Vroegsignalering bij middelengebruik! En dan?

Brijder en Brijder Jeugd Leontien Los & Margriet Katoen

Programma

• Brijder en Brijder Jeugd• Wie zit er in de zaal?• Middelengebruik en GGZ• Wat is verslaving?• Model gedragsverandering• Highlights MGV• Hoe nu verder?

Brijder VerslavingszorgBrijder Jeugd(12-23 jaar)

PreventieAmbulant behandeling

Detox &Klinische behandeling

Brijder (vanaf 23 jaar)Zorg ambulant & klinisch

Sociale Verslavingszorg

Online hulp :www.drugsinfoteam.nl

O.a. www.alcoholondercontrole.nl

Beschrijving doelgroep Brijder Jeugd: Prevalentie hoofddiagnoses AS I & II

(N=1213)

Cannabisgebruik 54.5%

Gamen 11.8%

Alcoholgebruik 9.6%

Stimulantia 7.7%

Gokken 4.0%

Overige middelen 3.9%

Meerdere middelen 1.5%

Nicotine 0.2%

Acute stoornis/imp. Beheersing

0.1%

Andere stoornissen dan middelen

6.8%

Wie ziet het als grote uitdaging om met gebruikers te werken?

Ja ik wel! Ga staanNee dankje! Blijf zitten

Attitude

• Voelen, denken en handelen• Normen en waarden • Eigen gebruik/oordeel• KVO (zie drankjewel.nl)• Visie hulpverlening/zelfstandigheid• Signaleren kunnen en willen

Een keer blowen is voor een jongere niet zo erg

Ja dat klopt! Ga staanNee niet juist! Blijf zitten

Positieve effecten gebruik:• Verdovend: bv. slaapmiddelen, alcohol

o versuffendo pijn, angst, spanning nemen af

• Stimulerend: bv. cocaïne , amfetamineo peppen lichaam en geest opo je wordt niet moe

• Bewustzijnsveranderend : bv. LSD, paddo’, cannabiso waarneming anders (horen zien voelen)o beleving anders (licht,tijd,geluid)o gevoel versterkt

• Gamen en gokken: o gevoel van controle en competentie

Hoe jonger iemand begint met middelen, hoe groter de kans op problemen?

Juist! Ga staanOnjuist! Blijf zitten

Visie op verslaving– Ziekte chronisch van aard– Door genetische, psychologische en sociale

factoren– Vaak gepaard met andere psychische ziekten (co-

morbiditeit)– Bij jongeren moeilijk te duiden:Geleidelijke schaal van experimenteren tot

afhankelijkheid.Eigen normen en waarden spelen eenGrote rol in hoe je de ernst inschat

DSM 5: stoornis in het gebruik van een middel 2 of meer criteria zijn positief:

Problematisch gebruik van het middel dat klinisch tot beperkingen lijdt of lijdensdruk geeft. Blijkt uit twee of meer criteria (vaker of meer gebruiken dan de bedoeling was, persisterende wens tot minderen, veel tijd besteed aan het middel, hunkering, verplichtingen niet nakomen enz.)

Ernst specificeren:Licht: twee tot 3 symptomenMatig: 4 a 5 symptomenErnstig: 6 of meer symptomen

Bij jongeren wordt er gekeken naar de ontwikkelingsfase en het functioneren op meerdere terreinen ( peers, ouders, school) in combinatie van de mate en manier van gebruik. Bijvoorbeeld: Middelen misbruik voor het 13de levensjaar is bv altijd ernstig, is namelijk tevens deviant gedrag

Mensen onder behandeling in de GGZ hebben dezelfde motieven om te gebruiken als ieder ander

Waar: Ga staan

Niet waar: Blijf zitten

Risico factoren bij gebruik

• Bestaanscrisis/ identiteitsproblemen• Hoge groepsdruk/ geen nee kunnen zeggen• Verdrijven (psychische) problemen/ zelfmedicatie• Gezinsproblemen• Eenzaamheid/ geen aansluiting leeftijdsgenoten• Co-morbiditeit• Een ouder die gebruikt of een psychiatrische

aandoening heeft• LVB• Vroegkinderlijk trauma

Verslavingsgedrag• Glashard ontkennen, stiekem• Bagatelliseren• Manipuleren, liegen• Verantwoordelijkheid buiten zichzelf leggen• Schuld aan anderen of “iets” geven• Emotionele verandering• Levensstijl• Niet kunnen opstaan• Spijbelen

Oefening met tweetallen!Overtuig de ander

Vraag de ander

Vechten of dansen?

Stadia van gedragsveranderingProchaska & DiClemente

OverwegenBeslissen

Volhouden Terugvallen

Start

Tussentijdse uitgang

Permanente uitgang

Uitvoeren Voorstadium

Stoppen met middelen…

In gesprek: aktief luisteren

• Open vragen stellen• Reflecteren• Bevestigen• Samenvatten

• Informatie en advies geven

In gesprek• Hou het bij de feiten

• Wees helder over je verwachtingen• Bedenk met welke verwachting de cliënt het gesprek in gaat

• Ga niet de strijd aan• Leg uit in hoeverre iemand in vertrouwen kan spreken• Kies een goed moment• Benadruk de eigen keuze mogelijkheden en autonomie• Geeft informatie als iemand daarom vraagt.• Stel grenzen aan gedrag

Hoe pak jij dat aan?Gamende jongen van 14 jaar. Hij is ASS gediagnostiseerd en

bij de Jeugdpsychiatrie in behandeling. Komt soms niet opdagen op afspraak.

Op school heeft hij slechte resultaten. Hij gaat niet meer naar de voetbalclub, omdat hij gamen

leuker vindt.

De ouders zijn gescheiden en communiceren slecht met elkaar. Daarom zijn ze bekend bij het wijkteam.

01-05-23

Evidenced based interventies

• Motiverende gespreksvoering

• Cognitieve gedragstherapie

• Mdft (multi dimensionele familie therapie)

Aansluiting is de basis!

01-05-23

Instelling voor verslavingszorg (IVZ) per provincie

Onlinewww.drugsinfoteam.nlwww.brijderjeugd.nl

www.twitter/brijderjeugdwww.facebook.com/pages/Brijder-Jeugd

LOL training Deskundigheidsbevordering voor intermediairs

Contact 088 - 358 22 60 (Noord-Holland)

088- 3583910 ( Zuid-Holland-Noord) preventie@brijder.nl

Vragen?