Tertiogodsdienstmeerdanlevensbeschouwing
1
2 16 februari 2011 Opinie TERTIO STANDPUNT PETER VANDE VYVERE Het rapport over de herfinanciering van de godsdiensten en levensbeschouwingen mag dan in zijn financiële voorstel- len evenwichtig en aantrekkelijk lijken (zie Tertio nr. 574), er vallen zeker ook ernstige kanttekeningen bij het werkstuk te maken. Juristen stellen vast dat het rapport op verscheidene punten af- stand neemt van belangrijke verworvenheden in kerk-staatver- houdingen in ons land. Door godsdiensten en levensbeschouwingen te verplichten zich aan de vzw-wetgeving te onderwerpen en zich in één representatief orgaan te verenigen, grijpt de wetgever in de grondwettelijk verankerde scheiding van kerk en staat in. Terwijl die de overheid precies verbiedt zich met de interne organisatie van een godsdienst te moeien (zie blz. 4). De komende weken zoomt dit blad in op de belangrijkste knelpunten van het docu- ment. Maar nu al loont het de moeite de nieuwe definitie voor godsdiensten en niet- confessionele levensbeschouwelijke organisaties kritisch onder de loep te nemen. Die zouden nu wettelijk allemaal ‘levensbeschouwing’ heten en dat is “een geheel van fundamentele waarden en inzichten, ontwikkeld en duurzaam beleefd door een gestructureerde gemeenschap waarbij een brede of algehele levenszingeving wordt vooropgesteld en men tot een feitelijke en rituele beleving ervan wordt uitgenodigd”. Dat de wetgever met een veelheid van godsdiensten en levensbeschouwingen reke- ning wil houden, is begrijpelijk. Toch herkent iemand die een van de monotheïs- tische godsdiensten aanhangt, zich nauwelijks in deze term en deze definitie. De reden is eenvoudig: in het monotheïstische geloof staat de relatie met de transcen- dente God centraal. De termen ‘godsdienst’ en ‘eredienst’ reflecteren die notie. De term ‘levensbeschouwing’ niet. Ook in de voorgestelde definitie vind je geen spoor van wat voor het gros van de gemeenschappen die voor overheidsfinanciering in aan- merking komen, absoluut cruciaal is. ‘Rituele beleving’? Ook het vrijzinnige lente- feest is daar een perfecte illustratie van. De bijeenkomst van de verenigde tarotkaar- ters desgevallend ook. In de definitie van het nieuwe rapport vormt de term ‘levenszingeving’ het zwaarte- punt. Dat speelt natuurlijk ook in het katholieke geloof een rol. Als iemand het ge- loof leert kennen, het sacramenteel viert en in het leven van alledag beleeft, krijgt het leven onmiskenbaar zin. Maar wezenlijk geloof je niet vanuit een of andere vage zinvraag, maar vanuit de ontmoeting met een lieebbende God, die zich in Jezus Christus openbaarde en dat vandaag in de Geest nog doet. De ‘fundamentele waarden en inzichten’ waarvan sprake, vormen daar slechts een afgeleide van. Voor gelovigen zijn moraal (‘levens’-oriëntatie) en leer (‘beschou- wing’) slechts in functie daarvan belangrijk. De klemtoon op het Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM) wekt de indruk dat het wel degelijk de bedoe- ling is religie als louter moraal en doctrine te beschouwen en slechts te gedogen in de mate die met het EVRM overeenstemt. De monotheïstische godsdiensten zijn meer dan – al dan niet te subsidiëren – dienst- verleners op een concurrentiële zingevingsmarkt. De wetgeving die hen aanbelangt, dient dat te weerspiegelen. Uw reacties zijn welkom op [email protected] Godsdienst meer dan levensbeschouwing LEZERSB RIEVEN Ware godsdienst Ik wil reageren op de uitspraak van Ayan Mo- hamud Yusuf, de Somalische vluchtelinge die nu medewerkster is van premier Yves Leterme (CD&V). Tertio nr. 572 citeert haar aldus: “Ik ben vorig jaar getrouwd met een Belg. Hij heeft me al veel over de katholieke godsdienst geleerd, ik hem over de islam. Je kunt veel opsteken van andere godsdiensten. Je geloof mag je niet blind maken. Daar is het te schoon voor. Maar waarin je ook gelooft, geloof diep. Dat was al- tijd mijn geheim. Een onverwoestbaar geloof.” Persoonlijk vind ik dat moslims en christenen