Taalbeleidsplan Villa Kakelbond€¦ · Web viewLevensecht leren met het oog op spel....

1Taalbeleidsplan Villa Kakelbond

Taalbeleidsplan Villa Kakelbond

Levensecht leren met het oog op spel

InhoudVisie op taalonderwijs...............................................................................................................4

Doelen Taalonderwijs...............................................................................................................5

Leeropbrengsten benoemen.................................................................................................5

Eind- en tussenopbrengsten.................................................................................................5

Schooldoelstellingen.............................................................................................................5

Inspectienormen....................................................................................................................7

Afstemmen en differentiëren (diagnosticerend onderwijzen)....................................................8

Werken vanuit onderwijsbehoeften.......................................................................................8

Eigen leerlijn..........................................................................................................................8

Cyclisch werken en beschrijven hoe dit wordt vormgegeven (groepsplannen?)..................8

NT2........................................................................................................................................9

Taken en verantwoordelijkheden............................................................................................10

Directie................................................................................................................................10

Intern begeleider.................................................................................................................10

Taalspecialist.......................................................................................................................10

Groepsleerkrachten.............................................................................................................10

Onderwijsassistentes..........................................................................................................10

Bestuur................................................................................................................................11

Samenwerken binnen het team...........................................................................................11

Geplande taaltijd.....................................................................................................................11

Reguliere taaltijd per groep.................................................................................................11

Methoden en materialen.........................................................................................................12

Paarden...............................................................................................................................15

Taal in de peuterspeelzaal - VVE...........................................................................................17

Taal in de onderbouw (4 t/m 6 jaar)........................................................................................18

Taaltijd.................................................................................................................................18

Werkvormen en materialen.................................................................................................18

Volgen van resultaten..........................................................................................................20

Signaleren en diagnosticeren..............................................................................................20

Taal in de middenbouw (6 t/m 9 jaar).....................................................................................20

Taaltijd.................................................................................................................................20

Hoe geven wij de lessen vorm............................................................................................21

Schrijven..............................................................................................................................21




Taaltijd.................................................................................................................................23

Werkvormen en materialen.................................................................................................23

Hoe geven wij de lessen vorm............................................................................................23



Zorgbeleid...............................................................................................................................26

Fasen van de leerling (zie protocol)....................................................................................26

LOVS volgen.......................................................................................................................26

Signaleren en analyseren: wanneer en op welke manier...................................................26

Zwakke leerlingen op het gebied van taal...........................................................................26

Sterke leerlingen op het gebied van taal.............................................................................26

Afspraken rondom dyslexie.................................................................................................26

Inzet externe hulp................................................................................................................27

Contacten met ouders.............................................................................................................27

Praktische afspraken Gebruik taalstrategieën........................................................................27

Opbouw van de les..............................................................................................................27

Automatiseren.....................................................................................................................28

Borgen taalkwaliteit Trendanalyses........................................................................................28

Professionalisering en nascholing.......................................................................................28

Borgen van leerkrachtvaardigheden...................................................................................29

Nieuwe leerkrachten inwerken............................................................................................29

Borgen van dit document........................................................................................................29

Wie legt nieuwe afspraken vast...........................................................................................29

Wie houdt dit document up to date......................................................................................29

Waar staat dit document.....................................................................................................29


Visie op taalonderwijs Villa Kakelbond is een katholieke school in Rotterdam Zuid. Op onze school hebben wij

vooral te maken met leerlingen die Nederlands leren als tweede taal. Als school streven wij

ernaar om taalachterstanden te verkleinen en iedere leerling op eigen niveau te bereiken.

Villa Kakelbond biedt taalonderwijs dat uitdaagt tot een onderzoekende houding,

samenwerkend leren, verantwoordelijkheid en zelfstandigheid waardoor de leerlingen klaar

worden gestoomd voor de toekomst.

In onze visie komen de volgende punten naar voren:

Wij vinden het belangrijk dat leerlingen betekenisvol onderwijs krijgen. Dit

geven wij vorm door de leerlingen spelenderwijs kennis te laten maken met de

verschillende onderdelen van taal waarin zij van elkaar en met elkaar leren.

Leerlingen werken bij ons op hun eigen leerlijn. Zo werkt iedere leerling op het

eigen niveau. Op deze manier komt elk kind tot zijn recht en kan iedere

leerling zijn eigen talent ontwikkelen.

Leerlingen leren spelenderwijs op eigen niveau waarbij wij gebruikmaken van

coöperatieve werkvormen in de klas. De coöperatieve werkvormen zorgen

ervoor dat de leerlingen leren samenwerken.

Door middel van tastbare materialen maken wij taalonderwijs visueel voor de

leerlingen. Op deze manier kunnen leerlingen verbinding maken met de

werkelijkheid.

Ons onderwijs is oplossingsgericht. De leerlingen onderzoeken, ervaren en

bedenken oplossingen voor de probleemstellingen die gegeven worden

binnen het taalonderwijs.

Wij hebben ervoor gekozen om de leerlingen taalonderwijs te bieden door

middel van spel, materialen en opdrachten die gegeven worden door de

leerkracht of die verwerkt zijn in opdrachtkaarten waarmee de leerlingen

zelfstandig aan de slag kunnen.

Met deze visie kunnen wij onze leerlingen optimaal taalonderwijs bieden waarin wij tegemoet

komen aan de specifieke onderwijsbehoeften van de leerlingen binnen ons inclusieve

onderwijs.


Doelen Taalonderwijs

Leeropbrengsten benoemenLeerlingen kunnen zelf via de iPad bijhouden hoe ver ze zijn. Wat kunnen ze al? Wat vinden

ze nog lastig? Wat willen ze nog extra oefenen. Zo kan de leerkracht zien waar de groep is

en waar de behoeftes liggen. Ook de leerkracht houdt in zijn eigen systeem bij waar de

leerlingen zijn. Zo is er een goed overzicht vanuit twee kanten waar de leerlingen zijn.

Eind- en tussenopbrengstenIn het taalonderwijs hebben wij drie momenten gekozen om te toetsen. Hier wordt gebruik

gemaakt van methode onafhankelijke toetsen. De toets waarvoor wij gekozen hebben is van

cito. De drie momenten dat wij gaan toetsen zijn rond de herfst, lente en zomer. In de herfst

gaan wij nog niet toetsen met de cito toets. Hierbij gaat vooral de leerkracht na wat de

leerlingen al beheersen en de leerkracht zal de leerlingen apart nemen en vragen stellen.

In de lente en de zomer zullen de leerlingen wel de cito toets afnemen. Dan heb je een goed

beeld hoe de leerlingen vooruit zijn gegaan en met welk niveau ze door gaan naar de

volgende groep.

Na de toets momenten wordt de leerlijn van de individuele leerling bijgesteld, zodat deze

leerling weer verder kan waar de behoefte naar is.

SchooldoelstellingenKerndoelen:Binnen Villa Kakelbond streven wij ernaar om de kerndoelen te behalen. De leerlingen

hebben deze kerndoelen aan het einde van groep 8 behaald.

(http://tule.slo.nl/Nederlands/F-KDNederlands.html )

Mondeling onderwijs

Kerndoel 1: De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die

informatie, mondeling of schriftelijk gestructureerd weer te geven.

Kerndoel 2:De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van

informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het

discussiëren.


http://tule.slo.nl/Nederlands/F-KDNederlands.html

Kerndoel 3:De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief

en opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren.

Schriftelijk onderwijs:

Kerndoel 4:De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten,

waaronder schema’s tabellen en digitale bronnen.

