Türk Medeni KanunuInformatie over het Turks en Nederlands (familie)recht

Türk ve Hollanda (Aile) Hukuku hakkında bilgi

ColofonUitgave: LandelijkewerkgroepMudawwanah

Leden: StichtingSteunRemigranten(SSR),Utrecht

Palet,adviseursdiversiteit,Eindhoven

StichtingKezban,Tilburg

BureauVanBeijsterveldt,Eindhoven

Vormgeving: MariëttevanOort,Eindhoven

Druk: VandeGarde/Jémé,Eindhoven

Tekst: BureauVanBeijsterveldt,Eindhoven

Datum: Augustus2009

Dezeuitgaveisteverkrijgenbij:

StichtingSteunRemigranten: tel.06-48687086 e-mailssrned@planet.nl

Palet,adviseursdiversiteit: tel.040-2359999 e-mail info@palet.nl

StichtingKezban: tel.06-12507996 e-mail info@st-kezban.nl

2

Türk Medeni KanunuInformatie over het Turks en Nederlands (familie)recht

Inhoudsopgave

Voorwoord 4Introductie 61. HethuwelijkinTurkijeenNederland 82. OntbindingvanhethuwelijkinTurkijeenNederland 163. RechtenenplichteninNederland 244. Achtergeblevenofachtergelaten? 325. BelangrijkeadresseninTurkijeenNederland 38

Turksevertaling 51

3

Eenanderebelangrijkeredenomdezebrochureuittegevenisdege-dwongenachterlatingvanvrouwen,kinderenenjongeren.JaarlijkswordenervrouwenenkinderenuitTurkije,maarookuitanderelanden,achtergelateninhetlandvanherkomst.TurkseNederlanderswordentegenhunwilachtergelateninTurkijevanwegerelatie-ofopvoedings-problemenofuithuwelijking.Kinderenwordensomsompedagogische

Sinds 1 januari 2002 is een aantal bepalingen in het Turks familierecht veranderd. Omdat het Turks familierecht van invloed is op de positie van Turkse inwoners van Nederland en in de Nederlandse rechtspraktijk regelmatig het Turks recht toegepast wordt, is het belangrijk dat Turkse Nederlanders goed zijn geïnformeerd. Niet alleen over het Turks familierecht, maar ook over het Nederlands familierecht en de Vreemdelingenwetgeving.

Voorwoord

4

redenenondergebrachtbijfamilieinTurkije.Dezeproblemenzijnbe-kendbijvrouwenorganisatiesinTurkije.

DebrochuregeeftinformatieoverbelangrijkewijzigingenenbepalingeninhetTurksfamilierecht,overrelevanteproceduresinhetNederlandsfamilierecht,verblijfsrechtendevreemdelingenwetgeving.Naastinfor-matieoverhethuwelijk-enechtscheidingsrecht,depositievankinde-renenhetprobleemvanachterlating,wordenerhandreikingenentipsgegevenenzijnvoorhulpenadviesadressenvanorganisatiesenadvo-cateninNederlandenTurkijeopgenomen.Bijdezebrochurehoorteennoodboekje.Eenvertaaldzakboekjewaarinalgemenetipsenadressenvoorinformatieenhulpstaan.

NaastvoorTurksevrouwen,mannenenjongerenisdebrochureookvanbelangvoorNederlandsehulpverleners,voorTurksepersonendiezichinNederlandwillenvestigenenvoororganisatiesinTurkije.Deinformatiekanwordeningezetbijvoorlichtingsbijeenkomstenvoorvrouwen,man-nenenjongeren.

Wijdankenvooralmr.G.Dijks-Aslan,mevr.C.Doğan,mr.E.M.vandeBrom,mr.F.Arslan,prof.mr.F.J.A.vanderVeldenendrs.E.E.Bleeker.Zijadviseerdenonsoverdetekstindezebrochure.

LandelijkewerkgroepMudawwanah:

StichtingSteunRemigranten,Utrecht

Palet,adviseursdiversiteit,Eindhoven

StichtingKezban,Tilburg

BureauVanBeijsterveldt,Eindhoven

Dezebrochureismedetotstandgekomendankzijdemedewerkingenfinancieringvan

hetMinisterievanJustitie,DirectieMigratiebeleid

5

VoorlichtingscampagneVanwegewetswijzigingeninhetMarokkaansfamilierecht(Mudawwanah,2004)engedwongenachterlatingvanMarokkaansevrouwenenkindereninMarokko,starttedelandelijkewerkgroepMudawwanahin2002eenvoorlichtingscampagne.EencampagnewaarinderechtenvandevrouwindeMarokkaanseenNederlandsefamiliewetgevinginrelatietothetverblijfsrecht,centraalstaan.OokTurksevrouwen,mannenenjongerenblijkenhierovergeïnformeerdtewillenworden.WanthetTurksfamilierechtisvaninvloedopTurksevrouwenenmannendieinNederlandwonen.Bijvoorbeeldbijhuwelijk

Introductie

Sinds 1 januari 2002 heeft het Turks familierecht een aantal veranderingen ondergaan. Er is nu sprake van juridische gelijkheid van man en vrouw in Turkije. Deze juridische gelijkheid wordt nog niet overal in Turkije geaccepteerd en uitgevoerd. Voor (toekomstige) Turkse Nederlanders spelen, naast het Turks recht, ook het Nederlands familie- verblijfs- en vreemdelingenrecht een belangrijke rol. Daarnaast worden er nog steeds Turkse vrouwen en kinderen tegen hun wil achtergelaten in Turkije. Belangrijke redenen voor de landelijke werkgroep Mudawwanah om aandacht te vragen voor de verbetering van de rechtspositie van vrouwen en kinderen in Nederland en in het land van herkomst.

6

ofscheidingenalsersprakeisvanbezittingeninTurkije.DezelandelijkecampagnevoordeTurksegroepisnietalleenbedoeldvoorvrouwenenjongeren,maarookvoorTurksemannen.Ookvoorhenishetbelang-rijkgoedgeïnformeerdtezijnoverrechtenenplichteninhetTurksenNederlandsfamilierechtendeVreemdelingenwetgeving.

Türk Medeni KanunuVoor1926washetTurksefamilierechtgebaseerdopdeislam.Na1926zijnstaatengodsdienstgescheidenenwerdinopdrachtvanMustafaKemalAtatürkhetBurgerlijkWetboek,waarvanhetfamilierechtdeeluitmaakt,ingevoerd.EenwetboekdatstoeltopZwitsersrecht.Omdathetwetboeknietmeeraanslootbijmodernemaatschappelijkeont-wikkelingeneninternationaleverdragenalshetEuropeesVerdragvanderechtenvandemens,werdbeslotenomna75jaarhetwetboektewijzigen.Zowerdin1988hetscheidingsrechtgewijzigdwaardoormanenvrouwgelijkerechtenkregenbijdegevolgenvanechtscheiding.In2002volgdendelaatstewijzigingenenwerdookdegelijkheidvanmanenvrouwbijhuwelijkssluitinggeregeld.Inheterfrechtisdepositievanbuitenechtelijkekinderennugelijkaandievanwettigekinderen.

InhethuidigeTurksfamilierechtisersprakevanjuridische,gelijkheidvanmannenenvrouwen.Mannenenvrouwenhebbengelijkerechten,dragendezelfdeverantwoordelijkhedenenhebbensindsdelaatstewetswijzigingrechtopgelijkeverdelingvangoederen.

Zozijnmanenvrouwgezamenlijkverantwoordelijkvoorhetfinanciëleonder-houdvanhetgezinendeverzorgingvandekinderen.Enhebbenmannenenvrouwen,ongeachtopwiensnaamhetvermogenisgeregistreerd,rechtopeendeelvanhetvermogendattijdenshethuwelijkisopgebouwd.

IndepraktijkblijktdatnietoveralinTurkijedezegelijkheidalwordtge-accepteerdenuitgevoerd.Insommigeregio’sisanno2009hetverschiltussendewetendetoepassinghiervannoggroot.

7

1. Het huwelijk in Turkije en Nederland

Ook in het huwelijk is er in het vernieuwde Turks familierecht sprake van gelijkheid tussen man en vrouw. Een belangrijke wetswijziging is de leeftijdsverhoging van 15 naar 17 jaar om te mogen trouwen. Ook dat de vrouw haar meisjesnaam mag blijven voeren als eerste naam.

1.1 Trouwen volgens het Turkse recht

De keuze van een partnerInhetTurksfamilierechtisnietsvastgelegdoverwiedekeuzevandetoekomstigepartnermaakt.Indepraktijkblijktdatdeinvloedvanou-dersopdepartnerkeuzenogsteedsgrootis.Ookbijjongerendiezelfhunpartnerkiezen,ishetgebruikelijkdatdeoudersvandejongenomdehandvanhetmeisjevragen.Bijeengearrangeerdhuwelijk,waarbijdefamilieeenpartnervoorstelt,isnadrukkelijkdetoestemmingvandejongerenzelfnodig.Maarnogsteedswordenvooralmeisjestegenhunwiluitgehuwelijkt.IndepraktijkblijktdatTurksejongerendieinNederlandwonen,steedsmeereigenkeuzesmakenencreatieveoplos-singenvindenomhunouderstebewegentoestemmingtegevenvoor

8

eendoorhenzelfgekozenpartner.Verschilleninreligieuze,politiekeenculturelestromingen,endeinvloedvandefamilie,kunneneenbepa-lendefactorzijnindepartnerkeuze.

Tip: Vraageenfamilielidvanuwvaderskant,dieachteruwkeuzestaat,om deoudersvanuwpartnertevragenombijuweigenoudersdehand tevragen

De procedureAlseenmaalomdehandisgevraagdvolgtdeverloving(Nişan).Verlovenisgeenjuridischeverplichting.Hetiseentraditiedieisbedoeldombekendheidaanhethuwelijktegeven.Alseenverlovingverbrokenwordt,kunnencadeausdiezijngegevenvoorhetverlovingsfeestterug-gevraagdworden.Insommigegevallenbetaaltdiegenediedeverlovingheeftverbrokenook(im)materiëleschadevergoeding.Indenieuwewetisdeleeftijdomtemogentrouwenvan15jaarver-hoogdnaar17jaar.Dezeleeftijdgeldtnuvoorzoweljongensalsmeisjes.Inbijzonderegevallen,zoalsbijzwangerschap,geeftderechterooktoe-stemmingomtetrouwenalsdemanofvrouw16jaaris.Alseenvanbeideneenernstigepsychiatrischestoornisheeftofeenandereziektediebelemmerendisvooreengoedhuwelijk,magernietgetrouwdworden.

Tip: Bijdeaangiftevanhethuwelijk(Nikahișlemleri)iseengezondheids-verklaringeeneis.Vraagbijtwijfeloverdegezondheidvanuwpartneromeenuitgebreidermedischrapportvaneenarts

Ookverwantschap(familiebetrekking)kaneenredenzijnomniettemogentrouwen.Bijvoorbeeldtussenoudersenkinderen,oomoftantemetnichtofneef,oftussenschoonzus/dochtermeteenvande(ex)schoonouders.Geadopteerdekinderenmogennietmeteenvandeadoptieouders,meteen anderkinduithetadoptiegezinofmetdepart-nervaneenvandeadoptieouderstrouwen.

9

HetTurksBurgerlijkWetboekmaaktonderscheidtusseneenburgerlijkeneentraditioneelreligieushuwelijk(Dininikah/Imamnikahi).Eenreligieuzehuwelijkssluitingmagpasplaatsvindennadatdeburgerlijkehuwelijkssluitingheeftplaatsgevonden.IsditniethetgevaldanwordtditvolgenshetTurksWetboekvanStrafrechtalseenstrafbaarfeitbeschouwd.Destrafhiervoorishoog:minstenszesmaandengevange-nisstrafvoorman,vrouwenimam.Dezestrafgeldtookvoortrouwenonderde16jaar.

Tip: Indepraktijkvindenernogsteedsreligieuzehuwelijkenplaats.EenreligieushuwelijkwordtdoorNederlandenTurkijenieterkend.UbentinTurkijestrafbaarenhebtinNederlandgeenenkeljuridischrecht!Sluitdusaltijdeersteenburgerlijkhuwelijkaf!

Omtekunnentrouwenmoeteerst,gezamenlijk,aangiftevanhethuwe-lijkwordengedaanbijdeambtenaarvandeburgerlijkestand.Sindsdewetswijzigingenin2002kanookindewoonplaatsvandevrouwaangif-tewordengedaan.Voordeaangiftezijndevolgendestukkennodig:hetorigineleidentiteitsbewijs,zespasfoto’svanelkehuwelijkskandidaat,eenhuwelijksbevoegdheidsverklaring(Bekarehliyetbelgesiofevlenmeruhsati),eengezondheidsverklaringeneenafschriftuitdebevolkings-registratie.EeninternationalegeboorteakteisalleennodigalseenvanbeidendeNederlandsenationaliteitheeft.Vrouwendieopnieuwtrouwenmogenditnietbinnen300dagennahunvorighuwelijkdoen,tenzijmeneenmedischbewijsheeft,datmennietzwangeris.Dehuwelijksbevoegdheidsverklaringkanverkregenwordenbijhetfamilieregister(NufusDairesi).

Tip: Letopofopuwidentiteitsbewijsstaatofugescheidenbent. DitwordtnietoveralinTurkijeautomatischgedaan

Bijhetburgerlijkhuwelijkmoetenbruidenbruidegomineigenpersoontegelijkertijdaanwezigzijn.Eenhuwelijksvoogdwordtnietgeaccepteerd.

10

Dehuwelijkssluitingvindtplaatsinaanwezigheidvantweegetuigen.Directefamilieleden(ouders,broersenzussen)mogengeengetuigenzijn.Dehuwelijksbeambteschrijfthethuwelijkinhethuwelijksregisterenstuurteenschriftelijkeverklaringnaarhetbevolkingsregister.EenTurkshuwelijkvoltrekkenophetTurkseconsulaatisalleenmogelijkalsbeidepartnersgeenNederlanderzijn.Documentendiehiervoornodigzijn:eenhuwelijksbevoegdheidsverklaring,identiteitsbewijs,geboorte-akte,gezondheidsverklaringenvanelkepartijvierpasfoto’s.

Polygamie,metmeerderevrouwengetrouwdzijn,wordtinTurkijenietgeaccepteerd.

BruidsschatDebruidsschat(MihirofBaşlık)wordtinhetTurksBurgerlijkWetboeknietgenoemdenisdusnietwettelijkvastgelegd.BijdeDiniNikahwordtmeestalweleenbruidsschatvastgesteld,maaralsdebruidegomdezenietbetaalt,kandebruiddesomalleenopeisenalsditschriftelijkisvastgelegd.

Registratie van het Turkse huwelijk in TurkijePerdistrictwordteenfamilieregister(NüfusDairesi)bijgehouden.Elkgezinkrijgteenfamilieboekje(AileCüzdani)uitgereiktwaaringegevensvanhetgezinzijngeregistreerd.OokveranderingendiebuitenTurkijeplaatsvinden,zoalsgeboorte,overlijdenenhuwelijk,wordengeregi-streerdinhetTurksfamilieregisterenopverzoekinhetfamilieboekjevermeld.OmgegevensuiteenTurksfamilieregistertekunnenopvragenzijndevolgendedocumentenbelangrijk:fotokopieënvanhetfamilieboekjeenvandeTurkseidentiteitskaart(Nüfuskağıdı).

Registratie van het Turkse huwelijk in NederlandNederlanderkentelkhuwelijkdatgeldigisvolgenshetrechtvandeplaatswaarhethuwelijkgeslotenis,tenzijhetinstrijdismetde

11

Nederlandseopenbareorde.OmdatereenlegalisatieverdragistussenTurkijeenNederlandisdehuwelijksakteautomatischgelegaliseerd.

Tip: HetisbelangrijkomhetinTurkijeafgeslotenhuwelijktelatenregistrereninNederland.DitdoetubijdeBurgerlijkeStandindegemeentewaaruwoont.Hetvoordeelisdatualtijdafschriftenofuittrekselskuntaanvra-gen.Hiervoorhebtudeoriginelehuwelijksakteenuwidentiteitsbewijsnodig

Rechten en plichtenMetdekomstvandenieuwewetisdemannietmeervanzelfsprekendhethoofdvanhetgezin.HetTurksehuwelijkissinds2002eengezamen-lijkeverantwoordelijkheidvanmanenvrouw.Eenanderewijzigingisdatdevrouwervoorkankiezenomvoordeachternaamvanhaarmanhaareigennaamtedragen.Hiervoordienteenverzoekingediendtewordenbijdehuwelijksambtenaar.Ookhetfeitdatvrouwennietmeerdetoe-stemmingvanhunmannodighebbenombuitenshuistewerkeniseenbelangrijkeveranderinginhetTurksfamilierecht.Deopvoedingvandekindereniseengezamenlijkeverantwoordelijkheidgeworden.Beideoudershebbenhetjuridischegezagoverdekinderenenzijnverplichtomvoorhetonderhoudvandekinderentezorgen.Alsdeoudersnietgehuwdzijndankomthetgezagtoeaandemoeder.Indiendemoederminderjarigisofondertoezichtisgesteld,dandraagtderech-terhetgezagopaandevaderofstelteenvoogdaan.