niet moeten redetwisten over wát ze geloven. Immers, ook binnen elke religie zijn verschil- len in aanvoelen en uitdrukken legitiem. Als het over ons beeld van God gaat, is nederige on- macht de beste houding. Wel moeten verschillende godsdiensten over- leggen hoe ze zich willen gedragen. Regels en voorschriften moeten een doel hebben: “De mens is er niet voor de sabbat, maar de sabbat voor de mens.” Waarachtige religie is niet on- redelijk, maar op menselijkheid bedacht. We moeten met zijn allen, van welke overtuiging ook, een gezamenlijk leeare samenleving be- trachten. Dat is mensendienst, maar tegelijk ook ware godsdienst. Willy Van Ghyseghem, Kapellen Bijbel en archeologie Toen ik een dertigtal jaren geleden tijdens een bijeenkomst van onze gezinsgroep wat com- mentaar gaf bij het ontstaan en de groei van het godsgeloof in de Bijbel – onder meer in tek- sten over Abraham en Mozes – was de reactie van een van de leden, een hoogleraar geologie en archeologie aan de Universiteit Gent: ar- cheologen vinden geen uitgesproken bewijzen van de tocht van de Israëlieten door de woes- tijn. Naderhand heb ik daar al op verschillende manieren bevestiging van gehoord. Mijn probleem is niet te willen achterhalen wat waar is en wat niet waar is. Ik vraag me wel af hoe exegeten vandaag de weinig historische achtergrond van de Bijbel (zie Tertio nr. 571) verzoenen met de teksten uit het Oude Testa- ment enerzijds, en met de geloofsinhoud ervan anderzijds. Want ook voor mij blijft de Bijbel op de eerste plaats een ‘geloofsboek’ en geen zuiver histo- risch verhaal, dat is zeker. Ook al leerden wij in het vroegere onderwijs ‘gewijde geschiedenis’. Mijn vraag is ook de eindvraag van het artikel: “Kan de Bijbel in onze moderne tijd nog een ge- loofsboek zijn en hoe?” Hoe reageren exegeten vandaag op die vraag? Hoe reageren zij op de vaststelling van de hedendaagse archeologen? Raf Latoir, Kruishoutem Inzendingen voor de rubriek Lezersbrieven bedragen maximaal 1.500 tekens, spaties inbegrepen. De redactie beslist autonoom over de publicatie en behoudt het recht brieven te redigeren en/of in te korten. Quote van de week “Ik heb het gevoel dat er een echt vijandelijk gevoel is tegenover de Franstaligen. Zo hebben wij hen vroeger nooit beschouwd. Dat waren lastigaards, ja, mensen die soms niet met ons akkoord waren. Nu gaat het veel dieper.” Hugo De Ridder, auteur van Sire, geef me 100 dagen, in De Standaard van 12-13 februari. Colofon Voor uw abonnement Pascale Smout, WPG Uitgevers België, Mechelsesteenweg 203, 2018 Antwerpen – Tel. 03/205.94.01 – fax 03/205.94.99 – [email protected] Voor verkooppunten, kijk op www.tertio.be Voor uw advertentie Katrien Lannoo, Trevi Plus, Leopold II-laan 53, 1080 Brussel. Tel. 02/428.21.03 – Fax: 02/428.37.55 – [email protected] - www.treviplus.be Voor de redactie Tertio, Frarynlaan 75, 2050 Antwerpen Tel. 03/210.08.70 – fax 03/210,08.77 – [email protected] – www.tertio.be Hoofdredacteur Peter Vande Vyvere Eindredacteur Sarah Vangheluwe Redacteurs Jan De Volder, Koenraad De Wolf, Emmanuel Van Lierde Werkten mee aan dit nummer Erik Borgman, Raf Butstraen, Mirek Cerny, Guido Dierickx, Kris Gelaude, Jan Glorieux, Frank Judo, Ludo Van den Eynden, Jooris van Hulle, Jan Vanden Berghe Lay-out, repro en drukwerk Halewijn nv, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen Marketing manager Hans Tytgat, tel. 03/210.08.76 of [email protected] Gedelegeerd bestuurder Jean-Marie Scheerlinck Verantwoordelijke uitgever Ernest Henau, Mechelsesteenweg 82, 1970 Wezembeek-Oppem © Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties
description
Â
Transcript of Tertiogodsdienstmeerdanlevensbeschouwing
2 16 februari 2011 Opinie TERTIOstandpunt
peter Vande VyVereHet rapport over de herfinanciering van de godsdiensten en levensbeschouwingen mag dan in zijn financiële voorstel-len evenwichtig en aantrekkelijk lijken (zie Tertio nr. 574), er vallen zeker ook ernstige kanttekeningen bij het werkstuk te maken.