Kerndoel 5:

De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies,

zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen.

Kerndoel 6:De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en

studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematische geordende bronnen,

waaronder digitale bronnen.

Kerndoel 7:De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende

teksten.

Kerndoel 8:De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een

verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht aan zinsbouw, correcte

spelling, een leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur.

Kerndoel 9Door leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van hen bestemde verhalen,

gedichten en informatieve teksten

Taalbeschouwing, waaronder strategieën

Kerndoel 10De leerlingen leren bij de doelen onder ‘mondeling taalonderwijs’ en ‘schriftelijk

taalonderwijs’ strategieën te herkennen, te verwoorden, te gebruiken en te beoordelen


Kerndoelen 11De leerlingen leren een aantal taalkundige principes en regels. Zij kunnen in een zin het

onderwerp, het werkwoordelijk gezegde en delen van het gezegde onderscheiden. De

leerlingen kennen:

Regels voor het spellen van werkwoorden

Regels voor het spellen van andere woorden dan werkwoorden

Regels voor het gebruik van leestekens

Kerndoelen 12

De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van

voor hen onbekende woorden. Onder ‘woordenschat’ vallen ook begrippen die het leerlingen

mogelijk maken over taal te denken en te spreken.

Inspectienormen- Iedere leerling werkt op zijn of haar eigen leerlijn. Dit wordt bijgehouden door het

leerlingvolgsysteem Montessori Records Xpress. In dit leerlingvolgsysteem houdt de

leerling bij wat hij/zij al kan en ziet zo wat hij/zij nog moet leren. Ook voor de

leerkracht en de ouders is dit in te zien.

- Methodeonafhankelijke toetsen zorgen voor een beeld van het niveau van de leerling.

- Onze leerlingen worden alleen door middel van cito getoetst op het gebied van

technisch lezen in groep 3 en 4. Hieronder ziet u de normering die hiervoor

gehanteerd wordt.

(http://www.sbzw.nl/userfiles/CITO_tabellen_tussenopbrengsten_-_februari_2014.PDF)


http://www.sbzw.nl/userfiles/CITO_tabellen_tussenopbrengsten_-_februari_2014.PDF

- De overige gebieden worden getoetst door middel van onafhankelijke

methodetoetsen die de leerkracht maakt. Deze worden gemaakt aan de hand van de

leerlijn die de methode beschrijft.

Afstemmen en differentiëren (diagnosticerend onderwijzen)

Werken vanuit onderwijsbehoeftenHet onderwijs van Villa Kakelbond is afgestemd op iedere individuele leerling. De leerling

staat centraal binnen ons onderwijs. De leerling is baas van zijn eigen leerproces. Om dit te

bereiken werkt iedere leerling op zijn eigen leerlijn. De leerkracht heeft een streeflijst van wat

leerlingen moeten kunnen op een bepaalde leeftijd. Wanneer een leerling een doel bereikt

heeft wordt dit afgevinkt door de leerkracht. Op deze manier weet de leerkracht waar de

leerling staat, weet de leerling waar hij/zij aan kan werken en waar hij/zij zit op de leerlijn en

weten de ouders wat de leerling beheerst en wat de leerling nog niet beheerst.

Waar de leerling behoefte aan heeft is te zien in de eigen leerlijn. Doordat de leerlingen aan

de slag gaan in de zone van de naaste ontwikkeling. De zone van naaste ontwikkeling houdt

in dat de leerkracht de leerling aanspreekt op een niveau dat net buiten het bereik van de

leerling is. (http://ontwikkelingsvoorsprong.info/zone-van-naaste-ontwikkeling/)

Eigen leerlijnIn groep 3 en 4 werkt iedere leerling op een eigen leerlijn. De leerlijn wordt bijgehouden via

het leerlingvolgsysteem Montessori Records Xpress. Binnen dit leerlingvolgsysteem kan de

leerling zelf aanvinken wat hij/zij kan, wat de leerling nog niet kan vinkt de leerling niet aan.

De leerling ziet op deze manier wat hij/zij nog moet leren en kan hier zelf aan werken. De

leerkracht en de ouders hebben ook inzicht in het leerlingvolgsysteem.

Cyclisch werken en beschrijven hoe dit wordt vormgegeven (groepsplannen?)Binnen het onderwijs op Villa Kakelbond werkt ieder kind op zijn eigen leerlijn. Ieder kind

heeft een eigen plan waar instaat wat de leerling al kan en wat de leerling nog moet behalen.

De leerkracht houdt dit bij voor de leerlingen in de kleuterklas.

In groep 3 en 4 hebben de leerlingen ook inspraak in wat zij al kunnen en nog moeten

bereiken. De leerlingen houden bij op een iPad wat zij al kunnen en wat zij nog niet kunnen.

De leerlingen hebben zo zelf inzicht in wat zij nog kunnen leren.


http://ontwikkelingsvoorsprong.info/zone-van-naaste-ontwikkeling/

NT2Villa Kakelbond is een school in Rotterdam. Binnen Villa Kakelbond spreken de meeste

kinderen thuis een andere taal dan de Nederlandse taal. De Nederlandse taal is dus voor de

meeste kinderen de tweede taal.

In de theorie van het boek Nederlands als tweede taal in het basisonderwijs wordt

beschreven dat er in moedertaalmethoden Nederlands traditioneel weinig aandacht aan

woordenschat wordt besteed, en gaat het meestal om de vorm van taal, niet om de inhoud.

Doordat vaak toetsingsgerichte oefeningen worden gebruikt die niets met taalverwerving van

doen hebben, hebben wij ervoor gekozen om de taal uit de kinderen te laten komen.

Woorden en zinnen die voor de kinderen betekenis hebben staan centraal in ons onderwijs.

Wanneer de kinderen de Nederlandse woorden niet kennen zullen ze hiermee in aanraking

komen en hier spelenderwijs mee aan de slag gaan waardoor de kinderen hierna de

woorden wel kennen.

Wanneer woorden worden aangeboden aan de kinderen word rekening gehouden met de

drie belangrijke aandachtspunten:

- De betekenis van een woord is onbekend

- Het woord is functioneel

- Het woord past in de context van een verhaal of een thema

Wanneer kinderen problemen ondervinden binnen het taalonderwijs op Villa Kakelbond

wordt de remedial teacher ingezet om de kinderen extra begeleiding te bieden.

(Kuiken, Vermeer, Appel, Kurvers, Lities, Mooren & Verhallen, 2005)


Taken en verantwoordelijkheden Binnen de school staat samenwerking met elkaar centraal. Het is belangrijk dat leerkrachten

van elkaar weten hoe zij lesgeven en elkaar eventueel tips kunnen geven. Ook de directie en

andere medewerkers binnen de school worden betrokken bij het taalonderwijs:

DirectieDe directie observeert vier keer per jaar de leerkracht bij een les op taalgebied. Dit gebeurd

ieder kwartaal. Hierna houdt de directie een positief feedback gesprek met de leerkracht

waar tops en tips in besproken worden.

Het is de verantwoordelijkheid van de directie dat de taallessen op een goede manier

gegeven worden en dat de leerkrachten zich fijn voelen bij het taalonderwijs.

Ook zorgt de directie ervoor dat de leerkrachten regelmatig een studiedag hebben waarin het

taalonderwijs belicht wordt en de leerkrachten kennis kunnen opdoen om hun taalonderwijs

nog beter te laten verlopen.