1.2 Trouwen volgens het Nederlands recht

De procedure ElkeinwonervanNederlandkanvolgensNederlandsrechttrouwen.HiervoorhoeftmennietdeNederlandsenationaliteittehebben.BelangrijkisdatmeninNederlandwoonten18jaarofouderis.Ismenjongerdan18jaardanmoetendeoudersofeenvoogdtoestemmingvoor

12

hethuwelijkgeven.Bijzwangerschapofalsmenalkinderenheeftendeleeftijdis16of17jaar,danisergeentoestemmingnodig.InNederlandishetniettoegestaanomtetrouwenmetiemanddieeenverstandelijkebeperkingheeft.OokbijillegaalverblijfinNederland,kanmentrouwen.Belangrijkisomhieroverjuridischadviestevragen.Zievoormeerinformatiehoofdstuk3Rechtenenplichten.

HetNederlandsehuwelijkbestaatuittweestappen.AllereerstwordtaangiftevanhettoekomstighuwelijkgedaanbijdeambtenaarvandeBurgerlijkeStandindegemeentewaarmenwoont(inondertrouwgaan).Hiervoorzijndevolgendedocumentennodig:afschriftenvandegeboor-teakten,eenbewijsvaninschrijvinginhetbevolkingsregisterengeldigeverblijfsvergunningen.Ookkangevraagdwordennaareenverklaringvandepolitie,eenschriftelijketoestemming,bijvoorbeeldindesituatiealsmenjongerdan18jaaris,ofnaareenbewijsdatmengescheidenis.

Nadeondertrouwgeldteenminimalewachttijdvantweewekenvoor-datdehuwelijkssluitingplaatsvindt.DitgebeurtbijeenambtenaarvandeBurgerlijkeStandeninaanwezigheidvangetuigen(minimaaltwee,maximaalvier).Departnersleggendaneenverklaringafdatmenwiltrouwen(jawoord).Dehuwelijksaktewordtondertekenddoordebeidepartners,deambtenaarendegetuigen.

Het huwelijkscontractNetzoalsinTurkijekanmeninNederlandeenaantalvoorwaardenvoorhethuwelijkvastleggen.DitwordtinNederlandtrouwenophuwelijksevoorwaardengenoemd.Dithuwelijkscontractwordtopgestelddooreennotarisenkanzowelvooralstijdenshethuwelijkgemaaktworden.Isergeenhuwelijkscontractafgesloten,danleeftmeningemeenschapvangoederen.

13

Datbetekentdat,integenstellingtothetTurkserecht,allebezittingen,maarookalleschuldendieeenvandepartnersalvoorhethuwelijkheeft,nadehuwelijkssluitingeigendomvanbeidepartnersworden.

Rechten en plichten in het huwelijkDepartnersmoetensamenwonen,elkaartrouwzijnenelkaarbijstaan.NetzoalsindeTurksewetgevingzijnmanenvrouwsamenverantwoor-delijkvoorhetgezinenvoorelkaar.Departnerszorgenvoordever-zorgingenopvoedingvandeminderjarigekinderenenbetalensamenhiervandekosten.Ookhebbenbeidenhetgezagoverdekinderen.Datbetekentdatbeideouderszoweljuridischalsvoordeverzorgingenop-voedingvandekinderenverantwoordelijkzijn.InhetNederlandsrechtwerdvroegerdeachternaamvandevrouwbijhethuwelijkautomatischveranderdindeachternaamvandeman.Tegenwoordigzijnerverschillendekeuzemogelijkheden:deman/vrouwkiestdeachternaamvandepartner,deachternaamvandemanwordtgevolgddoordemeisjesnaamvandevrouw,demeisjesnaamvandevrouwwordtgevolgddoordeachternaamvandemanofmenhoudtbeidendeeigenachternaam.Ditkangeregeldwordenbijdegemeentewaarinmenwoont.

Registratie van het huwelijkEenNederlandshuwelijkwordtdoordeTurksewetgevingerkend.OmdatereenlegalisatieverdragistussenNederlandenTurkijehoeftdehuwe-lijksaktedusnietgelegaliseerdtewordenvoorTurkije.HetNederlandsehuwelijkwordtautomatischgeregistreerdbijdeBurgerlijkeStand.OmhetNederlandsehuwelijktelatenregistrereninTurkijewordthethu-welijkterregistratieaangebodenbijdeTurkseambassade.Documentendienodigzijn:trouwboekje,Turkseidentiteitsbewijzen,paspoor-ten,verblijfsvergunningenenvierpasfoto’s.AlseenvandepartnersNederlanderiserookeeninternationalegeboorteaktenodig.DevolgendetipsgeldenzowelvoorhethuwelijkvolgensTurksrechtalsvoorhethuwelijkdatisafgeslotenvolgenshetNederlandsrecht:

14

Tip: Legbijeennotarisineenaktevastwelkebezittingen/vermogenenschuldenvanvoorhethuwelijkvanwiezijn.Ditkanooktijdenshethu-welijk.Ditvoorkomtmoeilijkhedenbijeeneventuelescheiding

Tip: Bewaarallebewijsstukkenwaarmeeaangetoondkanwordendat degoederenenschuldenalvoorhethuwelijkvanuwaren

Tip: Maakkopieënvanbelangrijkedocumentenalshettrouwboekje, dehuwelijksakteenhetregistratiebewijsvanhethuwelijk

1.3 Nationaliteit van de kinderen

Opgrondvanartikel1vandeTurksenationaliteitswetgevingheefthetinofbuitenTurkijegeborenkindvaneenTurksevaderofmoederdeTurksenationaliteitvangeboorteaf.InNederlandgeborenkinderenvaneenTurkseeneenNederlandseouderofvaneenTurkseouderdieinNederlandzelfisgeboren,krijgenautomatisch,naastdeNederlandsenationaliteit,ookdeTurksenationaliteit.DeTurksenationaliteitswetgevingkentdemogelijkheidom,vanaf18jaar,afstandtedoenvandeTurksenationaliteit.Jongensmoetenhier-vooreerstinmilitairedienstofdedienstplichtafkopen.

15

2. Ontbinding van het huwelijk

In het Turks familierecht zijn de gronden voor een echtscheiding opgenomen. De rechter kan een verzoek tot echtscheiding weigeren. Als beide partners de Turkse nationaliteit hebben, kan ook de Nederlandse rechter volgens de Turkse wet de scheiding uitspreken. Dit besluit moet door de Turkse rechter erkend worden. Echtscheiding heeft gevolgen voor het verblijfsrecht van een partner met een afhankelijke verblijfsstatus.

2.1 Ontbinding van het huwelijk volgens het Turkse recht

ProcedureZoweldemanalsdevrouwkunnenzelfmethulpvaneenadvocaateenverzoektotechtscheiding(Boşanmadlekcesi)indienen.Ditverzoekwordtgedaanbijderechtbankindewoonplaatsvaneenvanbeidenofindewoonplaatswaarzijvóórdeproceduredelaatstezesmaandensa-menhebbengewoond.HetTurksfamilierechtkentmeerderegrondenvooreenscheiding:

16

• Overspel.Ditwasindeoudeweteenstrafbaarfeit;• Levensbedreigingvanen/ofslechtebehandelingdoordepartner; deeervandeanderepartneraantasten;• Eeneerloos(immoreel)levenhebben;• Eenvandeechtgenotenheeftdeanderminstenszesmaandenverlaten;• Eenongeneeslijkegeestelijkestoornis.

Debelangrijkstescheidingsgrondisduurzameontwrichting.Eenverzoektotechtscheidingopbasisvanduurzameontwrichtingkangedaanwor-denalsmenminstenséénjaargetrouwdis.Alsbeideechtgenotenopgrondvanduurzameontwrichtingecht-scheidingvragenenschriftelijkeafsprakenmakenoverdekinderenenfinanciëlezaken,danzalderechternietmeernagaanoferwerkelijksprakeisvanduurzameontwrichting.Alsechtereenvandepartnersomeenscheidingopgrondvanduurzameontwrichtingvraagt,dankandeanderepartnerhiertegenbezwaarmakenalsnaarzijn/haarmeningdeverzoekerdemeesteschuldheeftaanontwrichting.Derechtermoetdanbesluitenofhijdescheidingzaluitspreken.Wonendeechtgenotenalmeerdendriejaarnietmeersamen,danzalderechterdescheidingaltijduitspreken.

Tip: Alsersprakeisvanduurzameontwrichtingkanhetscheidingsvonnis snelleruitgesprokenworden

Alsderechterdenktdaterkansisopverzoening,kanhijbesluitenomnietdeechtscheidingmaardescheidingvantafelenbed(Dusunmevakti)uittespreken.Ookeenvandeechtgenotenkaneenverzoekindie-nentotscheidingvantafelenbed.Deperiodevanscheidingvantafelenbedwordtdoorderechtervastgesteldtussendeeenendriejaar.Derechterkaneenechtscheidingsverzoekweigeren.Dezeweigeringmaghoogstensdriejaarduren.Alsnadriejaarhethuwelijknietisver-beterd,danwordtopverzoekvaneenvandepartners,opgrondvanbewijsstukken,descheidingperdefinitietoegewezen.

17

HoelangeenechtscheidingsprocedureduurtinTurkijeisverschillend.Bijvoorbeeldalsdepartnernietinstemtkanditenkelejarenduren.Gemiddeldwordteenvonnisbinneneenjaaruitgesproken.

AlsbeidepartnersdeTurksenationaliteithebbenkanookdeNederlandserechtervolgensTurksrechteenscheidinguitspreken.

Tip: AlsmeninNederlandwoontdankaneenadvocaatinTurkijegemachtigdwordenomeenscheidingsverzoekintedienen.Menhoeftdusnietzelfaanwezigtezijn.Neemhiervoorcontactopmeteenadvo-caatinNederland

ErkenningNederlanderkentelkeTurksescheiding.Omdatereenlegalisatiever-dragistussenNederlandenTurkijeishetnietnodigomdeaktevanechtscheidingtelegaliseren.HetiswelraadzaamomdescheidingdieinTurkijeisuitgesprokeninNederlandtelatenregistreren.DitmoetpersoonlijkgedaanwordenbijdeBurgerlijkeStandindegemeentewaarmenwoont.Hiervoordienthetorigineleechtscheidingsvonnisoverlegdteworden.DitmoetvoorzienzijnvaneenApostillestempel.InNederlandwordtdeApostillestempelafgegevendoordegriffiersvandearrondissementsrechtbanken.

Tip: LaatuwTurkseechtscheidingaltijdregistrereninNederland.Hoewelregistratienietwettelijkisverplicht,ishetwelvaakeenvoor-waardezoalsbijhetaangaanvannieuwhuwelijk

18

2.2 Ontbinding van het huwelijk volgens het Nederlandse recht

ProcedureNetzoalsindeTurksewetgevingkanvolgensdeNederlandsewetzoweldemanalsdevrouw,gezamenlijkofalleen,eenscheidingaanvragen.Hetverzoektotechtscheidingwordtgedaanopbasisvanduurzameontwrichting.Deverhoudingenzijndanzodanigverstoorddatmennietlangerbijelkaarkanblijven.Dezegrondhoeftnietgemotiveerdteworden.Manenvrouwzoekeneenadvocaatdiegespecialiseerdisinechtscheiding.Doordeadvocatenwordtonderzochtoferovereenstem-mingbereiktkanwordenoverallezakendieafgehandeldmoetenwor-den.Zoalsdeverdelingvandebezittingen,dehoogtevanalimentatieofdezeggenschapoverdekinderen.Zijnbeidepartijenakkoordmetdeafspraken,danverlooptdeechtscheidingsproceduresnel.Ismenhetnietmetelkaareensdanspreektderechtereenbeslissinguit.Deadvocaatdienthiervoorbijderechtbankeenverzoekschriftin.Indemeestegeval-lengaatderechterakkoordenvolgtdeechtscheidingsbeschikking.Bijdezeuitspraakismennietverplichtaanwezigtezijn.Derechterkanookgevraagdwordenomvoorlopigevoorzieningentetreffenvoordeperiodevandeechtscheidingsprocedure.VoordeaanvraagvaneenNederlandsescheidingzijndevolgendedocu-mentennodig:dehuwelijksakte,eenuittrekselvandewoonplaatsvandepartnersendegeboorteaktenvandekinderen.

ErkenningEenscheidingdieuitgesprokenisinNederlandmoetbevestigdwordendoordeTurkserechtervoordatdezerechtsgeldigisinTurkije.DezeprocedurewordtuitgevoerddooreenrechtbankvoorhetfamilierechtinTurkije.Deprocedureiseenvoudig.Hetvonniswordtgetoetst,erwordtgeennieuweechtscheidingsproceduregestart.Deeiser,aan-vragervandeerkenning,wordtopgeroepenompersoonlijkaanwezig

19

tezijn.Erwordtdusgeenuitspraakgedaanaandehandvanalleendocumenten.Documentendienodigzijnvoordeerkenningprocedure:hetverzoekschrift,hetoriginelebuitenlandsevonnisvoorzienvaneenApostillestempeleneenvertalinghiervanendebriefwaaruitblijktdathetvonnisdefinitiefis.

Tip: Maakkopieënvanuwpaspoort/identiteitsbewijs,hethuwelijksboekje,deverblijfsvergunningendeNederlandsescheidingsakte.Vraageenver-trouwdpersoonomdezekopieëntebewaren

2.3 Alimentatie, schadevergoeding, de positie van de kinderen en verdeling van goederen en vermogen volgens de Turkse wet

Bijeenscheidingkaneralimentatieen/ofschadevergoedingbetaaldworden.

AlimentatieEenbelangrijkeredenomalimentatie(Nafaka)toetewijzenis,alseenvandepartijendoordeechtscheidinginbehoeftigeomstandighedenkomtteverkeren.Zijofhijkandanvandeschuldigepartijlevensonder-houdvragen.Bijvoorbeeldalsdevrouwtijdenshethuwelijkhuisvrouwwasengeenzelfstandiginkomenhad.Erzijnverschillendevormenvanalimentatiemogelijk:

Tedbir Karari (voorlopigevoorzieningen):hetgaathierbijomalimentatieoverdeperiodetussendeaanvraagvoorscheidingenhetdefinitievevonnis.

Nafaka Yoksulluk:dezevormvanalimentatiewordtgevraagdvoornahetechtscheidingsvonnis.De(ex)partnerdieniethetgezagoverdekinderenheeft,isverplichtom

20

totdekinderen18jaarzijn,voordeverzorgingenopvoedingvandekin-derenalimentatietebetalen.

Tip: Ookalsergeenalimentatievoordekinderenindeprocedureisvastgesteld,kuntunahetechtscheidingsvonniseenverzoekomalimentatieindienenofalseralalimentatieis,ditbedragverhogen.Bijvoorbeeldalsdekostenvanonderwijsvanuwkindhogerzijngeworden

Naastalimentatiekanerviaderechterookomschadevergoedingge-vraagdworden:

Materiële schadevergoeding:deonschuldigepartijdiedoordeecht-scheidinggeschaadis,kanaandeschuldigepartijeenmateriëleschade-vergoedingvragen;

Schadevergoeding voor immateriële schade: departijdiedoordeschei-dinginzijn/haareerisaan-getast,eentraumaofpsychischeschadeheeftopgelopen,kanhiervooreenschadevergoedingvragen.

Nadeechtscheidingwordthetjuridischgezag,ditintegenstellingtothetNederlandsrecht,toegewezenaaneenvandeouders.Indepraktijkisditvaakdemoeder.Erkanweleenomgangsregelinggetroffenwor-den.Vanafhun12ejaarmogendekinderenzelfkiezenbijwelkeoudermenwilwonen.

VolgensdeTurksewethebbendeechtgenoteneengemeenschappelijkvermogendatvooralbestaatuitarbeid,socialeuitkeringenenandereinkomsten.Daarnaastheeftiederepartnereenpersoonlijkvermogen.Ditkunnengoederenofgeldzijndiezowelvóóralstijdenshethuwelijkzijnverworven.Voorbeeldenvanpersoonlijkvermogenzijn:hetvermo-gendatmenalhadophetmomentvantrouwen,goederendiebestemdzijnvoorpersoonlijkgebruikalssieraden,vermogendatmenzonder

21

tegenprestatietijdenshethuwelijkheeftverkregenalserfenisofprijs,eenschadevergoedingofdeopbrengstvandeverkoopvanpersoonlijkegoederen.

Hetgemeenschappelijkevermogenmoetwordenverdeeldenhetper-soonlijkevermogenblijftnadescheidingvandebetreffendepersoon.

Tip: Watpreciesvanwieis,waarurechtophebt,datisvaakmoeilijktebewijzen.Zorgerdanookvoordatueeneigendomspapieropnaamhebt,eenfactuurofeengetuigenverklaring.Ukuntdegoederenooklatenbeschrijvenbijdenotaris.Blijfaltijdalertopschuldendieuwpart-nervoorentijdenshethuwelijkgemaaktheeft

2.4 Alimentatie, de positie van de kinderen en verdeling van goederen en vermogen volgens de Nederlandse wet

Inprincipemoetenmanofvrouwalimentatiebetalenaandepartner.Alimentatiewordttoegekendalseenvandepartnersvoldoendegeldheeftendeanderepartnergeldnodigheeft.Alsbeidepartnersvol-doendeinkomenhebben,kanafgezienwordenvanhetrechtopalimen-tatie.Bijonenigheidoverdealimentatiebeslistderechter.Zekeralserkinderenzijn,ishetgebruikelijkdatalimentatiewordtbetaaldaandeverzorgendeouder.

