tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn...

27
Onthullen en gelukkig maken tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving Samen voor Natuur 2017

Transcript of tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn...

Page 1: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Onthullen en gelukkig makentekst schrijven voor borden in de natuur

Roos van DoornDocent Natuurbeleving Samen voor Natuur 2017

Page 2: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Onthullen

“Interpretation onthult iets van de schoonheid en verwondering, inspiratie en spirituele betekenis die verscholen ligt in dat wat de bezoeker met zijn zintuigen kan waarnemen”

Freeman Tilden (1957)

Interpreting our heritage

Page 3: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Gelukkig maken

“Mensen een beetje gelukkiger maken”

Beverly Serrel in Exhibit labels, an interpretive approach

Page 4: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Zin en betekenis vinden

“Interpretation zou ervoor moeten zorgen dat mensen zichzelf beter gaan begrijpen en persoonlijke zin en betekenis vinden in de natuur”

Freeman Tilden (1957)

Interpreting our heritage

Page 5: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at
Page 6: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Feiten versus Uitdagen

Het doel van interpretation is niet instructie geven , maar uitdagen.

Page 7: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Informatie en interpretatie

Uitdagen: de bezoeker voelt zich gestimuleerd om zelf dingen te gaan ontdekken en dan willen begrijpen waar hij naar kijkt

Het prikkelt de verbeelding en het prikkelt de nieuwsgierigheid

Page 8: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Vergelijk…

-Reptielen

-Vogelexcursie

-gps tocht

- Tie yourself into the ‘web of life’withRich at 11.00

- Don’t miss the recently hatched birdson the boardwalk. They have a long flight ahead”

Page 9: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Doe de “Nou en? ” -check

De bezoeker is het meest geïnteresseerd in wat hem persoonlijk raakt, wat hij kent uit eigen ervaring of wat raakt aan zijn eigen idealen.

“Nou en?”-check

Hoe heeft het met mij te maken?

Waarom zou mij dit wat uitmaken?

Wat wordt ik er beter van?Hoe gaat dit mijn leven leuker maken?

Wat zou ik in vergelijkbare omstandigheden hebben gedaan? Wat zou mijn rol/lot hierin geweest zijn?

Page 10: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Meet The Thing itself

Leg de relatie tussen wat er te zien is en de iets wat de voor de bezoeker persoonlijk herkenbaar is

-Begin met wat je ziet

-Werk van specifiek naar algemeen, niet andersom

-Vertel verhalen: schrijf in de eerste persoon: wie doet hier iets?

Page 11: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Bron: Roff, J. , 2005, Bridging the gap; a handbook for environmental educators and interpreters, ideas and activities for making meaning of ourenvironment, South African National Biodiversity, Institute SHARE NET , Howick South Africa

Page 12: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

“De kans is groot, dat waar jij nu staat, duizenden jaren geleden een mammoet aan het grazen was.”

Algemeen:

“Tijdens de laatste ijstijd, het Weichselien, kwamen Mammoeten in Europa vrij algemeen voor, ook op deze plek.”

Page 13: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Niet prekerig, pedant, betweterig, simplistisch of neerbuigend…

Wel:

• Nodig mensen uit iets te doen met het idee, om het ermee oneens te zijn, om zelf conclusies te trekken

• Houdt het einde open (“We weten nog niet precies wat de klimaatverandering voor gevolgen gaat hebben voor deze natuur”)

• Demonstreer meerdere invalshoeken (bijvoorbeeld door meerder betrokkenen aan het woord te laten)

• Nodig bezoekers uit iets te doen , om zelf dingen te ontdekken

Page 14: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: Taco IJzerman, Land & Co

Page 15: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Naar wie luisteren we eigenlijk?

Maak duidelijk ‘wie’ er praat. De eigen organisatie? Een lokale bewoner? Een lokale ondernemer? Een dier? Een persoon uit de Middeleeuwen?

• Bordjes kunnen vanuit verschillende standpunten verschillende ‘stemmen’ laten horen. Maak duidelijk wie er aan het woord is, laat verschillen in standpunten gewoon naast elkaar bestaan.

• Laat de mensen terugpraten via ipad, papier, enz.

Page 16: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Nodig mensen uit iets te gaan doen.

Page 17: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Roff, J. , 2005, Bridging the gap; a handbook for environmental educators and interpreters, ideas and activities for making meaning of our environment, South African National Biodiversity, Institute SHARE NET , Howick South Africa

Page 18: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Bij een diorama: kun je drie slangen, vijf vlinders en één sabelsprinkhaan vinden?

Als je het geluid van een walvis wilt nadoen: knijp je neus dicht, doe je mond dicht en zeg drie keer “OH”

(maritiem museum)

Page 19: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Let op: de beste vragen gaan over dingen die de bezoekers zichzelf afvragen (ga ‘under cover’ )

• Vermijd “waarom” vragen (je weet het vaak niet, of je wilt het niet weten)

• Vermijd “wist je dat” rijtjes (neerbuigend)

• Stel vragen die bezoekers kunnen oplossen door dingen met elkaar te combineren (oplossen is iets anders dan raden/weten) .

• Stel open vragen waar geen ‘goed’ of ‘fout’ is. (Welke dieren neem jij hier waar?)

Page 20: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Gidsen & Bordjes:

• Maken belevenis intenser

• Leiden tot ontdekking:

– Leggen alleen uit wanneer nodig

– Zijn inspirerend en motiverend

– Wijzen de weg alleen waar nodig

– Creeëren verwachtingen

• Onthullen onderliggende structuren en processen

Page 21: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: José Meijer, Hogeschool van Hall Larenstein

Page 22: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: José Meijer, Hogeschool van Hall Larenstein

Page 23: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: José Meijer, Hogeschool van Hall Larenstein

Page 24: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: Roos van Doorn Hogeschool van Hall Larenstein

Page 25: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: Roos van Doorn Hogeschool van Hall Larenstein

Page 26: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Foto: José Meijer, Hogeschool van Hall Larenstein

Page 27: tekst schrijven voor borden in de natuur · tekst schrijven voor borden in de natuur Roos van Doorn Docent Natuurbeleving ... - Tie yourself into the ‘web of life’with Rich at

Bronnen:

• Serrell, B. 2015, Exhibit Labels; an interpretive approach , Rowman & Littlefield, Lanham

• Tilden, F., 2007 , Interpreting our heritage; fourth edition, expanded and updated, The University of North Carolina Press, U.S.A. (eerste druk 1957)

• Roff, J. , 2005, Bridging the gap; a handbook forenvironmental educators and interpreters, ideas andactivities for making meaning of our environment, South African National Biodiversity, Institute SHARE NET , Howick South Africa

• Foto’s beschikbaar gesteld door genoemde fotografen voor deze les.