Intern begeleiderWanneer de leerkracht hulp nodig heeft kan de leerkracht altijd bij de intern begeleider

terecht. De intern begeleider helpt in de klas wanneer zwakke leerlingen lastig mee kunnen

komen en extra hulp kunnen gebruiken.

De intern begeleider zorgt ervoor dat passend onderwijs gegeven kan worden aan sterke en

zwakke leerlingen.

TaalspecialistBinnen de school is een taalspecialist aanwezig. De taalspecialist biedt een aanrijking voor

nieuwe inzichten binnen het taalonderwijs. Ook zorgt de taalspecialist samen met de directie

voor minimaal twee studiedagen per jaar op het gebied van taal.

De taalspecialist is verantwoordelijk voor het niveau van de leerkrachten op het gebied van

taal.

Groepsleerkrachten De groepsleerkracht geeft de leerlingen instructie op het niveau van de individuele leerling.

De leerkracht zorgt ervoor dat de omgeving stimulerend is, de leerlingen gemotiveerd en

gestimuleerd worden.

Het is de verantwoordelijkheid van de groepsleerkracht dat de leerlingen verder komen op de

individuele leerlijn.


OnderwijsassistentesIn iedere klas is een vaste onderwijsassistente aanwezig. De onderwijsassistente assisteert

bij de taken die de leerlingen uitvoeren. De onderwijsassistent heeft aandacht voor de

individuele leerling en begeleidt deze leerling op het eigen niveau. Ook is de

onderwijsassistent verantwoordelijk voor het materiaal.

BestuurHet bestuurd zorgt ervoor dat vorderingen op taalgebied gemeld worden bij de directie of de

taalspecialist. Ook zorgt het bestuurd voor één studiedag op het gebied van NT2 binnen de

bestuursscholen.

Samenwerken binnen het teamDe leerkrachten krijgen regelmatig de kans om bij elkaar te observeren. Op deze manier

leren de leerkrachten van elkaar, kunnen zij tips meenemen in hun eigen lessen en kunnen

zij de groepsleerkracht die geobserveerd wordt weer tips meegeven voor de volgende keer.

Geplande taaltijd

Reguliere taaltijd per groepEekhoornsDe eekhoorns gaan elke ochtend een kwartier in de kring met de groepsleerkracht. Elke dag

wordt aandacht besteed aan de visuele en auditieve vaardigheden.

BeverElke week hebben de leerlingen in de ochtend taal. Elke ochtend hebben ze een uur taal in

de week. Deze tijd kunnen de leerlingen zelf inplannen. We beginnen met een gezamenlijke

kring. Leerlingen die sterk zijn, kunnen er voor kiezen om zelf alvast aan de slag te gaan. Ze

krijgen een korte instructie van circa 10 a 15 minuten. Daarna mogen de leerlingen zelf drie

kwartier aan de slag.

PaardenIn de paarden groep wordt elke ochtend een taalinstructie aangeboden. Dit gebeurd tussen

9.00 en 10.00 uur. De leerlingen kunnen zelf kiezen of ze bij deze taalinstructie aanwezig

willen zijn. De leerkracht zal vooraf kenbaar maken welke moeilijkheid besproken wordt.

Willen de leerlingen bij de instructie aanwezig zijn dan kan dat, willen de leerlingen

zelfstandig verder werken dan mag dit ook. Er zal dus ongeveer 30 minuten instructie

gegeven worden. De leerlingen die niet bij de instructie aanwezig zijn kunnen verder met taal


in deze tijd. De leerlingen die wel bij de instructie aanwezig willen zijn kunnen na de

instructie nog aan de slag met de stof die aangeboden is. Ook kunnen leerlingen op een later

moment op de dag deze stof verwerken.

Aanpassen van de taaltijd indien nodigWanneer dit nodig is kan de tijd die voor taal is ingeroosterd altijd aangepast worden.

Wanneer leerlingen extra instructie nodig hebben is dit altijd mogelijk. Ook kunnen de

leerlingen instructiefilmpjes kijken op de iPad. Deze filmpjes zijn aangepast op de

taalmethode en vertellen de leerlingen exact wat de bedoeling is.

Methoden en materialen EekhoornsHoe te gebruikenBij de eekhoorns wordt er niet van een methode uitgegaan. De eekhoorns krijgen een kring

aangeboden door de leerkracht waarin elke kring andere vaardigheden centraal staan. De

visuele en de auditieve vaardigheden worden in de kring aangeboden. Ook maken de

leerlingen kennis met nieuwe woorden. Dit gebeurd door voorlezen, gesprekjes vormen en

coöperatieve werkvormen. Hierbij kunt u denken aan binnen kring – buiten kring. De

leerkracht heeft een leerlingvolgsysteem waarin bijgehouden wordt wat de leerlingen al

kunnen, hierin is ook te zien wat de leerlingen nog moeten kunnen. Aan de hand van het

leerlingvolgsysteem kan de leerkracht zien wat er nog aangeboden moet worden aan de

leerlingen. De leerkracht zoekt geschikte activiteiten die uitgevoerd kunnen worden in de

kring, de activiteiten moeten in de belevingswereld van de leerlingen liggen zodat de

leerlingen na de les de aangeboden stof kunnen verwerken en gebruiken.

Up to dateDoordat de leerlingen allemaal op een eigen leerlijn werken blijft het onderwijs up to date. De

input komt uit de leerlingen en dit kan bij iedere leerlingen verschillend zijn.

Inzet van ICTBinnen elke klas is een smartboard aanwezig waarop de leerkracht eventueel filmpjes kan

laten zien. Ook zijn er in de klas iPads aanwezig waar verschillende instructies op gegeven

kunnen worden.

BeversHoe te gebruiken


De methodes die wij voor de bevers gebruiken zullen gelden als leidraad voor het

taalonderwijs binnen onze school. Binnen Villa Kakelbond geven wij niet les vanuit de

methode, maar we zorgen ervoor dat we deze achter de hand hebben en dat we hierop

kunnen teruggrijpen. Binnen het taalonderwijs in de groep van de bevers wordt gewerkt met

basiswoorden. Er wordt gewerkt met 20 basiswoorden. Dit zijn woorden die in de

belevingswereld van de leerlingen liggen en die passen binnen een bepaald thema. Zo

hebben wij bijvoorbeeld het thema kinderboerderij waarin de leerlingen 20 woorden

aangeboden krijgen door middel van de kring, leerpleinen, hoeken en buiten in de natuur. De

leerkracht biedt de basiswoorden spelenderwijs aan en zorgt ervoor dat de leerlingen hier

verder mee kunnen in het dagelijks leven.

De methode die wij achter de hand houden in deze groep is de methode ‘lijn 3’. Wanneer wij

rond de herfst merken dat leerlingen niet meekomen met de stof, niet voldoende kennis

opdoen om te leren lezen hebben we deze methode achter de hand. We zullen met de

leerling teruggaan naar het begin van deze methode. De leerling zal een schriftje krijgen wat

past bij deze methode. Aan de hand van instructiefilmpjes gaat de leerlin aan de slag met de

stof, ook de uitleg van de leerkracht staat hierbij centraal.

Wij hebben gekozen voor de methode lijn 3 omdat dit een methode is waarin niet alleen

lezen centraal staat. In de methode staat het volgende centraal:

- De letter centraal

- Wereldoriëntatie

- Samen leren lezen

- Instructie op 3 niveaus

Expliciete aandacht voor spelling en woordenschat.