Tijdenshethuwelijkzijnbeideoudersverantwoordelijkvoordekinde-ren.NaeenNederlandseechtscheidinglooptinprincipehetouderlijkegezag,zoalsdittijdenshethuwelijkgeregeldwas,gewoondoor.InNederlandwordtervanuituitgegaandatoudersdiegaanscheiden,on-danksalleproblemendiemenmetelkaarheeft,ervoormoetenzorgendatdebandvandekinderenmetbeideoudersblijftbestaan.Deouderszijnverplichtombijhetechtscheidingsverzoekeenouderschapsplan

22

teoverleggen.Alsergeenenkelecommunicatietussendeoudersmeermogelijkis,zoalsbijhuiselijkgeweld,kanhiervanwordenafgezien.Deniet-verzorgendeouderwordtmeestalverplichtommeetebetalenindekostenvandeverzorgingenopvoedingvandekinderen.Vanafhun12ejaarkunnenkinderengeconsulteerdwordendoorderechteroverbijwiemenwilwonen.Ditkandoorhetschrijvenvaneenbrief(kinderver-klaring)ofineenpersoonlijkgesprekmetderechter.Derechterbeslistinhetbelangvanhetkindendatbesluitkananderszijndanwathetkindwil.

DemeestehuwelijkeninNederlandwordengesloteningemeenschapvangoederen.Ditbetekentdatallebezittingenenschulden,vanvóórentijdenshethuwelijk,gemeenschappelijkeigendomzijnvanmanenvrouw.Jekuntookophuwelijksevoorwaardentrouwen.Danregeltmenvoordatmentrouwt,welkebezittingenvanwiezijnendatheteigenvermogenvandebetreffendepersoonblijft.

Tip: Legineenhuwelijkscontractbijdenotarisvastwelkegoederenofgrondvanuzijn.Ofzorgdatdezebezittingenopuwnaamgeregistreerdstaan.Ookishetbelangrijkdatdetijdenshethuwelijkaangekochtebezittingeniniedergevalopnaamvanbeidepartnersstaan.Blijfaltijdalertopgemaakteschuldendooruwpartnervoorentijdenshethuwelijk

23

3. Rechten en plichten in Nederland

Ook de wettelijke eisen in Nederland beïnvloeden de rechtspositie van nieuwkomers en die van Turkse Nederlanders die al langer in Nederland wonen. De eisen die gesteld worden aan inburgering zijn ingrijpend gewijzigd. Per 1 januari 2010 krijgt inburgering een relatie met het verblijfsrecht. De ontbinding van het huwelijk of een relatie heeft gevolgen voor de partner met een afhankelijke verblijfsstatus.

3.1 Vestigingsvoorwaarden

InhetNederlandsetoelatingsbeleidwordeneenaantalvoorwaardengesteldaanpersonendiezichwillenvestigenbijhunpartner(gezinsvor-ming)ofgezininNederland(gezinshereniging).Denieuwkomerenzijn/haarpartnermoeten21jaarofouderzijnenhetinkomenvandepartnerinNederlandmoetminimaal120%vanhetNederlandseminimumloonbedragen.Ookdienenbeideneengezamen-lijkehuishoudingtevoerenenophetzelfdeadresingeschreventestaan.Verplichtedocumentenzijn:eengeldigpaspoort,eenziektekostenverze-keringmetdekkinginNederlandeneenvertaaldehuwelijksakteineengangbaretaalalsFrans,EngelsofNederlands.DeTurksehuwelijksakte

24

wordtingeschrevenbijdeBurgerlijkeStandvandewoonplaatsvandepartnerinNederland.BijhetTurkseconsulaatenopwww.immigratiedienst.nlkanhieroverinformatieingewonnenworden.BijdevestigingsvoorwaardenhoortookdeverplichtecursusInburgeringinhetlandvanherkomst.Ziehiervoor3.4WetInburgeringBuitenland.

Tip: InTurkijeheeftmeninternationaleaktes.Uhoeftdangeenvertalingtelatenmaken.Zieeroptoedatformulierenvolledigingevuldenge-stempeldzijn.IsditniethetgevaldanwordtdeaktenietgeaccepteerdinNederland!

3.2 Rechtmatig verblijf

AlsmendepartnerofgezinsledennaarNederlandwilhalen,danmoetdezenieuwkomereenMachtigingtotVoorlopigVerblijf(MVV)eneenver-blijfsvergunningaanvragen.InTurkijewordtdeMVVaangevraagdbijdeNederlandseambassadeofhetconsulaat.DeImmigratieenNaturalisatieDienst(IND)adviseertofdeMVVkanwordenafgegeven.AlsmeninhetbezitisvaneenMVV,dankanmenNederlandinrei-zenendientnaaankomstinNederlandeenverblijfsvergunningvoorbepaaldetijdaangevraagdteworden.Naeenjaarlegaalverblijfbijdepartnerkandeafhankelijkeverblijfsvergunningverlengdwordenmetvijfjaar.Ookkannadriejaarverblijfdeafhankelijkeverblijfs-vergunning,opverzoekvandebetrokkene,omgezetwordenineenzelfstandigeverblijfsvergunning.Hiervoorisgeentoestemmingvandepartnernodig.HeeftmenvijfjaaronafgebrokenmeteengeldigeverblijfsvergunninginNederlandgewoonddankanmeneenver-gunningvooronbepaaldetijdaanvragen.Per1januari2010geldtdatmendanwelhetinburgeringdiplomamoethebbengehaald.Minderjarigenkunnenna1jaarverblijfbijouderseenzelfstandigever-blijfsvergunningaanvragen.

25

Tip: Vraagnadriejaarlegaalverblijfaltijdeenzelfstandige verblijfsvergunningaan

Associatieverdrag Turkije-EEG Opgrondvanonderandereditverdragisderegelingvoordever-blijfsvergunningvoorTurksemannenenvrouwendiegaanwerkeninNederlandafwijkend.Alsmentochwilscheidenbinnen3jaarendenieuwkomerwerktopdatmomentaltenminste1jaarlegaalinNederland,dankandenieuwkomereenwijzigingvanhaar/zijnafhanke-lijkevergunningvragen.Ditkanmendoenalsdewerkgevertenminstenogeenjaarwerkvoordezepersoonheeft.

Tip: Vraagdeverblijfsvergunningoptijdaan.Alsdezeisverlopenhebtunogtweejaardetijdomeenvergunningaantevragen.NadietweejaarkuntualleennogeenaanvraagindienenbijdeNederlandseambassadeinuweigenland

Nederlandse nationaliteit aanvragen Alsmenminimaalvijfjaaronafgebrokenmeteengeldigeverblijfsver-gunninginNederlandwoont,kandeNederlandsenationaliteitwordenaangevraagd,hetgeenookrechtgeeftopeenNederlandspaspoort.

Voormeerinformatieoververblijfsvergunningenenkosten(leges)ziewww.ind.nlofhetadresvandeImmigratieenNaturalisatiediensteldersindezebrochure.

Illegaal in Nederland en trouwenAlsmenillegaalverblijftinNederlandenmenwilttrouwendankandatinbeginsel.MenoverlegtdanbijdeBurgerlijkeStanddegeboor-teaktenendeverklaringenvannietgehuwdzijn.DeambtenaarvandeBurgerlijkestandmagpasmeewerkenaanhetopmakenvaneenaktevanhuwelijksaangifteofeenaktevanregistratievaneenpartnerschapalshij/zijbeschiktovereenverklaringvandepolitie.Datlaatsteishet

26

zogenaamdeM-46formulierdatbijdeBurgerlijkeStandverkregenkanworden.Ditformuliermoetnaardepolitiegestuurdworden.Depolitieroeptbeidepartnersopvooreengesprek.Depolitiegeeftaltijdeenne-gatiefadviesalsmennietverschijnt.IllegaalverblijfinNederlandhoeftgeenredentezijnomeenverzoekomtekunnentrouwenaftewijzen.TrouweninNederlandisgeengrondvoorverblijfsrechtinNederland.OmzichopbasisvanhethuwelijkinNederlandtekunnenvestigeniseenverblijfsvergunningnodigwaarvooreersteenMachtigingtotVoorlopigVerblijf(MVV)inTurkijezelfmoetwordenaangevraagd.

Tip: AlsuillegaalinNederlandverblijftenwilttrouwen, vraagaltijdjuridischadvies!

3.3 Verblijfsvergunning na verbreking gezinsband

BijaankomstinNederlandkrijgennieuwkomerseenafhankelijkever-blijfsvergunningvoorbepaaldetijd.Nadriejaarkanmenvoortgezetver-blijfaanvragenennavijfjaareenverblijfsvergunningvooronbepaaldetijd.Indeperiodedatmennoggeenzelfstandigverblijfsrechtheeft,ismenvoorhetverblijfsrechtafhankelijkvandepartner:menmoetophetzelfdeadreswonenenmenmagderelatienietverbreken.GebeurtditweldanvervalthetrechtopverblijfenmoetmenNederlandinbe-ginselverlaten.

Vreemdelingenmeteenafhankelijkeverblijfsvergunningdie,binnendeperiodevandriejaar,geconfronteerdwordenmethuiselijkgeweldkunneninaanmerkingkomenvoorvoortgezetverblijf.Ditalsmenkanaantonendatderelatieinverbandmethuiselijkgeweldisverbroken.Hiervoorzijntweeverklaringennodig:eenproces-verbaalvanaangifteofmeldingbijdepolitiedoordebetrokkeneeneenverklaringvanbij-voorbeeldhuisartsofvertrouwensarts,opvanghuis,steunpuntHuiselijkgewelden/ofeenbegeleidendmaatschappelijkwerker.Kanmenniet

27

aantonendatersprakeisvanhuiselijkgeweld,dankanvoortgezetverblijfaangevraagdwordeninverbandmetbijzondere,individueleomstandigheden.Ditverzoekwordtalleengehonoreerdalsdesituatiebijzonderschrijnendis.

Ookvrouwenenkinderendieslachtofferzijnvan‘gedwongenachterla-ting’kunneninaanmerkingkomenvoorvoortgezetverblijf.BijvoorbeeldalszijaleenzelfstandigrechthaddenominNederlandteverblijven,opgrondvanhuiselijkgeweldofanderebijzondereindividueleomstan-digheden.Naasthuiselijkgeweldzijneranderefactorenwaarnaarbijeenaanvraagomvoortgezetverblijfwordtgekeken.Bijvoorbeeldnaardepositievanalleenstaandevrouweninhetthuisland,desocialeeneconomischesituatie,dezorgvoorkinderendieinNederlandgeborenzijn,ofersprakeisvanhuwelijksdwang,depositievandekindereninhetlandwaarinzezijnachtergelatenofalsersprakeisvangeweldbin-nendefamilieenomgeving.Zieookhoofdstuk4.Achtergeblevenofachtergelaten?

Ingevalvanoverlijden:menkomtookinaanmerkingvoorvoortgezetverblijfinNederlandalsmengetrouwdisofsamenwoontendeechtge-noot/partneroverlijdtendeoverledeneeenniettijdelijkverblijfsrechthad.

Tip: Alsersprakeisvanlichamelijken/ofpsychischgeweldmeldtditaltijd bijdehuisartsofanderehulpverleners

Tip: Alseenvrouwofmangeconfronteerdwordtmethuiselijkgeweldenhethuisisuitgezetofgevlucht,dankanookachterafaangiftevandemis-handelingofeenmeldingbijdepolitiegedaanworden!

Tip: Verblijftuineenopvanghuisenheeftunoggeenverblijfsvergunningmaarweleenaanvraagingediendinverbandmetgeweldofbedreiging?Dankuntuinprincipeeenuitkeringaanvragenbijuwgemeente.Komtu

28

nietinaanmerkingvooreenbijstandsuitkeringdankuntumogelijkeenberoepdoenopeenuitkeringvoorbepaaldegroepen,deRvbregeling

Tip: Zievoormeerinformatieoververblijfsvergunningendebrochure Huiselijkgeweld,eergerelateerdgeweld,mensenhandelenuw verblijfsvergunning(MinisterievanJustitieenIND)

3.4 Wet Inburgering

InNederlandisdeWetInburgeringvankracht.Dezewetgeldtzo-welvoornieuwkomersinNederlandalsvoormensendieallangerinNederlandwonen.IndeinburgeringcursuswordtdeNederlandstaalgeleerdeninformatieoverdeNederlandsesamenlevinggegeven.Daarnaastisiedereenverplichtomeeninburgeringexamentedoen.

In Nederland: InburgeringcursusenexamenvoormensendieallangerinNederlandwonenisverplichtvoornieuwkomersdiegeenNederlandspaspoorthebben,tussende18en65jaarzijnenna1januari2007inNederlandzijnkomenwonen.Ineenaantalsituatiesismennietinbur-geringsplichtigbijvoorbeeldalsmenafkomstigisuitdeEuropeseUnie,tijdensdeleerplichtigeleeftijdachtjaaroflangerinNederlandwoondeofoverNederlandsediploma’sofbewijsstukkenbeschiktoftijdelijkvoorstudieofwerknaarNederlandkomt.

In Turkije: DeplichtomeerstinTurkijedeinburgeringcursusenhetbasisexamentedoengeldtvoormensenvan18tot65jaardie,omnaarNederlandtekunnenkomen,eenmachtigingtotvoorlopigverblijf(MVV)nodighebben.DitbetreftmensendieeengezinwillenvormenmeteenpartnerinNederland(gezinsvormingofgezinshereniging)enmensenmeteengeestelijkberoepzoalsimamofpredikant.Hetexamenwordtmondeling,inhetNederlandsafgelegdbijdeNederlandseambas-sadeofbijhetConsulaat.

29

MeerinformatieoverdeWetInburgeringistevindenbijdegemeenteofopwww.hetbegintmettaal.nl

3.5 Koppelingswet

Op1juli1998isdeKoppelingswetingevoerd.Dezewetheeftalsdoelompersonenzondereenverblijfsvergunning(illegalen)uittesluitenvanvoorzieningeninNederland.Collectievevoorzieningenzijnbijvoorbeeldeenbijstandsuitkering,huursubsidieenstudiefinanciering,maarookhuisvesting,volwassenenonderwijsenarbeid.Personendiehiervange-bruikwillenmaken,wordengecontroleerdopwelkevormvanverblijfs-rechtmenheeft.

Sommigevoorzieningenzijnwelvoorillegalentoegankelijk.Hetgaatdanomnoodzakelijkemedischehulp(ookpreventievevoorzieningenalsinentingenenhulpbijdebevalling),hetrechtoponderwijsaanminderjarigenenhetrechtoprechtsbijstand.Debeslissingomdezevoorzieningenteverstrekken,wordtaltijdgenomendoordebetreffendeinstantiezelf.

3.6 In- en uitschrijven bij de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA)

AlsmenzichvanuithetbuitenlandinNederlandvoorlangerdanviermaandenvestigt,danismenverplichtzichintelateninschrijvenindeGemeentelijkeBasisadministratie(GBA).Partnersenkindereninlatenschrijvenkanalleenalsdezepersoonlijkaanwezigzijnbijdein-schrijvinginhetgemeentehuis.AlsmenlangerdanachtmaandenuitNederlandvertrektdanmoetmenzichookpersoonlijkofschriftelijkuit

30

latenschrijven.Menontvangtvervolgenseenbewijsvanuitschrijving.Iemandanderskanunietuitschrijven,menkanalleenzichzelfuitschrij-ven!

31

4. Achtergebleven of achtergelaten?

Zowel bij de IND, de Turkse ambassade als bij organisaties in Turkije en Nederland is bekend dat vrouwen, mannen en kinderen tegen hun wil worden achtergelaten in Turkije. Exacte aantallen zijn niet bekend. Omdat identiteitsbewijzen en verblijfsdocumenten worden achtergehouden is het lastig om terug te keren naar Nederland.

4.1 Gedwongen achterlating

Jaarlijkswordenvrouwen,kinderenensomsookmannentegenhunwilinTurkijeachtergelaten.Ditgebeurtvaaktijdensofnavakantiesoffamiliebezoeken.Huwelijks-ofopvoedingsproblemen,angstvoordeNederlandsekijkopopvoedingenveranderdegezagsverhoudingentussenpartnersentussenoudersenkinderen,zijnveelvoorkomenderedenenvanachterlating.Jongeren,meisjesenjongens,zijnslachtoffervanachterlatingvan-wegeconflictenthuis,opvoedkundigeproblemenofdoordegedachtevanoudersdatinTurkijeeenbetereopvoedingofonderwijsmogelijk

32

isen/ofdooruithuwelijking.Iederjaaropnieuwkeerteenaantaljon-gensenmeisjesnietterugvanvakantie.Daarnaastiservaaksprakevandreigingmetachterlatingwaardoorvrouwenenkinderenvooralinvakantieperiodeslasthebbenvanspan-ning,angstenhetzichnietveiligvoelen.

InprincipelooptelkevrouwofkindhetrisicoachtergelatentewordeninTurkije.Identiteitspapierenenverblijfsdocumentenwordendoordepartnerofvader(ouders)ingenomenwaardoorhetvaaklastigisomterugtekerennaarNederland.MeerkwetsbaarzijnvrouwenmeteenafhankelijkeverblijfsvergunningdienoggeendriejaarinNederlandzijn.

