t

SuzannevanHattemPascallePrins15juli’17

Missie:VliegendeStart

Voorwoord

Voor u ligt het rapport van Suzanne van Hattem en Pascalle Prins. Wij zijn tweedejaars Human ResourceManagement studenten aan de Hogeschool van Amsterdam. In drie maanden tijd hebben wij ons volenthousiasme ingezet voor het vinden van gepaste oplossingen voor het behouden van nieuwe docentenbinnenhethbo.

WijhebbenonsgerichtopHR-innovaties voorhogescholendiebijdragenaaneenbeterbehoudvannieuwedocenteninhethbo.Datkomtdekwaliteitvanonzediploma’stengoedeendaarnaastverdientiedereeneenbaandiepastbijzijnofhaartalentenwaariniemanddattalentverderkanontwikkelen.

GraagwillenwijZestorbedankenvoorhetmogelijkmakenvandezekansomactiefmeetedenkenaaneenadequate oplossing. Tevens verdienen de docenten van de opleiding Human ResourceManagement op deHogeschoolvanAmsterdameenpluimvoordeopenheideneerlijkheid tijdensde interviews.Wijwaarderenhettenzeerstedatzijtijdhebbenvrijgemaaktinhundrukkeschema.

Daarnaastwillenwijgraagvandemogelijkheidgebruikmakenomdedocentenvandeopleidingtebedankenvoorhetoverdragenvanhunkennisenhetinzettenvanhunexpertisetenbehoevevanonzeontwikkeling.Depassievoorbeidehetvakenhetonderwijsheeftonsgeïnspireerd,gemotiveerdenaangezettothetkomenvanoplossingenvoordezeopdracht.

“ItIsOn,TimeToMakeTheMagicHappen”SuzannevanHattemenPascallePrinsHRSolutionsStudentenHumanResourceManagementHogeschoolvanAmsterdam

Inhoudsopgave1.Inleiding..............................................................................................................................................................42.VanPraktijknaarToekomst................................................................................................................................5

2.1Tobeornottobe?Thatisthequestion.......................................................................................................52.2Simulatieterinspiratie..................................................................................................................................6

2.2.1TeachNow.............................................................................................................................................63.JobCraften.........................................................................................................................................................8

3.1Docentenalleskunners?................................................................................................................................83.2JobCraften?..................................................................................................................................................83.3Leuk,maarwhatistheevidence?.................................................................................................................93.4Shinen...........................................................................................................................................................9

4.Lastbutnotleast..............................................................................................................................................10Literatuurlijst........................................................................................................................................................11BijlagenBijlageIInfographicTeachNow………………………………………………………………………………………………………………………13BijlageIILogistiekenverantwoordelijkheidTeachNow………………………………………………………………………………….14BijlageIIISTARR-Methode…………………………………………………………………………………………………..………………………….16

Pagina|4

1.InleidingIn Update Arbeidsmarktmonitor (Zestor, 2015)wordt aangegeven dat er cao-afspraken zijn gemaakt na hetverschijnenvanArbeidsmarktmonitor2014(Zestor).Dezeafsprakenzijngemaaktomdatdesectorernietgoedinslaagtnieuwpersoneeltebehoudenendushetverloopvannieuwehbo-docententegentegaan.Ondankshetkijkennaarmogelijkhedenenhetbeleidhieropteontwikkelenmetdebekendeinitiatieven,isdesituatienietverbeterdenzijnoplossingenharderdanooitnodig.Doordatwijditallesvandichtbijmeemaken,ligtdeMissie:VliegendeStartonsnauwaanhethart.Voordestudiehebbenwijeerderditstudiejaaronderzoekgedaannaarderelatietussenwelzijnenprestatievanhbo-docenten.Hieruitbleekdatdewerkdruktehoogwas,medealsgevolgvanbezuinigingen.HetaantalFTE’s slonk, in tegenstelling tothetaantal studenten.Vooreen startenddocent ishetnunogmoeilijkeromallesbij tekunnenblijvenbenen.Daarnaastwoonteenvanonsdeklassenvertegenwoordigersvergaderingenbijwaarinonderanderederesultatenvanstudenttevredenheidsenquêteswordenbesproken.Hetvaltdaarinopdatdocentendiehoogscorenopstudenttevredenheideigenschappenvertonenwaaroverzevannatureallijkentebeschikken.Datzijneigenschappenalsbetrokkenheid,behulpzaamheideneropgerichtzijneenanderte willen ontwikkelen. Deze docenten lijken ook veel soepeler om te kunnen gaanmet werkdruk. Kortom,aangeboren talent om docent te worden is in onze ogen veel belangrijker dan het aanleren van trucs enkunstjesalleen.Deze‘nature’vaneengoededocentkanzichinvelevormenvoordoen.Hetisvanbelangomtekijkenwelkeaspectenrelevantzijnvoorhethbo-onderwijs,omzodejuistepersoonopdejuisteplektekrijgenendiehiertehouden.Endatbehoudenvraagtopzijnbeurtweerdenodigeaandachtvoor‘nurture’.Kortom,zowelhet identificerenvanhet aangeboren talentenhetoptimaal inzetten, richtenenontwikkelen vandattalentiswaarhetinonzeogenommoetdraaien.