(http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Lezen/Lijn-3/De-inhoud-van-Lijn-3.htm)

De methode past bij de belevingswereld van de leerling en staat ook open voor eigen inpunt

van de leerling of de leerkracht. Ook zijn in deze methode opdrachten voor hoeken

geïntegreerd wat goed past bij het onderwijs op Villa Kakelbond.

De methode ‘lijn 3’ bevat de volgende materialen:

- Handleiding

- Kopieer map

- Wandkaarten

- Klankenbord me bewaar map en letterkaartjes

- Prentenboek

- Luister-cd


http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Lezen/Lijn-3/De-inhoud-van-Lijn-3.htm

- Leesboek

- Werkboek

- Rijtjesboek

- Letterdoos

- Woorddoeboek en stickers

- Toetsboek

- Spellingwerkboek

- Woord en leesspellen

- Biebboekjes

- Planbordmagneten

- Digibordsoftware

Met bovenstaande materialen hopen wij de leerlingen die blijken een methode nodig te

hebben voldoende te kunnen ondersteunen. De leermaterialen zoals prentenboek, woord en

leesspellen, digibordsoftware etc. kunnen de leerlingen ook zelfstandig gebruiken wanneer

zij dit willen gebruiken in bijvoorbeeld de hoeken of op de leerpleinen.

Op het gebied van technisch lezen zijn er in de klas verschillende leesboekjes aanwezig op

verschillende niveaus. Deze leesboekjes sluiten aan bij de belevingswereld van de

leerlingen. Wij vinden het belangrijk dat leerlingen het lezen echt ‘leuk’ vinden binnen onze

school.

In de groep van de bevers wordt de methode ‘handschrift’ gebruikt voor het schrijfonderwijs.

Vooral vormen en patronen komen naar voren in deze groep. Het echte schrijven van letters

komt in het begin nog niet aan bod. Leerlingen die hier wel aan toe zijn bieden wij dit wel

aan. Van alle letters zijn er kaarten aanwezig binnen de school, deze letters kunnen

overgetrokken worden met whitemarkers, waarna zij weer uitgeveegd kunnen worden.

Leerlingen kunnen schrijven door middel van zand, stop etc. Vooral het voelen staat hierbij

centraal. Op de iPad kunnen de leerlingen instructiefilmpjes kijken waar opdrachten op te

zien zijn die de leerlingen kunnen doen op het gebied van schrijven.

Up to dateWanneer er een verandering plaatsvindt in de methode ‘lijn 3’ worden wij hiervan op de

hoogte gehouden. Doordat de leerlingen allemaal op een eigen leerlijn werken blijft het

onderwijs up to date. De input komt uit de leerlingen en dit kan bij iedere leerling verschillend

zijn.

Inzet van ICT


ICT wordt ingezet door middel van iPads. De leerlingen kunnen op de iPad voor elk

vakgebied verschillende instructiefilmpjes kijken waarna zij zelf aan de slag kunnen met de

geleerde kennis uit het instructiefilmpje.

Ook is er in elke klas een smartboard aanwezig waar de leerkracht filmpjes en andere stof

op kan aanbieden.

Ondersteunende materialen

Wij zien de methode ‘lijn 3’ als ondersteunend materiaal binnen het taalonderwijs bij de

bevers. In de klas wordt vooral vanuit basiswoorden gewerkt. Leerlingen die lastig

meekomen of blijven hangen op de leerlijn wordt stof aangeboden vanuit de methode.

De materialen uit de methode zien wij ook als ondersteunend materiaal. Deze materialen zijn

te vinden in de klas. De leerlingen kunnen zelf beslissen of ze met dit materiaal aan de slag

willen gaan en op welke manier zij dit gebruiken om hun kennis te verbreden.

PaardenHoe te gebruikenBij de paarden wordt gebruik gemaakt van de methode taal actief. Niet alleen deze methode

staat centraal maar er wordt ook geleerd vanuit de leerlingen. De leerlingen werken op een

eigen leerlijn. Elke ochtend wordt een instructie aangeboden waarin een bepaalde

moeilijkheid behandeld wordt. De leerlingen kunnen hierna verder met hun eigen werkboekje

en de materialen die in de klas aanwezig zijn. De leerkracht houdt in het achterhoofd de

leerlijn die beschreven is door taal actief voor de groep. De leerkracht zorgt ervoor dat alle

stof die de leerlingen moeten opdoen aangeboden wordt. Door middel van instructiefilmpjes

op de iPad kunnen de leerlingen aan de slag met de stof uit het boekje van taal actief. De

leerkracht zal er altijd zijn om de leerlingen extra hulp te bieden wanneer het filmpje niet

genoeg zegt voor de leerlingen. Alle leerlingen werken op hun eigen niveau waardoor het

zou kunnen dat niet iedere leerling met dezelfde stof bezig is.

Voor schrijven maken we gebruik van de methode ‘handschrift’. Deze methode wordt

gebruikt als richtlijn. De leerlingen kunnen zelf op het eigen niveau werken aan de hand van

instructiefilmpjes op de iPad.

Het technisch lezen wordt gedaan aan de hand van leesboekjes op het eigen niveau.

Up to date


Wanneer de methode taal actief vorderingen heeft op het gebied van taal worden wij

geïnformeerd en passen wij dit aan. Doordat de leerling op een eigen leerlijn werken en ons

onderwijs vanuit de leerling komt blijft het onderwijs up to date.

Inzet van ICTICT wordt ingezet door middel van de iPad die gebruikt wordt in de klas om instructiefilmpjes

op te laten zien aan de leerlingen. Ook heeft iedere klas een smartboard waar de leerkracht

eventueel instructies op kan laten zien of waar spelletjes op gedaan kunnen worden.

Ondersteunende materialen De materialen behorende bij de methode taal actief worden gezien als ondersteunend

materiaal. Ook is er in de klas verschillend materiaal te vinden om de taal te verrijken.


Taal in de peuterspeelzaal - VVE Villa Kakelbond werkt samen met peuterspeelzaal ‘Meneer Nilson’. Hier wordt gewerkt aan

de taalontwikkeling van de leerlingen. Leerlingen die binnen komen bij de peuterspeelzaal

spreken vaak nog geen Nederlands, omdat ze zelf een andere moedertaal hebben.

Peuterspeelzaal ‘Meneer Nilson’ wil de taal bevorderen bij de leerlingen. Zo hebben

leerlingen als ze drie jaar zijn al meer de Nederlandse taal onder de knie en kunnen ze hier

op verder borduren bij de eekhoorns. Zo vergroten wij hun kansen op een goede

schoolloopbaan.

Spel staat centraal bij onze peuterspeelzaal. Leerlingen leren spelenderwijs de taal. Vooral

voor jonge leerlingen is dit een belangrijk aspect. Vooral de leerkrachten zullen het de

leerlingen aanbieden op een speelse manier. De leerkrachten letten er op waar de leerlingen

aan toe zijn en spelen hier op in.

In de peuterspeelzaal besteden we vooral aandacht aan de woordenschatontwikkeling. We

bieden het woordenschatsonderwijs in verschillende thema’s aan. De thema’s bieden een

goede en duidelijke context waarin de woorden worden aangeboden.

Tijdens elk thema bieden we verschillende begrippen aan:

- Basisbegrippen

- Extra begrippen, om hun kennis te verbreden.

- Context begrippen, om de context duidelijk te maken en verbanden te maken met het

onderwerp.

We houden rekening met de manier waarop je woordenschatonderwijs moet aanbieden. Met

de volgende stappen houden we rekening:

1. Voorbewerken: Een goede beginsituatie creëren. Hierin bereid je de leerlingen voor

op het onderwerp. Ook kun je hierin de bepalen wat de leerlingen al weten van het

onderwerp.

