Studieloopbaanbegeleiding - de volgende stap in onderwijslogistiek

57
Studieloopbaanbegeleiding Utrecht, 24 januari 2014 De volgende stap in onderwijslogistiek

description

De komende jaren zal studieloopbaanbegeleiding een nieuwe invulling krijgen in het Hoger Onderwijs. Onder invloed van nieuwe IT mogelijkheden zal studentbegeleiding anders vormgegeven moeten worden. In deze presentatie, die ik heb gehouden op 24 januari 2014 voor de Special Interest Group Onderwijslogistiek van SURF, ga ik in op de verschillende invloeden op deze ontwikkelingen (de behoefte van de overheid/de onderwijsinsteling, de wensen van de student en de mogelijkheden van IT). Ik behandel hierin het framework voor studentbegeleiding dat ik heb ontwikkeld. Het model gaat in op de wisselwerking tussen de onderwijsinstelling en de student, tussen formele en meer informele processen en geeft aan op welke plaatsen in de begeleiding feedback of feedforward het beste op z'n plek is.

Transcript of Studieloopbaanbegeleiding - de volgende stap in onderwijslogistiek

Studieloopbaanbegeleiding

Utrecht, 24 januari 2014

De volgende stap in onderwijslogistiek

© 2014 Deloitte The Netherlands

Ik werk graag met grafieken en modellen Wat ik hoop te bereiken…

1

Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting

© 2014 Deloitte The Netherlands

Wie is wie? Van Theoloog naar de IT

2

Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting 1974 – Kleuterschool de Ukkenburgt Bennekom 1976 – Wilhelminaschool Bennekom 1982 – Ongedeeld VWO ‘t Streeklyceum Ede 1988 – Geschiedenis UU (6 weken) - geswitcht 1988 – Theologie UU (6 jaar) + predikantsopleiding (niet afgemaakt) 1993 – Uitwisseling Leo Baeck College Londen (0,5 jaar) 1994 – Propedeuse Psychologie - niet afgemaakt 2006 – Schakelprogramma Informatiekunde UvA (2 jaar) 2008 – Master Informatiekunde UvA (1,5 jaar) 2008 – Professional Managerial Development programma UvA (1 jaar)

Nu!

Wie zijn wij? 1.  Wie is er met een studie begonnen en heeft die niet afgemaakt? 2.  Wie heeft zijn studie binnen de tijd die ervoor stond afgemaakt? Of nominale tijd + 1 jaar? 3.  Ben je hiervoor bij een studieadviseur of SLB-er langs geweest? 4.  Wie is nog werkzaam in het veld waar hij/zij voor oorspronkelijk is opgeleid? 5.  Wat heb je in je werk te maken met studiebegeleiding / studentbegeleiding / SLB?

© 2014 Deloitte The Netherlands

Studieloopbaanbegeleiding vanuit drie lenzen

3

Over-heid

HO IT

Student

Studie- loopbaan-

begeleiding mogelijkheden & beloftes

plichten & doelstellingen

Informatietechnologie

Interactief en individueel

Overheid en instelling

Draadloos & mobiel

Sociale netwerken & persoonlijke IV

Data Ketens & cloud Onderwijs

Onderzoek Valorisatie

plichten & doelstellingen

wensen & verwachtingen

© 2014 Deloitte The Netherlands

Onze stellingnames Overheid en Hoger Onderwijs 1.  De overheid zal de komende jaren meer ruimte creëren voor

differentiatie van studenten; online onderwijs krijgt een formele status en zal daarmee het gebruik van onderwijsdata een nieuwe stimulans geven

2.  Prestatieafspraken en toename van studiekosten zullen verbetering van de kwaliteit van studentbegeleiding stimuleren

3.  Voor het maken van prognoses en evidence based beslissingen zal intensief gebruik van data gemeengoed worden

4

Over-heid

HO

Student

IT

Stud

ielo

opba

anbe

gele

idin

g Studenten 1.  De betrokkenheid tussen studenten en onderwijsinstellingen zal

naar voren schuiven in de studieloopbaan tot in de vooropleiding. 2.  Studenten gaan verwachten voorzien te worden van continue

feedback en adviezen die consistent zijn over de gehele studie binnen onderwijsinstelling en over grenzen van instellingen heen.

3.  Onderwijsinstellingen zullen hun organisatie, processen en systemen hierop stroomlijnen voor optimale studentbegeleiding.

Informatietechnologie 1.  IT kan de ontwikkelingen in een stroomversnelling brengen. 2.  Empowerment: IT zal eindgebruikers meer middelen geven voor

optimale studiebegeleiding en bestuurders meer inzicht in de effectiviteit daarvan.

