toerisme in cijfers g 2009 - Ghent Universitylib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/783/071/RUG01... ·...

toerisme in cijfers g 2009Toerisme Vlaanderen

Foto’sPagina’s 4, 10, 23 en 32: Diatheek Toerisme Vlaanderen

Pagina 12: Westtoer, De HaanCoverfoto: Peter Schoemans, architect: Richard Rogers

Inlichtingen en verkoopTel.: 02-504.03.63Fax: 02-504.03.77

Email: [email protected]: € 15,00

Toerisme in cijfers onlineSurf naar www.toerismevlaanderen.be/cijfers

Verantwoordelijke uitgeverPeter De Wilde, Toerisme Vlaanderen

Grasmarkt 61, B-1000 BrusselWettelijk Depot: D/2010/5635/21

Planning & Onderzoeki.s

.m.

toerisme in cijfers g 2009

2

Voorwoord 4

Inleiding 7

Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen 9

1. Internationale context 10

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden 12

2.1 De Duitse markt 12

2.2 De Britse markt 13

2.3 De Franse markt 16

2.4 De Nederlandse markt 19

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen 23

3.1 Economische situatie in België 23

3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen 23

3.3 De lange vakanties van de Vlamingen 24

3.4 De korte vakanties van de Vlamingen 27

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – beschrijvend overzicht 31

1. De voornaamste trends 32

2. De binnenlandse markt 34

3. De buitenlandse markt 36

4. De belangrijkste buitenlandse markten 38

5. De voornaamste cijfers naar motief 41

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 44

7. De voornaamste trends naar logiesvorm 45

8. Het logiesaanbod 47

3

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009 – statistisch overzicht 49

Overnachtingen 2009 51

Evolutie overnachtingen 2005-2009 61

Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009 71

Aankomsten 2009 87

Evolutie aankomsten 2005-2009 97

Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009 107

Logiesaanbod 2009 123

Evolutie verhuursector 2005-2009 127

Overnachtingen naar motief 2009 131

Overnachtingen per maand 2009 139

Wegwijs 149

Verklaringen van begrippen, werkmethoden en afkortingen 151

Lijst van tabellen 157

Lijst van grafieken en figuren 161

4

Voorwoord

Welkom in onze twaalfde uitgave van het statistisch jaarboek Toerisme in Cijfers. Toerisme Vlaanderen startte deze reeks ruim 10 jaar geleden met als doel het inzicht in en het begrip van de toeristische sector te verbeteren. Ondertussen is de publicatie uitgegroeid tot een vaste waarde die u een klare kijk biedt op de trends van vraag en aanbod in toeristisch Vlaanderen.

Voor het eerst in jaren was het wereldwijde toerisme in 2009 globaal gezien niet opgewassen tegen een externe bedreiging. Tevoren hebben specifieke en lokale gebeurtenissen zoals de Tsjernobyl ramp in 1986, de golfoorlog in 1991, de aanslagen op 11 september 2001, de SARS epidemie in 2003, de tsunami in 2004 het toerisme lokaal of regionaal verstoord. Nooit echter was de wereldwijde terugval zo algemeen en zo sterk als in 2009, onder impuls van de financieel economische crisis. Het aantal toeristen viel hierdoor wereldwijd terug met -4%. Europa als bestemming deelde het sterkst in

de klappen met -6% verlies. Ook Vlaanderen verloor in 2009 -5% buitenlandse toeristen. Voor de binnenlandse markt lijkt dan weer een substitutie-effect op te treden. Zij groeide met ruim 3%.

Het is belangrijk dat we deze en vele andere cijfers en onderzoeken onder de aandacht brengen en met u kunnen delen. Toerisme Vlaanderen wenst verder te bouwen aan een kennis- en innovatiecentrum dat instaat voor verzameling en ontsluiting van kennis, maar ook voor de versterking van de innovatiecapaciteit van de sector. Samen met u willen we werken aan een innovatief toeristisch Vlaanderen dat klaar is voor de nieuwe toerist.

Hou zeker onze website www.toerismevlaanderen.be/cijfers in het oog voor nog meer detailgegevens, de recentste cijfers omtrent inkomend en binnenlands toerisme en nuttige marktonderzoeken. Op deze

5

website vindt u tevens Toerisme in Cijfers XL. Deze online publicatie gaat in een uitgebreide reeks van ongeveer 750 tabellen dieper in op de aankomsten overnachtingcijfers.

Sinds januari 2010 is het nieuwe en langverwachte logiesdecreet in voege getreden. Voor de uitbater schept het Vlaamse logiesdecreet eerlijke concurrentie met duidelijke spelregels voor iedereen in Vlaanderen. Voor de toerist brengt het logiesdecreet de nodige kwaliteitsgaranties. Via dit omschakelingsproces zullen onder andere de vele gastenkamers en huurvakantiewoningen in Vlaanderen een wettelijke plaats krijgen in de kwaliteitszorg van het toeristische logiesproduct. Dit traject is niet zonder gevolg voor de statistiekreeksen van morgen. Onze diensten zullen alles in het werk stellen om deze omschakeling zo vlot mogelijk te laten verlopen, en de beschikbaarheid van betrouwbare evolutiecijfers van het verblijfstoerisme in

Vlaanderen verzekeren.

Een woord van dank gaat uit naar de Algemene Directie Statistiek van de Federale Overheidsdienst Economie, waarvan we gegevens kregen die in deze publicatie voor u werden geanalyseerd. Mocht u opmerkingen of aanvullingen hebben, dan bent u welkom bij de dienst Planning & Onderzoek van Toerisme Vlaanderen, waarvan u de coördinaten vindt in de binnenkaft.

Peter De Wildeadministrateur-generaal

Toerisme Vlaanderen

7

In Toerisme in Cijfers 2009 zetten we voor het twaalfde jaar op rij de belangrijkste trends en bevindingen voor wat betreft het internationale toerisme en de toerismestromen van, naar en in onze regio op een rijtje. Deze trends zijn gevat in een beschrijvend en cijfermatig onderdeel. De publicatie opent met het beschrijvende luik dat op zijn beurt twee hoofdstukken bevat.

Het eerste hoofdstuk geeft een aantal trends weer op internationaal en Europees niveau. Daarnaast komen ook de recente evoluties in het vakantiegedrag aan bod van de voor onze regio belangrijkste marktgebieden.

De voornaamste internationale marktgebieden voor onze bestemming zijn de buurlanden: Nederland, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Het binnenland is, wat het volume betreft, de grootste markt voor onze toeristische industrie. Op basis van vakantieonderzoeken, uitgevoerd in de respectievelijke marktgebieden, worden de recente verschuivingen in het vakantiegedrag van de toeristen in kaart gebracht. Daarnaast knopen we opnieuw aan met enkele interessante economische indicatoren over deze markten.

Het tweede beschrijvende hoofdstuk geeft aan welke belangrijke trends waargenomen worden in het verblijfstoerisme. Aan de hand van de gegevens, verzameld door de FOD Economie – Algemene Directie Statistiek wordt een analyse gemaakt van het commerciële verblijfstoerisme naar herkomstland, bestemmingsregio in ons land, logiesvorm, verblijfsmotief en verblijfsperiode. We bespreken de evoluties van de laatste vijf jaren.

Het statistische luik bestaat uit een katern tabellen en een katern grafieken. De voorgestelde informatie heeft telkens betrekking op het commerciële verblijfstoerisme. De Algemene Directie Statistiek registreert in de verschillende soorten commerciële logiesverstrekkende bedrijven het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen door toeristen. Het betreft zowel overnachtingen van vakantiegangers als zakenlui.

Deze overnachtingen en aankomsten vormen het basisgegeven in de tabellenkatern. Beide gegevens worden voorgesteld voor het meest recente beschikbare jaar (i.c. 2009) of voor de periode 2005-2009. De jaartabellen geven een overzicht naar logiesvorm, de evolutietabellen geven totale overnachtingscijfers

(dan wel aankomstcijfers) weer. Qua bestemming zijn tabellen aangemaakt voor België, de drie gewesten, Vlaanderen (Vlaams + Brussels Gewest), de kust, de kunststeden en de Vlaamse regio’s. De kunststeden zijn Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Qua herkomstlanden werden naast EU-landen nog een aantal andere, voor onze regio belangrijke, herkomst-landen opgenomen.

De katern met de grafieken heeft betrekking op de overnachtingen van 2009. Voor de verschillende bestemmingsregio’s wordt per herkomstland zowel het motief van het verblijf nagegaan als de spreiding van het verblijf over het kalenderjaar.

Een belangrijk inhoudelijk verschil tussen het tweede beschrijvende hoofdstuk en het statistische luik is, dat in het beschrijvende hoofdstuk alle gegevens in verband met het verblijfstoerisme in ons land (in tekst en tabellen) inclusief commercieel huurlogies aan de kust zijn. Om praktische redenen zijn de verhuurcijfers in het statistische luik niet geïntegreerd op tabelniveau, doch als afzonderlijk deel opgenomen. Gezien het enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur aan de kust nog eens even groot is als in de commerciële verhuur.

Aan het einde van de publicatie worden een aantal begrippen en werkmethoden nader toegelicht. U vindt er eveneens een lijst met alle voorgestelde tabellen zowel uit het beschrijvende als het statistische luik. Aan de hand van deze lijsten kan u snel navigeren naar het onderdeel dat uw interesse wegdraagt.

Indien u geïnteresseerd bent in meer detailcijfers kan u steeds online terecht op www.toerismevlaanderen.be/cijfers, in Toerisme in Cijfers XL. U vindt er extra tabellen per verblijfsmotief, verblijfsperiode (qua indicatoren) en ook voor de individuele kunststeden, de provincies en alle Vlaamse toeristische regio’s.

Veel leesplezier

Inleiding

toerisme internationaal,in Europa en Vlaanderen

10

1. Internationale context

Evolutie van het internationale toerisme

Jaarlijks schetst de ‘World Tourism Organization’ (UNWTO) het aantal internationale aankomsten en de ontvangsten uit toerisme. Enkel buitenlandse aankomsten, zowel zakelijke als recreatieve, worden in deze cijfers meegerekend. Het millenniumjaar 2000 was een absoluut topjaar. Daarna volgden een aantal jaren van vertraagde groei. Sinds 2004 ging het toerisme wereldwijd weer sterk vooruit. Zelfs de invloed van de tsunami eind 2004, bleef voor het wereldwijde toerisme eerder beperkt.

Eind 2008 wordt gekenmerkt door de financiële crisis. Deze blijkt zijn effect niet te missen. 2008 sloot nog af met een beperkte groei. In het jaar 2009 is de crisis heel duidelijk tot uiting gekomen. Het aantal buitenlandse aankomsten wereldwijd valt terug van 919 miljoen tot 880 miljoen. In 2007 bedroeg de toename nog +6%, in 2008 +2% en in 2009 noteren we een daling van -4%. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt +3%. Een analyse van de cijfers van de crisis maken een aantal trends duidelijk. Er wordt meer gekozen voor nabije bestemmingen. Een tweede vakantie wordt sneller achterwege gelaten. De cijfers voor de eerste maanden van 2010 tonen wel een herstel tegenover 2009.

De belangrijkste bestemming wereldwijd is Frankrijk, gevolgd door Spanje en de Verenigde Staten. Europa ontvangt dan ook veruit de meeste toeristen; 52% van alle aankomsten wereldwijd, met Frankrijk als topbestemming. Het aantal internationale aankomsten in Europa is in 2009 gedaald met bijna -6%. Hiermee scoort Europa het minst goed van alle continenten. De regio Centraal- en Oost-Europa heeft het meest te lijden onder de crisis, ze verliest -10% aankomsten. Zuid-Europa kan het verlies beperken tot -4%. Voor Noord-

Europa en West-Europa bedraagt de achteruitgang respectievelijk -6% en -5%.

Azië en de Pacific komen op de tweede plaats. Met 182 miljoen aankomsten genereren deze landen 21% van de aankomsten wereldwijd. De daling blijft beperkt tot ruim -1%. Dit is heel wat minder dan de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995, die +6% bedraagt. Binnen deze regio zijn er wel sterke verschillen. China, de vierde bestemming in de wereld, kent een daling van -4% aankomsten. De regio Noord-oost-Azië ziet het aantal toeristen ook dalen met bijna -3%. Zuid-oost-Azië daarentegen lijkt veel minder last te hebben van de crisis. Het aantal aankomsten is er nog toegenomen met meer dan +1%, en dit ondanks de aanhoudende demonstraties en problemen in Thailand.

Het Amerikaanse continent zorgt voor 16% van alle internationale aankomsten wereldwijd. Bijna twee derde hiervan is voor Noord-Amerika. Zuid-Amerika en de Caraïben houden vrij goed stand en beperken elk het verlies tot rond de -2%. Noord-Amerika en Centraal-Amerika kennen elk een verlies van ongeveer -5% in 2009.

Het Midden-Oosten is tot 2009 jaar na jaar sterk gestegen. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995 bedraagt dan ook +11%. In 2008 leek deze regio geen last te hebben van de crisis. In 2009 zijn het aantal aankomsten echter gedaald met -5%, de - op Europa na - sterkste relatieve daling.

Afrika is het enige continent dat een vooruitgang kent in 2009. De stijging bedraagt +3%. Deze stijging is vergelijkbaar met die in 2008, maar zit wel onder de gemiddelde jaarlijkse groei sinds 1995.

11

Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009

(aantal x 1.000.000) 1990 1995 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09 GJG* 95-09

Afrika 15 20 45 44 46 5% +3% +6%

Noord-, Midden- en Zuid-Amerika 93 109 143 147 140 16% -5% +2%

Azië en Pacific 58 86 182 184 182 21% -1% +6%

Europa 281 322 487 488 460 52% -6% +3%

Midden-Oosten 10 14 47 56 53 6% -5% +10%

Wereld 456 550 904 919 880 100% -4% +3%

Bron: UNWTO

* GJG: Gemiddelde Jaarlijkse Groei, voor definitie zie achteraan in ‘Wegwijs’

In de tabel van de ontvangsten zijn de bedragen uitgedrukt in dollar en in actuele prijzen. In totaal bedragen de ontvangsten uit het internationaal toerisme in 2009 852 miljard dollar of 611 miljard euro. Het internationaal passagierstransport zit hier niet in. Dit genereert ook nog eens 161 miljard dollar. Het aandeel van de verschillende werelddelen is bij de ontvangsten vrij vergelijkbaar met dat bij de aankomsten. Europa haalt net niet de helft van het totaal binnen. Dit aandeel is iets kleiner dan bij de aankomsten wat er dus op wijst dat de toerist in Europa iets minder heeft gespendeerd dan gemiddeld wereldwijd. Het omgekeerde is waar voor de nummers twee en drie in de lijst, respectievelijk Azië en Pacific en de Amerika’s. De twee kleinere spelers, Afrika en het Midden-Oosten, ontvangen dan weer relatief minder gulle toeristen. De top drie van landen met de hoogste ontvangsten is in 2009 dezelfde als bij de aankomsten maar in een andere volgorde. De Verenigde Staten ontvangen de meeste inkomsten, gevolgd door Spanje en dan pas Frankrijk.

De ontvangsten, uitgedrukt in constante prijzen in dollar, zijn gedaald met bijna -10%. In lokale munten omgerekend bleef de daling beperkt tot -6%. Het verschil is het gevolg van de dollar die nog steeds zwak is. Met andere woorden, de invloed van de crisis die ingetreden is eind 2008, is in 2009 duidelijk voelbaar. De daling is iets groter dan de daling in de aankomsten wat er op wijst dat er niet alleen minder gereisd werd maar dat de toerist per reis ook nog eens minder uitgeeft in 2009.

De bespreking van de evolutie gaat verder in lokale munten en constante prijzen, in vergelijking met de trends in de

tabel zullen er dus verschillen zijn. Europa ziet de inkomsten uit het internationaal toerisme dalen met bijna -7% tegenover 2008. In 2008 bleef het verlies nog beperkt tot iets meer dan -1%. Binnen Europa is het enkel Noord-Europa dat zijn verlies nog enigszins kan beperken tot -3%. De andere subregio’s verliezen elk iets meer dan -7%. In Azië en de Pacific is de terugval beperkt tot -1%. In 2008 was er wel nog een groei van bijna +5% en in de twee jaren voordien lag het groeiritme telkens rond de +10%. Opvallend zijn de prestaties van de subregio’s. Zuid-oost-Azië verliest hier -7% aan inkomsten terwijl het aantal toeristen nog licht stijgt. Noord-oost-Azië en Oceanië zien, als enige subregio’s in de wereld, het aantal inkomsten stijgen. In Noord-oost-Azië blijft dit weliswaar beperkt tot +1%, maar in Oceanië is er een toename van +5%. De Amerika’s gaan van alle werelddelen het sterkst achteruit: -10%. De 2 jaren voordien bedroeg de toename nog telkens ongeveer +5%. Waar de groei van de vorige jaren te danken is aan Noord-Amerika is de sterkste terugval nu ook in Noord-Amerika waar te nemen (-12%). Ook de andere subregio’s zien hun inkomsten dalen. Zuid-Amerika blijft het meest gespaard waar de daling beperkt blijft tot iets meer dan -1%. In het Midden-Oosten zijn de inkomsten uit het internationaal toerisme eveneens gedaald, met -3%. Dit is wel duidelijk minder dan de terugval in aankomsten. De toeristen in het Midden-Oosten gaan hiermee in tegen de trend van lagere uitgaven. Afrika doet het bij de aankomsten nog goed maar bij de ontvangsten gaat het heel wat minder. Er is een daling van -6%. De toerist is dus wel nog naar Afrika gereisd maar heeft er heel wat minder uitgegeven. In Subsahara-Afrika is de daling sterker dan in Noord-Afrika.

Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009

(in miljard US$) 1990 1995 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09 GJG 95-09

Afrika 5 8 29 30 29 3% -4% +9%

Noord-, Midden- en Zuid-Amerika 69 100 171 188 165 19% -12% +4%

Azië en Pacific 41 77 187 209 203 24% -3% +7%

Europa 143 213 435 474 413 49% -13% +5%

Midden-Oosten 4 9 35 42 42 5% +1% +12%

Wereld 263 407 857 942 852 100% -10% +5%

Bron: UNWTO

12

2. Economische situatie en vakantiegedrag buurlanden

g Het vakantiegedrag van de Duitsers

De ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) geeft elk jaar in de ‘Reiseanalyse’ een beschrijving van het reisgedrag van de Duitse bevolking ouder dan 14 jaar. De Duitse korte vakanties (van één tot en met drie overnachtingen) en zakenreizen zijn niet opgenomen in dit onderzoek.

Driekwart van de bevolking ouder dan 14 jaar, of ongeveer 49 miljoen Duitsers, onderneemt in 2009 minstens één vakantie. De vakantieparticipatie ligt in 2009 iets lager dan in 2008, maar wel nog steeds hoger dan in 2007 en dit ondanks de crisis. Het aantal vakanties per Duitse vakantieganger, de frequentie, blijft stabiel in 2009. Het totale aantal Duitse vakanties (bijna 65 miljoen) ligt opnieuw hoger dan het jaar voordien. De winst is uitsluitend voor het binnenland. De buitenlandse vakanties zijn zelfs licht gedaald. Deze daling is eigenlijk niet zo verrassend. Sinds 2004 daalt het aantal buitenlandse vakanties, enkel 2008 vormt hierop een uitzondering.

.

BBP (miljoen euro) BBP per capita (euro)

België 339.162 31.796

Duitsland 2.409.100 29.378

Frankrijk 1.907.145 29.637

Nederland 571.979 34.695

Verenigd Koninkrijk 1.563.186 25.552

Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009

2.1 De Duitse markt

g Economische situatie in Duitsland

Met 82 miljoen inwoners heeft Duitsland het hoogste bevolkingsaantal onder onze buurlanden. Opvallend is dat de populatie kleiner wordt.

Het BBP daalt in 2009 met bijna -5%, de crisis was er dus heel goed te voelen. In vergelijking met de andere buurlanden doet Duitsland het samen met het Verenigd Koninkrijk het minst goed. Per capita is het BBP vergelijkbaar met dat van Frankrijk maar het ligt lager dan dat van België en Nederland. In 2009 is er bijna geen inflatie. Dat is vergelijkbaar met België en Frankrijk maar valt lager uit dan in het Verenigd Koninkrijk en Nederland.De werkloosheidsgraad in Duitsland is vergelijkbaar met die in het Verenigd Koninkrijk en België. De stijging blijft hier in 2009, ondanks de crisis, beperkt.

2005 2006 2007 2008 2009

Populatie (x 1.000) 82.501 82.438 82.315 82.218 82.002

Evolutie BBP1 +0,8% +3,2% +2,5% +1,3% -4,9%

Werkloosheidsgraad 10,7% 9,8% 8,4% 7,3% 7,5%

Inflatie +1,9% +1,8% +2,3% +2,8% +0,2%

Bron: Eurostat1 op basis van constante prijzen

13

Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009

(vakanties) 2007 2008 2009

Participatie 74,8% 76,2% 75,7%

Frequentie 1,3 1,3 1,3

Aantal vakanties (mln) 62,9 64,0 64,8

Aantal binnenlandse vakanties (mln) 19,8 20,0 21,1

Aantal buitenlandse vakanties (mln) 43,1 44,0 43,7

Bron: FUR

Van de Duitse vakantiegangers gaat ongeveer één op drie in eigen land op reis, een ander derde gaat richting Middellandse Zee en de andere bestemmingen moeten het doen met het overige derde. De favoriete buitenlandse vakantiebestemming van de Duitsers is Spanje: bijna een vijfde van de buitenlandse vakanties gaat in die richting. Spanje blijft net zoals in 2008 stabiel. In 2007 was er nog een grote terugval. Italië ziet het aantal Duitsers opnieuw toenemen en neemt meer afstand van de nummer drie, Oostenrijk. Doordat Oostenrijk zijn verlies kan beperken en Turkije een zwaar verlies moet incasseren van bijna -18% neemt Oostenrijk de derde plaats over van Turkije. Frankrijk en de Scandinavische landen doen het erg goed in 2009. België heeft een aandeel van 0,8%, wat neerkomt op naar schatting 300.000 Duitse reizen van 4 of meer nachten. België is meer een korte vakantiebestemming van de Duitsers. Bij de vakanties van 1 tot en met 3 nachten heeft België een marktaandeel van 3%, of 500.000 vakanties.

Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009

(aantal x 1.000.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Spanje 8,2 8,3 8,3 19,0% +0,5%

Italië 4,6 4,6 5,1 11,7% +11,1%

Oostenrijk 3,7 4,0 3,8 8,7% -3,6%

Turkije 3,8 4,5 3,7 8,4% -17,6%

Noordse landen* 2,2 2,0 2,3 5,2% +14,3%

Frankrijk 1,7 1,8 2,0 4,6% +12,1%

Griekenland 2,3 1,7 1,6 3,7% -6,2%

Andere 16,7 18,9 18,5 42,4% -2,2%

Totaal buitenland 43,1 44,0 43,7 100% -0,7%

Bron: FUR *Noorwegen, Finland, Zweden, Denemarken

Het vliegtuig wordt door meer dan de helft van de Duitsers gekozen als transportmiddel voor buitenlandse vakanties. In 2009 stagneert het aandeel van het vliegtuig, na twee jaar van achteruitgang. Het aandeel was nochtans al jaar na jaar toegenomen tot 2006. Het aandeel van de wagen blijft ongeveer stabiel in

vergelijking met 2008, terwijl de bus beperkt aandeel verliest en de trein licht wint.Voor 52% van de buitenlandse reizen maken de Duitsers in 2009 gebruik van reisbemiddeling. De keuze voor package tours en andere reizen geboekt bij een reisagent valt fors terug ten opzichte van 2008. Voor een binnenlandse reis wordt slechts in 19% van de gevallen beroep gedaan op reisbemiddeling. Gemiddeld besteden de Duitsers 971 euro op vakantie. Rekening houdend met de inflatie is dit iets minder dan in 2008 (976 euro), en nog iets minder dan in 2007 (979 euro). Anderzijds is ook de verblijfsduur in 2009 achteruit gegaan en daalde besteding per persoon en per nacht niet. De gemiddelde verblijfsduur van de Duitsers schommelde al een aantal jaren rond 12,5 nachten, in 2009 is die echter gezakt tot 12,2.

Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009

2007 2008 2009

Transportmiddel

Wagen/Mobilhome/Caravan 34,6% 34,5% 34,3%

Vliegtuig 52,7% 52,4% 52,4%

Bus 8,5% 8,6% 8,2%

Trein 1,7% 1,7% 2,0%

Andere 2,5% 2,8% 3,1%

Reisbemiddeling

Met reisbemiddeling 56% 59% 52%

Zonder reisbemiddeling 44% 41% 48%

Bestedingen (pp/per vakantie)

Per persoon in euro 950 974 971

Reisduur (gemiddeld)

Aantal nachten 12,5 12,5 12,2

Bron: FUR

2.2 De Britse markt

g Economische situatie in het Verenigd Koninkrijk

Het Verenigd Koninkrijk telt meer dan 61 miljoen inwo-ners. Het BBP stijgt tot 2007 erg goed. In 2008 bleef het nagenoeg stabiel waarna het in 2009 afneemt met bijna -5%. Samen met Duitsland kent het van onze buurlan-den de sterkste daling. Het BBP per capita bedraagt in 2009 iets meer dan 25.000 euro, de laagste waarde on-der onze buurlanden. De inflatie is zoals in alle buurlan-den gedaald maar blijft relatief hoog.De werkloosheid is in 2009 sterk toegenomen, tot voor 2009 was ze relatief laag. Nu is de werkloosheidsgraad eer-der gemiddeld in vergelijking met de andere buurlanden.

14

In 2009 is de buitenlandse reislust van de Britten overduidelijk getemperd. Bijna overal in de wereld is het aantal Britse bezoeken fors gedaald en de daling binnen Europa is ongeveer gelijk aan de globale daling wereldwijd. Europa eigent zich wel nog bijna 80% van alle buitenlandse bezoeken toe. Dat is een groter aandeel dan bij de overnachting door relatief kortere reizen binnen Europa en omdat de daguitstappen mee zijn opgenomen bij de bezoeken.

De twee topbestemmingen zijn heel duidelijk afgescheiden van de rest. Het gaat om Spanje en Frankrijk. Net zoals de meeste andere bestemmingen vallen ook zij sterk terug met respectievelijk -16% en -10%. Op de derde plaats komt Ierland ondanks een verlies van -10%. In 2008 waren de Verenigde Staten nog derde maar zij verliezen meer dan -20%. Binnen Europa verliezen alle bestemmingen, de meeste -10% of meer. Enkel Polen kan het verlies heel beperkt houden. De grootste verliezers zijn Portugal, Italië, België en Duitsland.

Buiten Europa krijgen we hoofdzakelijk een gelijkaardig beeld waarbij in de meeste bestemmingen het aantal Britse bezoeken meer dan -10% achteruitgaat. Heel opvallend is echter Egypte waar de Britse bezoeken zijn toegenomen met +12%. Noord-Amerika is hier de grote verliezer.

Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009

2005 2006 2007 2008 2009

Populatie (x 1.000) 60.060 60.426 60.817 61.176 n.b.

Evolutie BBP1 +2,2% +2,8% +2,7% +0,1% -4,9%


Inflatie +2,1% +2,3% +2,3% +3,6% +2,2%



België 339.162 31.796

Duitsland 2.409.100 29.378

Frankrijk 1.907.145 29.637

Nederland 571.979 34.695


Bron: Euromonitor

g Het vakantiegedrag van de Britten

De International Passenger Survey (IPS) onderzoekt jaarlijks het reisgedrag van, naar en in het Verenigd Koninkrijk. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend en zowel vakanties, zakenreizen als verblijven bij vrienden en fa-milie komen in aanmerking. In onderstaande tabellen zijn de dagtrips opgenomen in de cijfers met betrekking tot de bezoeken. De overnachtingscijfers sluiten de dag-trips logischerwijze uit.

