Tactus 10 jaar verslaafde bemoeizorg of bemoeiende verslavingszorg?

• Geschiedenis en ontstaan van de bemoeizorg• De ontwikkeling van bemoeizorg• De werking in praktijk en omgaan met

weerbarstigheden• Wanneer moeten we stoppen met de

bemoeizorg

Opdracht

Vraag aan uw buurman of buurvrouw naar een zekerheid en stel dat vervolgens op uw manier ter discussie.Gebruik desnoods een diagnose, classificatie of ander waardeoordeel om haar/hem te overtuigen. Zet h’m op!

ONTSTAAN VAN BEMOEIZORG

OVERLAST

ZORG

+

Je moet ze achter de broek (aan) zitten

Maar wie heeft hier de broek eigenlijk aan?

Maatpak

of

Hoedje?

De tragische maar onontkoombare geschiedenis van de broek

Een Visie: over de samen-leving

2009:

* gefragmenteerd zonder

instituties als bindweefsel

* individualisme

* Gebrek aan UBUNTU?

•Roep om zekerheid/houvast: DBC of schijnbare zekerheid?

• Grenzen aan de maakbaarheid?

waarheid

juistheid

echtheid

Waarheidstrechter Kunneman

Evidence based

Communicatie/ betekenis

hulp

relatie

Evidence based Practice based evidence

• Volgens getoetste methode

• goed onderbouwd• helpt organisatie en

werk inzichtelijk te maken

• nadeel: schijnbare controle

• Reageert op toegepaste methode

• kijkt naar praktische evidence in individuele situatie

• stimuleert zelf denken en creativiteit

2-4-6

Er zit een wetmatigheid in deze rij. Jij mag die wetmatigheid aangeven door net zo vaak een rij van drie cijfers te maken en ik zal vertellen of het juist is.

Ikea bankstel kopen: beredeneren en nadenken of meteen kiezen. Wat maakt gelukkig?? (uit Ap Dijksterhuis)

Het slimme onbewuste Ap Dijksterhuis

Contact en intuïtie

De praktijk

• Mensen weer in beeld• Samenwerken: niemand kan het alleen• Methodiek is cliëntgerichter geworden• De zorg mag weer sociaal psychiatrisch• Dwang is toegenomen; ellende zichtbaar

gemaakt? Je laat mensen niet in de steek!• De wijk als werkpraktijk• Hoe is dat gegaan?

De bemoeizorg “werkzame bestanddelen”

• Je laat mensen die problemen hebben niet in de steek . Je moet ze achter de broek aan zitten!• Contact is de belangrijkste drijvende kracht: presentie een essentieel vervoermiddel• het gaat om geluk, welzijn, meedoen en daarnaast ook om behandelen• het verhaal doet er toe; Het narratief• stimuleren van buitenaf: waarde toekennen aan het gehavende; motiveren desnoods met drang en als het moet met dwang

1

2

3

4

1.vakkennis/ vaardigheden

2.Intermediaire vaardigheden: communicatieve/ sociale

3.waarden en normen

4.persoonlijke geaardheid/ zelfconcept

Presentie: Andries heeft het vanmorgen al gezegd

Betekenis narratief

• Betekenisgeving• wederkerigheid relatie

(hangt tegen presentie aan)

• contact moment• erkenning• werkt motiverend

• Identiteits ontwikkeling

• zingeving• vlottrekken eigen

levensontwerp

Positief effect op integratie 1

• Een verhaal kunnen maken van je eigen leven• verbanden kunnen aangeven tussen

verschillende episodes in je leven• actieve identificatie met de in de hulpverlening

gehanteerde normen en waarden• op praktische en narratief niveau activiteiten

ontplooien om toekomstplannen te funderen• streven naar verandering van eigen

leefomstandigheden

Positief effect op integratie 2

• Breuken erkennen en motivatie aan de dag leggen om te veranderen

• gebruik maken van morele hulpbronnen b.v. moederrol

• eigen grenzen aangeven i.p.v. verschuilen achter externe regels of andermans belangen

• kritische houding t.o.v. hulpverlening• actief gebruik maken van rechten

Principes Miller&Rollnick

- nadruk op persoonlijke keuze en verantwoordelijkheid

- weerstand is interpersoonlijke handelingspatroon (reflectie)

-vanuit acceptatie en betrokkenheid komen via onderhandelen tot doelen en veranderingsstrategieën

- hulpverlener verkent en reflecteert de perceptie van cliënt zonder correctie

- hulpverlener belicht mogelijke veranderingsstrategieën

- eigen probleemoplossend vermogen van cliënt belichten

- hulpverlener legt discrepantie tussen doel en doen bij cliënt bloot om motivatie op te wekken

Is er een keerzijde aan bemoeizorg?

• Bemoeizorg als panacee (Mythisch geneesmiddel dat overal werkt)? Overlast in Noorderplantsoen

• Sluit institutionele zorg voldoende aan! • Het gevaar van toeleiden (b.v. Critical time intervention)• Niches zijn nodig om afwijkend gedrag te tolereren• Als uitgangpunt één-dimensionaal blijft, kun je er beter

mee stoppen. Het gaat om wonen, zorg en dagbesteding in onderlinge samenhang

• Zit het voldoende in de wijk of samenleving?• Creativiteit is voor bemoeizorg essentieel als tegenhanger

van institutionalisering. Gevaar van bureaucratie en protocol

Zorgvermijding en zorgverlamming

afstandelijk compassie vereenzelvigen

defaitistisch vasthoudend Drammerig rigide flexibel Toegeeflijk pessimistisch optimistisch Onkritisch onhandig diplomatiek Strategisch Ongeduld geduld Lethargie Egoïsme altruïsme wegcijferen

Zorgvermijding en -verlamming

volgzaam Kritisch t.o.v. mainstream

Opstandig

afzijdig trouw Symbiose

eenzelvigheid betrokkenheid Identificatie

vermoeid stressbestendig Jezelf voorbij lopen

geluk

• Autonomie• nuttige contacten• zinvolle dagbesteding/ werk

De vos en het prinsje

Hoe word ik tam?