3.  Externe partijen zullen op onderdelen functies van coaching overnemen.

© 2014 Deloitte The Netherlands

SIG Onderwijslogistiek Relatie tot het honingraatmodel

5

Overheid en onderwijsinstellingen

© 2014 Deloitte The Netherlands

Onze stellingnames Inleiding

Overheid en Hoger Onderwijs 1.  De overheid zal de komende jaren meer ruimte creëren voor

differentiatie van studenten; online onderwijs krijgt een formele status en zal daarmee het gebruik van onderwijsdata een nieuwe stimulans geven

2.  Prestatieafspraken en toename van studiekosten zullen verbetering van de kwaliteit van studentbegeleiding stimuleren

3.  Voor het maken van prognoses en evidence based beslissingen zal intensief gebruik van data gemeengoed worden

Wat was het verloop van maatregelen van het Ministerie van OC&W en welke ontwikkelingen zijn er de komende jaren te verwachten? Hoe creëren organisaties zekerheid en hoe werkt dit specifiek voor onderwijsinstellingen? Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à denken in instroom, doorstroom, uitstroom à een systematische aanpak wordt steeds beter mogelijk à scheiding tussen formele en informele processen

7

Over-heid

HO

Stud

ielo

opba

anbe

gele

idin

g

© 2014 Deloitte The Netherlands

Het overheidsbeleid

•  Verhoging van instroom – Volume/Input –  Inrichting leerhuis –  Verhoging instroom in het HO; invoering BaMa (2002)

•  Verbetering van efficiency - Kosten –  Verlaging vergoeding per student –  Berenschot (2007) –  Prestatieafspraken (2015 - verhouding WP/OBP)

•  Verbetering van doorstroom en uitstroom - Output –  Matching (2014) –  Prestatieafspraken (2015 rendementsafspraken)

•  Verbetering kwaliteit - Kwaliteit –  Instellingstoets (2013 en verder) –  Prestatieafspraken (2015 excellentie en

professionalisering)

•  Aansluiting VO, bedrijfsleven en LLL - Ketenintegratie

•  Buitenlandse instroom – Volume/Input –  Stimulering online onderwijs

8

2011-2015

2013-2020

2015-2020

2000-2015

1999-2010

2015-2020

Studieloopbaan- begeleiding

EDU-IT innovaties

Grote ERP trajecten in bedrijfsvoering en onderwijslogistiek

Studielink

Kwaliteitszorg

Valorisatie

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Ontwikkeling onderwijsbekostiging

9

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Ontwikkeling onderwijsinstroom

10 Bron: Deloitte.

Aan

talle

n st

uden

ten

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

nieuwe Europese verordering

over privacy en databeveiliging

instellings- accreditatie

instellingsaccreditatie (reparatie) studiekeuzegesprekken studiebijsluiters allianties/fusies sociaal leenstelsel

Prestatie- afspraken

incident

deeltijdvouchers

succesvolle groeistrategie

met online onderwijs

-  andere NL-studenten: -  interesse -  doelgroep -  leeftijd (LLL) -  Excellentie

-  buitenlandse studenten

© 2014 Deloitte The Netherlands

Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 1 – Bufferen > externe afhankelijkheid reduceren

11

Stabiliteit Zo min mogelijk fluctuaties

Afdekking van risico’s Verhoging van voorspelbaarheid

De ideale organisatie

Voldoende output

Output

Buffer

1

Voldoende input

Input

Buffer

1

Aansluiting bij de vooropleiding

Junior Colleges Matching met de student

Doorstroom masters MOOCS

Uitbreiding aanbod/vraag en diversiteit in populatie

Accreditatie van de opleiding Aansluiting bij het bedrijfsleven HO-WO aansluiting Doorstroommasters Onderzoeksmasters

Implicaties 1.  Onderwijsinstellingen moeten om te overleven hun instroom en uitstroom zeker stellen. 2.  Verhoging van de status van een onderwijsinstelling versterkt de interne coherentie. 3.  De kosten van deze zekerstelling moeten opwegen tegen de baten in efficiency van de

organisatie.

In plaats van ad-hoc reparatie gebruik maken van buffering De kosten moeten opwegen tegen de baten in efficiency en effectiviteit

Interne buffer

Verhoging van de status van de instelling > ranking

Studenten onderdeel maken van de academische

gemeenschap Schaalvergroting

Thompson (1967)

© 2014 Deloitte The Netherlands

Anticiperen & voorspellen

Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 2/3 – Anticiperen en voorspellen > interne afhankelijkheid reduceren

12

Voldoende input

Voldoende output

Stabiliteit

De ideale organisatie Input

Buffer

Output

Buffer

1 1

Als fluctuaties een bekend patroon vertonen zijn het beperkingen waarop geanticipeerd kan worden.

Beperkt zeker 2

Het academisch jaar Voorspelling van instroom en doorstroom Voorspelling van uitval Voorspelling van financieringsbehoefte, etc.

Implicaties 1.  Onderwijsinstellingen hebben een interne cadans waarop geanticipeerd kan worden. 2.  Historische gegevens bieden houvast voor analyses en voorspellingen.

Onzeker 3 Voorspelling (forecasting) wordt toegepast als er meer onzekerheid is

Thompson (1967)

© 2014 Deloitte The Netherlands

Voorspelling (forecasting) wordt toegepast als er meer onzekerheid is. Als fluctuaties een bekend patroon vertonen zijn het beperkingen waarop geanticipeerd kan worden.