Dai enColeman (2005) sprekenovernature versusnurture (waarinde invloeden vanbeide los vanelkaarbesprokenworden),natureennurture (dewederkerigheiden interactie tussenbeide)ennature innurture(waarbijnaturedoornurturewordtblootgelegd).Eenbelangrijkeconclusiediezijtrekkenisdatmetiedersunieke nature, specifieke nurture de doorslaggevendemeerwaarde kan zijn. Daarbij is het van belang denaturete(h)erkennenendenurtureteontwikkelen.Indedooronshierondervoorgesteldeideeënishetzaakte kijken of de nature van docent zijn diep in de kandidaat aanwezig is. Vanaf indiensttreding dientvervolgensveelaandachtbesteedtewordenaanontwikkelingzodatdenaturedieindekernalaanwezigis,totvollewasdomkankomen.

Inditrapportwerkenwijverderuithoedeselectievantalenten(nature)enhetontwikkelenvandezetalenten(nurture)creatiefendoelmatigvormgegevenkanwordentenbehoevevanhetreducerenvanverloopondernieuwe hbo docenten.Wij beseffen dat er vele initiatieven bestaan die dit tot doel hebbenmaar het nietbehalenhiervandwingtonstoteenout-of-the-boxbenadering.

Pagina|5

2.VanPraktijknaarToekomstHogescholen lijken het werving- en selectieproces in wisselende mate serieus te nemen. Soms vindt eruitgebreidescreeningplaatsmaarvaakgebeurthetookdateradhoc,weinigplanmatigenweinigzorgvuldiggeworvenwordtwaarbijhetblijftbijeenenkelsollicitatiegesprek.Datmoetbeterkunnen.Hetaannemenvandocentenbetekenteendiepte-investeringvanzoweldehogeschoolalsdedocent,vooralomdatnieuwkomersinde praktijkwel een paar jaar nodig hebben omgoed te kunnen functioneren en breed inzetbaar te zijn.Wijpleitenervooreenstapjeverdertegaandanalleeneenoftweesollicitatiegesprekkenalsselectiemethode.2.1Tobeornottobe?ThatisthequestionAssessmentcenters bestaan alsmethode al langere tijd. Het doel van een assessmentcenter is het concreethandelen waar te nemen en functiegerelateerd gedrag te beoordelen. Een populaire variant van eenassessmentcenteriseenEscapeRoom(zieFiguur1).

Figuur1.VoorbeeldEscapeRoom.Opgehaaldvanwww.bostonglobe.com

IneenEscapeRoomwordtjeletterlijkopgeslotenineenkamer,dedeurgaatopslotenjijmoet(samenmetanderen)zosnelmogelijkuitdekamerontsnappen.Dooreeningenieusverhaalleefjeindevooropgezettesituatie en voel je denoodzaakom ‘sleutels’ te behalen en te ontsnappenuit de kamer.Het behalen vanopdrachten en het oplossen van puzzels in een race tegen de tijd levert een unieke kijk op het adequaathandelen in bepaalde omstandigheden onder tijdsdruk. Lukt het om binnen de tijd te ontsnappen?Gefeliciteerd!Datluktzekernietiedereen!

Herdruktvanwww.escaperoomsnederland.nl[WatiseenEscapeRoom?]Inplaatsvaneenbureauindearmtenemenomkandidatenineenassessmenttetesten,kunnenhogescholendit inonzeogenheelgoedzelfdoenineenassessmentdatspecifiek istoegespitstopdefunctievandocent.Hetvoordeelhiervanisdatzoweldebenodigdekwaliteitengoedinkaartwordengebrachtalsdatdekandidaateengoedeindrukkrijgtvanwerkeninhethbodoorrealistischesituatiestesimulerendiezichvoordoeninhetonderwijs.Doorookdeminderleukekantenvanhetdocentschaptesimulerenwordendeverwachtingenvanzoweldeorganisatiealsookdeverwachtingenvandesollicitantbeproefd.Deorganisatierichtaandehandvandeverwachtingenenhet functieprofieleenEscapeRoom inwaardoordenieuwedocentenhetdocentschapkunnen‘proeven’.Desollicitantenkunnenophunbeurtweerkijkenofditindelijnderverwachtingenligtenofhetdocentschaphennogaanspreektnadezerealistischeselectiemethode.Hierdoorwordternietalleendoorde hogeschool zorgvuldig geselecteerd maar wordt ook een proces van zelf-selectie bij de kandidaatondersteund. Bolhuis en Simons (2011) stellen dat het handelen en gedrag van mensen van belang is inorganisaties.Datbetekentdatnietalleendekennis,vaardighedenofcompetentiescentraalstaanmaarvooralhoemensen handelen in hunwerk,welk gedrag zij ontplooien enwat zijwerkelijk doen. Tijdens deEscapeRoomwordtditduidelijkzichtbaarenkunnendesollicitantenhieropbeoordeeldworden.Daarnaastbiedtheteeninteressanterealisticjobpreview.HetcombinerenvandebestaandesollicitatiegesprekkenmeteenEscapeRoomzorgtvooreenongekendselectieproceswaariniemands‘nature’wordtblootgelegd.