2. Semantiseren: Hier maak je de betekenis duidelijk van het verhaal. Hierbij maken we

gebruik van materialen, afbeeldingen en uitbeelden. Zo wordt het duidelijk voor de

leerlingen wat het woord betekent.

3. Consolideren: Hier ga je het woord oefenen, zodat de leerlingen uiteindelijk weten

wat het woord betekent.

4. Controleren: Hier gaat de leerkracht na of de leerlingen het woord nu ook echt

kennen.

(Kuiken, Vermeer, 2005)


Aan het einde van het jaar controleert de leerkracht wat de leerlingen al beheersen, zodat ze

dit ook mee kunnen geven aan de leerkracht van groep 1/2. De leerkrachten controleren dit

vooral op een speelse manier.

Taal in de onderbouw (4 t/m 6 jaar) De eekhoorns

TaaltijdDe leerlingen gaan elke ochtend een kwartier in de kring met de groepsleerkracht. Elke dag

wordt aandacht besteed aan de visuele en auditieve vaardigheden. De leerkracht doet dit

door uitdagende en actieve spelletjes aan te bieden waarin de coöperatieve werkvorm

centraal staat.

Zowel in de ochtend als in de middag spelen de leerlingen één uur op het eekhoornplein.

Werkvormen en materialenDe leerlingen van vier tot en met zes jaar maken spelenderwijs kennis met taal. Door middel

van ontwikkelingsmaterialen en spel leren de leerlingen omgaan met de taal en maken de

leerlingen kennis met de verschillende onderdelen van de taal. Iedere leerling werkt op zijn

eigen niveau. In de kring behandeld de leerkracht verschillende onderdelen op het gebied

van taal. Hierbij wordt rekening gehouden met de visuele en auditieve vaardigheden die de

leerlingen moeten beheersen. De leerkracht biedt de verschillende onderdelen van taal aan

in de kring. De leerlingen kunnen aan de hand van de aangeboden stof verder leren op het

eekhoornplein.

Ontwikkelingsmateriaal:

Spel staat centraal in ons onderwijs. De leerlingen maken onder andere door middel van

ontwikkelingsmateriaal kennis met taal. De leerlingen leren met elkaar communiceren door

middel van bijvoorbeeld begrippentaal of communicatie. Dit is ontwikkelingsmateriaal waarbij

de leerlingen plaatjes beschrijven in woorden. De leerlingen luisteren goed naar de

beschrijving en kiezen hier het juiste plaatje bij. Door middel van zelfcorrigerend

ontwikkelingsmateriaal maken de leerling kennis met begrippen klank, letter, woord, zin,

verhaal. Het ontwikkelingsmateriaal bevat verschillende niveaus. Doordat iedere leerling op

zijn eigen leerlijn werkt en de leerkracht dit bij houdt, werkt de leerling altijd op het juiste

niveau.

Eekhoornplein:


De leerlingen werken met een eekhoornplein. Het eekhoornplein staat in het teken van

verschillende thema’s. Binnen deze thema’s worden themawoorden aangeboden. Door

middel van coöperatieve werkvormen worden de nieuwe woorden aangeboden. Door middel

van spel kunnen de leerlingen deze woorden verwerken. Op het eekhoornplein is materiaal

te vinden dat past bij het thema van het eekhoornplein. Hierbij kunt u denken aan een

huisplein. Op dit plein ziet u allerlei materiaal dat ook in een huis te vinden is. Woorden die

hierbij aangeboden kunnen worden zijn bijvoorbeeld: bank, stoel, tafel, kleed, lamp etc. In

het spel dat de leerlingen spelen op het huisplein gaan de leerlingen verder met de betekenis

van deze woorden. Op deze manier komen wij tegemoet aan betekenisvol taalonderwijs dat

de leerlingen in het dagelijks leven nodig hebben.

Het eekhoornplein staat elke twee weken in het teken van een ander thema. Zo komt u

onder andere de volgende thema’s tegen die centraal staan op het eekhoornplein:

- Huisplein

- Boerderijplein

- Winkelplein

- Bakplein

Bovenstaande onderwerpen zijn voorbeelden die te vinden zijn op het eekhoornplein. Op het

eekhoornplein is stimulerend zelfregulerend materiaal te vinden waarmee de leerlingen aan

de slag kunnen. Het eekhoornplein stimuleert alle zintuigen. Zo kunnen de leerlingen op het

huisplein bijvoorbeeld voelen aan de kopjes, ruiken aan het eten, proeven van het water, het

geluid van de stofzuiger horen en de verschillende materialen die in een huis te vinden zijn

zien.

De leerkracht is aanwezig op het kleuterplein en zorgt ervoor dat de leerlingen uitgedaagd en

uitgelokt worden tot leren.

Vaardigheden:

Binnen het taalonderwijs op Villa Kakelbond worden de auditieve en visuele vaardigheden

geïntegreerd in het spel aangeboden. De leerkracht zorgt ervoor dat door middel van

coöperatieve werkvormen en spel de volgende vaardigheden binnen het deze

leeftijdscategorie aan bod komen:

- Auditieve objectivatie: Letten op de klank en niet op de betekenis.

- Auditieve discriminatie: Klanken of worden onderscheiden.

- Auditieve analyse: Woorden splitsen in afzonderlijke klanken.

- Auditieve synthese: Klanken kunnen samenvoegen tot één woord.

- Klankpositie bepalen: Horen waar een bepaalde klank in een woord gehoord

wordt.

- Visuele discriminatie: Het verschil tussen letters en/of woorden kunnen zien.


- Visuele analyse: Losse letters in een woord herkennen.

- Visuele synthese: Losse letters kunnen samenvoegen tot één woord.

- Letterpositie bepalen: Aangeven wat de plaats van een letter in een woord is.

Iedere ochtend zitten de leerlingen een kwartier in de kring. In deze kring worden gesprekjes

gehouden met de leerlingen over onderwerpen die de leerlingen aandragen. Daarnaast zorgt

de leerkracht ervoor dat de visuele en auditieve vaardigheden in de kring worden

gestimuleerd.

Volgen van resultatenVia het leerlingvolgsysteem Bosos wordt geregistreerd op welk niveau van taal-

denkontwikkeling de leerlingen zitten. Hierin wordt ook zichtbaar gemaakt welke

vaardigheden de leerlingen beheersen. Op deze manier kunnen de leerlingen op hun eigen

niveau leren en ziet de leerkracht wat de leerling nog moet leren om verder te komen. Wat

de leerling nog moet leren wordt aangeboden door de leerkracht om de leerling weer een

stapje verder te laten ontwikkelen.

Signaleren en diagnosticerenIn het leerlingvolgsysteem Bosos wordt door de leerkracht bijgehouden wat de leerling wel of

niet beheerst. Beheerst de leerling iets niet dan zorgt de leerkracht ervoor dat de leerling iets

aangeboden krijgt dat op het niveau van de leerling is. Op deze manier leert iedere leerling

op zijn/haar eigen manier en eigen niveau.

Taal in de middenbouw (6 t/m 9 jaar) Bevers

TaaltijdElke week hebben de leerlingen in de ochtend taal. Elke ochtend hebben ze een uur taal in

de week. Deze tijd kunnen de leerlingen zelf inplannen. We beginnen met een gezamenlijke

kring. Leerlingen die sterk zijn, kunnen er voor kiezen om zelf alvast aan de slag te gaan. Ze

krijgen een korte instructie van circa 10 a 15 minuten. Daarna mogen de leerlingen zelf drie

kwartier aan de slag.