Hoe creëren organisaties zekerheid? Stap 4 - Inperken en prioriteren > interne afhankelijkheid inperken

13

De ideale organisatie Input

Buffer

Output

Buffer

1 1

Voldoende input

Voldoende output

Stabiliteit

Anticiperen & voorspellen

Onzeker

Beperkt zeker

3

2

Inperken & prioriteren

Implicaties 1.  Bij grote onzekerheid wordt de bewegingsruimte ingeperkt en worden taken geprioriteerd. 2.  De kans op diversiteit van ‘oplossingen’ neemt dan toe.

4 Als patronen of voorspellingen niet mogelijk zijn, wordt gewerkt met inperking van middelen en prioritering.

Zeer onzeker

Inperking van budgetten, personeel en uren, etc. Probleemstudenten eerst, etc.

Thompson (1967)

© 2014 Deloitte The Netherlands

Hoe organiseren organisaties zekerheid? Studieloopbaanbegeleiding zal toenemend geformaliseerd worden

14

Vier mechanismen 1.  Buffering – externe

afhankelijkheden reduceren Intern 1.  Anticiperen – zekerheid op

basis van voorspelbare patronen 2.  Voorspellen – beperkt zeker op

basis van verwachtingen 3.  Inperken en prioriteren –

onzeker

Informeel Formeel

Informeel

Formeel

Natuurlijk en open Gericht op effectiviteit

Zoeken en leren Zo adequaat mogelijk

Gesloten Gericht op efficiency Vinden en beslissen Maximaliseren

Implicaties 1.  Organisaties streven ernaar om processen te formaliseren 2.  Door toename van beschikbare gegevens, analyse en ontsluiting daarvan wordt het steeds

beter mogelijk te voorspellen, te anticiperen of structureel onzekerheid voor te zijn

Primair proces

Secundair en tertiair proces

Studieloopbaan- begeleiding

Thompson (1967)

De student

© 2014 Deloitte The Netherlands

Onze stellingnames Inleiding

Studenten 1.  De betrokkenheid tussen studenten en onderwijsinstellingen zal

naar voren schuiven in de studieloopbaan tot in de vooropleiding. 2.  Studenten gaan verwachten voorzien te worden van continue

feedback en adviezen die consistent zijn over de gehele studie binnen onderwijsinstelling en over grenzen van instellingen heen.

3.  Onderwijsinstellingen zullen hun organisatie, processen en systemen hierop stroomlijnen voor optimale studentbegeleiding.

Welke mechanismen spelen een rol in studentbegeleiding en hoe beïnvloeden die de studieloopbaan? Hoe kunnen continue feedback en adviezen in samenhang georganiseerd worden in onderwijsinstellingen? Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à het belang van tijdige, continue en consistente feedback à een meer vloeiend verloop tussen formele en informele processen (en systemen)

16

Over-heid

HO

Stud

ielo

opba

anbe

gele

idin

g

Student

© 2014 Deloitte The Netherlands

Vier mechanismes

17

Rites de passage Cognitieve dissonantie

Studiesucces

Sense making Studiesucces

1 2

4 3

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 1 – Rites de passage (Van Gennep)

18

Bachelor Master Vanaf 2002 ?

Rites de passage Van Gennep (1909) Een test in afzondering, waarna het individu wordt opgenomen in de gemeenschap. Geboorte/doop, volwassenwording, huwelijk, overlijden

Prop Doctoraal Vóór 2002

Implicaties 1.  Studenten doorlopen een fase van afzondering en opname in een gemeenschap. 2.  Deze overgang lijkt steeds vroeger te moeten plaatsvinden.

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 2 – Cognitieve dissonantie (Festinger)

19

BA Master Vanaf 2014 Matching

Cognitieve dissonantie Festinger (1957) Als er een groot verschil is tussen gedrag en overtuiging ontstaat er spanning, die ertoe leidt dat personen na zware beslissingen hun keuzes willen herbevestigen om onzekerheid te reduceren of dit juist uit de weggaan. Bij grote beslissingen en levensmomenten: het kopen van een huis/auto, een huwelijk, een studiekeuze.

Implicaties 1.  Studenten hebben behoefte aan opheffing van spanning van studiekeuzes na die keuze. 2.  Bij spanning zal een deel advies opzoeken, een ander deel zal dit juist uit de weg gaan.

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 3 – Sense making (Weick)

20

Sense making theorie Weick(1909) 1.  Zingeving begint bij gebeurtenissen: de

dingen die mensen meemaken. 2.  Mensen zoeken daarbij naar

bevestiging en consistentie: in aanknopingspunten en herinterpretatie van het verleden geven ze betekenis.