HetkanookzijndatvrouwenenkinderenachterblijvenmetdebeloftedatzelaterterugkerennaarNederlandofopgehaaldworden,terwijlhiervangeensprakeblijkttezijn.Ookkanerdoorpartnersenvadersdrukuitgeoefendwordenopvrouwenenkinderenommeeterugteke-rennaarhetlandvanherkomst(remigratie)metalsgevolgdatvrouwenenkinderenonvrijwilligverblijveninTurkije.

4.2 Gevolgen van achterlating

VrouwenkinderenrakennagedwongenachterlatinginTurkijeineensterkafhankelijkeengeïsoleerdepositie.Menisafhankelijkvanfami-lieenanderenindeomgevingendeonvrijwilligebreukmetdeeigensocialeomgevingistraumatischvoorvrouwenenkinderen.Naastemo-tioneleenpsychischeproblemenzijnerfinanciëleproblemenenmoei-lijkeleefomstandigheden.VaaksprekenkinderendeTurksetaalnietofonvoldoendeenvindenzegeenaansluitingopschool.Dezeproblemenkunnenookspelenbijkinderendiemeeremigrerenmethunouders.Achterlatingisdanookeendaaddienietacceptabelisenfundamenteelderechtenvanvrouwenenkinderenaantastenwordtbeschouwdalseenvormvangeweld.Ditbetreftookmannendieachtergelatenworden.

33

OntvoeringErzijnooksituatieswaarinkinderenwordenontvoerd.Overont-voeringzijninternationaleafsprakengemaaktinhetHaagseKinderontvoeringsverdrag.DitverdragisdoorTurkijebekrachtigd.Belangrijkisombijontvoeringaangiftetedoenbijdepolitieenom deCentraleAutoriteitinNederlandinteschakelen.Dieneemtdemeldingvanontvoeringinbehandeling,legtcontactmetdeCentraleAutoriteitinTurkijeenvraagtteruggeleidingvanhetkind.DeCentraleAutoriteitinTurkijeneemtdandestappendienodigzijnvoorterugkeer.Datkanbemiddelingzijn,maarookhetinschakelenvanderechter.DeCentraleAutoriteitisonderdeelvanhetMinisterievanJustitie.

4.3 Achterlating vraagt om actie

Hetisbelangrijktewetenwelkerechtenmenheeft,hoeachterlatingvoorkomenkanwordenenwaarmenterechtkanvoorhulpalshettochgebeurt.Ookdreigingmetachterlatingmoetserieusgenomenworden.Erzijneenaantalstappenmogelijkdiemenkanzetten:

Voor het vertrek:Wattedoenalsmenbangisachtergelatenteworden:• Vraaghulpaaneenpersoondiemenvertrouwt.Somslukthetdoorhetin zettenvaneenbemiddelaaromachterlatingtevoorkomen;• InformeerbijdeImmigratie-enNaturalisatieDienst(IND)naardeeigen juridischestatusensoortverblijfsrechtinNederland. Zie:BelangrijkeadresseninNederland;• Hetpersoonlijkeverhaalopschrijven:waarvoorenwaarommenbangis, vertrek-enterugkomsttijden,hetadresinTurkijewaarmenheengaaten namenvanvertrouwdepersoneninNederlandenTurkijedieingeschakeld moetenwordenalserietsgebeurt;• Ofvertelditverhaalookvoorvertrekaaniemanddieuvertrouwt;• Maakkopieënvanpersoonlijkegegevenszoalspaspoort,identiteitskaart,

34

verblijfsdocumenten,bankpasjeenziekenfonds,telefoon,adres,emailen eventueelgegevensvanschool.Stopdezekopieënintweeenveloppen:een envelopwordtachtergelatenbijeenvertrouwenspersooneneenenvelop neemtmenzelfmee;• Probeerpersoonlijkedocumentenalspaspoortenanderepapierenineigen beheerhouden;• Neembelangrijkeadressenentelefoonnummersvoorinformatieenhulpin NederlandenTurkijemee.Ziehiervoor:Belangrijkeadressen;• BelvoorvertrekmeteenvandesteunpuntenvandeINDoforganisaties voorinformatieentips(Zie:Belangrijkeadressen).Belbijacutedreigingof gevaar112;• Zekervoorjongerendiebangzijnachtergelatenteworden,ishetbelangrijk hetverhaalopteschrijven.En,omditverhaalmetbelangrijkepersoon- lijkegegevensopteslaanopeenUSB-stick.Laatkopieënvanpersoonlijke documentenenvanhetverhaalookachterbijeenvertrouwenspersoonin Nederland.

Tip: UitschrijvenuitdeGBAvoorvertreknaarhetbuitenlandkanalleenoppersoonlijketitel.Partnerskunnenelkaardusnietuitschrijven.Weeshieralertop!

Als men achtergelaten is:IndemeestegevallenheeftmenrechtopterugkeernaarNederland.Maarhetvoortgezetverblijfnaterugkeerisafhankelijkvandeverblijfs-statusvóórachterlating.Devolgendestappenkunnengezetworden:• Meldgedwongenachterlatingzosnelmogelijk!Probeerhiervoorincontact

tekomenmetdeNederlandseAmbassadeofhetconsulaat,eenvrouwenor-ganisatieofadvocaatindeomgeving.Zie:Belangrijkeadressen;

• BijdeNederlandseambassadeofhetconsulaatkanmeneenretourvisumvragen.Hierbijmoetduidelijkverteldwordendathetgaatomonvrijwilligeachterlating.Menkanhierookeennoodpaspoortvoordeterugreisaanvragen;

• ProbeereenvertrouwenspersooninNederlandtebereikenzodatdezehulp

35

inkanschakelenvoorterugkeerentevensdeachterlatingkanmeldenbijdegemeente,IND,schoolenpolitie;

• SchakelvertrouwdepersoneninTurkijeinomtehelpenen/ofomals bemiddelaartepratenmetdefamilie;• Alsmennietmeerdepersoonlijkedocumentenheeft,ishetaantebevelen

omaangiftevanverliesvanuwpaspoortendocumentenbijdepolitietedoeneneennieuwpaspoortaantevragen;

• AlsmenminderjarigekinderenwilmeenemendanistoestemmingvandevadernodigomdekindereninhetNederlandseofTurksepaspoortinteschrijven.Schakelhiervooreenadvocaatin;

• Bijachterlatingmetdebeloftedatmendoorpartnerofvaderopgehaaldwordt,ishetbelangrijkomnietaftewachten,maaromsnelhulpinteschakelen;

• Ismennoginhetbezitvanhetpaspoortenverblijfsvergunning,dankanmengewoonterugreizennaarNederland.Daarkanaangiftegedaanwor-denvanachterlating;

• OokalsmenallangergeledenachtergelatenisinTurkijeendeverblijfs-vergunningisverlopen,danishettochbelangrijkomzichtemelden,datkanaltijd.BijvoorbeeldbijdeNederlandseAmbassadeofandereorganisa-ties.Zie:Belangrijkeadressen.OokishetbelangrijkomtemeldenalsmenanderevrouwenenkinderenkentdienoginTurkijezijntegenhunwil;

• MeldenisookbelangrijkalsmenonvrijwilliginTurkijeisalsgevolgvanremigratiemetpartner,oudersofvanwegedeschoolkeuze;

• VóórterugkeernaarNederlandalsmeerderjarigeofminderjarige,ishetbelangrijkommethulpvaneenvertrouwenspersoonen/ofhulpverlenerseenveiligeplaatsvoordeeersteopvangenhuisvestinginNederlandteregelen.

Tip: NeemduszosnelmogelijkcontactopmetdeNederlandseAmbassade,hetconsulaat,eenadvocaatofeenandereorganisatie,zie:Belangrijkeadressen.VerteldatuachtergelatenbentendieneenaanvraaginvoorterugkeernaarNederland

36

Tip: Voorhetbijschrijvenvandekindereninhetpaspoortisdetoestemmingvandevaderofmoedernodig.AlskinderendeNederlandsenationaliteithebbendankandeNederlandserechtervervangendetoestemmingge-venomdekinderenbijtelatenschrijven

Na terugkeer in Nederland:EenmaalteruggekeerdinNederlandkunnendevolgendestappengezetworden:• Zoekmetvertrouwenspersonenenhulpverlenerseenveiligeverblijfplaats,

eerstehulpenopvang.Vrouwenenkinderendiegeenonderdakmeerheb-benkunnen,alshunveiligheidingevaaris,terechtbijdevrouwenopvang;

• Vooralvoorjongerenishetbelangrijkomtezoekennaarbemiddeling.Ditomsamenmetdefamilietoteenoplossingtekomenofomanderseenvei-ligeopvangenbegeleidingteregelen;

• Menkanbijdegemeenteeenberoepopfinanciëleondersteuningdoenenbijmaatschappelijkwerkofandereorganisatiesvragenomhulpenverderebegeleiding;

• Schakelzosnelmogelijkeenadvocaatin.Bijvoorbeeldomdeterugkeervankinderenofuwverblijfsstatusteregelenofhetstartenvanproceduresvoorechtscheidingenalimentatie.

Tip: Meldgedwongenachterlatingaltijd,ookvananderen,bijde NederlandseAmbassadeofandereorganisaties.Schakelhulpin!

37

Belangrijke adressen in Turkije en Nederland

In Nederland

Turkse Ambassade Den Haag T +31(0)70-3604912 E turkishembassy@euronet.nl www.turkishembassy.nl

Turks consulaat Rotterdam T +31(0)10-2177700/+31(0)10-4132270 E Rotterdam@turkishconsulate.nl www.turkishconsulate.nl

Turks consulaat Deventer T +31(0)570-619481 E deventer@turkishconsulate.nl www.turkischconsulate.nl

Stichting Steun Remigranten (SSR) T +31(0)6-48687086 E ssrned@planet.nl www.steunremigranten.nl Geeftinformatie,adviesenondersteuning

Stichting Kezban T +31(0)6-12507996 E info@st-kezban.nl www.st-kezban.nl Hetvoorkomenenbestrijdenvanhuiselijkgeweld

38

Inspraakorgaan Turken (IOT) T +31(0)30-2343625 E info@iot.nl www.iot.nl Geeftinformatieenverwijzing

Palet, adviseurs diversiteit, Noord-Brabant T +31(0)40-235999 E info@palet.nl www.palet.nl Geeftinformatieenadvies

Vluchtelingenorganisaties Nederland (VON) T +31(0)20-5091370 E info@vluchtelingenorganisaties.nl www.vluchtelingenorganisaties.nl Informatieenverwijzing

Stichting Platform Islamitische organisaties Rijnmond (SPIOR) T +31(0)10-4666989 E info@spior.nl www.spior.nl Informatieoverpartnerkeuzeenhuwelijksdwang

DonaDaria, centrum voor vrouwen en emancipatie T +31(0)10-4659296 E info@donadaria.nl www.donadaria.nl Informatieenadvies

39

Stichting Lawine T +31(0)6-20307040 E st.lawine@worldonline.nl www.stichtinglawine.org InformatievoorbiculturelerelatiesengezinnenSteunpunten huiselijk geweld T +31(0)00-1262626 www.shginfo.nl Landelijkadressenvansteunpuntenhuiselijkgeweld

Informatie en hulp bij achterlating: 0900-5675678 Leeuwarden 0900-3213210 Tilburg +31(0)20-6116022 Amsterdam +31(0)10-4438444 Rotterdam 0800-9333333 Zwolle

www.achterlating.hyves.nl Informatiejongerenenachterlating

Federatie opvang T +31(0)33-4615029 E federatie@opvang.nl www.opvang.nl Meldpuntvrouwenopvang0900-2300300 Informatieenopvangvoorvrouwendieslachtofferzijnvangeweld

Defence for Children T +31(0)20-4203771 E info@defenceforchildren.nl www.defenceforchildren.nl Komtopvoorderechtenvankinderen

40

Kinderrechtencollectief www.kinderrechten.nl Informatieoverrechtenvanhetkind

Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Telefoonnummerlandelijk:0900-1231230Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) T 0900-1234561envanuithetbuitenland T +31(0)20-8893045 Postadres: Immigratie-enNaturalisatiedienst Postbus3211, 2280GE Rijswijk www.ind.nl DeINDisverantwoordelijkvoordeuitvoeringvan hetvreemdelingenbeleid ContactpersonenbijINDvoorvragenovergeweldenachterlating: T +31(0)70-7795009 Rijswijk T +31(0)23-8889704 +31(0)23-8889976 +31(0)23-8889563 Hoofddorp T +31(0)73-8883347 +31(0)73-8883119 +31(0)73-8883787 DenBosch T +31(0)38-8886910 Zwolle

Nederlands Migratie Instituut (NMI) T +31(0)30–2342936 E nmi@nmigratie.nl www.nmigratie.nl Informatieoverremigratie

41

www.metwet.nl E info@metwet.nl InformatieoverdeTurkseenNederlandsewetgevingJuridisch loket www.juridischloket.nl T 0900-8020 Geeftgratisinformatieenadvies

www.legalforum.nl Gegevensadvocatengespecialiseerdinvreemdelingenrecht

Advocaten:

mr. E.M. van de Brom - Vreemdelingenrecht T +31(0)20-6646930 E rvdb.advocaten@planet.nl

mr. G. Dijks-Aslan - Turkse wetgeving T +31(0)6-21901809 E gulcincik@hotmail.com

mr. F. Arslan - Turkse wetgeving/Vreemdelingenrecht T +31(0)70-3635100 E Farslan@wanadoo.nl 

mr. N.Türkkol - Turkse wetgeving T +31(0)20-6851715 E turkkol@wltadvocaten.nl

Ministerie van Justitie www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl

42

In Turkije:

Nederlandse Ambassade Ankara T 0090(0)312-4091800 E ank@minbuza.nl www.mfa.nl/turkije

Consulaten in Turkije Istanbultelefoon0090-2123932121 E ist@minbuza.nl www.mfa.nl/ist Izmir, T 0090-2324640201 Antalya, T 0090-2423212330 Iskenderun,T 0090-3266138190 Marmaris, T 0090-2524132691 E consulate@mtstr.com

Ministerie van FamiliezakenKadinveAiledenSorumluDevletBakanligi Min.SelmaAliyeKavaf T 0090-3125852250 Türkiye Kadın Dernekleri FederasyonuFederatievanvrouwenorganisatiesinTurkije T 0090-3124172604 E info@tkdf.org.tr www.tkdf.org.tr Mor Cati Dernegi - Mor Cati Foundation for women victims T 0090-2122925231/32 E morcati@ttnet.net.trofinfo@morcati.org.tr www.morcati.org.tr

43

Women for Women Rights New Ways (WWHR) InönüCaddesi,29/6SaadetApt. Gümüssuyu,Istanbul T 0090-2122510029 E newways@wwhr.org www.wwhr.org.tr

Ka-Der Hoofdkantoor: IrfanbastugCaddesiYuva5apt.15/780280EsentepeIstanbul T 0090-2122732535 E info@ka-der.org www.ka-der.org

Kadiköy filiaal: Hasanpasa,SarayardicaddesiAlibeysok.No.13/1KadiköyIstanbul T 0090-2164285825 KA-MER Kadin Merkezi (Women’s Center) AliEmiri3.SokakEşşalApt.No.3 YenişehirDiyarbakir T 0090-4122281053 E info@kamer.org.tr www.kamer.org.tr

DIKASUM Kadin Sorunlari Arastirma ve Uygulama Merkezi Diyarbakir T 0090-4122285684/0090-4122285680 E handancoskun@hotmail.com/dikasum@hotmail.com Onderzoek,informatieenpreventie

44

SHÇEK – Sosyal Hizmetler ve Cocuk Esirgeme Kurumu Ankara T 0090-3123102460/80 E bim@shcek.gov.tr www.shcek.gov.tr Vrouwenhulpenopvang:vragennaarKadin,AilevetoplumhizmetleriKadini Statüsü Genel Müdürlúgü T 0090-3124304577 E info@ksgm.gov.tr www.ksgm.gov.tr Overheidsorganisatievoorgelijkheidtussenvrouwenenmannenen versterkingvanpositievanvrouwen

TÜDKAD Turkse Vrouwen UnieAnkara T 0090-3124737290 E tudkad@tudkad.net

İHD, İnsan Hakları Derneği Genel MerkeziAnkara Ankara T 03122303567-68-69 E posta@ihd.org.tr http://www.ihd.org.tr

45

Advocaten:

Ankara Orde van Advocaten AdliyeSarayı5.Kat SihhiyeAnkara T 0090-3124442276(444Baro)

Istanbul Orde van Advocaten  OrhanAdliApaydinsokak1.BaroHanBeyogluIstanbul T 0090-2122516325

Av.Zeynep ÇiftçiAv.Fazil Çiftçi SeyrantepeFazilkaptanogluCaddesiSebaIs MerkeziNo:3K:3 34418Istanbul T 0090-(0)2122694371 Av. Eyüp ÜnalMebusEvleriMahallesi IllerSokakNo:27/2Tandogan3ankayaAnkara T 0090-(0)3122123810

Av.Öner Iyigünler HanimefendisokakSaadetapt.No.115 D.10SisliIstanbul T 0090-(0)2122965696 E oneriyigunler@yahoo.com

46

47

48

49

Türk Medeni KanunuTürk ve Hollanda (Aile) Hukuku hakkında bilgi

Yayınlayan: (ÜlkeselçalıÍmagrubu)

LandelijkeWerkgroepMuadawwannah

Üyeler: StichtingSteunRemigranten(SSR),Utrecht

Palet,adviseursdiversiteit,Eindhoven

StichtingKezban,Tilburg

Görselyönetim: MariëttevanOort,Eindhoven

Baskı: VandeGarde/Jémé,Eindhoven

Yazım: BureauVanBeijsterveldt,Eindhoven

Tercüme: ErkalÜçerler

Tarih: ağustos2009

Bukitapçığıaşağıdakiadreslerdenteminedebilirsiniz:

StichtingSteunRemigranten: tel.06-48687086 e-mail ssrned@planet.nl

Palet,adviseursdiversiteit: tel.040-2359999 e-mail info@palet.nl

StichtingKezban: tel.06-12507996 e-mail info@st-kezban.nl

52

Türk Medeni KanunuTürk ve Hollanda (Aile) Hukuku hakkında bilgi

İçindekiler

Önsöz 54Giriş 561. Türkiye’deveHollanda’daevlilik 582. TürkiyeveHollanda’daevliliğinsonaerdirilmesi 663. Hollanda’dahakvesorumluluklar 744. Geridekalmaveyabırakılma? 825. TürkiyeveHollanda’dakiönemliadresler 88

53

Bubroşürüyayınlamanındiğerönemlibirsebebidezorakigeridebırakılankadın,çocukvegençlerdir.HerseneTürkiye’denvediğerbaşkaülkelerdengelenkadınveçocuklargeldikleriülkedegeridebırakılmaktadır.HollandalıTürklerilişki,yetiştirmeveyazorunluevlendirmesebepleriylekendiarzularıdışındaTürkiye’dezorakigeridebırakılmaktadır.Bazençocuklaryetiştirmeproblemlerisebebiyleakraba-

1 ocak 2002 tarihinden itibaren Türk Medeni hukukunda bazı değişiklikler yapılmıştır. Türk Medeni Hukuku’nun Hollanda’da ikamet eden Türklerin konumlarına etkisi olduğundan ve Hollanda’daki hukuki işlemlerde Türk hukuku uygulandığından Hollandalı Türklerin iyi bilgilendirilmesi önemlidir. Bu yalnız Türk Medeni Hukuku açısından değil aynı zamanda Hollanda aile hukuku ve Yabancılar Kanunları açısından da önemlidir.