Werkvormen en materialenBij ons staat spel in de school centraal. Wij willen de leerlingen vooral spelenderwijs leren

lezen. Hieronder zal ik eerst beschrijven wat voor materialen wij gebruiken.

Materialen:


De methode die wij gebruiken is een leidraad voor ons taalonderwijs. Wij zullen niet vanuit

deze methode lesgeven, maar vooral als voorbeeld houden voor wat we de leerlingen

moeten aanbieden. Leerkrachten maken zelf werkbladen en bedenken zelf woorden die ze

de leerlingen gaan aanbieden. We werken hier in thema’s uit de omgeving. We gebruiken

wel de materialen uit de methode. Zoals de kwartet kaartjes of de lege kaartjes, waar je als

leerkracht zelf de woorden op in kan vullen waar de leerlingen zelf mee aan de slag kunnen.

Verder kunnen de leerlingen verder aan de slag in de themahoeken. Hier zijn hoeken

ingericht die bij het thema aansluiten. Hier kunnen de leerlingen zelfstandig aan de slag en

leren ze spelenderwijs lezen.

Werkvormen:

Wij kiezen er voor om elke dag in de kring te beginnen met taal. Hierbij wordt aangeboden

wat de leerlingen die dag gaan krijgen. Hierna gaan ze zelfstandig aan de slag en gaan we

over op de vorm samenwerkend leren.

Een vorm waar wij ook voor kiezen is het samenwerkend leren. Leerlingen leren met en door

elkaar.

Hoe geven wij de lessen vormLezenWij hebben er voor gekozen om de leerlingen niet te leren lezen via een methode. Waar wij

vooral op willen inspelen in de belevingswereld van leerlingen en de omgeving. Wij hebben

elke periode een thema centraal staan in ons leesonderwijs. Hieronder zal ik een voorbeeld

geven hoe een thema er uit kan komen te zien. Omdat wij een school zijn die erg gericht zijn

op de natuur en dieren is het thema die ik ga beschrijven het thema boerderij. Tijdens elk

thema staan er 20 basiswoorden centraal die de leerlingen leren. De basiswoorden bij dit

thema zijn:

Kip Gras Voer Melk

Big Boer Dier Koe

Ei Hond Paard Schaap

Hok Schep Poes Schuur

Zaad Hooi Mest Wol

Een periode waarin de 20 basiswoorden beschreven worden duurt ongeveer 2 weken. We

bieden de woorden aan in de kring, op de leerpleinen, in de hoeken en buiten in de natuur.

SchrijvenDe methode die we bij schrijven gebruiken is de methode handschrift. Bij de bevers komen

vooral vormen en patronen naar vormen. Het echte leren schrijven komt vooral in het begin

nog niet naar voren. leerlingen die hier al wel aan toe zijn, kunnen we dit wel aanbieden. We

hebben van alle letters kaarten klaar liggen. Deze kunnen ze overtrekken en er naast


oefenen. Dit kunnen ze ook weer uitvegen. Ook bieden we de leerlingen schrijven aan op

verschillende manieren. Ze kunnen het met zand oefenen, sop en anderen materialen

waarbij vooral het voelen centraal staat. Ook via de iPad kunnen de leerlingen

instructiefilmpjes volgen of oefeningen maken.

Technisch lezen We hebben bij de bevers boekjes liggen die aansluiten bij de belevingswereld. De boeken

sluiten aan bij het thema waarin ze bezig zijn. Het is heel belangrijk dat je boeken hebt staan

die de leerlingen als leuk ervaren en dat ze met plezier aan het lezen zijn.

Volgen van resultatenVia het leerlingvolgsysteem xpres volgen we de leerlingen. Hierin houden de leerkrachten de

voorderingen bij. Zo kunnen de leerkrachten zien wie er waar op uitvalt en wie waarin

uitblinkt. Zo kunnen ze iedere leerling individueel volgen en voor iedere leerling een eigen

leerlijn ontwikkelen.

Ook kunnen de leerlingen zelf via de iPad bijhouden wat ze beheersen en wat nog niet

Signaleren en diagnosticerenOp verschillende momenten in het jaar gaan we kijken hoe ver de leerlingen zijn. Hieronder

beschrijf ik per moment wat we gaan doen.

- Herfstsignalering: Hier gaan we kijken hoe ver de leerlingen nu zijn. We toetsen niet

op tijd, maar kijken vooral naar wat de leerlingen al wel kunnen lezen. Hoeveel letters

herkennen ze? Hoeveel woorden kunnen ze al goed lezen? Vanuit hier bouwen we

verder met de leerlingen.

- Lentesignalering: Hier gaan de leerlingen een methode onafhankelijke toets maken.

Wij hebben ervoor gekozen om de leerlingen de citotoets te laten maken. De

leerlingen maken de citotoets op m3 niveau. Hierna kan de leerkracht de resultaten

bekijken en hoe ver iedere leerling is. Nu heeft de leerkracht een duidelijk beeld van

de leerlingen en kan hier dan goed verder op inspelen tot het einde van het jaar

- Zomersignalering: Hier maken ze nog een keer de toets van cito. Zo kan je goed

duidelijk zien of de leerlingen verder zijn gekomen. Je kan hierna de leerkracht in het

leerlingvolgsysteem weergeven hoe ver de leerling is gekomen bij de bevers, zodat

de leerkracht bij de paarden hier verder op in kan gaan.

Na elke signalering wordt er per leerling bekeken wat de leerling nodig heeft. Er wordt een

diagnose gesteld en er wordt ingegaan op de individuele behoeftes van de leerlingen.


Paarden

TaaltijdBij de paarden wordt elke dag instructie gegeven voor taal en rekenen. Dit gebeurd van 9.00-

10.00. De leerlingen mogen zelf bepalen of ze bij deze instructie aanwezig zijn. De leerlingen

maken deze keuze door eerst de stof van die dag door te nemen en aan de hand hiervan

beslissen zij of ze de keuze maken bij de instructie aanwezig te zijn. Nadat de instructie heeft

plaatsgevonden maken de leerlingen de stof van die dag.

Werkvormen en materialenBij de paarden wordt gebruik gemaakt van de methode taal actief. Niet alleen deze methode

staat centraal maar er wordt ook geleerd vanuit de leerlingen. Taal actief is een

resultaatgerichte en praktische methode met een duidelijke structuur

(http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Didactiek-en-organisatie.htm).

Deze methode bestaat uit de volgende materialen:

- Taalboek

- Taal werkboek

- Spelling werkboek

- Werkboek woordenschat

Bij deze boeken en werkboeken zijn ook handleidingen beschikbaar voor de leerkracht. In

ons onderwijs op Villa Kakelbond willen wij niet erg gericht zijn op de handleiding maar willen

wij dat het vooral uit de leerkracht en de leerlingen zelf komt hoe er vormgegeven wordt aan

de lessen.

Tijdens de instructie zorgt de leerkracht voor interactie en wordt er gewerkt met coöperatieve

werkvormen. Bij coöperatief leren zijn er 17 werkvormen die de leerkracht kan inzetten bij het

taalonderwijs. De leerkracht kan zelf beslissen welke werkvorm het beste past bij de stof die

op dat moment aangeboden wordt aan de leerlingen.