Het aantal Britse buitenlandse bezoeken en overnachtin-gen zijn in 2009 sterk afgenomen. Het aantal bezoeken was in 2008 nog maar licht gedaald terwijl de overnach-tingen nog toegenomen waren. Opvallend is dat de bui-tenlandse daguitstappen minder sterk zijn afgenomen dan in 2008. Van de 1,8 miljoen daguitstappen gaan er 318.000 richting België, een aandeel van 17%.

Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 Trend 08-09

Aantal bezoeken 69.450 69.011 58.614 -15,1%

Waarvan daguitstappen 2.632 2.161 1.864 -13,7%

Daguitstappen naar België 458 364 318 -12,6%

Aantal overnachtingen 689.643 703.281 614.492 -12,6%

Bron: IPS

15

Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Spanje 13.869 13.819 11.582 19,8% -16,2%

Frankrijk 11.201 10.855 9.764 16,7% -10,1%

Ierse Republiek 4.205 3.921 3.549 6,1% -9,5%

Italië 3.569 3.372 2.610 4,5% -22,6%

Duitsland 2.686 2.703 2.127 3,6% -21,3%

Griekenland 2.511 2.096 1.881 3,2% -10,3%

Nederland 2.239 2.008 1.840 3,1% -8,4%

Portugal 2.177 2.531 1.809 3,1% -28,5%

Turkije 1.532 1.936 1.622 2,8% -16,2%

Polen 1.552 1.578 1.554 2,7% -1,5%

België 1.870 1.787 1.392 2,4% -22,1%

Overig Europa 7.777 7.818 6.214 10,6% -20,5%

Europa 55.188 54.424 45.944 78,4% -15,6%

Verenigde Staten 3.923 4.003 3.187 5,4% -20,4%

India 972 956 847 1,4% -11,4%

Egypte 510 664 749 1,3% +12,8%

Verenigde Arabische Emiraten

513 651 549 0,9% -15,7%

Canada 664 626 465 0,8% -25,7%

Australië 532 511 434 0,7% -15,1%

Overige wereld 7.148 7.176 6.439 11,0% -10,3%

Totaal 69.450 69.011 58.614 100% -15,1%

Bron: IPS

De volgende gegevens hebben betrekking op de Britse overnachtingen in het buitenland. Hierdoor sluiten we de daguitstappen logischerwijze uit. Het totaal aantal Britse overnachtingen is afgenomen. Het verlies is in Europa iets sterker dan het totaal. Het marktaandeel van Europa is bij de overnachtingen wel heel wat kleiner dan bij de bezoeken. De verblijfsduur van reizen buiten Europa is dan ook een stuk hoger. De topbestemmingen op vlak van overnachtingen zijn eveneens Spanje en Frankrijk. Het verschil in marktaandeel tussen beide is wel groter dan bij de bezoeken. Ook hier is het verlies van Spanje sterker dan van Frankrijk. Op de derde plaats komt de Verenigde Staten, afgescheiden van de rest. Ierland is duidelijk een bestemming voor korte vakanties waardoor ze een stuk lager staat bij de overnachtingen. Omdat het aantal overnachtingen in India constant blijft en Italië fors verliest, stijgt India naar de vierde plaats. Italië zakt twee plaatsen, want ook Griekenland springt er over, ondanks een verlies van -13%. De grootste verliezers zijn Zwitserland, Malta, Portugal en Italië. België verliest minder Britse overnachtingen dan bezoeken. Het verlies van België ligt hier zelfs nipt onder het Europese gemiddelde.

Bij de verre bestemmingen valt op dat de verdeling bij de overnachtingen heel anders is dan bij de bezoeken. Landen als India, Pakistan, Australië en Thailand doen het opvallend goed door een lange verblijfsduur. Landen als Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten zijn dan weer minder belangrijk bij de overnachtingen. De Britse overnachtingen in de meeste verre bestemmingen gaan, net zoals de bezoeken, sterk achteruit, met Egypte als opvallende uitzondering.

Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Spanje 131.795 131.299 110.877 18,0% -15,6%

Frankrijk 71.012 71.137 66.329 10,8% -6,8%

Griekenland 26.674 23.246 20.314 3,3% -12,6%

Italië 26.174 25.507 19.926 3,2% -21,9%

Ierse Republiek 21.474 19.407 18.665 3,0% -3,8%

Turkije 16.214 22.541 18.276 3,0% -18,9%

Portugal 21.262 24.179 18.102 2,9% -25,1%

Polen 16.438 17.697 17.773 2,9% +0,4%

Duitsland 13.237 14.979 12.198 2,0% -18,6%

Cyprus 15.141 15.846 12.039 2,0% -24,0%

Nederland 9.025 8.469 8.605 1,4% +1,6%

Zwitserland 7.391 7.755 5.371 0,9% -30,7%

Oostenrijk 4.938 6.063 5.276 0,9% -13,0%

België 5.285 4.759 4.129 0,7% -13,2%

Malta 5.011 5.523 4.002 0,7% -27,5%

Overig Europa 32.425 33.761 30.435 5,0% -9,9%

Europa 423.496 432.168 372.317 60,6% -13,8%

Verenigde Staten 51.688 55.110 43.184 7,0% -21,6%

India 24.986 24.061 24.120 3,9% +0,2%

Pakistan 15.384 15.192 17.019 2,8% +12,0%

Australië 21.021 20.334 15.710 2,6% -22,7%

Canada 10.864 10.647 8.039 1,3% -24,5%

Thailand 9.456 9.908 7.712 1,3% -22,2%

Overige wereld 132.748 135.861 126.391 20,6% -7,0%

Totaal 689.643 703.281 614.492 100% -12,6%

Bron: IPS

De tunnelverbinding wint verder aan belang voor een bezoek aan België. Meer dan de helft komt nu al via deze weg. Het vliegtuig verliest opnieuw een beetje terrein. 16% van de Britse bezoekers vliegt nu naar België. De boot verliest nog iets meer aandeel. In 2007 was de boot nog even belangrijk als de Tunnel. Twee jaar later bedraagt het verschil 22 procentpunt.

16

(indicator) 2005 2006 2007 2008 2009

Populatie (x 1.000) 62.638 62.999. 63.392 63.753. 64.351

Evolutie BBP1 1,9% 2,2% 2,4% 0,2% -2,6%


Inflatie 1,9% 1,9% 1,6% 3,2% 0,1%



België 339.162 31.796

Duitsland 2.409.100 29.378

Frankrijk 1.907.145 29.637

Nederland 571.979 34.695


Bron: Euromonitor

Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009

2007 2008 2009

Vliegtuig 16,8% 19,3% 15,7%

Boot 41,1% 34,4% 30,9%

Tunnel 42,1% 46,3% 53,4%

Totaal 100% 100% 100%

Bron: IPS

Het belangrijkste doel voor een bezoek aan België is vakantie. Dit is het geval voor de helft van de bezoeken. Zaken vormen het motief voor bijna 30% van de bezoeken. De vakanties winnen terug licht aandeel na het verlies in 2008, terwijl de zaken terrein verliezen in 2009. Het bezoek aan familie of vrienden wint het sterkst aan aandeel.

Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009

2007 2008 2009

Vakantie 53,7% 50,1% 51,3%

Zaken 25,1% 29,8% 28,3%

Bezoek familie of vrienden 11,8% 9,7% 13,6%

Andere 9,3% 10,4% 6,8%

Totaal 100% 100% 100%

Bron: IPS

In totaal besteden de Britten in België in 2009 355 miljoen pond of 399 miljoen euro. Per bezoek komt dit neer op gemiddeld 255 pond of 286 euro. Wanneer rekening gehouden wordt met de inflatie, is het totaal bestede bedrag in België gedaald met 104 miljoen pond of 117 miljoen euro. Dit betekent 36 euro minder per bezoeker. In vergelijking met 2007 is dit zelfs 79 euro minder. De verdere verzwakking van het pond in 2009 laat zich heel duidelijk voelen, zowel op het vlak van het aantal bezoeken als op het vlak van de uitgaven.

Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009

(aantal x 1.000.000) 2007 2008 2009

In pond 441 449 355

In euro 644 564 399

Bron: IPS

2.3 De Franse markt

g Economische situatie in Frankrijk

Frankrijk is de kaap van de 64 miljoen inwoners voorbij. Dit is net iets meer dan het Verenigd Koninkrijk.Net zoals in de andere buurlanden gaat ook in Frankrijk het BBP in 2009 naar beneden. Frankrijk doet het wel het best van alle buurlanden. Het BBP per capita ligt nu iets onder de 30.000 euro. Frankrijk scoort hiermee minder goed dan Nederland en België, maar is vergelijkbaar met Duitsland. Na de opvallend hoge inflatie in 2008 blijft de geldontwaarding in 2009 nagenoeg stabiel.De werkloosheidsgraad was in Frankrijk sinds 2005 geleidelijk aan het dalen. In 2009 is ze echter opnieuw sterk toegenomen en zit ze zelfs boven het niveau van 2005.

Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009

17

g Het vakantiegedrag van de Fransen

In ‘Le Suivi de la Demande Touristique des Français‘ wordt jaarlijks door INSEE, DGCIS en TNS-Sofres het vakantiegedrag van de Fransen onderzocht en in kaart gebracht. Door middel van een maandelijkse enquête worden 20.000 inwoners van Frankrijk ouder dan 15 jaar ondervraagd. Een vakantie is gedefinieerd als elk recreatief verblijf van minimum één nacht, omwille van ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt één tot drie nachten, terwijl een lange vakantie minimum vier nachten beslaat.

Opgelet, wegens het niet tijdig ter beschikking zijn van de gegevens van 2009, is dit hoofdstuk beperkt tot de cijfers van 2008.

De vakantieparticipatie van de Fransen, of ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie onderneemt’, bedraagt 80% in 2008. Het aandeel reizende Fransen is in vergelijking met 2007 gelijk gebleven; in vergelijking met 2006 is er een daling. De vakantiefrequentie gaat eveneens achteruit. In 2008 waren er in totaal 212,6 miljoen Franse vakanties. Dit betekent 13 miljoen vakanties minder dan een jaar voordien. Zowel het aantal binnenlandse als buitenlandse vakanties is gedaald; respectievelijk met -5% en -4%. In absolute aantallen is dit vooral merkbaar in het binnenland aangezien 9 op de 10 van de Franse vakanties doorgaan in eigen land.

Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008

(korte + lange vakanties) 2006 2007 2008



Aantal korte + lange vakanties (mln) 223,6 225,6 212,6



Bron: INSEE, DGCIS, TNS-Sofres

52% van alle vakanties hebben een verblijfsduur van maximum drie nachten. Hun aantal is in 2008 met -5,9% afgenomen tegenover het jaar voordien. Ook het aantal lange vakanties gaat met meer dan -5% achteruit. De trend naar meer korte vakanties is dus in Frankrijk doorbroken. Ook in 2007 was het aantal lange vakanties al sterker gestegen dan het aantal korte vakanties.

Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08

Korte vakanties 116,1 116,7 109,9 51,7% -5,9%

Lange vakanties 107,5 108,9 102,7 48,3% -5,6%

Totaal 223,6 225,6 212,6 100% -5,8%


Het aantal Franse overnachtingen bedraagt in 2008 meer dan 1,1 miljard. Dit zijn er 56 miljoen minder dan het jaar voordien. De daling van het aantal overnachtingen is minder sterk dan deze van het aantal vakanties. Dit duidt op een iets langere verblijfsduur. Het aantal overnachtingen tijdens korte vakanties is sterker gedaald dan die bij de lange vakanties. In 2007 was het aantal overnachtingen tijdens de lange vakanties nog gelijk gebleven, bij de korte vakanties was er toen ook al een afname.

Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)

(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08

Korte vakanties 215,9 213,8 201,6 14,9% -5,7%

Lange vakanties 1.191,0 1.191,0 1.147,0 85,1% -3,7%

Totaal 1.406,9 1.404,8 1.348,6 100% -4,0%


Spanje en Italië zijn nog steeds de twee meest geliefde buitenlandse bestemmingen voor de Fransen. Na de sterke daling van Spanje in 2007, blijft het aantal Franse vakanties er nu min of meer stabiel. Italië verwelkomt 2,3 miljoen Fransen in 2008, waarmee het aantal daalt met -13%. Het Verenigd Koninkrijk en Ierland zien het aantal Franse vakantiegangers sterk toenemen in 2008 en komen daardoor op een stevige derde plaats. Het zwakke pond maakt het Verenigd Koninkrijk duidelijk populair bij de Fransen. Het aantal Franse vakanties in België en Luxemburg is in 2008 status quo gebleven. Hierdoor zakken ze naar de vierde plaats. In 2007 overnachtten er iets meer Fransen dan in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Duitsland kent een forse stijging met +27% en zit zo België en Luxemburg op de hielen. Afrika is de belangrijkste verre bestemming, gevolgd door het Amerikaanse continent. Het aantal vakanties naar Afrika stijgt tegenover 2007, maar bedraagt nog steeds minder dan in 2006. Amerika ontvangt opnieuw ongeveer evenveel Franse toeristen als in 2006. De forse toename in 2007 kon dus niet aangehouden worden. Azië en Oceanië kennen een daling van bijna -10%.

18

Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008

(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08

Spanje 3,6 3,3 3,3 16,3% +2,1%

Italië 2,5 2,6 2,3 11,2% -13,3%

Verenigd Koninkrijk/Ierland 1,2 1,2 1,5 7,5% +32,3%

België/G.H. Luxemburg 1,2 1,2 1,2 6,0% +0,2%

Duitsland 0,9 0,8 1,1 5,2% +27,1%

Totaal Europa 14,2 14,5 13,8 67,3% -5,0%

Afrika 3,4 3,1 3,2 15,9% +6,4%

Amerika 1,4 1,7 1,4 6,9% -16,4%

Azië, Oceanië 1,4 1,5 1,3 6,5% -9,8%

D.O.M., T.O.M.-gebieden 0,8 0,7 0,7 3,3% +3,2%



Wat betreft het aantal nachten is de top drie dezelfde: Spanje op kop, gevolgd door Italië en de Britse eilanden. De evolutie van de overnachtingen in deze landen is vergelijkbaar met die van het aantal vakanties, zij het iets positiever. België en Luxemburg komen op de vijfde plaats. Er zijn 3,9 miljoen overnachtingen genoteerd, een lichte daling ten opzichte van 2007 maar -14% minder dan in 2006. België en Luxemburg zijn bestemmingen waar de gemiddelde verblijfsduur relatief kort is. Het aandeel is dan ook duidelijk kleiner bij de overnachtingen dan bij de vakanties. In Duitsland verblijft de Franse toerist gemiddeld langer, waardoor het voor België en Luxemburg komt. Daarenboven laat Duitsland in 2008 een sterke stijging optekenen van het aantal Franse overnachtingen.

De verre bestemmingen hebben, zoals verwacht, een groter aandeel bij de overnachtingen dan bij de vakanties, meer dan 46%. Ook hier is het Afrikaanse continent koploper. In 2008 stijgt het aantal Franse overnachtingen met +5%. Op de tweede plaats komt Amerika. Het aantal overnachtingen is er sterk gedaald zelfs iets sterker dan het aantal Franse vakanties. Dit wijst erop dat de vakanties er iets korter geworden zijn.

Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen)

(aantal x 1.000.000) 2006 2007 2008 % 2008 Trend 07-08

Spanje 33,6 28,1 30,1 14,8% +7,0%

Italië 18,4 20,8 19,8 9,7% -4,5%

Verenigd Koninkrijk/Ierland 7,9 6,4 9,0 4,4% +42,1%

Duitsland 5,3 4,9 6,0 2,9% +22,0%

België/G.H. Luxemburg 4,6 4,0 3,9 1,9% -3,5%

Totaal Europa 110,5 110,7 109,3 53,6% -1,2%

Afrika 37,6 35,5 37,4 18,3% +5,4%

Amerika 22,7 27,5 22,6 11,1% -17,8%

Azië, Oceanië 22,1 23,3 20,5 10,0% -12,2%

D.O.M., T.O.M.-gebieden 12,4 12,3 13,8 6,8% +11,9%



Gezien het grote aantal binnenlandse vakanties maken de Fransen massaal gebruik van de wagen of mobilhome. Ten opzichte van 2007 zijn de aandelen van de transportmiddelen slechts zeer beperkt gewijzigd. De auto verliest een klein beetje van haar populariteit, de trein wint een beetje.

De duur van lange vakanties is in 2008 licht toegenomen. Die van de korte vakanties bleef stabiel. In 2007 waren beide nog gedaald.

Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008


Transportmiddel

Wagen/Mobilhome/Caravan 78,3% 78,3% 77,9%

Trein 12,6% 12,6% 13,0%

Vliegtuig 6,2% 6,4% 6,3%

Bus 2,0% 1,9% 1,8%

Andere 0,9% 0,8% 1,0%

Reisduur

Korte vakanties (in nachten) 1,86 1,83 1,83

Lange vakanties (in nachten) 11,1 10,9 11,2


19

2.4 De Nederlandse markt

g Economische situatie in Nederland

Nederland telt bijna 16,5 miljoen inwoners. Het BBP is in 2009 gedaald met -3,9%. Per capita ligt het BBP heel wat hoger in Nederland dan in onze andere buurlanden. Met bijna 35.000 euro gaat het om 3.000 euro meer in vergelijking met de eerstvolgende, België. De inflatie is zoals in de andere buurlanden teruggevallen, al is de terugval in Nederland nog relatief beperkt gebleven.De werkloosheid is na jaren van beterschap opnieuw gestegen. Ze blijft met 3,4% wel heel laag.

Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009

2005 2006 2007 2008 2009

Populatie (x 1.000) 16.306 16.334 16.358 16.405 16.486

Evolutie BBP1 +2,0% +3,4% +3,9% +1,9% -3,9%


Inflatie +1,5% +1,7% +1,6% +2,2% +1,0%



België 339.162 31.796

Duitsland 2.409.100 29.378

Frankrijk 1.907.145 29.637

Nederland 571.979 34.695


g Vakantiegedrag van de Nederlanders

Sinds 1980 brengt het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (CVO) het vakantiegedrag van de Nederlanders nauwkeurig in kaart. Op een viertal meetmomenten per jaar wordt er bij 6.000 respondenten online gepeild naar het vakantiegedrag gedurende de drie voorliggende maanden. Alle relevante informatie over de verblijven buiten de eigen woning, voor ontspanning of plezier met minstens één overnachting, wordt verzameld. Elke Nederlander, ongeacht zijn leeftijd, komt in aanmerking voor het onderzoek. Een onderscheid wordt gemaakt naar korte vakanties tot en met drie overnachtingen en lange vakanties vanaf vier overnachtingen.

In 2009 blijft de vakantieparticipatie van de Nederlanders hangen rond 81%. In 2008 was de vakantieparticipatie de op één na hoogste ooit. In 2009 realiseren de Nederlanders de op twee na hoogste vakantieparticipatie. Rekening houdend met het feit dat 2009 een crisisjaar was, is dit opvallend. De frequentie was in 2008 al heel hoog en is in 2009 nog verder gestegen. Enkel in 2002 lag de frequentie nog net iets hoger. De Nederlanders nemen gedurende het jaar 2009 gemiddeld bijna drie vakanties. Samen brengt dat het totale aantal vakanties op meer dan 36 miljoen. Dat is de allerhoogste waarde sinds de start van het Continu Vakantie Onderzoek. De toename is enkel toe te schrijven aan de binnenlandse vakanties. Waar het aantal buitenlandse vakanties in 2008 nog sterk gestegen is, stagneren deze in 2009. Toch zijn er nog nipt meer buitenlandse dan binnenlandse vakanties.

Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009




Aantal korte + lange vakanties (mln) 35,2 35,9 36,4



Bron: CVO

20

Bijna twee derde van de Nederlandse vakanties duurt minstens vier nachten, een derde is van kortere duur. De groei van het totaal aantal vakanties in 2009 is enkel en alleen te danken aan een fors hoger aantal korte vakanties. Zij gaan met meer dan +6% vooruit. Het aantal lange vakanties daarentegen daalt licht. In 2008 was dit net omgekeerd.

Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Korte vakanties 12.798 12.280 13.079 36% +6,5%

Lange vakanties 22.352 23.627 23.287 64% -1,4%

Totaal 35.150 35.907 36.367 100% +1,3%

Bron: CVO

Negen op tien Nederlandse vakantieovernachtingen vinden plaats tijdens een lange vakantie, een op tien tijdens een korte. De trend in het aantal vakanties wordt doorgetrokken bij het aantal overnachtingen.

Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Korte vakanties 28.261 27.222 28.956 10% +6,4%

Lange vakanties 242.137 252.945 247.439 90% -2,2%

Totaal 270.398 280.167 276.396 100% -1,3%

Bron: CVO

In 2009 tellen we ruim -3% minder buitenlandse lange vakanties vanuit Nederland. Sinds jaar en dag voert Frankrijk de top tien van de buitenlandse bestemmingen aan. Na de korte heropleving van de Nederlandse markt in Frankrijk in 2008, daalt het aantal Nederlandse lange vakanties er opnieuw verder. Duitsland en Spanje vervolledigen de top drie. Duitsland stijgt sterk en gaat voor het eerst boven de twee miljoen Nederlandse vakanties. Duitsland ziet het aantal Nederlandse lange vakanties de laatste 10 jaar bijna verdubbelen, terwijl Frankrijk en Spanje op hetzelfde niveau zitten als eind jaren ’90. Spanje neemt een sterke duik, en realiseert de sterkste relatieve en absolute daling van alle landen in de top tien. Groot-Brittannië ziet het aantal Nederlandse vakanties het meest toenemen, met meer dan +18%. Ook Oostenrijk en de VS kennen een stijging. De andere landen mogen in 2009 minder Nederlanders voor een lange vakantie ontvangen. Een sterke daling doet zich

voor in Griekenland, -14%. Ook naar België zakken de Nederlanders in 2009 minder af dan in 2008.

Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Frankrijk 2.094 2.373 2.290 15,7% -3,5%

Duitsland 1.738 1.878 2.060 14,1% +9,7%

Spanje 1.513 1.732 1.456 10,0% -15,9%

Oostenrijk 1.127 1.069 1.181 8,1% +10,5%

Italië 884 947 919 6,3% -3,0%

België 924 968 889 6,1% -8,2%

Turkije 640 759 670 4,6% -11,7%

Griekenland 731 729 625 4,3% -14,3%

Groot-Brittannië 357 365 433 3,0% +18,6%

Verenigde Staten 309 373 400 2,7% +7,2%

Andere 3.577 3.901 3.669 25,1% -6,0%

Totaal buitenland 13.894 15.094 14.592 100% -3,3%

Bron: CVO

Het aantal overnachtingen tijdens buitenlandse lange vakanties is eveneens gedaald. De top tien bestaat uit dezelfde landen als bij het aantal lange vakanties, zij het in een andere volgorde. Topland is ook hier Frankrijk, gevolgd door Spanje en Duitsland. Opvallend is dat Frankrijk meer Nederlandse overnachtingen telt in 2009 dan in 2008, dit in tegenstelling met de daling van het aantal lange vakanties. Griekenland, Turkije en Spanje zijn de grote verliezers. Groot-Brittannië is ook bij de overnachtingen de grote winnaar. Oostenrijk en Duitsland zijn de twee andere landen die het aantal Nederlandse overnachtingen tijdens een lange vakantie gevoelig zien toenemen. De daling van de overnachtingen in België is vergelijkbaar met de achteruitgang van het aantal vakanties.

21

Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Frankrijk 28.692 30.947 31.846 18,3% +2,9%

Spanje 17.622 20.341 17.582 10,1% -13,6%

Duitsland 14.753 15.870 16.942 9,7% +6,8%

Italië 11.814 12.665 12.413 7,1% -2,0%

Oostenrijk 11.100 11.226 12.233 7,0% +9,0%

Turkije 7.103 8.864 7.410 4,3% -16,4%

België 7.760 7.719 7.070 4,1% -8,4%

Griekenland 8.737 8.368 6.960 4,0% -16,8%

Verenigde Staten 4.754 6.029 6.146 3,5% +1,9%

Groot-Brittannië 2.847 3.441 4.034 2,3% +17,2%

Andere 51.000 55.071 51.228 29,5% -7,0%

Totaal buitenland 166.182 180.542 173.864 100% -3,7%

Bron: CVO

We zagen reeds dat het totale aantal korte vakanties toeneemt. De belangrijkste buitenlandse bestemmingen zien dan ook het aantal korte Nederlandse vakanties toenemen. Het topland, Duitsland, mag zelfs +30% meer Nederlandse korte vakanties optekenen. Groot-Brittannië mag +20% meer Nederlanders ontvangen, terwijl nummer 2, België, ook een stijging van +10% noteert. Bij de kleinere bestemmingen is het opvallend dat Ierland het aantal Nederlandse korte vakanties meer dan verdrievoudigd ziet in één jaar tijd, waardoor het aantal op 50.000 korte vakanties komt.

Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Duitsland 1.213 1.118 1.456 38,2% +30,3%

België 1.172 1.002 1.101 28,9% +9,9%

Frankrijk 551 532 534 14,0% +0,5%


Spanje 109 115 100 2,6% -13,2%

Andere 295 370 352 9,2% -4,8%

Totaal buitenland 3.662 3.363 3.816 100% +13,5%

Bron: CVO

Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen)

(aantal x 1.000) 2007 2008 2009 % 2009 Trend 08-09

Duitsland 2.685 2.511 3.275 37,4% +30,4%

België 2.617 2.207 2.345 26,8% +6,2%

Frankrijk 1.323 1.279 1.301 14,8% +1,8%


Spanje 280 309 277 3,2% -10,4%

Andere 769 954 902 10,3% -5,4%

Totaal buitenland 8.399 7.805 8.764 100% +12,3%

Bron: CVO

De wagen is en blijft het meest favoriete transportmiddel voor een Nederlandse vakantie. En het marktaandeel is opnieuw toegenomen ten nadele van alle andere vervoermiddelen. Dit is opvallend want het vliegtuig en de trein wonnen de laatste jaren beetje bij beetje aan belang ten koste van de wagen. Voor reizen naar België kiezen de Nederlanders in 2009 opnieuw meer voor de wagen ten koste van de trein. In 2008 had de trein nog een sterke sprong voorwaarts gemaakt die ze nu weer volledig kwijt zijn.

Gemiddeld besteedt de Nederlander in 2009 142 euro per persoon aan een korte vakantie. Voor een korte vakantie in België is dat ongeveer 150 euro. Een lange vakantie mag gemiddeld 569 euro kosten, een naar België 247 euro. Rekening houdend met de inflatie kan gesteld worden dat de bestedingen per persoon voor een korte vakantie ongeveer gelijk gebleven zijn in vergelijking met 2008. Specifiek in België geven de Nederlanders gevoelig minder uit dan het jaar voordien. In 2008 waren de Nederlandse bestedingen tijdens een korte trip in ons land wel uitzonderlijk hoog, in 2009 zijn ze vergelijkbaar met die in 2007. Voor een lange vakantie zijn de uitgaven gezakt met ongeveer 10 euro, ook in België.

22

Tabel 29:Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009

(korte + lange vakanties) Alle bestemmingen(binnen- en buitenland)

België

2007 2008 2009 2007 2008 2009

Transportmiddel

Wagen/Mobilhome/Caravan 73,0% 72,1% 74,2% 89,3% 84,1% 88,8%

Vliegtuig 16,4% 17,7% 16,4% 0,0% 0,0% 0,0%

Bus 3,6% 3,3% 3,1% 2,3% 3,1% 2,6%

Trein 4,4% 4,4% 4,0% 7,7% 12,5% 7,8%

Andere 2,6% 2,4% 2,3% 0,7% 0,3% 0,8%

Bestedingen (pp/per korte vakantie)

Per persoon in euro 135,94 140,06 141,97 142,92 174,42 149,37

Bestedingen (pp/per lange vakantie)

Per persoon in euro 540,00 572,95 568,55 238,65 256,20 247,38

Bron: CVO

De gemiddelde vakantie van de Nederlanders duurt iets meer dan een week. Een vakantie in België 5 nachten. Vooral de lange vakanties naar ons land werden korter.

Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009

(korte + lange vakanties) Alle bestemmingen(binnen- en buitenland)

België

Reisduur (gemiddelde in nachten) 2007 2008 2009 2007 2008 2009

Korte vakanties 2,21 2,22 2,21 2,23 2,20 2,13

Lange vakanties 10,8 10,7 10,6 8,4 8,0 8,0

Alle vakanties 7,7 7,8 7,6 5,0 5,0 4,7

Bron: CVO

23

3. Economische situatie en vakantiegedrag in Vlaanderen

3.1 Economische situatie in België

In België wonen meer dan 10,5 miljoen mensen. Hiermee telt België heel wat minder inwoners dan de buurlanden waarmee wordt vergeleken. Het BBP is in 2009 zoals in de andere buurlanden afgenomen. De daling is vergelijkbaar met die in Frankrijk. Het BBP per capita bedraagt bijna 32.000 euro. Enkel Nederland doet het beter dan België. In 2009 is er geen inflatie. Dit is vergelijkbaar met de situatie in Frankrijk en Duitsland.Na twee jaar van dalende werkloosheid, is ze in 2009 opnieuw gestegen tot bijna 8%. Alleen in Frankrijk is de werkloosheidsgraad hoger.

2005 2006 2007 2008 2009

Populatie (x 1.000) 10.446 10.512 10.584 10.667 n.b.

Evolutie BBP1 +1,7% +2,7% +2,9% +1,0% -2,8%


Inflatie +2,5% +2,3% +1,8% +4,5% +0,0%


3.2 Het vakantiegedrag in Vlaanderen

Sinds 1982 voert WES Onderzoek & Advies, onder andere in opdracht van Toerisme Vlaanderen, een onderzoek uit naar het reisgedrag van de Belgen. Vanaf 1994 is het een tweejaarlijks onderzoek. Tijdens twee meetmomenten in het jaar worden telkens 6.000 personen bevraagd over hun (korte) vakanties. Een lange vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten, met recreatieve doeleinden. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met één tot drie overnachtingen, met recreatieve doeleinden. In tegenstelling tot de lange vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in tweede verblijven buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.

Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009


België 339.162 31.796

Duitsland 2.409.100 29.378

Frankrijk 1.907.145 29.637

Nederland 571.979 34.695


24

Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Belgen in 2008

(korte + lange vakanties) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

Participatie 73,9 70,3 62,0 69,8

Frequentie 2,2 1,8 2,0 2,1

Aantal korte + lange vakanties (mln) 10,2 1,3 4,0 15,5

Aantal korte + lange zomervakanties (mln) 7,9 0,9 3,0 11,8

Aantal korte + lange wintervakanties (mln) 2,3 0,4 1,0 3,7

Aantal korte + lange binnenlandse vakanties (mln) 3,6 0,2 1,1 4,9

Aantal korte + lange buitenlandse vakanties (mln) 6,6 1,1 2,9 10,6

Bron: WES Onderzoek & Advies

3.3 De lange vakanties van de Vlamingen

g Lange vakantieparticipatie

De lange vakantieparticipatie geeft aan welk aandeel van de bevolking ten minste eenmaal per jaar voor vier nachten of meer op vakantie gaat. Twee derde van alle vakanties zijn lange vakanties. Het spreekt dan ook voor zich dat het beeld van de totale vakanties hier terugkomt, zij het met iets lagere aantallen. Ongeveer 60% van alle Belgen gaat minstens éénmaal per jaar weg voor een lange vakantie. De Belgische toerist doet dit gemiddeld 1,7 maal per jaar. De vakantieparticipatie in Wallonië ligt duidelijk lager. Opvallend is dat hier bijna geen verschil zit tussen de gewesten op het vlak van de vakantiefrequentie.

Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Belgen in 2008

(vakanties) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

Vakantieparticipatie 63,6 61,8 54,5 60,6

Vakantiefrequentie 1,7 1,6 1,7 1,7

Aantal vakanties (mln) 6,8 1,0 3,0 10,8

Aantal zomervakanties (mln) 5,5 0,7 2,4 8,6

Aantal wintervakanties (mln) 1,3 0,3 0,6 2,2

Aantal binnenlandse vakanties (mln) 1,7 0,1 0,6 2,4

Aantal buitenlandse vakanties (mln) 5,1 0,9 2,4 8,4


g Totale vakantieparticipatie

Onder de totale vakantieparticipatie wordt verstaan, ‘het aandeel van de bevolking dat ten minste eenmaal per jaar een vakantie en/of een korte vakantie onderneemt’. Ongeveer zeven op de tien Belgen onderneemt in 2008 een vakantie. De Belg die op reis gaat doet dit gemiddeld 2,1 maal per jaar. Dit brengt het totaal aantal vakanties op 15,5 miljoen. De Vlamingen scoren het hoogst voor zowel de participatie als de frequentie. Er gaan dus relatief meer Vlamingen op reis dan Walen en Brusselaars, en ze ondernemen jaarlijks meer vakanties. Met meer dan 10 miljoen vakanties zorgen zij dan ook voor twee derden van alle Belgische vakanties. Wallonië trekt de vakantieparticipatie duidelijk naar beneden terwijl Brussel hier gemiddeld op scoort. Op het vlak van frequentie is het dan weer Brussel dat duidelijk lager scoort.Voor de drie gewesten geldt dat zomervakanties heel wat populairder zijn dan wintervakanties. Voor alle Belgen geldt eveneens dat zij veel meer voor buitenlandse bestemmingen kiezen dan voor het binnenland. In Brussel is dit nog veel meer het geval dan in de andere gewesten.

25

g Lange vakantiebestemming

In het binnenland is de kust voor alle Belgen duidelijk de meest geliefde bestemming. Iets meer dan de helft van de lange binnenlandse vakanties vindt plaats aan zee. Dat geldt zowel voor de Vlamingen, Brusselaars, als Walen. Wallonië als bestemming komt in ieder gewest op de tweede plaats. De Vlaamse regio’s hebben nog een zeker belang in het Vlaamse Gewest. De Walen en de Brusselaars trekken hier nagenoeg niet naar toe. De kunststeden zijn nergens van belang voor een lange vakantie.

Frankrijk is de buitenlandse bestemming nummer één voor de Belgen met meer dan 2,7 miljoen vakanties. Spanje komt traditioneel op de tweede plaats bij de buitenlandse bestemmingen, Italië op drie. Deze top drie geldt voor elk van de gewesten. Voor de Vlamingen is Turkije het nummer vier, in Brussel is dit Marokko, op de voet gevolgd door Griekenland. De Walen kiezen net iets meer voor Tunesië dan voor Turkije. Voor Wallonië en voor Brussel kan gesteld worden dat andere bestemmingen dan die die net genoemd werden weinig van belang zijn. Zij kiezen heel duidelijk voor een beperkt aantal zonnige bestemmingen. In Vlaanderen ligt dit anders. De Vlamingen zijn gericht op veel meer bestemmingen. Dit zijn niet noodzakelijk zonnige bestemmingen. Oostenrijk, Duitsland en Nederland mogen heel wat Vlamingen ontvangen.

Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Belgen in 2008

(aantal X 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

Vlaamse Kust 872 12,9% 55 5,8% 335 11,4% 1.262 11,7%

Wallonië 367 5,4% 42 4,0% 213 6,9% 622 5,8%

Vlaamse regio's 305 4,5% 2 0,2% 33 1,1% 340 3,1%

Kunststeden 20 0,3% 3 0,3% 24 0,8% 47 0,5%

Binnenland 1.564 23,1% 102 10,3% 605 20,2% 2.271 21,1%

Buitenland 5.212 76,9% 887 89,7% 2.394 79,8% 8.493 78,9%

Frankrijk 1.297 19,0% 316 31,9% 1.104 36,6% 2.717 25,2%

Spanje 778 11,5% 97 9,9% 233 7,8% 1.108 10,3%

Italië 455 6,7% 74 7,5% 262 8,7% 791 7,3%

Turkije 378 5,6% 25 2,5% 107 3,6% 510 4,7%

Oostenrijk 346 5,2% 9 0,9% 23 0,8% 378 3,5%

Duitsland 202 3,0% 5 0,5% 27 0,9% 234 2,2%

Nederland 210 3,2% 9 0,9% 17 0,6% 236 2,2%

Oost-Europa 164 2,4% 32 3,2% 72 2,4% 268 2,5%

Griekenland 243 3,6% 41 4,1% 45 1,5% 329 3,1%

Zwitserland 105 1,5% 28 2,8% 39 1,3% 172 1,6%

Marokko 103 1,5% 44 4,4% 66 2,2% 213 2,0%

Portugal 93 1,4% 20 2,1% 23 0,8% 136 1,3%

Tunesië 109 1,6% 31 3,1% 109 3,6% 249 2,3%

Britse Eilanden 73 1,1% 14 1,4% 38 1,3% 125 1,2%

Egypte 107 1,5% 16 1,6% 39 1,3% 162 1,5%

VS/Canada 111 1,6% 24 2,4% 49 1,6% 184 1,7%

Overig buitenland 438 6,5% 102 10,5% 141 4,8% 681 6,3%

Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%


26

g Marktaandeel van de logiesvormen

Het hotel is de belangrijkste logiesvorm voor de Belgen. Bijna 39% van de lange vakanties wordt doorgebracht op hotel. Ook een huurwoning is geliefd met één vierde van de lange vakanties. Op de derde plaats komt familie, vrienden of kennissen met bijna 14%. Andere logiesvormen halen minder dan 10%.Het zijn vooral de Vlamingen die een duidelijke voorkeur hebben voor een lange vakantie op hotel. Meer dan 40% van de Vlaamse vakanties gaat door in deze logiesvorm, iets minder dan een vierde kiest voor een huurwoning. Bij de Walen is het verschil in voorkeur minder duidelijk. De hotels doen 5 procentpunt beter dan de huurwoningen. Vrienden, familie of kennissen scoort hier hoog met 18%. In Brussel ligt de verdeling anders. De belangrijkste overnachtingsvorm is er blijven slapen bij vrienden, familie of kennissen (32%), op de voet gevolgd door de hotels (30%). De huurwoningen halen ook nog 22%. Van alle andere logiesvormen heeft bij de Brusselaars enkel de tweede woning nog een zeker belang.

Tabel 35: Verdeling van de Belgische lange vakanties naar logiesvorm in 2008

(aantal x 1.000) Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest België

Hotel 2.889 42,7% 296 30,0% 981 32,8% 4.166 38,7%

Huurwoning 1.590 23,4% 223 22,5% 835 27,8% 2.648 24,6%

Vakantiepark 331 4,9% 21 2,1% 57 1,9% 409 3,8%

Camping 539 8,1% 15 1,5% 221 7,5% 775 7,2%

Sociaal toerisme 340 5,0% 25 2,5% 141 4,7% 506 4,7%

Vrienden, familie of kennissen 597 8,6% 318 32,1% 549 18,0% 1.464 13,6%

Tweede woning 379 5,6% 74 7,5% 150 5,0% 603 5,6%

Overige 111 1,7% 17 1,8% 65 2,3% 193 1,8%

Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%


g Marktaandeel van de transportmiddelen

De wagen is nog steeds veruit het populairste transportmiddel om op vakantie te gaan. Van alle Belgen gaat 56% met de wagen. Dit komt ongeveer overeen met het percentage bij de Vlamingen. De Walen zitten hier een stuk boven, de Brusselaars onder. Een derde van de Belgen kiest voor het vliegtuig. Een gelijkaardig percentage geldt voor de Vlamingen. Het vliegtuig is in Brussel duidelijk populairder en in Wallonië minder populair. De andere transportmiddelen zijn veel minder belangrijk.

Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Belgen in 2008


Wagen 3.765 55,5% 451 45,6% 1.801 60,0% 6.017 55,9%

Vliegtuig 2.229 33,0% 423 42,9% 846 28,3% 3.498 32,5%

Touringcar

Pendel 358 5,3% 29 2,9% 183 6,1% 570 5,3%

Etappevakantie 91 1,3% 9 0,8% 19 0,6% 119 1,1%

Trein 234 3,4% 73 7,3% 134 4,4% 441 4,1%

Overige 99 1,5% 4 0,4% 16 0,7% 119 1,1%

Totaal 6.776 100% 989 100% 2.999 100% 10.764 100%


27

g Verblijfsduur

De gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakantie bedraagt 11,1 nachten. De Vlaamse vakanties duren iets minder lang, de Brusselse een stuk langer met 14 nachten.De meeste lange vakanties van de Belgen duren maximum 7 nachten. De Vlamingen kiezen het meest voor deze duur, de Brusselaars het minst, zij het dat ook daar deze duur het meest voorkomt. Op de tweede plaats komen vakanties van om en bij de twee weken. Het zijn vooral de Brusselaars en de Walen die hiervoor kiezen. De Vlamingen geven iets meer nog de voorkeur aan 8 tot 11 nachten. Verder is het nog opvallend dat 11,5% van de Brusselse vakanties 28 nachten of langer duurt.

Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Belgische lange vakanties in 2008

(verblijfsstructuur) Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

4-7 nachten 48,0% 36,1% 44,4% 45,9%

8-11 nachten 20,7% 15,2% 17,4% 19,3%

12-15 nachten 19,7% 25,7% 24,0% 21,5%

16-19 nachten 2,4% 2,9% 1,9% 2,3%

20-27 nachten 5,1% 8,6% 6,7% 5,9%

28 nachten en meer 4,1% 11,5% 5,6% 5,1%

Totaal 100% 100% 100% 100%

Gemiddelde verblijfsduur (in nachten) 10,5 14,0 11,3 11,1


g Lange vakantiebestedingen

De bestedingen omvatten alle uitgaven van de vakantieganger in verband met logies, transport, maaltijden en drank, ontspanning, winkelen enz. Per vakantie geeft de Belg 604 euro per persoon uit. Per nacht per persoon komt dit neer op 54 euro. Per vakantie geeft de Brusselaar het meest uit, maar per nacht het minst. Dit kan verklaard worden door de langere verblijfsduur waardoor de transportkost gespreid wordt over meerdere nachten en door de keuze voor de logiesaccommodatie. Per nacht spendeert de Vlaming het meest.

Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Belgen in 2008

(gemiddelde bestedingen in euro)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Per persoon en per vakantie 595 629 573 604

Per persoon en per nacht 58 46 52 54


3.4 De korte vakanties van de Vlamingen

g Korte vakantieparticipatie

Onder de korte vakantieparticipatie wordt verstaan ‘het aandeel van de bevolking dat minstens eenmaal per jaar een korte vakantie onderneemt’. Korte vakanties tellen maximum drie overnachtingen. In tegenstelling tot de lange vakanties wordt in het onderzoek naar de korte vakanties alleen commercieel logies meegenomen.Van alle Belgen onderneemt 30% minstens één korte vakantie in 2008. In Vlaanderen ligt dit percentage op 36%. Brusselaars en Walen doen dit duidelijk veel minder. Van de 4,7 miljoen Belgische korte vakanties wordt bijna drie vierde ondernomen door de Vlamingen. Net zoals bij de lange vakanties vinden de korte vakanties hoofdzakelijk plaats in het zomerhalfjaar. Het evenwicht tussen binnen- en buitenlandse vakanties wordt wel beter bewaard dan bij de lange vakanties. Er zijn zelfs iets meer binnenlandse korte vakanties.

Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Belgen in 2008

(korte vakanties) Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Korte vakantieparticipatie 36,4 21,4 21,5 30,3

Korte vakantiefrequentie 1,5 1,1 1,5 1,5

Aantal korte vakanties (mln) 3,4 0,3 1,0 4,7

Aantal korte zomervakanties (mln) 2,4 0,2 0,6 3,2

Aantal korte wintervakanties (mln) 1,0 0,1 0,4 1,5

Aantal binnenlandse korte vakanties (mln) 1,9 0,1 0,5 2,5

Aantal buitenlandse korte vakanties (mln) 1,5 0,2 0,5 2,2


28

g Korte vakantiebestemming

Van de binnenlandse bestemmingen is Wallonië met een marktaandeel van bijna 19% op alle korte vakanties de populairste bestemming. Het verschil met de kust is heel miniem. De Vlaamse regio’s hebben een marktaandeel van bijna 11%. De kunststeden ontvangen maar iets meer dan 2% van alle korte vakanties, dan nog quasi uitsluitend uit Vlaanderen. Dit beeld komt uiteraard sterk overeen met dat voor Vlaanderen. Voor Wallonië en Brussel spelen enkel de kust en Wallonië een rol.

Ook bij de korte vakanties is Frankrijk het meest geliefd. Opvallend is dat Frankrijk voor de Vlamingen wel de belangrijkste buitenlandse bestemming is maar dat zij de drie belangrijkste binnenlandse bestemmingen moet laten voorgaan. Voor de andere gewesten is Frankrijk afgetekend de eerste keuze voor een korte vakantie. Nog meer dan voor de lange vakanties zijn in Wallonië en Brussel andere buitenlandse bestemmingen minder belangrijk. In Vlaanderen ligt dit anders. Nederland en Duitsland ontvangen elk ongeveer 10% van de korte Vlaamse vakanties. De andere bestemmingen hebben een veel kleiner aandeel.

Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Belgen in 2008


Vlaamse Kust 626 18,2% 38 15,6% 206 19,8% 870 18,4%

Wallonië 650 18,9% 53 22,1% 184 17,6% 888 18,8%

Vlaamse regio’s 482 13,9% 2 0,9% 22 2,0% 506 10,7%

Kunststeden 95 2,7% 3 1,3% 6 0,6% 104 2,2%

Binnenland 1.853 53,7% 97 39,9% 418 40,0% 2.368 50,1%

Buitenland 1.588 46,3% 145 60,1% 626 60,0% 2.359 49,9%

Frankrijk 458 13,5% 81 33,7% 417 40,6% 956 20,2%

Nederland 415 11,9% 14 5,7% 34 3,2% 463 9,8%

Duitsland 332 9,5% 14 5,9% 46 4,3% 392 8,3%

Italië 47 1,4% 7 3,0% 45 4,3% 99 2,1%

Spanje 83 2,4% 10 4,0% 20 1,8% 113 2,4%

Britse Eilanden 101 3,0% 14 5,7% 17 1,6% 132 2,8%

GH-Luxemburg 41 1,2% 0 0,0% 21 2,0% 62 1,3%

Overig buitenland 111 3,4% 5 2,1% 26 2,2% 142 3,0%

Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%


29

g Marktaandeel van de logiesvormen

Nog meer dan voor een lange vakantie gaat de voorkeur van de Belg voor een korte vakantie uit naar een hotel. Meer dan de helft kiest hiervoor. Voor Brussel komt dit percentage zelfs op 67%. Ook bij de korte vakanties komt de huurwoning op de tweede plaats en zijn de andere logiesvormen veel minder belangrijk. Dit geldt voor de drie gewesten.

Tabel 41: Verdeling van de Belgische korte vakanties naar logiesvorm in 2008


Hotel 1.715 49,9% 163 67,3% 571 54,8% 2.449 51,8%

Huurwoning 963 28,0% 59 24,5% 316 30,3% 1.338 28,3%

Vakantiepark 305 8,8% 0 0,0% 26 2,4% 331 7,0%

Camping 240 7,0% 7 2,7% 89 8,5% 336 7,1%

Sociaal toerisme 188 5,4% 11 4,5% 23 2,2% 222 4,7%

Overige 30 0,9% 2 0,9% 19 1,8% 51 1,1%

Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%


g Marktaandeel van de transportmiddelen

Voor een korte vakantie kiest de Belg in meer dan drie vierde van de gevallen voor de wagen om op zijn bestemming te geraken. De trein komt op de tweede plaats met een aandeel van ongeveer 10%. Het vliegtuig haalt iets meer dan 6%. De Vlaming kiest het vaakst voor de wagen, de Brusselaar doet dit het minst. Opvallend is dat voor de Brusselaars de trein heel belangrijk is. Eén op de vier Brusselse korte vakanties gebeurt per trein, voor de Vlaamse en Waalse ligt dit op 9%.

Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Belgen in 2008


Wagen 2.687 78,1% 149 61,3% 775 74,2% 3.611 76,4%

Trein 309 9,0% 61 25,2% 93 8,9% 463 9,8%

Vliegtuig 200 5,7% 17 7,2% 90 8,5% 307 6,5%

Touringcar

Pendel 95 2,8% 15 6,3% 74 7,1% 184 3,9%

Etappevakantie 95 2,7% 0 0,0% 9 0,9% 104 2,2%

Overige 55 1,7% 0 0,0% 3 0,4% 58 1,2%

Totaal 3.441 100% 242 100% 1.044 100% 4.727 100%


30

g Korte vakantiebestedingen

De gemiddelde bestedingen tijdens een korte vakantie omvatten alle uitgaven van de korte vakantieganger met betrekking tot transport, logies, eten, drinken, ontspanning, aankopen enz. In 2008 geeft de Belg per korte vakantie 182 euro uit, per nacht komt dit neer op 83 euro. De verschillen tussen de gewesten zijn klein.

Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Belgen in 2008

(gemiddelde bestedingen in euro)

Vlaams Gewest

Brussels Gewest

Waals Gewest

België

Per persoon en per korte vakantie 181 178 184 182

Per persoon en per nacht 82 87 84 83


verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009

g beschrijvend overzicht

32

1. De voornaamste trends

In 2009 telt de Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek in België iets meer dan 34 miljoen overnachtingen*. Voor het tweede jaar op rij betekent dit een lichte daling. De overnachtingen worden geregistreerd in alle Belgische commerciële logiesinrichtingen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies**. Zowel vrijetijdstoeristen als zakentoeristen worden meegerekend in deze cijfers. Het Vlaamse Gewest neemt twee derde van alle overnachtingen voor haar rekening; het Brusselse en het Waalse Gewest respectievelijk 15% en 19%. Alle gewesten kennen een daling. Die is het sterkst in het Vlaamse Gewest. De gemiddelde jaarlijkse groei (GJG*) tussen 2005 en 2009 ligt in Brussel op bijna +3%, in de andere gewesten is er een lichte daling. Deze indicator geeft aan hoe de overnachtingen gemiddeld jaarlijks zijn geëvolueerd tussen 2005 en 2009 zonder rekening te houden met het volume in de tussenliggende jaren.

Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG* 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 22.912.278 22.999.149 22.412.539 -2,6% -0,5% 66%

Brussels Gewest 4.650.013 5.271.014 5.197.256 -1,4% +2,8% 15%

Waals Gewest 6.694.119 6.678.366 6.570.930 -1,6% -0,5% 19%

België 34.256.410 34.948.529 34.180.725 -2,2% -0,1% 100%

België genereert in 2009 12,6 miljoen aankomsten. Dit betekent een daling na jaren van groei. Met deze daling wordt nu ook de trend van de overnachtingen gevolgd. In 2008 was de stijging van de aankomsten nog opvallend gezien de overnachtingen toen daalden. In het Vlaamse en Waalse Gewest dalen de aankomsten minder sterk dan de overnachtingen. Dit bevestigt de trend die al meerdere jaren wordt waargenomen naar kortere verblijven. In Brussel wordt tegen deze trend ingegaan. Het Vlaamse Gewest is met meer dan 7 miljoen aankomsten goed voor 57% van het totaal. Het Brusselse Gewest neemt 22% voor zijn rekening, het Waalse Gewest 21%. In alle gewesten gaat het aantal aankomsten achteruit. In Brussel het sterkst, -2,2%. In het Waalse Gewest is de afname beperkt tot -0,4%.

toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

* Voor definities van ‘aankomsten’, ‘overnachtingen’ en GJG (Gemiddelde Jaarlijkse Groei), zie ‘WEGWIJS’, achteraan deze publicatie. ** Het gaat enkel om commercieel huurlogies aan de kust, de directe verhuur is dus niet mee opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer

kunnen we aannemen dat het overnachtingsvolume in de directe verhuur nog eens even groot is als in de commerciële verhuur.

33

Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 6.709.383 7.327.625 7.220.504 -1,5% +1,9% 57%

Brussels Gewest 2.495.850 2.847.869 2.785.705 -2,2% +2,8% 22%

Waals Gewest 2.499.592 2.610.079 2.599.555 -0,4% +1,0% 21%

België 11.704.825 12.785.573 12.605.764 -1,4% +1,9% 100%

Gemiddeld gezien verblijven toeristen in het Vlaamse Gewest 3,1 nachten in commercieel logies. In Brussel is dat gemiddeld 1,9 en in Wallonië 2,5 nachten. De verblijfsduur is uiteraard erg afhankelijk van het type logiesvorm en het type bestemming, waarop we later terugkomen.

Om een idee te krijgen van de geografische spreiding van de overnachtingen in Vlaanderen toont de volgende figuur de verdeling per gemeente. Gemeenten met minder dan drie commerciële logiesaccommodaties worden wit ingekleurd omwille van vertrouwelijkheid.Het zwaartepunt van de overnachtingen is te situeren aan de kust, in Brussel, de steden Antwerpen en Brugge en de Limburgse Kempen. Daarnaast trekken onder andere ook de Antwerpse Kempen, andere delen in Limburg en de stad Gent, veel overnachtingen aan. Gemeenten in de laagste categorie zijn her en der verspreid in de Vlaamse regio’s.

Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009

toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)

0 25 50 75 km

vertrouwelijk

0 - 15.000

15.001 - 150.000

150.001 - 500.000

500.001 - 1.500.000

1.500.001 - 5.200.000

34

2. De binnenlandse markt

18 miljoen of 53% van alle overnachtingen in ons land zijn binnenlandse overnachtingen. Vooral in het Vlaamse Gewest en Wallonië is het aandeel van de binnenlandse markt op het totaal aantal overnachtingen groot. In het Vlaamse Gewest bedraagt die 60% en in Wallonië 55%. In Brussel daarentegen is het aandeel van de overnachtingen afkomstig uit eigen land opmerkelijk kleiner (17%). Brussel kent wel een sterke stijging in 2009, terwijl de andere gewesten ongeveer status quo blijven. De binnenlandse markt presteert in 2009 beter dan de buitenlandse. Mogelijks een substitutie-effect onder invloed van de algemene financieel economische crisis die vanaf eind 2008 de wereldwijde economie heeft beïnvloed.

Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 13.649.352 13.503.130 13.548.754 +0,3% -0,2% 75%

Brussels Gewest 531.638 764.196 867.330 +13,5% +13,0% 5%

Waals Gewest 3.743.187 3.587.787 3.586.654 -0,0% -1,1% 20%

België 17.924.177 17.855.113 18.002.738 +0,8% +0,1% 100%

Twee derde van de binnenlandse aankomsten vindt plaats in het Vlaamse Gewest, Wallonië heeft een aandeel van 26% en Brussel 9%. Het aantal aankomsten stijgt in de drie gewesten duidelijk, in tegenstelling tot de overnachtingen.

Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 3.198.668 3.689.539 3.767.851 +2,1% +4,2% 66%

Brussels Gewest 296.706 434.570 491.540 +13,1% +13,5% 9%

Waals Gewest 1.408.348 1.439.376 1.474.538 +2,4% +1,2% 26%

België 4.903.722 5.563.485 5.733.929 +3,1% +4,0% 100%

Het Vlaamse Gewest ontvangt niet alleen de meeste binnenlandse aankomsten en overnachtingen maar ook de gemiddelde verblijfsduur is er hoger dan in de andere gewesten. In het Vlaamse Gewest verblijft de gemiddelde Belgische toerist 3,6 nachten. In Brussel en Wallonië is dat gemiddeld 1,8 en 2,4 nachten. De verhuur via verhuurkantoren, die enkel aan de kust is opgenomen, vormt een belangrijke factor die dit verschil beïnvloedt.

toerisme | planning & onderzoek (alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust) vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek


35

Onderstaande figuur toont de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen per gemeente. De binnenlandse markt situeert zich vooral aan de kust, en in tweede orde in de Antwerpse en Limburgse Kempen en andere gemeenten in Limburg. Ook de kunststeden evenals enkele andere steden en gemeenten in de Vlaamse regio’s kunnen rekenen op aardig wat binnenlandse belangstelling.

Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009


0 25 50 75 km

vertrouwelijk

0 - 15.000

15.001 - 150.000

150.001 - 500.000

500.001 - 1.500.000

1.500.001 - 1.610.000

36

3. De buitenlandse markt

In 2009 tellen we in België iets meer dan 16 miljoen buitenlandse overnachtingen, of 47% van alle overnachtingen in ons land. Het gaat om de som van alle verblijfsnachten van buitenlandse toeristen en zakenlui in commercieel logies. In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse overnachtingen gedaald met meer dan -5%, deels een gevolg van de financieel economische crisis die eind 2008 begon. De daling komt voor in alle gewesten. In het Vlaamse is die het sterkst en bedraagt bijna -7%. In het Vlaamse Gewest is door de achteruitgang in 2009 het aantal buitenlandse overnachtingen tegenover 2005 gemiddeld jaarlijks zelfs gedaald met -1,1%. De andere twee gewesten behouden wel een positieve gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005. Door het overwicht van het Vlaamse Gewest binnen België is de globale gemiddelde jaarlijkse groei ook licht negatief.

Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 9.262.926 9.496.019 8.863.785 -6,7% -1,1% 55%

Brussels Gewest 4.118.375 4.506.818 4.329.926 -3,9% +1,3% 27%

Waals Gewest 2.950.932 3.090.579 2.984.276 -3,4% +0,3% 18%

België 16.332.233 17.093.416 16.177.987 -5,4% -0,2% 100%

In vergelijking met 2008 is het aantal buitenlandse aankomsten in België in 2009 met bijna -5% achteruit gegaan. Alle gewesten zien het aantal buitenlandse aankomsten afnemen. In het Vlaamse en Brusselse Gewest ligt de daling rond -5%. In het Waalse Gewest blijft de daling iets meer beperkt, -4%. Het Vlaamse Gewest ontvangt de helft van de buitenlandse aankomsten in België. Brussel krijgt een derde van de buitenlandse aankomsten en Wallonië 16%. In Brussel komt 83% van alle aankomsten toe aan buitenlandse toeristen. Dit bevestigt het internationale karakter van de hoofdstad.

Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Vlaams Gewest 3.510.715 3.638.086 3.452.653 -5,1% -0,4% 50%

Brussels Gewest 2.199.144 2.413.299 2.294.165 -4,9% +1,1% 33%

Waals Gewest 1.091.244 1.170.703 1.125.017 -3,9% +0,8% 16%

België 6.801.103 7.222.088 6.871.835 -4,8% +0,3% 100%

In het Vlaamse en Waalse Gewest verblijven buitenlandse vakantiegangers en zakenlui gemiddeld 2,6 nachten. In Brussel, dat meer zakentoeristen en citytrippers aantrekt voor een kort verblijf, is de gemiddelde verblijfsduur 1,9 nachten.



37

De buitenlandse overnachtingen zijn, meer dan de binnenlandse, geconcentreerd in de kunststeden. Dat komt deels door het buitenlandse zakentoerisme, deels door de vele recreatieve citytrips. Brussel staat op kop, gevolgd door Antwerpen, Brugge en Gent. Daarnaast oefenen, vooral wat recreatief toerisme betreft, zowel de kust als enkele gemeenten in de Kempen een grote aantrekkingskracht uit op de buitenlanders, vooral uit de buurlanden.

Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009

0 25 50 75 km

vertrouwelijk

0 - 15.000

15.001 - 150.000

150.001 - 500.000

500.001 - 1.500.000

1.500.001 - 4.330.000


38

4. De belangrijkste buitenlandse markten

Onze vier grote buurlanden vormen met voorsprong de belangrijkste buitenlandse markten in België. Spanje volgt op de vijfde plaats, in 2008 was dit nog de Verenigde Staten.

Driekwart van de buitenlandse overnachtingen in België wordt door de top vijf markten gegenereerd. Samen zorgt de top vijf tevens voor 35% van alle overnachtingen. De Spaanse, Franse en Duitse overnachtingen blijven in 2009 ongeveer op hetzelfde niveau als het jaar voordien. Topland Nederland daalt licht. De Britse markt tuimelt naar beneden met meer dan -18%. De dalende trend van de Verenigde Staten zet zich verder, dit jaar met -4,7%, waardoor hun marktpositie verder verzwakt. Tussen de gewesten zijn er duidelijke verschillen. In het Vlaamse Gewest zorgen de vijf belangrijkste buitenlandse markten voor 81% van de buitenlandse overnachtingen en voor 32% van alle overnachtingen. In Wallonië liggen beide percentages iets hoger, respectievelijk 86% en 39%. Brussel kan dan weer heel wat verschillende markten bekoren. De top vijf buitenlandse markten zorgt er voor 53% van de buitenlandse overnachtingen en 45% van alle overnachtingen in de hoofdstad.

Zowel in België, het Vlaamse als het Waalse Gewest, is de Nederlandse markt met voorsprong de belangrijkste. Ze zorgt voor 32% van alle buitenlandse overnachtingen. Dit aandeel ligt iets hoger in het Vlaamse Gewest (37%). Wallonië is nog afhankelijker van de Nederlandse markt, met een aandeel van 53% van alle buitenlandse overnachtingen. In Brussel komt Nederland pas op de vijfde plaats. De Nederlandse markt is een plaats gedaald tegenover 2008 ten bate van de Spaanse markt. De Nederlandse markt verliest in 2009 in alle gewesten overnachtingen.

De Franse markt behoudt de tweede plaats en versterkt haar positie nog licht. In 2007 was ze nog vierde. In Brussel is zij de belangrijkste markt. In Brussel neemt het aantal Franse overnachtingen sterk toe met +9,5%. Hiermee is ze er, voor het tweede jaar op rij, de sterkste stijger. In het Waalse Gewest is er

een beperkte stijging. Alleen in het Vlaamse Gewest is er een terugval van -5,4%.

Duitsland wordt derde. Dit dankt het niet aan zijn eigen sterke prestatie maar wel aan de zwakke prestatie van de Britse markt. Het volume Duitse overnachtingen blijft in 2009 ongeveer constant. In het Vlaamse Gewest komen de oosterburen nog steeds op de tweede plaats. In het Vlaamse Gewest presteert de Duitse markt het best van alle topmarkten met een beperkt verlies van -1%. Brussel ziet het aantal Duitse overnachtingen met een vergelijkbaar percentage dalen. In Wallonië presteert de Duitse markt het best van de top vijf, met een toename met +2,5%.

De Britse markt in België zakt in 2009 verder weg met een afname van bijna -20%. In 2008 was ze al van de tweede naar de derde plaats gegaan en nu zakt ze naar de vierde plaats. In het Vlaamse Gewest blijft de Britse markt op de derde plaats ondanks een daling met -20%. In Brussel was ze tot en met 2007 vele jaren de belangrijkste markt, nu is ze voor het tweede jaar op rij tweede. Het aantal Britse overnachtingen is in onze hoofdstad met meer dan -18% gedaald. Ook in het Waalse Gewest nemen de Britse overnachtingen af (-11%). Het aantal Britse overnachtingen ligt er wel heel wat lager dan in de andere gewesten. Het Verenigd Koninkrijk is er slechts de vierde markt met niet meer dan een tiende van het totaalvolume in België.

Spanje komt voor de eerste maal op de vijfde plaats, zij het ver achter Duitsland. Het aantal overnachtingen is in 2009 met nog geen +1% toegenomen. In het Vlaamse Gewest blijft de Amerikaanse markt nog op plaats vijf maar daalt wel met bijna -9%. De dalende trend doet zich al sinds 2005 voor. De Spaanse overnachtingen staan in het Vlaamse Gewest op de zesde plaats. Ze dalen met -4% en naderen op de Amerikaanse markt. In het Hoofdstedelijk Gewest stijgt de Spaanse markt verder met +5% en gaat ze de Nederlandse markt voorbij naar de vierde plaats. In Wallonië staat Italië op vijf ondanks een daling met -9%. Het gaat desondanks om een kleine markt die er zorgt voor 83.000 overnachtingen.

39

Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009

Land van herkomst 2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel buitenland 2009

België

Nederland 5.158.679 5.356.269 5.222.393 -2,5% +0,3% 32%

Frankrijk 2.113.470 2.225.813 2.232.179 +0,3% +1,4% 14%

Duitsland 2.252.295 2.165.200 2.150.919 -0,7% -1,1% 13%

Verenigd Koninkrijk 2.214.383 2.178.851 1.774.004 -18,6% -5,4% 11%

Spanje 468.716 589.538 593.458 +0,7% +6,1% 4%

Vlaams Gewest

Nederland 3.204.587 3.385.052 3.302.058 -2,5% +0,8% 37%

Duitsland 1.673.623 1.497.280 1.482.902 -1,0% -3,0% 17%

Verenigd Koninkrijk 1.384.610 1.377.047 1.099.471 -20,2% -5,6% 12%

Frankrijk 1.115.409 1.120.184 1.059.192 -5,4% -1,3% 12%

V.S. Amerika 276.506 246.893 225.383 -8,7% -5,0% 3%

Brussels Gewest

Frankrijk 566.420 637.456 698.294 +9,5% +5,4% 16%

Verenigd Koninkrijk 656.716 605.018 499.390 -17,5% -6,6% 12%

Duitsland 349.918 421.314 415.323 -1,4% +4,4% 10%

Spanje 286.048 346.549 363.357 +4,9% +6,2% 8%

Nederland 329.750 354.854 337.058 -5,0% +0,5% 8%

Waals Gewest

Nederland 1.624.342 1.616.363 1.583.277 -2,0% -0,6% 53%

Frankrijk 431.642 468.173 474.693 +1,4% +2,4% 16%

Duitsland 228.754 246.606 252.694 +2,5% +2,5% 8%

Verenigd Koninkrijk 173.057 196.786 175.143 -11,0% +0,3% 6%

Italië 99.383 91.524 83.228 -9,1% -4,3% 3%

De top vijf voor de aankomsten in België omvat dezelfde landen als die van de overnachtingen. Enkel Duitsland en het Verenigd Koninkrijk wisselen van plaats. Dus ook wat het aantal aankomsten betreft zijn de Nederlanders de belangrijkste klanten. Ze zorgen voor ruim een kwart van alle buitenlandse aankomsten. Dat is een lager aandeel dan bij de overnachtingen omwille van de gemiddeld langere verblijfsduur door Nederlandse gasten. De Nederlandse aankomsten zijn constant gebleven in België in 2009. In het Vlaamse Gewest was er wel een bescheiden groei van +1%.De Franse markt is de enige waarvan de aankomsten stijgen. Het gaat wel om een beperkte stijging met +1,5%. De groei is voornamelijk te danken aan Brussel waar de Franse overnachtingen toenemen met +8,5%. In het Vlaamse Gewest blijft de stijging beperkt tot +1%. In het Waalse is er een te verwaarlozen achteruitgang. Het Verenigd Koninkrijk is de derde markt in België. In 2008 was het verschil met Frankrijk nog zeer klein. In 2009 is dit verschil veel groter geworden. Het aantal Britse aankomsten daalt in 2009 fors met -17%. Dit geldt voor alle gewesten. Ondanks deze zwakke prestatie blijft de Britse markt in het Brusselse en Vlaamse Gewest de tweede belangrijkste buitenlandse markt.


40

Duitsland komt voor wat de aankomsten betreft op de vierde plaats en nadert sterk op het Verenigd Koninkrijk. Er is een verwaarloosbare afname waarneembaar. In alle gewesten komt de Duitse markt op de derde plaats. Op het vlak van de aankomsten komen de Spanjaarden in 2009 voor de tweede maal op de vijfde plaats in België, voor de Verenigde Staten. Na jaren van sterke groei is het aantal Spaanse aankomsten in 2009 wel met bijna -1% gedaald. De Amerikaanse markt is gedaald met bijna -5%. In Wallonië vervolledigt de Italiaanse markt, net zoals bij de overnachtingen, de top vijf van buitenlandse markten.

Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009

Land van herkomst 2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel buitenland 2009

België

Nederland 1.730.807 1.853.374 1.853.972 +0,0% +1,7% 27%

Frankrijk 1.024.778 1.091.653 1.107.846 +1,5% +2,0% 16%

Verenigd Koninkrijk 1.079.639 1.037.143 858.967 -17,2% -5,6% 12%

Duitsland 773.273 797.330 793.320 -0,5% +0,6% 12%

Spanje 244.195 298.156 295.910 -0,8% +4,9% 4%

Vlaams Gewest

Nederland 1.080.879 1.186.261 1.197.530 +0,9% +2,6% 35%


Duitsland 487.962 461.297 458.981 -0,5% -1,5% 13%

Frankrijk 467.496 460.606 454.551 -1,3% -0,7% 13%

Spanje 79.862 106.389 105.217 -1,1% +7,1% 3%

Brussels Gewest

Frankrijk 331.697 384.418 416.916 +8,5% +5,9% 18%


Duitsland 187.870 226.561 223.270 -1,5% +4,4% 10%

Nederland 198.447 217.916 210.303 -3,5% +1,5% 9%

Spanje 146.784 169.686 168.946 -0,4% +3,6% 7%

Waals Gewest

Nederland 451.480 449.197 446.139 -0,7% -0,3% 40%

Frankrijk 225.585 246.629 236.379 -4,2% +1,2% 21%

Duitsland 97.441 109.472 111.069 +1,5% +3,3% 10%


Italië 39.102 44.444 39.047 -12,1% -0,0% 3%


41

5. De voornaamste cijfers naar motief

Bij het inwinnen van de aankomsten overnachtingscijfers verzamelt de Algemene Directie Statistiek eveneens informatie over het reismotief van de toerist. Ze onderscheidt hierbij drie verschillende categorieën:

1 ontspanning en vakantie;2 conferenties, congressen en seminaries;3 andere beroepsdoeleinden.

Het eerste motief slaat op vakanties of verblijven van louter recreatieve aard. De conferenties, congressen, seminaries en andere beroepsdoeleinden staan samen voor het zakentoerisme in brede zin.

Onderstaande figuur toont de globale verdeling van de overnachtingen in België en de gewesten naar de verschillende verblijfsmotieven. Acht op de tien overnachtingen in België heeft recreatieve doeleinden. De meeste recreatieve verblijven vinden plaats in het Vlaamse Gewest en Wallonië. Brussel, met zijn sterk internationaal karakter, trekt meer zakelijke reizigers aan. 35% van de toeristen in Brussel is te situeren bij de conferenties, congressen en seminaries en 16% zijn overnachtingen van andere beroepsdoeleinden. We zien overigens een groei in het recreatieve aandeel en een daling in beide zakelijke segmenten ten opzichte van 2008, en dit in alle gewesten. Deze trend is grotendeels te wijten aan de gevolgen van de financieel economische crisis.

Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief (2009)

Ontspanning en vakantie

Conferentie, congres en seminarie

Andere beroepsdoeleinden

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

België Vlaamse Gewest Waalse GewestBrusselse Gewest

87%

16%

81%

10%6%

9% 7%

35%

6%

9%

85%

49%

toerisme | planning & onderzoek vlaanderen | o.b.v. de Algemene Directie Statistiek

(alle logiesvormen incl. comm. verhuursector kust)

De binnenlandse en de Nederlandse markt zijn groten-deels op ontspanning en vakantie gericht. Bijna 90% van de binnenlandse en Nederlandse overnachtingen zijn van recreatieve aard. Bij de andere topmarkten daalt dit tot ongeveer 70%. Een vergelijkbaar beeld krijgen we voor de aankomsten, hoewel ontspanning en vakantie een iets kleiner aandeel heeft door de kortere duur van zakenreizen en de langere duur van echte vakanties.

42

Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief

Land van herkomst Ontspanning en vakantie Conferentie, congres, seminarie


Totaal

België 88,7% 6,1% 5,2% 100%

Nederland 88,8% 5,4% 5,8% 100%

Frankrijk 71,9% 12,9% 15,2% 100%

Duitsland 71,3% 12,7% 16,0% 100%

Verenigd Koninkrijk 70,4% 17,8% 11,9% 100%

Spanje 68,2% 17,5% 14,3% 100%

Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 91,8% 3,9% 4,3% 100%

Nederland 88,7% 4,5% 6,9% 100%

Duitsland 78,8% 7,6% 13,7% 100%


Frankrijk 83,2% 6,3% 10,5% 100%

V.S. Amerika 54,3% 29,8% 15,9% 100%

Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 40,9% 41,3% 17,8% 100%

Frankrijk 59,6% 23,3% 17,1% 100%


Duitsland 47,8% 33,1% 19,2% 100%

Spanje 64,3% 21,7% 14,1% 100%

Nederland 50,7% 34,6% 14,7% 100%

Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 88,6% 5,6% 5,7% 100%

Nederland 97,2% 1,1% 1,7% 100%

Frankrijk 64,7% 12,3% 23,0% 100%

Duitsland 66,3% 9,1% 24,6% 100%


Italië 49,0% 17,4% 33,6% 100%





43

Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief



Totaal

België 80,7% 10,5% 8,8% 100%

Nederland 80,9% 9,6% 9,6% 100%

Frankrijk 68,5% 15,0% 16,5% 100%


Duitsland 62,5% 18,5% 19,1% 100%

Spanje 67,7% 18,3% 14,0% 100%

Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 83,9% 8,0% 8,1% 100%

Nederland 81,3% 7,8% 10,9% 100%


Duitsland 69,3% 12,4% 18,3% 100%

Frankrijk 77,2% 9,1% 13,7% 100%

V.S. Amerika 58,9% 28,7% 12,4% 100%

Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 43,4% 38,8% 17,8% 100%

Frankrijk 61,3% 22,4% 16,3% 100%


Duitsland 46,5% 34,2% 19,2% 100%

Nederland 50,6% 34,6% 14,8% 100%

Spanje 62,6% 23,1% 14,3% 100%

Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief



Totaal

België 84,8% 7,7% 7,5% 100%

Nederland 94,0% 2,4% 3,6% 100%

Frankrijk 64,7% 13,4% 21,9% 100%

Duitsland 66,2% 11,8% 22,0% 100%


Italië 53,6% 17,9% 28,5% 100%





44

6. Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s

In Vlaanderen zijn drie types bestemmingen te onderscheiden: de Vlaamse kust, de kunststeden (Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen) en de Vlaamse regio’s. De som van de overnachtingen of van de aankomsten in deze drie komt overeen met respectievelijk de overnachtingen of aankomsten in het Vlaamse plus het Brusselse Gewest. De kust neemt het grootste deel van de overnachtingen voor haar rekening (36%). De kunststeden zorgen voor 33% en de Vlaamse regio’s voor 31%. Het aantal overnachtingen daalt in 2009 in alle bestemmingen. Aan de kust is dit een trend die al jaren zichtbaar is. In de andere bestemmingen was er al jaren na elkaar een toename. De daling in de kunststeden is het sterkst. De kust en vooral de Vlaamse regio’s houden in 2009 dus relatief goed stand. De gemiddelde jaarlijkse groei sinds 2005 is in de kunststeden het sterkst, terwijl dit voor de kust negatief is.

Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Kust 11.360.405 10.054.496 9.821.266 -2,3% -3,6% 36%

Kunststeden 8.188.744 9.506.509 9.207.902 -3,1% +3,0% 33%

Vlaamse regio’s 8.013.142 8.709.158 8.580.627 -1,5% +1,7% 31%

Vlaanderen 27.562.291 28.270.163 27.609.795 -2,3% +0,0% 100%

De kunststeden trekken de meeste toeristen aan. Van alle aankomsten in Vlaanderen vindt de helft plaats in de kunststeden. De Vlaamse regio’s komen hier op de tweede plaats met 31%. Verblijven in de kunststeden zijn korter dan aan de kust en in de Vlaamse regio’s. Net zoals bij de overnachtingen dalen de aankomsten in iedere bestemming, zij het overal minder sterk. Met andere woorden de trend naar kortere vakanties wordt verder gezet. Ook bij de aankomsten is de daling het sterkst in de kunststeden. De gemiddelde jaarlijkse groei van de aankomsten over een periode van vijf jaar is enkel voor de kust negatief.

Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Kust 2.009.502 1.926.868 1.900.751 -1,4% -1,4% 19%

Kunststeden 4.384.683 5.116.195 4.996.905 -2,3% +3,3% 50%

Vlaamse regio’s 2.811.048 3.132.431 3.108.553 -0,8% +2,5% 31%

Vlaanderen 9.205.233 10.175.494 10.006.209 -1,7% +2,1% 100%

Door de combinatie van citytrips en verblijven van zakenlui is de verblijfsduur het kortst in de kunststeden, gemiddeld 1,8 nachten. Aan de kust is de verblijfsduur het langst (5,2 nachten). De Vlaamse regio’s zitten daar tussenin met 2,8 nachten, wat ook de gemiddelde verblijfsduur is in heel Vlaanderen.



45

7. De voornaamste trends naar logiesvorm

De Federale Overheidsdienst Economie - Algemene Directie Statistiek registreert aankomsten en overnachtingen van toeristen in volgende logiesvormen: hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen (jeugd- en sociaal logies voor volwassenen) en huurlogies - enkel via verhuurkantoren aan de kust. Gezien het aan de kust enkel om commercieel huurlogies gaat, is de directe verhuur niet opgenomen. Op basis van gegevens van Westtoer kunnen we aannemen dat het volume in de directe verhuur nog eens even groot is als dat in de commerciële verhuur.

Personen die verblijven bij familie, vrienden of kennis-sen, mensen die in ons land in een tweede eigendom verblijven, overnachtingen in huurvakantiewoningen in het binnenland en overnachtingen in gastenkamers (tenzij met hotelvergunning), zijn bijgevolg niet opgenomen in deze cijfers. Een volledige omschrijving van de commerciële logiesvormen vindt u achteraan in

deze publicatie.

Hotels zijn zowel in het Vlaamse als Brusselse Gewest met de meest talrijk en genereren het grootste aantal overnachtingen. In het Vlaamse Gewest vindt 37% van de overnachtingen plaats in hotels. Op de tweede plaats komt het huurlogies. Het aantal overnachtingen daalt in de meeste logiesvormen. Vakantieparken en hotels kennen de sterkste daling. De logies voor doelgroepen kennen nagenoeg een status quo. Overnachtingen op campings gaan tegen deze trend in. Deze gaan met +12% vooruit.

In Brussel vertegenwoordigen hotels zowel 95% van het aanbod als van de vraag. De overige overnachtingen worden in Brussel gegenereerd in de categorie van de logies voor doelgroepen. In de hotels is er een daling van het aantal overnachtingen terwijl er in de logies voor doelgroepen een sterke stijging is.

Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Hotels 7.685.929 8.789.604 8.349.716 -5,0% +2,1% 37%

Campings 1.947.299 1.701.501 1.908.891 +12,2% -0,5% 9%

Vakantieparken 3.582.280 3.365.667 3.063.462 -9,0% -3,8% 14%

Logies voor doelgroepen 3.821.053 4.165.687 4.160.126 -0,1% +2,1% 19%

Huurlogies kust 5.875.717 4.976.690 4.930.344 -0,9% -4,3% 22%

Totaal 22.912.278 22.999.149 22.412.539 -2,6% -0,5% 100%


46

Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Hotels 4.404.279 5.007.163 4.912.840 -1,9% +2,8% 95%

Logies voor doelgroepen 245.734 263.851 284.416 +7,8% +3,7% 5%

Totaal 4.650.013 5.271.014 5.197.256 -1,4% +2,8% 100%

Het aandeel van de hotels in de aankomsten in het Vlaamse Gewest ligt heel wat hoger dan bij de overnachtingen. Dat is een gevolg van de lagere verblijfsduur in de hotelsector. De huurlogies aan zee, en in mindere mate de vakantieparken en campings, vertonen het omgekeerde beeld. Slechts 5% van de aankomsten vindt plaats in (commercieel) huurlogies (aan de kust), terwijl meer dan een op vijf overnachtingen ondernomen wordt in de immo-verhuur. Opmerkelijk is de grote sprong van de campings. Deze gaan +22% vooruit. Dit is nog sterker dan bij de overnachtingen. Ook de huurlogies en de logies voor doelgroepen kennen in 2009 een licht positieve evolutie.

Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Hotels 4.021.953 4.627.826 4.476.368 -3,3% +2,7% 62%

Campings 369.158 344.639 421.636 +22,3% +3,4% 6%

Vakantieparken 834.004 750.206 701.898 -6,4% -4,2% 10%

Logies voor doelgroepen 1.098.743 1.248.915 1.258.084 +0,7% +3,4% 17%

Huurlogies kust 385.525 356.039 362.518 +1,8% -1,5% 5%

Totaal 6.709.383 7.327.625 7.220.504 -1,5% +1,9% 100%

De verdeling van de aankomsten naar logiesvorm is in het Brusselse Gewest vergelijkbaar met de verdeling van de overnachtingen. Opvallend is wel dat de aankomsten in logies voor doelgroepen veel minder sterk zijn gestegen dan de overnachtingen. Dit gaat tegen de trend van kortere verblijfsduur in.

Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009

2005 2008 2009 2008-2009 GJG 2005-2009 Aandeel 2009

Hotels 2.330.792 2.684.089 2.619.455 -2,4% +3,0% 94%

Logies voor doelgroepen 165.058 163.780 166.250 +1,5% +0,2% 6%

Totaal 2.495.850 2.847.869 2.785.705 -2,2% +2,8% 100%




47

8. Het logiesaanbod

Bij de bespreking van de logiescapaciteit opteren we voor een weergave van de gemiddelde dagcapaciteit in de maand augustus.De cijfers zijn exclusief huurlogies en gastenkamers. Een aanzienlijk aantal gastenkamers is wel bij de hotels opgenomen omdat ze over een hotelvergunning beschikken. Gegevens over het exacte aantal inrichtingen in de verhuursector zijn niet gekend. Wel zijn er vraaggegevens bekend van de commerciële verhuur via verhuurkantoren aan de kust. In het totaal telt Vlaanderen 2.313 commerciële logiesinrichtingen. Ruim 90% van de aanbieders is gelegen in het Vlaamse Gewest, 8% in Brussel. In het Vlaamse Gewest zijn er 2.137 inrichtingen met samen 210.000 slaapplaatsen, in Brussel 176 inrichtingen met bijna 32.200 plaatsen. Opvallend is dat in het Vlaamse Gewest het aantal inrichtingen toeneemt ten opzichte van 2008 terwijl de capaciteit afneemt. Dit betekent meer maar kleinere inrichtingen. In de hoofdstad dalen zowel het aantal inrichtingen als de capaciteit. Het aantal inrichtingen is iets sterker gedaald dus de inrichtingen

zijn iets groter geworden.In het Vlaamse Gewest is zes op tien logiesinrichtingen een hotel, samen goed voor 32% van de logiescapaciteit. Campings en vakantieparken, die slechts 11% en 1% van het aantal logiesinstellingen uitmaken, staan wel voor 24% en 13% van de capaciteit. Dat komt omdat het gemiddeld aantal slaapplaatsen er hoog ligt: respectievelijk 210 en 1.794 plaatsen per inrichting. Ter vergelijking, een hotel in het Vlaamse Gewest heeft gemiddeld 53 slaapplaatsen. Brusselse hotels scoren met gemiddeld 185 bedden veel hoger. Hoewel Brussel slechts voor 12% staat van alle hotels in Vlaanderen, vormen deze hotels een derde van de totale Vlaamse hotelcapaciteit. Bijna drie op tien inrichtingen in het Vlaamse Gewest en 6% in Brussel behoort tot de categorie van de logies voor doelgroepen. Het betreft jeugdlogies (jeugdverblijfscentra, jongerenherbergen, …) en sociaal logies voor volwassenen. Hun gemiddelde capaciteit is 105 bedden en in totaal zijn er 65.471 slaapplaatsen beschikbaar.

.

Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2008-2009

Logiesvorm 2008 2009 2008-2009 Aandeel 2009

Aantal inrichtingen

Hotels 1.225 1.266 +3,3% 59%

Campings 248 245 -1,2% 11%

Vakantieparken 16 15 -6,3% 1%

Logies voor doelgroepen 620 611 -1,5% 29%

Totaal 2.109 2.137 +1,3% 100%

Capaciteit (in aantal slaapplaatsen)

Hotels 66.903 67.581 +1,0% 32%

Campings 54.284 51.376 -5,4% 24%

Vakantieparken 26.467 26.903 +1,6% 13%

Logies voor doelgroepen 63.524 64.165 +1,0% 31%

Totaal 211.179 210.026 -0,5% 100%

Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2008-2009


Aantal inrichtingen

Hotels 172 165 -4,1% 94%

Logies voor doelgroepen 9 11 +22,2% 6%

Totaal 181 176 -2,8% 100%


Hotels 31.060 30.592 -1,5% 96%


Totaal 32.280 31.898 -1,2% 100%



48

Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2008-2009


Aantal inrichtingen

Hotels 1.397 1.431 +2,4% 62%

Campings 249 245 -1,6% 11%

Vakantieparken 16 15 -6,3% 1%

Logies voor doelgroepen 628 622 -1,0% 27%

Totaal 2.290 2.313 +1,0% 100%


Hotels 97.964 98.174 +0,2% 41%

Campings 54.444 51.376 -5,6% 21%

Vakantieparken 26.467 26.903 +1,6% 11%


Totaal 243.459 241.924 -0,6% 100%


verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009

g statistisch overzicht

51

I BELGIË 52

II. VLAAMS GEWEST 53

III. BRUSSELS GEWEST 54

IV. WAALS GEWEST 55

V. VLAANDEREN 56

VI. KUST 57

VII. KUNSTSTEDEN 58

VIII. VLAAMSE REGIO’S 59

(tabellen exclusief verhuur)

Overnachtingen 2009

52

toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics

AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 BELGIËNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 BELGIUM

Land van herkomst Hotels Campings Vakantieparken Logiesvormen Totaal Country of originvoor doelgroepen

Hotels Camp sites Holiday parks Accommodation Total for target groups

BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeRoemeniëNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAustraliëBraziliëAndere

5.604.2431.837.4961.219.1981.510.8361.558.282

132.01777.54892.078

113.12554.440

447.008528.21776.67965.13968.791

149.17052.56753.12671.88957.583

126.253102.863539.51279.175

144.028112.93370.90746.33751.62153.14639.369

801.608

1.151.0171.456.177

141.958128.62576.4008.2485.5779.4092.4132.1759.621

11.5531.546

15.8802.659

27.6512.2541.913

3881.7353.759

6551.645

96652

10324

39740

1.989228

9.675

1.950.6971.492.985

439.916327.14538.63630.696

5175.138

161166

2.4331.2044.351

39325

4.31251084

1.455579

4.018659755553330

1711.386

184980

4.465

5.093.407253.46678.101

124.94490.65813.621

3.8087.5615.9462.334

18.21748.574

2.9951.2436.089

16.3694.5794.4542.5971.1776.9803.302

26.98712.504

8.4414.9271.5561.1482.164

13.8226.900

54.391

13.799.3645.040.1241.879.1732.091.5501.763.976

184.58287.450

114.186121.645

59.115477.279589.548

85.57182.30177.864

197.50259.91059.57776.32961.074

141.010107.479568.899

92.700152.554117.993

72.65849.26854.00969.05546.497

870.139

BelgiumNetherlands

GermanyFrance

United KingdomLuxembourg

IrelandDenmarkSwedenFinland

ItalySpain

PortugalGreeceAustriaPoland

Czech RepublicHungaryRomaniaNorway

SwitzerlandRussiaU.S.A.

CanadaJapanChinaIndiaIsrael

TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 10.332.941 1.925.715 2.362.506 829.855 15.451.017 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 15.937.184 3.076.732 4.313.203 5.923.262 29.250.381 OVERALL TOTAL

53 toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Direcorate-general Statistics

AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAAMS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLEMISH REGION




3.400.9411.255.132

690.592541.452928.64583.14230.32229.24938.22115.025

139.015157.26822.21614.80627.17176.56320.71218.55627.42216.16544.35450.042

207.90729.01053.78537.88238.52920.09420.55430.15915.400

269.385

805.728751.927114.80478.50257.1946.2964.2875.3412.0141.8927.019

10.3001.334

15.8082.439

24.8571.9881.230

3051.2892.740

4411.287

764439918

21631

1.724211

6.763

1.420.255933.167370.621265.96932.53128.477

5051.118

529885

551335

0126

1.6342988428

4953.380

306617550

3064

7810

860

1.714

3.718.456179.56335.13932.64071.07310.505

1.8142.3911.8841.3105.891

19.9661.234

5072.155

10.8852.8323.1601.279

4941.8641.487

11.4804.5291.9381.472

566863763

7.7721.954

22.260

9.345.3803.119.7891.211.156

918.5631.089.443

128.42036.92838.09942.17118.325

152.010188.085

25.11931.12131.891

113.93925.83023.03029.03418.44352.33852.276

221.29134.35855.76639.48339.17721.95421.34839.74117.565

300.122

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers



54


AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 BRUSSELS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 BRUSSELS REGION




826.276325.994385.582646.831485.96731.10039.30551.20866.47036.855

231.997336.87340.69046.28233.39248.35326.97825.43237.15737.54764.68245.944

273.50141.88883.60351.54429.02119.63627.82820.07921.954

472.871

00000000000000000000000000000000

00000000000000000000000000000000

41.05411.06429.74151.46313.423

4981.7224.4523.687

85510.04426.484

1.374657

3.6844.7541.3071.072

981541

3.861950

14.8806.7466.2623.291

978185

1.2185.8354.830

26.523

867.330337.058415.323698.294499.390

31.59841.02755.66070.15737.710

242.041363.357

42.06446.93937.07653.10728.28526.50438.13838.08868.54346.894

288.38148.63489.86554.83529.99919.82129.04625.91426.784

499.394

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 4.086.564 0 0 243.362 4.329.926 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 4.912.840 0 0 284.416 5.197.256 OVERALL TOTAL


AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 WAALS GEWESTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 WALLOON REGION




1.377.026256.370143.024322.553143.67017.7757.921

11.6218.4342.560

75.99634.07613.7734.0518.228

24.2544.8779.1387.3103.871

17.2176.877

58.1048.2776.640

23.5073.3576.6073.2392.9082.015

59.352

345.289704.25027.15450.12319.2061.9521.2904.068

399283

2.6021.253

21272

2202.794

26668383

4461.019

214358202

946

1819

26517

2.912

530.442559.81869.29561.1766.1052.219

124.020

10968

2.348653

4.01639

1992.678

2120

1.42784

638353138

0330

107605184120

2.751

1.333.89762.83913.22140.841

6.1622.618

272718375169

2.2822.124

38779

250730440222337142

1.255865627

1.229241164

12100183215116

5.608

3.586.6541.583.277

252.694474.693175.143

24.5649.495

20.4279.3173.080

83.22838.10618.388

4.2418.897

30.4565.795

10.0439.1574.543

20.1298.309

59.2279.7086.923

23.6753.4827.4933.6153.4002.148

70.623

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 1.297.602 822.552 719.299 144.823 2.984.276 FOREIGN COUNTRIES


56


*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest*Flanders = Flemish + Brussels Region

AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAANDEREN*NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLANDERS*




4.227.2171.581.1261.076.1741.188.2831.414.612

114.24269.62780.457

104.69151.880

371.012494.14162.90661.08860.563

124.91647.69043.98864.57953.712

109.03695.986

481.40870.898

137.38889.42667.55039.73048.38250.23837.354

742.256

805.728751.927114.80478.50257.1946.2964.2875.3412.0141.8927.019

10.3001.334

15.8082.439

24.8571.9881.230

3051.2892.740

4411.287

764439918

21631

1.724211

6.763

1.420.255933.167370.621265.96932.53128.477

5051.118

529885

551335

0126

1.6342988428

4953.380

306617550

3064

7810

860

1.714

3.759.510190.62764.88084.10384.49611.003

3.5366.8435.5712.165

15.93546.450

2.6081.1645.839

15.6394.1394.2322.2601.0355.7252.437

26.36011.275

8.2004.7631.5441.0481.981

13.6076.784

48.783

10.212.7103.456.8471.626.4791.616.8571.588.833

160.01877.95593.759

112.32856.035

394.051551.442

67.18378.06068.967

167.04654.11549.53467.17256.531

120.88199.170

509.67282.992

145.63194.31869.17641.77550.39465.65544.349

799.516

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers




AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 KUSTNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 COAST




1.328.453127.499128.09561.459

128.33061.058

5671.333

866289

4.9092.983

922269729

3.769901759474805

2.9332.0354.9172.1192.178

164338

1.429242345368

14.550

479.35270.75054.48042.2239.0075.767

94592149144

1.03282112638

175156138791274

5872136348820

170

640

908

462.655226.597135.01296.08211.11616.128

11411024220

66000

844300

1519031028316000

300

160

367

1.338.17911.296

9.0039.4615.6138.664

12785435

815248

417

324185

68725744

27535

1.348284275

1516

277119119

1.120

3.608.639436.142326.590209.225154.066

91.617787

2.1131.093

4906.7564.1181.052

3241.2284.1941.150

910543

1.0744.6982.3856.4112.4672.461

181354

1.753253516387

16.945

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 557.634 187.767 487.066 49.816 1.282.283 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 1.886.087 667.119 949.721 1.387.995 4.890.922 OVERALL TOTAL

58


AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 KUNSTSTEDENNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 HISTORIC CITIES




1.600.8901.117.231

684.604926.090

1.029.44042.35058.31065.32489.56744.342

306.099460.50553.34756.57647.78578.72836.63034.87247.75446.86790.37883.233

412.36161.231

119.56668.48956.52734.63438.77142.26634.366

621.195

26.29647.51814.85312.20820.080

120780

1.486367178

3.0305.186

32673

659546696197124202

1.03696

525420353518

1024

96996

1.225

00000000000000000000000000000000

178.93246.86241.73466.02428.397

7693.0045.5185.2391.629

13.95044.535

2.0351.0624.8247.2892.9081.9741.405

7934.8941.896

23.99710.879

7.8254.6301.451

6921.707

13.3276.562

41.345

1.806.1181.211.611

741.1911.004.3221.077.917

43.23962.09472.32895.17346.149

323.079510.226

55.70857.71153.26886.56340.23437.04349.28347.86296.30885.225

436.88372.530

127.42673.15457.99635.42840.48256.56241.024

663.765

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 6.889.438 113.190 0 399.156 7.401.784 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 8.490.328 139.486 0 578.088 9.207.902 OVERALL TOTAL


AANTAL OVERNACHTINGEN IN 2009 VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE




1.297.874336.396263.475200.734256.84210.83410.75013.80014.2587.249

60.00430.6538.6374.243

12.04942.41910.1598.357

16.3516.040

15.72510.71864.1307.548

15.64420.77310.6853.6679.3697.6272.620

106.511

300.080633.65945.47124.07128.107

4093.4133.2631.4981.5702.9574.293

88215.6971.605

24.1551.154

954169

1.0131.117

132699296

0620

9727

691115

4.630

957.600706.570235.609169.88721.41512.349

3911.008

287685

485335

0126

1.5502558428

3442.477

204534390

3064

7510

700

1.347

2.242.399132.46914.143

8.61850.486

1.570520

1.247278501

1.1701.667

56985

6918.1651.1632.186

798198556506

1.015112100118

7779

263189203

6.318

4.797.9531.809.094

558.698403.310356.850

25.16215.07419.31816.062

9.39664.21637.09810.42320.02514.47176.28912.73111.58117.346

7.59519.87511.56066.378

7.99515.74420.98310.826

4.5949.6598.5772.938

118.806

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 1.588.267 802.206 1.156.141 236.060 3.782.674 FOREIGN COUNTRIES


61

I. BELGIË 62



IV. WAALS GEWEST 65

V. VLAANDEREN 66

VI. KUST 67

VII. KUNSTSTEDEN 68



Evolutie overnachtingen 2005-2009

62

toerisme | planning & onderzoek Bron: FOD Economie, Algemene Directie Statistiek vlaanderen | planning & research Source: FPS Economy, Directorate-general Statistics

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM

Land van herkomst 2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG Country of origin 2008-2009 2005-2009

BelgiëNederlandDuitslandFrankrijkVerenigd KoninkrijkLuxemburgIerlandDenemarkenZwedenFinlandItaliëSpanjePortugalGriekenlandOostenrijkPolenTsjechiëHongarijeNoorwegenZwitserlandRuslandV.S. AmerikaCanadaJapanChinaIndiaIsraëlTurkijeAndere

12.850.3674.945.1271.955.8511.949.3582.200.553

177.94688.679

120.837146.73570.247

441.620466.81483.38586.90661.068

138.23349.86451.44170.366

126.202103.783631.25593.482

213.696141.55253.05564.33665.771

932.164

13.332.0345.156.2921.925.2132.066.7962.190.431

185.67680.416

120.920146.09470.109

452.493488.02976.90499.07769.013

193.25854.14657.53971.466

128.914108.792630.338100.889206.399146.68760.04566.51862.322

1.025.201

13.578.0455.114.6791.949.3122.005.2442.214.744

180.60583.171

114.145139.91966.971

465.649545.038105.07994.51672.643

233.26958.60468.75666.420

131.919117.634652.577108.743205.174141.29979.76370.77668.312

1.116.350

13.611.1375.175.1641.901.5802.071.4722.162.522

185.55487.580

117.574137.57268.878

471.865586.49895.45273.08075.200

223.24659.10470.38566.079

140.973125.937599.192103.266192.322114.587109.05562.85861.378

1.222.329

13.799.3645.040.1241.879.1732.091.5501.763.976

184.58287.450

114.186121.64559.115

477.279589.54885.57182.30177.864

197.50259.91059.57761.074

141.010107.479568.89992.700

152.554117.99372.65849.26854.009

1.062.020

+1,4%-2,6%-1,2%+1,0%

-18,4%-0,5%-0,1%-2,9%

-11,6%-14,2%+1,1%+0,5%

-10,4%+12,6%

+3,5%-11,5%+1,4%

-15,4%-7,6%+0,0%

-14,7%-5,1%

-10,2%-20,7%+3,0%

-33,4%-21,6%-12,0%-13,1%

+1,8%+0,5%-1,0%+1,8%-5,4%+0,9%-0,3%-1,4%-4,6%-4,2%+2,0%+6,0%+0,6%-1,4%+6,3%+9,3%+4,7%+3,7%-3,5%+2,8%+0,9%-2,6%-0,2%-8,1%-4,4%+8,2%-6,5%-4,8%+3,3%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain


Czech RepublicHungaryNorway



TurkeyOthers

BUITENLAND 15.530.326 16.039.977 16.271.311 16.360.702 15.451.017 -5,6% -0,1% FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 28.380.693 29.372.011 29.849.356 29.971.839 29.250.381 -2,4% +0,8% OVERALL TOTAL

GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Average Annual Growth

63


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH REGION



8.575.5422.991.0351.377.179

951.2971.370.780

134.44325.59936.73653.46423.435

145.908146.37424.96831.29022.94168.83324.95117.26124.88544.47251.517

274.19241.97895.58843.21536.71443.77130.252

327.941

8.930.1063.144.0191.339.2391.020.2791.350.830

139.03324.44734.95156.52918.635

158.444162.54627.31245.72127.342

117.37425.76021.41224.64147.56056.828

268.49445.92694.01943.44240.98242.83825.153

371.503

9.150.8753.139.4441.313.729

929.5701.389.033

128.68629.27937.92556.43919.676

162.600177.20034.68242.68330.226

140.26929.78722.48721.91048.82958.500

267.45849.66790.70246.90244.85139.69633.969

428.464

9.259.1543.203.9471.233.660

965.8431.360.718

129.91734.31641.39655.96422.076

168.000196.78127.50220.20430.556

127.04826.45125.42520.72453.74055.662

244.59243.85378.87042.04860.99331.48426.531

435.004

9.345.3803.119.7891.211.156

918.5631.089.443

128.42036.92838.09942.17118.325

152.010188.08525.11931.12131.891

113.93925.83023.03018.44352.33852.276

221.29134.35855.76639.48339.17721.95421.348

386.462

+0,9%-2,6%-1,8%-4,9%

-19,9%-1,2%+7,6%-8,0%

-24,6%-17,0%

-9,5%-4,4%-8,7%

+54,0%+4,4%

-10,3%-2,3%-9,4%

-11,0%-2,6%-6,1%-9,5%

-21,7%-29,3%

-6,1%-35,8%-30,3%-19,5%-11,2%

+2,2%+1,1%-3,2%-0,9%-5,6%-1,1%+9,6%+0,9%-5,8%-6,0%+1,0%+6,5%+0,2%-0,1%+8,6%

+13,4%+0,9%+7,5%-7,2%+4,2%+0,4%-5,2%-4,9%

-12,6%-2,2%+1,6%

-15,8%-8,3%+4,2%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




64


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BRUSSELS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BRUSSELS REGION



531.638329.750349.918566.420656.71624.57056.25861.06780.19243.161

196.329286.04843.52350.74128.93246.02917.80827.47939.92263.93542.879

300.15141.097

106.36278.67613.14016.91232.911

517.449

630.365331.209365.805587.598650.99925.65349.06863.70376.32647.133

196.342292.92335.80849.83935.84246.80119.94127.25040.91864.93842.124

307.39044.687

100.31877.97215.75017.34234.151

558.281

722.629345.275408.663597.194632.69927.41646.40753.52772.65143.385

209.063327.03443.74748.07435.80450.90921.28929.58438.97864.40848.216

328.15647.607

102.30472.30629.78723.80930.875

597.468

764.196354.854421.314637.456605.01829.30545.69454.82171.78641.371

212.341346.54941.99948.50537.30754.28824.39628.91140.17368.35154.166

293.38149.229

103.07953.48844.43021.49930.639

692.468

867.330337.058415.323698.294499.39031.59841.02755.66070.15737.710

242.041363.35742.06446.93937.07653.10728.28526.50438.08868.54346.894

288.38148.63489.86554.83529.99919.82129.046

590.230

+13,5%-5,0%-1,4%+9,5%

-17,5%+7,8%

-10,2%+1,5%-2,3%-8,8%

+14,0%+4,9%+0,2%-3,2%-0,6%-2,2%

+15,9%-8,3%-5,2%+0,3%

-13,4%-1,7%-1,2%

-12,8%+2,5%

-32,5%-7,8%-5,2%

-14,8%

+13,0%+0,5%+4,4%+5,4%-6,6%+6,5%-7,6%-2,3%-3,3%-3,3%+5,4%+6,2%-0,8%-1,9%+6,4%+3,6%

+12,3%-0,9%-1,2%+1,8%+2,3%-1,0%+4,3%-4,1%-8,6%

+22,9%+4,0%-3,1%+3,3%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers

BUITENLAND 4.118.375 4.206.111 4.376.635 4.506.818 4.329.926 -3,9% +1,3% FOREIGN COUNTRIES



65


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 WAALS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 WALLOON REGION



3.743.1871.624.342

228.754431.642173.05718.9336.822

23.03413.0793.651

99.38334.39214.8944.8759.195

23.3717.1056.7015.559

17.7959.387

56.91210.40711.74619.6613.2013.6532.608

86.773

3.771.5631.681.064

220.169458.919188.60220.9906.901

22.26613.2394.341

97.70732.56013.7843.5175.829

29.0838.4458.8775.907

16.4169.840

54.45410.27612.06225.2733.3136.3383.018

95.417

3.704.5411.629.960

226.920478.480193.01224.5037.485

22.69310.8293.910

93.98640.80426.6503.7596.613

42.0917.528

16.6855.532

18.68210.91856.96311.46912.16822.0915.1257.2713.468

90.418

3.587.7871.616.363

246.606468.173196.78626.3327.570

21.3579.8225.431

91.52443.16825.9514.3717.337

41.9108.257

16.0495.182

18.88216.10961.21910.18410.37319.0513.6329.8754.208

94.857

3.586.6541.583.277

252.694474.693175.14324.5649.495

20.4279.3173.080

83.22838.10618.3884.2418.897

30.4565.795

10.0434.543

20.1298.309

59.2279.7086.923

23.6753.4827.4933.615

85.328

-0,0%-2,0%+2,5%+1,4%

-11,0%-6,7%

+25,4%-4,4%-5,1%

-43,3%-9,1%

-11,7%-29,1%

-3,0%+21,3%-27,3%-29,8%-37,4%-12,3%+6,6%

-48,4%-3,3%-4,7%

-33,3%+24,3%

-4,1%-24,1%-14,1%-10,0%

-1,1%-0,6%+2,5%+2,4%+0,3%+6,7%+8,6%-3,0%-8,1%-4,2%-4,3%+2,6%+5,4%-3,4%-0,8%+6,8%-5,0%

+10,6%-4,9%+3,1%-3,0%+1,0%-1,7%

-12,4%+4,8%+2,1%

+19,7%+8,5%-0,4%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers


ALGEMEEN TOTAAL 6.694.119 6.830.170 6.784.554 6.678.366 6.570.930 -1,6% -0,5% OVERALL TOTAL


66


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAANDEREN*TREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLANDERS*



9.107.1803.320.7851.727.0971.517.7172.027.496

159.01381.85797.803

133.65666.596

342.237432.42268.49182.03151.873

114.86242.75944.74064.807

108.40794.396

574.34383.075

201.950121.89149.85460.68363.163

845.390

9.560.4713.475.2281.705.0441.607.8772.001.829

164.68673.51598.654

132.85565.768

354.786455.46963.12095.56063.184

164.17545.70148.66265.559

112.49898.952

575.88490.613

194.337121.41456.73260.18059.304

929.784

9.873.5043.484.7191.722.3921.526.7642.021.732

156.10275.68691.452

129.09063.061

371.663504.23478.42990.75766.030

191.17851.07652.07160.888

113.237106.716595.61497.274

193.006119.20874.63863.50564.844

1.025.932

10.023.3503.558.8011.654.9741.603.2991.965.736

159.22280.01096.217

127.75063.447

380.341543.33069.50168.70967.863

181.33650.84754.33660.897

122.091109.828537.97393.082

181.94995.536

105.42352.98357.170

1.127.472

10.212.7103.456.8471.626.4791.616.8571.588.833

160.01877.95593.759

112.32856.035

394.051551.44267.18378.06068.967

167.04654.11549.53456.531

120.88199.170

509.67282.992

145.63194.31869.17641.77550.394

976.692

+1,9%-2,9%-1,7%+0,8%

-19,2%+0,5%-2,6%-2,6%

-12,1%-11,7%+3,6%+1,5%-3,3%

+13,6%+1,6%-7,9%+6,4%-8,8%-7,2%-1,0%-9,7%-5,3%

-10,8%-20,0%

-1,3%-34,4%-21,2%-11,9%-13,4%

+2,9%+1,0%-1,5%+1,6%-5,9%+0,2%-1,2%-1,1%-4,3%-4,2%+3,6%+6,3%-0,5%-1,2%+7,4%+9,8%+6,1%+2,6%-3,4%+2,8%+1,2%-2,9%-0,0%-7,8%-6,2%+8,5%-8,9%-5,5%+3,7%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest* Flanders= Flemish + Brussels Region

67


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 COAST



3.836.335499.149410.048228.885325.64498.7401.1592.5211.308

6848.8684.1141.0351.0011.1352.1941.1131.4981.3434.6761.994

10.5595.9949.379

218288

6.030244

18.532

3.903.359519.682377.871241.713276.511102.424

9731.6171.417

4718.5917.819

888978

1.0404.3642.4202.0763.5754.4992.481

10.3865.0268.708

234328

6.239441

17.362

3.814.139513.753351.492221.127280.42293.8001.0151.5351.648

7158.1488.3201.932

8221.5033.077

763462

2.1925.1292.625

10.4405.0367.726

378269

4.849250

20.419

3.644.663476.680314.930234.084234.55091.8491.4611.6111.367

5286.3766.386

988622

1.6093.0142.290

528807

4.5342.7467.3304.0714.949

234394

4.326207

24.672

3.608.639436.142326.590209.225154.06691.617

7872.1131.093

4906.7564.1181.052

3241.2284.1941.150

9101.0744.6982.3856.4112.4672.461

181354

1.753253

18.391

-1,0%-8,5%+3,7%

-10,6%-34,3%

-0,3%-46,1%+31,2%-20,0%

-7,2%+6,0%

-35,5%+6,5%

-47,9%-23,7%+39,2%-49,8%+72,3%+33,1%

+3,6%-13,1%-12,5%-39,4%-50,3%-22,6%-10,2%-59,5%+22,2%-25,5%

-1,5%-3,3%-5,5%-2,2%

-17,1%-1,9%-9,2%-4,3%-4,4%-8,0%-6,6%+0,0%+0,4%

-24,6%+2,0%

+17,6%+0,8%

-11,7%-5,4%+0,1%+4,6%

-11,7%-19,9%-28,4%

-4,5%+5,3%

-26,6%+0,9%-0,2%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




68


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 KUNSTSTEDENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 HISTORIC CITIES



1.128.1381.075.413

657.042893.472

1.307.39233.33370.68177.905

110.91058.281

263.335380.17056.65758.89039.25072.11927.38936.62554.93685.63374.444

463.54165.526

171.67496.10840.73442.90646.205

700.035

1.324.6531.131.823

682.816920.325

1.322.19135.40361.59279.510

111.24757.833

269.212399.63251.85261.45948.64073.72528.97339.21852.07188.13476.739

471.52573.684

164.45097.52447.61243.18246.666

774.741

1.521.2361.147.081

742.750896.837

1.337.31237.91362.96671.204

104.55154.478

292.391455.53964.47763.40449.00884.24832.69842.91949.86189.60789.592

498.30180.782

164.92493.75461.97448.35549.407

841.541

1.681.7421.212.901

742.193940.808

1.325.49041.66666.38074.080

108.40450.721

296.236492.99658.56962.14652.946

107.30834.59143.24551.21496.65092.028

451.98277.515

155.86071.17083.79041.56146.981

945.336

1.806.1181.211.611

741.1911.004.3221.077.917

43.23962.09472.32895.17346.149

323.079510.22655.70857.71153.26886.56340.23437.04347.86296.30885.225

436.88372.530

127.42673.15457.99635.42840.482

810.634

+7,4%-0,1%-0,1%+6,8%

-18,7%+3,8%-6,5%-2,4%

-12,2%-9,0%+9,1%+3,5%-4,9%-7,1%+0,6%

-19,3%+16,3%-14,3%

-6,5%-0,4%-7,4%-3,3%-6,4%

-18,2%+2,8%

-30,8%-14,8%-13,8%-14,2%

+12,5%+3,0%+3,1%+3,0%-4,7%+6,7%-3,2%-1,8%-3,8%-5,7%+5,2%+7,6%-0,4%-0,5%+7,9%+4,7%

+10,1%+0,3%-3,4%+3,0%+3,4%-1,5%+2,6%-7,2%-6,6%+9,2%-4,7%-3,3%+3,7%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




69


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMSE REGIO’STREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE



4.142.7071.746.223

660.007395.360394.45926.94010.01717.37721.4387.631

70.03448.13810.79922.14011.48840.54914.2576.6178.528

18.09817.958

100.24311.55520.89725.5658.832

11.74716.714

126.824

4.332.4591.823.723

644.357445.839403.12726.85910.95017.52720.1917.464

76.98348.01810.38033.12313.50486.08614.3087.3689.913

19.86519.73293.97311.90321.17923.6568.792

10.75912.197

137.681

4.538.1291.823.885

628.150408.800403.99824.38911.70518.71322.8917.868

71.12440.37512.02026.53115.519

103.85317.6158.6908.835

18.50114.49986.87311.45620.35625.07612.39510.30115.187

163.972

4.696.9451.869.220

597.851428.407405.69625.70712.16920.52617.97912.19877.72943.9489.9445.941

13.30871.01413.96610.5638.876

20.90715.05478.66111.49621.14024.13221.2397.0969.982

157.464

4.797.9531.809.094

558.698403.310356.85025.16215.07419.31816.0629.396

64.21637.09810.42320.02514.47176.28912.73111.5817.595

19.87511.56066.3787.995

15.74420.98310.8264.5949.659

147.667

+2,2%-3,2%-6,5%-5,9%

-12,0%-2,1%

+23,9%-5,9%

-10,7%-23,0%-17,4%-15,6%+4,8%

+237,1%+8,7%+7,4%-8,8%+9,6%

-14,4%-4,9%

-23,2%-15,6%-30,5%-25,5%-13,0%-49,0%-35,3%

-3,2%-6,2%

+3,7%+0,9%-4,1%+0,5%-2,5%-1,7%

+10,8%+2,7%-7,0%+5,3%-2,1%-6,3%-0,9%-2,5%+5,9%

+17,1%-2,8%

+15,0%-2,9%+2,4%

-10,4%-9,8%-8,8%-6,8%-4,8%+5,2%

-20,9%-12,8%+3,9%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




71

I BELGIË 72

II. NEDERLAND 73

III. DUITSLAND 74

IV. FRANKRIJK 75

V. VERENIGD KONINKRIJK 76

VI. DENEMARKEN 77

VII. ZWEDEN 78

VIII. ITALIË 79

IX. SPANJE 80

X. OOSTENRIJK 81

XI. RUSLAND 82

XII. VERENIGDE STATEN 83

XIII. JAPAN 84

XIV. CHINA 85

XV. INDIA 86


Evolutie overnachtingen per marktland 2005-2009

72


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009

Vlaams GewestBrussels GewestWaals Gewest

8.575.542531.638

3.743.187

8.930.106630.365

3.771.563

9.150.875722.629

3.704.541

9.259.154764.196

3.587.787

9.345.380867.330

3.586.654

+0,9%+13,5%

-0,0%

+2,2%+13,0%

-1,1%

Flemish RegionBrussels RegionWalloon Region

België 12.850.367 13.332.034 13.578.045 13.611.137 13.799.364 +1,4% +1,8% Belgium

KustKunststedenVlaamse regio’s

3.836.3351.128.1384.142.707

3.903.3591.324.6534.332.459

3.814.1391.521.2364.538.129

3.644.6631.681.7424.696.945

3.608.6391.806.1184.797.953

-1,0%+7,4%+2,2%

-1,5%+12,5%

+3,7%

CoastHistoric cities

Flemish countryside

HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepen

3.097.455944.958

1.601.7043.463.063

3.431.396937.230

1.674.1383.517.707

3.913.912843.710

1.480.2883.635.594

4.082.415782.668

1.415.5523.742.715

4.227.217805.728

1.420.2553.759.510

+3,5%+2,9%+0,3%+0,4%

+8,1%-3,9%-3,0%+2,1%

HotelsCamp sites

Holiday parksAccommodation for groups

Vlaanderen 9.107.180 9.560.471 9.873.504 10.023.350 10.212.710 +1,9% +2,9% Flanders

GJG= Gemiddelde Jaarlijkse Groei

AAG= Annual Average Growth

73


EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 NEDERLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 NETHERLANDS

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


2.991.035329.750

1.624.342

3.144.019331.209

1.681.064

3.139.444345.275

1.629.960

3.203.947354.854

1.616.363

3.119.789337.058

1.583.277

-2,6%-5,0%-2,0%

+1,1%+0,5%-0,6%


België 4.945.127 5.156.292 5.114.679 5.175.164 5.040.124 -2,6% +0,5% Belgium


499.1491.075.4131.746.223

519.6821.131.8231.823.723

513.7531.147.0811.823.885

476.6801.212.9011.869.220

436.1421.211.6111.809.094

-8,5%-0,1%-3,2%

-3,3%+3,0%+0,9%


Flemish countryside


1.406.302696.340

1.049.747168.396

1.485.351683.419

1.136.446170.012

1.520.392630.740

1.145.083188.504

1.606.468631.794

1.126.128194.411

1.581.126751.927933.167190.627

-1,6%+19,0%-17,1%

-1,9%

+3,0%+1,9%-2,9%+3,1%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 3.320.785 3.475.228 3.484.719 3.558.801 3.456.847 -2,9% +1,0% Flanders



74




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 DUITSLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 GERMANY

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


1.377.179349.918228.754

1.339.239365.805220.169

1.313.729408.663226.920

1.233.660421.314246.606

1.211.156415.323252.694

-1,8%-1,4%+2,5%

-3,2%+4,4%+2,5%


België 1.955.851 1.925.213 1.949.312 1.901.580 1.879.173 -1,2% -1,0% Belgium


410.048657.042660.007

377.871682.816644.357

351.492742.750628.150

314.930742.193597.851

326.590741.191558.698

+3,7%-0,1%-6,5%

-5,5%+3,1%-4,1%


Flemish countryside


1.026.724125.348519.47955.546

1.033.476131.057480.00660.505

1.090.808105.902462.00763.675

1.095.66092.423

399.23467.657

1.076.174114.804370.62164.880

-1,8%+24,2%

-7,2%-4,1%

+1,2%-2,2%-8,1%+4,0%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 1.727.097 1.705.044 1.722.392 1.654.974 1.626.479 -1,7% -1,5% Flanders

75




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 FRANKRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 FRANCE

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


951.297566.420431.642

1.020.279587.598458.919

929.570597.194478.480

965.843637.456468.173

918.563698.294474.693

-4,9%+9,5%+1,4%

-0,9%+5,4%+2,4%


België 1.949.358 2.066.796 2.005.244 2.071.472 2.091.550 +1,0% +1,8% Belgium


228.885893.472395.360

241.713920.325445.839

221.127896.837408.800

234.084940.808428.407

209.2251.004.322

403.310

-10,6%+6,8%-5,9%

-2,2%+3,0%+0,5%


Flemish countryside


1.099.42157.627

272.73287.937

1.145.09779.817

287.74895.215

1.073.88167.772

297.24887.863

1.138.60565.088

303.28596.321

1.188.28378.502

265.96984.103

+4,4%+20,6%-12,3%-12,7%

+2,0%+8,0%-0,6%-1,1%

HotelsCamp sites



76




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGD KONINKRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 UNITED KINGDOM

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


1.370.780656.716173.057

1.350.830650.999188.602

1.389.033632.699193.012

1.360.718605.018196.786

1.089.443499.390175.143

-19,9%-17,5%-11,0%

-5,6%-6,6%+0,3%


België 2.200.553 2.190.431 2.214.744 2.162.522 1.763.976 -18,4% -5,4% Belgium


325.6441.307.392

394.459

276.5111.322.191

403.127

280.4221.337.312

403.998

234.5501.325.490

405.696

154.0661.077.917

356.850

-34,3%-18,7%-12,0%

-17,1%-4,7%-2,5%


Flemish countryside


1.850.77435.38979.77761.556

1.813.53053.39577.00457.900

1.820.23657.92776.62766.942

1.762.04157.26766.67879.750

1.414.61257.19432.53184.496

-19,7%-0,1%

-51,2%+6,0%

-6,5%+12,8%-20,1%+8,2%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 2.027.496 2.001.829 2.021.732 1.965.736 1.588.833 -19,2% -5,9% Flanders

77




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 DENEMARKENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 DENMARK

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


36.73661.06723.034

34.95163.70322.266

37.92553.52722.693

41.39654.82121.357

38.09955.66020.427

-8,0%+1,5%-4,4%

+0,9%-2,3%-3,0%


België 120.837 120.920 114.145 117.574 114.186 -2,9% -1,4% Belgium


2.52177.90517.377

1.61779.51017.527

1.53571.20418.713

1.61174.08020.526

2.11372.32819.318

+31,2%-2,4%-5,9%

-4,3%-1,8%+2,7%


Flemish countryside


83.6185.4951.8046.886

86.5003.1071.9387.109

80.0374.5011.5835.331

83.7625.3001.4565.699

80.4575.3411.1186.843

-3,9%+0,8%

-23,2%+20,1%

-1,0%-0,7%

-11,3%-0,2%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 97.803 98.654 91.452 96.217 93.759 -2,6% -1,1% Flanders

78




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 ZWEDENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 SWEDEN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


53.46480.19213.079

56.52976.32613.239

56.43972.65110.829

55.96471.7869.822

42.17170.1579.317

-24,6%-2,3%-5,1%

-5,8%-3,3%-8,1%


België 146.735 146.094 139.919 137.572 121.645 -11,6% -4,6% Belgium


1.308110.91021.438

1.417111.24720.191

1.648104.55122.891

1.367108.40417.979

1.09395.17316.062

-20,0%-12,2%-10,7%

-4,4%-3,8%-7,0%


Flemish countryside


124.9581.524

1287.046

125.0531.814

715.917

122.6431.615

2724.560

120.2921.864

2565.338

104.6912.014

525.571

-13,0%+8,0%

-79,7%+4,4%

-4,3%+7,2%

-20,2%-5,7%

HotelsCamp sites



79




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 ITALIËTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 ITALY

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


145.908196.32999.383

158.444196.34297.707

162.600209.06393.986

168.000212.34191.524

152.010242.04183.228

-9,5%+14,0%

-9,1%

+1,0%+5,4%-4,3%


België 441.620 452.493 465.649 471.865 477.279 +1,1% +2,0% Belgium


8.868263.33570.034

8.591269.21276.983

8.148292.39171.124

6.376296.23677.729

6.756323.07964.216

+6,0%+9,1%

-17,4%

-6,6%+5,2%-2,1%


Flemish countryside


322.8905.985

42112.941

336.0745.311

40512.996

353.5775.829

42711.830

356.7095.7444.645

13.243

371.0127.019

8515.935

+4,0%+22,2%-98,2%+20,3%

+3,5%+4,1%

-33,0%+5,3%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 342.237 354.786 371.663 380.341 394.051 +3,6% +3,6% Flanders

80




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 SPANJETREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 SPAIN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


146.374286.04834.392

162.546292.92332.560

177.200327.03440.804

196.781346.54943.168

188.085363.35738.106

-4,4%+4,9%

-11,7%

+6,5%+6,2%+2,6%


België 466.814 488.029 545.038 586.498 589.548 +0,5% +6,0% Belgium


4.114380.17048.138

7.819399.63248.018

8.320455.53940.375

6.386492.99643.948

4.118510.22637.098

-35,5%+3,5%

-15,6%

+0,0%+7,6%-6,3%


Flemish countryside


387.71210.416

50433.790

413.5568.9011.007

32.005

460.43911.694

82231.279

488.91611.2311.332

41.851

494.14110.300

55146.450

+1,1%-8,3%

-58,6%+11,0%

+6,3%-0,3%+2,3%+8,3%

HotelsCamp sites



81




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 OOSTENRIJKTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 AUSTRIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


22.94128.9329.195

27.34235.8425.829

30.22635.8046.613

30.55637.3077.337

31.89137.0768.897

+4,4%-0,6%

+21,3%

+8,6%+6,4%-0,8%


België 61.068 69.013 72.643 75.200 77.864 +3,5% +6,3% Belgium


1.13539.25011.488

1.04048.64013.504

1.50349.00815.519

1.60952.94613.308

1.22853.26814.471

-23,7%+0,6%+8,7%

+2,0%+7,9%+5,9%


Flemish countryside


47.761897388

2.827

57.596893785

3.910

60.1421.231

3694.288

61.7071.683

2854.188

60.5632.439

1265.839

-1,9%+44,9%-55,8%+39,4%

+6,1%+28,4%-24,5%+19,9%

HotelsCamp sites



82




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 RUSLANDTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 RUSSIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


51.51742.8799.387

56.82842.1249.840

58.50048.21610.918

55.66254.16616.109

52.27646.8948.309

-6,1%-13,4%-48,4%

+0,4%+2,3%-3,0%


België 103.783 108.792 117.634 125.937 107.479 -14,7% +0,9% Belgium


1.99474.44417.958

2.48176.73919.732

2.62589.59214.499

2.74692.02815.054

2.38585.22511.560

-13,1%-7,4%

-23,2%

+4,6%+3,4%

-10,4%


Flemish countryside


92.02926836

2.063

96.681329136

1.806

104.123140221

2.232

107.472222227

1.907

95.986441306

2.437

-10,7%+98,6%+34,8%+27,8%

+1,1%+13,3%+70,7%

+4,3%

HotelsCamp sites


Vlaanderen 94.396 98.952 106.716 109.828 99.170 -9,7% +1,2% Flanders

83




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGDE STATENTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 UNITED STATES

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


274.192300.15156.912

268.494307.39054.454

267.458328.15656.963

244.592293.38161.219

221.291288.38159.227

-9,5%-1,7%-3,3%

-5,2%-1,0%+1,0%


België 631.255 630.338 652.577 599.192 568.899 -5,1% -2,6% Belgium


10.559463.541100.243

10.386471.52593.973

10.440498.30186.873

7.330451.98278.661

6.411436.88366.378

-12,5%-3,3%

-15,6%

-11,7%-1,5%-9,8%


Flemish countryside


544.9721.748

43527.188

551.3242.4021.446

20.712

574.2171.2741.168

18.955

514.5651.3531.793

20.262

481.4081.287

61726.360

-6,4%-4,9%

-65,6%+30,1%

-3,1%-7,4%+9,1%-0,8%

HotelsCamp sites



84




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 JAPANTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 JAPAN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


95.588106.36211.746

94.019100.31812.062

90.702102.30412.168

78.870103.07910.373

55.76689.8656.923

-29,3%-12,8%-33,3%

-12,6%-4,1%

-12,4%


België 213.696 206.399 205.174 192.322 152.554 -20,7% -8,1% Belgium


9.379171.67420.897

8.708164.45021.179

7.726164.92420.356

4.949155.86021.140

2.461127.42615.744

-50,3%-18,2%-25,5%

-28,4%-7,2%-6,8%


Flemish countryside


190.934884

10.924

182.6558564

11.533

182.69779

12710.103

173.78217952

7.936

137.388430

8.200

-20,9%-76,0%

-100,0%+3,3%

-7,9%-16,4%

-100,0%-6,9%

HotelsCamp sites



85




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 CHINATREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 CHINA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


43.21578.67619.661

43.44277.97225.273

46.90272.30622.091

42.04853.48819.051

39.48354.83523.675

-6,1%+2,5%

+24,3%

-2,2%-8,6%+4,8%


België 141.552 146.687 141.299 114.587 117.993 +3,0% -4,4% Belgium


21896.10825.565

23497.52423.656

37893.75425.076

23471.17024.132

18173.15420.983

-22,6%+2,8%

-13,0%

-4,5%-6,6%-4,8%


Flemish countryside


118.723830

3.085

117.0207484

4.236

113.583459

05.166

91.5167236

3.912

89.4269930

4.763

-2,3%+37,5%-16,7%+21,8%

-6,8%+4,5%

-+11,5%

HotelsCamp sites



86




EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN VAN 2005 TOT 2009 INDIATREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS FROM 2005 TO 2009 INDIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


36.71413.1403.201

40.98215.7503.313

44.85129.7875.125

60.99344.4303.632

39.17729.9993.482

-35,8%-32,5%

-4,1%

+1,6%+22,9%

+2,1%


België 53.055 60.045 79.763 109.055 72.658 -33,4% +8,2% Belgium


28840.7348.832

32847.6128.792

26961.97412.395

39483.79021.239

35457.99610.826

-10,2%-30,8%-49,0%

+5,3%+9,2%+5,2%


Flemish countryside


48.542290

1.283

55.2341060

1.428

73.26377

1001.198

104.15780

1.258

67.5501864

1.544

-35,1%+125,0%

-+22,7%

+8,6%-11,2%

-+4,7%

HotelsCamp sites



87

I. BELGIË 88



IV. WAALS GEWEST 91

V. VLAANDEREN 92

VI. KUST 93

VII. KUNSTSTEDEN 94



Aankomsten 2009

88


AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 BELGIËNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 BELGIUM




3.217.3531.089.443

607.692920.883783.89968.13938.47649.67862.36529.440

220.731259.40935.81028.61732.36970.42226.15123.07231.00529.32164.61250.414

245.51333.34074.46371.54434.70022.22222.90125.44619.668

378.146

278.482329.38438.36533.34727.4451.884

9973.7811.118

7105.4435.238

567603

1.0122.242

782365201631

1.897266710549427312

32620

1.20767

3.287

470.789313.62688.29776.9667.0776.323

768117232

479210286

577

490752289

10469092

17215156

2625821260

770

1.462.958107.03835.57065.18539.837

3.7652.0832.9302.2241.125

10.11730.877

1.565618

2.8155.8372.3281.5341.002

6923.5911.238

17.6747.9885.5273.593

981581

1.1239.9935.022

29.541

5.429.5821.839.491

769.9241.096.381

858.25880.11141.63257.20065.77931.307

236.770295.734

38.22829.84336.27378.99129.33624.99332.29730.74870.79052.010

264.06941.89280.04775.21635.71923.38724.06536.67224.757

411.744

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers




AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAAMS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLEMISH REGION




1.895.028741.095317.477341.020442.86734.07413.39415.42620.3247.905

69.18086.6779.5906.441

12.07731.5979.4068.195

10.6578.183

22.80928.40595.06414.42630.70121.35415.9619.2688.221

13.8808.369

127.297

168.096160.17727.43020.58620.0381.362

7602.150

849530

3.7804.590

486583891

1.927638236162447

1.23519549141535699

17614

1.03055

2.194

341.084205.99875.81964.9756.2025.853

72217

8242797290

308263224

9654758

1481506

19127

0140

262

1.059.29675.77914.85916.50529.590

2.541887841533496

2.97613.677

591196889

2.8771.312

792329248841477

6.7083.0561.1011.068

321381416

5.7521.432

11.317

3.463.5041.183.049

435.585443.086498.697

43.83015.11318.63421.714

8.95575.963

105.04110.696

7.22013.88736.48311.419

9.24511.152

8.97425.43229.135

102.41117.91231.83722.49716.310

9.9528.651

20.6769.856

141.070

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers



90


AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 BRUSSELS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 BRUSSELS REGION




472.743203.193208.881385.001263.00621.35021.38626.45137.20020.078

115.635152.71321.45619.99417.04224.46414.18412.19416.83019.09132.22818.636

128.63015.89940.20930.11117.5889.869

12.99310.11810.437

219.845

00000000000000000000000000000000

00000000000000000000000000000000

18.7977.110

14.38931.915

7.935286

1.0851.7151.523

5376.125

16.233867386

1.8682.608

784655574362

2.002615

10.5774.5574.2862.491

659135686

4.1183.534

16.836

491.540210.303223.270416.916270.941

21.63622.47128.16638.72320.615

121.760168.946

22.32320.38018.91027.07214.96812.84917.40419.45334.23019.251

139.20720.45644.49532.60218.24710.00413.67914.23613.971

236.681

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 2.146.712 0 0 147.453 2.294.165 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 2.619.455 0 0 166.250 2.785.705 OVERALL TOTAL


AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 WAALS GEWESTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 WALLOON REGION




849.582145.15581.334

194.86278.02612.7153.6967.8014.8411.457

35.91620.0194.7642.1823.250

14.3612.5612.6833.5182.0479.5753.373

21.8193.0153.553

20.0791.1513.0851.6871.448

86231.004

110.386169.20710.93512.7617.407

522237

1.631269180

1.6636488120

12131514412939

18466271

219134

743

1506

17712

1.093

129.705107.62812.47811.991

875470

4594648

452113257

547

408120

858

14334240

1507

13121120

508

384.86524.149

6.32216.765

2.312938111374168

921.016

967107

3658

352232

879982

748146389375140

341

6521

12356

1.388

1.474.538446.139111.069236.379

88.62014.645

4.04810.400

5.3421.737

39.04721.747

5.2092.2433.476

15.4362.9492.8993.7412.321

11.1283.624

22.4513.5243.715

20.1171.1623.4311.7351.760

93033.993

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers


ALGEMEEN TOTAAL 1.571.421 319.417 266.099 442.618 2.599.555 OVERALL TOTAL

92


*Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest*Flanders = Flemish + Brussels Region

AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAANDEREN*NUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLANDERS*




2.367.771944.288526.358726.021705.87355.42434.78041.87757.52427.983

184.815239.39031.04626.43529.11956.06123.59020.38927.48727.27455.03747.041

223.69430.32570.91051.46533.54919.13721.21423.99818.806

347.142

168.096160.17727.43020.58620.0381.362

7602.150

849530

3.7804.590

486583891

1.927638236162447

1.23519549141535699

17614

1.03055

2.194

341.084205.99875.81964.9756.2025.853

72217

8242797290

308263224

9654758

1481506

19127

0140

262

1.078.09382.88929.24848.42037.525

2.8271.9722.5562.0561.0339.101

29.9101.458

5822.7575.4852.0961.447

903610

2.8431.092

17.2857.6135.3873.559

980516

1.1029.8704.966

28.153

3.955.0441.393.352

658.855860.002769.638

65.46637.58446.80060.43729.570

197.723273.987

33.01927.60032.79763.55526.38722.09428.55628.42759.66248.386

241.61838.36876.33255.09934.55719.95622.33034.91223.827

377.751

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers




AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 KUSTNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 COAST




609.29559.11143.85733.45743.85319.781

290415514176

2.3641.487

377128222

1.589505343309411

1.1071.0531.961

791848

82191596117185220

6.027

87.35114.71611.6839.0162.7931.188

422429568

3643095312967589131061

218513230220

170

360

307

92.16245.82124.33824.9402.1722.976

1417460

13000

12900

2614717174000

10040

75

366.9084.6333.0634.1681.7662.034

7522210

374148

48

59165

582112219023

305146113

1514

109114713

397

1.155.716124.281

82.94171.58150.58425.979

353726635260

3.1021.957

434148377

1.841661377331519

1.5621.1442.315

971963

99205732128272233

6.806

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 222.367 41.620 100.622 17.908 382.517 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 831.662 128.971 192.784 384.816 1.538.233 OVERALL TOTAL

94


AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 KUNSTSTEDENNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 HISTORIC CITIES




966.968686.197359.376561.893523.31928.74330.32334.62348.70223.830

154.643221.39126.35124.26123.05838.64018.60916.52721.62723.70245.10441.039

189.65725.18162.35637.51727.99916.50117.50720.54717.328

294.567

8.68116.1415.7174.7897.081

62266474190121

1.5522.272

16325

3062682759266

10743973

25020933299

744

54842

683

00000000000000000000000000000000

75.16127.76021.35841.37215.843

4551.7992.1451.927

8638.416

29.2521.291

5572.5134.0361.6441.090

771518

2.563997

16.5827.4035.2353.490

952384

1.0069.7294.879

25.787

1.050.810730.098386.451608.054546.243

29.26032.38837.24250.81924.814

164.611252.915

27.80524.84325.87742.94420.52817.70922.46424.32748.10642.109

206.48932.79367.62441.03628.96016.95918.51730.82422.249

321.037

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers

BUITENLAND 3.661.118 42.360 0 242.617 3.946.095 FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 4.628.086 51.041 0 317.778 4.996.905 OVERALL TOTAL


AANTAL AANKOMSTEN IN 2009 VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF ARRIVALS IN 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE




791.508198.980123.125130.671138.701

6.9004.1676.8398.3083.977

27.80816.5124.3182.0465.839

15.8324.4763.5195.5513.1618.8264.949

32.0764.3537.706

13.8665.3592.0403.5903.2661.258

46.548

72.064129.32010.0306.781

10.164112452

1.434564341

1.8642.009

270546489

1.58427413186

27957871

209176

0380

8510

44613

1.204

248.922160.17751.48140.0354.0302.877

58200

4182784290

307054224

7040041

1311106

19117

0100

187

636.02450.496

4.8272.880

19.916338166359107160311510163

17185

1.284394336120

71190

72398

6439541423859474

1.969

1.748.518538.973189.463180.367172.811

10.2274.8438.8328.9834.496

30.01019.115

4.7802.6096.543

18.7705.1984.0085.7613.5819.9945.133

32.8144.6047.745

13.9645.3922.2653.6853.8161.345

49.908

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyAustralia

BrazilOthers


ALGEMEEN TOTAAL 1.636.075 241.624 509.114 721.740 3.108.553 OVERALL TOTAL

97

I. BELGIË 98



IV. WAALS GEWEST 101

V. VLAANDEREN 102

VI. KUST 103

VII. KUNSTSTEDEN 104



Evolutie aankomsten 2005-2009

98


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM



4.577.7771.715.683

749.1401.013.5191.078.752

71.49143.61360.18678.57334.220

216.169244.09137.67631.40530.00261.42522.35324.75835.62264.96049.176

292.05043.810

111.985108.70220.62431.60024.124

445.814

4.806.1441.788.707

749.7101.075.6431.071.495

73.68241.23360.76279.51736.088

227.951252.98633.10934.45335.61071.66625.86425.84034.17068.60057.672

292.82447.709

110.076107.38022.58933.01529.697

506.782

5.067.7591.808.042

771.2041.032.8991.054.198

74.98942.37557.70873.90834.155

230.124277.63338.32433.16136.03678.95225.77028.13132.68766.19658.607

298.05348.517

109.90298.15034.39135.73528.109

536.763

5.264.7691.838.987

775.1721.079.6381.036.005

78.01244.14958.91472.72234.042

236.405298.01939.70532.37635.95990.91627.83427.25933.80869.47362.490

275.11846.616

100.71274.95954.83830.42126.776

583.440

5.429.5821.839.491

769.9241.096.381

858.25880.11141.63257.20065.77931.307

236.770295.73438.22829.84336.27378.99129.33624.99330.74870.79052.010

264.06941.89280.04775.21635.71923.38724.065

505.470

+3,1%+0,0%-0,7%+1,6%

-17,2%+2,7%-5,7%-2,9%-9,5%-8,0%+0,2%-0,8%-3,7%-7,8%+0,9%

-13,1%+5,4%-8,3%-9,1%+1,9%

-16,8%-4,0%

-10,1%-20,5%+0,3%

-34,9%-23,1%-10,1%-13,4%

+4,4%+1,8%+0,7%+2,0%-5,6%+2,9%-1,2%-1,3%-4,3%-2,2%+2,3%+4,9%+0,4%-1,3%+4,9%+6,5%+7,0%+0,2%-3,6%+2,2%+1,4%-2,5%-1,1%-8,1%-8,8%

+14,7%-7,2%-0,1%+3,2%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers



GJG = Gemiddelde Jaarlijkse Groei AAG = Annual Average Growth

99


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH REGION



2.872.7231.065.755

463.829456.237631.21842.98211.46718.04328.0639.433

76.28579.75811.1037.345

11.60124.2209.9348.185

12.78821.05328.497

135.34320.73252.07028.72614.03521.5608.738

152.135

3.048.7681.133.173

458.012482.996623.94043.39011.28418.34830.3818.763

81.46989.21511.6059.147

13.92432.95612.0609.887

11.69423.78035.667

131.17223.23251.69926.46815.42921.41711.536

185.718

3.228.5261.144.164

450.071422.501611.66541.86113.78019.32727.9689.354

78.29495.49711.0988.873

14.87135.75011.94510.07110.37723.49032.690

123.63223.17949.49127.73618.19218.41211.214

205.257

3.390.8231.171.874

439.139448.591604.87742.83115.15620.03428.3939.531

81.999106.25210.3127.503

14.37241.00711.41410.17410.64425.83832.283

109.69421.57842.48423.42221.15214.22710.051

205.931

3.463.5041.183.049

435.585443.086498.69743.83015.11318.63421.7148.955

75.963105.04110.6967.220

13.88736.48311.4199.2458.974

25.43229.135

102.41117.91231.83722.49716.3109.9528.651

182.754

+2,1%+1,0%-0,8%-1,2%

-17,6%+2,3%-0,3%-7,0%

-23,5%-6,0%-7,4%-1,1%+3,7%-3,8%-3,4%

-11,0%+0,0%-9,1%

-15,7%-1,6%-9,8%-6,6%

-17,0%-25,1%

-3,9%-22,9%-30,0%-13,9%-11,3%

+4,8%+2,6%-1,6%-0,7%-5,7%+0,5%+7,1%+0,8%-6,2%-1,3%-0,1%+7,1%-0,9%-0,4%+4,6%

+10,8%+3,5%+3,1%-8,5%+4,8%+0,6%-6,7%-3,6%

-11,6%-5,9%+3,8%

-17,6%-0,2%+4,7%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




100


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BRUSSELS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BRUSSELS REGION