Önsöz

54

laryanındabırakılmaktadır.BuproblemlerTürkiye’dekikadınkuruluşlarıtarafındanbilinmektedir.

BubroşürTürkMedeniHukuku’ndakideğişiklikvekuralları,Hollanda’dakiailehukukukonusundakiprosedürleri,oturmamüsadeleriveyabancılarkanunuhakkındabilgivermektedir.Evlilikveboşanmahukuku,çocuklarınkonumuvegeridebırakılmasonucuçıkacaksorun-laryanındaHollandaveTürkiye’dekiyardımvetavsiyekuruluşlarının,avukatlarınadveadresleribildirilmektedir.

BubroşürTürkkadınlarının,erkekvegençlerinyanındaHollandalıyardımkuruluşları,Hollanda’yaikametegelenTürklerveTürkiyede’kikuruluşlariçindeönemlidir.

Mr.G.Dijks-Aslan,bayanC.Doğan,mr.E.M.vandeBrom,mr.Arslan,prof.Mr.VanderVeldenvedrs.E.E.Bleeker’eboşürüniçeriğihakkındakikatkılarındandolayıteşekkürederiz.

LandelijkeWerkgroepMuadawwannah(Ülkeselçalışmagrubu)

StichtingSteunRemigranten(SSR),Utrecht

Palet,adviseursdiversiteit,Eindhoven

StichtingKezban,Tilburg

BureauVanBeijsterveldt,Eindhoven

BubroşürAdaletBakanlığı’nınGöçDairesi’nindekatkıvemaliyardımlarıyla

hazırlanmıştır.

55

Aydınlatma kampanyasıFas’takiailehukukundaki(Mudawwanah,2004)değişiklerveFaslıkadınveçocuklarınzorakigeridebırakılmasebepleriyleÜlkeselÇalışmaGrubuMuadawwannah2002senesindebiraydınlatmakampanyasınabaşlamıştır.BukampanyadaFasveHollandaailehukukununkadınınoturmamüsadesiyleolanilgisiesasteşkiletmektedir.Türkerkek,kadınvegençleridebukonudaaydınlatılmakistemektedir.ÇünküTürkMedeniHukuku’nunHollanda’daikametedenTürklereetkisibulunmaktadır.MeselaevlilikveboşanmadavedeTürkiye’dekimal

Giriş

1 ocak 2002 tarihinden itibaren Türk Medeni hukukunda bazı değişiklikler yapılmıştır. Türkiye’de şu anda erkek ve kadın arasında hukuki bir eşitlik bulunmaktadır. Bu hukuki eşitlik Türkiye’nin her yerinde kabul edilmiş ve uygulanıyor değildir. (Gelecekteki) Hollandalı Türkler için Türk hukuku yanında Hollanda aile, oturma ve yabancılar hukuku da önemli bir rol oynamaktadır. Bunun yanında Hollanda’da yaşıyan Türk kadın ve çocuklar zoraki Türkiye’de geride bırakılmaktadır. Bu Ülkesel Çalışma Grubu Muadawwannah için kadın ve çocukların Hollanda ve geldikleri ülkelerdeki hukuki durumlarının düzeltilmesi açısından önemlidir.

56

varlığıolduğuzamanbuetkigörülmektedir.BuülkeselkampanyayalnızTürkkadınvegençleriiçindeğilaynızamandaTürkerkekleriiçindeönemlidir.OnlariçindeTürkveHollandaailehukukuveYabancılarkanunundakihakvesorumluluklarkonusundabilgilendirmeönemlidir.

Türk Medeni Kanunu1926senesindenönceTürkailehukukuİslamagöredüzenlenmişti.1926dansonradevletvedinişleribirbirindenayrılmışveMustafaKemalAtatürk’ünemriyleailehukukunudaiçerenMedeniKanunuygulanmayabaşlanmıştır.BukanunİsviçreHukuku’nuesasalmıştır.BukanunşuandakimoderntoplumgelişmelerineveAvrupaİnsanHaklarıgibiuluslararasıanlaşmalarauymadığından75senesonradeğiştirilmesinekararalınmıştır.Böylece1988senesindeerkekvekadınınboşanmasonrasındaeşithaklarasahipolmasınısağlıyanboşanmakanunudeğiştirilmiştir.2002senesindesondeğişiklikleryapılmışerkekvekadınınevliliksüresincededaeşithaklarasahipolmasıgerçekleştirilmiştir.Miraskanunundaevlilikdışıolançocuklarileevliliktedoğançocuklareşitkonumagetirilmiştir.

ŞuandakiTürkMedeniHukuku’ndaerkenvekadınarasındahukukibireşitliksözkonusudur.Erkekvekadınlareşithaklarasahipolupaynıhaksorumluluklarıtaşımaktadırveyapılansonkanundeğişikliğiylevarlığınpaylaşılmasıkonusundaeşithaklarasahiptirler.

Buşekildeerkekvekadınaileninbakımmasraflarıveçocuklarınbakımıkonularındaeşitsorumluluktaşımaktadır.Ayrıcaerkekvekadınmalveparavarlığıkiminüzerinekayıtlıolursaolsunevliliksüresinceeldeedilenmalveparavarlığındabirhaksahibidir.

PratiktebuhukukieşitlikTürkiye’ninheryerindekabuledilmişveuygulanıyordeğildir.Bazıbölgelerde2009senesindekanunveuygulamaarasındahalâbüyükfarklarbulunmaktadır.

57

1. Hollanda ve Türkiye’de evlilik

Yenileştirilen Türk Medeni Hukuku’nda da erkek ve kadın eşitliği söz konusudur. Önemli bir kanun değişikliği evlenebilme yaşının 15en 17ye çıkarılmasıdır. Ayrıca kadın kızlık soyadını da kullanabilme hakkına sahiptir.

1.1 Türk hukukuna göre evlenme

Eş seçimiTürkMedeniHukuku’ndailerdekieşkonusundatercihikiminyapacağıbelirtilmemiştir.Pratikteannevebabanınetkisininhalenbüyükolduğugörülmektedir.Gençlereşlerinikendilerideseçseerkeğinannevebabasıkızıistemeyegiderler.Ailelerarasındagörücüusulüolarakyapılanevliliklerdemutlakagençlerinrızasıalınmasıgerekir.

Fakathalâbilhassakızlaristemediklerihaldeevlendirilmektedir.Hollanda’daikametedenTürkgençlerigittikçekenditercihleriniyapmakta,annevebabalarınıkendiseçtiklerieşikabuletmeyerazı

58

etmekiçinçeşitliçözümyollarıbulmayaçalışmaktadır.Dini,politikvekültürelfarklılıklar,ayrıcaaileninetkisieşseçimindeönemlifaktörlerdir.

Tavsiye: Eşseçiminizitasvipedenbabatarafındanbirakrabanızaanneve babanızdanseçtiğinizeşnamzediniistemeleriniricaedin.

Prosedürİstemeyegelinipsözkesildiktensonranişanyapılır.Nişanhukukibirmecburiyetdeğildir.Bubirgelenekolupevlilikolacağınıbelirtir.Nişanbozulduğuzamannişandanönceverilenhediyelergeriistenebilir.Bazıdurumlardanişanıbozantarafmanevizararıdaödeyebilir.Yenikanundaevlenmeyaşı15ten17yeçıkarılmıştır.Buhemerkekhemdekızlariçindir.Hamilelikgibiözeldurumlardahakimerkekveyakızın16yaşındadaevlenmesinemüsadeedebilir.Eğertaraflardanbirininpsikolojikrahatsızlığıveyaiyibirevliliğeengelolabilecekbirhastalığıvarsaevlenilmeyemüsadeedilmez.

Tavsiye: Nikahişlemlerinebaşlarkenbirsağlıkraporumecburiyetivardır. Eşadayınınınsağlığıkonusundaherhangibirtereddüthalinde genişbirsağlıkraporuisteyin.

Akrabalıkdaevlenmeyemüsaadeedilemiyecekbirsebepteşkiledebilir.Meselaannevebabaileçocukları,teyzelerleyeğenleriveyagelin/kızkardeşile(dahaönceki)kayınbabaarasındagibi.Evlatedinilençocuklarevlatedinenebeveynlerdenbiriyle,aynıailedenevlatedinilendiğerbirçocuklaveyaevlatedinenkişinineşiyleevlenemez.

TürkMedeniKanunu’ndaresmîveimamnikahıarasındabirfarkbulunmaktadır.Dininikahyaniimamnikahıancakresminikahyapıldıktansonrayapılabilir.EğerböyleyapılmazsabunaTürkCezaKanununagörecezayıgerektirenbirişlemgözüylebakılır.Cezagayetyüksektir:erkek,kadınveimamiçinenazındanaltıaydır.Buceza16yaşındanküçükevlenenleriçindegeçerlidir.

59

Tavsiye: Pratiktehalâimamnikahıyapılmaktadır.İmamnikahıTürkiyeve Hollandatarafındantanınmamaktadır.Türkiye’decezaya çarptırılabilirsiniz,Hollanda’dahiçbirhukukihakkınızyoktur!Her zamanönceresmînikahyapın!

Evlenebilmekiçinönceberaberceevlenmedairesineevlilikmüracaatıyapılır.2002senesindekikanundeğişikliklerindensonrakızınikametettiğibelediyeyedemüracaatedilebilir.Müracaatiçinşubelgelergerekmektedir:Nüfuskağıdınınaslı,evlenecektaraflardanherbirinin6adetvesikalıkfotoğrafı,evlenebilirlikbelgesi,birsağlıkbelgesivenüfuskayıtörneği.

UluslararasınüfuskayıtörneğisadeceevlenecektaraflardanbirininHollandalıolmasıhalindegerekmektedir.Yenidenevlenmekisteyenkadınlarhamileolunmadığınadairbirsağlıkbelgesialmadanboşanmakararındanitibaren300güniçindeevlenemez.EvlenebilirlikbelgesiNüfusDairesindenalınır.

Tavsiye: Nüfuskağıdınızdaboşanmışolupolmadığınızınyazılmasına dikkatedin.BuTürkiye’ninheryerindeotomatikman yazılmayabiliyor.

Resminikahtadamatvegelinşahsiolarakaynıandahazırbulunmakmecburiyetindedir.Birevlilikvasisikabulolmamaktadır.Evlilikikişahidinhuzurundayapılır.Doğrudankanbağıolanakrabaların(anne,baba,kardeşler)şahitolmayetkisibulunmamaktadır.Evlendirmememuruevliliğikayıtlarageçervenüfusdairesineyazılıbirbildirimgönderir.

TürkkanunlarınagöreTürkkonsolosluklarındaevlilikancaktaraflarınherikisinindeHollandalıolmadığıdurumlardayapılabilir.Bununiçingerekenbelgelerşunlardır:Evlenebilirlikbelgesi,nüfuskağıdınınaslı,birsağlıkbelgesi,nüfuskayıtörneğievlenecektaraflardanherbirinin4adetvesikalıkfotoğrafı.

60

BirdenfazlakadınlaevlilikyanipoligamilikTürkiye’dekabuledilmemektedir.

Başlık parası ve MihirBaşlıkparasıveMihir’denTürkMedeniKanunu’ndasözedilmezvekanunenbelirtilmemiştir.İmamnikahındabaşlıkparasıveyamihirtesbitedilir.Eğerdamatadayıbunuödemezsegelintarafıbunuancakyazılıanlaşmayapılmasıhalindetalepedebilir.

Türk evlliliğin Türkiye’de kayıtlara geçirilmesiHerbelediyeninnüfusdairesindeailekayıtlarıtutulmaktadır.Heraileyeailecüzdanıverilir.Bucüzdandaaileileilgilibilgilerbulunur.Türkiyedışındaolabilecekdoğum,ölümveyaevlilikgibikonularTürkevlenmekayıtlarınageçilirveailecüzdanınaişlenir.Türkevlilikkayıtlarındanbilgiistemekiçinşubelgelergerekir:ailecüzdanıfotokopyasıvenüfuskağıdı.

Türk evliliğinin Hollanda’da kayıtlara geçmesiHollandaişlemlerinyapıldığıülkedekanunlarauygunolarakyapılanevlilikleriHollandatoplumdüzeninibozmıyacaksatanır.HollandaileTürkiyearasındakanunianlaşmaolduğundanevlilikakdiotomatikolarakmeşrulaştırılır.

Tavsiye: Türkiye’deyapılanevlilikleriHollanda’dakayıtlarageçirtmekönemlidir.BuişlemibulunduğunuzbelediyeninNüfusDairesinde(BurgerlijkeStand)yaptırırsınız.Bununbirfaydasıdaherzamankayıtörnekleriniveyakopyalarınıistiyebilirsiniz.Bununiçinevlenmeakdininaslınavekimlikbelgesigerekir.

Evlilikte hak ve sorumluluklarYenikanunagöreerkekotomatikmanaileninreisiolmamaktadır.Türkevliliğinde2002senesindenitibarenerkekvekadınmüştereksorumludur.Diğerbirdeğişiklikdekadınınkendikızlıksoyadını

61

erkeğinsoyadındanöncetaşıyabilmehakkınasahipolmasıdır.Bununiçinevlenmedairesinetaleptebulunulmasıgerekmektedir.KadınınerkeğinrızasıolmadandaevdışındaçalışabilmehakkıdaTürkMedeniHukuku’ndakiönemlibirdeğişikliktir.Çocuklarınyetiştirilmesidemüşterekbirsorumlulukolmuştur.Herikiebeveyndeçocuklarüzerindehukukiyetkiyesahiptirveçocuklarınbakımındansorumludur.Eğerebeveynlerevlideğillersekanuniyetkianneyedüşer.Eğerannerüştünüisbatetmemişseveyakanunikontrolaltındaysahakimkanuniyetkiyibabayaverirveyavasitayineder.

1.2 Hollanda hukukuna göre evlenme

ProsedürHollanda’daikametedenherkesHollandakanunlarınagöreevlenebilir.BununiçinkişininHollandavatandaşıolmasıgerekmez.ÖnemliolanHollanda’daikametetmekve18yaşındaveyadahabüyükolmaktır.Eğerkişi18yaşındanküçükseebeveynlerinveyavasisininevlenmeyemüsadeetmesigerekmektedir.Hamilelikteveyaçocukvarsaveyaş16veya17isemüsadeyegerekyoktur.Hollanda’daaklidengesiyerindeolmıyanbiriyleevlenmeyemüsadeedilmez.

Hollanda’daillegalyanikaçakkalankişilerdeevlenebilir.Bukonudahukukitavsiyealınmasıönemlidir.Bukonuda3üncübölümdekihakvesorumluluklarabakabilirsiniz.

Hollanda’daevlilikikibasamaktanoluşur.ÖnceevlenmekiçinikametedilinenyerinNüfusDairesi(BurgerlijkeStand)memurunabildirimdebulunulurveönevlilikyapılır(bunaHollandacaondertrouwdenilir).Bumüracattagerekenbelgelerşunlardır:nüfuskayıtlarıörnekleri,ikametbelgesivegeçerlioturmamüsadesibelgeleri.Ayrıcapolistenkişi18yaşındanküçükseyazılıbirmüsadebelgesiveyakişininboşanmışolduğunadairbirbelgeistenebilir.