Pagina|6

2.2SimulatieterinspiratieBij de selectie van docenten spelen pedagogisch/didactische kwaliteiten een hoofdrol. Deze competentieswordenvaakaangevuldmetcompetentieszoalshetontwikkelenvanonderwijs,kunnensamenwerken,maarbijvoorbeeldookplannenenorganiseren.InplaatsvandepuzzelsenraadselswaarmeejeineenechteEscapeRoom wordt geconfronteerd, krijgt de kandidaat situaties voorgeschoteld die kenmerkend zijn voor hetdocentschap die hijmoet ‘oplossen’. DeEscape Room zoalswij hemwillen gebruiken noemenwe vanaf nuTeachNow,hetisimmersgeenkamerwaaruitontsnaptwordtmaareenrealistischbeeldvan‘hetdocentzijn’.2.2.1TeachNowKenmerkendvooreenEscapeRoomisdatdeelnemersopdrachtenmoetenoplossenendatzijnaelkonderdeeleensleutelkrijgendietoegangbiedttotdevolgendeuitdaging.InBijlageIstaateenoverzichtvanTeachNowafgebeeld in de vorm van een infographic. Het komt erop neer dat er aan de hand van Teach Nowwordtgekekennaarhethandelen ineenrealistischesituatieopeenhogeschool. InBijlage II staatmeer informatieoverdelogistiekenverantwoordelijkheidvanTeachNow.EeninstrumentalsTeachNowisgeschikt(temaken)omverschillendecompetentiestetesten.Hieronderwordenvoorbeeldengegevenvanhetdoel,detetestencompetentie, de vorm en de situatie rondom de verschillende onderdelen. Afhankelijk van de benodigdecompetentiesenpraktijksituatiesperopleidingkunnendezewordenaangepast tenbehoevevanhet vindenvandegeschiktekandidaatenhetcreërenvanrealistischesimulaties.PerfectSampleHetvoorbereidenvaneenleskanonderdeeluitmakenvandeopdrachten.TijdensTeachNowmoetdedocentinspelesgevenaaneen(nieuwe)studentdie(nog)geenkennisvanhetonderwerpheeft.Zodradezestudentdeinformatiesnapt,krijgtdesollicitanteen‘sleutel’voordevolgendeopdracht.Doorhetsimulerenvaneenleswordtduidelijkofeenaankomenddocentkanschakelentusseneigenkennisendevertaalslagkanmakennaariemanddiedezekennisnietheeft.Tevensishetvaakderealiteitdatnieuwedocentenvoordeklasstaanzonder enige ervaring in lesgeven. Op papier is er bij elke opleiding tijd voor het meekijken bij ervarendocentenomzohetlesgeventeleren.Echterblijkenerindepraktijkexternefactorenmeetespelen(zoalshetuitvallenvancollega’s)waardoorditmeekijkenvervaltennieuwedocentennoodgedwongentoch(zelfstandig)lesmoetengeven.DuivelseDilemma’sZodrade‘sleutel’vanheteersteonderdeelgegevenis,gaathetvolgendeonderdeelvanstart.Desleutelstaathiervooreenopdrachtinvormvaneenrollenspel.Hetdoelhiervanistekijkenhoeeennieuwedocentomgaatmet dilemma’s uit het vak. Een voorbeeld: een student heeft een gesprek aangevraagd. De student uit devorigeopdrachtgaatditgesprekvoerenmetdenieuwedocent.Tijdensditgesprekgeeftdestudentaandathijvooreenvakvandesollicitanteen5,48heeftgehaald,wat0,02puntenteweinigisvoorhetafrondenvanhetvak,waardoordestudentzijnpropedeusenietbehaaldheefteninpaniekis.Dedocentmoetdoormiddelvaneengesprekachterhalenwatderedenvanhetnietbehalenisen,aandehandvandegegeveninformatie,eenkeuzemakenmetbetrekkingtothetaldannietaanpassenvanhetcijfer.Destudentkanterinformatiegevendatpersoonlijkeomstandigheden zoals scheiding vanouderseen rol hebbengespeeldbij hetmakenvandetoets, waardoor deze niet behaald is. Er zijn verschillende omstandigheden die genoemd kunnen worden,gebaseerd op praktijkervaringen. Een abortus, een slechte voorbereiding, een bijbaan of relatieproblemenkunnenookalsachterliggendeproblemengebruiktworden.UltimatePlanningChampionZodradenieuwedocenthetrollenspelgedaanheeftenhetgesprekmetdestudentheeftafgerond,volgtdevolgendeopdracht:plannen.Netalsdestofdiedesollicitantheeftmoetenvoorbereiden,krijgthijvoorafookeenoverzichtmetdeadlines voorbijvoorbeeldhet invoerenvan cijfersofhetnakijkenvanessays.Naastditoverzichtwordtookeenlijstverschaftmetvoorwaardenvanhetnakijken(bijeenonvoldoendedientermeerfeedback gegeven te worden dan bij een voldoende) en een tijdsbestek van het nakijken (bijvoorbeeldgemiddeld30minutenperessay). Eendocentkrijgtnamelijkeenvastgesteldetijdvoornakijkwerkenerzijnvastedeadlinesvoorhetinvoerenvancijfers.TijdensTeachNowwordtvervolgenshetaantalessaysgegeven,hetaantal(on)voldoendesendeeerderverschafteinformatiezodatdesollicitanteenrealistischetweewekenplanningkanmakenopbasisvandetodo’s.Dezeplanningzalwordengemaaktineenbestaandroosterzodatdesollicitanteenrealistischbeeldkrijgtvanhetroostervaneendocent.