296.706198.447187.870331.697353.32016.88128.54231.34243.27522.698

100.782146.78423.54221.98515.70524.4908.985

13.96419.87335.48817.486

135.73218.99954.43863.5805.7597.956

13.876255.648

339.413201.495196.228347.595345.31617.67226.27432.30641.68125.008

100.343146.28617.81723.40419.32625.09410.33813.46319.74736.04518.475

139.54320.31752.52060.1176.1688.326

16.361279.314

406.113211.960218.951354.931337.31018.57125.05227.56639.56722.760

107.749161.75422.61422.45318.58525.55010.89314.69819.78033.31321.162

150.99420.84453.65052.33514.86113.69715.251

290.835

434.570217.916226.561384.418327.49119.89025.19028.45438.78022.445

109.962169.68623.34122.34618.80827.77412.77813.80220.39834.30823.057

141.37721.10552.90236.52532.57111.50015.181

334.733

491.540210.303223.270416.916270.94121.63622.47128.16638.72320.615

121.760168.94622.32320.38018.91027.07214.96812.84919.45334.23019.251

139.20720.45644.49532.60218.24710.00413.679

282.292

+13,1%-3,5%-1,5%+8,5%

-17,3%+8,8%

-10,8%-1,0%-0,1%-8,2%

+10,7%-0,4%-4,4%-8,8%+0,5%-2,5%

+17,1%-6,9%-4,6%-0,2%

-16,5%-1,5%-3,1%

-15,9%-10,7%-44,0%-13,0%

-9,9%-15,7%

+13,5%+1,5%+4,4%+5,9%-6,4%+6,4%-5,8%-2,6%-2,7%-2,4%+4,8%+3,6%-1,3%-1,9%+4,8%+2,5%

+13,6%-2,1%-0,5%-0,9%+2,4%+0,6%+1,9%-4,9%

-15,4%+33,4%

+5,9%-0,4%+2,5%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




101


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 WAALS GEWESTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 WALLOON REGION



1.408.348451.48097.441

225.58594.21411.6283.604

10.8017.2352.089

39.10217.5493.0312.0752.696

12.7153.4342.6092.9618.4193.193

20.9754.0795.477

16.396830

2.0841.510

38.032

1.417.963454.03995.470

245.052102.23912.6203.675

10.1087.4552.317

46.13917.4853.6871.9022.360

13.6163.4662.4902.7298.7753.530

22.1094.1605.857

20.795992

3.2721.800

41.750

1.433.120451.918102.182255.467105.22314.5573.543

10.8156.3732.041

44.08120.3824.6121.8352.580

17.6522.9323.3622.5309.3934.755

23.4274.4946.761

18.0791.3383.6261.644

40.671

1.439.376449.197109.472246.629103.63715.2913.803

10.4265.5492.066

44.44422.0816.0522.5272.779

22.1353.6423.2832.7669.3277.150

24.0473.9335.326

15.0121.1154.6941.544

42.776

1.474.538446.139111.069236.37988.62014.6454.048

10.4005.3421.737

39.04721.7475.2092.2433.476

15.4362.9492.8992.321

11.1283.624

22.4513.5243.715

20.1171.1623.4311.735

40.424

+2,4%-0,7%+1,5%-4,2%

-14,5%-4,2%+6,4%-0,2%-3,7%

-15,9%-12,1%

-1,5%-13,9%-11,2%+25,1%-30,3%-19,0%-11,7%-16,1%+19,3%-49,3%

-6,6%-10,4%-30,2%+34,0%

+4,2%-26,9%+12,4%

-5,5%

+1,2%-0,3%+3,3%+1,2%-1,5%+5,9%+2,9%-0,9%-7,3%-4,5%-0,0%+5,5%

+14,5%+2,0%+6,6%+5,0%-3,7%+2,7%-5,9%+7,2%+3,2%+1,7%-3,6%-9,2%+5,2%+8,8%

+13,3%+3,5%+1,5%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




102


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAANDEREN*TREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLANDERS*



3.169.4291.264.202

651.699787.934984.53859.86340.00949.38571.33832.131

177.067226.54234.64529.33027.30648.71018.91922.14932.66156.54145.983

271.07539.731

106.50892.30619.79429.51622.614

407.783

3.388.1811.334.668

654.240830.591969.25661.06237.55850.65472.06233.771

181.812235.50129.42232.55133.25058.05022.39823.35031.44159.82554.142

270.71543.549

104.21986.58521.59729.74327.897

465.032

3.634.6391.356.124

669.022777.432948.97560.43238.83246.89367.53532.114

186.043257.25133.71231.32633.45661.30022.83824.76930.15756.80353.852

274.62644.023

103.14180.07133.05332.10926.465

496.092

3.825.3931.389.790

665.700833.009932.36862.72140.34648.48867.17331.976

191.961275.93833.65329.84933.18068.78124.19223.97631.04260.14655.340

251.07142.68395.38659.94753.72325.72725.232

540.664

3.955.0441.393.352

658.855860.002769.63865.46637.58446.80060.43729.570

197.723273.98733.01927.60032.79763.55526.38722.09428.42759.66248.386

241.61838.36876.33255.09934.55719.95622.330

465.046

+3,4%+0,3%-1,0%+3,2%

-17,5%+4,4%-6,8%-3,5%

-10,0%-7,5%+3,0%-0,7%-1,9%-7,5%-1,2%-7,6%+9,1%-7,8%-8,4%-0,8%

-12,6%-3,8%

-10,1%-20,0%

-8,1%-35,7%-22,4%-11,5%-14,0%

+5,7%+2,5%+0,3%+2,2%-6,0%+2,3%-1,6%-1,3%-4,1%-2,1%+2,8%+4,9%-1,2%-1,5%+4,7%+6,9%+8,7%-0,1%-3,4%+1,4%+1,3%-2,8%-0,9%-8,0%

-12,1%+14,9%

-9,3%-0,3%+3,3%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




* Vlaanderen = Vlaams + Brussels Gewest* Flanders = Flemish + Brussels Region

103


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 COAST



1.152.784125.71899.36177.132

104.91427.327

428920814284

4.0782.214

442440414

1.437917

1.394590

1.4611.0044.3822.2013.985

111152

2.380172

6.521

1.188.206133.38391.00577.13490.26926.908

412734818227

4.0903.032

546425385

2.3581.9541.548

8111.4151.1983.9402.1313.311

109134

2.563120

7.197

1.187.087134.70084.65266.29189.08725.703

406669892334

3.9033.036

760324521857373228798

1.5831.0894.4302.1892.978

206154

2.086136

9.111

1.162.115127.19377.02871.03872.81425.117

472742662249

3.1912.335

550272365

1.5371.256

311457

1.6341.6483.2761.6682.143

142222

1.683106

10.603

1.155.716124.28182.94171.58150.58425.979

353726635260

3.1021.957

434148377

1.841661377519

1.5621.1442.315

97196399

205732128

7.642

-0,6%-2,3%+7,7%+0,8%

-30,5%+3,4%

-25,2%-2,2%-4,1%+4,4%-2,8%

-16,2%-21,1%-45,6%+3,3%

+19,8%-47,4%+21,2%+13,6%

-4,4%-30,6%-29,3%-41,8%-55,1%-30,3%

-7,7%-56,5%+20,8%-27,9%

+0,1%-0,3%-4,4%-1,8%

-16,7%-1,3%-4,7%-5,7%-6,0%-2,2%-6,6%-3,0%-0,5%

-23,8%-2,3%+6,4%-7,9%

-27,9%-3,2%+1,7%+3,3%

-14,7%-18,5%-29,9%

-2,8%+7,8%

-25,5%-7,1%+4,0%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers

BUITENLAND 471.193 458.157 437.496 408.714 382.517 -6,4% -5,1% FOREIGN COUNTRIES



104


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 KUNSTSTEDENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 HISTORIC CITIES



639.948641.414339.933530.212667.05522.19235.10939.60158.71727.719

135.652198.98428.74825.63420.57433.17312.55317.71627.35946.44833.717

208.95631.26491.45471.52616.18919.32617.378

346.132

739.454676.593354.448553.660671.38223.85332.30940.53758.57529.700

139.209207.87323.71828.27225.06935.99514.55618.68825.11348.07639.132

213.81134.84490.42968.84217.95220.41520.228

392.707

856.521687.896383.578540.340667.31125.28532.95436.83555.67927.584

149.754233.36628.59627.78124.56840.18016.13620.88625.28346.30445.694

224.71035.99890.60862.37927.32825.09821.276

412.719

964.215725.497386.863574.708664.48027.55534.88738.04056.03527.028

152.371252.11729.07026.94525.64447.29617.54519.81925.95448.43746.318

210.93835.55684.38645.05447.19321.10221.258

459.884

1.050.810730.098386.451608.054546.24329.26032.38837.24250.81924.814

164.611252.91527.80524.84325.87742.94420.52817.70924.32748.10642.109

206.48932.79367.62441.03628.96016.95918.517

396.574

+9,0%+0,6%-0,1%+5,8%

-17,8%+6,2%-7,2%-2,1%-9,3%-8,2%+8,0%+0,3%-4,4%-7,8%+0,9%-9,2%

+17,0%-10,6%

-6,3%-0,7%-9,1%-2,1%-7,8%

-19,9%-8,9%

-38,6%-19,6%-12,9%-13,8%

+13,2%+3,3%+3,3%+3,5%-4,9%+7,2%-2,0%-1,5%-3,5%-2,7%+5,0%+6,2%-0,8%-0,8%+5,9%+6,7%

+13,1%-0,0%-2,9%+0,9%+5,7%-0,3%+1,2%-7,3%

-13,0%+15,6%

-3,2%+1,6%+3,5%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




105


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VLAAMSE REGIO’STREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FLEMISH COUNTRYSIDE



1.376.697497.070212.405180.590212.56910.3444.4728.864

11.8074.128

37.33725.3445.4553.2566.318

14.1005.4493.0394.7128.632

11.26257.7376.266

11.06920.6693.4537.8105.064

55.130

1.460.521524.692208.787199.797207.60510.3014.8379.383

12.6693.844

38.51324.5965.1583.8547.796

19.6975.8883.1145.517

10.33413.81252.9646.574

10.47917.6343.5116.7657.549

65.128

1.591.031533.528200.792170.801192.577

9.4445.4729.389

10.9644.196

32.38620.8494.3563.2218.367

20.2636.3293.6554.0768.9167.069

45.4865.8369.555

17.4865.5714.9255.053

74.262

1.699.063537.100201.809187.263195.07410.0494.9879.706

10.4764.699

36.39921.4864.0332.6327.171

19.9485.3913.8464.631

10.0757.374

36.8575.4598.857

14.7516.3082.9423.868

70.177

1.748.518538.973189.463180.367172.81110.2274.8438.8328.9834.496

30.01019.1154.7802.6096.543

18.7705.1984.0083.5819.9945.133

32.8144.6047.745

13.9645.3922.2653.685

60.830

+2,9%+0,3%-6,1%-3,7%

-11,4%+1,8%-2,9%-9,0%

-14,3%-4,3%

-17,6%-11,0%+18,5%

-0,9%-8,8%-5,9%-3,6%+4,2%

-22,7%-0,8%

-30,4%-11,0%-15,7%-12,6%

-5,3%-14,5%-23,0%

-4,7%-13,3%

+6,2%+2,0%-2,8%-0,0%-5,0%-0,3%+2,0%-0,1%-6,6%+2,2%-5,3%-6,8%-3,2%-5,4%+0,9%+7,4%-1,2%+7,2%-6,6%+3,7%

-17,8%-13,2%

-7,4%-8,5%-9,3%

+11,8%-26,6%

-7,6%+2,5%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers




107

I. BELGIË 108

II. NEDERLAND 109

III. DUITSLAND 110

IV. FRANKRIJK 111

V. VERENIGD KONINKRIJK 112

VI. DENEMARKEN 113

VII. ZWEDEN 114

VIII. ITALIË 115

IX. SPANJE 116

X. OOSTENRIJK 117

XI. RUSLAND 118

XII. VERENIGDE STATEN 119

XIII. JAPAN 120

XIV. CHINA 121

XV. INDIA 122


Evolutie aankomsten per marktland 2005-2009

108




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 BELGIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 BELGIUM

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


2.872.723296.706

1.408.348

3.048.768339.413

1.417.963

3.228.526406.113

1.433.120

3.390.823434.570

1.439.376

3.463.504491.540

1.474.538

+2,1%+13,1%

+2,4%

+4,8%+13,5%

+1,2%


België 4.577.777 4.806.144 5.067.759 5.264.769 5.429.582 +3,1% +4,4% Belgium


1.152.784639.948

1.376.697

1.188.206739.454

1.460.521

1.187.087856.521

1.591.031

1.162.115964.215

1.699.063

1.155.7161.050.8101.748.518

-0,6%+9,0%+2,9%

+0,1%+13,2%

+6,2%


Flemish countryside


1.642.150170.360403.688953.231

1.832.902169.411415.698970.170

2.093.122154.641354.461

1.032.415

2.266.921150.973334.617

1.072.882

2.367.771168.096341.084

1.078.093

+4,4%+11,3%

+1,9%+0,5%

+9,6%-0,3%-4,1%+3,1%

HotelsCamp sites



109




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 NEDERLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 NETHERLANDS

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


1.065.755198.447451.480

1.133.173201.495454.039

1.144.164211.960451.918

1.171.874217.916449.197

1.183.049210.303446.139

+1,0%-3,5%-0,7%

+2,6%+1,5%-0,3%


België 1.715.683 1.788.707 1.808.042 1.838.987 1.839.491 +0,0% +1,8% Belgium


125.718641.414497.070

133.383676.593524.692

134.700687.896533.528

127.193725.497537.100

124.281730.098538.973

-2,3%+0,6%+0,3%

-0,3%+3,3%+2,0%


Flemish countryside


839.546119.144235.61369.899

892.072123.546249.75669.294

905.352120.772252.92977.071

949.909113.013244.39082.478

944.288160.177205.99882.889

-0,6%+41,7%-15,7%+0,5%

+3,0%+7,7%-3,3%+4,4%

HotelsCamp sites



110




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 DUITSLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 GERMANY

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


463.829187.87097.441

458.012196.22895.470

450.071218.951102.182

439.139226.561109.472

435.585223.270111.069

-0,8%-1,5%+1,5%

-1,6%+4,4%+3,3%


België 749.140 749.710 771.204 775.172 769.924 -0,7% +0,7% Belgium


99.361339.933212.405

91.005354.448208.787

84.652383.578200.792

77.028386.863201.809

82.941386.451189.463

+7,7%-0,1%-6,1%

-4,4%+3,3%-2,8%


Flemish countryside


495.70526.299

103.83625.859

507.63824.98295.25726.363

529.81422.98689.98426.238

538.01022.48878.21626.986

526.35827.43075.81929.248

-2,2%+22,0%

-3,1%+8,4%

+1,5%+1,1%-7,6%+3,1%

HotelsCamp sites



111




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 FRANKRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 FRANCE

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


456.237331.697225.585

482.996347.595245.052

422.501354.931255.467

448.591384.418246.629

443.086416.916236.379

-1,2%+8,5%-4,2%

-0,7%+5,9%+1,2%


België 1.013.519 1.075.643 1.032.899 1.079.638 1.096.381 +1,6% +2,0% Belgium


77.132530.212180.590

77.134553.660199.797

66.291540.340170.801

71.038574.708187.263

71.581608.054180.367

+0,8%+5,8%-3,7%

-1,8%+3,5%-0,0%


Flemish countryside


664.80916.43564.38342.307

700.93817.75167.91443.988

647.61516.29071.03842.489

696.49417.27171.61347.631

726.02120.58664.97548.420

+4,2%+19,2%

-9,3%+1,7%

+2,2%+5,8%+0,2%+3,4%

HotelsCamp sites



112




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGD KONINKRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 UNITED KINGDOM

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


631.218353.32094.214

623.940345.316102.239

611.665337.310105.223

604.877327.491103.637

498.697270.94188.620

-17,6%-17,3%-14,5%

-5,7%-6,4%-1,5%


België 1.078.752 1.071.495 1.054.198 1.036.005 858.258 -17,2% -5,6% Belgium


104.914667.055212.569

90.269671.382207.605

89.087667.311192.577

72.814664.480195.074

50.584546.243172.811

-30,5%-17,8%-11,4%

-16,7%-4,9%-5,0%


Flemish countryside


930.12412.51714.84227.055

915.16616.17114.30023.619

888.06918.32313.88628.697

862.77919.63512.35737.597

705.87320.0386.202

37.525

-18,2%+2,1%

-49,8%-0,2%

-6,7%+12,5%-19,6%+8,5%

HotelsCamp sites



113




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 DENEMARKENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 DENMARK

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


18.04331.34210.801

18.34832.30610.108

19.32727.56610.815

20.03428.45410.426

18.63428.16610.400

-7,0%-1,0%-0,2%

+0,8%-2,6%-0,9%


België 60.186 60.762 57.708 58.914 57.200 -2,9% -1,3% Belgium


92039.6018.864

73440.5379.383

66936.8359.389

74238.0409.706

72637.2428.832

-2,2%-2,1%-9,0%

-5,7%-1,5%-0,1%


Flemish countryside


43.6012.248

3563.180

45.6331.521

3673.133

42.1611.969

2562.507

43.7762.217

2432.252

41.8772.150

2172.556

-4,3%-3,0%

-10,7%+13,5%

-1,0%-1,1%

-11,6%-5,3%

HotelsCamp sites



114




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 ZWEDENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 SWEDEN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


28.06343.2757.235

30.38141.6817.455

27.96839.5676.373

28.39338.7805.549

21.71438.7235.342

-23,5%-0,1%-3,7%

-6,2%-2,7%-7,3%


België 78.573 79.517 73.908 72.722 65.779 -9,5% -4,3% Belgium


81458.71711.807

81858.57512.669

89255.67910.964

66256.03510.476

63550.8198.983

-4,1%-9,3%

-14,3%

-6,0%-3,5%-6,6%


Flemish countryside


66.79881524

3.701

68.90482816

2.314

64.33887253

2.272

64.16072452

2.237

57.524849

82.056

-10,3%+17,3%-84,6%

-8,1%

-3,7%+1,0%

-24,0%-13,7%

HotelsCamp sites



115




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 ITALIËTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 ITALY

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


76.285100.78239.102

81.469100.34346.139

78.294107.74944.081

81.999109.96244.444

75.963121.76039.047

-7,4%+10,7%-12,1%

-0,1%+4,8%-0,0%


België 216.169 227.951 230.124 236.405 236.770 +0,2% +2,3% Belgium


4.078135.65237.337

4.090139.20938.513

3.903149.75432.386

3.191152.37136.399

3.102164.61130.010

-2,8%+8,0%

-17,6%

-6,6%+5,0%-5,3%


Flemish countryside


166.2173.325

807.445

171.5202.988

537.251

175.8963.180

986.869

180.9023.340

1547.565

184.8153.780

279.101

+2,2%+13,2%-82,5%+20,3%

+2,7%+3,3%

-23,8%+5,1%

HotelsCamp sites



116




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 SPANJETREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 SPAIN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


79.758146.78417.549

89.215146.28617.485

95.497161.75420.382

106.252169.68622.081

105.041168.94621.747

-1,1%-0,4%-1,5%

+7,1%+3,6%+5,5%


België 244.091 252.986 277.633 298.019 295.734 -0,8% +4,9% Belgium


2.214198.98425.344

3.032207.87324.596

3.036233.36620.849

2.335252.11721.486

1.957252.91519.115

-16,2%+0,3%

-11,0%

-3,0%+6,2%-6,8%


Flemish countryside


199.5054.399

10722.531

212.3043.471

15419.572

234.0914.684

9718.379

244.3484.543

12826.919

239.3904.590

9729.910

-2,0%+1,0%

-24,2%+11,1%

+4,7%+1,1%-2,4%+7,3%

HotelsCamp sites



117




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 OOSTENRIJKTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 AUSTRIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


11.60115.7052.696

13.92419.3262.360

14.87118.5852.580

14.37218.8082.779

13.88718.9103.476

-3,4%+0,5%

+25,1%

+4,6%+4,8%+6,6%


België 30.002 35.610 36.036 35.959 36.273 +0,9% +4,9% Belgium


41420.5746.318

38525.0697.796

52124.5688.367

36525.6447.171

37725.8776.543

+3,3%+0,9%-8,8%

-2,3%+5,9%+0,9%


Flemish countryside


25.376493100

1.337

30.756460100

1.934

30.65556450

2.187

30.47651341

2.150

29.11989130

2.757

-4,5%+73,7%-26,8%+28,2%

+3,5%+15,9%-26,0%+19,8%

HotelsCamp sites



118




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 RUSLANDTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 RUSSIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


28.49717.4863.193

35.66718.4753.530

32.69021.1624.755

32.28323.0577.150

29.13519.2513.624

-9,8%-16,5%-49,3%

+0,6%+2,4%+3,2%


België 49.176 57.672 58.607 62.490 52.010 -16,8% +1,4% Belgium


1.00433.71711.262

1.19839.13213.812

1.08945.6947.069

1.64846.3187.374

1.14442.1095.133

-30,6%-9,1%

-30,4%

+3,3%+5,7%

-17,8%


Flemish countryside


45.0608211

830

53.03215024

936

52.8118834

919

54.10814540

1.047

47.04119558

1.092

-13,1%+34,5%+45,0%

+4,3%

+1,1%+24,2%+51,5%

+7,1%

HotelsCamp sites



119




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 VERENIGDE STATENTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 UNITED STATES

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


135.343135.73220.975

131.172139.54322.109

123.632150.99423.427

109.694141.37724.047

102.411139.20722.451

-6,6%-1,5%-6,6%

-6,7%+0,6%+1,7%


België 292.050 292.824 298.053 275.118 264.069 -4,0% -2,5% Belgium


4.382208.95657.737

3.940213.81152.964

4.430224.71045.486

3.276210.93836.857

2.315206.48932.814

-29,3%-2,1%

-11,0%

-14,7%-0,3%

-13,2%


Flemish countryside


249.341658110

20.966

254.489750272

15.204

259.642564224

14.196

234.800499312

15.460

223.694491148

17.285

-4,7%-1,6%

-52,6%+11,8%

-2,7%-7,1%+7,7%-4,7%

HotelsCamp sites



120




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 JAPANTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 JAPAN

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


52.07054.4385.477

51.69952.5205.857

49.49153.6506.761

42.48452.9025.326

31.83744.4953.715

-25,1%-15,9%-30,2%

-11,6%-4,9%-9,2%


België 111.985 110.076 109.902 100.712 80.047 -20,5% -8,1% Belgium


3.98591.45411.069

3.31190.42910.479

2.97890.6089.555

2.14384.3868.857

96367.6247.745

-55,1%-19,9%-12,6%

-29,9%-7,3%-8,5%


Flemish countryside


99.436422

7.028

97.2155412

6.938

96.9395013

6.139

89.842978

5.439

70.910350

5.387

-21,1%-63,9%

-100,0%-1,0%

-8,1%-4,5%

-100,0%-6,4%

HotelsCamp sites



121




EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 CHINATREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 CHINA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


28.72663.58016.396

26.46860.11720.795

27.73652.33518.079

23.42236.52515.012

22.49732.60220.117

-3,9%-10,7%+34,0%

-5,9%-15,4%+5,2%


België 108.702 107.380 98.150 74.959 75.216 +0,3% -8,8% Belgium


11171.52620.669

10968.84217.634

20662.37917.486

14245.05414.751

9941.03613.964

-30,3%-8,9%-5,3%

-2,8%-13,0%

-9,3%


Flemish countryside


90.069650

2.172

83.4955112

3.027

76.893111

03.067

56.8125512

3.068

51.465696

3.559

-9,4%+25,5%-50,0%+16,0%

-13,1%+1,5%

-+13,1%

HotelsCamp sites



122


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN VAN 2005 TOT 2009 INDIATREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS FROM 2005 TO 2009 INDIA

2005 2006 2007 2008 2009 Trend GJG/AAG 2008-2009 2005-2009


14.0355.759

830

15.4296.168

992

18.19214.8611.338

21.15232.5711.115

16.31018.2471.162

-22,9%-44,0%+4,2%

+3,8%+33,4%

+8,8%


België 20.624 22.589 34.391 54.838 35.719 -34,9% +14,7% Belgium


15216.1893.453

13417.9523.511

15427.3285.571

22247.1936.308

20528.9605.392

-7,7%-38,6%-14,5%

+7,8%+15,6%+11,8%


Flemish countryside


18.770270

997

20.7196

12860

32.225218

799

52.87280

843

33.5499

19980

-36,5%+12,5%

-+16,3%

+15,6%-24,0%

--0,4%

HotelsCamp sites





123

I. BELGIË, VLAAMS GEWEST, BRUSSELS GEWEST, WAALS GEWEST 124

II. KUST, KUNSTSTEDEN, VLAAMSE REGIO’S, VLAANDEREN 125

Logiesaanbod 2009

124


AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 BELGIË - GEWESTENNUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009 BELGIUM - REGIONS

Vlaams Gewest Brussels Gewest Waals Gewest BelgiëAANTAL Flemish Region Brussels Region Walloon Region Belgium NUMBERS

HotelsCampingsVakantieparkenLogies voor doelgroepenHuurlogies

1.266245

15611

n.b./n.a.

16500

11n.b./n.a.

60526144

305n.b./n.a.

2.036506

59927

n.b./n.a.

HotelsCamp sites


Accommodation for rent

2.137 176 1.215 3.528

CAPACITEIT CAPACITY


67.58151.37626.90364.165

n.b./n.a.

30.59200

1.305n.b./n.a.

26.11851.11217.86726.740

n.b./n.a.

124.292102.488

44.77092.211

n.b./n.a.

HotelsCamp sites



210.026 31.898 121.837 363.760

125


AANTAL INRICHTINGEN EN CAPACITEIT IN 2009 KUST - KUNSTSTEDEN - VLAAMSE REGIO’SNUMBER OF ACCOMMODATIONS AND CAPACITY IN 2009 COAST - HISTORIC CITIES - FLEMISH COUNTRYSIDE

Kust Kunststeden Vlaamse Regio’s VlaanderenAANTAL Coast Historic Cities Flemish Countryside Flanders NUMBERS


273921081

n.b./n.a.

40480

46n.b./n.a.

754145

5495

n.b./n.a.

1.431245

15622

n.b./n.a.

HotelsCamp sites



456 458 1.399 2.313

CAPACITEIT CAPACITY


15.96819.73314.75213.430

n.b./n.a.

54.8062.078

04.991

n.b./n.a.

27.40029.56512.15147.049

n.b./n.a.

98.17451.37626.90365.471

n.b./n.a.

HotelsCamp sites



63.883 61.876 116.165 241.924

127

OVERNACHTINGEN

I. KUST 128

AANKOMSTEN

I. KUST 129

Noot: De cijfers van de huurvakantiewoningen worden enkel verzameld via verhuurkantoren aan de kust.