62

Evlenmeişlemininyapılabilmesiiçinönevliliktenitibarenikihaftabeklemesüresivardır.EvlilikişlemiNüfusDairesimemurutarafındanşahitler(enazikienfazladört)huzurundayapılır.Taraflarevliliğikabulettiklerinibeyanederler.Evlenmeakditaraflar,nüfusdairesimemuruveşahitlertarafındanimzalanır.

Evlilik akdiTürkiye’dekigibiHollandadaevlilikkonusundataraflarbazışartlarıkayıtlarageçirebilirler.BunaHollanda’daşartlıevlilik(trouwenophuwelijksevoorwaarden)denilir.Buşartlıevlilikakdibirnotertarafındanhazırlanırveevlenmedenönceolduğugibinikahsırasındadayapılabilir.Eğerşartlıevlilikakdiyapılmamışsaeşlerortakmalveparaesasınagöreevlenmişlerdemektir(Hollandacagemeenschapvangoederen).

BudurumdaTürkhukukununaksineeşlerdenbirininevliliktenöncekendisineaitolanhembütünvarlığıhemdebütünborçlarıevliliktensonraherikieşedeaitolur.

Evlilikte hak ve sorumluluklarEşlerberaberikametetmeli,birbirlerinesadıkolmalıvedayanışmaiçindeolmalıdırlar.Türkkanunlarındaolduğugibierkekvekadın,ailevebirbirlerinekarşımüştereksorumludur.Eşlerreşitolmıyançocuklarınbakımveyetiştirilmesindensorumluolupbununiçingerekenmasraflarıberaberkarşılarlar.Ayrıcaçocuklarhakkındasözsahibidirler.Yaniherikiebeveyndeçocuklarhakkındahukukibakımdan,bakımveyetiştirilmelerindensorumludur.

Hollandahukukunagöreeskidenkadınınkızlıksoyadıevlilikteotomatikolarakdeğiştirilirerkeğinsoyadıverilirdi.Şimdiçeşitliolanaklarbulunmaktadır:erkekveyakadındiğereşinsoyadınıseçebilir,erkeğinsoyadındansonrakadınınkızlıksoyadı,kadınınkızlıksoyadındansonraerkeğinsoyadıgelebilirveyaherikieşdekendisoyadlarınıkullanabilirler.Bueşlerinikametettiğibelediyedeayarlanır.

63

Evliliğin kayıtlara geçirilmesiHollanda’dayapılanbirevlilikTürkiye’detanınır.TürkiyeileHollandaarasındalegalleştirmeanlaşmasıbulunduğundanTürkiye’debirlegalleştirmeişleminegerekyoktur.Hollanda’dayapılanevliliknüfusdairesindeotomatikmankayıtlarageçer.Hollanda’dayapılanevliliğinTürkiye’dekayıtlarageçirilmesiiçinevlilikkayıtlarageçirilmeküzereTürkelçiliğinesunulur.Bukonudagereklidokümanlarşunlardır:evlilikcüzdanı,Türknüfuskağıtları,pasaportlar,oturmamüsadelerivedördervesikalıkfotoğraf.EğertaraflardanbiriHollandalıiseuluslararasınüfuskayıtörneğidegerekir.

EvlilikTürkveyaHollandahukukunagöreyapıldıysaşutavsiyelergeçerlidir:

Tavsiye: Eşlerdenherbirininevlenmedenöncebulunanborçları,malveparavarlıklarınıbirnoterdekayıtlarageçirtin.Buevliliksırasındadayapılabilir.Buboşanmaesnasındakiproblemleriönler.

Tavsiye: Evlenmedenöncekiborçların,malveparavarlıklarınınsizeait olduğunuispatedenbelgelerisaklayın.

Tavsiye: Evlenmecüzdanı,evlilikakdigibiönemlidokümanların fotokopyalarınıyapın.

1.3 Çocukların milliyeti

Türkvatandaşlıkkanununun1incimaddesinegöreTürkiyeiçindevedışındabirTürkanneveyababadandoğanherçocukdoğumlaTürkvatandaşlığınıalır.Hollanda’dabiriTürkdiğeriHollandalıolananababadanveyakendisiHollanda’dadoğanbirTürkebeveyndendoğançocuklarotomatikolarakHollandavatandaşlığıyanındaTürkvatandaşlığınıdakazanırlar.

64

Türkvatandaşlıkkanununagöre18yaşındansonraTürkvatandaşlığındançıkmahakkıvardır.Erkekçocuklarbununiçinaskerlikhizmetiniyapmalıveyabedelliaskerlikyapmalıdır.

65

2. Evliliğin sona erdirilmesi

Türk Medeni Hukuku’nda boşanmayı gerektiren sebepler belirtilmiştir. Hakim boşanma talebini red edebilir. Her iki taraf da Türk vatandaşı iseler Hollanda hakimleri Türk kanunlarına dayanarak eşleri boşama kararı alabilir. Bu kararın Türk hakimleri tarafından tanınması gerekir. Boşanma kısıtlı oturma müsadesi olan eşlerden birinin oturma müsadesine etki yapabilir.

2.1 Evliliğin Türk hukukuna göre sona erdirilmesi

ProsedürHemerkekhemdekadınbiravukataracılığıylaboşanmakiçindilekçeverebilirler.Butalepdilekçesieşlerdenbirininikametettiğiyerdekiveyaboşanmaişleminebaşlamadanöncealtıaydanberiberaberikametettikleriyerdekimahkemeyeverilir.

TürkMedeniHukukuaşağıdakisebepleriboşanmagerekçesiolarakbelirtir:

66

• Zina.Bueskikanundacezayıgerektirenbirişlemdi;• Eştarafındanhayatitehditveyakötümuamele;diğereşinnamusunu lekelemek;• Ahlaksızbirhayat;• Eşlerdenbiridiğerinienazaltıayterkederse;• Tedaviedilemiyecekbirruhihastalık.

Enönemliayrılıksebebievliliğintemelindensarsılmasıdır.Evliliğintemelindensarsılmasısebebinedayanarakyapılacakayrılmatalebieşlerenazbirseneevlikaldıktansonrayapılabilir.Eğereşlerberaberceevliliğintemelindensarsılmasısebebinedayanarakboşanmatalebindebulunurlarsaveçocuklarveparasalkonulardayazılıanlaşmayaparlarsahakimevliliğinhakikatentemelindensarsılıpsarsılmadığınıaraştırmaz.Eğereşlerdenbirievliliğintemelindensarsıldığısebebinedayanarakboşanmatalebindebulunursa,diğereşkendigörüşünegöretalepsahibininevliliğintemelindensarsılmasebebindedahafazlasuçuolduğukanaatindeysebunaitirazedebilir.Hakimboşanmakararıveripvermiyeceğinekararvermekzorundadır.Eğereşlerüçsenedenfazlaayrıyaşıyorlarsahakimherzamanboşanmakararıverir.

Tavsiye: Eğerevliliğintemelindensarsıldığısözkonusuysaboşanmakararı dahaçabukverilir.

Eğerhakimbarışmaihtimaligörüyorsaboşanmakararıyerineeşleredüşünmevaktivermekararıalır.Eşlerdenbiridüşünmekararıkonusundataleptebulunabilir.Düşünmevaktisüresihakimtarafındanbirileüçsenearasındabelirlenir.Hakimboşanmatalebinirededebilir.Buredenfazlaüçsenesürebilir.Eğerüçsenesonundaevlilikdüzelmezsehakimeşlerdenbirininyapacağıtalebedelilleredayanarakboşanmakararıalır.BoşanmaprosedürününnekadarsüreceğiTürkiye’defarklıdır.Meseladiğereşkabuletmezsebirkaçsenesürebilir.Ortalamabirseneiçinde

67

boşanmakararıverilir.EğereşlerdenherikisideTürkvatandaşıiseHollandahakimlerideTürkhukukunagöreboşanmakararıverebilir.

Tavsiye: EğereşlerHollanda’daikametediyorlarsaboşanmatalebikonusundamüracaatetmesiiçinTürkiye’dekibiravukatavekaletverilebilir.Yanikişininkendininbulunmasınagerekyoktur.BukonudaHollanda’dakibiravukatlatemasageçin.

TanımaHollandaherTürkboşanmakararınıtanır.TürkiyeileHollandaarasındalegalleştirmeanlaşmasıbulunduğundanboşanmakararınılegalleştirmeyegerekyoktur.Türkiye’deverilenboşanmakararınınHollanda’dakayıtlarageçirilmesitavsiyeedilir.BunukişişahsiolarakikamettiğibelediyeninNüfusDairesi’neyapar.Bununiçinboşanmakararınınaslınıibrazetmekgerekir.BukarardaApostillemühürübulunmasıgerekir.Hollanda’daApostillemühürümahkemeninkatibitarafındanvurulur.

Tavsiye: Türkiye’dealınanboşanmakararınıherzamanHollanda’dakayıtlarageçirtin.Bukayıtlarageçirtmekkanunenmecburiolmasadatekrarevlenmeyaparkengerekenbirşarttır.

2.2 Hollanda kanunlarına dayanarak boşanma

ProsedürTürkhukukundaolduğugibiHollandahukukunagöredehemerkekhemdekadınberaberceveyaayrıolarakboşanmatalebindebulunabilir.Boşanmatalebievliliğintemelindensarsıldığıesasınadayanarakyapılır.Budurumdaaradakiilişkieşlerdahabiraradayaşıyamıyacakşekildesarsılmıştır.Buesasıgerekçelemeyelüzumyoktur.Erkekvekadınboşanmakonusundauzmanbiravukatararlar.Avukatlartarafındansonucabağlanmasıgerekenkonulardaanlaşmayavarılıpvarılamıyacağı

68

araştırılır.Varlığınpaylaşılması,nafakamiktarıveyaçocuklarhakkındasözsahibiolmakonularıbunaörnektir.Eğerherikitarafdaanlaşmayavarmışlarsaboşanmaişlemleriçabukyürür.Eğerkarşılıklıanlaşmaolmazsahakimkararverir.Avukatbununiçinmahkemeyebirtalepdilekçesiverir.Genelliklehakimbunukabuledervebunuboşanmakararıtakipeder.Bukararverilirkentaraflarınhazırbulunmamecburiyetiyoktur.Hakimdenboşanmaprosedürüsüresincegeçicitedbirkararlarıalmasıdaistenebilir.

Hollandamahkemelerindeboşanmaiçinşubelgelergerekmektedir:Evlilikbelgesi,eşlerinikametgahsenetleriveçocuklarınnüfuskayıtörnekleri.

TanımaHollanda’daverilenboşanmakararınınTürkiye’dehukukengeçerliolabilmesiiçinbirTürkmahkemesitarafındanonaylanmasıgerekir.Prosedürailehukukuilegörevlibirmahkemede(asliyehukuk)yürütülür.Buprosedürbasittir.Kararkontroledilir,yenibirboşanmaprosedürübaşlatılmaz.Kararıntanınmasınıistiyendavacışahsiolarakhazırbulunmasıiçinçağrılır.Yaniyalnızbelgeleredayanarakkararalınmaz.Tanımaprosedürüiçingerekenbelgelerşunlardır:talepdilekçesi,yabancıülkedealınanveApostillemühürüvurulmuşkararvetercümesivekararınkesinleştiğinibelirtenbirbelge.

Tavsiye: Pasaport,kimlikbelgeleri,evlilikcüzdanı,oturmamüsadesiveHollanda’dakiboşanmakararınınfotokopyasınıyapın.İtimatettiğinizbirkişidenbufotokopyalarısaklamasınıisteyin.

69

2.3 Nafaka, tazminat, çocukların durumu ve mal ve para varlığının Türk kanunlarına göre paylaştırılması

Boşanmadanafakave/veyatazminatödenmesidurumusözkonusudur.

NafakaNafakaödenmesinekararverilmesininönemlibirsebebitaraflardanbirininboşanmasonucuihtiyaçhalinedüşmesindendir.Buşekildesuçlutaraftangeçimparasıtalepedilebilir.Meselakadınevliliksüresinceevkadınıolarakkalmışsavekendigeliriolmamışsabudurumortayaçıkar.Çeşitlinafakaimkanlarıvardır:

Tedbir kararı: Tedbirkararındaboşanmayamüracaattarihiylesonkarartarihiarasındakisüreiçindekinafakamiktarıbelirlenir.

Nafaka/Yoksulluk:Nafakamüracatıboşanmakararındansonrasıiçinyapılır.Hakimtarafındançocuklarüzerindesözhakkıverilmiyeneşçocuklar18yaşınagelenekadarçocuklarüzerindesözhakkıverileneşebakımveyetiştirmeiçinnafakaödemeyemecburdur.

Tavsiye: Boşanmakararındanafakaiçinkararverilmemişseboşanmakararındansonrada,meselaçocuğunuzuneğitimmasraflarıyükseldiyse,nafakakonusundataleptebulunabilirsiniz.

Nafakayanındahakimdentazminattanınmasıdaistenebilir:

Maddi tazminat:boşanmasonucuzararauğruyansuçsuztarafsuçlutaraftanmadditazminattalepedebilir.

Manevi tazminat: boşanmasonucunamusuzedelenen,ruhisarsıntıgeçirenveyapsikolojikzarargörentarafmanevitazminattalepedebilir.

70

BoşanmadansonrahukukisözhakkıHollandahukukununaksineebeveynlerdenbirineverilir.Pratiktebuçoğunluklaannedir.Birgörüşmedüzenlenmesiyapılabilir.12yaşındanitibarençocuklarhangiebeveyinyanındakalacaklarınakendilerikararvermehakkınasahiptir.

Türkkanunlarınagöreeşlerinmaaş,sosyalyardımlarvediğergelirlerdenoluşanparavarlığımüşterektir.Bununyanındahereşinkendikişiselvarlığıbulunur.Buevliliktenönceveyaevliliksırasındaeldeedilenparaveyamalvarlığıolabilir.Kişiselvarlığaörnekşunlardır:evliliksırasındaveyaöncesindeedinilmişvarlık,ziyneteşyasıgibikişiseleşyalar,evliliksüresindekarşılıksızeldeedinilenmirasveyamükafatlar,tazminatveyakişiseleşyalarınsatışındaneldeedililengelir.Müsterekvarlıkpaylaştırılmalıdırvekişininkişiselvarlığıboşanmadansonradakendisindekalır.

Tavsiye: Hangivarlığınkimin,kiminneyehakkıolduğunuispatetmekzordur.Mülkiyetbelgesielinizegeçenekadarbirfaturaveyaşahitbelgesiteminedin.Varlıklarınoterdedekaydageçirtebilirsiniz.Eşinizinevliliktenönceveevliliksırasındayaptığıborçlaradikkatedin.

2.4 Nafaka, çocukların durumu ve varlığın Hollanda kanunlarına göre paylaştırılması

Prensipolarakkadınveyaerkekdiğertarafanafakaöder.Nafakataraflardanbirininyeterliparasıolmasıvediğereşinparayaihtiyacıolmasıdurumundatanınır.Nafakakonusundaanlaşmaolmazsahakimkararverir.Özellikleçocukvarsanafakaçocuklarabakanebeveyneödenir.

Evliliksırasındaherikiebeveyndeçocuklardansorumludur.Hollandakanunlarınagöreevliliksüresindeolduğugibiboşanmadansonrada

71

ebeveynlerinsözhakkıdevameder.Hollanda’daboşananebeveynlerinbirbirleriyleolanproblemlerinebakılmaksızınçocuklarlaaralarındakiilişkinindevametmesisağlanır.Ebeveynlerboşanmatalebiylebirliktebirebeveynlikplanısunmakmecburiyetindedirler.Ebeveynlerarasındaeviçişiddetigibisebeplerleiletişimimkanıhiçyoksabuistenmez.

Bakımyapmayanebeveynçocuklarınbakımveyetiştirilmeleriiçinnafakaöder.12yaşındanitibarençocuklarahakimtarafındankiminyanındakalmakistediklerisorulur.Buhakimeyazılacakbirmektup(çocukifadebelgesi)veyahakimlegörüşerekbelirtilir.Hakimçocuğunçıkarınıgözönünealırvebukararçocuğunisteğineaykırıdaolabilir.

Hollanda’dakievliliklerinçoğunluğumüşterekmalvarlığıesasınagöreyapılmaktadır.Buevliliköncesiveevliliksüresinceeldeedilenvarlıkveyapılanborçlarınerkekvekadınınmüşterekolmasıdemektir.Kişilerşartlıevlilikesasınagöredeevlenebilirler.Budurumdataraflarevlenmedenöncehangimalveparavarlığınınkimeaitolduğuvekiminüzerindekalacağınıdüzenlerler.

Tavsiye: Hangimallarınvearazininsizinolduğunubirnoterdeevlenmeakdiiletasdikettirin.Veyahangimalvemülkünsizinolduğunuadınızakayıtettirin.Evliliksüresincesatınalınanmalvemülkünherikieşinadınakayıtlıolmasıönemlidir.Eşiniztarafındanevliliksüresinceyapılacakborçlaradikkatedin.