Pagina|7

Hetmakenvandezeplanningiscruciaal inhetselectieproces.Denieuwedocentenkrijgenopbasisvandezeplanningeenrealistischbeeldvandetijddiedesecundairetakenvergen.Hetlesgeveniseenprimairetaakennakijken van schoolwerk, invoeren van cijfers en vergaderen met andere docenten zijn voorbeelden vansecundairetaken.Nieuwedocentenhebbenvaakeenandereverwachtingbijdeinvullingvandezetaken.Doorhet transparant maken hiervan wordt beoogd de uitval van nieuwe hbo docenten te verlagen die andereverwachtingenbijdezetakenhadden.Hettransparantmakenvandesecundairetakenbeoogtduseenrealisticjobreview.Take-A-BreakWanneerdeplanningafis,krijgtdesollicitanteenhalfuurpauze.Tijdensdepauzekrijgthijtoegangtotdedocentenkamerwaarhijkanlunchen,ontstressenen/ofeenpraatjemakenmetaankomendecollega’s.Between-the-LinesNadepauzelegtdekandidaateencognitievevaardighedentestaf.Eencognitievevaardigheidstestismet0.51op een schaal van 0 tot 1 de selectietechniek met de hoogst voorspellende validiteit (Schmidt en Hunteraangehaald in Kampermann & Valk, 2012). Cognitieve vaardighedentests worden ondanks dat maar weinigingezetomdatwerkgeverszichnietbewustzijnvandehogevoorspellendewaarde.Cognitievevaardighedenzijnimmersvanbelangbijhetvervullenvanfunctieswaarinintelligentieenanalyserendvermogeneengroterol spelen, zoalsdie vanhbo-docent.Docentendiebeschikkenoverhogere cognitieve vaardighedenkunneneenbetere inschattingmakenvanwatwelenwatnietwerkt indeklas,kunnensnellerenbeter inspelenopinhoudelijke vragen van studenten en zijn beter in staat om de doelen van een onderwijsprogramma teplaatseninhetgroteregeheelvandevierjarigeopleiding.OmdezeredenishetraadzaamomeencognitievevaardighedentestoptenemenalsonderdeelvanTeachNow.ApenkooiDevoorlaatsteopdracht is een rollenspeloverzichtbewaren. Inpraktijkblijktdit eeneen lastigpunt te zijn.Studenten zittendikwijlsophun telefoon, gebruikenhun laptopvoorandere zakendan school, zijn afgeleiddoorelkaar,pratendoordelesheenofsnappendestofniet.Docentengaanhierverschillendmeeom.Deeenwachtmet lesgeventot iedereendeaandachterbijheeftendatbijelkeonderbreking,deanderpraat rustigdoor,sommigensturenleerlingendeklasuitofsprekendestudentenaanophetongewenstegedrag.Hetdoelvanhetrollenspelisordeenoverzichthoudendoorgrenzenaantegeven.Ditkandoornormentestellentenaanzienvangewenstegedragingen.Voorditonderdeelzijneentientalstudentennodigdiemeewerkenaanhetrollenspel.Zij krijgen instructieomzich tegedragenals typische ‘studenten’.Dedocentbehaaltdeopdracht(endevolgendesleutel)dooradequaatgroepsgerichtleiderschaptetonen.KleurBekennenNahetrollenspelvolgtdelaatsteopdracht:eengesprekwaaringeëvalueerdwordtopTeachNow.Tijdensditgesprekwordt aandehandvande STARR-methode concreet gedrag in concrete situatiesbesproken. STARRstaatvoorSituatie-Taak-Actie-Resultaat-Reflectie.Bijdezemethodewordenvragengesteldoverhetgedragendecontextwaarinhetgedragzichvoordoet, inditgevaldeTeachNow.Er isgekozenvooreengesprekinplaatsvanschriftelijkereflectieomdatdankanwordendoorgevraagdwaarditnodiggeachtwordt.Tevens iszo’ngesprekpersoonlijkvanaardenstaatdesollicitantcentraal.Hetdoelvanhetgesprekiseenhelderbeeldkrijgenofdesollicitantoverdegewenstecompetentiesofgedragscriteriabeschikt.Degewenstecompetentiesengedragscriteriazijnvoorafvastgesteld.InBijlageIIIisdeSTARR-methodeverderuitgewerkt.

2.3ConvenientTruth Hetisduidelijkdatdekwaliteitenencompetentiesvandekandidatenwordenbeproefddoordeverschillendeopdrachten van Teach Now.Verdermag ook duidelijk worden dat degene die hier positief door geprikkeldraken,geschiktzijnvooreenbaanalsdocent.De‘nature’wordthieropzodanigewijzeblootgelegddatdegenemet diepgewortelde passie, kunde en aanpassingsvermogen over blijven. Zoals eerder is aangehaald in deinleiding,staat‘nature’niet losvan‘nurture’.Dithoofdstukstaathet(h)erkennenvannaturecentraal. Inhetvolgendehoofdstukwordtingegaanophetontwikkelenvannurture.

