Workshop Schrijven

Workshop 3 – Aantrekkelijk schrijven

Workshops Schrijven

Leerdoel portfolio:Ik hanteer een tone of voice in mijn communicatie die passend isbij het bereiken van het gewenste doel bij de ontvanger/doelgroep.

Week 1: doelgericht schrijven> schrijven met bepaald doel en voor bepaalde doelgroep

Week 2: gestructureerd schrijven> structuur in de tekst aanbrengen, de lezer door de tekst helpen

Tot slot: aantrekkelijk schrijven

Workshops Schrijven

1. Communicatiedoelen van het schrijfproduct benoemen

2. Doelgroepgericht schrijven

3. Teksten structureren

4. De lezer helpen

5. Aantrekkelijk schrijven

Programma workshop 3

Theorie

Bijbehorende oefening

Zelf aan de slag

Laatste kans voor vragen!

Workshop 3: aantrekkelijk schrijven

Aandacht van je lezer vasthouden.

Lezer in de juiste stemming brengen voor het lezen.

Mensen zo aanspreken dat ze willen reageren.

Je doel bereiken

Hallo,

Ik heb een vraag met betrekking tot het deeltentamen.

Vraag

Naam student

Je doel bereiken

1. Begin een e-mail nooit met ‘Hallo’ of ‘Hoi’.

2. Gebruik in de aanhef (en ook overigens) geen afkortingen.

3. Ongevraagd tutoyeren is uit den boze.

4. Begin de inhoud van een e-mail nooit met ‘Ik’.

5. Sluit een e-mail af met ‘Met vriendelijke groet’of – enigszins formeler – ‘Hoogachtend’.

6. Gebruik in een e-mail normaal en foutloos Nederlandsen zeker geen sms- of twittertaal.

Workshop 3: aantrekkelijk schrijven

Aandacht van je lezer vasthouden.

Lezer in de juiste stemming brengen voor het lezen.

Mensen zo aanspreken dat ze willen reageren.

Workshop 3: aantrekkelijk schrijven

Variatie aanbrengen in zinnen.

Variatie aanbrengen in woordkeuze.

Beeldend schrijven.

Stijlfiguren gebruiken.

Persoonlijk schrijven.

De lijdende vorm zo mogelijk vermijden.

Variatie in zinsbouw: lengte van de zin

Varieer in lengte van de zin.

Hoe?

Combinatie korte en lange zinnen

Hoofdzin + bijzin

Daarmee ook: variatie in woordvolgorde

Variatie in zinsbouw: lengte van de zin

Studenten kunnen zich voor een bijzondere cursus inschrijven gelijktijdig met andere onderdelen.Een bijzondere cursus is een collegereeks van twaalf weken buiten de faculteit.Studenten moeten hun studieplan voor zo’n bijzondere cursus voorleggen aan hun onderwijsbegeleider.

Er bestaan ook bijzondere cursussen: collegereeksen van twaalf weken buiten de faculteit.Studenten kunnen zich hiervoor gelijktijdig met andere onderdelen inschrijvennadat zij een studieplan hebben voorgelegd aan de onderwijsbegeleider.

Variatie in zinsbouw: lengte van de zin

Studenten kunnen zich voor een bijzondere cursus inschrijven gelijktijdig met andere onderdelen.Een bijzondere cursus is een collegereeks van twaalf weken buiten de faculteit.Studenten moeten hun studieplan voor zo’n bijzondere cursus voorleggen aan hun onderwijsbegeleider.

Er bestaan ook bijzondere cursussen: collegereeksen van twaalf weken buiten de faculteit.Studenten kunnen zich hiervoor gelijktijdig met andere onderdelen inschrijvennadat zij een studieplan hebben voorgelegd aan de onderwijsbegeleider.

Variatie in zinsbouw: vooropplaatsing

Varieer in vorm van de zin.

Hoe? Vooropplaatsing

Bij een vooropplaatsing wordt een woord of woordgroep vóórin de zin geplaatst waardoor er nadruk op valt.

Variatie in zinsbouw: vooropplaatsing

Ik wil die rotzak nooit meer zien!> De rotzak, ik wil hem nooit meer zien!

Je komt die afbeelding op tv, in de krant en op internet tegen.> Op tv, in de krant, op internet, overal kom je die afbeelding tegen.

Variatie in zinsbouw: vooropplaatsing

Docenten in Amsterdam hebben het werk neergelegd omdat de pensioenregeling wordt herzien.> Omdat de pensioenregeling wordt herzien, hebben docenten in Amsterdam het werk neergelegd.

Mensen worden niet vrolijk van eindeloze politieke discussies over de Europese Unie.> Eindeloze politieke discussies over de Europese Unie, mensen worden er niet vrolijk van.

Variatie in woordkeus

Varieer in vorm van de zin.