72

73

3. Hollanda’da hak ve sorumluluklar

Hollanda’daki kanuni şartlar Hollanda’ya yeni gelenlerin ve uzun zaman kalmakta olan Hollandalı Türkler’in hukuki durumlarını etkiler. Vatandaşlığa uyum (inburgering) için gereken şartlar ağırlaştırılmıştır. 1 ocak 2010 tarihinden itibaren vatandaşlığa uyum oturma müsadesine bağlantılı hale getirilmiştir. Evliliğin veya ilişkinin sona erdirilmesinin kısıtlı oturma müsadesi olan eşlerin oturma müsadelerine etkisi vardır.

3.1 (Hollanda’ya) Yerleşme şartları

Eşininyanınagelipkalmak(gezinshereniging)veyabirailekurmak(gezinsvorming)içinHollanda’yayerleşmekistiyenkişileriçinHollandagirişiznivermepolitikasındabazışartlarkonulmuştur.Yenigelecekkişiveeşienaz21yaşındaveyadahabüyükolmalı,Hollanda’dakieşingeliriHollanda’dageçerliolanendüşükgelirinenaz%120sikadarolmalıdır.Ayrıcaherikieşdeaynıadresteikametetmeliveevidaresinimüşterekyapmalıdır.Gereklibelgelerşunlardır:geçerlibirpasaport,Hollanda’dageçerliolanhastalıksigortasıveevlilikakdinin

74

çokkullanılanFransızca,İngilizceveyaHollandacagibidillerdenbirinetercümesi.TürkevlilikakdiHollanda’daikametedeneşinikametettiğibelediyeninNüfusDairesinekayıtedilir.Türkkonsolosluğundanveyawww.immigratiedienst.nlwebsayfasındanbukonudabilgialınabilir.Yerleşmeşartlarınagelinenülkedetakipedilecekmecburivatadaşlığauyumkurslarıdadahildir.Bukonuda3.4bölümündekiYurtDışındakiVatandaşlığaUyumKanunu’na(WetInburgeringBuitenland)bakın.

Tavsiye: Türkiye’deUluslararasıbelgeleralabilirsiniz.Tercümeyaptırmanızagerekyoktur.Formlarıntamolarakdoldurulmasınavemühürlenmesinedikkatedin.BunlarolmazsaHollandabelgelerikabuletmez.

3.2 Kanuni ikamet

EğerkişieşiniveyaailefertleriniHollanda’yagetirmekisterse(yeni)gelecekkişiİkametVekaleti(MachtigingtotVerblijf,MVV)vebiroturmamüsadesimüracatındabulunmalıdır.Türkiye’deMVVmüracatıHollandabüyükelçiliğineveyakonsolosluğunayapılır.GöçveVatandaşlıkDairesi(ImmigratieenNaturalisatieDienst,IND)MVVverilipverilmiyeceğikonusundatavsiyedebulunur.EğerkişiMVValırsaHollanda’yagelebilirvegeldiktensonrakısıtlısürelioturmamüsadesi(verblijfsvergunningvoorbepaaldetijd)müracatındabulunulabilir.Eşinyanındabirsenekanuniikamettensonrabağımlısürelioturmamüsadesibeşyıluzatılabilir.İlküçsenekalındıktansonrakısıtlısürelioturmamüsadesikişininisteğiüzerinekendiadınaolanoturmamüsadesine(zelfstandigeverblijfsvergunning)çevrilebilir.Bununiçineşinrızasıgereklideğildir.Hollanda’dageçerlibiroturmamüsadesiylebeşsenearalıksızikametedenlersüresizoturmamüsadesi(vergunningvooronbepaaldetijd)içinbaşvurabilir.1ocak2010tarihindenitibarenvatandaşlıkdiploması(inburgeringsdiploma)almamecburiyetivardır.

75

Reşitolmıyançocuklarebeveynlerininyanında1senekaldıktansonrakendiadlarınaoturmamüsadesinebaşvurabilirler.

Tavsiye: Üçsenekanuniikamettensonraherzamankendiadınızaolan oturmamüsadesiiçinmüracaatedin.

Avrupa Birliği ile Türkiye arasındaki Katılım Anlaşması (Associatieverdrag)BuanlaşmayagöreTürkerkekvekadınlarıiçingeçerliolanoturmamüsadeleriHollanda’dadeğişikolarakişlemektedir.Eğerkişi3seneiçindeboşanmakisterseveyenigelenoandaHollanda’dakanuniolarakenaz1seneçalışıyorsayenigelenkişibağımlıoturmamüsadesinindeğiştirilmesiiçinmüracattabulunabilir.Buancakişvereninbukişiiçinenazbirsenedahaişvermesihalindeolur.

Tavsiye: Oturmamüsadesimüracatınızamanındayapın.Eğeroturmamüsadesininsüresigeçersemüracaatiçinikisenevaktinizvardır.İkisenesonundanancakülkenizdekiHollandaelçiliğineveyakonsolosluğunamüracatınızıyapabilirsiniz.

Hollanda vatandaşlığı müracatı EğerkişiHollanda’dageçerlibiroturmamüsadesiyleenazbeşsenearalıksızikametetmişsekendisineHollandapasaportuhakkıverenHollandavatandaşlığıiçinmüracattabulunulabilir.

Oturmamüsadesiveharçlarkonusundadahagenişbilgiyiwww.ind.nlwebsayfasındanveyabubroşürdekiadresleribelirtilenGöçveVatandaşlıkDairesi’nden(ImmigratieenNaturalisatieDienst,IND)alabilirsiniz.

Hollanda’da illegal (kaçak) kalma ve evlenmeKişiHollanda’daillegalkalıyorveevlenmekistiyorsaprensipolarakbumümkündür.NüfusDairesine(BurgerlijkeStand)nüfuskayıtörneğiveevliolmadığınızadairbelgelerlebaşvurulur.NüfusDairesimemurunun

76

evlenmebaşvurusu(huwelijksaangifte)veyahayatarkadaşlığı(partnerschap)kayıtlarıkonusundakiçalışmalarabaşlamasınaancakkişipolistenalınacakbirbelgeelindeolduğuzamanmüsadeedilir.BuM-46adıverilenbelgeNüfusDairesindenalınabilir.Buformpolisegönderilir.Polisherikieşidegörüşmeyapmakiçinçağırır.Polisgelinmediğitakdirdeolumsuztavsiyedebulunur.Hollanda’daillegal(kaçak)ikametevlenmemüracatınınreddiiçingeçerlibirsebepdeğildir.Hollanda’daevlenmeHollanda’daoturmahakkıiçinbirnedendeğildir.EvlilikyoluylaHollanda’dayerleşmekiçinönceTürkiye’deyapılacakbirMVVadıverilenoturmamüsadesimüracatıyapılarakalıncakbiroturmamüsadesigerekir.

Tavsiye: EğerHollanda’daillegalkalıyorsanızveevlenmekistiyorsanızher zamanhukukiyardımiçingerekenyerlerebaşvurun.

3.3 Aile bağlarının kopmasından sonra oturma müsadesi

Hollanda’yayenigelenlerbelirlisürelibağımlıoturmamüsadesialırlar.Üçsenedevamlıikametsonundaoturmamüsadesinidevamettirmek(voortgezetverblijf)vebeşsenesonundasüresizoturmamüsadesi(onbepaaldetijd)içinmüracaatyapılabilir.Kişikendiadınaoturmamüsadesibulunmadığısüreceoturmamüsadesikonusundaeşinebağımlıdır:kişiaynıadresteikametetmeyeveilişkiyikoparmamayamecburdur.BuolursaoturmahakkıkalkarveprensipolarakkişiHollanda’yıterketmekmecburiyetindedir.

Bağımlıoturmamüsadesinesahipyabancılarüçseneiçindeaileiçişiddetemaruzkalırlarsailişkininaileiçişiddetdolayısıylasonaerdiğiisbatedilirsekişioturmamüsadesinidevamettirme(voortgezetverblijf)hakkındanfaydalanabilir.Bununiçinikibelgegereklidir:birşikayet

77

dilekçesiveyakişitarafındanpoliseyapılanduyuruveevdoktoruveyagüvençdoktorunun(vertrouwenarts)veyakadınsığınmaevinin,steunpuntHuiselijkgeweldkuruluşununve/veyakişiyeyardımedensosyalgörevlininraporu.Eğeraileiçişiddetispatedilemiyorsaözel,kişiseldurumlardandolayıdevamettirilenoturmamüsadesidevamettirmemüracatıyapılabilir.Butalepsadecedurumgayetacıolduğuzamankabuledilir.

Zorakigeridebırakılankadınveçocuklarındaoturmamüsadeleridevamettirilebilir.AileiçişiddetveyabaşkakişiselsebeplerdendolayıkendiadlarınaHollanda’dakalmahaklarıvarsabuolabilir.Aileiçişiddetinyanındaoturmamüsadesimüracatındadikkatealınacakbaşkabazıfaktörlerdevardır.Kendiülkelerindekiyalnızyaşayankadınlarındurumu,sosyalveekonomikdurumlar,Hollanda’dadoğançocuklarınbakımıveyazorakievliliksözkonusuolduğuzaman,çocuklarınbırakıldıklarıülkelerdekidurumlarıveyaaileiçiveyayakınçevredekişiddetbunlaraörnektir.Ayrıca4üncübölümdekiGeridekalmaveyabırakılma’yabakabilirsiniz.

Ölüm halinde: Eğerkişievliyseveyaberaberoturuyorsavedeeşivefatederse,vefatedeneşdegeçiciolmıyanbiroturmahakkınasahipidiysegeridekalaneşHollanda’daoturmahakkıalır.

Tavsiye: Bedenselveyapsikolojikşiddetsözkonusuysabunuev doktorunuzaveyadiğersosyalyardımgörevlilerineanlatın.

Tavsiye: Kadınveyaerkekeviçişiddetemaruzkalıyorsaveevdençıkarıldıveyakaçtıysabukonudapolisesonradaneziyetgörüldüğüşikayetindebulunabilirveyabildirimyapılabilir.

Tavsiye: Birsığınmaevindekalıyorsunuzveoturmamüsadenizyoksaamaşiddetveyatehditkonusundabirmüracaattabulundunuzmu?Budurumdabulunduğunuzbelediyeyebirsosyalödenek

78

konusundamüracaattabulunabilirsiniz.EğerbijstanduitkeringdenilensosyalödenekalmahakkınızvarsaRVbhakkıdenilenbelirligruplaraverilensosyalödenektenfaydalanabilirsiniz.

Tavsiye: Oturmamüsadesikonusundadahagenişbilgiiçinaileiçişiddet(Huiselijkgeweld),töreyedayalışiddet(eergerelateerdgeweld),insanticaretiveoturmamüsadeleri(mensenhandelenuwverblijfs-vergunning)adlıbroşürleriokuyabilirsiniz(AdaletbakanlığıveIND)

3.4 Vatandaşlık Kanunu (Wet Inburgering)

Hollanda’daVatandaşlıkKanunuyürürlüktedir.BukanunyenigeleceklerveHollanda’dauzunzamandırkalanlariçingeçerlidir.Vatandaşlıkkursunda(Inburgeringscursus)HollandacadiliöğretilirveHollandatoplumhayatıhakkındabilgiverilir.Ayrıcaherkesvatandaşlıkkursunutakipetmekzorundadır.

Hollanda’da: VatandaşlıkkursuveimtihanagirmekHollanda’yayenigelenveyauzunzamandırHollanda’dakalıpHollandapasaportuolmayan18ile65yaşlarıarasındakive1ocak2007densonraHollanda’yagelenkişileriçinmecburidir.AvrupaBirliğiülkelerindengelenler,öğrenimmecburiyetiyaşlarındasekizveyadahafazlasenedirHollanda’daikametedenlerveyaHollandadiplomaveyabenzerbelgelerinesahipolanlarveyageçiciolaraköğrenimveyaişiçingibisebeplerleHollanda’yagelenkişileriçinvatandaşlıkşartıyoktur.

Türkiye’de: İkametVekaleti(MachtigingtotVerblijf,MVV)müsadesialıpHollanda’yagelmekistiyen18ile65yaşlarıarasındakikişilerinönceTürkiye’devatandaşlıkkursunagitmeveimtihanvermemecburiyetivardır.BuHollanda’dayaşıyanbirkişiyleyuvakurmak(ailekurmaveyaailebirleşimi)istiyenvedingörevlisiolarakHollanda’yagelecekkişileriçindir.

79

İmtihansözlüdürveHollandacaolarakHollandaelçiliğindeveyakonsolosluğundayapılır.Vatandaşlıkkanunuhakkındabelediyenizdenveyawww.hetbegintmettaal.nlwebsayfasındanbilgialabilirsiniz.

3.5 Bağlantı Kanunu (Koppelingswet)

1temmuz1998tarihindeitibarenBağlantıKanunuyürürlüğekonulmuştur.Bukanunungayesioturmamüsadesiolmayan(illegal)kişileriHollanda’dakitoplumsalyardımolanaklarındanfaydalandırmamakiçindir.Toplumsalyardımolanaklarısosyalödenekler,kiraveöğrenimyardımıgibiimkanlarınyanındakonut,yetişkinlerineğitimiveçalışmaktır.Buolanaklardanfaydalanmakistiyenlerinnegibibiroturmamüsadeleriolduğukontroledilir.

Bazıyardımolanaklarıillegalolanlariçindegeçerlidir.Bugereklitıbbiyardım(aynızamandaaşıvedoğumdayardımgibikoruyucuöntedbirler),reşitolmıyanlaraöğrenimvehukukiyardımlardır.Buyardımolanaklarıkararıherzamanbukonularlailgilikuruluşlartarafındanverilir.

3.6 Belediye Nüfus Kayıtlarına kayıt ve kayıt silinmesi (Gemeentelijke Basisadministratie, GBA)

KişidörtaydanfazlabirsüreiçinyurtdışındanHollanda’yaikametetmeyegelirsekendisiniBelediyeNüfusKayıtlarına(GBA)kayıtettirmekmecburiyetindedir.Eşveçocuklarıkayıtettirmeksadecekişiselolarakbelediyedekayıtişlemlerindehazırbulunularakmümkündür.

80

EğerkişisekizaydanfazlaHollanda’yıterkedersekişiselolarakveyayazılıbaşvurupkayıdınısildirmekmecburiyetindedir.Kişiyebundansonrakayıtsilindiğinedairbirbelgeverilir.Başkabirisizinkaydınızısildiremez,kişiyalnızkendikaydınısildirebilir.

81

4. Geride kalmış veya geride bırakılmış?

Türkiye’de erkek, kadın ve çocukların kendi istekleri dışında geride bırakıldıkları hem IND ve Türk elçiliği hem de Türkiye’deki ve Hollanda’daki kuruluşlar tarafından bilinmektedir. Bu konudaki tam sayı bilinmemektedir. Kimlik belgeleri ve oturma müsadeleri saklandığından Hollanda’ya geri dönmek gayet zor olmaktadır.

4.1 Zoraki geride bırakılma

Hersenekadın,çocuklarvebazenerkeklerdekendiistekleridışındaTürkiye’degeridebırakılmaktadır.Bugenellikleaileziyaretinegidilentatilsırasındaveyasonundaolmaktadır.Genelolarakevlilikproblemleri,çocukyetiştirmeproblemleri,Hollanda’dakiçocukyetiştirmeşeklindendolayıortayaçıkankorku,eşlerveyaebeveynlerileçocuklararasındakideğişenotoriteilişkilerigeridebırakılmasebepleridir.Kızveerkekgençlerevdekiproblemlerin,yetiştirmeproblemlerininveyaebeveynlerinçocuklarınTürkiye’dedahaiyiyetiştirilecekleriveya

82

öğrenimgörecekleridüşüncesiayrıcaannevebabanınistediğibirisiyleevlendirilmekistemelerininkurbanıolmaktadır.Hersenebelirlisayıdagençerkekvekızlartatildengeridönmemektedir.Bununyanındatatilmevsimindekadınveçocuklarıngeridebırakılmatehdidiylesıkıntıvekorkuiçindehattakendileriniemniyettehissetmemelerisözkonusudur.

PrensipolarakherkadınveçocukTürkiye’degeridebırakılmarizikosuylakarşıkarşıyadır.Kimlikbelgeleriveoturmamüsadelerieşveyababa(ebeveynler)tarafındanellerindenalınmaktaveböyleceHollanda’yageridönmekzorolmaktadır.BağımlıoturmamüsadesiolanveüçsenedendahaazHollanda’daikametedenkadınlardahaçokolumsuzetkilenmedurumundadır.

KadınveçocuklardahasonraHollanda’yagerigetirileceklerivaadiylegeridebırakılmaktadır.Fakatbuvaatleryerinegetirilmemektedir.Kadınveçocuklarakendileriyleberaberkesingeridönüşyapmaları(remigratie)içineşveyababalartarafındanbaskıdayapılabilmektevebununsonucukadınveçocuklarkendiistekleridışındaTürkiye’dekalmaktadır.

4.2 Zoraki geride bırakılmanın sonuçları

KadınveçocuklarTürkiye’dezorakigeridebırakıldıklarızamangayetbağımlıveizoleolmuşbirdurumadüşmektedir.Bukişilerakrabalarınaveetraftakilerebağımlıkalmakta,kadınveçocuklarkendisosyalçevreleriyleolankendiiradeleridışındakikopukluktandolayıbunalımagirmektedir.Duygusalvepsikolojikproblemlerinyanındamalivezorhayatşartlarıileilgiliproblemlerdeortayaçıkmaktadır.ÇoğuzamançocuklarTürkçe’yikonuşamamaktaveyaazkonuşmaktaveokullardabağlantıkuramamaktadır.Buproblemlerebeveynleriylekesindönüşyapançocuklardadaortayaçıkabilmektedir.Zorakigeridebırakılmakabuledilebilecekbirdavranışdadeğildirve

83

kadınveçocuklarıntemelhaklarınızedelemektevebirşiddetolarakgörülmektedir.Buzorakigeridebırakılanerkekleriçindesözkonusudur.