Hoe geven wij de lessen vormTaal De leerlingen krijgen elke dag een taalinstructie aangeboden. De leerlingen werken op een

eigen leerlijn, hierdoor kunnen ze na de instructie verder waar ze zijn. De instructie zal een

algemene instructie zijn waarin een bepaalde moeilijkheid wordt aangeboden. De leerkracht

houdt de leerlijn van taal actief aan, om de volgorde van aanbieden op een goede manier te

laten verlopen.


http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Didactiek-en-organisatie.htm

Schrijven Voor schrijven maken wij gebruik van de iPad. De leerlingen zien op de iPad

instructiefilmpjes waarop te zien is hoe je de letters moet schrijven. We gebruiken de

methode ‘handschrift’ als richtlijn. De leerlingen gebruiken de schrijfschriftjes van deze

methode. Wanneer de leerlingen bij een bepaald cijfer of letter zijn beland kijken ze een

filmpje op de iPad waar op te zien is hoe de leerlingen de schrijfletter op de juiste manier

moeten schrijven.

Begrijpend lezen Voor begrijpend lezen gebruiken wij geen methode bij de paarden. Begrijpend lezen wordt

op een speelse manier aangeboden. Wanneer leerlingen bijvoorbeeld een tekst gelezen

hebben wordt hier op een speelse manier een verwerking aan toegevoegd.

Technisch lezen De leerlingen hebben leesboekjes op eigen niveau. We maken gebruik van de cito voor

lezen. Op deze manier kunnen wij concluderen op welk niveau de leerling zit. Bijvoorbeeld

M4. Dit houdt in, midden groep 4. De leerlingen lezen leesboekjes in het te leren niveau.

Spelling Taal actief biedt ook een spellingmethode aan. Deze methode wordt niet dagelijks nageleefd.

Wel wordt rekening gehouden met de doelen voor spelling die in deze groep centraal staan

volgens de methode ‘taal actief’. De leerlingen hebben zelf een werkboekje voor spelling. De

leerlingen beslissen zelf wanneer ze aan spelling werken en hoever ze in dit boekje werken.

Door middel van de iPad worden instructiefilmpjes aangeboden om de verschillende

spellingregels te leren. De leerlingen kunnen de filmpjes zelf aanklikken op de i-pad wanneer

de leerlingen dit nodig hebben. Voor spelling maakt de leerkracht methodeonafhankelijke

toetsen om bij te houden op welk niveau de leerlingen zijn.

Volgen van resultatenDe leerlingen maken geen methode gebonden toetsen. Wel wordt op de eigen leerlijn

bijgehouden wat de leerlingen kunnen en wat ze nog moeten leren. Dit wordt gedaan aan de

hand van de leerlijn die taal actief beschrijft.

De leerlijn van taal actief bestaat uit de volgende onderdelen:

- Verkennen van tekens

- Verkennen van woorden


- Verkennen van zinnen

- Verkennen van taalgebruik

- Woorden en woordclusters

- Onthoud strategieën

- Spreken en luisteren

- Schrijven

- Samenwerkend leren

- Taal- en letterkunde

(http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Leerlijnenoverzicht/Leerlijnen-

Taal.htm)

De individuele leerlijn van de leerlingen wordt bijgehouden via de iPad. Zowel de leerlingen,

de ouders en de leerkrachten hebben hier inzicht in. Maar alleen de leerlingen kunnen

aanvinken wat ze al kunnen.

Spelling wordt getoetst door middel van methodeonafhankelijke toetsen die door de

leerkracht gemaakt wordt. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de leerlijnen uit de methode

taal actief.

Lezen wordt getoetst door middel van de cito. De cito zorgt ervoor dat voor de leerkracht

zichtbaar wordt op welk niveau de leerlingen zitten qua leesonderwijs. Zo wordt overzichtelijk

welke leesboekjes de leerlingen moeten lezen om tot een volgend niveau te komen.

Signaleren en diagnosticerenOmdat ieder kind op zijn of haar eigen leerlijn werkt is het voor de leerkracht duidelijk te zien

welk kind blijft steken op een bepaald onderdeel van de leerlijn. Wanneer de leerkracht geen

vooruitgang ziet bij het kind, coacht de leerkracht het kind bij de onderdelen waarbij dit nodig

is. De leerkracht zorgt ervoor dat de coaching zo vormgegeven wordt dat het kind zelf tot een

oplossing komt voor het probleem dat hij/zij ondervindt. Het kan maar net zo zijn dat het kind

precies dat ene duwtje in de rug nodig heeft.


http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Leerlijnenoverzicht/Leerlijnen-Taal.htm


Zorgbeleid

Fasen van de leerling (zie protocol)Iedere leerling heeft bij ons op school een eigen leerlijn. De leerlingen lopen dus de fases

zelfstandig door. Iedereen doorloopt dezelfde fases, maar op hun eigen manier en niveau.

LOVS volgenBij de eekhoorns vullen de leerkrachten het leerlingvolgsysteem in. Ze vullen dit in aan de

hand van observaties tijdens het spelen in.

In groepen van de bevers en de paarden vullen niet de leerkrachten het

leerlingenvolgsysteem in. Maar bij deze groepen is het vooral belangrijk dat ook de

leerlingen zelf het in kunnen vullen. Zij geven zelf aan wat ze kunnen en wat niet. Door het

ook van die kant te belichten, krijg je nog een beter beeld hoe ver de leerlingen zijn.

Signaleren en analyseren: wanneer en op welke manierIn het jaar hebben wij drie toets momenten. In de herfst, lente en zomer. Na deze toets

momenten analyseren wij de scores van de leerlingen. We kijken waar de leerlingen op

vooruit zijn gegaan, gelijk zijn gebleven of misschien wel achteruit. De opvallende zaken

noteren wij, waarvan wij denken dat we er extra aandacht aan moeten besteden. Na deze

toets momenten passen wij ook de leerlijn van de individuele leerling weer aan, zodat de

leerling optimaal kan leren bij ons op school naar eigen behoeftes.

Zwakke leerlingen op het gebied van taalLeerlingen die zwakker zijn op het gebied van taal bieden wij meer instructie. De leerkracht

maakt voor deze leerlingen extra tijd vrij. Hij begeleidt deze leerlingen meer en stuurt ze wat

meer. Hij helpt ze waar nodig is. Ook kunnen deze leerlingen extra instructiefilmpjes bekijken

via de iPad. We hebben ook ondersteunend materiaal om de leerlingen extra te begeleiden

Sterke leerlingen op het gebied van taalSterkere leerlingen kunnen bij ons uitdaging vinden in de verschillende hoeken, opdrachten

in de buitenlucht en op de iPad. Omdat leerlingen bij ons op een eigen leerlijn zitten, krijgen

ze stof op hun niveau aangeboden. Ook worden onderwerpen verdiept en verbreed, zodat

deze leerlingen extra uitdaging krijgen.

Afspraken rondom dyslexieVoor dyslexie hebben wij een apart protocol opgesteld. We vinden dit een belangrijk

onderwerp en willen ook deze leerlingen goed helpen.


Inzet externe hulpBinnen de school kan je terecht bij twee expert.

We hebben de intern begeleider. Zij kan je helpen met zwakkere leerlingen in je klas. Ze kan

deze leerlingen extra hulp bieden en extra tijd in deze leerlingen steken. Ook kan de intern

begeleider de leerlingen helpen om de weg te vinden in de hoeken of in de opdrachten.

Ook hebben wij een taalexpert. Dit is iemand die de leerkracht hulp kan bieden. Zij kan ons

tips geven als je er even niet meer uitkomt. Ook kan ze tips geven om dingen op een andere

manier aan te bieden, zodat je iedereen kan bereiken in je klas. De taalexpert weet ook

goede hoeken in te richten, zodat de leerlingen hier echt spelenderwijs leren.