Hoe? Voorkom woordherhaling

De moeder van het meisje vraagt het meisje boodschappen voor haar moeder te doen.> De moeder vraagt haar dochter boodschappen te doen.

Variatie in woordkeus

Het gaat hier uitdrukkelijk niet om afspraken tussen instanties.De rol van de bewoners dient uitdrukkelijk onderdeel van de afspraken te zijn.

> Het gaat hier uitdrukkelijk niet om afspraken tussen instanties. Uiteraard moeten de bewoners inspraak hebben.

Schrijf beeldend: vergelijking

Hoe? Gebruik goede vergelijkingen, die je lezermeer inzicht geven of overtuigen.

Een vergelijking is een vorm van beeldspraak die expliciet de overeenkomst noemt tussen het onderwerp en iets anders.> Dit kan bijvoorbeeld met de woorden als, zoals of gelijk of een koppelwerkwoord.

Schrijf beeldend: vergelijking

Als-vergelijking:

- Zo rood als wijn.

- Toen ze ziek was, zag ze zo wit als een doek.

Vergelijking met koppelwerkwoord(zijn, worden, schijnen, lijken enz.)

- Het zand was een vloerkleed.

- Hij voelt zich zo ongemakkelijk, hij voelt zichals een vis op het droge.

Schrijf beeldend: vergelijking

Iets ingewikkelder:

Een peuk van een filtersigaret is van glaswol.Het is ongebruikelijk om je lege bierglas op het strand te gooien, maar van sigarettenglas spreekt dat voor velen vanzelf.

Schrijf beeldend: spreekwoord of uitdrukking

Hoe? Gebruik spreekwoorden of uitdrukkingen

Een spreekwoord is een korte, krachtige uitspraak die een waarheid of wijsheid bevat.

Schrijf beeldend: spreekwoord of uitdrukking

- Een fluitje van een cent. (=een eenvoudige taak)

- Aan de bel trekken. (= voor een belangrijk onderwerp aandacht vragen)

- Wachten tot sint-juttemis. (= eindeloos wachten)

- Dat slaat als een tang op een varken.(= dat heeft er niets mee te maken)

- Wat de boer niet kent dat vreet hij niet.(= mensen staan niet altijd open voor nieuwe dingen)

Schrijf beeldend: spreekwoord of uitdrukking

Als je een spreekwoord of uitdrukking gebruikt, doe het dan goed! Wat gaat hier mis?

- De explosie vond plaats letterlijk onder de ogen van de ambtenaar.

- Wij menen de geheimen van de kosmos redelijk te doorgronden,maar slaan onze planken vaak mis.

- Wij moeten de vuile was niet op tafel leggen.

Schrijf beeldend: concreet

Hoe? Hou het concreet, zodat je lezer zich er iets bij kan voorstellen.

Op het vwo lopen per jaar 90.000 leerlingen vertraging op. Dit aantal komt overeen met alle vwo-leerlingen van Amsterdam en Utrecht.

Voor de invoering van de euro moest de Nederlandse Munt 2,8 miljard euromunten slaan. Als je die op één voetbalveld kwijt wilt, liggen de munten een meter hoog opgestapeld.

Gebruik stijlfiguren

Hoe? Gebruik stijlfiguren en verras je lezer, om zo zijn aandacht te trekken en hem/ op een belangrijk punt te wijzen.

Een stijlfiguur of stijlmiddel is het doelbewuste gebruik van een of meer woorden die afwijken van de gebruikelijke betekenis of woordkeus.

Gebruik stijlfiguren

Bij ironie wijkt dat wat gezegd lijkt te worden af van dat wat bedoeld wordt.

- Omkering: het tegenovergestelde zeggen van wat je bedoelt. “Nou, het is me wat moois.”

- Overdrijving: dingen met opzet (extreem) vergroten. “Het duurt járen om dat op te lossen!”

- Understatement: een mededeling verzwakken en daardoor nadruk geven. “We komen maar een klein beetje geld tekort.”

Gebruik stijlfiguren

Ironie is bedekte, milde spot. “Jij hebt vast úren aan je schoolwerk besteed.”

Sarcasme is sterker: bijtende spot. Vaak meer agressief. "Je moet vooral zó doorwerken, dan kom je er in ieder geval.”

Cynisme is een houding die voortkomt uit wantrouwen tegenover de goede bedoelingen van de medemens. Die houding wordt op schaamteloos ongevoelige wijze geuit. “Ik zie dat je weer hard gestudeerd hebt. Jij wordt later vast professor.”

Gebruik stijlfiguren

Een metafoor is een vorm van beeldspraak op basis van overeenkomst, waarbij geen vergelijkingswoord (als, zoals,

net een ...) wordt gebruikt.

- Een boom van een kerel.