Juristen stellen vast dat het rapport op verscheidene punten af-stand neemt van belangrijke verworvenheden in kerk-staatver-
houdingen in ons land. Door godsdiensten en levensbeschouwingen te verplichten zich aan de vzw-wetgeving te onderwerpen en zich in één representatief orgaan te verenigen, grijpt de wetgever in de grondwettelijk verankerde scheiding van kerk en staat in. Terwijl die de overheid precies verbiedt zich met de interne organisatie van een godsdienst te moeien (zie blz. 4).De komende weken zoomt dit blad in op de belangrijkste knelpunten van het docu-ment. Maar nu al loont het de moeite de nieuwe definitie voor godsdiensten en niet-confessionele levensbeschouwelijke organisaties kritisch onder de loep te nemen. Die zouden nu wettelijk allemaal ‘levensbeschouwing’ heten en dat is “een geheel van fundamentele waarden en inzichten, ontwikkeld en duurzaam beleefd door een gestructureerde gemeenschap waarbij een brede of algehele levenszingeving wordt vooropgesteld en men tot een feitelijke en rituele beleving ervan wordt uitgenodigd”.Dat de wetgever met een veelheid van godsdiensten en levensbeschouwingen reke-ning wil houden, is begrijpelijk. Toch herkent iemand die een van de monotheïs-tische godsdiensten aanhangt, zich nauwelijks in deze term en deze definitie. De reden is eenvoudig: in het monotheïstische geloof staat de relatie met de transcen-dente God centraal. De termen ‘godsdienst’ en ‘eredienst’ reflecteren die notie. De term ‘levensbeschouwing’ niet. Ook in de voorgestelde definitie vind je geen spoor van wat voor het gros van de gemeenschappen die voor overheidsfinanciering in aan-merking komen, absoluut cruciaal is. ‘Rituele beleving’? Ook het vrijzinnige lente-feest is daar een perfecte illustratie van. De bijeenkomst van de verenigde tarotkaar-ters desgevallend ook.In de definitie van het nieuwe rapport vormt de term ‘levenszingeving’ het zwaarte-punt. Dat speelt natuurlijk ook in het katholieke geloof een rol. Als iemand het ge-loof leert kennen, het sacramenteel viert en in het leven van alledag beleeft, krijgt het leven onmiskenbaar zin. Maar wezenlijk geloof je niet vanuit een of andere vage zinvraag, maar vanuit de ontmoeting met een liefhebbende God, die zich in Jezus Christus openbaarde en dat vandaag in de Geest nog doet.De ‘fundamentele waarden en inzichten’ waarvan sprake, vormen daar slechts een afgeleide van. Voor gelovigen zijn moraal (‘levens’-oriëntatie) en leer (‘beschou-wing’) slechts in functie daarvan belangrijk. De klemtoon op het Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM) wekt de indruk dat het wel degelijk de bedoe-ling is religie als louter moraal en doctrine te beschouwen en slechts te gedogen in de mate die met het EVRM overeenstemt.De monotheïstische godsdiensten zijn meer dan – al dan niet te subsidiëren – dienst-verleners op een concurrentiële zingevingsmarkt. De wetgeving die hen aanbelangt, dient dat te weerspiegelen.
Uw reacties zijn welkom op [email protected]
Godsdienst meer dan levensbeschouwing
lezersBRIeVeN
Ware godsdienst
Ik wil reageren op de uitspraak van Ayan Mo-
hamud Yusuf, de Somalische vluchtelinge die
nu medewerkster is van premier Yves Leterme
(CD&V). Tertio nr. 572 citeert haar aldus: “Ik ben
vorig jaar getrouwd met een Belg. Hij heeft me
al veel over de katholieke godsdienst geleerd,
ik hem over de islam. Je kunt veel opsteken
van andere godsdiensten. Je geloof mag je niet
blind maken. Daar is het te schoon voor. Maar
waarin je ook gelooft, geloof diep. Dat was al-
tijd mijn geheim. Een onverwoestbaar geloof.”
Persoonlijk vind ik dat moslims en christenen
niet moeten redetwisten over wát ze geloven.