KaçırmaÇocuklarınkaçırıldığıdurumlardasözkonusudur.KaçırmakonusundaLaheyÇocukKaçırma(HaagseKinderverdrag)adıaltındauluslararasıbiranlaşmayapılmıştır.BuanlaşmaTürkiyetarafındanimzalanmıştır.KaçırmaolayındapoliseşikayettebulunmakvebuşekildeHollanda’dakibuişlerlegörevlimerkezîotoritekuruluşlarınınbukonudagirişimdebulunmasınaçalışmakgayetönemlidir.BukuruluşlarkaçırmaolayışikayetiniişlemealırveTürkiye’dekibuişlerlegörevlimerkezîotoritekuruluşuylatemasageçerveçocuğungerigetirilmesiniister.Türkiye’dekimerkezîotoritekuruluşugeridönüşiçingerekliadımlarıatar.Buyaaracılıkyaparakolur,yadahakimyanimahkemeyidevreyesokarakolur.MerkezîotoritekuruluşuAdaletBakanlığı’nabağlıdır.

4.3 Geride bırakılmışlık mücadele gerektirir

Zorakigeridebırakılmanınönünegeçmekiçinkişinegibihaklarıolduğunuvegerektiğindehangikuruluşlarabaşvuracağınıbilmesigerekir.Geridebırakmatehdidideciddiyealınmasıgerekenbirkonudur.Bukonudakişibazıgirişimlerdebulunabilir:

Yola çıkmadan önce:Eğerkişigeridebırakılmadankorkuyorsaneleryapabilir:• İtimatettiğinizkişilerdenyardımisteyin.Bazenbiraracıkişikoymakgeride bırakılmanınönünegeçebilir;• GöçveVatandaşlıkDairesinden(IND)kendihukukikonumunuzve Hollanda’dakioturmamüsadenizhakkındabilgialın.Bukonuda: Hollanda’dakiönemliadreslerbölümünebakın.• Kendidurumunuzukağıdadökün:niçinvehangisebeplerdendolayı korkuyorsunuz,gidişvegeridönüştarihleriniz,Türkiye’degittiğinizyerin

84

adresi,veeğerbaşınızabirşeygelirsedevreyesokulabilecekHollandave Türkiye’dekiitimatettiğinizkişilerinadlarıönemlikonulardır.• Veyayolaçıkmadanönceitimatettiğinizbirkişiyebunlarıanlatın;• Pasaport,nüfuskağıdıgibikimlikbelgeleri,oturmamüsadeniz,bankave hastalıksigortasıkartları,adresiniz,emailveokulbelgelerinin fotokopyalarınıyapın.Bunlarıikizarfakoyun: birzarfıitimatettiğinizbirkişiyeverin,diğerinideyanınızaalın;• Pasaportvediğerkişiselbelgelerinizikendiyanınızdabulundurun;• HollandaveTürkiye’dekibilgiveripyardımedenönemlikuruluşlarınadres vetelefonnumaralarınıyanınızaalın.Bukonudaönemliadreslerbölümüne bakın;• YolaçıkmadanönceIND’ninyardımmerkezlerinden(steunpunten)birine veyabaşkabirkuruluşlarabilgialmakvetavsiyeleriçintelefonedin(Bak: Önemliadresler).Aciltehditveyatehlikehalinde112yetelefonedin;• Bilhassazorakigeridebırakılmakorkusuolangençlerinkendidurumlarını kağıdadökmeleriönemlidir.BirUSBçubuğunadurumunuzuvekişisel bilgileriniziyükleyin.Kişiselbelgelerinizinfotokopyalarınıvekağıda döktüğünüzkendidurumunuzuHollanda’dakiitimatettiğinizbirkişiye bırakın.

Tavsiye: Yurtdışınagitmedenöncenüfuskayıtlarından(GBA)kayıtsildirmesadecekişininkenditarafındanyapılabilir.Yanieşlerbirbirlerininkayıtlarınısildiremez.Bunadikkatedin!

Eğer kişi zoraki geride bırakıldıysa:GenelliklekişininHollanda’yageridönmehakkıvardır.Yalnızgeridöndüktensonraoturmamüsadesinidevamettirebilmekgeridebırakılmadanöncekihukukidurmunuzabağlıdır.Bukonudaaşağıdakiadımlarıatabilirsiniz:• Mümkünolduğukadarçabukzorakigeridebırakıldığınızıbildirin!Bu konudaHollandaelçiliğiveya-konsolosluğu,kadınkuruluşlarındanbiri veyabiravukatiletemasageçmeyeçalışın.Bak:Önemliadresler;

85

• Hollandaelçilikveyakonsolosluğunageridönüşvizesiiçinmüracaatta bulunabilirsiniz.Budurumdakendiisteğinizdışındageridebırakıldığınızı açıkçaanlatın.Kişibudurumdageridönüşiçinihtiyacîpasaportiçin müracaatedebilir;• Geridönmenizeyardımcıolmasıvegeridebırakıldığınızıbelediye,IND,okul vepolisebildirmekiçinHollanda’dakiitimatettiğinizkişiyeulaşmaya çalışın;• Türkiye’deitimatettiğinizbirkişiyidevreyesokarakyardımetmesinive/ veyaaracılıkyapmasınıisteyin;• Eğerkişiselbelgelerinizyoksa,pasaportunuzvediğerbelgelerinizin kaybolduğunadairpolisebeyandabulunmanızıveyenipasaportiçin müracaatetmenizitavsiyeederiz;• Eğerreşitolmıyançocuklarınızıberaberinizdegötürmekistersenizonları kendiHollandaveyaTürkpasaportunuzakayıtettirmekiçinbabanınrızası gerekir.Bukonudabiravukatıdevreyesokun;• SizigelipalıptekrarHollanda’yagerigötüreceğivaadiverilerekgeride bırakıldıysanızgelipalınmanızıbeklemedenyardımistemenizönemlidir;• PasaportveoturmamüsadenizelinizdeyseHollanda’yageridönebilirsiniz. Hollanda’yagelincegeridebırakılmakonusundabeyandabulunabilir;• Türkiye’deuzunzamandırgeridebırakıldıysanızveoturmamüsadeniz

bittiysebukonudameselaHollandaelçiliğiveyakonsolosluğunaherzamanbildirimyapılabilir.Önemliadreslerbölümünebakın.AyrıcakendiistekleridışındaTürkiye’degeridebırakılankadınveçocuklartanıyorsanızbunubildirin;

• Eşinizleveyaebeveynlerinizlekesindönüşyaptıysanızveyaokultercihi dolayısıylakendiisteğinizdışındaTürkiye’dekalıyorsanızbunubildirmeniz deönemlidir;• ReşitolanveolmıyankişilerinHollanda’yadönmedenönceitimatettikleri birkişiveyasosyalyardımgörevlilerininaracılığıylailkzamanlardakalıp yardımgörebilecekleriemniyetlibiradresayarlamalarıönemlidir.

Tavsiye: HemenHollandaelçiliğiveyakonsolosluğuyla,biravukatlaveyabaşkabirkuruluşlatemasageçin,önemliadreslerbölümünebakın.

86

GeridebırakıldığınızıanlatınveHollanda’yageridönmekiçinmüracaattabulunun.

Tavsiye: Çocuklarıpasaportayazdırmakiçinanneveyababanınrızasıgerekmektedir.EğerçocuklarHollandavatandaşıiselerHollandamahkemeleriçocuklarıpasaportayazdırmakiçinburızanınyerinemüsadeverebilir.

Hollanda’ya geri döndükten sonra:Hollanda’yageridöndüktensonraşuadımlaratılabilir:• İtimatedilenkişilervesosyalyardımgörevlileriyleberaberkalınacak emniyetlibiryer,ilkyardımvesorunlarınızayardımarayın.Kalacakyerleri olmıyankadınveçocuklartehlikeiçindeyselerkadınkorumaevlerine gidebilirler;• Bilhassagençleriçinsorunlarınaaracıaramakönemlidir.Buaileileberaber birçözümbulmakveyakalacakemniyetlibiryerbulmakvesorunlara yardımayarlamakiçindir;• Belediyeyeparasalyardımiçinmüracaatedilebilirvesosyalveyadiğer kuruluşlardanyardımvedestekistenebilir;• Mümkünolduğukadarçabukbiravukatıdevreyesokun.Bumesela çocuklarıgerigetirmekveyasizinoturmamüsadenizisağlamakveya boşanmavenafakatalebiiçingerekenhukukiişlemleriçinolabilir.

Tavsiye: KendinizinveyabildiğinizbaşkalarınınzorakigeridebırakılmasınıherzamanHollandaElçiliği’neveyabaşkakuruluşlarabildirin.Yardımarayıpdevreyesokun!

87

Hollanda ve Türkiye’deki tavsiye ve yardım kuruluşlarının adresleri

Hollanda’da:

Den Haag Türk Elçiliği T +31(0)70-3604912 E turkishembassy@euronet.nl www.turkishembassy.nl

Rotterdam Türk Konsolosluğu T +31(0)10-2177700/+31(0)10-4132270 E Rotterdam@turkishconsulate.nl www.turkishconsulate.nl

Deventer Türk Konsolosluğu T +31(0)570-619481 E deventer@turkishconsulate.nl www.turkischconsulate.nl

Stichting Steun Remigranten (GeriDönenlereDestekKurumu,SSR) T +31(0)6-48687086 E ssrned@planet.nl www.steunremigranten.nl Bilgivetavsiyeverir,destektebulunur

Stichting Kezban T +31(0)6-12507996 E info@st-kezban.nl www.st-kezban.nl Eviçişiddetiönlemevekarşıçıkmakiçin

88

Türkler için Danışma Kurumu (InspraakorgaanTurken,IOT) T +31(0)30-2343625 E info@iot.nl www.iot.nl Bilgiverirvegereklikuruluşlarayönlendirir

Palet, adviseurs diversiteit, Noord-Brabant T +31(0)40-235999 E info@palet.nl www.palet.nl Bilgiverirvetavsiyedebulunur

Hollanda’daki İlticacı kuruluşları (VluchtelingenorganisatiesinNederland,VON) T +31(0)20-5091370 E info@vluchtelingenorganisaties.nl www.vluchtelingenorganisaties.nl Bilgiverirvetavsiyedebulunur

Stichting Platform Islamitische organisaties Rijnmond (SPIOR) T +31(0)10-4666989 E info@spior.nl www.spior.nl eşseçimiveevdekibaskıhakkındabilgi

DonaDaria, kadın ve emansipasyon merkezi T +31(0)10-4659296 E info@donadaria.nl www.donadaria.nl Bilgiverirvetavsiyedebulunur

89

Stichting Lawine T +31(0)6-20307040 E st.lawine@worldonline.nl www.stichtinglawine.org Bi-kültürelilişkilerveailelerhakkındabilgi

Steunpunten huiselijk geweld T +31(0)00-1262626 www.shginfo.nl Steunpuntenhuiselijkgeweldkuruluşununülkeseladresleri

Geride bırakılma hakkında bilgi ve yardım: 0900-5675678 Leeuwarden 0900-3213210 Tilburg +31(0)20-6116022 Amsterdam +31(0)10-4438444 Rotterdam 0800-9333333 Zwolle

www.achterlating.hyves.nl Gençlervegeridebırakılmakonusundabilgi

Federatie opvang T +31(0)33-4615029 E federatie@opvang.nl www.opvang.nl Kadınbakımmüracaatmerkezi0900-2300300 Şiddetemaruzkalankadınlarabilgivekoruma

Defence for Children T +31(0)20-4203771 E info@defenceforchildren.nl www.defenceforchildren.nl Çocukhaklarınısavunur

90

Kinderrechtencollectief www.kinderrechten.nl Çocukhaklarıhakkındabilgi

Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) Ülkeseltelefonnumarası:0900-1231230

Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) T 0900-1234561veyurtdışından T +31(0)20-8893045 Postaadresi: Immigratie-enNaturalisatiedienst Postbus3211, 2280GE Rijswijk www.ind.nl INDyabancılarpolitikasınıyürütmedensorumludur INDkuruluşundaşiddetvezorakigeridebırakılmakonusunda temasageçilebilecekkişiler: T +31(0)70-7795009 Rijswijk T +31(0)23-8889704 +31(0)23-8889976 +31(0)23-8889563 Hoofddorp T +31(0)73-8883347 +31(0)73-8883119 +31(0)73-8883787 DenBosch T +31(0)38-8886910 Zwolle

Nederlands Migratie Instituut (NMI) T +31(0)30–2342936 E nmi@nmigratie.nl www.nmigratie.nl Geridönüşhakkındabilgi

91

www.metwet.nl E info@metwet.nl TürkveHollandakanunlarıhakkındabilgi

Juridisch loket www.juridischloket.nl TürkveHollandaHukukuhakkındabilgi T 0900-8020 Ücretsizbilgiverirvetavsiyedebulunur

www.legalforum.nl Yabancılarhukukukonusundauzmanavukatlarhakkındakibilgiler

Avukatlar:

mr. E.M. van de Brom - Vreemdelingenrecht T +31(0)20-6646930 E rvdb.advocaten@planet.nl

mr. G. Dijks-Aslan - Türk Hukuku T +31(0)6-21901809 E gulcincik@hotmail.com

mr. F. Arslan - Türk Hukuku/Yabancılar Kanunu T +31(0)70-3635100 E Farslan@wanadoo.nl 

mr. N.Türkkol - Turkse wetgeving T +31(0)20-6851715 E turkkol@wltadvocaten.nl

Adalet Bakanlığı www.veiligheidbegintbijvoorkomen.nl

92

Türkiyede:

Ankara Hollanda Büyükelçiliği T 0090(0)312-4091800 E ank@minbuza.nl www.mfa.nl/turkije

Türkiye’deki Konsolosluklar Istanbul,telefon0090-2123932121 E ist@minbuza.nl www.mfa.nl/ist Izmir, telefon:0090-2324640201 Antalya, telefon:0090-2423212330 Iskenderun,telefon:0090-3266138190 Marmaris, telefon:0090-2524132691 E consulate@mtstr.com

Kadın ve Aileden Sorumlu Devlet Bakanlığı Min.SelmaAliyeKavaf T 0090-3125852250 Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu T 0090-3124172604 E info@tkdf.org.tr www.tkdf.org.tr Mor Çatı Derneği – Mor Çatı Foundation for women victims T 0090-2122925231/32 E morcati@ttnet.net.trofinfo@morcati.org.tr www.morcati.org.tr

93

Women for Women Rights New Ways (WWHR) InönüCaddesi,29/6SaadetApt. Gümüşsuyu,İstanbul T 0090-2122510029 E newways@wwhr.org www.wwhr.org.tr

Ka-Der GenelMerkez İrfanBaştuğCaddesiYuva5apt.15/780280Esentepeİstanbul T 0090-2122732535 E info@ka-der.org www.ka-der.org

Kadıköyşubesi: Hasanpaşa,SarayardıcaddesiAlibeysok.No.13/1KadiköyIstanbul T 0090-2164285825  KA-MER Kadın Merkezi (Women’s Center) AliEmiri3.SokakEşşalApt.No :3 YenişehirDiyarbakır T 0090-4122281053 E info@kamer.org.tr www.kamer.org.tr

DIKASUM Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Diyarbakır T 0090-4122285684/0090-4122285680 E handancoskun@hotmail.com/dikasum@hotmail.com Araştırma,enformasyonveönlem

94

SHÇEK – Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Ankara T 0090-3123102460/80 E bim@shcek.gov.tr www.shcek.gov.tr Kadınlarayardımiçin:Kadın,AileveToplumHizmetleribölümünü isteyin

Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü T 0090-3124304577 E info@ksgm.gov.tr www.ksgm.gov.tr Kadınhaklarınıgüçlendirmekveerkekvekadıneşitliğiiçindevlet kuruluşu

TÜDKAD Türk Kadınlar DerneğiAnkara T 0090-3124737290 E tudkad@tudkad.net

İHD, İnsan Hakları Derneği Genel Merkezi NecatibeyCad.No:82/11-12(6.kat) Demirtepe,06430 Ankara T 03122303567-68-69 E posta@ihd.org.tr http://www.ihd.org.tr

95

Avukatlar:

Ankara Avukatlar Barosu AdliyeSarayı5.Kat SihhiyeAnkara T 0090-3124442276(444Baro)

İstanbul Avukatlar Barosu OrhanAdlıApaydınsokak1.BaroHanBeyoğluIstanbul T 0090-2122516325

Av.Zeynep ÇiftçiAv. Fazıl Çiftçiğ SeyrantepeFazılkaptanoğlucaddesiSebaİşMerkeziNo :3K :3 34418İstanbul T 0090-(0)2122694371 Av. Eyüp Ünal MebusEvleriMahallesiİllerSokakNo :27/2 TandoğanÇankayaAnkara T 0090-(0)3122123810

Av.Öner Iyigünler HanımefendisokakSaadetapt.No.115 D.10ŞişliIstanbul T 0090-(0)2122965696 E oneriyigunler@yahoo.com

96

97

98

99