschikt is”, vertellen docenten Mike Buijs en Margreet

Froma. Margreet: “We testen leerlingen onder andere op hun

communicatieve vaardigheden, hun motivatie, sociale

vaardigheden en hun interesses. Ook een test die de affiniteit

met bepaalde branches duidelijk maakt is onderdeel van het

assessment. Daarbij proberen we zo objectief mogelijk de

vaardigheden van leerlingen in kaart te brengen.”

“En dat is nog best ingewikkeld”, vult Mike aan. “Wij kennen die

leerlingen natuurlijk al door en door. We weten van een

leerling of hij onzeker is en bepaalde vaardigheden wel of niet

beheerst. Maar de bedoeling van het assessment is dat we dat

objectief in kaart brengen. Dat doen we door feitelijk gedrag te

meten. Ziet een leerling er verzorgd uit, werkt hij nauwkeurig

en hoe staat het met zijn taal- en rekenvaardigheden?”

Proefjes doen

Terug naar Bjorn, die nog even terugdenkt aan zijn

sollicitatiegesprek. “We deden net alsof meneer Buijs de baas

was van een bedrijf dat meubels opknapt en verkoopt. Hij

vroeg wat mijn hobby’s zijn en welke vakken ik leuk vind op

school. Zo probeerde hij te ontdekken wat ik het leukst vind

om te doen. Want bij het bedrijf kun je meubels opknappen,

dingen regelen en organiseren, maar ook meubels

wegbrengen naar de klanten.”

Het sollicitatiegesprek is niet het enige onderdeel van het

assessment, weet Bjorn te vertellen. “Eigenlijk zijn we er al het

hele jaar mee bezig. In de les moeten we allerlei proefjes

doen. Dan moeten we bijvoorbeeld blokjes op een bepaalde

manier neerleggen en dan kijkt de leraar hoe snel je dat kunt.

Of je moet van een aantal staven meten welke de kortste is.

Dat laatste vond ik niet zo moeilijk, die had ik in één keer goed.

Daarnaast werken we elke week aan een boekje met

opdrachten. Dan zie je bijvoorbeeld foto’s van een kantoor en

dan moet jij zeggen welke je het meest aanspreekt, een

rommelig of juist een opgeruimd kantoor. Ik geloof dat

42

WAT ER VERDER GEBEURDE

meneer Buijs dat boekje zelf heeft gemaakt, samen met

mevrouw Hugen.”

Arbeidsproeven

“Bjorn kan het mooi vertellen”, lacht Mike. “Het klopt

inderdaad dat we het gehele tweede leerjaar de tijd nemen

voor het assessment. Het bestaat uit verschillende onderdelen

die verspreid over het jaar worden afgenomen. Via een

werkinteressetest kijken we naar welke branche de

belangstelling van de leerling uit gaat. Daarnaast onderzoeken

we hun motivatie. Steekt een leerling graag de handen uit de

mouwen en is hij dan ook trots op zijn werk? En hoe staat het

met het doorzettingsvermogen? Dit soort zaken beïnvloedt het

werktempo en de kwaliteit van het werk.”

Margreet: “Ook kijken we naar de motorische vaardigheden.

Via arbeidsproeven testen we de concentratie van leerlingen,

hun tempo en nauwkeurigheid. Maar ook hoe leerlingen met

behulp van hun fijne motoriek en inzicht iets in elkaar zetten.

Verder toetsen we de taal- en rekenvaardigheden en hoe

leerlingen op sociaal gebied functioneren. Durven ze om hulp

te vragen, kunnen ze omgaan met kritiek en hoe goed kunnen

ze luisteren? En via een video-opdracht kijken we of leerlingen

in staat zijn om te observeren, te interpreteren en de essentie

van zo’n video weer te geven. In de praktijk blijkt hoe

verschillend leerlingen eenzelfde video vertalen. Dat zegt veel

over hoe een leerling functioneert in bepaalde situaties.”

43

WAT ER VERDER GEBEURDE

Individueel ontwikkelingsplan

Aan het eind van het jaar leveren alle opdrachten een

compleet beeld op van de vaardigheden van een leerling.

Margreet: “De conclusies van het assessment verwerken we in

het Individueel Ontwikkelingsplan (IOP) van de leerling. Daarin

benoemen we de sterke en minder sterke eigenschappen van

de leerlingen en doen we voorstellen hoe we daaraan kunnen

werken. Maar ook of we denken dat een leerling juist veel of

weinig uitdaging in zijn werk zoekt, sociaal contact leuk vindt

of juist niet en hoeveel begeleiding gewenst is. Dat bepaalt wat

voor type werk het beste bij ze past. Aan het begin van het

derde leerjaar bespreken we dat met de leerling en de ouders.

Zo stomen we leerlingen klaar voor een stageplaats die bij ze

past.”

En Bjorn? Die vindt de keus helemaal niet zo moeilijk. “Ik zou

in het echt ook wel meubels op willen knappen. Ik vind hout

namelijk echt het leukste vak op school. Groen gaat ook nog

wel, maar metaal of textiel is niks voor mij. Laat mij maar

lekker met hout bezig.”

We deden net of meneer Buijs de

baas was van een bedrijf dat

meubels verkoopt.

44

WAT ER VERDER GEBEURDE

F WT

Colofon

Redactie en fotografie:Martin Wering Ontwerp: BOP onderzoek en communicatie

Postbus 21527900 BD Hoogeveentel (0528) 358 658