to

ek

om

st

we

g2011/1.0

toekoMstweg

Welke beeld heb jij van de toekomst? En welke activiteiten, mijlpalen en netwerkleerders zijn nodig

om daar te komen? Met deze werkvorm zet je met behulp van visualisatie een toekomstbeeld om in

concrete stappen en koppelt die aan personen die daarbij kunnen helpen.

WerkwijzeBepaal eerst welk doel de deelnemers voor ogen hebben. Gebruik hierbij bijvoorbeeld de werkvorm

ideeënmuur en Tot je verbeelding. Zorg dat het toekomstbeeld voor ieder duidelijk is en dat het

wordt gedragen door het leernetwerk.

Hang het toekomstbeeld in een grote ruimte aan de muur. Dit kan in de vorm van gecombineerde

post-its, gekozen beelden of anderszins. Beschrijf de vloer die voor de muur ligt als de route naar het

toekomstbeeld. Leg uit dat alle deelnemers daar kunnen komen, als de juiste stappen worden gezet.

Laat de deelnemers vervolgens bepalen welke mijlpalen zij onderscheiden in de route naar het

einddoel, en wie in of buiten het netwerk daarbij kan helpen. Deze stappen worden weergegeven

in woorden, beelden of voorwerpen. De mijlpalen worden op de vloer gelegd. De afstand tot de

muur fungeert hierbij als tijdslijn. Vervolgens laat je de deelnemers de activiteiten of tussenstappen

beschrijven die nodig zijn om de mijlpalen te bereiken, en laat die ook weer op de juiste plek leggen

op de vloer.

Wat levert deze werkvorm op voor netwerkleren?Deze werkvorm is voor netwerkleren breed inzetbaar. Het levert een duidelijk beeld op van welke

stappen je in het netwerk wilt zetten en met wie. De uitkomst laat zien hoe je deze doelen kunt be-

reiken. Het maakt het leren en de kennisproducten die hieruit volgen expliciet. We geven een aantal

voorbeelden van hoe je als leernetwerkcoach of inspirator deze werkvorm kunt inzetten.

coach

toekomstweg

Route door de toolkit

Bepaal met elkaar wat je over een bepaalde tijd (bijvoorbeeld een jaar) wilt bereiken met netwerk-

leren of met je leernetwerk. Bekijk vervolgens de kaarten van de toolkit. Begin met de informatie-

kaarten. Welke aspecten zijn nodig op weg naar je toekomstbeeld van netwerkleren? Leg deze in de

ruimte, in een voor de deelnemers logische volgorde. Welke werkvormen en instrumenten kunnen

helpen bij het geven van een invulling aan die aspecten? Leg die op de juiste plekken erbij.

Misschien missen nog stappen. Benoem die apart en leg die erbij of ontwikkel met elkaar aanvullende

activiteiten.

De leernetwerkcoach of coördinator legt de route vast in woord en/of beeld en zorgt dat deze in de

jaarplanning wordt opgenomen.

Valkuilen

Als vervolg op een bijeenkomst waarin valkuilen zijn benoemd, kun je met de toekomstweg bekijken

wat nodig is om niet in deze valkuilen te stappen. Schrijf de valkuilen op A4-tjes (één per valkuil) en

leg deze in de ruimte. Bedenk vervolgens met elkaar welk doel of doelen je niet kunt halen als je in

deze valkuilen stapt. Hang dit doel of deze doelen aan de muur. Laat vervolgens de deelnemers per

valkuil op een A4-tje beschrijven hoe je die valkuil kunt oplossen of voorkomen. Eventueel gevisua-

liseerd met een bruggetje. De creator of coördinator zorgt dat deze informatie wordt vastgelegd en

terugkomt in volgende bijeenkomsten.

Sociaal contract en leeragenda

Voor het opstellen van het sociaal contract of de leeragenda is de toekomstweg een zinvolle werk-

vorm. Zet hierbij bijvoorbeeld eerst de werkvorm Tot je verbeelding in. Laat deelnemers benoemen

wat zij verwachten van andere deelnemers of wat zij hopen te leren in het leernetwerk.

Vervolgens gebruik je die beelden als doel of als stappen. Wat nog mist, vullen de deelnemers in met

nieuwe beelden of woorden. Laat dit vastleggen en verspreiden door de coördinator.