3.  Zo ontstaat een verhaal dat in samenspraak met anderen in een continu en interactief proces geschreven wordt.

4.  Dit wordt het kader voor vervolgstappen (het script). Dit stuurt vervolgkeuzes en handelingen.

5.  Wat op zijn beurt weer de identiteit van een persoon beïnvloedt.

Gebeurtenissen Enactment Selectie Retentie Sense making

Continue aanpassingen Terugzien en aanwijzingen inzien Identiteitsvorming

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Zingeving en studiebegeleiding

21

Feedbackloop vanuit identiteit

Toelating

Matching

0

Inzicht

Terugzien

Vooruitzien

Zingeven

Studiekeuze-gesprek

Oriëntatie

Interesse

Aanmelding

Eindexamen -1 -2

+2

Inschrijving

Tutoraat/SLB

Onderwijs

Studieadvies

+1 +2

Inzicht

Terugzien

Vooruitzien

Zingeven

1

2

3

4

Gebeurtenissen Enactment Selectie Selectie Retentie

Continue aanpassingen

Terugzien en aanwijzingen inzien Identiteitsvorming

Zingeving

Inzicht

Terugzien

Vooruitzien

Zingeven

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 3 – Sense making (Weick)

22

Enactment theorie Weick(1909) 1.  Zingeving begint bij gebeurtenissen: de

dingen die mensen meemaken. 2.  Mensen zoeken daarbij naar

bevestiging en consistentie: in aanknopingspunten en herinterpretatie van het verleden geven ze betekenis.

3.  Zo ontstaat een verhaal dat in samenspraak met anderen in een continu en interactief proces geschreven wordt.

4.  Dit wordt het kader voor vervolgstappen (het script). Dit stuurt vervolgkeuzes en handelingen.

5.  Wat op zijn beurt weer de identiteit van een persoon beïnvloedt.

Implicaties 1.  Studiebegeleiding is een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. 2.  Het kan starten bij daadwerkelijke gebeurtenissen die de student creëert. 3.  Begeleiding moet bestaan uit continue feed back én feed forward 4.  En plaatsvinden op die momenten die het sterkst de loop van het ‘script’ bepalen

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 4 – Studiesucces (Tinto)

23

Studiesucces Tinto (1975) Twee groepen factoren zijn van invloed op studiesucces: -  Academische integratie -  Sociale integratie

(Gebaseerd op suïcide theorie van Durkheim 1961)

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Studiesucces (Tinto)

24

Bron: Tinto, V., 1975, Dropout from Higher Education: A Theoretical Synthesis of Recent Research, Review of Educational Research, Vol 45 (1), p95. – kleuren toegevoegd en vertaald

Familie achtergrond

Individuele kenmerken

Voor-opleiding

Doel commitment

Institutioneel commitment

Doel commitment

Institutioneel commitment

Uitval beslissing

Sociale Integratie

Academische Integratie

Studie-resultaten

Intellectuele ontwikkeling

Interacties mede-

studenten

Interactie met docenten

Toewijding Toewijding

Academische systeem

Sociale systeem

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mechanisme 4 – Studiesucces (Tinto)

25

Studiesucces Tinto (1975) Twee groepen factoren zijn van invloed op studiesucces: -  Academische integratie -  Sociale integratie

(Gebaseerd op zelfmoord theorie van Durkheim)

Implicaties 1.  Studiesucces of het gebrek daaraan vindt plaats binnen een systeem 2.  Hierin zijn een academische en een sociale dimensie te onderkennen die elkaar beïnvloeden 3.  Gedurende de studie beïnvloeden zij de toewijding van de student 4.  Beide dragen bij daarmee aan studiesucces 5.  Uitval kan gezien worden als een keuze

© 2014 Deloitte The Netherlands

Opbouw van de studieloopbaan Een samenhangend geheel van fasen met schakelmomenten

26

Oriëntatie Hoofdfase, afstuderen

Hoofdfase, basis Propedeuse

1 2 3 4 WO Master > Promotie Post Academisch Werk B

ache

lor

Wat valt op? De studieloopbaan beperkt zich niet tot Bachelor- en Masteropleidingen, maar kan als concept worden doorgetrokken naar promotietrajecten en Leven Lang Leren.

Oriëntatie Afstuderen Tweede masterjaar Master

1 2 3 4

Promotie Post Academisch Werk M

aste

r

Onderzoeksvoorstel & funding Promotie Reviews &

proefschrift Onderzoek &

deelpublicaties

1 2 3 4

Post Academisch Werk P

hd

Werkervaring Post-acad. diploma Leergang MOOCs, EVCs,

cursussen

1 2 3 4

Carrière ontwikkeling

LLL

© 2014 Deloitte The Netherlands

Opbouw van de studieloopbaan De SLB kent informele en formele aspecten en bijbehorende IT systemen

27

Oriëntatie Hoofdfase, afstuderen

Hoofdfase, basis Propedeuse

1 2 3 4 WO Master > Promotie Post Academisch Werk

Orientatie Onderwijs Onderwijs & stages

Onderwijs & stages

Aanmelding & toelating

BSA / Propedeuse

Toelating stage / minor / excellentie Diplomering

ELO SIS

ELO SIS

CRM / Intake / Student Informatie

Systeem

ELO SIS

Formeel

Informeel

IT

Bac

helo

r

Wat valt op? Informele en formele processen worden veelal bediend door andere functionarissen, afdelingen en systemen. Functioneel groeien deze systemen echter naar elkaar toe; dit geeft spanningen in de IT governance van onderwijsinstellingen.