Pagina|8

3.JobCraften Jobcrafting(termwerdin2001geïntroduceerddoorWrzesniewskienDuttonenlijktinNederlanddelaatstejareninopmars)houdtkortwegindatmedewerkerskunnensleutelenaanhuntakenpakket.Datiseencontinuproces.Hetgaaterbijjobcraftendusnietomdatmedewerkersinéénkeerhundroombaanuittekenenmaarwaarinzijcontinuhunfunctiekunnenblijvenkneden(VanVuuren&Dorenbosch,2011).Datgebeurtvaakalonbewustbijervarenmedewerkers,uiteraardmitszijhiertoederuimtekrijgenvanorganisatie,leidinggevendeencollega’s.Veelmensenproberennamelijkomaldatgenewaarzezichprettigbijvoelenmeeraandachttegevendandeminder leukezaken.Anders ligtdatbijnieuwkomers,dieoverhetalgemeeneensterkedrangzullen voelen om het allemaal goed te willen doen, keihard willen werken om zich te bewijzen en huncompetentiesintwijfelzullentrekkenalshetdanallemaalnietzomakkelijkgaat.Hetjobcraftenzorgtvoorhetontwikkelenvanspecifiekenurturediedeuniekenaturetotvollewasdomlaatkomen. 3.1Docentenalleskunners?Nieuwe docenten komen doorgaans binnen met de wens om hun expertise over te kunnen dragen aanstudenten.Dat iseenterechteverwachtingmaarookslechtseendeelvanhetwerkalsdocent.Erwordtvannieuwkomers veel gevraagd, zo blijkt ook uit de gegevens waar Zestor naar verwees in de prijsvraag.Docentschapinhethboiseenveelzijdigberoependusookvraagtdatjeveelkunt(nietalleenvakinhoudmaarook didactiek en zelfs onderzoek), veel weet (over hoe een hogeschool werkt met haar spelregels enuitgebreidesystemenvantoetsing,beoordelingenencijfers,cohorten,matrijzen)enervaringopdoektinaldiefacetten. Dat is veel om te leren en veelmoeten lerenmaakt onzeker, zo blijkt uit een interviewmet eendocent.Ookishetwerkalsdocentvaakzwaar.Erisbeperkttijdomlessenvoortebereidenenwanneereenleseensuccesisenwanneernietlaatzichmoeilijktevoorspellen(alswijaldeheledagleshebbengehadenooknet een hoorcollege hadden over een taai onderwerp zijn wij niet altijd even gefocused en braaf). Veelstudenten zijn niet zo gemotiveerd als de docent hoopt, sommige studenten gedragen zich ronduitkinderachtig, de klassen zijn vaak vol, er is veel lawaai en de docentwordt vaak bestooktmet vragen overwanneerdetoets(dieeergisterenisafgenomen)noueensnagekekenisetc.Het isgoedtesnappendatdatbestevenwennenis,vooralomdatnieuwedocentenvaakvindendatzeveeltocheenbeetjezelfmoetenuitzoeken,zoblijktuitdeinterviewsdiewijgedaanhebben.Endanhebbenwehetnognieteensoverdepiekdruktediesomsbelemmert.Ermoetdanveelinkortetijdgebeurenendatisvooralvoornieuwkomersmoeilijk.Wantzoalshierbovenalstaat,hetvraagtnogalwatkennisenkundeendiehebjealsnieuwkomernogniet.Problemendusengoedomtelezendaterinhethboookallerleioplossingenvoorwordenbedachtzoals inwerkprogramma’s, cursussen, iemandkoppelenaaneencollegadiede rolkrijgtvanbuddy.Jammeromtelezendatdezeoplossingenvaaktochonvoldoendewerken.Zoudeoorzaakdaarvannietsimpelweg kunnen zijn datmen teveelmoet kunnen enweten in een te korte tijd en dat diemaatregelendaarvoorgeenoplossingbieden?Waaromdanniethettakenpakketzelfherzien? 3.2JobCraften?Juistomdatnieuwkomersinhethboaangevendatzehetmoeilijkvindendatzezoveelmoetenkunnenendathetleerprocesdusergveeltijdvraagt,zouheteenzachtelandingtengoedekomenwanneerzo’nnieuwkomerniet zo snel mogelijk alle ins en outs van zijn functiemoet beheersen, maar juist in de gelegenheid wordtgesteldomvanuitzijntalenteneerderopgedaneexpertiseaandeslagtegaan.Nietalleslatendoenwaarzij(nog)nietgoedzijn,maar inhunkrachtzettendooruit tegaanvanhunkennisentalentendangaandewegdusdanigte‘taak-kneden’datzijuiteindelijkvolleerdzijnalsdocent.Jemaaktdusniet jeeigenbaantjemaargaatwel uit van eigen kracht van de docent in de volgorde, richting en tempo omuiteindelijk een volleerddocent te kunnen worden. Het doel blijft dus om op termijn breed inzetbare docenten te krijgen die allebasisfacetten van het docentschap voldoende onder de knie hebben. Job craften is een flexibele weg daarnaartoe. Jobcraftenkentverschillendeverschijningsvormendieelkeenrolkunnenspelenvoordestartendedocent:

- Taakcraften -Bijvoorbeeld:destartendedocentorganiseerteengastlessenreeksofpraktijkdebattenmaarhoeftnietalinmumvantijdeentoetsdeskundigetezijn,wordtnietingezetopvakkenwaarhijeigenlijkweinigverstand van heeft zoals het geven van Excel-lessen, hoeft niet de rol van studieloopbaanbegeleider vanindividuele studenten te verrichten, ookal-doen-alle-docenten-dat, hoeft geenwerkgroepen te coördineren,magzichwelsamenmeteenervarendocentstortenopdeontwikkelingvaneennieuwonderwijsprogramma

Pagina|9

ophetterreinwaarhijveelvanweet,afstudeerprojectenbegeleidendienaadloosaansluitenbijzijnervaringofeeneventvoorsamenwerkingspartnersuithetwerkveldorganiserenrondeeninhoudelijkthema.

-Relationeelcraften-Bijvoorbeeld:debeginnendedocentheefteenvoorkeurvoorouderejaarsstudenten,ofjuisteerstejaars,enwordtspecifiekopdiegroepeningezet,ofvindthetgevenvanwerkcollegesaankleineregroepenfijnerdanhoorcollegesaanvollezalen,ofvindthetfijnnietteveelverschillendegroepentemoetenbedienenengeeftjuistveel–verschillend-onderwijsaandezelfdegroepstudenten).