- Vlinders in je buik.

- Voetbal is oorlog.

Gebruik stijlfiguren

Een metonymie (ook: betekenisverschuiving) is een stijlfiguur waarbij je niet rechtstreeks zegt wat je bedoelt, maar een woord gebruikt dat daarmee te maken heeft.

- De hele bus moest lachen.

- Hij bindt de ijzers onder.

- Is dat een echte Van Gogh?

Hou het persoonlijk

Hoe? Geef aan wie iets doet of op wie iets van toepassing is.

- Niet ‘men’ maar ‘u’.

- Niet ‘ondergetekende’ maar ‘ik’.

- Niet ‘de volksvertegenwoordiging’ maar ‘Kamerleden’.

- Niet ‘de laagste inkomensklassen’ maar ‘de mensen met de laagste inkomens’.

Wel of niet de ‘lijdende vorm’?

De lijdende vorm: het onderwerp van de zin ondergaat de handeling (= niet actief).

- De hond wordt geslagen (door de bakker).

- Het kind wordt gepest (door de juf).

Wel of niet de ‘lijdende vorm’?

De lijdende vorm is vaak onpersoonlijk en saai.

Vergelijk:

- De opdracht wordt niet zo gewaardeerd.

- De opdracht wordt door de studenten niet zo gewaardeerd.

- De studenten waarderen de opdracht niet zo.

Wel of niet de ‘lijdende vorm’?

Maar… de lijdende vorm is soms wel nuttig.

- “Er wordt geklopt.” (persoon onbekend)

- “Er wordt hard gereden op die weg.” (door wie doet er niet toe)

- “In de cursus zijn wijzigingen aangebracht.”(het gaat om het resultaat, niet om wie het doet)

Veel informatie!

Variatie aanbrengen in zinnen.

Variatie aanbrengen in woordkeuze.

Beeldend schrijven.

Stijlfiguren gebruiken.

Persoonlijk schrijven.

De lijdende vorm zo mogelijk vermijden.

Opdracht: herschrijf de tekst

Geachte heer Bensdorp,

Bij besluit van 17 april 2015 is een bouwvergunning verleend voor het verbouwen van een garage en bijgebouw op het adres Ossenkamp 2. Van deze vergunning is tot op heden niet gebruikgemaakt.

Volgens artikel 59 van de Woningwet kan een bouwvergunning worden ingetrokken, onder andere indien binnen de in de bouwverordening bepaalde termijn geen begin met de werkzaamheden is gemaakt. Deze termijn verstrijkt op 1 november 2015.

Voor 17 oktober 2015 dient de dienst Bouwen en Wonen schriftelijk te worden geïnformeerd indien de vergunning nog wordt gebruikt en zo ja wanneer met de bouw wordt aangevangen.

Met vriendelijke groet,(…)

Opdracht: herschrijf de tekst

Geachte heer Bensdorp,

Op 17 april 2015 heeft de gemeente Dorperveld u een bouwvergunning verleend voor het verbouwen van een garage en bijgebouw op het adres Ossenkamp 2. Van deze vergunning hebt u tot op heden geen gebruik gemaakt.

Volgens artikel 59 van de Woningwet kan de gemeente een bouwvergunning intrekken als de werkzaamheden niet begonnen zijn binnen de termijn die in de bouwvergunning is vastgesteld. In uw geval verstrijkt deze termijn op 1 november 2015.

Wilt u onze dienst vóór 17 oktober 2015 laten weten of u de vergunning nog wilt gebruiken en zo ja, wanneer u met de bouw begint?

Vriendelijke groeten,(…)

Aan de slag - optie 1

Maak de oefeningen te vinden op de Hubl.

Variatie in zinslengte

Variatie in woordkeus

Beeldend schrijven

Stijlfiguren

Persoonlijk taalgebruik

Lijdende of bedrijvende vorm

Aan de slag – optie 2

Doel: informeren over de eerste weken op de HU: enthousiasmeren/motiveren OF juist afraden(of iets anders, min. ¾ A4)

Doelgroep: studiegenoten van je vorige opleiding

Neem je tekst uit workshop 2 en herschrijf deze aantrekkelijker:

afwisselender

geen lijdende vorm

evt. beeldend

enz.

Tot slot

Voor in je portfolio: bewijs dat je (1) doelgericht, (2) gestructureerd en (3) aantrekkelijk kunt schrijven.

Hoe?- Korte samenvatting theorie.- Eigen tekst(en)! Voorbeelden? (mag ook deze tekst)- Feedback via checklist.

Aan de slag

1. Maak de oefeningen te vinden op de Hubl.

2. Neem je tekst uit workshop 2 en herschrijf deze aantrekkelijker:

afwisselender

geen lijdende vorm

evt. beeldend

enz.