© 2014 Deloitte The Netherlands

2. Onderwijs

Jr 2

Jr 3(+4)

F = formeel proces, gericht op overgang naar de volgende fase

Opbouw van de studieloopbaan Informele momenten bereiden de student voor op geformaliseerde overgangsmomenten naar de volgende fase

28

1. Oriëntatie

Aanmelding en toelating

F

Jr 1 BSA/Prop F

3. Hoofdfase basis

Toegang stage, minor

F 4. Hoofdfase afstuderen

Diploma F WO Master > Promotie Post Academisch Werk

Wat valt op? Elke fase heeft eerst een element dat gericht is op ontwikkeling van de student (voorlichting, onderwijs) dat vervolgens geformaliseerd wordt (gericht op het doorlopen van officiële procedures). De formalisering vormt de basis voor overgang naar de volgende fase. Steeds meer processen worden bij wet geformaliseerd: matching, BSA na het eerste jaar.

1

2

3

4

© 2014 Deloitte The Netherlands

2. Onderwijs

Initiatief student

Initiatief onderwijsinstelling > studentbegeleiding

Jr 2

Jr 3(+4)

F = formeel proces, gericht op overgang naar de volgende fase

Opbouw van de studieloopbaan Onderwijsinstellingen geven studenten meer verantwoordelijkheid voor hun succes naarmate de studie vordert

29

1. Oriëntatie

Aanmelding en toelating

F

Jr 1 BSA/Prop F

3. Hoofdfase basis

Toegang stage, minor

F 4. Hoofdfase afstuderen

Diploma F

Bac

helo

r

WO Master > Promotie Post Academisch Werk

Wat valt op? Onderwijsinstellingen ontwikkelen de meeste activiteiten rond de start van de opleiding. Van studenten wordt verwacht dat zij verderop in de studie zelfstandiger beslissingen kunnen nemen. Studenten met minder kans op studiesucces (beperkte sociale of academische integratie) hebben juist baat bij continue begeleiding en spiegeling.

1

2

3

4

© 2014 Deloitte The Netherlands

2. Onderwijs

Initiatief student

Versnipperde initiatieven, centraal en decentraal

Jr 2

Jr 3(+4)

Ter illustratie De oriëntatie, aanmelding en toelating vanuit het perspectief van de student

30

1. Oriëntatie

Aanmelding en toelating

F

Jr 1 BSA/Prop F

3. Hoofdfase basis

Toegang stage, minor

F 4. Hoofdfase afstuderen

Diploma F

Bac

helo

r

WO Master > Promotie Post Academisch Werk

Heel veel keuzes Wat kan en moet ik kiezen?

Kennismaking op school Open dag Verkeerde keuze?

Website

Studielink

Collegekaart

Introductie Studiefinanciering

OV-jaarkaart DigiD

Thuis wonen of op kamers?

Matching

Dyslexie, etc. Vrienden maken

Wat kan ik worden? Taal- en wiskundetoets

Wat wil ik? Wat kan ik?

Bijbaantje of lenen?

Hier of ergens anders? Onderwijsinstellings-ID

Studiekeuzetraject Meeloopdag

Wat vinden mijn ouders?

Wat zijn de regels? SLB

Collegegeld

Aanmaning

Dip

lom

a ha

len

© 2014 Deloitte The Netherlands

Dimensies 1.  Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student

31

Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus

Open aanbod

Formele vastlegging van

de uitkomst

Interactie met de student

Officiële interactie met de

student

Impliciete keuze van de student

Officiële keuze van de student

Opleiding Student Wisselwerking

a

b

Denkkaders: - …

© 2014 Deloitte The Netherlands

Dimensies 1.  Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student 2.  Balans tussen meer informele en formele processen: opbouw van studentgerichte processen ter

voorbereiding en procedurele processen gericht op overgang naar een volgende fase

32

Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus

Open aanbod

Formele vastlegging van

de uitkomst

Interactie met de student

Officiële interactie met de

student

Impliciete keuze van de student

Officiële keuze van de student

Voorlichting procedures

Formele vastlegging van

de uitkomst

Interactie met de student

Officiële toetsing door de instelling

Impliciete keuze van de student

Officiële keuze van de student

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

a

b

c

d

Denkkaders: - formeel / informeel - transitie …

© 2014 Deloitte The Netherlands

Dimensies 1.  Het verloop van het contact tussen de onderwijsinstelling en de student 2.  Balans tussen meer informele en formele processen: opbouw van studentgerichte processen ter

voorbereiding en procedurele processen gericht op overgang naar een volgende fase 3.  De optimale positionering van studentbegeleiding op schakelmomenten (a) voor belangrijke

keuzemomenten en (b) bij formele vastlegging van uitkomsten

33

Verloop van het contact tussen onderwijsinstelling en student Een wisselwerking op meerdere niveaus

Open aanbod

Formele vastlegging van

de uitkomst

Interactie met de student

Officiële interactie met de

student

Impliciete keuze van de student

Officiële keuze van de student

Voorlichting procedures

Formele vastlegging van

de uitkomst

Interactie met de student

Officiële toetsing door de instelling

Impliciete keuze van de student

Officiële keuze van de student

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

S

S

S

S

a

b

c

d

Denkkaders: - formeel / informeel - transitie - sense making - dissonantie

© 2014 Deloitte The Netherlands

Concretisering - 1. Voorlichting & Inschrijving

De eerste fase in de studieloopbaan van de student is de voorlichting die wordt afgesloten met de formele inschrijving op een opleiding. Deze fase start met een studentgerichte kennismaking (de voorlichting), gevolgd door een formalisering van de relatie (door toelating en inschrijving). Ook vinden hier matchingsgesprekken plaats.