- Cognitiefcraften(hierbijwordtdeeigenkijkopdebetekenisvanhetwerkaangepast).Eennieuwedocentzou dit bijvoorbeeld kunnen doen door gesprekken te voerenmet collega-docenten (wat is de samenhangtussendeeinddoelenvandeopleidingenallevakken?Watverwachtencollega’svaneennieuwedocent?Hoewashetdestijdsvoorhenineerstefasealsdocent?),studenten(watwillenwij,watdrijftons,waarlopenwewarm voor) enmet afgestudeerden (wat hebben zij zoal geleerd?Wat hebben ze aan hun opleiding in depraktijk?)

-Contextueelcraften(bijvoorbeeld,kunjenieuwedocentenderuimtegevenomsomswatminderbereikbaartezijnvoorallerleivragenvanstudenten?Mogenzesomsthuiswerkenomweerwatmeergriptekrijgenopvoorbereidingenvanlessenennakijkwerk?3.3Leuk,maarwhatistheevidence?Onderzoekers concluderen dat job crafting maakt dat het werk beter aansluit op de eigen behoeften enwensenendat ismotiverend (Wrzesnievski&Dutton,2001).Ookkomt inonderzoeknaar vorendathetdegelegenheidbiedtomwerkzaamhedenteverrichtendieenergiegevenendatkanleidentotwerkbevlogenheid(Bakker & Demerouti, 2007), hogere baantevredenheid en veerkrachtigheid en tot ontwikkeling van dewerknemers(Tims&Bakker,2010).Totslotisereenpositieverelatiegevondentussenjobcraftingenprestatieindicatoren(Xanthopoulouetal.,2009).Wetenschappelijkeevidenceomtegaanjobcrafteniserdusgenoeg,maarhetzalvoorhogescholenmisschientochevenwennentezijnomditintezetten.Twijfelskunnenliggeninvragenzoals:

- Zou dit dan niet ook goed zijn enmoeten gelden voor de docenten die geen nieuwkomermeer zijn? (Ja,waaromniet?).

- Betekentditdatdiemensenzelfmaarmogenwetenwatzegaandoen?(Nee,hetwerkmoettochgedaanwordenen jemagalswerkgeverwelverwachtendatmedewerkersookbereidzijnommindermakkelijkeofvervelendetakenuittevoeren).

- Betekent dit dat ik geen allround docentenmeer krijg? (Nee,wij hebben uitgelegd dat job craftenwordtingezet om nieuwe docenten in de eerste fase van hun baan meer op hun talenten in te zetten om tevoorkomen dat ze het pad kwijtraken. Het doel –het pad- blijft wel dat nieuwe docenten na enkele jarenalsnogkunnenfunctionereninalledocenttaken.Dewegernaartoeisechterflexibel).

- Hoe ze dit moeten begeleiden. Job craften doe je immers niet in je eentje. Het vraagt afstemming metcollega’s, zelfinzicht, feedback en coaching. Er is hierbij een mooie rol als coach weggelegd voor deleidinggevende. Juist door de begeleiding van een nieuwkomer niet weg te leggen bij de eerst beschikbarebuddyuithetteammaarzichzelfoverdenieuwedocenttebekommerenleertdeleidinggevendetebepalenwie wat goed kan, wie wat nog zou kunnen en moeten leren en hoe dit vertaald kan worden naar eengebalanceerde,effectieveenefficiënteinzetvanzijnmedewerkers.3.4ShinenKortom,mensenzijnhetbesteals zekunnenshinenendie ruimtebiedt jobcrafting.Diegedachte sluitookgoed aan bij stromingen als Talentmanagement (die benadrukt wat iemand goed kan i.p.v. wat iemandallemaalzoumoetenkunnen)endeAppreciativeinquirywaarindevisiecentraalstaatdatietsofiemandzichvooralpositiefkanontwikkelen,zodramensenzelfgaanonderzoekenwaterwerkt,enwatzegraagwillenvoordetoekomst.HetgevoeldatjecompetentbentenzelfvoldoendegriphebtopjeeigenleerprocessluitookaanbijdetheorierondomSelfdetermination(Decy&Ryan,1985en2000).

Pagina|10

4.LastbutnotleastInhethbo-onderwijswerkenmensendieverstandhebbenvanhetvakgebiedwaartoewordtopgeleid.BijonsisdatHumanResourceManagement.Tijdensdelessenlerenwijhetmeestwanneereennieuwedocentmetpassie vanuit zijn werkervaring kan vertellen hoe het er in de praktijk aan toegaat met de trends enontwikkelingen in het vakgebied.Ookdocentendie al langer bij deHvAwerken vertellenhierovermaarwemerkenvaakdatdocentendienetuitdepraktijkkomenveelmeeractuele inzichtenhebben.Aandeanderekantzienweookdatdocentendienetstartennogveelmoetenleren.Zehebbenimmersnoggeenervaringalsdocentmaaralleenals(inonsgeval)HRM’erendatisniethetzelfde.Denieuwedocentenmoetenbehoorlijkzwoegenopaldiedocent-aspecten.Zogavenzijaan(ookindeinterviewsdieweeerderditjaarhielden)dathetbegeleidenvaneengroepstudentensomsmoeilijkis.Ditkanliggenaangedemotiveerdestudentenmaarhetzijngrotendeelsdeextradocent-aspecten.Hierondervalthetonderwijsreglementkennen,wattedoenalsSLB’er, het snappen hoe de opleiding in elkaar steekt, hoe te handelen bij bijzondere omstandigheden vanstudentenenwelkekennishebbendestudentenalgeleerdetc.Eenhogeschool isgeenmakkelijkeomgevingenvoorjeditallemaalweetgaaterweleventijdvoorbij.Ookgafeendocentinhetinterviewaandatzehetmoeilijkvondomdatzijnietaltijddejuistekennishadomlestegeven.ZijdoetvoorhaargevoelsomsteweinigmetalhaarHRM-expertisemaarzemoetwelstatistiekgevenenExcelendaarheeftzevolgenshaarzelfweinigkennisvan.Jewordtdusaangenomenomdeexpertisediejeinjeloopbaanhebtopgedaanmaarkuntdievaakonvoldoendeinzetten.Datisvermoeiend,maaktonzekereniseengemistekansvoorhetonderwijs.