Immers, ook binnen elke religie zijn verschil-
len in aanvoelen en uitdrukken legitiem. Als het
over ons beeld van God gaat, is nederige on-
macht de beste houding.
Wel moeten verschillende godsdiensten over-
leggen hoe ze zich willen gedragen. Regels en
voorschriften moeten een doel hebben: “De
mens is er niet voor de sabbat, maar de sabbat
voor de mens.” Waarachtige religie is niet on-
redelijk, maar op menselijkheid bedacht. We
moeten met zijn allen, van welke overtuiging
ook, een gezamenlijk leefbare samenleving be-
trachten. Dat is mensendienst, maar tegelijk
ook ware godsdienst.
Willy Van Ghyseghem, Kapellen
Bijbel en archeologie
Toen ik een dertigtal jaren geleden tijdens een
bijeenkomst van onze gezinsgroep wat com-
mentaar gaf bij het ontstaan en de groei van
het godsgeloof in de Bijbel – onder meer in tek-
sten over Abraham en Mozes – was de reactie
van een van de leden, een hoogleraar geologie
en archeologie aan de Universiteit Gent: ar-
cheologen vinden geen uitgesproken bewijzen
van de tocht van de Israëlieten door de woes-
tijn. Naderhand heb ik daar al op verschillende
manieren bevestiging van gehoord.
Mijn probleem is niet te willen achterhalen wat
waar is en wat niet waar is. Ik vraag me wel af
hoe exegeten vandaag de weinig historische
achtergrond van de Bijbel (zie Tertio nr. 571)
verzoenen met de teksten uit het Oude Testa-
ment enerzijds, en met de geloofsinhoud ervan
anderzijds.
Want ook voor mij blijft de Bijbel op de eerste
plaats een ‘geloofsboek’ en geen zuiver histo-
risch verhaal, dat is zeker. Ook al leerden wij in
het vroegere onderwijs ‘gewijde geschiedenis’.
Mijn vraag is ook de eindvraag van het artikel:
“Kan de Bijbel in onze moderne tijd nog een ge-
loofsboek zijn en hoe?” Hoe reageren exegeten
vandaag op die vraag? Hoe reageren zij op de
vaststelling van de hedendaagse archeologen?
Raf Latoir, Kruishoutem
Inzendingen voor de rubriek Lezersbrieven bedragen maximaal 1.500 tekens, spaties inbegrepen. De redactie beslist autonoom over de publicatie en behoudt het recht brieven te redigeren en/of in te korten.
Quote van de week“Ik heb het gevoel dat er een echt vijandelijk gevoel is tegenover de Franstaligen.
Zo hebben wij hen vroeger nooit beschouwd. Dat waren lastigaards, ja, mensen
die soms niet met ons akkoord waren. Nu gaat het veel dieper.”
Hugo de ridder, auteur van Sire, geef me 100 dagen, in De Standaard van 12-13 februari.
ColofonVoor uw abonnement Pascale Smout, WPG Uitgevers België, Mechelsesteenweg 203, 2018 Antwerpen – Tel. 03/205.94.01 – fax 03/205.94.99 – [email protected] Voor verkooppunten, kijk op www.tertio.be
Voor uw advertentie Katrien Lannoo, Trevi Plus, Leopold II-laan 53, 1080 Brussel.Tel. 02/428.21.03 – Fax: 02/428.37.55 – [email protected] - www.treviplus.be
Voor de redactie Tertio, Frarynlaan 75, 2050 Antwerpen Tel. 03/210.08.70 – fax 03/210,08.77 – [email protected] – www.tertio.be
Hoofdredacteur Peter Vande Vyvere
eindredacteur Sarah Vangheluwe
redacteurs Jan De Volder, Koenraad De Wolf, Emmanuel Van Lierde
Werkten mee aan dit nummer Erik Borgman, Raf Butstraen, Mirek Cerny, Guido Dierickx, Kris Gelaude,
Jan Glorieux, Frank Judo, Ludo Van den Eynden, Jooris van Hulle, Jan Vanden Berghe
Lay-out, repro en drukwerk Halewijn nv, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen
Marketing manager Hans Tytgat, tel. 03/210.08.76 of [email protected]
Gedelegeerd bestuurder Jean-Marie Scheerlinck
Verantwoordelijke uitgever Ernest Henau, Mechelsesteenweg 82, 1970 Wezembeek-Oppem
© Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst geheel of gedeeltelijk worden
gereproduceerd. De uitgever is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de advertenties