34

1. Voorlichting 2. Propedeuse Onderwijs

3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping

4. Hoofdfase Verdieping en diplomering

Algemene voorlichting

Aansluitings-progr./ online voorlichting

Deelname open dagen /

meelopen / etc.

Keuze/voorkeur

Aanmelding open dagen /

meelopen / etc.

Voorlichting inschrijving

Inschrijving

Decanaat

Toelating / matching /

loting

studiekeuze

Definitieve aanmelding

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

S

S

S

S

a

b

c

d

1. Voorlichting

1. Inschrijving

repeterend

© 2014 Deloitte The Netherlands

Concretisering - 2. Propedeuse en (Bindend) Studieadvies

De tweede fase is de propedeuse. Deze fase start met introductie en onderwijs, gevolgd door een formalisering van de inspanningen van de student (door voorlopig advies en het bindende advies). Vanaf deze fase vinden we verschillende varianten van studentbegeleiding binnen de opleidingen. Een positief BSA vormt de overgang naar de volgende fase.

35

1. Voorlichting 2. Propedeuse Onderwijs

3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping

4. Hoofdfase Verdieping en diplomering

Studiehand-leiding /

Studiegids

Resultaat

Introductie & publicatie

rooster

Deelname onderwijs/ tentamen

Keuze

Aanmelding onderwijs / tentamen

Voorlichting Studieadvies

(B)SA

Voorlopig Studieadvies

Toetsing (B)SA

Keuze BSA te halen of switch/

uitstromen

Totale inspanning propedeuse

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

S

S

S

S

a

b

c

d

2. Propedeuse Onderwijs

2. (B)SA

repeterend

© 2014 Deloitte The Netherlands

Concretisering - 3. Voorbereiding verdieping (+ reparatie)

De derde fase is een korte of langere periode ter voorbereiding op verdieping in de volgende fase: de minor, de stage, de specialisatie en de afstudeeropdracht. Maar vooral ook: reparatie van de nog te behalen propedeuse. Toelating tot verdieping (de minor, stage, specialisatie en afstudeeropdracht) is in meer of mindere mate geformaliseerd.

36

1. Voorlichting 2. Propedeuse Onderwijs

3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping

4. Hoofdfase Verdieping en diplomering

Studiehand-leiding /

Studiegids

Resultaat

publicatie rooster

Deelname onderwijs/ tentamen

Keuze

Aanmelding onderwijs / tentamen

Voorlichting verdieping

Inschrijving

Concrete advisering en

oriëntatie

Toelating

Fase keuze

Aanmelding / ‘sollicitatie’

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

S

S

S

S

a

b

c

d

3. Hoofdfase Voorbereiding Verdieping

3. Toelating verdieping

repeterend repeterend

© 2014 Deloitte The Netherlands

Concretisering - 4. Verdieping & diplomering

De vierde en afsluitende fase van de studie kent verdiepende onderdelen op weg naar het diploma (zoals minor, specialisatie, stage, afstudeeropdracht). Formele afsluiting door de onderwijsinstelling wordt gevormd door uitreiking van het diploma.

37

1. Voorlichting 2. Propedeuse Onderwijs

3. Hoofdfase Voorbereiding verdieping

4. Hoofdfase Verdieping en diplomering

Studiehand-leiding /

Studiegids

Resultaat

Minor, stage, afstudeer-opdracht

Deelname ow./ tent. / scriptie / afronding stage

Keuze

Aanmelding onderwijs / tentamen

Voorlichting Diplomering

Diplomering

Oriëntatie & loopbaan-advisering

Toetsing diploma aanvraag

Keuze af te studeren

Aanvraag diploma

Opleiding Student Wisselwerking

Studentgerichte voorbereiding

Formele overgang naar de volgende fase

S

S

S

S

a

b

c

d

4. Hoofdfase Verdieping Onderwijs

4. Diploma

repeterend

© 2014 Deloitte The Netherlands

Mogelijke verbetering van studieloopbaanbegeleiding Aanhaakpunten voor visievorming, analyse en verbeterplan

38

A Eigenaarschap

en visie

B Samenhang

en coördinatie

C Borging binnen

HR, PDCA en kwaliteitszorg

1.  Beleg het eigenaarschap van studentbegeleiding op instellingsniveau in relatie tot studiesucces. Het kan zijn dat een gemeenschappelijke visie en invulling van studentbegeleiding ontbreekt, waardoor de student een gefragmenteerd beeld heeft van belangrijke kaders en beslismomenten. à Wijs eigenaarschap toe en vorm een gemeenschappelijke visie op studentbegeleiding