Figuur 2. Huidig en beoogd docentschap

InFiguur2staathethuidigeenbeoogdeverloopvandocentschapafgebeeld.OpdeY-asstaatDNAwaarmeewe doelen op de expertise van de startende docent. De inhoudelijke expertise (E) is bij hen hoog enmeerdocent-gebondenexpertise(D)laag.Logisch,wantdezemoetnogontwikkeldworden.OpdeX-asstaatdetijd.Omdatstartendedocentennogvanallesmoetenlerenoverdocentzijn,wordenzijinhoogtempooverspoeldmetnieuweinformatie,takenenopdrachten.Zomoetenzijhoor-enwerkcollegesgeven,stagesbegeleiden,afstudeerprojectennakijkenmaarooktoetsen lerenmaken,vergaderenoveronderwerpenwaar jenognietsvanweet,wetenhoeDLOwerkt,hoejecijfersmoetinvoerenenresultatenkuntrapporteren.Datkostenergieenmoeiteenalsdiemoeiteloontontwikkeltdestartendedocentzijndocentkwaliteitenindeloopdertijd.Deblauwe lijn in de afbeelding staat voor wat er van nieuwe docenten verwacht wordt. Omdat ze al zoveelmoeten leren over van alles tegelijk, worden veel startende docenten echter weinig ingezet op huninhoudelijkeexpertise.Terwijldaarmisschienwelhungrootstemeerwaardeligt.Eenrisicohiervanisdathunvakinhoudelijke expertise hierdoor gaat afnemen, en dat gaat ook ten koste van hun waarde als docent(uitgedrukt indegele lijn).Maareendocentdie alleenvakinhoudelijk expert is, zal nooit eengoededocentworden.Derodelijn(iemandstartzowelalsinhoudelijkexpertenblijkttegelijkertijdaleenvolleerddocent)ishelaasnietrealistisch.Degroenelijnisdelijndiewijinditrapportbeogen.Hetgaatuitvandeaanwezigheidvanvakinhoudelijkeexpertise,maarookeennatuurtalentvoorhetzijnvandocent.DatsamenvormtdeDNAvaneenidealestartendedocent,endaaropmoetgeselecteerdworden.DitdoenwijdoorteselecterenaandehandvanTeachNow(endusselecterenopnature).Degroenelijnisdelijnwaariniemandstalentverderontwikkeltineenindividueelleerpaddatrechtdoetaanhettalentendeinhoudelijkeexpertisevandestartendedocent.Jobcraftingisinonzeogeneenmiddelomditleerpadhetbesteinterichten(endusontwikkelenopnurture).

Pagina|11

LiteratuurlijstBakker, A.B. & Demerouti, E. (2007). The Job Demands‐Resources model: state of the art. Journal of Managerial Psychology, (22) 3,pp. 309-328 Bolhuis, S. & Simons, R.J. (2011). Naar een breder begrip van leren. In J.Kessels & R. Poell (Red.) Handboek Human Resource Development. Houten: Bohn Stafleu van Loghum Dai, D.Y. & Coleman, L.J. (2005) Introduction to the Special Issue on Nature, Nurture and the Development of Exceptional Competence. Journal for the Education of the Gifted; Thousand Oaks, (28) 3-4, pp.254-269 Kampermann, A.W.T. & Valk, J. (2012). Personeelsbeleid: Heden en morgen. Alphen a/d Rijn: Kluwer

Ryan, R.M., & Deci, E.L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, (55) 1, pp. 68-78

Tims, M. & Bakker, A.B. (2010). Job crafting: Towards a new model of individual job redesign. South African Journal of Industrial Psychology, (36) 2, pp. 1-9

Van Vuuren, M. & Dorenbosch, L. (2011). Mooi werk - Naar een betere baan zonder weg te gaan. Handboek job crafting. Amsterdam: Uitgeverij Boom

Wrzesniewski, A. & Dutton, J.E. (2001). Crafting a job: Revisioning employees as active crafters of their work. Academy of Management Review, (26) 2, pp. 179-201 Xanthopoulou, D., Bakker, A., B., Demerouti, E. & Schaufeli, W. B. (2009). Work engagement and financial returns: A diary study on the role of job and personal resources. Journal of Occupational and OrganizationalPsychology,(82)1,pp.183-200

Pagina|12

BijlagenBijlageI InfographicTeachNowBijlageII LogistiekenverantwoordelijkheidTeachNowBijlageIII STARR-Methode

Pagina|13

BijlageIInfographicTeachNowEenoverzichtvandeinhoudvanTeachNow.