Contacten met ouders De ouders van de leerlingen binnen Villa Kakelbond hebben inzicht in de leerlijn van hun

eigen kind. Dit kunnen de ouders zien binnen een speciale app die op de tablet, telefoon of

op de computer te downloaden is. De ouders kunnen geen veranderingen brengen in het

leerlijn, maar de ouders kunnen wel zien wat hun kind al kan en wat hun kind nog te leren

heeft binnen het taalonderwijs.

De ouders worden ook actief betrokken bij het taalonderwijs. Vooral in het begin van een

thema zijn ouders meer dan welkom. De leerlingen kunnen helpen om de verschillende

hoeken uit te leggen en met leerlingen mee naar buiten te gaan en daar alles uit te leggen.

Praktische afspraken Gebruik taalstrategieënWe bieden verschillende strategieën aan. Doordat leerlingen bij ons zelf op hun eigen leerlijn

bezig zijn, moeten ze zelf kunnen bepalen welke strategieën ze op welk moment nodig

hebben.

Opbouw van de lesEekhoornsDe les bij de leerlingen bestaat uit 15 minuten in de kring spelen met elkaar. Wij noemen dit

spelen omdat wij niet willen dat de leerlingen 15 minuten naar de leerkracht aan het luisteren

zijn. Door middel van spel, coöperatieve werkvormen en interactie vindt het taalonderwijs in

de eekhoornklas plaats. De leerkracht biedt in de krijg verschillende activiteiten aan waarbij

de leerlingen zich kunnen ontwikkelen op het taalgebied. Hiernaast zijn de eekhoornpleinen

uitermate geschikt om taal te produceren en van elkaar te leren. Ook het


ontwikkelingsmateriaal dat bij de eekhoorns gebruikt wordt daagt de leerlingen uit tot het

produceren van taal.

BeversBij de bevers wordt taalonderwijs vormgegeven door het aanbieden van basiswoorden. Dit

gebeurd in de kring. De leerkracht geeft hier vorm aan. Na het klassikale gedeelte gaat

iedere leerling verder op zijn of haar eigen leerlijn. De methode ‘lijn 3’ wordt ingezet wanneer

een leerling niet meekomt met de stof dat aangeboden wordt of niet verder komt op de

individuele leerlijn.

PaardenBij de bevers wordt instructie aangeboden tussen 9.00 en 10.00 uur. Leerlingen kunnen zelf

kiezen of ze bij deze instructie aanwezig willen zijn. De leerlingen die niet bij de instructie

aanwezig zijn gaan verder met de taalactiviteiten. De uitleg wordt gegeven door de

leerkracht maar is ook te vinden via de iPad die de leerlingen gebruiken.

AutomatiserenDe leerlingen maken de stof zichzelf eigen. Er zijn verschillende materialen, hoeken,

leerpleinen, natuur en iPad waar de leerlingen de stof op kunnen oefenen. Wij vinden het

belangrijk dat de leerlingen op verschillende manieren de stof eigen kunnen maken. Door het

op verschillende manieren aangeboden te krijgen, wordt de stof vanzelf geautomatiseerd.

Borgen taalkwaliteit TrendanalysesBinnen het onderwijs op Villa Kakelbond werken wij vanuit de eigen leerlijn van de leerlingen.

Dit houdt in dat iedere leerling persoonlijk bekeken wordt. Iedere leerling is uniek en iedere

leerling werkt op een individueel niveau. Dit is de reden dat wij werken vanuit de persoonlijke

groei van de leerlingen.

Op Villa Kakelbond geven wij niet structureel taalonderwijs vanuit methodes maar geven wij

taalonderwijs vanuit de leerling. Dit zorgt ervoor dat alle ideeën en input van de leerlingen

welkom zijn, hier wordt goed naar geluisterd en op in gespeeld.

Professionalisering en nascholingDe taalspecialist zorgt voor minimaal twee studiedagen in het jaar. Daarbij wordt er één keer

per jaar een studiedag georganiseerd door het bestuur. Deze studiedag zal in het teken


staan van Nederlands als tweede taal. Omdat Villa Kakelbond in de binnenstad staat is deze

studiedag een verplichting voor de leerkrachten op deze school.

Borgen van leerkrachtvaardigheden De groepsleerkrachten van de onderbouw, middenbouw en bovenbouw observeren elkaar

minstens twee keer per jaar. Hierna vindt een feedback gesprek plaats. De directie

observeert de leerkracht vier keer per jaar (elk kwartaal). Hierna vindt een gesprek plaats

waarin tips en tops besproken worden.

Elke twee maanden vinden groepsbesprekingen plaats. In een groepsbespreking worden de

leerlingen besproken. Niet alleen de leerlingen die opvallen worden besproken maar elke

leerling wordt besproken. Besproken wordt hoe deze leerling optimaal verder kan leren

binnen het onderwijs op Villa Kakelbond.

Nieuwe leerkrachten inwerkenNieuwe leerkrachten worden ingewerkt door een leerkracht van een groep uit dezelfde bouw.

De nieuwe leerkrachten kunnen altijd bij de directie of de ib-er terecht voor eventuele vragen.

De leerkracht die de nieuwe leerkracht inwerkt staat open voor vragen en begeleidt de

nieuwe leerkracht in het werken in de klas. Wanneer de nieuwe leerkracht voor een eigen

groep staat houdt deze nog steeds nauw contact met de leerkracht die hem of haar

ingewerkt heeft.

Borgen van dit document

Wie legt nieuwe afspraken vastDe nieuwe afspraken binnen dit document worden vastgelegd door de taalspecialist in

samenspraak met de directie.

Wie houdt dit document up to dateDe taalspecialist zorgt ervoor dat het taalbeleid up to date blijft. Nieuwe keuzes worden

gemaakt in overleg met de directie en de groepsleerkrachten.

Waar staat dit documentDit document staat in de kamer van de directie. Ook is dit document te vinden op de

schoolserver. Dit document staat onder het kopje taal → taalbeleidsplan.


Bronnen

Kuiken, F., Vermeer, A., Appel, R., Kurvers, J., Litjes, P., Mooren, P. & Verhallen, M. (2005)

Nederlands als tweede taal in het basisonderwijs. ThiemeMeulenhoff: Utrecht

Malmberg. Geraadpleegd op 23 mei 2015, op

http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Lezen/Lijn-3/De-inhoud-van-Lijn-

3.htm

Malmberg. Geraadpleegd op 23 mei 2015, op http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Didactiek-en-organisatie.htm

Malmberg. Geraadpleegd op 23 mei 2015, op http://www.malmberg.nl/Basisonderwijs/Methodes/Taal/Taal-actief/Leerlijnenoverzicht/

Leerlijnen-Taal.htm

Ontwikkelingsvoorsprong. Geraadpleegd op 23 mei 2015, op http://ontwikkelingsvoorsprong.info/zone-van-naaste-ontwikkeling/

SBZW. Geraadpleegd op 19 mei 2015, op


Tule. Geraadpleegd op 19 mei 2015, op http://tule.slo.nl/Nederlands/F-

KDNederlands.html





http://ontwikkelingsvoorsprong.info/zone-van-naaste-ontwikkeling/







Taalbeleidsplan Villa Kakelbond€¦ · Web viewLevensecht leren met het oog op spel....

Documents

Transcript of Taalbeleidsplan Villa Kakelbond€¦ · Web viewLevensecht leren met het oog op spel....