2.  Analyseer de status quo. Stroomlijn overdracht van informatie tussen de verschillende fasen. Richt processen waar mogelijk uniform in. Deel informatie tussen verschillende fasen, functionarissen en verschillende soorten van administratie (formele/meer informele). Positioneer feedback en feed forward op de juiste plaatsen en spreek inhoudelijk af hoe op deze schakelmomenten de student bediend wordt. à Coördineer en uniformeer activiteiten en processen en deel informatie over de gehele keten

3.  Richt HR functies (docenten en ondersteunend personeel) gelijk in. Positioneer studentbegeleiding duidelijk binnen de BKO/SKO. Maak inbedding van studentbegeleiding binnen de PDCA-cyclus en kwaliteitszorg van de instelling uniform. à Professionaliseer studentbegeleiding binnen het HR functiehuis en de BKO en neem de uitvoering van maatregelen op in planning en control (kwaliteitszorg)

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Voorbeeldanalyse processen, IT en informatieoverdracht

2,5

1,0

2,4

2,7

2,2

2,0

1,0

3,5

2,3

2,9

2,3

1,0

4,0

1,5

2,5

1,6

1,0

2,3

1,8

2,2

0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0

Uitwisseling van gegevens Data Analyse

Automatisering Processen

2,2

1,0

3,4

2,2

2,8

2,7

1,0

3,9

2,3

2,7

2,3

1,0

2,6

1,8

1,7

1,6

1,0

3,3

2,3

2,8

0,00,51,01,52,02,53,03,54,0

Student Docent

Governance Samenhang

Voorlichting en inschrijving

Onderwijs- programmering

Diplomering

Alumni

Onderwijs en studieadvies

Geen aandacht voor alumni

Sterke stroomlijning van de diplomering

De interne organisatie van het onderwijs en de studieloopbaan van de student lijken in balans

Bestaande gegevens kunnen beter gebruikt worden voor stimulering van studievoortgang in jaar 2 en 3

Aandacht voor docenten kan verbeterd worden

Maatwerk?

een Hogeschool

Informatietechnologie

© 2014 Deloitte The Netherlands

Onze stellingnames Inleiding

Informatietechnologie 1.  IT kan de ontwikkelingen in een stroomversnelling brengen. 2.  Empowerment: IT zal eindgebruikers meer middelen geven voor

optimale studiebegeleiding en bestuurders meer inzicht in de effectiviteit daarvan.

3.  Externe partijen zullen op onderdelen functies van coaching overnemen.

Welk mechanismen zorgen ervoor dat IT een stroomversnelling kan veroorzaken? Waarom kunnen en zullen externe partijen op onderdelen coaching overnemen? Wat is het effect hiervan op een onderwijsorganisatie? Implicaties voor studieloopbaanbegeleiding: à brede verspreiding van informatie naar eindgebruikers en management à een dominantere plek van studieloopbaanbegeleiding in de onderwijslogistiek en bij externe leveranciers à nieuwe betekenisgeving aan de rol van studieadviseur

41

Over-heid

HO

Stud

ielo

opba

anbe

gele

idin

g

Student

IT

© 2014 Deloitte The Netherlands 42

Informatie wordt steeds sneller en breder verspreid Social Learning Cycle – Boisot (1999)

Social Learning C

ycle in de information space – B

oisot 1999

1 2

3

4 5

6

Concreet Niet verspreid

Verspreid

Abstract G

ecod

ifice

erd

Nie

t gec

odifi

ceer

d

Volume, variëteit, velocity, verspreiding

4. Verspreiding van informatie

Rapportages, API’s

Formeel

Informeel

5. Absorptie Ontvangst van informatie

via meerdere kanalen

Mensen, devices

6. Impact van gegevens in

systemen, apps en communicatie-

middelen

SIS, ELO, apps, media, papier

3. Abstractie Reductie en

standaardisatie van informatiestromen

BI, gegevensmodel

2. Codificering Verwerking van feedback

in systemen en procedures

Rapportages, data

1. Analyse Verzameling van feedback

van gebruikers

SIS, ELO, Evaluaties, NSE, social, etc

Implicaties 1.  Informatie voor verbetering van studieprestaties wordt steeds sneller verspreid 2.  Is in meer vormen en volume beschikbaar 3.  En komt beschikbaar voor steeds meer dienstverleners

© 2014 Deloitte The Netherlands

Toelichting Ontbundeling van onderwijsdiensten

De onderwijsketen wordt ontbundeld – nieuwe kansen voor onderwijsdiensten ontstaan