Evolutie verhuursector 2005-2009

128



* enkel verhuurkantoren, aan de kust* rental agencies only, at the coast

EVOLUTIE VAN HET AANTAL OVERNACHTINGEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF OVERNIGHT STAYS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009 COAST



5.073.810213.552296.444164.11213.83079.5982.0481.042

3640

3.6021.9022.447

48982888112126306

5.628525

2.3142.130

0200

480

9.839

4.914.681203.555289.695165.20013.46878.799

430828713

03.1412.144

87516

1.4371.118

90264551

5.8081.0662.5991.920

63000

5260

3.221

4.574.695209.555268.264170.65113.15667.812

4312.317

89848

2.7752.3123.966

4121.550

503500

1.3425.7571.0662.0832.965

175140

024832

4.819

4.243.976181.105263.620154.34116.32965.483

2271.956

42698

2.2083.040

758430713

13.498720

6789.3252.0132.3011.596

133354178172324

11.336

4.203.374182.269271.746140.62910.02866.803

200502250198

15.0403.9101.219

01.204

14.608498186268

6.2221.7434.0921.075

3159

24060

5383.352

-1,0%+0,6%+3,1%-8,9%

-38,6%+2,0%

-11,9%-74,3%-41,3%

+102,0%+581,2%

+28,6%+60,8%

-100,0%+68,9%

+8,2%+591,7%

--60,5%-33,3%-13,4%+77,8%-32,6%-76,7%-83,3%+34,8%-65,1%+66,0%-70,4%

-4,6%-3,9%-2,2%-3,8%-7,7%-4,3%

-44,1%-16,7%

-9,0%-

+42,9%+19,7%-16,0%

-100,0%+5,2%

+101,4%+45,2%+10,2%

-3,3%+2,5%

+35,0%+15,3%-15,7%

-+31,1%

-+5,7%

--23,6%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers

BUITENLAND 801.907 778.094 763.327 732.714 726.970 -0,8% -2,4% FOREIGN COUNTRIES


129


EVOLUTIE VAN HET AANTAL AANKOMSTEN IN HUURLOGIES* VAN 2005 TOT 2009 KUSTTREND IN THE NUMBER OF ARRIVALS IN ACCOMMODATION FOR RENT* FROM 2005 TO 2009 COAST



325.94515.12424.13311.259

8876.367

5022260

181104376

662676

3543527

1247108060

573

320.55115.08723.40411.750

8436.186

1419510

181112104

74476

1621

46327

144942400

250

162

311.41014.86521.77911.690

9255.546

3743506

143123774

9023100

1942817

1321361112084

197

298.71614.38722.15812.0151.1385.405

2656308

135137439

46298

60

2158753

141115

5221888

448

304.34714.48123.39611.465

7095.560

19501012

62217647

72455

81833

52747

1697512

104

16187

+1,9%+0,7%+5,6%-4,6%

-37,7%+2,9%

-26,9%-10,7%-66,7%+50,0%

+360,7%+28,5%

+9,3%-100,0%+56,5%+52,7%+33,3%

-+57,1%-10,2%-11,3%+19,9%-34,8%-80,0%-90,9%-44,4%-50,0%

+100,0%-58,3%

-1,7%-1,1%-0,8%+0,5%-5,4%-3,3%

-21,5%+22,8%-21,2%

-+36,2%+14,1%

+6,2%-100,0%

+2,2%+104,5%

+3,4%+31,6%

-1,5%+4,9%

+14,9%+8,0%+1,4%

--29,3%

--9,6%

--24,4%

BelgiumNetherlands

GermanyFrance



ItalySpain





TurkeyOthers

BUITENLAND 59.580 58.764 56.375 57.323 58.171 +1,5% -0,6% FOREIGN COUNTRIES

ALGEMEEN TOTAAL 385.525 379.315 367.785 356.039 362.518 +1,8% -1,5% OVERALL TOTAL


* enkel verhuurkantoren, aan de kust* rental agencies only, at the coast

131

I. BELGIË 132



IV. VLAANDEREN 135

V. KUST 136

VI. KUNSTSTEDEN 137

VII. VLAAMSE REGIO’S 138

Overnachtingen naar motief 2009

132


0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België

ontspanning en vakantie conferentie, congres en seminarie andere beroepsdoeleinden

OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 BELGIË

133


0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAAMS GEWEST

134


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 BRUSSELS GEWEST

0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


135


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAANDEREN

0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


136


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 KUST

0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


137


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 KUNSTSTEDEN

0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


138


OVERNACHTINGEN NAAR MOTIEF 2009 VLAAMSE REGIO’S

0% 20% 40% 60% 80% 100%

India

China

Japan

V.S. Amerika

Rusland

Oostenrijk

Spanje

Italië

Zweden

Denemarken

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

Duitsland

Nederland

België


139

I. VLAAMS GEWEST 140

II. BRUSSELS GEWEST 142

III. VLAANDEREN 144

IV. KUST 145

V. KUNSTSTEDEN 146

VI. VLAAMSE REGIO’S 147

Overnachtingen per maand 2009

140


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMS GEWEST

Algemeen totaalBuitenlandBelgië

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

141


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMS GEWEST

Duitsland

Nederland

Verenigd Koninkrijk

Frankrijk

0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000


Spanje

V.S. Amerika

Italië

Japan

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

40.000


India

Rusland

China

0

2.000

1.000

4.000

5000

6.000

7.000

8.000

3.000

9.000


Oostenrijk

Zweden

Denemarken

0

1.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000


2.000

142


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 BRUSSELS GEWEST


0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov decJul Aug Sep Nov Dec

143


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 BRUSSELS GEWEST

Verenigd Koninkrijk

Nederland

Duitsland

Frankrijk

0

30.000

20.000

10.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000


Spanje

V.S. Amerika

Italië

Japan

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

70.000


60.000

India

Rusland

China

0

2.000

1.000

3.000

6.000

7.000

4.000


5000

Oostenrijk

Zweden

Denemarken

0

4.000

6.000

5.000

7.000

9.000


2.000

3.000

1.000

8.000

144


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAANDEREN


0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

3.500.000


145


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 KUST


0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

900.000

1.000.000


146


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 KUNSTSTEDEN


0

100.000

200.000

300.000

400.000

500.000

600.000

700.000

800.000

900.000

1.000.000


147


MAANDCIJFERS OVERNACHTINGEN 2009 VLAAMSE REGIO’S


0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

1.600.000


wegwijs

151

De gebruikte begrippen

Aankomsten en overnachtingen

In België is de Federale Overheidsdienst Economie – Algemene Directie Statistiek gemachtigd om bij alle commerciële logiesinrichtingen maandelijks het aantal personen op te vragen dat in de inrichting tegen betaling verbleven heeft. Twee basisindicatoren worden op deze wijze ingewonnen: het aantal aankomsten en het aantal overnachtingen. In de categorie huurlogies neemt de Algemene Directie Statistiek enkel die verblijven op die via een verhuurkantoor aan de kust worden aangeboden.

Naast de opdeling naar logiesvorm (hotels, campings, vakantieparken, logies voor doelgroepen en huurlogies) geven de statistieken van de Algemene Directie Statistiek ook volume- (het aantal aankomsten en overnachtingen), trip- (verblijfsduur, motief van het verblijf, verblijfsperiode, verblijfplaats) en persoonskarakteristieken (land van herkomst van de verblijfstoerist) weer.

Het aantal aankomsten komt grosso modo overeen met het aantal verblijfstoeristen. Met dat verschil dat elke toerist als een ‘aankomst’ wordt geteld telkenmale hij of zij een nieuwe logiesaccommodatie benut. In die zin komt het aantal aankomsten niet exact overeen met het aantal vakanties of zakenreizen in ons land. Een voorbeeld: trekkers kunnen meerdere aankomsten genereren tijdens één vakantie, door te verblijven in verschillende logiesinrichtingen. Het volume aan overnachtingen is de optelsom van alle verblijfsnachten die met de geregistreerde aankomsten gepaard gaan.

g Gewesten

Naast de gegevens voor België worden ook tabellen weergegeven voor de drie Gewesten, namelijk het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. In dit document staan ‘Brussel’ en het ‘Brusselse Gewest’ gelijk aan het ‘Brusselse Hoofdstedelijke Gewest’. In de tabellen ‘Vlaanderen’ zijn de cijfers voor het Vlaamse en het Brusselse Gewest samengeteld.

Kust, Kunststeden, Vlaamse regio’s

g Vlaamse kust

De ‘Vlaamse kust’ omvat de gegevens van alle kustgemeenten inclusief de gegevens van Zeebrugge.

g Kunststeden

Tot de kunststeden behoren: Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Leuven en Mechelen. Voor Brugge gelden enkel de gegevens voor de stad Brugge exclusief de deelgemeente Zeebrugge.

g Vlaamse regio’s

Alle gegevens uit Vlaanderen die niet ressorteren onder de kust of de kunststeden worden tot de Vlaamse regio’s gerekend.

152

Indeling naar logiesvorm

Vanaf 2004 rapporteert de Algemene Directie Statistiek de aankomsten overnachtinggegevens in een gewijzigde logiesindeling. Deze sluit aan bij de decretale bepalingen die in de Gewesten en Gemeenschappen gelden rond logiesaccommodaties. Hierdoor zijn de categorieën ‘vakantiecentra’ en ‘vakantiedorpen’ weggevallen en is het segment van de ‘vakantieparken’ geïntroduceerd. In de volgende definities houden we bijgevolg rekening met de decretale regionale verschillen.

g Hotels

In Vlaanderen zijn hotelinrichtingen alle inrichtingen met ten minste vier kamers of met accommodatie voor ten minste tien personen. Er wordt een hotelservice aangeboden en er wordt voor minstens één nacht logies verstrekt. De regelgeving van de Vlaamse Gemeenschap bepaalt de indeling in categorieën en de mogelijke benamingen.

In Wallonië en Brussel (voor de Brusselse hotels die door de Franstalige overheid worden vergund) is een hotelinrichting elke logiesverstrekkende inrichting die voor een periode die niet korter mag zijn dan een nacht, logies verstrekt onder de benaming ‘hôtel’ (hotel), ‘hostellerie’ (gasthof), ‘motel’ (motel), ‘auberge’ (herberg), ‘pension’ (pension) of ‘relais’ (buitenherberg). Ze moet over minstens zes kamers beschikken die uitsluitend voor de klanten zijn bestemd. In steden met meer dan 200.000 inwoners en in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest bedraagt dit tien kamers. Het reglement voorziet in een indeling in categorieën.

In Duitstalig België verstaat men onder hotelinrichtingen de inrichtingen die onder de naam ‘Hotel’, ‘Hostellerie’, ‘Apparthotel’, ‘Motel’, ‘Gasthof’, ‘Pension’, ‘Relais’ (buitenherberg) worden uitgebaat en die voor ten minste één nacht logies aanbieden. De regering mag die opsomming aanvullen.

g Campings

De Vlaamse regelgeving verstaat onder ’terreinen voor openluchtrecreatieve verblijven’ ieder terrein waarop ten minste drie mobiele en/of vaste verblijfsvormen staan die niet ontworpen zijn om permanent te verblijven maar om recreatief te verblijven. Op kampeerterreinen is ten minste 15% van de kampeerplaatsen voorbehouden voor toeristische kampeerplaatsen en bestaat ten hoogste 50% van de openluchtrecreatieve verblijven uit vaste constructies. Een kampeerverblijfpark is een terrein waar men gebruik kan maken van ten minste één toeristische kampeerplaats en waar voor het overige verbleven wordt in vaste constructies.

In Wallonië onderscheidt men kampeerterreinen en hoevecampings. Kampeerterreinen zijn terreinen waarop gewoonlijk of bij gelegenheid wordt gekampeerd en een caravan wordt geplaatst voor meer dan tien personen, of waarop meer dan drie verblijven staan. Het aantal doorgangsplaatsen bedraagt minstens 10% van het totale aantal plaatsen. Hoevekamperen is het kamperen georganiseerd door een landbouwer op een terrein dat deel uitmaakt van zijn bedrijf en dat ten hoogste plaats biedt voor zes kampeerverblijven en maximum dertig personen.

In Duitstalig België verstaat men onder kamperen het als woongelegenheid gebruiken, door andere personen dan kermisexploitanten of nomaden die als zodanig handelen, van de volgende mobiele verblijven die niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen: tenten; wegencaravans; caravans van residentieel type zonder woonlaag; motorhomes; elk ander soortgelijk verblijf. Onder ‘kampeerterrein’ verstaat men een terrein waarop gewoonlijk of bij gelegenheid meer dan tien personen tegelijk kamperen of waarop meer dan drie van de bovengenoemde verblijven staan. Een terrein moet ook als kampeerterrein beschouwd worden wanneer de houder van een kampeervergunning als bijkomende constructies onbeweegbare verblijven optrekt zoals chalets, bungalows, huisjes, paviljoenen of elk ander soortgelijk verblijf op voorwaarde dat ze niet ontworpen zijn om als vaste woning te dienen en eigendom van de houder van een kampeervergunning of van de eigenaar van het kampeerterrein zijn en blijven.

153

g Vakantieparken

In Vlaanderen is een vakantiepark een terrein voor openluchtrecreatieve verblijven waarop uitsluitend vaste constructies voorkomen.

In Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap is een vakantiedorp een geheel van ten minste 15 bijeenstaande vaste woningen, gebouwd door een enkele projectontwikkelaar en bestemd tot bevordering van de verblijfsrecreatie.

g Logies voor doelgroepen

Deze categorie kan zowel betrekking hebben op jeugdtoerisme als sociaal logies voor volwassenen. Jeugdlogies wordt omschreven als verblijfstoeristische accommodatie waarin overwegend door de jeugd gelogeerd wordt. Verschillende vormen van jeugdlogies zijn mogelijk: jeugdvakantiehuizen, jeugdkampen en jeugdherbergen.

Een sociaal logies voor volwassenen is een sociaaltoeristisch verblijf dat bijzondere aandacht heeft voor en drempelverlagende inspanningen levert ten aanzien van allen die gehinderd worden in een volwaardige deelname aan vakantie en dat een sociaaleconomisch aanvaardbare prijszettingspolitiek hanteert.

g Huurlogies

Een individuele huurvakantiewoning is een vaste constructie zoals een chalet, bungalow, huis, appartement of studio waar gelogeerd kan worden en waar men zelf kan koken. In de cijfers van de Algemene Directie Statistiek zijn in de categorie huurlogies enkel die verblijven opgenomen die via een verhuurkantoor worden aangeboden aan de kust.

154

Begrippen met betrekking tot het reisgedrag

In het eerste deel van dit rapport wordt het vakantiegedrag in eigen land en in enkele buurlanden beschreven. Hieronder volgen de definities die in de respectievelijke onderzoeken gebruikt worden.

g Duitse markt

In de ‘Reiseanalyse’ uitgevoerd door de ‘Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen’ (FUR) wordt als vakantie beschouwd ieder verblijf van minstens vijf dagen of vier nachten. Respondenten vanaf 14 jaar komen in aanmerking en zakenreizen worden uitgesloten.

g Britse markt

In de ‘International Passenger Survey’ (IPS) wordt jaarlijks het reisgedrag van en naar het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Iedereen vanaf 16 jaar komt in aanmerking voor het onderzoek, ongeacht het motief of de lengte van verblijf. Ook korte verblijven tot en met drie nachten en dagtrips worden in deze survey meegerekend.

g Franse markt

Het onderzoek: ‘Le Suivi des Déplacements Touristiques des Français’ (SDT) uitgevoerd door Sofres heeft enkel betrekking op ‘les voyages personnels’, d.w.z. de vakanties van de Fransen met als motief ontspanning, rust of bezoek aan familie, vrienden of kennissen. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf van minimum een nacht, omwille van bovengenoemde redenen, buiten de eigen woning. Een korte vakantie duurt een tot drie nachten, terwijl een lange vakantie vier nachten of meer beslaat. Tot en met 2004 werden enkel Fransen toegelaten in de steekproef, vanaf 2004 zijn alle inwoners in Frankrijk toegelaten. De verschillen hierdoor blijven echter beperkt.De vakanties in de zogenaamde D.O.M., T.O.M. - landen worden tot de buitenlandse vakanties gerekend. D.O.M., T.O.M. staat voor ‘Département d’outre-mer, Territoire d’outre-mer’, of ‘Overzeese Departementen en Overzeese Gebieden’. Volgende eilanden behoren tot deze groep:

In de Stille Oceaan: In de Indische Oceaan: In de Caraïben:

Nouvelle-Calédonie La Réunion La Martinique Polynésie Française Mayotte La Guadeloupe Wallis & Futuna Les Iles Eparses Clipperton

g Nederlandse markt

Ook het ‘Continu Vakantie Onderzoek’ (NBTC – NIPO Research), dat jaarlijks een weergave geeft van het vakantiegedrag van de Nederlandse bevolking, definieert een vakantie als ‘een verblijf buiten de eigen woning voor ontspanning of plezier met ten minste één overnachting’. Het gaat daarbij zowel om binnen- als buitenlandse vakanties. Ook het logeren bij familie, vrienden of kennissen in het buitenland valt onder het begrip vakantie. Een verblijf in de woning van familie, vrienden of kennissen in Nederland telt niet mee, tenzij de bewoners de hele tijd of de meeste dagen afwezig waren.Een korte vakantie telt maximaal drie en een lange vakantie vier of meer aaneengesloten overnachtingen. Sinds het jaar 2004 zijn buitenlandse verblijven bij familie, vrienden of kennissen ook opgenomen in het onderzoek.

155

g Vlaamse vakantiemarkt

Het reisgedrag van de Vlaming is gebaseerd op het tweejaarlijks onderzoek ‘Het reisgedrag van de Belgen’ van WES Onderzoek & Advies. Een vakantie wordt gedefinieerd als elk verblijf buitenshuis van minstens vier opeenvolgende nachten om andere redenen dan beroepsdoeleinden, ziekte of overlijden van een familielid of verblijf in een hospitaal of kostschool. Een korte vakantie is elk verblijf buitenshuis met een tot drie overnachtingen, eveneens om andere dan eerder vermelde redenen. In tegenstelling tot de vakanties worden bij de korte vakanties de verblijven bij familie of kennissen en in een tweede woning buiten beschouwing gelaten. Het betreft dus enkel de commerciële korte vakanties waarbij betaald wordt voor het logies.De verschillende huurlogiesmogelijkheden die in het WES-onderzoek naar het vakantiegedrag van de Belgen worden gehanteerd, zijn:

appartement, villa, studio vakantiedorp huurkamer bij particulieren gîtes ruraux, hoevetoerisme

In het rapport wordt ook een onderscheid gemaakt tussen de zomer– en winterperiode. De zomerperiode loopt van 1 april tot 30 september. De winterperiode beslaat de maanden oktober tot en met maart.

156

Werkmethode en opmerkingen

Dit rapport behandelt enkel gegevens die betrekking hebben op het verblijfstoerisme. Het dagtoerisme wordt nergens in rekening gebracht (met uitzondering van sommige kengetallen over de Britse markt o.b.v. IPS). Ook de aankomsten zijn steeds aankomsten in logiesbedrijven.

Voor de landen van herkomst die in de tabellen zijn opgenomen, wordt er naast België en de EU-landen eveneens een aantal andere belangrijke marktgebieden weergegeven.

In het beschrijvende luik zijn alle tabellen en cijfers in de tekst inclusief gegevens over de verhuursector (enkel huurlogies via verhuurkantoren aan de kust). In het statistische luik zijn de verhuurcijfers niet geïntegreerd op tabelniveau maar als afzonderlijk deel opgenomen.

Evoluties van bestedingcijfers in tabellen zijn niet geïndexeerd tenzij anders vermeld. Tekstuele analyses van de bestedingen zijn wel aan constante prijzen.

Tekens en afkortingen

‘GJG 2005-2009’: de gemiddelde jaarlijkse groei over vier opeenvolgende intervallen, i.c. 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008, 2008-2009 (average annual growth). De groei is enkel berekend op basis van het eerste en het laatste jaar (2005 en 2009)

‘Trend 2008-2009’: proportionele toe- of afname voor 2009 t.o.v. 2008.

‘n.b./n.a.’: gegevens niet beschikbaar (data not available).

‘-‘: het desbetreffende cijfer kan op logische grond niet berekend of weergegeven worden.

157

Lijst van de tabellen

Toerisme internationaal, in Europa en Vlaanderen

Tabel 1: Internationale aankomsten 1990-2009 11Tabel 2: Internationale ontvangsten 1990-2009 11Tabel 3: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Duitsland 2005-2009 en BBP 2009 12Tabel 4: Vakantieparticipatie van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 5: Buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 6: Kenmerken van de buitenlandse vakanties van de Duitsers 2007-2009 13Tabel 7: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor het Verenigd Koninkrijk 2005-2009 en BBP 2009 14Tabel 8: Buitenlandse bezoeken en overnachtingen van de Britten 2007-2009 14Tabel 9: Buitenlandse bezoeken van de Britten 2007-2009 15Tabel 10: Buitenlandse overnachtingen van de Britten 2007-2009 15Tabel 11: Transportmiddel van de Britse bezoeken naar België 2007-2009 16Tabel 12: Britse bezoeken in België naar motief 2007-2009 16Tabel 13: Bestedingen Britse bezoeken in België 2007-2009 16Tabel 14: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Frankrijk 2005-2009 en BBP 2009 16Tabel 15: Totale vakantieparticipatie van de Fransen 2006-2008 17Tabel 16: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 17Tabel 17: Korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 17Tabel 18: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 18Tabel 19: Buitenlandse korte en lange vakanties van de Fransen 2006-2008 (overnachtingen) 18Tabel 20: Kenmerken van de vakanties van de Fransen 2006-2008 18Tabel 21: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor Nederland 2005-2009 en BBP 2009 19Tabel 22: Totale vakantieparticipatie van de Nederlanders 2007-2009 19Tabel 23: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20Tabel 24: Korte en lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 20Tabel 25: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 20Tabel 26: Buitenlandse lange vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21Tabel 27: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 21Tabel 28: Buitenlandse korte vakanties van de Nederlanders 2007-2009 (overnachtingen) 21Tabel 29: Kenmerken van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22Tabel 30: Reisduur van de vakanties van de Nederlanders 2007-2009 22Tabel 31: Evolutie van een aantal economische indicatoren voor België 2005-2009 en BBP 2009 23Tabel 32: Totale vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24Tabel 33: Lange vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 24Tabel 34: Lange vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 25Tabel 35: Verdeling van de Vlaamse lange vakanties naar logiesvorm 2008 26Tabel 36: Transportmiddel gebruikt voor lange vakantie door de Vlamingen 2008 26Tabel 37: Verblijfsstructuur en gemiddelde verblijfsduur van de Vlaamse lange vakanties 2008 27Tabel 38: Gemiddelde bestedingen voor lange vakanties door de Vlamingen 2008 27Tabel 39: Korte vakantieparticipatie van de Vlamingen 2008 27Tabel 40: Korte vakantiebestemming van de Vlamingen 2008 28Tabel 41: Verdeling van de Vlaamse korte vakanties naar logiesvorm 2008 29Tabel 42: Transportmiddel gebruikt voor korte vakanties door de Vlamingen in 2008 29Tabel 43: Gemiddelde bestedingen voor de korte vakanties door de Vlamingen 2008 30

158

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Beschrijvend overzicht

Tabel 44: Overnachtingen naar Gewest 2005-2009 32Tabel 45: Aankomsten naar Gewest 2005-2009 33Tabel 46: Binnenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 34Tabel 47: Binnenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 34Tabel 48: Buitenlandse overnachtingen naar Gewest 2005-2009 36Tabel 49: Buitenlandse aankomsten naar Gewest 2005-2009 36Tabel 50: Buitenlandse overnachtingen naar herkomstland en Gewest 2005-2009 39Tabel 51: Buitenlandse aankomsten naar herkomstland en Gewest 2005-2009 40Tabel 52: Verdeling van de overnachtingen in België 2009 naar motief 42Tabel 53: Verdeling van de overnachtingen in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 54: Verdeling van de overnachtingen in het Brusselse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 55: Verdeling van de overnachtingen in het Waalse Gewest 2009 naar motief 42Tabel 56: Verdeling van de aankomsten in België 2009 naar motief 43Tabel 57: Verdeling van de aankomsten in het Vlaamse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 58: Verdeling van de aankomsten in het Brusselse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 59: Verdeling van de aankomsten in het Waalse Gewest 2009 naar motief 43Tabel 60: Overnachtingen naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 44Tabel 61: Aankomsten naar kust, kunststeden, Vlaamse regio’s 2005-2009 44Tabel 62: Overnachtingen naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 45Tabel 63: Overnachtingen naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 46Tabel 64: Aankomsten naar logiesvorm in het Vlaamse Gewest 2005-2009 46Tabel 65: Aankomsten naar logiesvorm in het Brusselse Gewest 2005-2009 46Tabel 66: Logiesinstellingen en capaciteit in het Vlaamse Gewest 2005-2009 47Tabel 67: Logiesinstellingen en capaciteit in het Brusselse Gewest 2005-2009 47Tabel 68: Logiesinstellingen en capaciteit in Vlaanderen 2005-2009 48

159

Verblijfstoerisme in Vlaanderen 2005-2009: Statistisch overzicht

g Overnachtingen naar logies in 2009

België 52 Vlaams Gewest 53 Brussels Gewest 54 Waals Gewest 55 Vlaanderen 56 Kust 57 Kunststeden 58 Vlaamse regio’s 59

g Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009


g Evolutie van het aantal overnachtingen van 2005 tot 2009

België 72 Nederland 73 Duitsland 74 Frankrijk 75 Verenigd Koninkrijk 76 Denemarken 77 Zweden 78 Italië 79 Spanje 80 Oostenrijk 81 Rusland 82 Verenigde Staten 83 Japan 84 China 85 India 86

g Aankomsten naar logies in 2009


160

g Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009


g Evolutie van het aantal aankomsten van 2005 tot 2009

België 108 Nederland 109 Duitsland 110 Frankrijk 111 Verenigd Koninkrijk 112 Denemarken 113 Zweden 114 Italië 115 Spanje 116 Oostenrijk 117 Rusland 118 Verenigde Staten 119 Japan 120 China 121 India 122

g Aantal inrichtingen en capaciteit 2009

België, Vlaams Gewest, Brussels Gewest, Waals Gewest 124 Kust, kunststeden, Vlaamse regio’s, Vlaanderen 125

g Evolutie van het aantal overnachtingen in huurlogies van 2005 tot 2009

Kust 128

g Evolutie van het aantal aankomsten in huurlogies van 2005 tot 2009

Kust 129

161

Lijst van grafieken en figuren

Figuur 1: Verdeling van de overnachtingen in Vlaanderen 2009 33Figuur 2: Verdeling van de binnenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 35Figuur 3: Verdeling van de buitenlandse overnachtingen in Vlaanderen 2009 37Figuur 4: Verdeling van de overnachtingen in België naar verblijfsmotief 2009 41

Overnachtingen naar motief 2009

g Overnachtingen naar motief 2009

België 132 Vlaams Gewest 133 Brussels Gewest 134 Vlaanderen 135 Kust 136 Kunststeden 137 Vlaamse regio’s 138

Overnachtingen per maand 2009

g Vlaams Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009

België, het buitenland en het algemeen totaal 140 Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk 141 V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan 141 China, Rusland en India 141 Zweden, Denemarken en Oostenrijk 141

g Brussels Gewest - maandcijfers overnachtingen 2009

België, het buitenland en het algemeen totaal 142 Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk 143 V.S. Amerika, Spanje, Italië en Japan 143 China, Rusland en India 143 Zweden, Denemarken en Oostenrijk 143

g Vlaanderen, kust - kunststeden - Vlaamse regio’s - maandcijfers overnachtingen 2009

Vlaanderen 144 Kust 145 Kunststeden 146 Vlaamse regio’s 147

Toerisme Vlaanderen Grasmarkt 611000 BrusselBelgië

Intern verzelfstandigd agentschapmet rechtspersoonlijkheid van de Vlaamse Gemeenschap

toerisme in cijfers g 2009 - Ghent Universitylib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/783/071/RUG01... ·...

Documents

Transcript of toerisme in cijfers g 2009 - Ghent Universitylib.ugent.be/fulltxt/RUG01/001/783/071/RUG01... ·...