Pagina|14

BijlageIILogistiekenverantwoordelijkheidTeachNowTervoorbereidingvandeTeachNowdientheteenenandergedaanteworden.Hierondervolgteenoverzichtvandeteondernemenacties. KandidaatinformatieTweewekenvooraanvangvandeselectierondemoetenkandidatenallebenodigdeinformatiethuisgestuurdkrijgen.Deze informatiebevateenbriefmeteenkortwelkomstwoordendeprocedurevandedaguitgelegd(deduur,opbouwenhetdoel vanTeachNow).Verderwordter leerstofverschaftmetdaarbijdeopdracht:bereideenlesvooraandehandvandegegevenliteratuur.DitkanookeenPowerPointzijndiealgemaaktisvooreenbepaaldvak(inditgevaldientookdebijbehorendeliteratuurverschaftteworden).Tevenswordteenoverzichtbijgevoegdvandeadlinesvannakijkwerken,hetinvullenvancijfers,devoorwaardenvannakijkenende tijd die hiervoor wordt gegeven (ditmaal zonder opdracht). In Tabel 1 staat een voorbeeld van zo eenoverzicht.Tenslottewordteen lijstgegevenmetdaaropallefaciliteitendiedeopleidingtebiedenheeftomeenlesinterichten.Denkhierbijaaneeninteractiefscherm,eenbeamer,eenwhiteboard,flip-overs,post-itsenbijvoorbeeldde linknaarKahoot!.Geef aandatde kandidaatelkmiddelmag inzettenendit dedag zelfbekendmagmakenbijdiensaanspreekpunt.

Product Deadline Voorwaarden Gemiddeldeduur

Essaysnakijken

Over2weken

Bijeenonvoldoendemeerfeedbackdanbijeenvoldoende

30minutenperessay

Tabel1.Voorbeeldoverzichtinformatievoorkandidaat Rollenspel Voor het rollenspel dienen casussen uitgewerkt teworden. In de kopjesRollenspel Dilemma’s enRollenspelKlassenmanagement staan al voorbeelden genoemd. De casussen dienen gebaseerd te zijn oppraktijkervaringen.Docentenvandeopleidingkunnenhiereenbijdrageaanleveren.Derolvandestudent(en)dientduidelijk tewordenomschreven zonderdubbelzinnigheden.Hetgaat immersomhethandelenvandekandidaatdatduidelijkzichtbaarmoetworden. Tevensdientereenwervingstekstgeschreventewordenomstudentenaantetrekken.Ditisopvrijwilligebasisenvoorheneenkansomdeeluittemakenvanhetselectieprocesvannieuwedocenten. TeachNow DeTeachNow speelt zich af in een lokaal vande school zelf (zie Figuur 3).Het liefst opde afdeling vandeopleiding.Zokandekandidaatdesfeerpasechtproeven.Erwordteenkorterondleidinggegevenwaarbijdedocentenkamer belicht wordt en eventuele flexplekken waar docenten kunnen zitten. De kandidaat wordtnadrukkelijk verteld dat hij de hele dag door elkmoment bij docenten terecht kan voor eventuele vragen.Tevenswordthemvertelddathijtijdensdepauzeterechtkanopdeze(flex)plekken.

Pagina|15

Figuur3.ImpressievanTeachNowlokaal

Inhetlokaalwordendebenodigdhedenwaardekandidaatomheeftgevraagd(zoalsflipoversofietsdergelijks)klaargezet, net als een camera en een laptop. De kandidaat moet een verklaring tekenen waarmee hijtoestemminggeeft omhet assessment te filmen.De laptop is voor instructies tijdensdeTeachNow.Opdelaptopstaanfilmpjesdieafgespeeldwordenbijelkeopdracht.Danverschijntdeeersteopdrachtinbeeldmetinstructieeneenklok.Wanneer¾vandetijdvaneenopdrachtverstrekenis,kanereenhintgegevenwordenindiennodig. Bij het behalen vandeopdracht of het verstrijken vande tijd klikt de kandidaat het volgendefilmpje aan en begint de volgende opdracht. De instructiesmoeten duidelijk worden omschreven zodat deopdrachtineenklaphelderisendekandidaatmeteenaandeslagkan. De cognitieve vaardighedentestwordt afgenomenopdezelfde laptop. Er verschijnt een verwijzingmet naartabbladoflinkmetdeopdrachtdetesttemaken.Deopleidingdientzelfeengeschiktetestuittezoeken.Bijditonderdeelwordenuiteraardgeenhintsgegeven. PlanningVoordeplanningsopdrachtishethandigeenweekplanningaftedrukkenvaneenstartendedocent.Devastelessenenvergaderingenzijnalvastingeroosterdzodatdedocenteenindrukkrijgtvanhoehetroostervaneendocent eruit ziet. De opdracht zelf heeft extra informatie nodig. Zo moet het aantal na te kijken werkengegevenworden en bijvoorbeeld het aantal in te voeren cijfers. Deze informatiemoet op het beeldschermverschijnenalsinstructievandeopdracht.EvaluatieHeteindgesprekiseenevaluatie/zelf-reflectieopTeachNow.HetgesprekwordtgeleiddoordeeendocentofopleidingscoördinatordiebekendismetdeSTARR-methode.De sollicitant moet daarbij in de gelegenheid gesteld worden om te kunnen verklaren waarom hij op een bepaalde manier gehandeld heeft tijdens de Teach Now. Zo wordt een beter beeld verkregen in het handelen, de beweegredenen daarachter, de visie en nature van de kandidaat.

Pagina|16

BijlageIIISTARR-MethodeDeSTARR-methodewordtvaakingezetdoorrecruiterstijdenssollicitatiegesprekken.Mensenhebbenvaakdeneigingomsociaal-wenselijkeantwoordentegeven.Doorhetgebruikvandezemethodiekwordendegegevenantwoordenrealistischer.Erwordtdoorgevraagdnaardesituatie,detaak,deactie,hetresultaatendereflectieophethandelen.DekernvandeSTARR-methodeisdatgedraguithetrecenteverleden(inditgevaltijdenTeachNow)debestevoorspellerisvoortoekomstiggedrag.