43

Formatief toetsen Onderwijs Normatief

toetsen Diploma Klassieke onderwijs- structuur

Tutoring Studie-coaching

Tentamen-training

Loopbaan coaching

Aanvullende dienstverlening op deelprocessen

Formatief toetsen Onderwijs Normatief

toetsen

Ontbundeling van onderwijsdiensten

Formatief toetsen Onderwijs Normatief

toetsen

Formatief toetsen Onderwijs Normatief

toetsen Diploma

Onderwijs + credits à Professional / LLL Alleen credits à erkenning Elders Verworven Competenties (EVC’s) / credits Alleen credits + diplomering à erkenning extern curriculum

Bijvoorbeeld

Certificaat

Certificaat

Formatief toetsen Onderwijs Normatief

toetsen

Onderwijs + proeftoets à Kandidaat / werving

© 2014 Deloitte The Netherlands

IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 1 - StudyTube

Achtergrond -  Initiatief van buiten het WO (2 studenten) -  Externe financiering (0,5 miljoen) -  Businessmodel: abonnementsvorm als

Spotify; 10.000 van de 25.000 studenten rechten hebben zich al aangemeld

Aspecten 1.  Proces - Ondersteunt het proces ‘onderwijs’

gericht op beheersing van de lesstof door de individuele student voor een tentamen

2.  Informatisering - Online ondersteuning door video’s, tekst en snelle feedbackvragen

3.  Personalisering - Stelt de student in relatie tot de lesstof centraal op basis van gebruikers- data: gerichte feedback en verdieping (adaptief) in vergelijking tot medestudenten

44

© 2014 Deloitte The Netherlands

IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 2 - STAP!

Achtergrond •  STAP! ondersteunt studieadviseurs van de

Universiteit van Amsterdam in het raadplegen van student- en studiegegevens, het registreren van gesprekken en de communicatie aan studenten.

•  NB - STAP! is ontwikkeld door en eigendom van de Universiteit van Amsterdam.

Aspecten 1.  Proces - Ondersteunt het proces ‘studieadvies’

gericht op persoonlijke advisering aan de student.

2.  Informatisering - Online ondersteuning met studievoortgangsgegevens, notities en markeringen

3.  Personalisering - Stelt de studieadviseur in staat de ‘eigen’ studenten te volgen en van feedback te voorzien.

45

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (1/6) Studentgegevens inzien

46

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (2/6) Markeringen toekennen

•  Iedere student kan snel en eenvoudig kenmerken worden toegekend (markeringen)

47

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (3/6) Inzicht in voortgang

48

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (4/6) Inzicht in studieresultaten

49

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (5/6) Gespreksnotities maken

50

© 2014 Deloitte The Netherlands

Screenshots STAP! (6/6) Gespreksnotities inzien

51

© 2014 Deloitte The Netherlands

Uitkomsten onderzoek STAP! Effect op het gedrag van studieadviseurs

52

Persoonlijk gebruik bij aanvang •  Studieadviseurs gingen in eerste instantie

dieper in hun werkmodus werken: als ze secuur waren werden ze nog preciezer, als ze slordig werkten werden ze nog slordiger.

•  Studieadviseurs keken bij elkaars aantekeningen ter bevestiging van eerdere vermoedens of adviezen.

Effecten bij adviseurs in groepsverband •  Na verloop van tijd gingen adviseurs elkaar

vragen het systeem te gebruiken en maakten ze afspraken over het gebruik.

•  Gebruik en informatie werden uniformer: diversiteit aan adviezen aan studenten nam af en adviseurs werden onderling beter uitwisselbaar (bijv. bij een zwangerschap).

© 2014 Deloitte The Netherlands

IT brengt nieuwe vormen van studiebegeleiding binnen bereik Case 3 - Student Analytics UvA

Achtergrond -  Analyse van één

faculteit van een universiteit

-  Historische gegevens van ca 17.000 studenten.

-  Doel: gerichtere inzet van voorlichting en studiebegeleiding

53

© 2014 Deloitte The Netherlands

Discussie Wat wordt het toekomstscenario voor de studieloopbaanbegeleiding?

54

Scenario A – De SLB-er als functie verdwijnt en wordt overgenomen door persoonlijke IT (apps)

Scenario B – De SBL-er blijft essentieel als schakel tussen student en onderwijsinstelling

© 2014 Deloitte The Netherlands

Meer informatie

55

Theo Bakker Senior Manager Onderwijs Deloitte Consulting [email protected] 06-10999307

Harm Erbé Senior Consultant Onderwijs Deloitte Consulting [email protected] 06-82019411

© 2014 Deloitte The Netherlands

Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.nl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Deloitte provides audit, tax, consulting, and financial advisory services to public and private clients spanning multiple industries. With a globally connected network of member firms in more than 150 countries, Deloitte brings world-class capabilities and high-quality service to clients, delivering the insights they need to address their most complex business challenges. Deloitte has in the region of 200,000 professionals, all committed to becoming the standard of excellence. This communication contains general information only, and none of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, its member firms, or their related entities (collectively, the “Deloitte Network”) is, by means of this publication, rendering professional advice or services. Before making any decision or taking any action that may affect your finances or your business, you should consult a qualified professional adviser. No entity in the Deloitte Network shall be responsible for any loss whatsoever sustained by any person who relies on this communication .